De buit van Bialystok en Minsk 82sfe Jaargang VRIJDAG It JULI 1941 No. 24935 Verdere vorderingen Sovjet-wreedheden Betooging van den Reichsarbeitsdienst op Houtrust Hoe de Engelsche luchtmacht ageert De Joden in het sovjet-leger Strijd in Syrië gestaakt Uit Amerika Geconcentreerde huichelarij Verduisteren: 22.01 5.30 uur uur .J EERSTE BLAD Feiten van den dag LEIDSCH DAGBLAD Directeur:. J.W.Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Leiden Pl.verv.: K. Been, Lelden. PRIJS DER ADVERTENTIES 32 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel Minimum 5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht. „Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend by vooruitbetaling, alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven wordt 10 ets. berekend. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zUn: per 3 maanden2.47 per weekƒ0.19 Franco per post 2.47 per 3 maanden -f- portokosten (voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.) Gisteravond maakte het opperbevel der Duitsche Weermacht bekend: Met den dubbelen slag van Bialystok en Minsk is thans de grootste slag van de wereldgeschiedenis op het ge bied van materieel en omsingeling ge ëindigd; 323.898 gevangenen, onder wie verscheidene bevelvoerende generaals en divisiecommandanten zijn ons in handen gevallen; 3332 gepantserde ge vechtswagens, 1809 stukken geschut en groote hoeveelheden andere wapens werden buitgemaakt of vernietigd. Hiermede is het totale aantal der ge vangenen, dat tot dusver aan het Oostelijk front is gemaakt, tot meer dan 400.000 gestegen. De hoeveelheid buitgemaakt of vernietigd vijandelijk materieel is toegenomen tot 7615 ge pantserde gevechtswagens en 4423 stuk ken geschut. Het Sovjet-luchtwapen heeft tot dusverre in totaal 6233 vlieg tuigen verloren. Op het weermachtsbericht van gisteren heeft het DN.B. de volgende toelichting ontvangen De leiding van het Sovjetleger heeft, naar uit dienstvoorschriften blijkt, haar troepen steeds opgeleid voor het voeren van een offensieven strijd. Door de Duitsche successen in het Oosten zijn thans echter de Sovjettroepen uit het voorgenomen of fensief in de verdediging teruggedrongen. Groote verwachtingen koesteren de Sovjets van de groote uitgestrektheid van hun land. Door een grootscheepsche ontwikke ling der techniek hebben de verhoudingen sedert Napoleon echter een groote veran dering ondergaan. Het op zichzelf ijle wegennet en de toestand der verkeerswe gen is als een groote hinderpaal, zoowel voor den verdediger als voor den aanvaller te beschouwen. Hetzelfde geldt voor het spoorwegnet. Wanneer daar nog bijkomt, dat de aanvaller, zooals in dit geval Dultschland, zich de heerschappij in de lucht heeft veroverd, dan zullen de voort durende vernietigende aanvallen op mar- cheerende troepen, pantserwagens en co lonnes voertuigen op de enkele spoorlijnen en wegen, alsmede op transporttreinen en spoorwegknooppunten een des te grooter nadeel berokkenen aan de verdediging. Te vens echter hebben de oprukkende Duit sche formaties als gevolg van haar voortref feüjke technische uitrusting zulk een groote bewegingsvrijheid, dat het haar ondanks hevige gevechten reeds gelukt is, geweldige afstanden af te leggen. In de komende dagen zal blijken, wie sneller de moeilijkheden, voortspruitende uit de groote afstanden heeft overwonnen de Sovjetlegers of de aanvallende Duit schers. Nog meldt het DHJ.: Gisteren zijn in den loop van den dag aan het Oostelijk front, volgens de tot dus ver ontvangen rapporten, 110 Sovjet-vlieg tuigen