De strijd in het Oosten De schanddaden der sovjettroepen 32tie Jaargang WOENSDAG 9 JULI 1941 No. 24933 Duitsche vorderingen De strijd tegen Engeland gaat voort Turksch protest te Londen Groote wreedheden Verspreide berichten Verduisteren: 22.02 uur 5.28 uur EERSTE BLAD Feiten van den dag LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Leiden Pl.verv.: K. Been, Lelden. PRIJS DER ADVERTENTIES 32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad ztyn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum 5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht. „Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling, alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven wordt 10 ets. berekend. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nr». Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden2.47 per weekƒ0.19 Franco per post ƒ2.47 per 3 maanden portokosten (voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.) Het DN.B. geef ojn. volgende toelichting op het Duitsche weermachtsbericht van gisteren Zooals te verwachten was, is het Duit sche opperbevel thans met zijn berichten van het oostelijk front terughoudender ge worden. Ofschoon uit het Duitsche weer machtsbericht blijkt, dat de bewegingen nog steeds goed verloopen. wordt het toch vermeden afzonderlijke plaatsen te noe men. Bij de aanvallen van het Duitsche leger op de wijkende bolsjewisten zijn, naar het DU.B. verneemt tusschen 2 en 5 Juli 142.216 gevangenen gemaakt. Onder meer zijn buitgemaakt 584 pantserwagens, ver scheidene pantsertremen en 550 stukken geschut. Van officieele Finsche zijde wordt mede gedeeld, dat Maandag vroeg Sovjet-vlieg tuigen onder de bescherming van een be wolkten hemel Kotka opnieuw hebben ge bombardeerd. Hierbij werd een steenen woonhuis, alsmede bijna 60 houten huizen, waarvan het grootste deel bestond uit ar beiderswoningen, vernield. Op denzelfden dag werden bomaanvallen gedaan op Kir- konummi, Saerkisalmi en in de buurt van het Fieli-meer en van Valkeala, zonder dat echter schade werd aangericht. Een afdee- ling vijandelijke parachutisten werd on schadelijk gemaakt. De Finsche luchtstrijd krachten schoten vier Sovjet-vliegtuigen neer. Zondag hebben Duitsche stuka's. die over de toendra's aan de Noordelijke IJszee wa ren gevlogen, belangrijke Sovjethavens ge bombardeerd. Uitgebreide houtopslagplaat sen, fabrieken, werven en droogdokken, waarin grootè zeeschepen gerepareerd wer den, zijn ernstig getroffen. Toen zij verder vlogen, plaatsten de stuka's nog talrijke treffers op den belangrijken spoorweg, die Moermansk met St. Petersburg verbindt. Duitsche verkenningsvliegtuigen hebben geconstateerd, dat het militaire verkeer pp dit traject door de bomaanvallen groo- tendeels verhinderd is. Op vele plaatsen zijn de rails weggeslagen en de spoorbaan zwaar beschadigd. HONGAARSCH COMMUNIQUE. De chef van den generalen staf van de Honved deelt mede: Onze snelle afdeelingen blijven snel op rukken. Zij zijn over de Sereth getrokken en hebben met haar verkenningsafdeelin- gen de rivier Zbrucz bereikt. De tot dusver door ons geleden verliezen zijn gering. AAN HET ROEMEENSCHE FRONT. Het Roemeensche legerbericht zegt o.m.: De verbonden troepen, voornamelijk Roe meensche formaties, rukken thans onder leiding van generaal Antonescu naar de benedenloop van den Dnjestr op en ver overen zoodoende het einde Juni 1940 aan de Sovjetunie afgestane Bessarabië. Geko men bij den benedenloop van den Dnjestr bereiken zij dan weer de oude Roemeen sche staatsgrens met de Sovjets. Voorts wordt gemeld, dat de laatste da gen de Sovjetsoldaten in massa's