Hoe de bolsjewisten huis houden DINSDAG 22 JULI 1941 No. 24944 Na een maand strijden in het Oosten Verduisteren: 82sfe Jaargang Weer een vernietigingsslag gaande De vrijwilligers Gelukwensch van den Führer aan den Rijkscommissaris Maatregelen in Rusland De Duitsche luchtmacht brengt den Sovjets zware verliezen toe Wreede vernielingen Nederlanders aantreden! Finsche communiqué Uit Amerika Verspreide berichten 21.48 uur 5.45 uur EERSTE BLAD Feiten van iten dag LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Lelden Pl.vervK Been, Leiden. PRIJS PER ADVERTENTIES 32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad zyn gevestigd Andere advertenties 37 ets. per regel Minimum 5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets - Incassokosten volgens postrecht. „Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling, alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven wordt 10 ets. berekend. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden 2.47 per week ƒ0.19 Franco per post 2.47 per 3 maanden portokosten (voor binnenland 0.80 per 3 mnd.) Gisteren liep de eerste maand van den strijd tegen de Sovjetunie ten einde en de Duitsche weermacht staat aan het einde van deze maand van zware gevechten reeds meer dan 600 kilometer van de voor malige Duitsch-bolsjewistische belangen- grens verwijderd op het eigenlijke grond gebied der Sovjetunie, zoo wordt het D.N.B. in een toelichting op het weermachtsbe- richt van gisteren medegedeeld. Opnieuw is een groote vernietigingsslag aan den gang en ditmaal reeds ten Oosten van de „Sta- linlinie", welke de Sovjetleiding als veili- gen en onwrikbaren ruggesteun beschouwde Vergelijkt men den toestand van van daag met dien aan het einde van de eerste maand van het groote offenisef in het Wes ten in 1940, dan moet geconstateerd wor den, dat na de doorbraak door de Weygand- linie op 7 Juni 1940 het Duitsche front aan het einde van de eerste maand van dit offensief een zwaren slag moest leveren tusschen de Kanaalkust en de Maas, zooals het thans ten Oosten van de Stalinlinie het geval is. Beslissend was indertijd precies zooals nu, dat den vijand de zoo vurig ver langde adempauze niet gegund werd en dat hij gedwongen was zijn laatste krachten in den strijd te werpen. Ofschoon het aan valsfront toen ongeveer 350 kilometer breed was, (men vergelijke hiermede het tegen woordige front, dat thans 2000 kilometer breed is) en ofschoqn bijv. van het punt van uitgang aan de Somme tot aan den benedenloop van de Seine slechts 90 kilo meter moest worden afgelegd, (vergeleken met de aanzienlijk grootere opmarschge- bieden in het Oosten) heeft het verslaan van de zich wanhopig verdedigende Fran- sche strijdkrachten alleen van de door braak door de Weygandllnie tot aan het Fransche verzoek om wapenstilstand toen reeds tien dagen geduurd. De omstandigheden aan het Sovjetfront zijn echter belangrijk verschillend en loei- lijker. Desniettemin is reeds thans aan het einde van de eerste maand te constateeren, dat: 1. Het Sovjetleger te land en in de lucht geweldige en in het geheel niet te compen- seeren verliezen heeft geleden, zoodat thans reeds de laatste reserves in den strijd moeten worden geworpen. 2. een in vredestijd ontworpen en aan eengesloten verdedigingslinie in het Euro- peesche gedeelte van de Sovjetunie niet meer bestaat. 3. een hevige crisis zoowel in de leiding als met betrekking tot de moreele houding der Sovjetformaties waar te nemen valt. Hiertegenover heeft de Duitsche leiding al haar krachten vast in handen. Van deze krachten is 'n groot deel tot dasver nog in het geheel niet in den strijd geworpen. Op vele plaatsen is het thans gelukt groote deelen van het Sovjetleger opnieuw in te sluiten, terwijl met name in den zuidelijken sector de verslagen vijand door de verbon den troepen voortdurend achtervolgd wordt. De Duitsche operaties worden met alle drie weermachtsonderdeelen stelselmatig voortgezet en zullen ook de Sovjets, zooais alle vijanden van tot dusver, zoo verslaan, dat in de toekomst iedere bedreiging van Duitschland in het Oosten uitgeschakeld is. EEN MOREEL SUCCES. De Europeesche solidariteitsactie voor den