De strijd in het Oosten
82ste Jaargang
MAANDAG 7 JULI 1941
No. 24931
Zware verliezen der sovjet-troepen
Verduisteren:
Duitsche
Weermachtsberichten
Sovjetterreur en
So vjetgru welen
Vergaande vernielingen
Politieke partijen
ontbonden
Vrijwilligers-verbond
Nederland
22.03 uur
5.26
uur
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J.W.Henny
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Lelden
Pl.verv.: K. Been, Lelden.
PRIJS DER ADVERTENTIES
32 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad zijn gevestigd Andere advertenties 37 ets. per regeL Minimum
5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht.
.Kleine Advertenties (hoogstens 30 woorden) uitsluitend by vooruitbetaling,
alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven
wordt 10 ets. berekend.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zyn:
per 3 maandenƒ2.47
per week ƒ0.19
Franco per post ƒ2.47 per 3 maanden 4- portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte Zaterdag bekend: In het
Oosten verloopen onze operaties volgens
het vastgestelde plan. Ten Zuiden van de
Pripetmoerassen werden op verscheidene
plaatsen verstrooide deelen van den vijand
achter ons front door reserves tot den
strijd genoopt en vernietigd. Enkele aui
zenden gevangenen vielen daarbij in onze
handen.
Onze Hongaarsche bondgenooten heb
ben gisteren Kolomea en "Stanislaw
ingenomen.
Van de bij Minsk ingesloten Sovjetfor
matie zijn op 4 Juli zooals reeds in een
extrabericht is bekend gemaakt 20.000
man overgeloopen, nadat zij hun commis
sarissen hadden doodgeschoten. Ten Oos
ten van Minsk is de Dnjepr bereikt. In het
Baltische gebied wordt de achtervolging
van den verslagen vijand voortgezet. De uit
Finland oprukkende Duitsche en Finsche
formaties hebben ondanks de moeilijkste
terreinsomstandigheden en bij hier en daar
taai verzet nieuwe vorderingen gemaakt.
Formaties gevechtsvliegtuigen, torpedo
vliegtuigen en jachtvliegtuigen verstrooi
den vijandelijke troepenconcentraties aan
den bovenloop van de Duna en in Weste
lijk Ooekrajina, vernietigden talrijke pant
ser- en vrachtauto's, bombardeerden met
goede uitwerking vijandelijke stellingen
artillerie en verwoestten belangrijke spoor
wegemplacementen ver in den rug van de
Sovjettroepen. In luchtgevechten leed de
vijandelijke luchtmacht opnieuw groote
verliezen.
In de gevechten in het Oosten onder
scheidden zich kolonel Buck en luitenant
kolonel Thumm, commandanten van regi
menten infanterie, alsmede de eerste lui
tenants Pelikan van een afdeeling artille
rie, Heine van een compagnie wielrijders en
Yanke in een regiment infanterie door bi-
zondere dapperheid.
Het D.N.B. gaf hierop nog volgende aan
vullingen:
In het Baltische gebied is een Sovjetleger
volkomen verslagen. Verscheidene gemeng
de divisies infanterie en brigades gepant
serde troepen zijn in de pan gehakt. Van
andere divisies zijn de voornaamste strijd
krachten vernietigd. De buit aan wapens
en uitrustingsvoorwerpen van allerlei sóórt
bedekt verscheidene vierkante kilometers.
Het aantal pantserwagens, batterijen, lucht
dolegeschut, vliegtuigen, pantsertreinen dat
de bolsjewisten in Duitsche handen hebben
achtergelaten, is voorloopig niet te overzien
In het gebied van Minsk vallen in toe
nemende mate bij de ingesloten Sovjets
verschijnselen van ontbinding waar te
nemen. Slechts op enkele plaatsen, waar,
zooals de gevangenen zeggen, de commis
sarissen de bolsjewistische soldaten letter
lijk in den strijd jagen, vermannen de Sov
jets zich tot wanhopige aanvalspogingen.