overloo- pen. Zij vertellen van gruwelijke terreur, die de politieke commissarissen, voor het grootste deel joden, bij de militaire afdee- ling uitoefenden. Talrijke Bessarabiërs, die er in slaagden naar de Roemenen over te loopen, wilden onmiddellijk bij het Roe meensche leger ingelijfd en naar het front gezonden worden. MILITAIRE MISSIE DER SOVJETS IN LONDEN AANGEKOMEN. Naar de Britsche berichtendienst meldt, is gisteravond een militaire missie der Sovjetunie in Engeland aangekomen. Deze Sovjet missie staat, naar Reuter meldt, onder leiding van den plaatsver- vangenden chef van den generalen staf van het Sovjetleger, generaal-majoor Goli- kow. Verder maken deel uit van deze missie, schout-bij-nacht Karlamow van den generalen staf van marine, alsmede verte genwoordigers van de technische troepen- onderdeelen van het Sovjet luchtwapen. (D.N.B.) nauwkeurige teekenlngen van de petro- leumvelden in Roemenië mede gebracht. De Engelschen waren in staat deze tee kenlngen te maken door een langdurige activiteit ter plaatse, waar zij de kleinste bijzonderheden hebben leeren kennen. De News Chronicle spreekt de hoop uit, naar uit het bericht uit Londen van Af- tonbladet blijkt, dat Britsche vliegtuigen aan de zijde der Sovjets zullen kunnen deelnemen aan aanvallen op de petroleum- installaties in Roemenië. (D.N.B.) DE AMERIKAANSCHE HULP AAN DE SOVJETS. Het DN.B. meldt uit Washington: De Sovjet-ambassadeur Oemansky heeft een onderhoud gehad met onder-staats secretaris Sumner Welles. Naar verluidt, is bij deze gelegenheid gesproken over de mogelijkheid tot het plaatsen van nieuwe Sovjet-opdrachten in Amerika. Zonder na der in te gaan op hetgeen op de confe rentie is besproken, verklaarde Oemansky, dat men thans gekomen is tot het doen van concrete en practische voorstellen. (DN.B.) De Dienst aus Deutschland verklaart, dat de oorlog tegen Groot-Brlttannië onafhan kelijk van de gebeurtenissen op het Ooste lijk oorlogstoon eel wordt voortgezet en dat vooral de strijd van de Duitsche strijdkrach ten ter zee en in de lucht tegen de Britsdhe ravitailleeringswegen niet is verzwakt. Het artikel vervolgt, dat het Engelsche publiek zich blijkbaar de reactie van den oorlog van Duitschland tegen de raden republiek op de oorlogssituatie in het Wes ten anders heeft voorgesteld, daar de on tevreden stemmen in de Engelsche pers, die grooter activiteit van de Britsche oorlog voering eisohen, steeds talrijker worden. Onder den indruk van de hierin tot uit drukking gekomen ontstemming heeft het Britsche luchtwapen den laatsten tijd le vendiger bedrijvigheid aan den dag gelegd ten einde door aanvallen overdag op de Duitsche stellingen aan de Kanaalkust en door nachtelijke aanvallen op steden in WestiDuitschland en in het Noordwest- Duitsche kustgebied de openbare meening in het eigen land gerust te stellen en voorts ook den nieuwen .sovjet-bondgenoot ret bewijs te leveren, dat de gegeven belofte omtrent hulp inderdaad ook ingelost zal worden. In dit verband spreekt men te Londen van de schepping van een oorlog op twee fronten en zelfs van een Britsoh ontlastingsoffensief ten gunste van den nieuwen geallieerde in het Oosten. Over de uitwerking van de Britsche lucht acties aan het front in West-Europa kan overigens volgens Duitsche opvatting geen twijfel bestaan. Men is er te Berlijn al thans van overtuigd, dat zij qua resultaat het bestek der voorafgaande acties van het Britsche luchtwapen in den Duitsch-Brit- schen luchtoorlog geenszins te boven gaan, zoodat de Duitsche weerbaarheid daardoor practisch. militair en economisch onaan getast blijft. De poging van het