strijd tegen het bolsjewisme in ver schillende landen overtreft naar men in Berlijn constateert de stoutste verwach tingen. Het aantal vrijwilligers neemt voortdurend toe, terwijl het aantal vrij corpsen stijgt. Wanneer nog een bewijs noodig is om te toonen, in weike mate de strijd tegen het bolsjewisme als een ge meenschappelijke zaak der Europeesche volken wordt beschouwd, dan behoeft men slechts naar het aantal vrijwillige aanmel dingen te kijken. Het is te betreuren, dat deze getallen om zeer begrijpelijke militaire redenen niet openbaar kunnen worden ge maakt. In Madrid was het noodig reeds na 24 uren de honderden recruteeringsbureaux te sluiten, aangezien het in uitzicht gestelde contingent reeds ver was overschreden. Na het vertrek van de eerste vrijwilligersbatal- jons die tegenwoordig op hun doorreis door Duitschland overal hartelijk worden begroet zijn reeds in Spanje stemmen opgegaan, die de vorming van nieuwe ba taljons eischen, teneinde Spanje, dat het bolsjewisme in de twee moeilijke jaren van den burgeroorlog leerde kennen, de plaats te doen toekomen, waarop het in het anti- bolsjewistische gevechtsfront recht heeft. In Noorwegen"hebben tal van reserve-of ficieren en officieren van het vroegere le ger zich bij het Noorweegsche legioen aan gemeld. De predikanten hebben de jeugd aangespoord in de vrijwilligersbataljons dienst te nemen. Uit een mededeeling uit Oslo blijkt, dat officieren en manschappen een militaire cursus moeten bezoeken waarin zware eischen gesteld worden, ten einde te voldoen aan hetgeen in een der- gelijken veldtocht vereischt wordt. De Führer heeft den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied, rijks minister Seyss-Inquart, het volgende geluk- wenschtelegram gezonden: „Hoofdkwartier van den Führer, 22 Juli 1941: „Met uw 49sten verjaardag heden zend ik u mijn hartelijkste gelukwen- schen en groeten. Adolf Hitler." In Portugal, Frankrijk en Zweden zijn de aanmeldingen zoo talrijk, dat er in de contingenten niet voldoende plaats_is voor alle vrijwilligers, die wenschen deel te ne men aan den strijd. Men legt in Berlijn nadruk op deze fei ten, die een volkomen moreel succes betee- kenen voor de algeheele Europeesche be vrijdingsactie. Aan den anderen kant even wel wordt met klem gewezen op het feit, dat de Duitsche weermacht, die in het ge.- vecht het voornaamste mandaat bezit, in militair opzicht heelemaal niet is aange wezen op de medewerking van andere krachten. Zij geeft slechts gelegenheid aan de vrijwilligers van alle landen van het continent om aan den strijd deel te nemen. OOK OORLOGSCOMMISSARISSEN BIJ DE SOVJETVLOOT. Het presidium van den oppersten sov jet der sovjet-unie heeft, naar de Moskou- sche berichtendienst meldt, een decreet uitgegeven, waarin de wet van 16 Juli 1941 betreffende de reorganisatie van de orga nen der politieke propaganda en van het het instituut van oorlogscommissarissen bij het sovjetleger wordt uitgebreid tot de sovjetvloot. De wet bepaald, dat, evenals kortelings bij het .bolsjewistische leger, thans ook bij de oorlogsvloot politieke pro pagandistische afdeelingen worden inge richt. Op alle oorlogsschepen en bij de sta ven en andere hooge commandoposten van de bolsjewistische vloot wordt de instelling der oorlogscommissarissen weer ingevoerd. De kleinere eenheden van de oorlogsvloot krijgen daarentegen politieke leiders. (D.N.B.) EEN VOLKCOMMISSARIS VOOR BINNEN- LANDSCHE AANGELEGENHEDEN. Het presidium van den oppersten sovjet der sovjet-unie heeft volgens den Mo^- kouschen omroep, een wet uitgevaardigd betreffende vereeniging van het volks commissariaat voor de staatsveiligheid (Gepeoe) in één enkel volkscommissariaat voor binnenlandsche aangelegenheden.Deze maatregel is genomen in verband met den oorlogstoestand. De wet moet in de afzon derlijke sovjet-republieken en in de auto nome gebieden der sovjet-unie op gelijke wijze worden uitgevoerd. Tot volkscom missaris voor binnenlandsche aangelegen heden is Berija benoemd. Tot zijn plaats vervanger is Merkulow benoemd. Berija. is tevens een der drie leden van het kor telings gevormde staatsverdedigingscomité der sovjet-unie. (D.N.B.) EEN NIEUW DECREET