Op 3 Juli ondernamen ingesloten strijd
krachten van de bolsjewisten in Galicië
uitvalspogingen, welke door pantserwagens
gesteund werden. Deze actie werd reeds in
den aanvang door het vuur van de Duit
sche troepen verijdeld. In een sector wer
den alleen op dien dag honderd Sovjet
pantserwagens, waaronder die van de
zwaarste soort, vernietigd. Een enkele Duit
sche divisie maakte later alleen 7500 ge
vangenen.
Daar in het centrum van het geheele
front de Duitsche divisies oprukken naar
den bovenloop van de Dnjepr, worden
thans de beide belangrijkste rivieren in het
Westelijk deel der radenrepubliek bij den
strijd betrokken. De Dnjester en de Dnjepr
overtreffen, ieder voor zich, wat de lengte
betreft, in aanzienlijke mate de grootste
Duitsche rivier, den Rijn. De Dnejpr is
zelfs 800 kilometer langer dan de Rijn.
Daar de Duitsche troepen tijdens hun zege
vierenden opmarsch in het Westen hebben
bewezen, dat er voor hen geen hindernis
sen bestaan, zullen zij ook deze rivieren
weten te overwinnen. Wanneer het weer-
machtbericht van eergisteren in het bij
zonder wijst op de geweldige toeneming
van het aantal Sovjetvliegvelden aan onze
Oostelijke grens in den loop van het afge-
loopen jaar, dan kan hierdoor in zekere
mate ook het verrassende aanvangssucces
van het Duitsche luchtwapen in den strijd
tegen het Sovjetluchtwapen worden ver
klaard. Deze vliegvelden langs de grens
waren namelijk door de Sovjetleiding bij
de voorbereiding van den beoogden aanval
op Midden-Europa in aanzienlijke mate
voorzien van alle mogelijke vliegende af-
deelingen. Ook op de kleinste vliegvelden
stonden veertig tot vijftig en op de grootere
honderd en meer vliegtuigen. Daar tot dus
ver meer dan 5000 vliegtuigen zijn vernie
tigd, beteekent dit, aangenomen dat een
Sovjeteskader uit ongeveer 85 vliegtuigen
bestaat, dat meer dan zestig Sovjetlucht
eskaders zijn uitgeschakeld. Daarenboven
is echter de grondorganisatie der Sovjets
op vernietigende wijze getroffen, geheel af
gezien yan het feit, dat door den opmarsch
van de Duitsche troepen te land het groot
ste gedeelte van deze vliegvelden reeds in
Duitsche handen is geraakt. Hierdoor is
ook een controle op het succes van den
Duitschen aanval van 22 Juni mogelijk ge
worden. Bij deze controle is eergisteren ge
bleken, dat het aantal vliegtuigen, dat op
den grond is vernield, in werkelijkheid 20
k 25 pet. hooger is geweest. Uit de vernie
tiging van een zoo groot aantal vijande
lijke vliegtuigen en uit de veelal verouder
de uitrusting blijkt, dat aan de op zoo over
tuigende wijze verkregén Duitsche heer
schappij in de lucht in het Oosten in geen
geval meer te tornen is.
En Zondag deelde het Duitsche opperbe
vel mede:
In het Oosten worden de operaties tegen
de z.g. Stalin-linie stelselmatig voortgezet.
Het aantal der sedert 22 Juni ge
maakte gevangenen is tot gisteren ge
stegen tot omstreeks 300.000.
Het luchtwapen steunde de operaties
door voortdurende aanvallen op vijande
lijke troepenconcentraties. Alleen al in het
gebied rondom Sjitomir werden door bom
men en beschieting meer dan 500 vracht
auto's van de Sovjets vernield en 18 spoor
treinen vernietigend getroffen. Andere suc
cesvolle luchtaanvallen richtten zich in den
afgeloopen nacht op het knooppunt van
spoorlijnen en wegen Smolensk.
