BINNENLAND
82sfe Jaarrirq
Tweede Blad
De verwerking van gebruikte
distributiebonnen
KERK- EN 5CH00LNIEIIWJ
LESDSCH DAGBLAD
Een belangrijke grondstof voor de papierindustrie
De Winterhulp en de
gemeenten
DE OPPERBEVELHEBBER VAN DE FINSCHE
WEERMACHT, Veldmaarschalk Mannerheim,
met Luitenant-Generaal Heinrichs (midden) en
Generaal-Majoor Hagglund. (Orbis-Holland)
HET RADIO-ZENDTOESTEL GAAT OOK MEE
NAAR VOREN. Mannen van een verbindingsafdee-
ling van de Waffen S.S. in het Oosten.
(Orbis-Holland)
OP EEN VLIEGVELD VAN HET DUITSCHE LUCHT-
WAPEN IN HET OOSTEN. Luchtopnamen, door een
verkenningsvliegtuig meegebracht, worden met behulp van
dit apparaat direct bekeken.
(Orbis-Holland)
ENKHUIZEN EN OMGEVING staan bekend door de veredeling van zaaizaden. Een groot veld ge
selecteerd, veredeld uienzaad. De groote typische zaadbollen worden door kundig personeel
stuk voor stuk nagegaan. Polygoon-Kuiper
1 SEPTEMBER BEGINT HET VOETBALSEIZOEN.
Op het Sparta-terrein is de terreinknecht druk in
de weer met het nazien der ballen.
(Polygoon-Hof)
HET VOOR EENIGE DAGEN IN DEN AMSTERDAMSCHEN
DIERENTUIN „ARTIS" geboren struisvogel-kuiken heeft
er een zusje bijgekregen. Haar tijdelijke woning, het ei,
ligt nog naast haar. Polygoon-Noske
Het stoffelijk wel en wee van practisch
alle Nederlanders is in dezen oorlogstijd in
belangrijke mate afhankelijk van het Cen
traal Distributiekantoor, welke overheids
instelling de geheele technische uitvoering
van de distributiewet 1939 in handen heeft.
De moeilijkheden, welke zich hierbij voor
doen en welke, dikwijls op zeer korten ter
mijn om een oplossing vragen, zijn vele en
men zal die eigenlijk eerst dan beseffen,
wanneer men een kijkje achter de schermen
neemt en dan niet alleen de zeer moderne
mechanische administratie ziet en bewon
dert en daarbij allerlei astronomische ge
tallen van te verwerken kaarten en bonnen
hoort, maar tevens getuige is van het laat
ste distributiestadium: de nacontrole van de
Ingeleverde opplakvellen en de daarop vol
gende papierverniètiging.
Voor deze nacontrole moest destijds een
apart gebouw in gebruik worden genomen.
Dit werd gevestigd in Den Haag, dicht bij
den hoofdzetel van het Centraal Distributie
kantoor. Reeds spoedig echter bleek, dat
deze taak zoo omvangrijk was, dat besloten
moest worden de groote steden het werk der
nacontrole zelve te laten uitvoeren. Boven
dien en deze toestand was allerminst
Ideaal moest de nacontrole voor enkele
artikelen, n.l. voor vleesch, textiel en brood,
achterwege blijven.
VOORTAAN TWEE CENTRA.
De oplossing is thans gezocht en gevonden
ln de richting van decentralisatie, waarbij
het land in twee deelen is gesplitst.
De Noordelijke provincies leveren haar
opplakvellen in bij een in Hattem ge
vestigd bijkantoor en de Zuidelijke bij
een kantoor, dat in Gennep is gesticht.
De organisatie van dit nieuwe systeem
maajct het noodzakelijk, dat de groote
steden haar opplakvellen voorloopig nog
naar Den Haag sturen. In October ech
ter zullen deze steden de bonnen vellen
naar één der bijkantoren moeten zenden.
