Binnenland LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad De strijd op de andere Sronten Maandag 14 Juli 1941 Duitsche W eermachtsberichten Italiaansche Weermachtsberichten Wapenstilstand in Syrië Montenegro onafhankelijk Uit Amerika Verduisteren: 21.58 uur 5.34 uur Verspreide berichten Bezoek van Oberbefehishaber Hiigenfeldt KERK- EN SCHOOLNIEUWS Zaterdag deelde het Duitsche Hoofd kwartier medee: Bij gewapende verkenning tegen Groot- Brittannië bracht het luchtwapen ,ten Zuidwesten van Plymouth 'n duikboot tot zinken en ten westen van Portreath een koopvaarder van b.r.t. In het gebied van de Middellandsche Zee hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen militaire installaties van Tobroek met suc ces aangevallen. In den afgeloopen nacht is het Britsche steunpunt Port Said aan het Suezkanaal gebombardeerd Bij lucht gevechten aan de kust van het Kanaal verloor de vijand 12s jachttoestellen van het type Spitfire. Enkele Britsche ge vechtsvliegtuigen hebben in den afgeloo pen nacht in het Noordwest Duitsche kunstgebied een gering aantal bommen neergeworpen. De schade Is onbelangrijk. En Zondag: In het Oosten der Oostzee heeft een mo tortorpedoboot een Sovjet-koopvaarder van 3500 ton getorpedeerd Het schip moet als verloren beschouwd worden. In Noord-Afrlka Is een Britsche poging om bij nacht oen uitval uit Tobroek te doen, na voorbereiding door krachtig ge schutvuur, verijdeld. Duitsche gevechts vliegtuigen hebben brand veroorzaakt In munlllevoorradeii bil Mersa Matroeh. ZIJ hebben te Tobroek batterijen van het af weergeschut tot zwijgen gebracht en mu- nltlcvoorraden vernield. In den strijd tegen de Britsche scheep vaart heeft de luchtmacht in den afgeloo pen nacht voor de Z.O.-kust van Engeland eens vrachtschip van 4000 ton vernietigd. Gevechtsvliegtuigen hebben havenwerken aan de monding van de Theems en in het Zuidwesten van Engeland gebombar deerd Aan de Kanaalkast zijn gisteren drie vijandelijke jagers bij luchtgevechten noergeschoten en drie vijandelijke gevechts vliegtuigen door afweergeschut van de marine. In den afgeloopen nacht hebben zwak ke vijandelijke afdeelingen bommen op het kustgebied van Noordwest-Duitschland laten vallen, zonder schade van beteeke nis aan te richten Twee aanvallende ge vechtsvllegtuigen werden door nacht] agers neergeschoten. De 1ste luitenant ter zee Schütze heeft tot dusverre in totaal 37 schepen tot zin ken gebracht en daarmede als zevende duikbootcommandant meer dan 200.000 ton scheepsruimte vernietigd, Zaterdag deelde het Italiaansche opper bevel mede: Onze formaties Jagers hebben gistermid dag het vliegveld Mikabba op Malta ln een stoutmoedige en felle actie aangevallen met scheervluchten. Talrijke vijandelijke vlieg tuigen werden op den grond vernield, vijf gingen in vlammen op. Tijdens verbitterde gevechten met vijandelijke jagers werden vier Engelsche toestellen vernield. Tijdens dezelfde actie ls een aviso bulten Malta onder mltrailleurvuur genomen. Al onze toestellen keerden terug met eenige ge wonden aan boord. In Noord-Afrika aanzienlijke activiteit van de artillerie aan het frond van To- biock.s Italiaansche en Duitsche vliegtui gen hebben stellingen en batterijen dei- sterkte en haveninstallaties gebombardeerd Andere formaties vliegtuigen troffen het station Foeka en vliegvelden ten Oosten van Mersa Matroeh. Twee vijandelijke schepen werden aangevallen ten Noorden van Solloem. In Oost-Afrika zijn Italiaansche strijd krachten, die uitgetrokken waren voor een verkenning van een der veldschansen in Amhara, gestuit