Het Sovjet-luchtwapen verloor gisteren
281 vliegtuigen tegen 11 eigen verliezen.
Daarvan werden er 98 in luchtgevechten
neergeschoten en 183 op den grond ver
nield.
Ritmeester Niemack, aanvoerder vaneen
verkenningsafdeeling, de eerste luitenants
Freiherr Marcken en Buchterkirch van een
pantserregiment, benevens eerste luitenant
Ritz van een regiment infanterie, hebben
zich door voorbeeldige dapperheid onder
scheiden.
Bovendien gaf het Duitsche Hoofdkwar
tier volgende speciale bericht:
Het opperbevel der weermacht deelt
mede, dat gisteren onder den druk der
Duitsche omsingeling ten Westen van
KAART VAN PELT
Minsk wederom 52000 soldaten van het
Sovjet-leger zijn overgeloopen.
Dit bericht stelt, zoo wordt in aanvulling
hierop aan het D.N.B. medegedeeld, duide
lijk in het licht, dat de strijdlust dezer Sov
jet-strijdkrachten ineenstort.
De Berlijnsche pers behandelt de terreur
methoden der Sovjets, die vooral door de
gebeurtenissen in Lemberg langzamerhand
tot het publiek doordringen en die, naar de
bladen verklaren, het buiten de Sovjet-unie
verspreide sprookje van de „evolutie van
den Sovjetstaat" weerleggen. In deze arti
kelen wordt een beeld gegeven van de onge-
loofelijke gruweldaden en van een nog nooit
geziene ellende, die de soldaten en ook
buitenlandsche correspondenten hebben ge
zien. Men heeft in Lemberg en in alle ge
bieden van het bolsjewistische Oosten een
bevolking aangetroffen, zoo schrijft de Ber
liner Börsenzeitung, die door vreeselijke
ontberingen en een onoohoudelijke terreur
tot een bijna totale apathie was afgestompt
en een levensstandaard vertoonde die met
geen enkelen maatstaf van cultuur en civi
lisatie meer vast te stellen is.
De Deutsche Allgemeie Zeitung wijst erop,
dat diegenen, die de grenzen der Sovjetunie
overschreden, allereerst, een nog nooit ge
ziene ellende en de verlatenheid van het
platteland zijn opgevallen. Doch behalve
de uitroeiing van den boerenstand, zoo
schrijft het blad verder, zag het Kremlin
zijn voornaamste taak in de ontrechting
knechting en het tot slavernij brengen van
de arbeiders.
Onze soldaten hebben, zoo schrijft de Ber
liner Nachtausgabe, den voorhang voor
deze «rootste misdaden, die ooit aan de
menschheid zijn begaan, weggetrokken. Met
hun opmarsch onthullen zij thans dagelijks
de wereld, wat tot dusver achter de hooge
muren van den bolsjewistischen staat ver
borgen was. Wanneer de bladen schrijven
over de gebeurtenissen in Lemberg is de
terreur van het bolsjewisme wel het vree-
selijkste wat naar voren komt. Onvergete
lijk zullen de tooneelen blijven, zoo schrijft
de Angriff, die zich op de binnenplaats van
een Gepeoe-gevangen is te Lemberg hebben
afgespeeld die door duizenden Oekrajieners
omsingeld was, die moreel totaal geschokt
waren Het vreesel ij leste zal, zoo gaat het
blad voort, het ontwaken van millioenen
menschen in de Sovjetunie zijn, wanneer
zij op zekeren dag inzien, in wat voor een
hel zij meer dan twintig jaar geleefd heb
ben. Duitschlands strijd tegen deze bolsje
wistische wereldpest is niet alleen een strijd
om de veiligheid van de Duitsche natie, zoo
schrijft de Berliner Lokalanzeiger in dit
verband, doch tevens een bevrijdingsstrijd
voor alle volken der aarde. De Duitsche
overwinning beteekent de bevrijding van de
menschheid van de grootste misdaad, die de
wereld ooit beleefd heeft.