Britsche luchtwapen tot aanvallen op de Fransche kuststrook is in den regel zonder succes gebleven en ge ëindigd met zware verliezen voor den aan valler. Een militair doel kon niet bereikt worden, naar in welingelichte kringen te Berlijn wordt opgemerkt. Maar ook de nachtelijke Britsche aanvallen op West- en Noord-West-Duitschland veroorzaken wel iswaar altoos weer betreurenswaardige ver liezen onder de burgerbevolking, doch over het algemeen militaire schade noch eeni- gerlei noemenswaardige economische sto ringen. De werkzaamheid in industrie en handwerk in de Duitsche gebieden wordt in het geheel niet beïnvloed. Te Berlijn kan men derhalve van deze ondernemingen niet zeggen, dat zij militair werkelijk zin hebben, hoezeer de Londen- sche propaganda ter wille van de gewensch te uitwerking naar binnen en naar buiten ook haar best doet daaraan een militair en strategisch accent te verleenen. Zij wor den derhalve in militaire kringen als „spel- deprikken" aangeduid, waaraan men dan toevoegt, dat overigens de Duitsche oorlog voering het tijdstip zal bepalen, waarop de Engelschen weer tot het juiste begrip van moderne oorlogvoering in de lucht zullen worden gebracht. (D.NB.) Het Fransche schip ..St. Didier" was met 260 Fransche officieren en manschappen aan boord op weg naar Syrië, toen het ten Noorden van de lijn Rhodos-Cyprus bij het oversteken van de Golf van Adalia door verscheidene Engelsche vliegtuigen werd aangevallen. Het schip zocht '^scherming in de Turksche territoriale watoren die het ook bereikte. De Engelsche vliegtuigen zetten de achtervolging echter voort tot in het havengebied van Adalia. waar het schip door twee luohttorpedo's werd getroffen en tot zinken gebracht. Dank zij het feit, dat het schip niet ver van den oever lag. kon het grootste deel van de zich aan boord be vindende passagiers worden gered. Boven dien werden vijf booten aan land gebracht. Vijftien der geredden zijn gewond en be vinden zich in het hospitaal van de stad Adalia. Het tot zinken brengen is geschied op klaarlichten dag voor de oogen der be volking van Adalia, die langs den oever stond en deelnam aan de reddingswerk zaamheden. Het officieele Turksche bericht meldt, dat ook de haveninstallatie van Adalia door torpedotreffers werd besohadigd, dat echter onder de Turksche burgerbevolking geen verliezen zijn ontstaan. De Turksche regee ring heeft te Londen tegen deze schending van haar territoriale wateren een protest ingediend, waarbij uitdrukkelijk werd ge. constateerd. dat de aanvallers Engelschen zijn geweest. JAPANS POSITIE IN DEN STILLEN OCEAAN. Japansche schepen zouden aldaar geconcentreerd worden. Volgens bevoegde Japansche kringen, al- dius verneemt het D.N.B. te Tokio, zijn de Japansche schepen, die zich in de overzee- sohe wateren bevinden, teruggeroepen om in den Stillen Oceaan geconcentreerd te worden. Dit is, aldus zegt men, een econo mische maatregel, die noodig is geworden moord. De bij de gevechtshandelingen ge wonde Duitsche soldaten wachtten, nadat zij verbonden waren, op het oogenblik, dat De berichten over de beestachtige behan- zij zouden worden weggevoerd, toen in een deling en het vermoorden van gewonde onbewaakt oogenblik achter het front De Engelsche bladen dringen er op aan, dat de oorlog in het Westen thans energiek gevoerd wordt, omdat de sovjets „van hun kans gebruik kunnen maken". De Daily Mail waarschuwt erhter tegen voorbarig optimisme. De Duitsrhe strijd tegen de sovjet-unie kan, aldus het blad slechts het gevolg hebben, dat de krachtsinspanning van Enigeland wordt vergroot. Engeland moet plannen uitwerken, alsof de