op afdeelingen van den tegenstander, die ziji op de vlucht dreven. En Zondag: In het Oosten der Mlddellandsehe zee hebben onze vliegtuigformaties herhaal de malen de vijandelijke basis van Fama- gusta op Cyprus aangevallen. Ins Noord-Afrika zijn ln den sector To broek vijandelijke aanvallen, die werden ondernomen met tanks en gesteund door krachtig artillerievuur, afgeslagen met zware verliezen voor den vijand. In de Egyptische woestijn hebben onze bommenwerpers vooruitgeschoven vijande lijke luchtbases getroffen, alsmede stellin gen en opslagplaatsen te Mersa Matroeh, waar brandstofvoorraden in brand geraak ten. Tusschen Sidi el Barrani en Boegboeg hebben jagers gemechaniseerde Britsche strijdkrachten met machinegeweervuur be stookt. Verscheidene gepantserde wagens werden onbruikbaar gemaakt en vernield. De vijand heeft luchtaanvallen onder nomen op Benghasi en Derna. In Derna werd een militair hospitaal getroffen. Ir.s Oost-Afrika wederzijdsches bedrijvig heid der artillerie in den sector Wolsjefit (Gondar). Ten gevolge van de onlangs op Tripolis ondernomen vijandelijke lucht aanvallen zijn 22 menschen, onder wie 14 Italianen, omgekomen ean 54 personen, cnder wie 34 Italianen, gewond. Sinds Zaterdagmiddarnacht zijn de vijan delijkheden aan het geheele front ln den Levant gestaakt. Fransche gevolmachtig den hebben zich op 12 Juli des morgens om 8 30 uur naar de Britsche voorposten bege ven. Het Britsche opperbevel heeft uitdrukke lijk verklaard ermede accoord te gaan, dat geen Gaullistische leiders aan de onderhan delingen deelnemen. De Fransche regeering, zoo wordt ver klaard. heeft generaal Dentz absolute vol machten verleend om zelfstandig alle be slissingen te nemen, die hij op grond van den feitelijks» toestand noodig acht, zonder dat hij hiervoor verantwoording behoeft af te leggen. Men wijst er te Vichy nog op, dat er nog geen wapenstilstandsovereenkomst is onder teekend, dat daarentegen uitsluitend door een vertegenwoordiger van generaal Dentz, generaal Verdilhac, een overeenkomst ls ge parafeerd over het neerleggen van de wa penen. De overeenkomst over de definitieve bijlegging van het Syrische conflict zal waarschijnlijk door generaal Dentz worden onderteekend, doch de Fransche regeering zal, nadat zij haar standpunt in het ant woord op de eerste wapenstilstandsvoor waarden heeft uiteengezet, deze overeen komst niet ratlflceeren Bij de bijlegging van liet Syrische conflict gaat het om een operatie van locaal, mili tair karakter, die niets te maken heeft met de politiek der Fransche regeering. Gene raal Dentz bevindt zich eenvoudig in de positie van een belegerde, die zich niet meer kan verdedigen. De verhouding van de Fransche regeering tot de Britsche word' hierdoor evenmin geraakt als de politieke verhouding tusschen de Fransche regeering en het nmndaatsgsbied Syrië. Overigens geeft men in welingelichte kringen uiting aan de overtuiging, dat de nieuwe Britsche wapenstilstandsvoorwaar den zich tot niver militair gebied beperken. Ir. de Fransche haven Alexandria zijn elf Fransche oorlogsschepen aangekomen. (D.N.B.) De veldtocht in Syrië wordt door de Ber- lijnsche pers als weinig roemrijk en als een militaire en moreele mislukking voor Enge land gekenmerkt, Er wordt op gewezen, dat het'den Engelschen ondanks de aanzien lijke superioriteit aan troepen en materiaal niet gelukt ls hun met groot kabaal aange- kondigden „bliksemoorlog" in Syrië te voe ren. De Franschen, hoewel zonder iedere mogelijkheid tot ravltallleeren, hebben zich hardnekkig en handig geweerd, tegen de geweldige overmacht, zoo schrijft de Ber liner Bürsenzeitung. itsrsplBhtenctwalaens fh nzeoawqgkeaogka ITALIË's KONING ZAL EEN REGENT BENOEMEN. Uit Cettinjc meldt het D.N.B.: De proclamatie der onafhankelijkheid van Montenegro luidt als volgt: De constitueerende nationale vergade ring, die het Montenegrljnsche volk verte genwoordigt en een trouwe tolk is van zijn wil, vereenlgd ln Cettinje op 12 Juli 1941, in het Jaar 19 van de fascistische jaartel ling heeft het volgende besloten. 