Aan een relaas van ooggetuigen over het
bloedbad dat de Sovjets aangericht hebben
te Lemberg wordt ontleend, dat alleen uit
de 3 gevangenissen waarin de Gepeoe heeft
huisgehouden, tot dusver meer dan 700 lij
ken van vermoorde Oekrainers, onder wie
^rouwen, kinderen en grijsaards, gehaald
zijn. In totaal moeten 2 tot 3000 Oekrajie
ners het slachtoffer van het bolsjewistische
bloedbad van Lemberg geworden zijn.
Ook in talrijke Oekranische plaatsen, die
in de afgeloopen dagen door Duitsche troe
pen bezet zijn, heeft men ontzettende
wreedheden der bolsjewisten ontdekt. De
directeur van een gevangenis liet bij de
nadering der Duitsche troepen alle gede
tineerden, die tot de Oekrainische natio
nale beweging behoorden, op de binnen
plaats bijeendrijven. Daar werden 1500
Oekrainers met machinegeweervuur ge
dood. Op de binnenplaats van de gevange
nis te Doebno vond men de afschuwelijk
verminkte lijken van 528 gevangenen, man
nen en vrouwen. Zij waren door de bols
jewisten met bijlen, messen, pistolen en
handgranaten en door geraffineerde folter
methoden om het leven gebracht.
Zelfs de zuigelingen werden doodgesto
ken. Nadat de daders, die uit gepeoe-com-
missarissen. Joodsche partijfunctionarissen
en twee Jodinnen bestonden, ook nog de
waakhonden van het tuchthuis hadden
neergestoken, vluchtten zij per vrachtauto,
aldus het D.N.B.
Volgens een bericht van den bijzonderen
correspondent van de Exchange Telegraph
te Moskou worden door de Russische troe
pen, welke op de Dnjestrllnie terugtrekken,
geheel naar de orders van Stalin groote
vernielingen aangericht. Deze vernielings-
taak wordt door speciale bataljons, uitge
rust met vlammenwerpers en springstoffen,
ten uitvoer gebracht. Daarmede worden de
boerderijen vernield. Voorts wordt het vee
afgeslacht, zelfs de kippen worden niet ver
geten. Deze worden vergiftigd, opdat het
vleesch niet meer eetbaar Is. Men neemt
aan, dat in de laatste dagen een waarde
van honderden millioenen op deze manier
is vernietigd. Zooals wij .reeds Donderdag
meldden, beschouwt men deze daden in
Duitschland als een misdaad tegenover de
Russische bevolking, die daardoor aan den
honger en ellende wordt prijsgegeven. De
Duitsche weermacht wordt uit eigen voor
raad verzorgd.' D.N.B.)
OVERSTE MOELDERS.
Luitenant-kolonel Moelders heeft aan het
Oostelijke front zijn 33ste, 34ste, 85ste en
85ste overwinning in de lucht behaald. De
Het Rijkscommissariaat maakt be
kend:
De Rijkscommissaris voor de bezette
Nederlandsche gebieden heeft in een
verordening van 5 Juli 1941 een reeks
partijen ontbonden, t.w.:
den Vrijzinnig Democratischen Bond,
de Staatk. Gereformeerde Partij,
de Christelijk Democratische Unie,
de Anti-Revolutionnaire Partij,
de Christelijk Historische Unie,
de Liberale Staatspartij,
de Roomsch-Katholicke Staatspartij
en de Soc.-Democr. Arbeiderspartij.
Deze partijen, die het stelsel van de par
lementaire democratie en dus van een voor
bije gedachtenwereld v.ertegenwoordigen,
hebben haar inwendige draagkracht en
daarmede het gros van haar aanhangers
verloren, die zich in andere groepeeringen
vereenigen.
