Er wordt opgetreden
MAANDAG Ié m\ 1941
No. 24913
Van de diverse gevechtsterreinen
Verduisteren
Kroatië toegetreden tot het
Drie-mogendheden-pact
82ste jaargang
Duitsche
Weermachtsberichten
Italiaansche
Weermachtsberichten
In Syrië
Hooger rantsoen
aardappelen
Verspreide berichten
Vijf Utrechtsche slagers naar concentratiekamp
gestuurd.
22.05 uur
5.16 uur
Ciano en Pawelitsj
spreken
Schoenwerk dat bonvrij
kan worden gekocht
EERSTE BLAD
Feiten van den day
LEIDSCH
Directeur: J. W. Henny
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DAGBLAD
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden
Pl.verv.: K. Been, Lelde-
PRIJS DER ADVERTENTIES
32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ct-s. per regel. Minimum
5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht.
.Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woerden} uitsluitend bij vooruitbetaling,
alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven
wordt 10 ets. berekend.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maandenƒ2.47
per weekƒ0.19
Franco per post ƒ2.47 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
Zaterdag maakte het Duitsche opperbevel
bekend:
Het luchtwapen heeft in den afgeloopen
nacht havenwerken aan de monding van
de Theems en aan de Britsche Zuid- en
Oostkust, alsmede talrijke vliegvelden,
voornamelijk in Oost-Engeland, gebombar
deerd. In luchtgevechten boven de Noord
zee en boven het Kanaal werden drie Brit
sche Vliegtuigen neergeschoten.
In het gebied van de Middellandsche
Zee deden formaties van het Duitsche
luchtwapen weer met goed succes aanval
len op de havenwerken van Tobroek en
Haifa. Duitsche en Italiaansche batterijen
bestreden met succes Britsche geschuts-
stellingen in het vestinggebied van To
broek.
De vijand liet vannacht op e^nige plaat
sen in West-Duitschland brisant- en
brandbommen vallen. De burgerbevolking
leed verliezen aan dooden en gewonden,
Nergens werd schade aangericht aan mili
taire of voor de oorlogvoering belangrijke
inrichtingen. Luchtdoel-artillerie schoot
twee van de aanvallende Britsche toestel
len omlaag.
De bemanning van een verkennings
vliegtuig, bestaande uit den eersten luite
nant Budden, luitenant Möller, onderoffi
cier Schlichting en onderofficier Kuehne,
heeft zich door voorbeeldige uitvoering
van de haar opgedragen taak bijzonder on
derscheiden.
Eh Zondag:
„Duikbooten hebben in het Noorden van
den Atlantischen Oceaan vier vijandelijke
koopvaarders en een tankschip met een
gezamenlijken inhoud van 29.000 ton tot
zinken gebracht. De luchtmacht heeft met
succes havenwerken en wapenfabrieken in
het Zuiden en Zuidoosten van Engeland
gebombardeerd. Bij het afweren van vij
andelijke vliegtuigen, die het bezette ge
bied binnen trachtten te vliegen, hebben
zich meermalen luchtgevechten ontspon
nen, waarbij een vliegtuig van het type
Bristol-Blenheim is neergeschoten.
In Noord-Afrika bedrijvigheid van artil
lerie en verkenningsafdeelingen bij To
broek. Lichte Duitsche en-Italiaansche ge
vechtsvliegtuigen hebben de haven- en
verdedigingswerken van Tobroek herhaal
delijk met goed gevolg aangevallen. Op een
Britsch vliegeveld hebben zij verscheidene
op den grond staande vliegtuigen met
bommen en machinegeweervuur vernield.
Een Britsche jager en drie gevechtsvlieg
tuigen zijn bij luchtgevechten en door af
weergeschut neergehaald.
In het Middellandsche Zee-gebied heeft
een afdeeling Duitsche gevechtsvliegers op
13 Juni met succes een aanval gedaan op
militaire installaties en een fabriek op het
eiland Cyprus. Ter hoogte van Beiroet
hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen een
Britsch vlooteskader aangevallen en op
een zwaren kruiser een voltreffer geplaatst.
In den afgeloopen nacht hebben zwakke
vijandelijke afdeelingen op eenige plaatsen
in West-Duitschland brisant-bommen la
ten vallen, die echter slechts weinig scha
de aanrichtten."
Zaterdag deelde het Italiaansche hoofd
kwartier mede:
In den nacht van 13 Juni is de vesting
Gibraltar gebombardeerd.