vernietigd. Hiervan werden er 35 in luchtgevechten neergeschoten en 57 op den grond ver- neld. Op 8 Juli is een kleine Duitsche afdee- Hng bij haar opmarsch naar de Stalinlinle cp sterke gepantserde Sovjet-strijdkrach ten gestuit. Na hevige gevechten werden 123 Sovjetpantserwagens vernield, de rest der bolsjewisten trok zich overhaast terug. In een sector aan het Finsche front heb ben Duitsch-Finsche troepen op 8 Juli na harden strijd drie bolsjewistische compag nieën vernietigd. Veertig Sovjetpantserwa gens, die tot den aanval wilden overgaan, werden vernield. Voorts hebben de Duitsch Finsche afdeelingen drie Sovjetbatterijen, die haar opmarsch wilden stuiten, bedwon gen. De bolsjewisten leden bloedige verlie zen. Een aantal gevangenen en een groote buit werden binnengebracht. In een der Zuidelijke sectoren van het Oostelijke oorlogstooneel hebben Duitsche troepen op 7 en 8 Juli bolsjewistische ver sterkingen aangevallen. Nadat verscheide ne stoottroepen in den strijd waren ge bracht, werden de kazematten genomen. De overlevenden werden gevangen geno men. Nadat de Sovjet-soldaten voedsel tot zich hadden genomen en 36 uur hadden geslapen verklaarden zij, dat zij reeds lan ger dan een week ieder contact met hun troepenonderdeelen en staven kwijt waren. Nadat de telefoonleidingen waren verbro ken. hadden politieke commissarissen hen opgesloten in de kazematten, zonder hun voldoenden voorraad te verstrekken. Zij hadden zich taal verdedigd, alleen omdat zij bang waren door de Gepeoe te worden doodgeschoten. DE HONGAREN MAAKTEN 25.000 GEVANGENEN. De chef van den generalen staf van de Honved deelt mede: Op 9 Juü hebben onze snelle troepen den strijd om de overgangen van de Zbrucz tegen de vijandelijke achterhoede voortge zet. De gevechtshandelingen worden sinds Woensdag in samenwerking met de Duit sche weermacht voortgezet. Tot dusver werden 25.000 gevangenen gemaakt. MISBRUIK VAN DE WITTE VLAG. Onder de talrijke schendingen van het volkenrecht, waaraan de bolsjewistische soldaten zich steeds weer schuldig maken, is een der gebruikelijke, naar aan het D. N. B. gemeld wordt, het misbruik van de witte vlag. Op vele plaatsen aan het front is het tijdens de gevechten voorgekomen, dat de bolsjewisten voorgaven zich te willen over geven en met opgeheven handen naar de Duitsche linies kwamen. Zoodra zij echter op schotafstand waren, haalden zij hun verborgen geweren te voorschijn en openden het vuur op de rustig wachtende Duitsche soldaten. Zoo heeft een luitenant van een Duitsch infanterie-regiment onder eede ver klaard dat in de streek van Bornicki tal rijke sovjet-soldaten met opgeheven han den tot op 30 meter de Duitsche linies na derden. Toen openden zij het vuur en trachten aldus, met misbruik maken van het oorlogsrecht, een goedkoop succes te behalen. Een volkomen soortgelijk voorval speelde zich af in de nabijheid van Uhowo. Daar had een groep bolsjewisten door het zwaaien met witte doeken het teeken gege ven, dat zij geen tegenstand meer wilden bieden. De officier van de tegenover hen liggende Duitsche formatie gaf daarop be vel het vuren te staken en naderde hen met eenige kameraden. Plotseling openden de bolsjewisten van vlakbij opnieuw het vuur en verwonden ver scheidene Duitsche soldaten. In denzelfden sector overvielen ongeveer 100 andere bols jewisten. die zich kort te voren bereid had den verklaard om zich over te geven, de on derhandelende Duitsche soldaten en tracht ten hen met bajonetten af te maken. De Slowaaksche oorlogscorrespondent majoor Vasko schildert in