1. De slavernij, opgelegd door de Ekoep- sjlma van Podgorltza op 26 November 1918 door de vereeniging van Montenegro met Servië, is geëindigd. 2. Het regime, dat in Montenegro was in gesteld door het vroegere Zuidslavische koninkrijk en de dynastie van de Kara- georgewitsj is opgeheven, de grondwetten van Vidovdan en van 3 September 1931 zijn afgeschaft; 3. Montenegro wordt opnieuw gevormd als souvereinc en onafhankelijke staat in den vorm van een constltutioneele monar chic. 4. De eonstitueele nationale vergadering verklaart verder, dat alle Montenegrljnen, dankbaar voor de bevrijding van hun land, dank zi) het optreden der Italiaansche strijdkrachten, ln herinnering aan de nau we banden, die bestaan tusschen de dynas tie van Petrowitsj Niegos en het Huls van Savoyo, ln vertrouwen op het wederop- bouwwerk, dat steeds en overal door den Duce wordt ontplooid ten gunste van het "ascistische Italië, besluiten leven en lot van Montenegro te vereenigen met dat van Italië, door met Italië banden van zeer nauwe solidariteit aan tc knoopen. Over eenkomsten, die geïnspireerd zijn door deze solidariteit en ten doel hobben Montenegro in de sfeer van Rome te doen treden, zul len geleidelijk aangegaan worden tusschen Italië en Montenegro. 5. De constitueerend nationale verga dering heeft, bij ontstentenis van een ti tularis voor den post van hoofd van den staat, besloten over te gaan tot de instel ling van het regentschap en Zijne Majesteit den Koning van Italië te vragen een re gent te benoemen voor het Koninkrijk Montenegro, DIVERSE VERKLARINGEN, De chef van den generalen staf, Marshall, heeft, volgens United Press, aan vooraan staande leden van het Congres medege deeld, dat de verscherpte internationale toe stand het noodzakelijk maalct, dat de Ame rikaansche strijdkrachten op volle nume rieke sterkte gehandhaafd blijven en dat de legerleiding de bevoegdheid krijgt om troepen buiten het Westelijk halfrond te gebruiken, Marshall verzekerde tevens, dat geen plannen bestaan voor een Amorl- kaanseh expedttieleger voor Europa. Op de persconferentie heeft de minister van marine, Knox, op de vraag, of de Ame- rlkaansche vloot ook moest schieten om de wenschen van Roosevelt te vervullen en de van hedenavond tot morgenochtend De maan kwam heden op to 0,30 uur en ging onder te 12.12 uur. (Ingea ded.j toegangen naar de Amerikaansche bases aan den Atlantischen Oceaan te bescher men tegen „vijandelijke activiteit", gewezen op de laatste boodschap van Roosevelt. HIJ liet ln het bijzonder het licht vallen op de passage in de boodschap, waarin gesproken wordt van de noodzakelijkheid om de zee wegen „open en vrij to houden van ieder vijandelijk optreden" en sprak de meening uit, dat wel geen twijfel kan bestaan ovor deze passage, Hij weigerde echter te zeggen, welke Instructies hij aan de Amerikaansche vloot heeft gegeven. Ook weigerde hij een definitie te goven van den term „vijande lijk optreden". Op de vraag, of de door hem geciteerde passage bëteekende, dat de pre sident verder is gegaan dan zijn vroeger bevel aan de vloot, om