De Engelschen zijn Syrië binnen gevallen 82ste Jaargang MAANDAG 9 JUNI 1941 Zware verliezen der Britsche koopvaardij No. 24907 Ook de Gaulle in actie 1RAK Boodschap van maarschalk Pétain Uiteenzetting van Mechin Duitsche W eermacht sbericht en Italiaansche Weermachtsberichten Uit Amerika Verspreide berichten Verduisteren 22 uur 5.17 uur EERSTE BLAD Feiten van den dag LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J.W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden Pl.verv.: K. Been, Lelde- PRIJS DER ADVERTENTIES 32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum 5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht. „Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling, alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven wordt 10 ets. berekend. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maandenƒ2.47 per weekƒ0.19 Franco per post ƒ2.47 per 3 maanden portokosten (voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.) Het D.N.B meldde gisteren: Britsche troepen en strijdkrachten van de Ganlle hebben Zondagochtend vroeg een aanval gedaan op Zuid- Syrië en zich in beweging gezet in de richting van Dzjebel el Droes. Britsche vliegtuigen hebben het vliegveld Mezze, nabij Damascus, gebombardeerd en volgens een bericht van radio-Ankara de olie-installaties van Beiroet. Het Fransche opperbevel in Syrië en Libanon heeft gisteren het volgende com muniqué gepubliceerd: Britsche troepen hebben vandaag om 3.45 uur de Zuidelijke grenzen van Syrië en Libanon aangevallen. Zij zijn in con tact gekomen met de vborhoeden, die den strijd overeenkomstig haar opdracht -heb ben aanvaard. Bij den aanval op het vlieg veld Mezze werd geen groote schade aan gericht. Er zijn evenmin slachtoffers te be treuren. De Fransche Hooge Commissaris van Syrië en Libanon, generaal Dentz, heeft het opperbevel over de Fransche troepen op zich genomen. Hij heeft in verband met den Engelschen aanval bevel gegeven tot sluiting van alle scholen. De Britsche berichtendienst meldt, dat generaal Wilson het opperbevel over de operaties in Syrië heeft. Het Fransche ministerie van oorlog heeft gisteravond het volgende officieele com muniqué uitgegeven over den Engelschen aanval „Van Palestina en Transjordanië ko mende Britsche troepen en strijdkrachten van de Gaulle hebben op 8 Juli des och tends de Levantstaten (Syrië en den Liba non) aangevallen. Volgens de eerste be richten, die zijn ontvangen, hebben sterke gemotoriseerde en pantsereenheden, ge steund door artillerie, de Syrische grens overschreden en trachten op de naar Da mascus leidende wegen op te rukken. Onze troepen van alle wapensoorten, die door den niet te kwalificeeren Britschen en Gaullistischen aanval niet verrast zijn, doen dapper hun plicht. De gevechten duren voort. Een Britsche zeestrijdmacht, bestaande uit een pantserschip, twee kruisers en vijf torpedojagers, die ten Zuiden van Beiroet kruiste, heeft in de ochtenduren aan de Libaneesche kust een contingent betrekke lijk zwakke, met machinegeweren bewa pende strijdkrachten aan land gezet, welke zonder verwijl gevangen genomen werden. Het luchtwapen van den tegenstander heeft zonder succes de vliegvelden van Damascus en Aleppo bestookt en dat van Rayak met machinegeweervuur beschoten. Uit Vichy verneemt het D.N.B. voorts, dat de Engelsche aanvallen zoowel van Palestina als van Transjordanië zijn uitge gaan. Engelsche strijdkrachten hebben aangevallen in de richting van Merj Ayoem terwijl concentraties afvallige Fransche strijdkrachten in de nabijheid van Mafra worden gemeld. Het aanvalsfront strekt zich uit van Merj Ayoem in den Libanon tot in het zuidelijk deel van Djebel Druse. Het is echter geen aaneengesloten ge vechtslinie. Integendeel, de vijand tracht in afzonderlijke colonnes op te rukken. Het gebied, waarin na den opmarsch der Britsche strijdkrachten in Syrië en den Libanon de eerste operaties plaats vinden, wordt door den loop van de Jordaan aan gegeven, naar in Fransche militaire krin gen verluidt. Direct achter de grens is het terrein in dit gebied zeer bergachtig en daarom zeer moeilijk. In het centrum wordt het doorsneden door het dal, dat den Libanon van den Antilibanon scheldt. Ver der naar het Oosten, waar het terrein een woestijnachtig karakter aanneemt, is be ter geschikt voor militaire operaties, in het bijzonder -voor het gebruik'van gemotori seerde en pantserstrijdkrachten. Naar het schijnt, is de aanval der Engelschen en der troepen van de Gaulle gericht op Merj Ayoem. Verder is opgemerkt, dat zich strijdkrachten van den tegenstander van Deraa in de richting van Damascus in be weging hebben gesteld. SPOORWEË 9aleppoY>=!