het blad Slovak de vreugde van de Oekrainers tijdens ten intocht van de Slowaaksche troepen, een vreugde, die echter steeds weer getemperd werd door de smart over de slachtoffers van de bolsjewisten. Achthonderd vreedzame menschen wer den, zoo meldt Vasko, in een plaats op tachtig kilometer afstand van de grens op de beestachtigste manier vermoord. Bijna ieder gezin van dit plaatsje met dertig dui zend inwoners betreurt het heengaan van een familielid, dat door de bolsjewisten is vermoord. Toen Vasko in een ander plaatsje kwam, werd juist de identiteit van 240 arbeiders vastgesteld, wier lichamen geen schotwon den vertoonen, doch waarvan de hoofden vreeselijk verminkt waren. Allen zijn met hamers en bijlen doodgeslagen. Zij hadden hun maandloon gevraagd, zoo meldt Vasko, en kregen het volgens de methoden der sovjets. De verbolgen bevolking leidde den corres pondent in het weezenhuis, waar de bolsje wisten tachtig kinderen hadden doodgesla gen om zoodoende de Oekrainers uit te roeien. Ik had, zoo besluit de correspondent zijn bericht, nooit en nimmer gedacht, dat menschen in staat zouden zijn zoo iets te doen. Het is vreeselijker dan men zich ver mag voor te stellen. (DN.B.) DE ANGELSAKSISCHE SAMENWERKING MET DE SOVJETUNIE. Nadat de Britsche ambassadeur te Mos kou Woensdag reeds een onderhoud met Stalin had gehad, is hij gisteren in gezel schap van Molotov weer door Stalin ont vangen, naar de Engelsche berichtendienst meldt. De Sovjet-ambassadeur te Washington Oemanski,. heeft voor het eerst sinds het DE RIJKSCOMMISSARIS ZAL HET WOORD VOEREN. Wij vestigen de aandacht erop, dat mor gen te 15.00 uur eenige afdeelingen van den Duitschen arbeidsdienst de Haagsche stra ten zullen verlevendigen. Twee groepen zuleln marcheeren achter haar muziekkorpsen en vaandels. Wij zijn ervan overtuigd, dat deze marsch van de jonge arbeidsmannen niet zal nala ten, indruk op de bevolking te maken. Het is ons bekend, hoe marcheerende arbeids dienst-colonnes in Duitschland door de toe schouwers met geestdrift werden begroet, omdat in den marsch van den arbeidsdienst zooveel jeugdige gloed en vreugde liggen, dat men er door bezield wordt. De marsch beteeken t voor Den Haag een gebeurtenis, die met belangstelling tegemoet kan worden gezien. Zondag zullen de mannen van den Duit schen Arbeidsdienst op het sportterrein Houtrust een betooging houden. Zij zullen hier in grooten getale bijeen komen en in woord, gezang en muziek den volke kond doen, welke hun houding ten aanzien van den huidigen tijd is. Ook een aantal meisjes van den vrouwelijken Duit schen Arbeidsdienst zal aan de plechtig heid deelnemen. Het muzikale gedeelte wordt verzorgd door twee muziekkorpsen van den Reichsarbeitsdienst. In het kader van de plechtigheid zal de Rijkscommissaris het woord voeren en spre ken tot de manschappen van den arbeids dienst, die voor hem staan, volledig bereid zich geheel in te zetten. Deze betooging zal voor de manschappen een belevenis worden. Bovendien zal zij tot iederen bezoeker spreken en een geweldigen indruk bij haar achterlaten. Een goede organiastie zal er zorg voor dragen, dat ook bij den te wachten grooten toeloop iedere bezoeker een plaats zal krij gen. Entree wordt niet geheven, opdat het een ieder mogelijk zal zijn de betooging bij te wonen. De betooging begint te klokslag 15.50 uur. Op dit tijdstip moet ieder zijn plaats hebben ingenomen. Het verdient aanbeveling tijdig aanwezig te zijn. TEGEN HISTORISCHE GEBOUWEN. Het D.N.B. meldt: In den nacht van 9 op 10 Juli heeft een Britsche