Duitschland, Italië, Finland en Roemenië in oorlog met de sovjets. MAANDAG 23 JUNI 1941 No. 24919 Tengevolge van Russische machinaties in samenwerking met Engeland. Verduisteren: 82sfe Jaargang De Proclamatie van den Fuehrer. 22.07 uur 5.17 uur EERSTE BLAD Feiten van den dag LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Hoofdredacteur: B. W. Menkhoret. Lelden PI.very.: EL Been. Lelde- PRIJS DER ADVERTENTIES 32 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad zijn gevestigd Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum 5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht. „Kleine Advertenties' (hoogstens 30 woerden) uitsluitend bij vooruitbetaling, alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven wordt 10 ets. berekend. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zUn: per 3 maandenƒ2.47 per week ƒ0.19 Franco per post ƒ2.47 per 3 maanden portokosten (voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.) Rijksminister dr. Goebbels heett gisterochtend vroeg te 5.30 uur een oproep van den Fuehrer aan het Duitsche volk voorge lezen. Hierin stelde de Fuehrer het Duitsche volk op de hoogte van Sovjet-Russische machinaties tegen het rijk, in samenwerking met Engeland. Hij kondigde in zijn oproep aan, dat een front is opgericht van de Noordelijke IJszee tot de Zwarte Zee, te zamen met het Fin- sche en het Roemeensche leger, ter bescherming van Europa. Ten slotte deelt dr. Goebbels mede, dat de Fuehrer besloten heeft het lot en de toekomst van het Duitsche rijk en het Duitsche volk wederom in handen van de soldaten te leggen. De Italiaansche regeering heeft, bij monde van graat Ciano, den Sovjet-ambassadeur medegedeeld, dat zij zich van 5.30 uur af in staat van oorlog met de Sovjet-Unie beschouwt. De Führer heeft den volgenden oproep tot het Duitsche volk gericht. Duitsch volk, nationaal-socialisten. Door zware zorgen gedrukt, tot maandenlang zwijgen gedoemd, is thans het oogenblik ge komen, waarop ik eindelijk openlijk kan spreken. Toen het Duitsche rijk op 3 September 1939 de Engelsche oorlogsverklaring ontving werd de Britsche poging ieder begin van een consolideeren, en daarmede een opgang van Europa, door den strijd tegen de sterk ste macht van het continent te verijdelen, herhaald. Zoo heeft Engeland eens in vele oorlogen Spanje ten gronde gericht. Zoo voerde het zijn oorlogen tegen Holland, zoo bestreed het met behulp van geheel Europa later Frankrijk en zoo begon het, omstreeks de eeuwwisseling, met de omsingeling van het Duitsche rijk en begon in 1914 de we reldoorlog. Slechts door zijn eigen innerlijke oneenig- heid heeft Duitschland in 1918 verloren. De gevolgen waren verschrikkelijk. Nadat men eerst huichelachtig had verklaard, alleen tegen den keizer en zijn regiem gestreden te hebben, begon men na het neerleggen der wapens door het Duitsche leger, met het stelselmatig vernietigen van het Duitsche rijk. Terwijl zich de profetie van een Fransch staatsman, dat in Duitschland twintig millioen menschen te veel waren en door honger, ziekte of emigratie uit den weg geruimd moesten worden, schijnbaar letterlijk in vervulling ging, begon de natio- naal-socialistische beweging met haar her- eenigingswerk onder het Duitsche volk, waarmede het herstel van het Duitsche rijk werd ingeleid. Deze opheffing van ons volk uit nood en ellende en smadelijke misken ning stond in het teeken van een zuiver innerlijke wedergeboorte. Op de eerste plaats Engeland werd hierdoor niet getrof fen of ook maar bedreigd. Desalniettemin begon toch onmiddellijk de nieuwe, van haat vervulde omsingelingspolitiek tegen Duitschland. Van binnen en van buiten kwam het tot de ons bekende complotten tusschen Joden' en democraten, bolsjewis ten en reactionairen, welke alleen ten doel hadden het oprichten van den nieuwen Duitsch'en volksstaat te verhinderen, het rijk opnieuw in onmacht en ellende te stor ten. Behalve ons, trof de haat var. dit inter nationale wereldcomplot die volken, welke eveneens