Het optreden van deze partijen, althans
van enkelen harer toonaangevende leden,
die zich voor hun streven bedienden van de
inrichting van hun partij, was duidelijk en
ondubbelzinnig gericht tegen de belangen
van de bezettende overheid, zooals blijkt uit
tal van concrete voorvallen, die ten slotte
het ingrijpen van de Duitsche politie ver-
eischten. Daarmede was de noodzakelijk
heid om deze partijen te ontbinden, ont
staan.
Tot liquidateur van de heden ontbon
den politieke partijen is bij besluit van
den Rijkscommissaris aangewezen: de
commissaris voor de niet-commercieele
vereenigingen en stichtingen, de heer H.
W. Müller Lehning.
LIQUIDATIE SOC. DEM. PARTIJ.
De op 20 Juli 1940 door den Rijkscommis
saris voor de bezette Nederlandsche gebie
den aangestelde commissaris voor c'e Mar
xistische partijen, mr. M. M. Rost van Ton
ningen, heeft na voltooiing der reorganisa
tie van de Arbeiderspers en van de Centrale
Arbeidsverzekerings- en Deposito-bank als
mede na de opheffing resp. liquidatie van
andere Marxistische instellingen en ver
eenigingen, thans ook de voorbereidende
werkzaamheden voor de liquidatie van de
Sociaal-Democratische Partij (S.DA.P.) vol
tooid. Hij heeft dienovereenkomstig den
Rijkscommissaris voorgesteld, over te gaan
tot liquidatie van de Sociaal-Democratische
Partij en daartoe een specialen liquidator
te benoemen. Tevens heeft hij den Rijks
commissaris verzocht, hem met het oog op
de voltooiing van deze taak en in heo belang
van de andere hem inmiddels opgedragen
werkzaamheden, te willen ontslaan van zijn
op 20 Juli 1940 aanvaarde verplichtingen.
De Rijkscommissaris heeft dit verzoek in
gewilligd en bij deze gelegenheid den heer
Rost van Tonningen zijn dank betuigd voor
de geslaagde uitvoering der hem destijds
opgedragen werkzaamheden.
14 bolsjewistische vliegtuigen, die hij in
Spanje heeft vernield, medegerekend, heeft
Moelders 100 vliegtuigen neergeschoten.
Kapitein Joppien heeft gisteren zijn 58ste
overwinning in de lucht behaald. (D.N.B.)
OEKRAINERS STRIJDEN TEGEN
DE SOVJET-UNIE.
In Kroatië wonen verscheidene tiendui
zenden Oekrainers, die hun vaderland heb
ben moeten verlaten wegens de bolsjewisti
sche terreur. Vrijwel alle strijdbare Oekrai
ners hebben zich nu aangemeld voor den
oorlog tegen de sovjet-unie, zoodat men
voornemens ls, speciale Oekrainsche af-
deelingen op te richten, (D.NF.)
FRANSCH VRIJWILLIGERSLEGIOEN.
Naar het Fransche persagentschap Afib
meldt, hebben vier Fransche politieke be
wegingen, ni. Ie francisme, voorzitter Bu-
card, la ligue francaise, voorzitter Constan-
tini, le parti populaire francaise, voorzit
ter Constantini, le parti populaire francais,
voorzitter Doriot, en le rassemblement na
tional populaire, voorzitter Marcel Deat,
besloten een vrijwilligerslegioen op te rich
ten, dat aan den Europeeschen kruistocht
tegen het bolsjewisme zal deelnemen. Dit
legioen zal Frankrijk aan het sovjetfront
vertegenwoordigen —(D.N.B.)
COMMUNISTISCHE CENTRALE
TE PARIJS ONTDEKT.
De Parijsche politie heeft een vertakte
communistische propaganda-organisatie
ontdekt. Zij heeft 31 communisten gear
resteerd. Bij huiszoekingen in 42 commu
nistische propagandabureaux is veel op
helderend- materiaal gevonden, zooals co-
pieermachines. schrijfmachines, 300.000
pamfletten en 200.000 agitatiegeschriften.
Dit alles ls in beslag genomen. (D.NH.)
TERECHTSTELLINGEN TE BELGRAlJO.
