V
De tocht naar Moskou
No. 24948
Verdere Duitsche opmarsch
het Oosten
in
82ste Jaargang
ZATERDAG 26 JULI 1941
Duitschland strijdt
voor Europa
Duitsch
weermachtsbericht
Succesrijke berichten
Een militaire
uiteenzetting
Daar waar het gevaar
dreigt
Italiaansch
W eermachtsbericht
VRIJWIL!
N
EGIOEN
D
Verduisteren:
21.42
uur
5.51 uur
21.41 uur
5.52
uur
Onze bonnenlijst
Stichting „Nederl. volksdienst"
opgericht
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur; J. W. Henny
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Leldeü
Pl.verv.: K Been. Lelden.
PRIJS DER ADVERTENTIES
32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum
5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets - Incassokosten volgens postrecht.
„Kleine Advertenties' (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling,
alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven
wordt 10 ets. berekend.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd z(Jn:
per 3 maanden ƒ2.47
per week ƒ0.19
Franco per post ƒ2.47 per 3 maanden 4- portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
Het opperbevel van de Duit
sche weermacht maakte giste
ren bekend:
De operaties in het Oosten
worden aan het geheele front
onder deels felle gevechten
stelselmatig voortgezet. Groo-
te hoeveelheden gevangenen
en oorlogsmateriaal worden
dagelijks binnengebracht. Af
zonderlijke gevechtsvliegtuigen
bestookten vannacht militaire
inrichtingen in het Oostelijke
deel van de stad Moskou en
ten Noorden van het Kremlin
met bommen.
In den strijd tegen Engeland
bombardeerden vliegtuigen, die
een gewapende verkenning on
dernamen, havenwerken in het
Noordoosten van het Britsche
eiland. Zeestrijdkrachten scho
ten drie Britsche gevechts
vliegtuigen omlaag. Het Brit
sche luchtwapen leed ook gis
teren aan de kust van het Ka
naal een zware nederlaag. De
vijand verloor 33 vliegtuigen,
Wü«mn ~2T~—mét inbegrip
van negen viermotorige ge
vechtsvliegtuigen door ja
gers en zes door luchtdoelar-
tillerie werden neergeschoten.
Vier eigen vliegtuigen gingen
verloren.
Britsche gevechtsvliegtuigen
lieten vannacht in Noordwest-
Duitschland brisant- en brand
bommen vallen. De burgerbe
volking leed verliezen aan'doo-
den en gewonden. Nergens ont
stond schade aan militaire in
richtingen of inrichtingen wel
ke voor de oorlogvoering van
belang zijn. Nachtjagers en
luchtdoelartillerie schoten twee
van de aanvallende Britsche
gevechtsvliegtuigen neer.
Het D.NJB. geeft volgende toelichting:
De „non-stop-aanvallen" van het Brit
sche luchtwapen, welke dagelijks worden
voortgezet „leiden ongetwijfeld niet tot
het door de Britten gewenschte resultaat
De in den strijd geworpen gevechtsvlieg
tuigen bereiken zeiden hun doel en de ter
bescherming van deze vliegtuigen in bij
zonder groot aantal meegestuurde jagers
hebben hun inferioriteit bewezen tegenover
de Duitsche jachtvliegtuigen. Ook Donder
dag heeft de Britsche luchtmacht aan de
Kanaalkust opnieuw een zware nederlaag
geleden. Door het neerschieten van 33
vliegtuigen zijn de in den strijd geworpen
Britsche formaties gevechts- en jachtvlieg
tuigen in zeer sterke mate getroffen. Voor
al valt het cp, dat alleen negen van de
modernste Amerikaansche gevechtsvlieg
tuigen konden worden neergeschoten, wel
ke met vier motoren zijn uitgerust. Doch
ook het voortdurend hooge aantal jacht
vliegtuigen dat verloren gaat. «wettigt de
conclusie, dat van de van Engelsche zijde
steeds weer verklaarde superioriteit in ge
vechtskracht van haar jachtvliegtuigen in
de practijk het tegendeel blijkt. In de bei
de afgeloopen dagen stond tegenover 87
neergeschoten Britsche vliegtuigen slechts
een eigen verlies van zeven Duitsche toe
stellen. Wanneer de verhouding tusschen
het aantal neergeschoten vliegtuigen ook
slechts maar bij benadering zoo blijft als
in de twee afgeloopen dagen, dan zal de
voortzetting van de „non-stop-aanvallen"
in den tegenwoordigen vorm van Britsche
zijde niet meer lang volgehouden kunnen
worden.