In Noord-Afrika bleven Italiaansche
bommenwerpers de doelen van Tobroek
bestoken. Duitsche vliegtuigen bombar
deerden een vijandelijke luchtbasis.
In Oost-Afrika heeft de__vijand tijdens
gevechten om Debra-Tabor. waarvan mel
ding gemaakt is in het weermachtsbericht
van gisteren, aanzienlijke verliezen geleden
en wapens en minitie achtergelaten.
En Zondag:
„In den nacht van 13 op 14 Juni heeft
de Italiaansche luchtmacht de vlootbasls
Alexandrië gebombardeerd. In Noord-Afri
ka hebben afdeelingen van de Duitsche en
de Italiaansche luchtmacht herhaaldelijk
bommen geworpen op de vestingwerken
van Tobroek. waarbij groote branden uit
braken. Boven Tobroek zijn twee Hurri
canes neergeschoten. De vijand heeft
luchtaanvallen gedaan op Benghazi en
andere plaatsen in Cyrenaica. Twee Engel
sche vliegtuigen zijn door Duitsche jagers
neergeschoten, een derde toestel werd'
door het Italiaansche afweergeschut neer
gehaald. De bestuurder werd gevangen ge
nomen.
In het gebied van de Egeïsche Zee heb
ben Engelsche vliegtuigen bommen op het
eiland Rhodos geworpen.
In Oost-Afrika hebben wij in den avond
van 10 Juni een vijandelijken aanval op
de rivier de Baro, in het gebied van Gall a
Sidamo, afgeslagen. Onze bewegingen en
die van den vijand worden belemmerd door
het slechte weer en den zeer slechten toe
stand der wegen. Bij Gond -» beperkte ac
tiviteit der vijandelijke artillerie, die door
onze artillerie bestreden wordt.
In de Middellandsche Zee heeft een Ita
liaansche duikboot een watervliegtuig van
het type Sunderland neergeschoten.
Tijdens den strijd om Kreta heeft, naar
thans blijkt, de onder bevel van corvet-
ten-kapitein Logatelli staande duikboot
een vijandelijk vlooteskader aangevallen en
door twee torpedo's een torpedoboot jager
tot zinken gebracht."
Het Fransche legerbericht van gisteren
meldt, dat Saida (Sidon) door de Engel-
schen ingenomen is.
De Fransche troepen, aldus Vichy, bie-
rrtand aan de gecombineerde ge
weldige krachtsontplooiing van de Britsche
strijdkrachten te land en ter zee. Aan de
Libaneesche kust werden zij in den afge
loopen nacht op Noordelijker stellingen
teruggetrokken, nadat zij aanvankelijk
Saida hadden heroverd en zich daar giste
ren den geheelen lag hadden gehandhaafd.
In het gebied van Merz Ajoem en ^en
Zuiden van Damascus konden de Engelsche
strijdkrachten en de strijdkrachten van de
Gaulle geen vorderingen maken. Een uit
Irak komende Britsche pantser-afdeeling,
die op 10 Juni met de Fransche voorposten
te Aboe Essal in contact was gekomen, heeft
gisteren deze vooruitgeschoven steunpunten
ingenomen. De Fransche troepen werden
bij hun tegenstand doeltreffend onder
steund door de activiteit van de lucht
macht.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
hebben Fransche luchtstrijdkrachten den
vijand zeer gehinderd door herhaalde bom
bardementen ten Zuiden van Saida. Giste
ren hebben eskaders Fransche bommen
werpers, om den druk van- den tegenstander
aan de kust te verminderen, vermetele
aanvallen gedaan op de Britsche schepen
en deze gedwongen zich voorloopig van de
kust te verwij dieren. Deze acties hebben er
zeer toe bijgedragen, dat de Fransche troe
pen Saida tot den nacht konden behouden
om dan de voorgeschreven manoeuvre, om
het contact met den vijand te verbreken,
uit te voeren. De luchtmacht heeft nieuwe
versterkingen uit het moederland gekregen.
GENERAAL GENTILHOMME GEWOND
De voormalige gouverneur van Djiboeti,
generaal Gentilhomme, die met de Britsche
invasietroepen in Syrië tegen zijn Fransche
landgenooten strijdt, is, volgens den Engel-
schen berichtendienst,y door bomsplinters
gekwetst. Gentilhomme had zich na de in
eenstorting van Frankrijk bij den kring van
de Gaulle aangesloten en na zijn vertrek
uit Djiboeti met de Engelschen gevochten
tegen de Italianen in Britsch-Somaüland,
dat hij destijds ook met hen verliet. (D.N.B.)