door het geluk over het hoofd ge zien waren en gedwongen waren, in harden strijd om het bestaan het dagelijksch brood te verdienen. Voor allen werd Italië en Ja pan het aandeel in de goederer. dezer we reld evenzoo bestreden, ja zelfs verboden, als Duitschland. Het aaneensluiten van deze landen was derhalve slechts een daad van zelfbescher ming tegen de hen bedreigende, egoïstische wereldcoalitie van rijkdom en macht. Reeds in 1936 heeft Churchill gezegd, vol gens de verklaring van een Amerikaanschen generaal Wood in een commissie van het Amerikaansche Huis van Afgevaardigden, dat Duitschland weer te machtig wérd en derhalve vernietigd moest worden. In den zomer 1939 scheen Engeland het tijdpunt gekomen de nieuwe voorgenomen vernieti ging met de herhaling van een uitgebreide omsingelingspolitiek tegen Duitschland te beginnen. Het systeem van de tot dit doel begonnen leugencampagne bestond hierin, andere volken voor bedreigd te verklaren, ze eerst in te palmen door Engelsche be loften van garantie en bijstand en dan, evenals voor den wereldoorlog tegen Duitschland te laten oprukken. Zoo geluk te het Engeland van Mei tot Augustus 1939 de bewering de wereld In te sturen, dat Li thauen, Estland. Letland, Finland. Bessa- rabië, alsook de Oekraïne door Duitschland onmiddellijk bedreigd werden. Een deel de zer staten liet zich hierdoor verleiden, de met deze beweringen aangeboden garantie- belofte te aanvaarden en ging hiermede over in het nieuwe omsingelingsfront tegen Duitschland. Onder deze omstandigheden achtte ik het voor mijn geweten en voor de geschiedenis van het Duitsche volk te kunnen verantwoorden, dezen landen, of hun regeeringen, niet alleen te kun nen verzekeren, dat deze Britsche be weringen onwaar waren, doch boven dien de sterkste macht in het Oosten nog in het bijzonder door een plechtige verklaring gerust te stellen ten aanzien van de grenzen van onze belangen. Nationaal-socialisten, ge hebt het toen allen wel gevoeld, dat deze stap voor mij een zeer bittere en zware was. Nooit heeft het Duitsche volk tegen de volken van Rusland vijandelijke gevoe lens gekoesterd. Alleen, sedert meer dan twintig jaar, heeft een Joodsch- boisjewistische clique van machtheb bers uit Moskou getracht niet alleen Duitschland, doch geheel Europa in brand te steken. Niet Duitschland heeft toen getracht zijn nationaal-socialistische wereldbeschouwing naar Rusland ie brengen, doch de Joodsch- bolsjewlstlsche machthebbers in Moskou hebben steeds weer gepoogd ons en anderen Europeeschen volken hun heerschappij op te leggen en dit niet alleen langs geestelijken weg, doch op de eerste plaats door middel van de militaire macht De gevolgen van het optreden van dit regiem waren in alle lan den slechts chaos, ellende en hongersnood Ik heb daarentegen sedert twintig jaar gestreefd met een 'minimum van ingrijpen en zonder eenige verstoring van onze pro ductie te komen tot een nieuw socialistische orde in Duitschland, waardoor niet alleen de werkloosheid uit den weg wordt geruimd, doch ook de winst van den arbeid in steeds grooter omvang den werkenden mensch ten goede komt. Het succes van deze poütiek van economische en sociale nieuwe ordening van ons volk, welke stelselmatig het uit den weg ruimen van de tegenstellingen van klasse en stand, als werkelijk doel van een ware volksgemeenschap nastreeft, is in de ge- heele wereld ongekend. Het was derhalve voor mij in Augustus 1939 een zware stap mijn minister naar Moskou te zenden om daar te pogen de Britsche omsingelingspoli tiek tegen Duitschland tegen te werken. Ik heb dit slechts gedaan in het bewustzijn van mijn verantwoordelijkheid tegenover het Duitsche volk en voor alles in de hoop, ten slotte toch te kome.. tot een duurzame ont spanning en misschien de van ons geëischte offers toch te kunnen verminderen. Terwijl nu Duitschland in Moskou plech tig verzekerde, dat de betrokken gebieden, behalve Lithauen, buiten elk politiek belan- gengebied van Duitschland lagen, werd nog een