Ook aan het Oostelijk front heeft de
Duitsche luchtmacht opnieuw een aantal
bijzondere successen behaald. Behalve een
nieuwen aanval op de hoofdstad. Moskou,
kunnen succesrijke aanvallen op de belde
havens aan de Zwarte Zee, Odessa er.
Cherson. genoemd worden. Deze aanvallen
waren gericht op de haveninstallaties ter
plaatse en scheepseenheden en richtten be
schadigingen aan aan verschillende sche
pen. waaronder ook een luchtdoelkruiser.
Uit het tot zinken brengen van een
vrachtschip van 10.000 b.r.t. in de haver
van Cherson aan de monding van den
Dnjepr en uit de beschadiging van eer
ander groot vrachtschip blijkt, dat daar
klaarblijkelijk bijzonder transportmateriaal
worden voor de Sovjet formaties, welke als
gevolg van den Duitschen opmarsch in het
zuidelijk deel van de Oekraïne steeds meer
in gevaar komen te verkeeren.
De druk van de Duitsche troepen en
van de troepen der bondgenooten,
wordt klaarblijkelijk ten Zuiden van
Kief, tusschen de kromming van den
Dnjepr en den Dnjestr, steeds duidelijk
merkbaar en brengt de Sovjet troepen
aldaar in een langzamerhand onhoud
bare positie.
In het gebied rondom Smolensk n
Mogilew, gaat intusschen de zuivering
van het achterland voort. De verwach
te tegenaanvallen van de Sovjettroe
pen op de voorste Duitsche formaties
zijn met zware verliezen voor de Sov
jets afgeslagen.
In den noordelijken sector maken
de aanvallen van de Duitsche forma
ties aan weerskanten van het Peipus-
meer. alsook aan het Ilmen-meer, goe
de vorderingen. Tegelijkertijd heeft de
Finsche aanval tusschen het Ladoga-
meer en het Onega-meer reeds de oude
Finsch-Russische grens van 1939 be
reikt en overschreden. De Finsche
groepen naderen zoodoende den zuide
lijken uitgang van de zee-engte en be
dreigen in steeds sterkere mate den daar
loopenden Moermansk-spoonveg.
De geweldige beslissende slag in het Oos
ten verloopt voor de Duitsche troepen suc
cesrijk, waarbij een sterke druk wordt uit
geoefend op de flanken der Sovjets in de
Oekraïne en in het merengebied rondom
St. Petersburg.
Donderdag is de ontbinding en vernieting
van de in de ruimte van Mogilew ingesloten
sovjet-formaties verder gegaan. In den
avond werden meer dan 10.000 gevangenen
geteld. Het aantal gevallen sovjetsoldaten
gaat dat der gevangenen verre te boven.
Buitendien werden meer dan 100 stukken
geschut en groote massa's munitie en krijgs
tuig van allerlei soort bemachtigd of ver
nietigd. i
Het D.N.B. meldt:
Op 24 Juli verloor het sovjetleger 92 vlieg
tuigen, waarvan 62 in luchtgevechten en 30
op den beganen grond vernield werden. Acht
Duitsche vliegtuigen! werden vermist.