VAN 23 JUNI AF 2 K.G. PER WEEK.
De secretaris-generaal van het depar
tement van Landbouw en Visscherij
maakt bekend, dat met ingang van
Maandag 23 Juni het aardappelrant
soen zal worden verhoogd met een half
K.G., derhalve van V& tot 2 K.G. per
week.
In verband met dezen maatregel zul
len de detaillisten in de gelegenheid
worden gesteld op de aan hen uit te
reiken toewijzingen 2 K.G. in plaats
van, zooals voorheen, Wi K.G. per op de
toewijzing vermeld rantsoen te be
trekken.
Naar aanleiding hiervan is bepaald,
dat de plaatselijke verkoopkantoren van
de V.B.N.A. op toewijzingen, welke zijn
geldig verklaard tot 23 Juni of een la-
teren datum 2 K.G. per op de toewij
zing Vermeld rantsoen aan de detail
listen zullen afleveren. Voor toewijzin
gen, welke zijn geldig verklaard tot 22
Juni of een vroegeren datum blijft de
af te leveren hoeveelheid gesteld op 1 V>
K.G. per rantsoen.
„ENGELAND VERLANGT STEEDS MEER
SCHEPEN".
Het D.NB. meldt uit New York:
Op doorreis van Canada naar Australië
heeft de voormalige Britsche minister van
scheepvaart Cross in een aan de New York
Times verleend interview verklaard, dat
Engeland als belangrijkste bijdrage van
Amerika steeds meer schepen verwacht. De
Amerikaansche productie van dit jaar van
2,1 millioen ton soheepsruimte is geenszins
voldoende voor het compenseeren van de
Engelsche verliezen. De Vereenigde Staten
dienen jaarlijks drie en>z,elfs vier millioen
ton te produceeren. Overigens verklaarde
Cross, dat een superioriteit van Engeland
in den oorlog nauwelijks voor eind 1942 ver
wacht kan worden.
In totaal verloor Engeland, zoo meldt
Berlijn tot óp heden 165 patrouilleschepen
en mijn vegers. -
De Britsche admiraliteit meldt voorts, dat
de torpedoboot jager „Jersey" op een vijan-
Het rijkscommissariaat maakt bekend:
Daar de gevallen van verboden slachtin
gen een dergelijken omvang hebben aan
genomen, dat de belangen eener stelsel
matige verzorging met levensmiddelen voor
de Nederlandsche bevolking en vooral een
voldoende verzorging met vleesch hier
door in gevaar gebracht kunnen worden,
heeft de „Generalkommissar für das Si-
cherheit-swesen" zich thans genoodzaakt
gezien, tegen de aanstichters van dergelijke
sabotagehandelingen krachtig op te treden.
Dientengevolge heeft de Duitsche „Si-
cherheitspolizei" in een bijzondei ern
stig geval van verboden slachtingen op
groote schaal te Utrecht de volgende
personen, die als daders en helers hier
aan deel hadden,' voor onbepaalden tijd
naar een concentratiekamp in Duitsch-
land gestuurd. Het betreft:
1. W. G. van Wees.
2. B. K. Tj. Visscher.
3. M. A. van Wees.
4. J. K. van der Heiden.
5. J.* W. Soesbergen.
Alle betrokken personen wonen te
Utrecht.
Het a-sociale optreden van elementen,
die de volksgemeenschap schade berokke
nen en die ondanks herhaalde waarschu
wingen zuiver uit winstbejag eon onbe-
hoorlijken handel drijven met de levens
middelen, welke ter beschikking staan van
de geheele gemeenschap, moet hiermede
in het openbaar aan de kaak worden ge
steld. De genomen maatregelen moeten
tevens als waarschuwing dienen voor al
degenen, die nog steeds welbewust probee-
ren, de voorschriften te omzeilen, welke de
overheid in het belang der waarborging van
de levensmiddelenvoorziening van de ge
meenschap heeft uitgevaardigd.
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan komt vannacht om
2.01 op en gaat morgenmiddag
om 14.28 weer onder.
delijke mijn geloopen en gezonken is, aldus
de Engelsche berichtendienst. De „Jersey"
behoorde tot de Javelin-klasse en mat 1690
b.r.t. Het schip kwam in 1939 gereed en had
een normale bemanniqg van 183 koppen
In het historische Dogenpaleis te
Venetië is gisteren te twaalf uur het
protocol geteekend, waarbij Kroatië
toetreedt tot het driemogendheden-
pact. Het protocol werd geteekend door
den Duitschen minister van Buiten-
landsche Zaken, Von Ribbentrop, ver
tegenwoordiger van het nationaal-
socialistische Duitschland, den Ita-
liaanschen minister van Buitenland-
sche Zaken, graaf Ciano, de vertegen
woordigers der andere landen, die tot
het driemogendhedenverdrag zijn toe
getreden en door dr. Pawelitsj voor
Kroatië.