Van bevoegde zijde wordt medegedeeld,
dat te Belgrado 133 communistische func
tionarissen en Joden zijn terechtgesteld
wegens voorbereiding van sabotage en da
den van geweld.
DE STRIJD TEGEN HET BOLSJEWISME.
In breede kringen der Nederlandscht
openbare meening zijn de berichten over
de in de verschillende landen van Europa
gevormde vrijcorpsen tot steun aan de
Duitsche weermacht en haar Finsche, Roe-
meensche, Italiaansche, Hongaarsche en
Slovaaksche bondgenooten in haar strijd
tegen het geheel Europa bedreigende cul
tuur-verwoestende en atheïstische Bolsje
wisme met de grootste belangstelling en le
vendige voldoening gelezen. De oprichting
van een Noorsch legioen en een vrijcorps
Denemarken heeft bijzonder de aandacht
getrokken. Veelvuldig werd daarbij echter
betreurd, dat de actieve deelneming van
Nederland aan dezen kruistocht der Euro-
peesche beschaving tegen de Sovjets tot
dusver beperkt is gebleven tot enkele dui
zenden enthousiaste medestrijders in de
gelederen der Duitsche weermachtsonder-
deelen en dat het tot nu toe niet tot het
vormen van een gesloten Nederlandsche
formatie onder Nederlandsche leiding ge
komen is.
Naar wij thans echter vernemen, zijn in
de afgeloopen dagen in alle stilte voorbe
reidingen getroffen voor de oprichting van
een eigen Nederlandsche formatie, die den
naam zal dragen „Vrijwilligersverbond Ne
derland". De vorming van een dergelijk
zuiver Nederlandsch vrijcorps staan geen
moeilijkheden meer in den weg, nu de hier
voor noodzakelijke toestemming van de be
treffende Duitsche instanties verzocht en
verkregen ls. Dit „vrijwilligersverbond Ne
derland" zal, met medewerking van de be
staande politieke partijen en van Neder
landsche officieren door een reeds opgericht
Nederlandsch aanwervingsbureau georgani
seerd worden. In dit verbond kunnen man
nen worden opgenomen van 17 tot 40 Jaar
met een minimum-lengte van 1 m. 65. Hun
soldij, alsmede de ondersteuning van even-
tueele familieleden, zal volgens dezelfde
grondslagen geregeld worden als bij de
Duitsche weermacht.
Aanmeldingen en inlichtingen moeten ge
richt worden tot het Centrale Aanwervings
bureau voor het „Vrijwilligersverbond Ne
derland", Stadhouderslaan 132, Den Haag.
DE OORLOG IN SYRIË.
Volgens de laatste berichten uit Beiroet
ls de toestand in het Zuiden van Syrië on
veranderd. In de streek van Palmyra heb
ben de Britsche strijdkrachten wat terrein
kunnen winnen. Britsche verkenningsaf-
deelingen zijn opgerukt in de richting van
post nr 4 der petroleumleiding. Een Engel-
sche gemotoriseerde colonne, die in het
Eufraatdal oprukt, beweegt zich thans in
de richting van Rakka. Een andere colonne
is ,in den sector Merdzj-Ajoem tot voorbij
Teil Halo gevorderd. In den z.g. Tsjoef zijn
Britsche afdeelingen op hevig Fransch ge
schutvuur gestooten. De Fransche stellin
gen bij Damoer zijn gisteren gedurende een
half uur door Britsche oorlogsschepen be
schoten.
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan komt heden op te
20.27 uur en gaat morgenoch
tend te 5.19 uur onder (Volle
Maan).
Dit Nummei bevat TWEE Bladen
Binnenland
Prof. Van Dam over de onderwijshervor
ming (2e Blad).
Distributie van jam en stroop (2e Blad).
Buitenland
Zware verliezen worden den sovjet-Russen
toegebracht (le Blad).
Ook de strijd tegen Engeland gaat regel
matig voort (le Blad).
ZIE VOORTS ..LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