In de wateren voor Moermansk brachten
Duitsche gevechtsvliegtuigen op 24 Juli twee
koopvaardijschepen van 1500 tot 500 b.r.t.
tot zinken en beschadigden een schip van
8000 b.r.t. op ernstige wijze. Het Duitsche
luchtwapen nam op 24 Juli ook met succes
deel aan de gevechten te land. Aan het ge
heele front werd opgetreden tegen sovjet
spoorlijnen, troepenconcentraties en colon
nes. Ten Oosten van Smolensk werden 23
pantserwagens. 227 vrachtuto's, drie bat
terijen en 14 stukken gecr' ut door voltref
fers of uitwerking van het /u ir der boord-
wapens vernield.
Duitsche jachtvliegtuigen hebben op 24
Juli op een vliegveld der sovjets in het ge
bied ten Oosten van Smolensk 26 sovjet
bommenwerpers vernietigd, die juist klaar
stonden om op te stijgen. Een bij een vlieg
tuig staande tankwagen werd door de licht
spoormunitie getroffen en ontplofte. De uit-
stroomende benzine zette alle sovjet machi
nes in brand.
FINSCH COMMUNIQUÉ.
Van officieelee Finschee zijde wordt het
volgende medegedeeld:
Donderdag hebben vijandelijke vliegtuigen
Lappeenra,nta gebombardeerd, waardoor een
vrouw om het leven is gekomen en een hou
ten huis werd beschadigd. Eveneens werden
bommen geworpen op Maentsaelae en
eenige andere plaatsen van het land, zonder
dat echter schade- werd aangericht. De
luchtafweer heeft vijf vijandelijke vliegtui
gen neergeschaten.
Het Zweedsche rijkscomité zal Finland
twaalf rijdende wasscherijen, z.g. wasch-
ambulances met een totale waarde van on
geveer een kwart millioen Zweedsche kronen
afstaan. Deze wasscherijen zullen voor einde
September geleverd worden. Een dergelijke
wasch-ambulance bestaat uit een ruimte
voor de machinerieën, een ruimte om te
wassohen en uit een ruimte om te dregen.
SOVJET-DUIKBOOT VERNIETIGD.
Het DNB meldt: Duikbootjagers van de
Duitsche marine zagen op 23 Juli in de Ba-
rente-zee een sovjet duikboot, welke zioh
door snel onder te duiken aan een vernieti
ging wilde onttrekken. Snel voeren de Duit
sche schepen naderbij. Dieptebom na diepte
bom werd uitgeworpen op de plaats, waar de
duikboot was ondergedoken. Kort daarop
versoheen op de oppervlakte een groote
De nadeelen, waarmede Napoleon's Russi
sche veldtocht gepaard ging, zijn thans in
geprononceerde voordieelen veranderd. Het
groote gebied van de sovjet-unie verschaft
gelegenheid tot omsingelingsbewegingen op
de grootste schaal.
Aldus schrijft de Militaerische Korrespon-
denz aus Deutschland in een artikel, dat
zich bezighoudt met de ontzaglijke afmetin
gen van het sovjet-gebied. De superioriteit
van de Duitsche weermacht tegenover het
bolsjewistische leger is ten overstaan van de
geheele wereld bewezen door de groote ver
nietigingsslagen van Bialystok en Minsk en
door de doorbraak door de Stalinlinie. Des
ondanks meenen de tegenstanders van
Duitschland den sovjets nog zekere uitzich
ten op succesvollen tegenstand te kunnen
toeschrijven, omdat de uitgestrektheid van
het gebied hun van nature hulp biedt. Het
sovjetleger kan wel verslagen, maar nooit
definitief vernietigd worden, en den Duit
schen legers zal het evenzoo vergaan als des
tijds de armee van Napoleon, aldus deze lie
den.