=» oueleiuns V R I Z" Tr/potrs Palmyra Tedmor ?>damascus haIfa j y--.. Op grond van deze aanvallen, heeft de Fransche staatschef, maarschalk Pétain, de volgende boodschap, bestemd voor de Franschen in de Levant, aan den Hoo- gen Commissaris en opperbevelhebber in Syrië, generaal Dentz, gericht: Franschen van de Levant. De landen, waar gij leeft en voor welker welvaart gij sedert lange jaren hebt gewerkt, zijn thans het voorwerp van een niet te kwalificeeren aanval. Deze aanval wrodt, evenals in Da kar, geleid door Franschen, die zich ge schaard hebben achter de vanen van den opstand. Gesteund door de Britsche im periale troepen, schrikken zU er niet voor terug het bloed te vergieten Van hun broe ders, die de eenheid van het imperium en de Fransche souvereiniteit verdedigen. Te genover de smart, die 'door dit feit veroor zaakt wordt kan het vrije Frankrijk in alle stelligheid den trots plaatsen niet het eerst de wapens te hebben opgeheven tegen zijn voormalige bondgenooten. Thans evenmin als in Mers-el-Kebir, in Dakar of in Sfax. Voor het geweld kwam de list. Sedert eeni- ge dagen beweerde inderdaad de propa ganda, die het voorwendsel smeedde voor den aanval, dat de Duitsche troepen in grooten getale in onze Levanthavens aan land gingen, dat Frankrijk op het punt stond Duitschland de gebieden uit te leve ren, welker verdediging ons is toever trouwd. Gij, die ter plaatse zijt, weet, dat alles onwaar is. Gij weet, dat de enkele vliegtuigen, die op deze gebieden een tus- schenlanding hebben gemaakt, thans uit Syrië zijn vertrokken, met uitzondering van vijf of zes, die niet meer in staat zijn, om te vliegen. Gij weet, dat er geen en kele Duitsche soldaat noch in Syrië, noch in Libanon is. Gij zijt dus het voorwerp van een hoogst ongerechtvaardigden aan val, waartegen ons geweten in opstand komt. Eerst thans wordt de Fransche sou vereiniteit in Libanon voor de eerste maal bedreigd. Dat kunt gij van mij gelooven. Uw Hooge Commissaris heeft het u ook reeds tweemaal gezegd. Ik herhaal het voor u. Gij strijdt voor een rechtvaardige zaak, voor de zaak van de onaantastbaar heid van de gebieden, die de geschiedenis aan het vaderland heeft toevertrouwd. Mijn wenschen en die van geheel Frank rijk begeleiden u. En de plaatsvervangende secretaris generaal bij het vice-presidentschap, Be- noist Mechin, heeft gisteravond den Pa- rijschen journalisten een uiteenzetting gegeven over den intocht van de Engel- sohen in Syrië, Benoist Mechin zeide hier over o.a. het volgende: De Engelsche aanval is begonnen van het duiden uit. Op het oogenblik zijn er hevige gevechten gaande. Zoo wordt er op beide oevers van het aan de grens met Pa lestina gelegen meer van Tiberias fel ge streden. Het Ls den Engelschen gelukt, het grensstation Deraa in te nemen. In de gevechten aan de kust hebben Fransche strijdkrachten de Engelschen bij Kunaitra tegengehouden en de kustweg onbegaan baar gemaakt. Voor Beiroet zijn een En- gelsch slagschip, drie kruisers en andere Uchtere zeestrijdkraohten verschenen. Vol gens de tot dusver ontvangen berichten hebben- zij echter de stad zelf nog niet gebombardeerd. Een proclamatie van den De Gaulle steunenden generaal Catroux noemde Me chin rechtstreeksoh verraad. Hij wees erop, dat de daarin vervatte onafhankelijkheids verklaring noch op de bevolking van Syrië, noch op dit van Libanon eenigen indruk gemaakt heeft. Het doel van den Engel schen aanval ls er duidelijk op gericht, een nieuwen toegang te krijgen tot de pe troleum in Irak. De Engelsche propagan- daleugens, dat zioh Duitsche vliegtuigen en strijdkrachten in Syrië bevonden, wees Benoist Mechin opnieuw duidelijk en en krachtig van de hand. Duitsche vliegtuigen hebben in ieder geval het recht, zich 24 uur in de havens van een