speciale overeenkomst getroffen voor het geval, dat het Engeland zou lukken Po len werkelijk tegen Duitschland in den oor log te hitsen. Dooh ook hier werd een grens gesteld voor de Duitsche aanspraken, welke niet in verhouding stond tot de prestaties van de Duitsche wapens. Nationaal-socialisten. De gevolgen van dit, door mijzelf gewenschte en in het belang van het Duitsche volk gesloten ver drag, waren, in het bijzonder voor de in de getroffen landen levende Duitschers, zeer zwaar. Ver over een half millioen Duitsche volksgenooten, allen kleine boe ren, handwerkers en arbeiders, werden bijna op staanden voet gedwongen hun vroeger vaderland te verlaten, om een nieuw regiem te ontloopen, dat hen om te beginnen met grenzenlooze ellende be dreigde en vroeg of laat geheel zou uit roeien. Toch zijn nog duizenden Duit schers verdwenen. Het was niet steeds mo gelijk iets van hun lot of van hun ver blijfplaats te ontdekken. Onder hen be vonden zich alleen al ruim 160 mannen van Duitsche nationaliteit. Ik heb over dit alles gezwegen, omdat ik zwijgen moest, want het was toch mijn wensch, een definitieve ontspanning en zoo mogelijk een duurzame overeenkomst met dezen staat tot stand te brengen. Reeds tijdens onzen opmarsch in Polen echter maakten de Sovjet-machthebbers plotseling, in tegenstelling met het verdrag, ook aanspraken op Lithauen. Het Duitsche Rijk heeft nooit de bedoeling gehad. Li thauen te bezetten en heeft dan ook niet alleen geen dergelijken eisch aan de Li- thausche regeering gesteld, doch integen deel het verlangen van de Lithausche re geering, Duitsche troepen naar Lithauen te zenden, afgewezen, aangezien dit niet overeenkwam met de doelstellingen van de Duitsche politiek. Toch heb ik mij in dezen nieuwen Russischen eisch geschikt. Dit was evenwel slechts het begin van steeds nieuwe afpersingen, welke steeds weer werden herhaald. De overwinningen in Polen, welke slechts door Duitsche troepen werd bevochten, was voor mij opnieuw aanleiding een vre desaanbod aan de Westelijke mogendheden te doen. Door de internationale en Jood- sche oorlogsophitsers werd dit van de hand gewezen De reden van deze weige ring vond reeds toen haar oorzaak in het feit dat Engeland nog steeds hoopte een Europeesche coalitie tegen Duitschland te kunnen mobiliseeren, het inbegrip van den Balkan en de Sovjet-Unie. Derhalve be sloot men te Londen Mister Cripps als ambassadeur naar Moskou te zenden. Hij ^kreeg de duidelijke opdracht, onder alle omstandigheden de betrekkingen tusschen Engeland en Sovjet-Rusland opnieuw aan te knoopen en in Engelschen zin te ont wikkelen Over de vorderingen van deze missie publiceerde de Britsche pers be richten, zoolang zij niet om tactische re denen tot zwijgen genoopt was. In den herfst van 1939 en in het voorjaar van 1940 lieten zich inderdaad ook de eerste gevolgen merken. Terwijl Rusland zich ge reed maakte niet alleen Finland, doch ook de Baltische staten militair onder zijn juk te brengen, motiveerde het dit optre den plotseling met de even leugenachtige als belachelijke bewering, dat het deze landen moest beschermen tegen een vreemde bedreiging of deze dreiging moest voorkomen worden. TEGEN DUITSCHLAND. Hiermede werd alleen Duitschland be doeld. want geen andere macht zou in het Oostzeegebied kunnen binnendringen of daar oorlog voeren. Toch moest ik zwijgen De machthebbers in het Kreml gingen ech ter onmiddellijk verder. Terwijl Duitsch land in het voorjaar van 1940 zijn strijd krachten in den zin van het z.g. vriend schapsverdrag ver van de Oostelijke gren zen terugtrok, ja zelfs dit gebied voor een groot deel geheel van Duitsche troepen ont blootte, begon reeds in dezen tijd de op marsch van de Russische strijdkrachten in een mate, welke slechts opgevat kon wor den als een bewuste bedreiging tegen Duitschland. Volgens een destijds door Molotof persoonlijk afgelegde verklaring be vonden zich reeds in het voorjaar van 1940 22 Russische divisies alleen In de Baltische landen Aangezien