De uitgestrektheid van het terrein van den
strijd is ongetwijfeld van uitermate grooten
invloed cp militaire operaties. Ten tijde van
Napoleon, toen het voetvolk de snelheid van
den afloop van militaire bewegingen be
paalde en relatief kleinere legers tegenover
elkander stonden, is het wellicht een waag
stuk geweest den wijkenden tegenstander in
de oneindige uitgestrektheid van Rusland te
volgen. Het groote gebied was destijds gun
stig voor den verdediger. Hij kon ontwijken,
zich op een afstand van den tegenstander
houden en deze dwingen tot instandhouding
van lange, onveilige verbindingslinies. Hem
zelf was het mogelijk in de uitgestrektheid
van het gebied onder te duiken en onver
wacht den vijandelijken etappe ndienst te
onderbreken. Op deze wijze werd destijds
ook de opmarsch van Napoleon naar het
Oosten het slachtoffer van de uitgestrekt
heid.
De afmetingen van het Russische gebied
zijn dezelfde gebleven. De middelen om haar
te overwinnen zijn echter fundamenteel ge
wijzigd. Het motorvoertuig op den grond en
het vliegtuig in de lucht overwinnen in en
kele dagen en uren afstanden, waarvoor
vroeger maanden noodig waren. Thans kan
de ontwijkende tegenstander niet meer ho
pen zich van den aanvaller te kunnen ver-
gereed staat om over zee weggevoerd te wijderen als gevolg van het groote operatie
gebied om bij een gunstige gelegenheid zelf
weer verrassend aan te vallen. De snelle
troepen van thans blijven den terugtrekken-
den vijand op de hielen zitten en de lucht-
verkenning maakt het onmogelijk ongemerkt
bewegingen uit te voeren. Al worden de
etappenlinies nog zoo lang, nooit slaagt men
erin ze in de flank ernstig te bedreigen. Het
uitgestrekte slagveld heeft m de eeuw der
motoriseering, der luchtverkenning en der
moderne berichtgeving zijn gevaren voor
den aanvaller volkomen verloren. Integen
deel. de nadeelen, waarmede Napoleon's
Russische veldtocht gepaard ging, zijn thans
voor de Duitsche leiding bij de verplettering
van het bolsjewisme in geprononceerde voor-
deelen veranderd. Het ontzaglijke gebied der
sovjet-unie schenkt de gelegenheid om om
singelingsbewegingen op zeer groote schaal
te volvoeren, zooals overigens op geen enkel
ander oorlogstooneel mogelijk is. Dank zij de
onbeperkte heerschappij in de lucht, die het
Duitsche luchtwapen heeft bevochten, is
voor den sovjettegenstander iedere hoop
verdwenen om zich de uitgestrektheid van
het gebied ten nutte te maken. Zelfs stelsel
matige terugtrekkende bewegingen of
krachtverschuivingen in de diepte van het
operatiegebied zijn voor de sovjetlegers niet
uitvoerbaar. Dut wordt door hét Duitsche
luchtwapen door onderbroken vernieling
van verkeerswegen van allerlei slag. die bo
vendien in de sovjet-unie slechts een zeer
dun net vormen, stelselmatig verijdeld.
Thans verschaft de uitgestrektheid van
het gebied, gecombineerd met de heerschap
pij in1 de lucht en den aanval van snelle
troepen, aan de Duitsche leiding de moge
lijkheid tot de grootste operatieve beslissin
gen, zooals op beperkter slagvelden haast
nimmer wordt geboden. Het verloop van den
veldtocht in het Oosten heeft dit reeds ruim
schoots bewezen. Nergens is bij de sovjet-
legers gebleken, dat zij partij getrokken heb
ben van de groote uitgestrektheid, want
hiertoe zou niet alleen een veel grooter be
weeglijkheid van de troëpenleiding behoo-
ren. doch vooral ook de heerschappij in de
lucht. Evenals heerschappij ter zee zonder
heerschappij in de lucht onbestaanbaar is.
zoo is ook vrijheid van handelen in groote
gebieden te land zonder volledige beheer-
sching van het luchtTuim niet mogelijk.