neutraal land op te houden. In wer kelijkheid bevinden zich in Syrië slechts enkele vliegtuigen van Duitsche nationa liteit, die niet meer gerepareerd kunnen Het opperbevel der Duitsche Weermacht maakte Zaterdag bekend: In den strijd tegen de Britsche koop vaardij was het luchtwapen ook gisteren bijzonder succesvol. Een gevechtsvliegtuig heeft 400 KM. ten Westen van de Afri- kaansche kust een vrachtschip van 3000 b.r.t., dat deel uitmaakte van een krachtig beschermd konvooi, tot zinken gebracht. Aan de Westkust van Schotland hebben gevechtsvliegtuigen twee groote koopvaar dijschepen met te zamen 27.500 b.r.t. ver nietigd, weer andere groote schepen wer den aan de monding van de Theems aan gevallen en zwaar beschadigd. Een batterij vèrdragend geschut van de marine heeft vijandelijke schepen voor Folkestone be schoten. In Noord-Afrika geringe wederzijdsche activiteit van artillerie en patrouilles. De vijand vloog noch overdag noch des nachts naar het gebied van het Duitsche Rijk. En Zondag: Een onderzeeër onder be vel van kapitein-luitenant Hessier heeft 21.250 br.t. tot zinken gebracht. Daarmede heeft dit schip bij deze onderneming in totaal zeven vaartuigen met 42.641 b.r.t. vernietigd. Het luchtwapen heeft in den afgeloo- pen nacht aan de Westkust van Schotland drie gewapende vijandelijke koopvaarders van te zamen 21.000 b.r.t. tot zinken ge bracht. Twee andere groote schepen wer den in de Schotsche wateren en op den Atlantischen Oceaan beschadigd. Een ge vechtsvliegtuig vernielde aan de Oostkust van Engeland een. vijandelijk patrouille vaartuig door bomvoltreffers. In Noord-Afrika heeft Duitsch-Italiaan- sche artillerie Britsche schepen in de ha ven van Tobroek doeltreffend onder vuur genomen. Het Duitsche luchtwapen viel met succes vijandelijke artillerie-stellingen en colonnes vracht-auto's aan. Overdag noch des nachts heeft de vijand gevechtshandelingen verricht boven Duitsch gebied. 0 Het DNB voegt hieraan nog toe: De trefkracht, waarmede het Duitsche luchtwapen in de eerst week van deze maand de Britsche koopvaardij heeft ge troffen, komt tot uitdrukking in de zware verliezen van het Britsche aanvoerwezen. In totaal werden van 1 tot 6 Juni alleen door strijdkrachten van het Duitsche lucht wapen 85,400 brt. scheepsruimte der vijan delijke koopvaardij tot zinken gebracht en 15 schepen met ten minste 75.000 brt. door brisant- en brandeffect zwaar beschadigd. Zaterdagavond is voor de tweede maal een succesvolle luchtrajd uitgevoerd tegen Alexandrië, waar aan de havens groote schade werd toegebracht. 50.000 personen hebben op alle mogelijke voertuigen de stad sindsdien verlaten, meldt Associated Press. In zijn weermachtsbericht van Zaterdag maakte het Italiaansche opperbevel het volgende bekend: Vannacht hebben onze vliegtuigen vlieg velden op Malta gebombardeerd. In de eer ste uren van den ochtend ondernamen onze jachtvliegtuigen een aanval op het vlieg veld van Halfar. Op den beganen grond staande vijandelijke machines werden in brand geschoten. Aan het front van Tobroek in Noord- Afrika werd een vijandelijke aanvalspoging verijdeld. Luchtformatiés bleven de verdedi gingswerken der vesting bestoken, waarbij branden ontstonden. Voltreffers kwamen •neer op de barakken in de zone van Sidi el Barrani. In Oost-Afrika zijn harnekkige gevech ten gaande in het gebied van Galla en Si- damo langs de rivier Omo-Bofetego. In de streek van Gondar werd een poging van Soedaneesche afdeelingen om een van, onze garnizoens te omsingelen, verijdeld. En Zondag: In Noord-Afrika valt te land niets te mel den. De luchtmacht heeft herhaalde malen, in den nacht van Vrijdag op Zaterdag en ook gisteren, de batterijen en militaire in stallaties van de versterking Tobroek ge troffen, waardoor brand en vernielingen werden veroorzaakt. In de omgeving van Siwa werden gemotoriseerde Britsche strijd middelen gebombardeerd. Vijandelijke vlieg tuigen deden aanvallen op Benghazi en Derna. In Oost-Afrika wordt de slag in het ge bied van Galla en Sidamo voortgezet. In het gebied van Gondar wees het garnizoen van Uolsjefit opnieuw een eisoh om zich over te geven van de hand en bracht den vijand na stoutmoedige uitvallen gevoelige verlie zen toe. VERKLARING