VAN STALIN. Het D.N.B. meldt uit Stockholm: De Moskousche radio heeft, volgens een bericht van Nye Dagligt Allehanda, een decreet van Stalin gepubliceerd, volgens hetwelk alle Sovjet-Russische soldatenvrou wen haar woonplaats moeten verlaten en zich voor den dienst moeten aanmelden. De kinderen der soldaten moeten in stads kindertehuizen worden ondergebracht. Van dezen dienstplicht vrijsteld zijn alleen zieke vrouwen, die een doktersattest moeten kunnen overleggen. Het D.NB. meldt uit Berlijn: Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben op 20 Juli in het gebied ten Noorden van Wi- tebesk Sovjet troepenconcentraties gebom bardeerd. De talrijke bolsjewistische divi sies, welke in dit gebied zijn opgesloten, ondernamen wanhopige pogingen om door te breken, welke echter door de Duitsche luchtaanvallen onder de zwaarste verliezen voor de bosjewisten werden verijdeld. Tijdens de aanvallen in het Oosten op 20 Juli hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen Uit Pleskau komen nog vendere berichten over verschrikkelijke gruweldaden, welke de uit Leningrad terugtrekkende bolsjewie ken op de weerlooze Letlandsche burger bevolking gepleegd hebben. Toen het ge vaar bestond, dat een in de stad uit het Zuiden aangekomen transport met Letland sche politieke gevangenen als gevolg van den Duitschen opmarsch niet verder ver voerd kon worden. Het de hoofdcommissa ris van Pleskau. Jetzsjof, de volgeperste veewagens zoolang onder vuur nemen, tot de ongelukkigen geen teeken van leven meer gaven. Toen de Duitsche troepen het station bezetten konden uit de wagons nog slechts lijken gehaald worden. In Repola hebben de Finnen met ontzet ting de aangerichte vernieling aanschouwd, met deze woorden begint de correspondent van „Svenska Dagbladet" verslag te geven over de verwoestingen, die de bolsjewisten in deze door de Finnen op 8 Juli ingenomen stad hebben aangericht. Het eenige niet- vernielde voorwerp in de geheele stad, al dus het verslag, was een rood geschilderde katheder. Een nog door de vlammen ge spaard ziekenhuis maakte van buiten een zeer acceptabelen indruk. Dat was echter slechts het uiterlijk. De inrichting was vreeselijk vervuild en primitief. Zelfs de atmosfeer was beklemmend. Allerlei in strumenten lagen over den grond ver strooid.. Een gebroken tandartsenstoel lag over een menschelijk skelet heen. De smalle ijzeren bedden met voddige matras sen. die nog nooit waren schoongemaakt, waren in elkaar geschoven. De ongeschil- cterde grond stonk van het vuil; de dokters kamer stond vol populaire medische wer ken. ongeloofelijk primitief studiemate riaal over het menschelijk lichaam. Op dit alles keken Stalin, Molotof, Worosjilof en andere heeren der sovjets van de muren af neer. Het geheel vormde een groote grie zelige parodie. Eenige moderne kazernes buiten de stad waren onbeschadigd geble ven. Zij maakten weliswaar een primitieven indruk, maar op grond van zekere bijzon derheden kon men zien. dat het hier een vooruitgeschoven offensieve basis voor zeer groote Sovjet-Russischê strijdkrachten be trof. Het interieur echter, zoo wordt in het bericht verder gezegd, was eenvoudig ver schrikkelijk, onverschillig of men de loka len voor de manschappen dan wel de offi cierskamers aanschouwde. In de kazerne voor de manschappen heb ben de soldaten als haringen in een ton op ruwe houten banken tegen den' wand geslapen. In de officierskamer vierde de slechte smaak hoogtij met helroode tapij ten. prooagandaportretten van de heeren in het Kremlin en kleurige spreuken van de militaire commissarissen. Timosjenko was de auteur van de meeste dezer sma- kelooze aanplakbiljetten met hun ongeloo felijk naïeve teksten, die overal bulten en binnen in de gebouwen waren geplakt (D.N.B.). HET SOVJET-.,PARADUS". Van het front ten Noorden van het La- dogameer vertelt een oorlogscorrespondent I hoe de bolsjewisten in een dorp nabij de grens huisgehouden hebben. De huizen waren volkomen vervuild, de vensters wa ren ingeslagen, de binnenmuren afgebro ken. De kerk had gediend tot lazaret van een sovjetbataljon. Ook hier was de ver vuiling onbeschrijfelijk. Het kerkhof bood een beeld van de