Gedurende de eerstvolgende weken is
de toestand dus zoo, dat de bonnen van
rond 3.350.000 personen in Hattem, van
rond 3.260.000 personen in Gennep en
van rond 2.230.000 personen in Den
Haag worden ingeleverd, waarbij ook de
vleesch-, textiel- en boodbonnen.
Men zal zich allicht afvragen, waarom
juist Hattem en Gennep zijn uitgekozen.
Natuurlijk heeft dit een goede reden. In de
eerste plaats kwamen deze gemeenten in
aanmerking, omdat zij ten opzichte van het
gebied, dat den bijkantoren is toegewezen,
centraal zijn gelegen en in de tweede plaats,
omdat in beide dorpen een papierfabriek
is gevestigd, welke het vernietigde papier
kan verwerken.
Dat dit laatste van veel beteekenis is,
moge blijken uit het feit, dat alleen
reeds de brood- en vleeschbonnen per
week een hoeveelheid van 8.000 a 9.000
K.G. papier vertegenwoordigen. Door
den aanvoer van dit distributiepapier
worden deze fabrieken in staat gesteld
een gedeelte van het bedrijf continu op
gang te houden.
In Hattem heeft men voor het bijkantoor
beslag kunnen leggen op een oud en niet
meer in gebruik zijnde schoolgebouw, terwijl
het bijkantoor in Gennep in de fabriek
zelve ondergebracht kon worden. In elk der
bijkantoren zijn ongeveer 80 menschen te
werk gesteld.
Tenslotte nog iets over de beteekenis van
deze ontzaglijke hoeveelheden gebruikte
bonnen voor de papierindustrie. Zooals be
kend, vormt de aanvoer van grondstoffen
voor deze industrie in oorlogstijd een zeer
moeilijk vraagstuk.
De voornaamste grondstoffen, hout en uit
hout bereide halfproducten als geslepen
houtstof en cellulose, moeten uit het buiten
land komen en dit gaat zoo moeilijk en met
zooveel stagnatie, dat de grondstofsituatie
voor de papierindustrie de grootste zorgen
baart.
Indien al het oud-papier in alle vormen
zooveel mogelijk als grondstof beschikbaar
kwam, zou dit een aanmerkelijke verbetering
beteekenen. Weliswaar moeten verschillende
papiersoorten bij gebruik van oud papier als
grondstof aan heldere kleur en aan vastheid
iets inboeten, maar in de huidige omstan
digheden is hoofdzaak, zooveel mogelijk te
kunnen voldoen aan de enorme papierbe
hoefte van de moderne samenleving.
Weliswaar beschikte de Nederlandsche
papierindustrie bij het uitbreken van den
oorlog over groote voorraden en was ook de
handel goed voorzien, doch deze voorraden
zijn reeds sterk afgenomen en niemand kan
voorzien hoe lang wij er nog mee zullen toe
moeten komen. Daarom is het een prijzens
waardig initiatief geweest, het distributie
papier na vernietiging onmiddellijk weer
productief te maken.
VOORTAAN WORDEN GEEN UITGAVEN
MEER TOEGELATEN UIT DE
GEMEENTEKASSEN.
Aan het departement van binnenland-
sche zaken is van verschillende zijden ge
vraagd, hoe moet worden gehandeld met
de kosten, welke door gemeenten zijn ge
maakt ten behoeve van het plaatselijk Win
terhulp-werk, zoowel wat de materieele als
wat de personeelsuitgaven betreft. In ver
band hiermede heeft de secretaris-generaal
van genoemd departement zich verstaan
met den directeur-generaal van Winter
hulp-Nederland, waarna eerstgenoemde een
schrijven heeft verzonflen aan de colleges
van Ged. Staten in de provincies. Aan dit
schrijven is door de N.R.Crt. het volgende
ontleend:
Het inzetten van betaalde arbeidskrach
ten ten behoeve van het Winterhulp-werk*
dient tot het volstrekt noodzakelijke te
worden beperkt. Het is de uitdrukkelijke
bedoeling, dat de Winterhulp niet wordt
een officieele ambtelijke instantie, doch
een door het geheele volk gedragen orga
nisatie op sociaal gebied. Met deze bedoe
ling strookt niet het aanstellen of tewerk
stellen van betaalde ambtelijke krachten
voor den plaatselijken arbeid. De leiding
van de stichting stelt dit dan ook niet op
prijs, omdat hierdoor het doel van de stich
ting niet wordt bevorderd. Hierdoor toch
zal de noodzakelijkheid tot het werven van
vrijwillige krachten niet meer zoo sterk
worden gevoeld en zal de neiging ontstaan,
het werk langs ambtelijken weg te blijven
uitvoeren.