de Russische regeering zelf steeds beweerde, dat zij door de bevol king van deze landen zelf was geroepen, kon het doel van hun aanwezigheid aldaar slechts een demonstratie tegen Duitschland zijn. Terwijl nu onze soldaten van 10 Mei 1940 af de Fransch-Britsche macht in het Westen hadden gebroken, werd de Russi sche opmarsch aan ons Oostelijk front evenwel in een steeds dreigender mate voort gezet. Van Augustus 1940 af meende ik der halve dat het in het belang van het Rijk niet meer te verantwoorden was, onze, reeds zoo dikwijls verwoeste Oostelijke provincies onbeschermd te laten tegenover dezen ge weldigen opmarsch van bolsjewistische di visies Hiermede ontstond, wat de Brltsch- Russische samenwerking beoogde, n.l. zoo sterke Duitsche krachten in het Oosten te binden, dat. vooral in de lucht, een radicaal einde van den oorlog in het Westen niet meer voor de Duitsche leiding te verant woorden was. Dit strookte niet alleen met het doel van de Britsche, doch ook van de Sovjet-Russische politiek, want zoowel En geland als Sovjet-Rusland streeft het doel na, den oorlog zoo lang mogelijk te laten duren, ten einde geheel Europa te verzwak ken en in een steeds grootere onmacht te brengen. GARANTIE AAN ROEMENIË. De dreigende aanval van Rusland op Roe menië moest ten leste slechts diénen, een belangrijke basis niet alleen van het Duit sche. doch van het geheele economische le ven van Europa in handen te-krijgen of toch minstens te vernietigen. Juist het Duit sche Rijk heeft sedert het jaar 1933 met oneindig geduld getracht de staten in het Zuidoosten van Europa als handelspartners voor zich te winnen. Wij hadden derhalve ook het hoogste belang bij hun inwendige staatkundige consolidatie en orde. De Inval van Rusland in Roemenië, de koppeling van Griekenland aan Engeland, dreigden ook deze gebieden binnen korten tijd in een al gemeen oorlogstooneel te veranderen. Te gen onze beginselen en gewoonten in heb ik op dringend verzoek van de toenmalige Roemeensche regeering, die zelf schuld droeg aan dezen gang van zaken, den raad gegeven om des vredes wille toe te geven aan de Russische afpersing en Bessarabië af te staan. De Roemeensche regeering meende even wel, dit slechts voor haar eigen volk te kunnen verantwoorden, als Duitschland en Italië ten minste als schadevergoeding daar voor een garantie zouden geven, dat aan het resteerendè grondgebied van Roemenië niet meer kon worden getornd. Met be zwaard hart heb ik dit gedaan. Vooral reeds daarom: als het Duitsche Rijk een garantie geeft, beteekent dit, dat het er ook voor instaat. Wij zijn noch Engelschen. noch Joden. Zoo meende ik nog op het laatste oogenblik den vrede in dit gebied te heb ben gediend, al had ik dan ook zelf een zware verplichting op mij genomen. VRAGEN VAN MOLOTOF. Om deze problemen echter definitief op te lossen en tevens duidelijk te kunnen vaststellen, wat het standpunt van Rusland tegenover Duitschland was, benevens onder den druk van de steeds krachtiger mobili satie aan onze Oostelijke gTOns, heb ik den heer Molotof uitgenoodigd naar Berlijn te komen. De Russische minister vnn Buiten- landsche Zaken wenschte nu opheldering respectievelijk een toestemmend antwoord van Duitschland op de volgende vier vra gen: le. Vraag Molotof: Zou de Duitsche ga rantie aan Roemenië in geval van een Rus sischen inval op Roemenië ook voor de Sovjet-Unie gelden? Mijn antwoord: De Duitsche garantie is algemeen en verplicht ons onvoorwaarde lijk. Maar Rusland, aldus vervolgde ik, heeft ons nooit verklaard, dat het behalve Bessarabië, overigens nog belangen In Roe menië bezat. Reeds de bezetting van het Noordelijke deel van de Boekowina maakte inbreuk op deze verzekering. Ik meende derhalve niet. dat Rusland thans plotseling nog bedoelingen van verdere strekking te gen Roemenië kon hebben. 