bolsje wisten aan het Oostelijk front reeds ver slagen waren. De Daily Herald sohrijft, dat optimisme en pessimisme beide ongerecht vaardigd zijn, doch dat optimisme duizend maal gevaarlijker is. (D.N.B.) ENGELSCHE PETROLEUMDESKUNDIGEN IN MOSKOU. De uit Ankara in Moskou aangekomen versterking van de Britsche militaire missie, die bestaat uit drie legerofficieren en twee petroleumdeskundigen, heeft, naar de Londensche correspondent van Afton- bladet meldt, tot in de kleinste details Duitsche soldaten en krijgsgevangenen door de Sovjets worden dagelijks en met het uur talrijker naar aan het D.N.B. van bevoegde zijde wordt gemeld. Een bijzonder ernstig geval vormt wel het vermoorden van drie krijgsgevangenen in Horochow. Toen de stad op 25 Juni na verbitterde gevechten genomen was, deden de Duitsche soldaten in het huis der Sov jets in deze stad, den zetel van den bolsje- wistischen districtschef en enkele dagen tevoren nog kwartier van een bolsjewisti sche divisie, een gruwelijke ontdekking. In een klein vertrek van het gebouw lagen vier Duitsche krijgsgevangenen in reusach tige bloedplassen, die, naar uit de van dichtbij geloste schoten en de kogelgaten in de wanden blijkt, van zeer dichtbij dood geschoten waren. De vierde, een onderoffi cier, werd met een ernstig schampschot aan het hoofd gevonden. Hij was door de bolsjewisten voor dood gehouden. Volgens de verklaring van den nog levenden Duit- schen soldaat waren zij met hun vieren des middags met hun voertuigen in een val der bolsjewisten geloopen en gevangen ge nomen. Toen tegen den avond de Duitsche aanval begon en het Duitsche front steeds nader kwam, verscheen een Sovjet-officier met vier bolsjewisten. De officier gaf be vel de weerlooze Duitsche soldaten dood te schieten. Onmiddellijk na den moord ver lieten de Sovjet-soldaten haastig de stad. In dezelfde stad Horochow werden voor de inneming door de Duitsche troepen nog talrijke afschuwelijke moorden gepleegd op weerlooze krijgsgevangenen. Zoo werden 10 zwaar gewonde Duitsche infanteristen, die in bolsjewistische krijgsgevangenschap ge raakt waren, na eerst een eenigszins cor recte behandeling te hebben ondervonden, op het oogenblik, toen de Duitsche aanval terrein won, op bevel van een bolsjewisti- schen officier doodgeschoten. Zonder reke ning te houden met him verwondingen en hun hulpeloosheid had de Sovjet officier willekeurig in de groep der weerlooze ge vangenen laten schieten. Slechts een en kele onderofficier Rettman, wist zich met een schot in het dijbeen te redden. Een nauwkeurig onderzoek heeft aan het licht gebracht, dat leden van de bolsjewis tische regimenten infanterie 469, 622, 625 en 781 aan deze moorden hebben deelge nomen. Dr. Krieger, Duitsch regimentsarts, maakt melding van een ander beestachtig geval. Sovjet-soldaten hebben nJ. van een hin derlaag uit 48 gewonde Duitsche soldaten op een verbandplaats achter het front ver- rondzwervende Sovjet-soldaten zich op de gewonden stortten en hen op beestachtige wijze vermoordden en zoo vreeselijk ver minkten, dat zij onherkenbaar waren. ZELFS GRAFSCHENNIS. Toen Duitsche soldaten na den aftocht van de bolsjewisten bij het Oekrajiensöhe plaatsje Mikolajow het stamslot van de graven van Skarbeck betraden, zagen zij, dat de kapel van den grafkelder was open gebroken en dat de doodkisten van haar plaatsen waren geschoven en geopend wa ren. De geraamten waren door de Sovjet soldaten in het rond gegoaid. De kapel van de begraafplaats was sedert weken door hen verontreinigd. Het altaar en de graf- kruisen op het kerkhof waren door de Sov jets gebruikt als schietschijf bij schiet oefeningen. (D.N.B.) OVERVAL UIT EEN HINDERLAAG. 