In zeer veel gemeenten is dienovereen
komstig gehandeld en zijn geen of zeer
weinig kosten ten laste van de gemeente
gekomen. In andere gemeenten echter zijn
min of meer belangrijke kosten gemaakt.
Intusschen was het niet altijd mogelijk om
aanstonds het werk geheel met vrijwilligers
tot een goed einde te brengen.
De secretaris-generaal zal er dan ook
geen bezwaar tegen maken, indien de ge
maakte kosten, zoo deze binnen redelijke
grenzen zijn gebleven, voor rekening van
de gemeente worden genomen, voorzoover
het de van het rijk financieel afhankelijke
gemeenten betreft, terwijl aan Ged. Staten
is gevraagd eenzelfde standpunt in te ne
men ten aanzien van de andere gemeenten.
Nadrukkelijk wordt er op gewezen,
dat de hierfcedoelde uitgaven alleen
zullen kunnen worden goedgevonden
wat het afgeloopen seizoen betreft en
dat voor het nieuwe seizoen deze uit
gaven op de gemeentebegrotingen
niet meer zullen mogen voorkomen.
Verder is het oordeel van den secre
taris-generaal gevraagd naar de toe
laatbaarheid van algemeene giften,
welke een enkele gemeente aan de
stichting Winterhulp heeft doen toe
komen ten behoeve van het Winter-
hulpwerk. Ook in dit opzicht wordt het
standpunt ingenomen, dat geen be
zwaar dient te worden gemaakt tegen
hetgeen is geschied. In het vervolg
echter zullen uit de gemeentekassen
geen giften als hier bedoeld mogen wor
den uitgetrokken. De leiding van Win
terhulp-Nederland stelt daarop dan
ook geen prijs.
DE VERMOEDELIJKE SAMENSTELLING
VAN DEN NIEUWEN RAAD
VAN HAARLEM.
In een gehouden persconferentie heeft de
regeeringscommissaris voor Haarlem, de
heer S. Plekker, uiteengezet, hoe hij zich
de samenstelling van den nieuwen raad
heeft gedacht. Deze zou bestaan uit 19
leden en wel 2 vertegenwoordigers van in
dustrie en handel, 2 uit bankwereld en ac
countantskringen, 2 middenstanders, 2 per
sonen uit opvoedingskringen, 2 geneeshee-
ren, 2 sociale werkers, 2 personen uit de
bouwwereld, 2 vakarbeiders, 1 vertegen
woordiger van land- en tuinbouw, 1 voor
de afdeeling kunst en 1 vertegenwoordigster
uit den kring van de vereeniging van huis
vrouwen.
Desgevraagd verklaarde de regeerings
commissaris dat de N.S.B. in den raad zal
zijn vertegenwoordigd en dat voorts perso
nen zullen worden uitgenoodigd, die loyale
medewerking in den geest van den nieuwen
tijd willen geven, zonder dat naar de poli
tieke partij, waartoe zij vroeger hebben be
hoord, zal worden gevraagd.
RIJKSCONSERVATORIUM TE DEN HAAG.
De componist Ir. Henk Badings is met in
gang van 1 September benoemd tot direc
teur van het Rijksconservatorium te Den
Haag.
BURGEMEESTERS.