De tekst van het protocol luidt als volgt:
„De regeeringen van Duitschland, Italië
en Japan eenerzijds en de regeering van
Kroatië anderzijds stellen door haar onder-
teekenende gevolmachtigden het volgende
vast:
Art. 1. Kroatië treedt toe tot het driemo-
gendhedenpact, dat op 27 Septemebr 1940
door Duitschland, Italië en Japan is ge
teekend.
Art. 2. Voorzoover de in artikel 4 van het
driemogendhedenpact genoemde gemeen
schappelijke technische commissies vraag
stukken behandelen, die betrekking hebben
op de belangen van Kroatië, zullen aan de
beraadslagingen der commissies ook ver
tegenwoordigers van Kroatië deelnemen.
Art. 3. De tekst van het driemogendhe
denpact is aan dit protocol als bijvoegsel
toegevoegd. Het protocol is geredigeerd in
het Duitsch, Italiaansch, Japansch en
Kroatisch. Elke tekst geldt als origineel.
Het wordt van kracht op den dag van de
onderteekening.
De verschillende afvaardigingen van de
.landen ,die bij het driemogendhedenpact
aangesloten zijr^ begaven zich in één groot
gezelschap, met graaf Ciano aan het hoofd,
naar de senatorenzaal van het Dogenpa
leis, waar de onderteekening plaats vond.
REDE GRAAF CIANO.
Na de onderteekening legde graaf Ciano
de volgende verklaring af:
„Op het oogenblik van de plechtige on
der tekeening van het verdrag, waarbij
Kroatië tot het driemogendhedenpact ver
klaart toe te treden, begroet ik ook namens
de gevolmachtigden van Duitschland en
Japan en namens de vertegenwoordigers
van Hongarije, Roemenië, Slovakije en Bul
garije U, Poglavnik, en het Kroatische volk,
dat van nu af deelneemt aan* de statenge
meenschap, die zich spontaan en vrijwillig
heeft gevormd op den grondslag van het
driemogendhedenverdrag. Ik begroet u met
byzondere voldoening, omdat in dien groet
niet alleen onze groote vreugde over de
deelneming van Kroatië aan ons werk tot
uitdrukking komt, maar ook ons vertrou
wen in den jongen Kroatischen staat, die
is geboren uit een langen en hartstochte
lijken strijd ohi de nationale onafhanke
lijkheid, en verder onze vriendschap voor
Kroatië en ons vertrouwen in zijn toe
komst.
Toen in September 1940 Duitschland,
Japan en Italië te Berlijn het driemogend
hedenverdrag sloten, was het niet onze
bedoeling, alleen met het oog op den oor
log een voorbijgaande vereenigihg van sta
ten tot stand te brengen, maar de blijvende
grondslagen te leggen voor een algemeene
samenwerking, waaraan alle staten konden
deelnemen, die met Duitschland, Japan en
Italië het verlangen der volkeren wenschen
te verwezenlijken naar een wereldorde, die
berust op rechtvaardigheid en op den vrede
in gerechtigheid, die steeds het hooge doel
is geweest van de groote mannen, die ons
leiden en welken zij voor Europa en de
wereld met hun genie en de overwinning
der wapenen zullen weten te verbeteren.
Wij hebben de onafhankelijkheid van
Kroatië toegejuicht als een daad van ge
rechtigheid, als een der vele daden van
gerechtigheid, waardoor' de fouten en de
schuld van het systeem van Vesailles her
steld worden en dank zij den ijzeren wil
van den Führer en den Duce de weg ge-
effend voor de verwezenlijking van de
levensrechten der volken, die wij be
schermd wenschen te zien door een nieuwe
orde ter bevordering van den welstand, de
stabiliteit en de veiligheid der volken.
De oorlog, dien het nationaal-socialisti-
sche Duitschland en het fascitische Italië
te land, ter zee en in de lucht tegen Enge
land voeren, heeft deze voorwaarde en dit
doel. Tegelijkertijd reeds leggen wij met de
spontane medewerking der bevriende vol
ken de grondslagen voor den komenden
vrede. Dit is de beteekenis van het drie
mogendhedenverdrag en van de voortdu
rende uitbreiding van zijn werkingssfeer,
die tot uiting komt in het feit, dat zich om
Duitschland .Japan en Italië stèeds nieuwe
volken scharen, die in dè overwinning dezer
gemeenschappelijke politiek hun lot be
veiligd zullen zien".