Het is onjuist den veldtocht in het Oosten
te willen beoordeelen volgens maatstaven,
die gebaseerd zijn op de oude regelen van
een verstarde oorlogskunst. De jonge Duit-
sche weermacht zal ook hier de ervaring van
het verleden met nieuwe leerstellingen ver
rijken en een nieuw hoofdstuk aan de ge
schiedenis der oorlogsvoering toevoegen.
(ANP).
Daar is de plaats van den man. Want
het zijn slechts lafaards, die de gevaren
ontwijken, die, gebruik makende van alle
mogelijke spitsvondige argumenten, zich
onttrekken aan hun plicht op te treden
als beschermers van onze heiligste goe
deren.
En dat onze kerken, onze beschaving en
onze cultuur in gevaar zijn, dat de bolsje
wistische barbaren ook hier niets of nie
mand zouden ontzien, wie durft dit nog te
ontkennen, na de verpletterende bewijzen
van de laatste weken? De moordbenden
van Stalin doen haar werk grondig. Niets is
voor haar veilig, de chaos is haar doel. Een
poel van ellende laten zij achter, overal,
waar zij hun lusten kunnen botvieren,
waar zij onder bevel van hun joodsche
aanvoerders branden en rooven.
Wie waagt te ontkennen, dat hier gevaar
dreigt, wie is zoo karakterloos om zich te
onttrekken aan zijn plicht, om als Neder
lander onzen vrauwen en kinderen deze
poel van ellende te besparen?
Daar waar het gevaar dreigt, daar aan
het Oostfront is de plaats voor Nederland-
sche mannen, die pal staan voor de toe
komst van ons land en volk. Aan het Oost
front, in de gelederen van het vrijwilligers
legioen Nederland mag straks uw plaats
niet open blijven. Vandaag zijn de eerste
duizend strijders vertrokken. Binnenkort
vertrekt het tweede contingent. Daar zult
u bij zijn, omdat u weet, waar uw plaats
is, omdat een man van eer, een waarachtig
Nederlander weet wat hij wil, weet wat zijn
plicht is, weet dat hij zich dient te melden
bij het
Het hoofdkwartier van de Italiaansche
weermacht maakte gisteren bekend:
Het convooi van 18 schepen en het groote
escorte van schepen der Britsche marine,
die zich gewaagd hadden in het centrale
deel van de Middellandsche Zee en reeds
van onze zee- en luchtstrijdkrachten zware
slagen ontvangen hebben, waren gisteren
herhaaldelijk aan aanvallen van ons lucht
wapen blootgesteld.
Bommenwerpers, duikvliegtuigen en tor
pedovliegtuigen hebben in onvermoeiden
strijd de resten van de Engelsche eenheden,
die door zich te splitsen en met behulp van
de slechte weersgesteldheid van den aan
val hoopten los te maken daar de eigen
vloot niet meer tot een krachtige bescher
ming in staat was eerst verstrooid en
vervolgens tot de grens van hun actieradius
achtervolgd. De bommenwerpers hebben
een schip van 10 000 ton verrast en met
voltreffer geraakt, zoodat het zonk. Het
aantal der verloren gegane vijandelijk
vliegtuigen is van 7 tot 8 gestegen, die der
onzen van 3 tot 5. Bij r*eze actie hebben zich
de bemanningen onder bevel van den com-
mandenten kapitein Moioli. luitenant Rl-
voli, luitenant di Bella en de formaties duik
bommenwerpers onder bevel van de kapi
teins Zucconi en Rizei onderscheiden.
In Noord-Afrika werden aan het front
van Tobroek vijandelijke afdeelingen. die
een van onze steunpunten genaderd waren,
met verliezen afgeslagen.
In Oost-Afrika bedrijvigheid van artille
rie in den sector Uolchefit en Culquabert
(Gondar).