slechts vijandelijke bewegingen te constateeren en te melden, verklaarde Knox: „Ik zou willen zeggen, dat de taal dit aangeeft". Knox maakte verder bekend, dat bij de bezetting van IJsland leger, vloot en marine-lnfanterje betrokken zijn geweest, (D.N.B.) De democratische senator Wiheeler heeft op een persconferentie verklaard, dat Roo sevelt, indiep hij het Congres verlof voor een oorlogsverklaring zou vragen, niet meer dan 10 tot 15 stemmen zou krijgen. Wie gelooft, dat de Vereenigde Staten in den oorlog gemanoeuvreerd kunnen worden, is waanzinnig, aldus Wheeler, Het Amerikaan sche volk ls vastbesloten de deelneming aan den oorlog onmogelijk te maken. De minister van P.T.T., Walker, heeft in een radiorede den wensch uitgesproken, dat de Vereenigde Staten zoowel de Sovjet-Unie als Engeland zullen steunen. Hij gaf uiting aan de meening, dat degene, die toelaat, dat het communisme door Duitschland wordt uitgeroeid, onchristelijk handelt. fD.N.B.) VER. STATEN NEMEN NOG 16 DEENSCHE SCHEPEN OVER. De Amerikaansche marinecommissie heeft nog zestien Deensche vrachtbooten van 95.000 ton in totaal overgenomen. Hiervan zullen er twee aan het Amerikaansche leger worden afgeleverd en de rest den dienst op de Spaansch-Amerlkaansche lan den onderhouden voor den Invoer van grondstoffen, die van belang zijn voor de bewapening. Thans zijn 31 van de 39 in be slag genomen Deensche schepen overge nomen. IJSLAND. De democratische Senator Bone, die lid ls van de marinecommissie van den Senaat heeft verlangd, naar Associated Press uit Washington meldt, dat do Engelschen on middellijk hun troepen van IJsland zullen terugtrekken, teneinde do Amerikaansche troepen niet bloot te stellen aan het ge vaar van oen Duitschen aanval. Hiertoe ziln de Dultschers volgens het oorlogsrecht gerechtigd. De gemeenschappelijke bezet ting van IJsland door de Engelsche en de Amerikaansche soldaten brengt gevaren met zich mede. Hoe eerder de Britsche troe pen van IJsland vertrekken, aldus de sena tor, des te beter ls het voor de Ameri kanen. De diplomatieke medewerker van de Ber liner Boersenzeitung, Megerle, noemt de bezetting van IJsland oen dér belangrijk ste precedenten, die Roosevelt heeft ge-' schapen bij het najagen van zijn imperia listisch doel. Dit blijkt, aldus Megerle, het duidelijkst uit Roosevelts nieuwe formule, volgens welke de verdediging der Vereenig de Staten door geen enkele grens van het Westelijk halfrond beperkt kan worden Volgcnr deze formule wordt Iedere staat bedreigd, die het ongeluk heeft een gebied te bezitten, dat Roosevelt als steunpunt geschikt aoht. Dit geldt vooral voor Ierland. Alleen omdat hij rekening houdt met het lersche volksdeel in Amerika, heeft Roosevelt tot dusverre nog niet het af staan van vloot- en luchtbases van Ier land afgedwongen. Ook Portugal, Spanje en Frankrijk (Dakar) staan bloot aan Ameri kaansche bedreiging. Men ziet dus, aldus Megerle, dat de geheele Europeesche zone, van Noord tot Zuid, bedreigd wordt door de bcgoerigheld van Roosevelt. Dit geldt echter ook voor Midden- en Zuid-Amerika en voor het Verro Oosten. Roosevelt schijnt de veiligheid van het Westelijk halfrond pas gewaarborgd te achten, wanneer hij de geheele wereld bij de Amerikaansche machtssfeer heeft ingelijfd. De wereld weet nu voorgoed, wat zij heeft te verwachten. Hoe meer Roosevelt optreedt als aanvaller en onrustzaaier, des te eendrachtiger zal de wereld verzet bieden om paal en perk te stellen aan het agressieve imperialisme van dezen man. (D.NB.i BEMIDDELINGSVOORSTEL AANVAARD, Zoowel Eouador als Peru