Herbenoemd is als burgemeester van Wer-
vershoef de heer N. J. H. Raat.: van Heems
kerk: de heer W. M. J. A. Vreugde en van
Bovenkarspel: de heer J. Elders.
DONDERDAG 28 AUGUSTUS.
Hilversum I, 415,5 M. 6,45 Gram .muziek
6 .50 Ochtendgymnastiek 7.00 Gram muziek
745 Ochtendgymnastiek 8.00 BNO: Nieuws
berichten 8.15 Morgenwijding 8.25 Gram-
muziek 9.15 Voor de huisvrouw 9.25 Gra-
mofoonmuziek 11.00 Voor den boer 11.20
Gr am .muziek 12.00 Revida-sextet 12 40
Almanak 12.45 BNO: Nieuws- en economi
sche berichten 1.00 Ensemble Bandl Balogh
1.30 Klaas van Beeck en zijn orkest 2.00
Rotterdamsch Philharmonisch orkest en soliste
(opn.) 3.00 Voor de vrouw 3.20 Gram.-
muziek 4.30 Groote rollen en hun vertolkers.
III. Alda", causerie met grammuziek 5.15
BNO: Nieuws-, economische en beursberichten
5.30 Orgelconcert 6.00 Grammuziek 6.15
Filmpraatje 6.30 Kurt Hohenberger en zijn
orkest 7.00 Actueel halfuurtje 7.30 Amuse
mentsorkest, soliste en het kleine Omroep-
mannenkoor 8.30 Grammuziek 8.45 Voor
den boer 9.00 Landstreken van Spanje",
gram.platenprogramma 9.30 Grammuziek
9.45 BNO: Nieuwsberichten 10.00—10.15 BNO:
Engelsche uitzending: National features of the
Netherlands.
Hilversum II. 301,5 M. 6.45—8.00 Zie Hil
versum I 8.00 Nieuwsberichten 8.15 Gram.-
muziek 10.00 Morgendienst (Voorbereid door
de Christ. Radio Stichting) 10.20 Zang met
pianobegeleiding 10.40 Declamatie 11.00
Ensemble Rentmeester en grammuziek 12.00
Grammuziek 12.15 Orkest Maiando en solist
12.45 BNO: Nieuws- en economische berich
ten 1.00 Bonte parade 3.00 Orgelconcert
3.30 Voor de zieken 4.00 Grammuziek 4.30
Voor de jeugd 5.00 Lezen van Christ, lectuur
(Voorbereid door de Christ, Radio Stichting)
5.15 BNO' Nieuws-, economische en beursberich
ten 5.30 Viool en piano 550 Grammuziek
6.00 Sport en lichamelijke opvoeding 6.15
Vervolg van 5.30 6.35 Zang met pianobege
leiding 7.00 Actueel halfuurtje 7 30 Gra-
mofoonmuziek 7 45 Brandende kwesties, cau
serie 8.00 Omroepsymphonie-orkest. soliste en
grammuziek 9.45 BNO: Nieuwsberichten
10.0010.15 Grammuziek.
GEM, RADIO DISTRIBUTIEBEDRIJF.
Donderdag 28 Augustus.
lste Programma: 6.45—22.15 Hilversum I
22.1524.00 Duitsch Programma.
2de Programma: 6.45—22.15 Hilversum II
22.15—23.00 Programma, uitsluitend voor Radio
Centrales 23.00—24.00 Duitsch Programma.
3de en 4de Programma: 6.4524.00 Duitsch
Programma.
PREDIKBEURTEN.
Leiden Geref Gem. (N. Rijn): Hedennam.
7/ï uur, ds. J. v. d. Berg van Krabbendijke.
Alphen-aan-den-RUn Chr. Geref. Kerk:
Donderdagnam. 6 uur, ds. Van Leeuwen van
Ermelo.
Katwijk-aan-Zee Geref. Gem. (Remisestr.)
Donderdagnam. 7% uur. ds. Heikoop vaa
Utrecht.