25 bolsjewisten, deels gekleed in burger- kleeren, deels in uniformen, doch alle met gewone petten op het hoofd, hebben op 29 Juni op den weg naar Kalwarja zes Duit sche soldaten uit een hinderlaag overval len. De Duitschers werden overweldigd en moesten zich overgeven De bolsjewisten rukten den Duitschers de uniformen van het lichaam en beroofden hen van horloges ringen, portemonnaies, soldijboekjes enz. Vervolgens werden de Duitsche soldaten geboeid en geblinddoekt in een kuil ge gooid. Toen de stelling der Sovjets onder vuur genomen werd. vermoordden zij met zes pistoolschoten vijf der Duitsche solda ten. De zesde soldaat hoorde nog. hoe de bolsjewisten den kuil verlieten. Na ver scheidene bange uren werd de gevangen Duitsche soldaat door zijn kameraden be vrijd, (D.N.B.) REEDS GRUWELEN VOOR DEN OORLOG. Reeds bij het sluiten van het eerste ver drag betreffende de repatrieering der Duit sche bevolking uit het voormalige Poolsche gebied, dat bij de Sovjet-Unie was ingelijfd in November 1939, heeft men van Duitsche zijde zeer vee) beteekenis gehecht aan het vraagstuk der arrestanten. Uit door het D.N.B. ontvangen berichten blijkt, dat zich toen in de kerkers der Gepeoe 380 personen van Duitsche afkomst bevonden. Na veel moeite kon men bewerken, dat 120 dezer menschen in vrijheid werden gesteld. De anderen bleven in hun troostelooze gevan genschap en de bolsjewisten trachtten hen door afschuwelijke martelingen aan hun plannen dienstbaar te maken. Een Duitsch ingenieur, die in het tuchthuis te Stanislau gevangen zat. werd er, nadat men hem wekenlang voedsel had onthouden, door injecties toe gebracht, verklaringen in be paalden geest af te leggen. Andere Duit schers werden dagen en nachten lang bloot gesteld aan schel lamplicht, opgesloten in kisten, die bedekt waren met een laag wandluizen van centimeters dik en onder worpen aan andere, bijna onbeschrijfelijke folteringen. De meesten overleefden dit niet of werden krankzinnig. Bij de verhuizing der Volksduitschers uit de Baltische landen, Bessarabië en de Noor delijke Boekowina had Duitschland de overeenkomten zoo geformuleerd, dat de Sovjet-regeering zich langs diplomatieken weg verplichtte, ook alle Volksduitsche ar restanten onder de verhuizing te laten val len, zoodat in theorie geen arrestanten kon den worden achtergehouden. In de prac- tijk echter wisten de beulsknechten der Gepeoe ook deze duidelijke overeenkomsten te ontduiken: weliswaar ontsloegen zij de arrestanten op dat oogenblik, doch zij ver richtten nieuwe arrestaties. Sedert de re patrieering begon, steeg het aantal Volks- Duitsche arrestanten in Bessarabië van 45 tot 130 en in Lithauen tot 450. nog afgezien van het veel grootere aantal tijdelijke ar restaties. Ook sommigen van degenen, die naar Duitschland vertrokken, werden ge arresteerd en moesten de wreedste marte lingen ondergaan. Uit dit alles bleek dui delijk, hoe weinig het den machthebbers te Moskou ernst was met een vreedzame ver houding tot Duitschland. HET LEED VAN GALICIE, Het Berner Tagblatt publiceert een arti kel over het lot der menschen in Oost-Ga- licië, waarin wordt verklaard: de afgeloo- pen 22 maanden hebben voor de menschen in Gahcië een eeuwigheid beteekend. Wat zij in dezen tyd hebben geleden, tart elke beschrijving. De bolsjewiki hebben deze er barmelijk arme bevolking het weinige ont nomen, dat zij vroeger nog bezat. De voe ding was tijdens de bezettingsheerschappij zoo slecht, dat zelfs deze eenvoudige, stel lig weinig eischende lieden bitter klaag den. Kleeren en schoenen werden him ter