hebben het be middelingsvoorstel van Argentinië, Brazilië en de Vereenigde Staten in zake het grens geschil aangenomen (DNB). TURKSCHE BLADEN VERBODEN, Het DNB meldt uit Istanboel: De Turksche autoriteiten hebben vier dag- oladen voor onbepaalden tijd verboden, daar deze bladen berichten hebben gepubliceerd, die ln strijd waren met de door de regeering gegeven richtlijnen. (DNB). FRANSCII SCHIP DOOR ENGELSCHEN GETORPEDEERD. In de nabijheid van Monte Gualdo is een Fransah vrachtschip, dat zich met een la ding erts op weg bevond van Bilbao naar Bayonne, gezonken. Slechts vier leden van de bemanning konden gered worden. De kapitein van het vaartuig, dat den naam „Vlrgo Fidelis" droeg, die zich onder de geredden bevond, verklaarde, dat zijn schip in den nacht door een Britsche duik boot is aangevallen. Het vrachtschip werd door de Britsche duikboot ook met machine- geweervuur beschoten Een lid van de be manning werd gekwetst, terwijl verschei den anderen den dood in de- golven vonden. (DNB). MUTATIES BIJ DE SPOORWEGEN. Met ingang van 1 Juli j.l. ia de heer ir.. A. Goekoop, afdeelingschef eerste klasse met den persoonlijken titel van hoofdin genieur bij de Spoorwegen, te Utrecèit, be noemd tot hoofdingenieur, chef van de afdeeling „het centrale inkoopbureau", al daar. De heeren J. J. zur Kleinschiede, onder stationschef eerste klasse te Amsterdam, c.s., en G. D W. vap der Krabben, onder stationschef eerste klasse te Amsterdam- Oostenburgergracht, zijn met ingang van 1 Juli benoemd tot stationschef eerste klasse aldaar. De heer K. Bloothoofd, stationschef eer ste klasse b. te IJmuiden, is benoemd tot stationschef eerste klasse a, te Apeldoorn, terwijl de heer. ir. A. W. van Lammeren, adjunct-ingenieur te Utrecht, met ingang van 1 Augustus a.s. naar Tilburg wordt overgeplaatst. VERSCHILLENDE INSTELLINGEN BEZICHTIGD. Zooals reeds is aangekondigd, bevindt de leider van het hoofdbureau van Volkswel vaart in de rijksleiding der N.SD.A.P., Oberbefehlslclter Hllgenfeldt, zich op het oogenblik in Nederland. Hij bezocht o.m, een aantal Instellingen der N.S.V. en heeft zich laten inlichten over nieuwe plannen ln het kader der maatregelen voor de welvaart. De heer Hllgenfeldt bezichtigde o.m. de kin dei-bewaarplaats, welke verbonden is aan de Duitsche school in Haarlem en welke de N.S.V. onlangs heeft ingericht tot een modelinrichting op dit gebied. Op het oogenblik, dat de hooge gast deze be waarplaats bezocht, was het moorddadig heet, iedereen liep te puffen van de warm te, uitgezonderd de hier vertoevende kin deren, die in luchtige tolletjes onder het beschermde dichte loover van dikke hoo rnen naar hartelust speelden en ravotten. Alleen zij voelden niet den minsten last van de drukkende warmte, het in rijke verscheidenheid aanwezige speeltuig stond geen oogenblik stil en wanneer er een kleuter was, die een verfrissching noodig had, dan behoefde hij slechts tien pas sen te loopen om het lichaampje in een klein bassin onder te dompelen of met andere kornuiten heerlijk te plassen en aldus de warmte van zich af te schudden. Een ideaal kinderverblijf deze bewaar plaats, ook het interieur van het gebouw zelf, Frlssclie, ruime vertrekken,s waar lucht, licht en zon vrij binnen kun nen komen en waar de kleintjes zich on middellijk op hun gemak voelen. Er zijn op dit oogenblik 72 jongens en meisjes,'42 Duitsche en ÏOs Nederlandsche kinderen, in dit kinderparadijs ondergebracht. Een der kleintjes overhandigde den heer Hll genfeldt bij zijn aankomst bloemen, een hulde, welke dezen kindervriend zichtbaar