bommenwerper tijdens een zeer helder maanlicht den dom van Aken tot zijn doel gekozen, en door verscheidene bomtreffers beschadigd. Hierdoor is een van de meest historische monumenten van het avondland, dat in de geheele wereld, wat betreft zijn historische beteekenis en kunstwaarde, nauwelijks zijns gelijke vindt, tot het doel van een zinnelooze vernielingswoede van het Brit sche luchtwapen geworden. In Duitsche kringen verneemt men de opvatting, dat de jongste Engelsche lucht aanvallen op Duitsche steden opnieuw hebben bevestigd, dat het Britsche lucht wapen geen stelselmatige aanvallen onder neemt op voor den oorlog belangrijke, resp. oorlogsoeconomische doelen, doch dat ge bombardeerd wordt zonder rekening te houden met de oorlogsbeteekenis der doe len. Reeds uit den aanval op Munster bleek dit duidelijk, zoo verklaart men. Ook de in den nacht van 9 op 10 Juli ondernomen aanval op Aken is, naar van Duitsche zijde wordt verklaard, een bombardement op een stad. die geen beteekenis heeft voor de oorlogsindustrie. Aken beschikt alleen over een industrie van verbruiksgoederen, die voornamelijk bestaat uit fabrieken, die stoffen vervaardigen. Daarentegen ont breekt de zware industrie geheel. Daaren boven is Aken een handels- en ambtenaren stad en in het bijzonder, overeenkomstig de ligging aan den grens, de zetel der dou ane-autoriteiten. De stad heeft ook 'n naam als badplaats. Aken is in de wereld bijzon der bekend door zijn kunstschatten en his torische bouwwerken uit de Middeleeuwen, waartoe ook de beroemde keizersdom be hoort. uitbreken van den Duitsch-bolsjewistischen oorlog een onderhoud met president Roo sevelt gehad, waarbij ook onderstaatsse cretaris Sumner Welles aanwezig was. Hier bij is vermoedelijk het vraagstuk van de Amerikaansche hulp voor de Sovjetunie behandeld, naar Associated Press meedeelt. Welles heeft ten overstaan van persver tegenwoordigers het bericht geloochend, dat de Vereenigde Staten pogen militaire of vlootbases in Portugal en zijn bezittin gen of in Siberië te verwerven. Welles ver klaarde, dat nimmer onderhandelingen met de Sovjet-unie over bases op Sovjet gebied zijn gevoerd. Onjuist zijn eveneens de berichten, dat de Ver. Staten bases in Portugal of zijn bezittingen wenschen. (D.N.B.) Het aantal Joodsche soldaten in het sov jet-leger is zeer gering. Dit is van Finsche zijde tijdens den Finsch-Russischen oorlog herhaaldelijk geconstateerd. Ook allen be zoekers der sovjet-unie, die in de gelegen heid waren groote troepencontingenten te zien of aan de manoeuvres deel te nemen dit steeds weer opgevallen. Onder de po litieke commissarissen van het sovjet-leger, in de intendance doch ook onder de offi cieren, zijn de Joden dikwijls te vinden, na dat met Toekatsjawski en zijn aanhangers de beste krachten van het sovjetleger ver wijderd waren. Kenmerkend is de lijst met onderschei dingen, die aan Joodsche deelnemers aan den Finsch-Russischen oorlog zijn verleend. De lijst ziet er als volgt uit: 102 officieren, 98 politieke commissaris sen en andere hoogere ambtenaren van de politieke controle over het roode leger. 