stond na den intocht der sovjets ontno men. De boeren moesten alles afleveren en waren blootgesteld aan de willekeur der dorpscommissarissen, die gewoonlijk be stonden uit werkschuwe elementen uit na burige dorpen. Daar stond tegenover, dat zij dusdanige belastingen moesten betalen, dat zij dikwijls de wanhoop nabij waren. Wie verdacht was, werd eenvoudig omge bracht of verbannen. Kerkbezoek werd aan de bevolking verboden. Met de landgoed- bezitters hebben de rooden korte metten gemaakt en ten slotte hebben zij nog, toen de oorlog naderde, alle weerbare mannen weggevoerd naar het binnenland. De een voudige. geïntimideerde menschen kunnen geen woorden vinden om te schilderen wat zij deze 22 maanden hebben beleefd. Zij zeggen eenvoudig: wat wij beleefd hebben, was de hel zelf. Die bolsjewisten waren geen menschen, maar baarlijke duivels. (D.N.B.) doordat ook Japan niet over voldoende scheepsruim te beschikt. De scheepvaart op de Westkust van de Vereenigde Staten en op Voor-Indië wordt gehandhaafd. VERKLARING VAN EARLY. Op de persconferentie van gisteren werd den secretaris van Roosevelt, Early, ge vraagd naar zijn meening over de verkla ring van den nieuwen Britschen opperbe velhebber in het Midden-Oosten, Aucshin- leck, dat Amerikaansehe troepen voor de overwinning beslist noodzakelijk zijn. Early antwoordde, dat Churchill van Amerika slechts de levering van materieel heeft ver langd en dat zijn Inziens de generaal on dergeschikt aan Churchill is. (D.N.B.). DE NIEUWE FRANSCHE GRONDWET. De grondwetscommissie van den Fran- schen staatsraad is te Vicihy voor haar eer ste vergadering bijeengekomen om overleg te plegen over de grondtrekken der toe komstige grondwet van den Franschen staat. Maarsahalk Petain opende de bijeen komst met een vrij uitvoerige toespraak, waarin hij de voornaamste grondbeginselen van de toekomstige grondwet uiteen zette: 1) reorganisatie en opbouw van de sociale elementen, die de natie vormen; 2vorming en definieering van een nieuwe jjolitieke kem, die radicaal moet verschil len van dengene, die de teugellooze en on verantwoordelijke motor van de voormalige grondwet was: 3) bewerkstelliging, dat Frankrijk aan zijn toekomst gelooft. De maarschalk verdiepte zich daarop in bijzondere problemen en verklaarde, dat de staal, die uit de nationale revolutie Is ont staan, autoritair en hiërarchiek moet zijn. (DN.B.). STALIN ONTVANGT CRIFPS. Naar de Engelsche berichtendienst meldt, heeft Stahn gisteravond laat den Britschen ambassadeur in Moskou, sir Stafford Crijjps ontvangen en met hem een onderhoud ge had van meer dan een uur. (D.NB.) WAARSCHUWING AAN IN HET BUITENLAND LEVENDE ENGELSCHEN. De Britsche regeering heeft, naar Asso ciated Press uit Londen meldt, bij monde van den onderstaats-secretaris ln het mi nisterie van binnenlandsche zaken een waarschuwing gericht tot de in het buiten land wonende Engelschen. Hij waarschuw de er tegen de propaganda van de spil steun te verleenen door de radio. In deze waarschuwing begreep hij ook „beroemde schrijvers", waarbij hij er op wees, dat de Britsche regeering alle bultenlandsche ra diozendingen beluistert om de Engelschen, die den vijand helpen, later te kunnen be straffen. (DNB.) van hedenavond tot morgenochtend De maan komt heden op te 22.08 uur en gaat morgen te 7.35 onder. Nummei bevat TWEE Bladen Binnenland Vergadering Nederlandsche Middenstands bond (Binnenland, 2e Blad). De verzorging van ontslagen ambtenaren (2e Blad). Buitenland De strijd in het Oosten (le Blad). De gruwelen der sovjet-troepen (le Blad). /IE VOORTS -LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1