Vrijwilligerslegioen Nederland,
Koninginnegracht 22, Den Haag.
olievlek. Wrakstukken werden uit het water
omhoog geslingerd. De Sovjet-duikboot was
vernietigd.
AMERIKA EN DE STRIJD TEGEN DE
SOVJETUNIE.
Finland en de Baltische landen strijden
voor hun vrijheid tegen het bolsjewistische
despotisme, zoo schrijft de bekende uit
gever Hearst in de New York Journal Ame
rican. Zy strijden en winnen, zonder hulp
van Engeland en de Ver. Staten. Alle hebben
zij beloften gekregen van de democratieën,
maar geen doeltreffende hulp. De eenige
feitelijke hulp hebben deze landen alleen
gekregen van Duitschland. Engeland en de
Ver. Staten daarentegen hebben hun hulp
voor de sovjetunie gereserveerd, voor den
vernieler der democratie, voor Stalin, den
wreeden veroveraar van republieken en on
derdrukker van alle vrije menschen. De Ver.
Staten hebben de sovjetunie verdoemd we
gens de bezetting van Finland en Stalin aan
de kaak gesteld als moordenaar. Dezelfde
sovjetunie, die men nog een jaar geleden
veroordeelde, helpen de Ver. Staten thans.
Stalin, dien men thans prijst als welwillend
heerscher en zuiver patriot, is dezelfde mee-
doogenlooze moordenaar en pijnlger van zijn
eigen volk, dezelfde bloedige tyran, die Fin
land roofde en de democratieën in Estland,
Letland en Lithauen vernielde. De sovjet
unie, Stalin en de Baltische landen zijn niet
veranderd, maar wel zijn de groote imperia
listische democratieën met h^ar beweerde
hooge idealen en altruïstische doelstellingen
zoowel als met haar beweerde toewijding
aan vrijheid en democratie veranderd.Hearst
van hedenavond
tot morgenochtend
en van morgenavond
tot Maandagmorgen
De maan kwam heden op te
8.25 uur en gaat ontler te 22.31
uur; morgen is het maanson-
komst te 9.38 uur en ondergang
te 22.57 uur.
Wij maken er onze lezers en
lezeressen op opmerkzaam, dat
de bonnenlijst in den gewij-
zigden vorm voortaan ééns per
week zal worden gepubliceerd,
namelijk in ons Blad van
Vrijdag.
Ditmaal is zij in ons Blad
van heden opgenomen.
Wij raden dringend aan de
lijst uit te knippen en te be-
Naar wij van bevoegde zijde vernemen ia
een dezer dagen opgericht de stichting
„Nederlandsche Volksdienst". (NVD)
Het doel der stichting is de verzorging
van alle Nederlanders uit een oogpunt van
volkswelvaart. ZIJ zal haar taak opvatten
in den zin van een vrijwillige hulporgani
satie ten behoeve van alle Nederlanders,
wier uiterlijk bestaan en wier gezondheids
toestand te wenschen overlaten.
Binnenkort zullen nadere mededeellngen
over deze stichting worden gepubliceerd.
citeert vervolgens uitlatingen van Roosevelt
en Churchill in verband met den Flnsch-
Sovjet-Russischen oorlog om te eindigen:
„wij hebben democratie en vrijheid opge
geven. Wij zijn dwaas en gemeen, aangezien
wij samenwerken met aanval en onderdruk
king". (D.N.B.).
Dit Nummei bevat DRIE Bladen
Binnenlanc
De rechtspositie van Nederlandsche vrijwil
ligers bij de Duitsche weermacht, de
Waffen SS en het legioen (3e Blad).
Buitenland
De strijd in het Oosten (le Blad).
Fransch-Japansche overeenstemming in
zake de verdediging van Indo-China.
Amerika blokkeert de Japansche saldi
(le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAGINA 1 VAN HET DERDE BLAD.