2de vraag MolotofRusland voelt zich op nieuw dcor Finland bedreigd. Rusland is vast besloten, dit niet te dulden. Is Duitsch land bereid, Finland geenerlei bijstand te verleenen en vooral de Duitsche troepen, die ter aflossing naar Kirkenes op weg waren, terstond terug te trekken? Mijn antwoord: Duitschland heeft nog steeds geen politieke belangen in Finland Een nieuwe oorlog van Rusland tegen het kleine Finsche volk kan door de regeering van het Duitsche Rijk niet langer draaglijk beschouwd worden, des te meer omdat wij nooit aan een bedreiging van Rusland door Finland hebben kunnen gelooven. Wij wil len echter ln het geheel niet, dat de Oostzee nogmaals oorlogstooneel wordt. 3e vraag Molotof: Is Duitschland bereid toe te staan, dat Sovjet-Rusland zijnerzijds een garantie aan Bulgarije geeft en met dit doel Russische troepen naar Bulgarije zendt, waarbij hij Molotof - wilde ver klaren dat zij niet voornemens waren naar aanleiding hiervan b.v. den koning terzijde te schuiven? Mijn antwoord: Bulgarij ls een souvereine staat en ik wist niet, dat Bulgarije aan Sovjet-Rusland, evenals Roemenië aan Duitschland, om een garantie had ver zocht. Bovendien moest ik daarover mijn bondgenooten raadplegen. 4de vraag Molotof: Sovjet-Rusland heeft onder alle omstandigheden vrijen doortocht door de Dardanellen noodig en verlangt, ook tot zijn verdediging de bezetting van enkele belangrijke steunpunten aan de Dardanellen, respectievelijk den Bosporus. Gaat Duitschland daarmede accoord of niet? Mijn antwoord: Duitschland is te allen tijde bereid zijn toestemming tot een wijzi ging van het statuut van Montreux ten gunste van de staten aan de Zwarte Zee te verleenen. Duitschland Is niet bereid er mede accoord te gaan, dat Rusland steun punten aan de zeeëngten in bezit neemt. HET JOEGOSLAVISCHE CONFLICT. Nationaal-socialisten, ik heb hier dit standpunt Ingenomen, dat ik als verant woordelijk leider van het Dultsohe Rijk, maar ook als vertegenwoordiger van de Europeesche cultuur en beschaving, die zijn verantwoordelijkheid beseft, uitsluitend kon Innemen. Het gevolg was een verster king van de Russische tegen Duitschland gerichte activiteit en vooral het directe be gin der uitholling van den nieuwen Roe- meenschen staat en de poging door propa ganda de Bulgaarsche regeering ter zijde te schuiven. Met behulp van verdwaasde, ging, slaagde men er in in Roemenië een staatsgreep te ensceneeren, die ten doel had het hoofd van den staat, generaal An- tonescu, ten val te brengen en ln het land een chaos te verwekken, om door terzijde stelling van een wettige heerschappij de onrijpe figuren uit de legionnaire bewe- voorwaarden te elimineeren voor het in werking treden van de Duitsche garantie beloften. Desondanks meende ik nog steeds, het beste te doen door te blijven zwijgen. Terstond na de mislukking van deze on derneming werden de Russische troepen concentraties aan de Oostelijke grens van Duitschland nogmaals versterkt. Tankfor maties en valschermtroepen werden ln steeds grooter aantal dreigend dicht bij de Duitsche grens gebracht. De Duitsche weermacht en het Duitsche vaderland weten, dat nog tot voor enkele weken geen enkele Duitsche gepantserde of gemotori seerde divisie aan onze Oostelijke gTenslag. Indien er nog een laatste bewijs noodig mocht zijn, voor de coalitie tusschen Engeland en Sovjet-Rusland, die on danks alle afleidings- en camouflage- manoeuvres intusschen tot stand ge komen was, dan heeft het Joegosla vische conflict dit geleverd. van hedenavond: tot morgenochtend De maan kwam hedenochtend om 4.47 uur op en gaat heden avond onder om 20.34 uur. Dit Nummer bevat DRIE Bladen Binnenland Distributie van vaste brandstoffen begint 24 Juni (Laatste Berichten, le Blad). Meerdere slachtoffers van het water (Gemengd, 2e Blad). Heracles voetbalkampioen van Nederland (Sport, 3e Blad). De Leidsche schoolsportdag (Sport 3e Blad) Buitenland Duitschland, Italië, Finland en Roemenië in oorlog met de Sovjets (le Blad). Een oproep van den Fuehrer tot het Duit sche volk (le Blad). Een nota van von Ribbentrop (2e Blad). ZIE VOORTS „LAATSTE EERSTE BLAD. BERICHTEN"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1