grootste verwoesting, de pastorie was afgebrand. Niet één akker was bewerkt. Op alle boerderijen, in de tuinen en in de dorpstraten woekerde het gras. (D.N.B.) SOVJETS HANDELEN TEGEN HET VOLKENRECHT. Tegen alle bepalingen van het volken recht in gebruiken de Sovjets naar het D.N.B. verneemt, in de gevechten tegen het Duitsche leger niet slechts Duitsche uniformen maar ook burgerkleeding. Zoo zijn te Erzemieniec Sovjet parachu tisten gearresteerd, die burgerkleeding droegen. Bij hun verhoor deelden zij mede dat verscheidene vliegtuigen van de val schermbrigade 204 te Baryspol gestart wa ren met parachutist-en in burgerkleeding. die achter de Duitsche linies afgezet moes ten worden. Alarmsignalen schetteren trommels roffelen commando's weerklinken! Ne derlanders aantreden, want dit geldt u. Europa wordt bedreigd, christendom, be schaving en cultuur zijn in gevaar! Het bolsjewistische monster heeft het masker afgerukt. Stalin de moordenaar meent, dat zijn tijd gekomen is. Reeds slachtten zijn duivelsche satellieten duizenden af. In het Oosten branden steden en dorpen. De hel is losgebroken en alle krachten moeten worden ingespannen teneinde de gevaren te keeren en het sovjet-monster te ver nietigen. Daarom schetteren ook hier de signalen, roffelen de trommels en klinken de com mando's. Daarom wordt ook van u ver wacht. dat u deze zult hooren. ernaar zult handelen, dus. ..uw plicht doen en aan treden in onze gelederen. Het vrijwilligers legioen Nederland maakt zich op. Binnen enkele dagen zal het ten strijde trekken. Dan zullen zij marcheeren, onze dapperen, dan zullen de vaandels wapperen boven colonnes, samengesteld uit vastberaden kerels van ons bloed. Nederlanders zullen het zijn, die samen met de heldhaftige strijders uit alle landen van Europa de zege zullen bevechten. „Nederlanders aan het Oostfront in den ?.anval!" Zoo zullen de couranten in het vaderland getuigen van hun daden en gij gij zoudt daar niet bij zijn? Alarmsignalen schetteren trommels roffelen. Nederlanders hoort gij ze niet? Toont wat gij waard zijt. Volgt het voor beeld van de duizenden, die weten, wat hun plicht is en meldt u aan bij het vrijwilligers legioen Nederland. Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage. 65 Sovjetvliegtuigen in luchtgevechten neer geschoten. Door bomtreffers op vliegvelden 32 Sovjet vliegtuigen op den beganen grond vernield, zoodat de bolsjewisten Zondag 97 vliegtuigen verloren. Zondag hebben Duitsche gevechtsvlieg tuigen ter ondersteuning van den opmarsch van de Duitsche legers deelgenomen aan de gevechten bij Smolensk. Door bommen en boordwapens werden verscheidene ingeslo ten Sovjet divisies zwaar getroffen. Behalve talrijke dooden verloren de bolsjewisten 340 transportvoertuigen en 26 pantserwagens. Gevechtsvliegtuigen van de Duitsche for maties in Noord-Finland hebben op 20 Juli bij Poljarnoje een oorlogsschip van onge veer 3 tot 4000 brt. tot zinken gebracht. Naar de officieele Finsche berichtencen- trale meldt, hebben vijandelijke vliegtuigen Zondag 20 Juli bommen geworpen op Lo- viisa, zonder dat schade werd aangericht. Bij een bombardement op Porvoo en om streken werden twee woonhuizen bescha digd. De Finsche luchtafweer heeft drie vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. OOGST IN OEKRAJINA STAAT ER GOED VOOR. De aan het front vertoevende speciale correspondent van het Slowaaksche pers bureau meldt, dat in het bevrijd Oekra- jina bijna overal het leven normaal is. De oogst is veelbelovend, zoo meldt hij. Door den bliksemsnellen opmarsch der troepen zijn de bolsjewisten niet meer in staat ge weest den oogst te vernielen. In den land bouw is men onmiddellijk onder hoogen druk gaan werken. In alle groote steden van het bevrijde Oekrajina is, zoo meldt dè correspondent, eveneens het leven geheel normaal. De stad Lc mi berg, die nog enkele dagen geleden een getuigenis aflegde van de gruweldaden en vernietigingswil der bolsjewisten, is thans reeds weer schoongemaakt en de bevolking verricht haar dagelijksche werkzaamheden. Het autoverkeer is zeer levendig. De elec- trische trams zijn overvol. De levensmidde lenzaken verdeelen de levensmiddelen on der