69 officieren van gezondheid en chirurgen, (waaronder 15 vrouwen), 33 militaire inge nieurs en technici, 1 militaire jurist, 11 onderofficieren, 12 personen zonder aange geven rang, 39 soldaten van het sovjet-leger (Deze cijfers zijn ontleend aan de Prawda van 17 Januari 1940 en de „Krassnaja Swesda" van 20 Januari 1922, 23 Maart en 11 December 1940). In 1940 werden elf Jo den tot generaal benoemd. Voor het sovjet-leger is het systeem van commissarissen kenmerkend. Slechts met de hulp van deze lieden hebben de bolsjewis ten, zooals Lenin eens heeft bekend, in den burgeroorlog de overwinning kunnen beha len. Daar de leden van het sovjet leger af komstig zijn uit bevolkingslagen, die de sovjet regeering niet zonder meer haar ver trouwen kan schenken, heeft zij het systeem van de politieke controle gehand haafd, hoewel zij tevens in de afgeloopen jaren aan de zuivere militaire bevelvoering uit utiliteitsoverwegingen een grootere vrij heid van beweging heeft toegestaan. Van beslissende beteekenis echter blijven de commissarissen, die sedert Augustus 1940 „bevelhebber voor de politieke werkzaamhe den" heeten. Hun taak is velerlei: zij doen dienst als controleurs, propagandisten en als lastheb bers van de partij. Daarom zijn op deze ge bieden de Joden in onvergelijkelijk sterkere mate werkzaam dan op het militaire gebied, dat aan hun wezen vreemd is. Deze politieke commissarissen, waarvan een verbazingwekkend hoog percentage uit Joden bestaat, zijn in het sovjet-leger als gevolg van hun spionneeren en hun aan- brengerij ontzaglijk gehaat. Alle bevorde ringen en benoemingen hangen van hen af. Van hen waren ook alle aanwijzingen aan dé burgerbevolking, in de bezette gebieden, hoe zij zich te gedragen heeft, afkomstig. (D.NJB.) Het complex kinderziekenhuizen Bethel bij Bielefeld was in den nacht van 9 op 10 Juli opnieuw het doel van Britsche ge vechtsvliegtuigen. Deze aanval ligt naar van bevoegde zijde wordt medegedeeld, ge heel in de lijn van de door het Britsche luchtwapen ln den laatsten tijd geoefende practijk om cultureele gebouwen en sociale instellingen met bommen te bestoken. Daar de wereldberoemde instellingen te Bethel op de daken duidelijk het Roode Kruistee- ken dragen en bovendien dezelfde gebou wen reeds meermalen door Britsche bom men getroffen en vernield of zwaar be schadigd werden, treedt het plan van de Britten om door aanvallen op deze gebou wen goedkoope successen te behalen, dui delijk aan den dag. Officieel werd gisteren te Vichy medege deeld Sedert een maand voeren onze troepen in den Levant een verbitterden strijd om aan den wil van Frankrijk, de verdediging van de aan zijn hoede toevertrouwde ge bieden te waarborgen, kracht bij te zet ten. Geleid door den wensch een bijzonder smartelijk bloedvergieten te vermijden en het oorlogsleed voor de bevolking van Syrië en den Libanon te verkorten en in het bewustzijn, dat de wapen- eer ongeschonden is, heeft de Fransche regeering derhalve besloten generaal Dentz te machtigen om staking dei- vijandelijkheden te verzoeken. Dienovereenkomstig is gisteren te Bei roet door bemiddeling van den consul-ge neraal der Vereenigde Staten een démar che ondernomen. (D.N.B.) EEN VERKLARING VAN WILLKIE. Na een lunch, die Wendell Willkie als gast van Roosevelt, in het Witte Huis had gebruikt, verklaarde hij naar United Press meldt dat hij de Vereenigde Sta ten opriep om steunpunten in Noord-Ier- land te vestigen. Willkie legde er den na druk op, dat hij dit op eigen verantwoor ding zeide. Hij voegde er aan toe, dat vol gens zijn meening Amerika na de bezetting van IJsland nog een aantal verdere stap pen zou moéten doen. „Indien het zelfs noodzakelijk zou blijken Noord-Ierland of zelfs Noord-Schotland te gebruiken voor het aanleggen van steunpunten, dan zou ik daar absoluut voor zijn," zeide hij. Deze maatregelen achtte Willkie noodza kelijk om de scheepvaartverbindingen met Engeland voldoende te kunnen bescher men. DE VOLMACHTEN VAN ROOSEVELT. Het Huis van