ANTWOORD DR. PAWELITSJ.
In het Kroatisch antwoordde de pog
lavnik: „Excellentie, namens den onafhan-
kelijken staat Kroatië dank ik u voor den
groet, dien gij namens Italië en de andere
staten, die bij het driemogendhedenver
drag zijn aangesloten, tot mij hebt gericht.
Mij is de eer te beurt gevallen het proto
col te teekenen, waarbij Kroatië zich vol
ledig aansluit bij de beginselen, die de lei
ders van Italië, Duitschland en Japan be
zielen bij de bundeling der krachten voor
de reorganisatie van Europa en Azië. Deze
gebeurtenis is voor het Kroatische volk
van groote en beslissende beteekenis, daar
het ons twee maanden na het verrijzen
van onzen staat mogelijk wordt gemaakt,
toe te treden tot de gemeenschap der sta
ten, die, vernieuwd door sociale en poli
tieke revoluties, door de genialiteit van hun
leiders worden bezield en gedragen door de
goedkeuring van hun volk. Wij zijn er
trotsch op, mede te werken in deze ge
meenschap van mogendheden, nu Kroatië
zich reeds door de daad zijner verrijzenis
bewust had geschaard aan de zijde der
staten, die de oude democratisch-parlemen-
taire stelsels verwerpen en hun hooge poli
tieke taak vervullen met een groot recht
vaardigheidsgevoel. Ik ben den Duce van
het fascistische Italië, den Führer van het
Groot-Duitsche rijk en den minister-presi
dent van het rijk van de Rijzende Zon er
dankbaar voor, dat zij het mij, als den
vertegenwoordiger van Kroatië, mogelijk
hebben gemaakt, opnieuw uiting te geven
aan den wil van mijn volk tot leven en
medewerken aan den internationalen ar
beid der as-mogeiidheden en der bevrien
de en verbonden staten".
Na de plechtigheid wenschten graaf
Ciano en Von Ribbentrop den Poglavnik
geluk.
Graaf Ciano bood een dejeuner aan. j
DE GRENS VOOR KINDERSCHOENEN TOT
MAAT 27 UITGEBREID.
Met ingang van heden zal de verkoop
van een aantal soorten schoeisel, het
welk tot dusverre op een z.g. bon „2"
moest worden gekocht, weer vrij van
bon kunnen geschieden. Het betreft de
volgende soorten schoeisel:
1. Babyschoeisel.
2. Pantoffels met een cosy-zool en boven
werk van stof.
3. Rubberbadschoenen.
4. Klompsokken.
Voorts zal, teneinde tegemoet te ko
men aan den veel geuiten wensch van
het publiek om meer schoeisel voor
kinderen beschikbaar te stellen, de
grens voorkinderschoenen, welke op
bon „2" verkrijgbaar zijn, uitgebreid
worden van maat 23 tot maat 27. Vanaf
heden is dus kinderschoeisel tot en met
maat 27 op bon „2" verkrijgbaar. Boven
dien zullen sandalen met leeren- of
rubberzooi op bon „2" verkrijgbaar zijn.
Tenslotte wordt de aandacht er op ge
vestigd, dat niet alleen zomerschoeisel en
kinderschoeisel op bon „2" verkrijgbaar is,
doch ook een aantal soorten schoeisel, het
welk gebruikt kan worden om het normale
schoeisel te sparen voor den komenden
winter. In het bijzonder zij hier gewezen
op schoenen met houten zool, pantoffels
met leeren zool en gymnastiekschoenen,
welke gedurende den zomer zeer goed ge
bruikt kunnen worden om het normale
schoeisel te vervangen.
Dit Nummei bevat TWEE Bladen
Binnenland
Het zomerkamp voor journalisten geopend.
(2e Blad).
Politie-agent schoot arrestant neer; be
handeling der zaak voor het Haagsche
Gerechtshof. (Ie Blad).
Buitenland
Kroatië toegetreden tot het Drie-mogend
heden-pact. (Ie Blad).
Beslag op alle Duitsche en Italiaansche
saldi in Amerika. (Ie Blad).
Van de diverse gevechtsterreinen. (Ie Blad)
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN*
EERSTE BLAD.