verraste. Vervolgens bezocht de Oberbefehlsleiter in Bergen aan Zee het tehuis van de Duit- scha vacantfekolonie, het levenswerk van den heei Tweer. Reeds sinds jaren was dit vriendelijk ingerichte tehuis een va- eantieoord voor vele Duitsche jongens en meisjes, vooral uit het Roergebied en uit Berlijn, die door de Duitsch kolonie in Nederland in samenweikingc met de N.S.V. werden uitgenoodigd in deze schilderach tige en gezonde omgeving eenlgen tijd door te brengen. Vele Jaren achtereen heeft de heer Tweer zijn krachten aan den opbouw en de ontwikkeling van dit tehuis gegeven en thans acht hij het oogenblik gekomen de voortzetting van dezen mooien arbeid over te dragen aan de N.S.V., welke het tehuis voor dezelfde doeleinden in exploitatie zal nemen. Als symbolische handeling van deze over dracht bood de heer Tweer den Oberbefehls lelter den sleutel van het gebouw aan. In de toekomst zullen ook Nederlandsche kin deren in dit tehuis worden opgenomen. De tocht werd hierna voortgezet naar Amsterdam, waar de heer Hllgenfeldt in Krasnapolsky geruimen tijd vertoefde te midden van vele Amsterdamsche moeders, die in den loop der laatste maanden eenl gen tijd een welverdiende rust hebben ge noten in N.S.V.-tehuizen in Duitschland. Er heerschte een buitengewoon hartelijke en kameraadschappelijke stemming in de zaal, De Nederlandsche vrouwen gaven uiting aan haar dankbaarheid voor het prettige verblijf in Duitschland door den heer Hllgenfeldt een schaal van Delftsch aardewerk aan te bieden, terwijl de in Amsterdam wonende Duitsche moeders, die een vaeantie in het vaderland hebben ge noten hem een boekwerk overhandigden. De heer Hllgenfeldt hield een hartelijke toespraak, waarbij hij uiting gaf aan de hoop, dat deze actie het begin mag zijn van een gelukkige toekomst. Dultschers en Nederlanders zullen elkaar voor altijd vin den op den weg der kameraadschap en verbondenheid. De heer Hllgenfeldt bezocht vervolgens nog enkele inrichtingen van de N.S.V., waarna de tocht werd beloten met een bij eenkomst van referenten voor de algemee- ne verzorging van het volk bij de gevol machtigden van den rijkscommissaris en de kringleiders der N.S.V. In deze bijeen komst gaf de heer Hllgenfeldt een duide lijke uiteenzetting van de groote op gaven, welke de naastes toekomst ten aanzien van de algroeenes ver zorging van het volk in het nieuwe Euro pa stelt Hij behandeldes hierbij in het bij zonder het aandeel, dat de N.S.V. in dit groote werks heeft. De heer Hllgenfeldt was op dezen tocht o.m. vergezeld van Oberbereihsleiter Eftger die den commissaris-generaal Schmidt vertegenwoordigde en dens heer W, Möl- leider van het bureau voor volkswelvaart in het Arbeitsberelch der N.S.D.A.P. MILITAIRE DIENSTPLICHT VOOR INLANDERS IN INDIË. Het D.N.B, meldt uit Sjanghai: Volgens een bericht uit Batavia heeft de volksraad met 43 tegen 4 stemmen besloten tot goedkeuring van het wetsontwerp be treffende invoering van den militairen dienstplicht voor inlanders. De daardoor noodzakelijk geworden uitgaven van 20 millioen gulden zijn eveneens Ingewilligd. VERSPREIDE BERICHTEN. Te Bilthoven is ln den ouderdom van 67 jaar overleden de oud-hoofdinspecteur van de Nederlandsche Spoorwegen mr. dr. J. H. Jonckers Nieboer. De overledene was hoofd van de afdee ling rechtszaken van de Nederlandsche Spoorwegen. PREDIKBEURTEN. Leiden Vrije Kath. Kerk (Vreewükstr. 19): Dinsdagnam, 8 1/4 uur, vespers en lof, Hlllegom •- Chi'. Geref, Kerk: Dinsdagnam. 8 uur, cis, De Boer van Amsterdam. 2—1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 2