Afgevaardigden heeft gis teren een voorstel aangenomen, waarin wordt gezegd, dat president Roosevelt geen volmacht heeft om een wapenfabriek over te nemen, welker leiding weigert een drei gende staking door de bevoegde federale overheid te laten beslechten. Een amende ment werd afgewezen, waarin aan Roose velt het recht zou zijn gegeven eenvoudig bevel te geven tot hervatting van den ar beid ln een wapenfabriek waar gestaakt De door den Amerikaanschen president als oorlogsdoel genoemde „vrijheid der zeeën" noemt de diplomatieke medewerker van de „Berliner Boersenzeitung", ds. Me- gerie, „geconcentreerde huichelarij". Het antwoord der geschiedenis is ondubbelzin nig, zoo verklaart de bekende Duitsche pu blicist; de vijand van de vrijheid der zeeën is niet Duitschland, zooals de huidige Ame rikaansche propaganda dit wil doen ge- looven, maar was steeds en is ook thans nog Engeland. Met Engeland en niet met Duitschland heeft Amerika daarom moeten strijden. Voor Engeland en niet voor Duitschland hebben de Ver. Staten in den wereldoorlog onder Wilson en thans onder Roosevelt ge capituleerd. Dr. Megerle bewijst dezen feitelijken toe stand vervolgens aan de hand van talrijke historische voorbeelden en vele uitlatingen van Engelsche en Amerikaansche politici. Hij komt tot de slotsom: noch de wereld oorlog. noch de tegenwoordige oorlog zou door Engeland zijn geriskeerd, wanneer het er niet van overtuigd was geweest, hem met behulp van den economischen oorlog en de beheerschlng der zeeën te winnen. Roose velt weet dus volkomen nauwkeurig, wie de vrijheid der zeeën in den weg staat. Wan neer hij zijn volk wijsmaakt, dat dit Duitschland is, wordt hij door het verleden en het heden als geschledenlsvervalscher ontmaskerd. Dr. Megerle geeft de meening te kennen, dat de Amerikaansche president niet het oog heeft op vrijheid der zeeën voor den vrèedzamen civielen handel, wanneer hij spreekt over „de vrijheid der zeeën", maar vrijheid voor zijn wapenhandel met En geland. De wereld zou van Roosevelt gaar ne eens een duidelijk, eerlijk antwoord hooren op de vraag, of hij bereid is de vrij heid der zeeën zoo te eischen, als zijn voor ganger, Wilson, verkondigd heeft en na dien aan de Engelschen heeft verraden. Zij zou ook gaarne in dit opzicht een En- gelsch standpunt leeren kennen. Dat is de gewetensvraag voor Churchill en Roose velt, zoo verklaart dr. Megerle ten slotte: eerder zal een kameel door het oog van een naald gaan, dan dat een Churchill of Roo sevelt afstand doet van de aanspraak de zeeën en daarmede de wereld te beheer- schen. De overige volken zullen derhalve vergeefs op een antwoord wachten. (D.NE.) wordt en een speciale bescherming ln te stellen voor de naar het werk terugkeeren- de werkwilligen. (D.N.B.) BOODSCHAP VAN CHURCHILL AAN ROOSEVELT. Een persoonlijke boodschap van Churchill aans Roosevelt waarin hij er critiek op uit oefent. dat de democratische senator Whee ler melding heeft gemaakt van de bezet ting van IJslands door Amerikaansche troepen voordat het feit officieel bekend werd gemaakt, heeft in een deel van de Amerikaansche pers critiek gewekt. De de- van hedenavond tot morgenochtend De maan komt heden op te 23.15 uur en gaat morgen te 9.57 uur onder. Dit Nummei bevat TWEE Bladen Binnenland Verhooging van het aardappelrantsoen (2e Blad) Afstanden voor de Vierdaagsche te Nijme gen ingekort. (Sport, 2e Blad). Buitenland Nieuwe gniwelen der sovjet-troepen. (Ie Blad) De Duitsche buit bij Bialystok en Minsk (le Blad)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1