de bevolking, zoodat men niet gebrek behoeft te lijden. Het spoorwegverkeer is reeds geregeld en ook de eafé's en bio scopen zijn weer geopend. De stad is ver sierd met de Duitsche en Oekrajiensche vlaggen. Bij iederen stap blijkt de geest drift der bevrijde bevolking. In Drohobitsj en Lemtoerg verschijnen Oekrajiensche dagbladen, die in hooggestemde artikelen de Duitsche 'en Slowaaksche legers ver welkomen. ZOON VAN STALIN GEVANGENGENOMEN Bij den aanval van Duitsche strijdkrach ten van den generaal der pantsertroepen Schmidt, is. naar het D.N.B. verneemt, op 16 Juli bij Ljosno ten Zuid-Oosten van Witebsk met vele andere bolsjewistische officieren en soldaten ook de oudste zoon van Stalin, Jakob Stalin, eerste luitenant van het 14de regiment houwitsers der 14de sovjet-pantserdivisie in Duitsche gevan genschap geraakt. Jakob Stalin, die terstond voor generaal Schmidt werd geleid, identificeerde zich volkomen als zoon van Stalin. Hij ver klaarde, dat hij de onzinnigheid van den tegenstand tegen de Duitsche troepen had ingezien en zich daarom met zijn nog in leven zijnde soldaten had overgegeven. HET EIKENLOOF TOEGEKEND. Met de toekenning van het eikenloof van het ridderkruis van het IJzeren i aan majoor Luetzow ter gelegenheid J zijn 40ste luchtoverwinning, heeft de Fuehrer ook het zegevierende jachteskader van den commodore onderscheiden. In vele groote luchtslagen aan het Oostelijke front hee.ft het eskader verrassende successen behaald. Zoo kon de commodore reeds op 2 Juli de 326ste luchtoverwinning van zijn jagers melden en bovendien de vernieling van 223 vijandelijke vliegtuigen op den grond. Een bijzondere prestatie behaalde het eskader op 7 Juli, toen het een sterke formatie vijandelijke bommenwerpers vol komen vernietigde. Bij een aanval van 27 sovjetgevechtsvfiegtuigen op een vliegveld schoot het eskader onder leiding van zijn commodore in een kwartier tijds alle sov jetvliegtuigen neer. Tot 18 Juli behaalde het jachteskader Luetzow alleen In het Oosten 683 luchtoverwinningen. In totaal heeft het eskader tot dusver 1072 tegen standers in luchtgevechten neergehaald. Majoor Luetzow zelf had op 28 Juni zijn 27sten tegenstander neergeschoten en nau welijks drie weken later reeds zijn 40ste luchtoverwinning behaald. (D.N.B.) ROOSEVELT EISCHT VERLENGING VAN DEN DIENSTTIJD. President Roosevelt heeft gistermiddag, naar Associated Press meldt, zijn aange kondigde boodschap tot het Congres ge licht. waarin hij verlenging van den diensttijd van een jaar voor de militairen in actieven dienst, de nationale garde en de reservisten eischte. Deze boodschap werd bovendien op gra- mofoonplaten opgenomen en per radio uit gezonden. Ter motiveering voerde Roose velt aan. dat de natie zonder verlenging van den diensttijd een groot risico op zich neemt en het leger binnen twee maanden in staat van ontbinding zou verkeeren. Op het Congres rust de verantwoordelijkheid tot handhaving van het strljdvermogen van het leger. Roosevelt betoogde voorts, dat de om standigheden gewijzigd zijn sinds het oogenblik, waarop men den diensttijd tot een jaar beperkte. De internationale si tuatie is niet minder ernstig dan een jaar geleden. Deze situatie eischt, dat het leger op volledige sterkte en in een staat van algeheele paraatheid wordt gehouden. Tot slot gaf Roosevelt uiting aan de hoop, dac het Congres den nationalen crisistoestand, hetzij voor een beperkte periode dan wel tot intrekking door het Congres of door den president, zal erkennen. (D.N.B.) DE 'JAPANNERS GIT ZUID-AFRIKA NAAR JAPAN TERUG. Volgens Domei zullen binnenkort onge veer 100 Japanners uit Zuid-Afrika naar Japan terugkeeren. De vertegenwoordigers dei; Japansche flma's in Durban en Natal treffen eveneens voorbereidingen voor hun vertrek. van hedenavond tot morgenochtend De maan kwam heden op te 4.11 uur en gaat onder te 20.07 uur. Dit Nummer bevat TWEE Bladen Binnenland De heer Lotsy over eenheid in de sport (Sport, 2e Blad). Vacantieregeling voor textielarbeiders (Bin nenland, 2e Blad). Buitenland De opmarsch in het Oosten (le Blad). Hoe de sovjets huishouden (le Blad). VOORTS „LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1