VAN HULL. De Amerikaansche minister van Buiten- landsche Zaken, Cordell Huil, heeft een verklaring afgelegd over Amerika's hou ding ten aanzien Van de West-Indische eilanden Martinique en Guadeloupe. Hull zeide, dat te verwachten was, dat oorlogsschepen en vliegtuigen der Ver- eenigde Staten dagelijks bij deze eilanden zouden patrouilleeren. De Fransche offi cieele instanties op het eiland hadden zich verplicht geen goud van daar te verzen den, zonder de Vereenigde Staten hiervan in kennis te stellen. Deze maatregelen zijn vervat in een overeenkomst tusschen de Ver. Staten en admiraal Roberts, den Franschen Hoogen Commissaris voor de Fransche bezittingen op het Westelijk Halfrond. Admiraal Roberts staat er borg voor, dat de Fransche bezittingen op het Westelijk halfrond zich zullen onthouden van iedere activiteit, die de Amerikaansche belangen zou kunnen benadeelen. De Ver. Staten zijn bereid den Franschen eilanden toe te staan levensmiddelen en belangrijke ravitailleeringsmaterialen in Amerika te koopen op voorwaarde, dat zij niet naar Frankrijk of Fransch Noord- Afrika worden doorgezonden. Een bepaald bedrag van de thans bevroren Fransche fondsen zal worden vrijgegeven voor den aankoop van levensmiddelen voor de eilan den. (D.N.B.) HET BEZOEK VAN WINANT. Omtrent den inhoud van het gesprek, dat in tegenwoordigheid van den voorzitter der Senaatscommissie voor Buitenlandsche Zaken en de leden dier commissie tusschen den Amerikaanschen ambassadeur te Lon den, Winant, en den vice-president Wallace gevoerd is en twee uur heeft geduurd, meldt Associated Press uit Washington o.m. het volgende: Winant heeft medegedeeld, dat de En gelschen er vast van overtuigd zijn het Suezkanaal en de posities aan de Middel- landsche Zee te kunnen houden. De opvattingen van de Britsche regee ring heeft Winant als volgt uiteengezet. De Engelschen gelooven over voldoend sterke strijdkrachten in Afrika te beschik ken om tegen Hitier opgewassen te zijn. Het verlies van Griekenland en Kreta be- teekent niet, dat daarna de geheele Mid- dellandsche Zee verloren gaat. Het Britsche luchtwapen heeft de luchtheerschappij bo ven de Britsche eilanden, het Kanaal en de „invasiehavens" in Noord-Frankrijk ver overd. Het aantal tot zinken gebrachte schepen op den Atlantischen Oceaan is wel is waar ernstig, maar de stijgende curve is den laatsten tijd meer horizontaal gewor den, waaraan de Amerikaansche patrouille ter zee een toenemend aandeel heeft. Winant heeft, volgens dit bericht, ver der verklaard, dat hij geen voorstellen heeft ingediend om het program van hulp verleening aan Engeland door de Vereenig de Staten te wijzigen. Er is geen sprake van klachten, dat de Vereenigde Staten nalatig zouden zijn geweest met hun leveranties. Ten slotte heeft Winant, naar Associated Press meldt, de verklaring van Roosevelt herhaald, dat hij geen vredesvoorstellen heeft meegebracht. (D.N.B.) HITLER ONTVANGT KONING BORIS. Naar uit Obersalzberg wordt gemeld, heeft Hitier Zaterdag in tegenwoordigheid van den rijksminister van buitenlandsche zaken, von Ribbentrop, koning Boris van Bulgarije voor een bezoek ontvangen. REDE VAN BEAVERBROOK TOT DE DOMINIONS. „Wij hebben zeer veel van u noodig", verklaarde de Britsche minister lord Bea- verbrook in een radiorede tot de Domi nions. „Wij hebben tanks, schepen en vliegtuigen noodig en ai wat voor het front noodzakelijk ls, maar wij hebben nog meer noodig, namelijk geld en manschappen. Wij hebben thans meer soldaten noodig dan een jaar geleden. Voor de menschen in Engeland is de leus: overwinnen of sterven. Terugkeer is niet mogelijk. Wij wachten op de schepen en wij zijn over tuigd, dat de Dominions alles zullen doen wat in hun vermogen ligt.'' (D.N.B.) GRUWELEN OP KRETA. Na de nederlaag der Britten op Kreta zijn, naar van bevoegde zijde aan het D. N.B. wordt medegedeeld, talrijke Duitsche gewonden bevrijd. Door de mishandeling in Britsche gevangenschap waren zij ofschoon hun verwondingen van lichten aard waren, zoozeer verzwakt, dat zij, na in een Grleksch lazaret te zijn opgeno men, zijn gestorven. Voor hun dood werd onder eede protocol opgemaakt van h»m belevenissen. Een Duitsch officier ver klaarde: tijdens het transport van Hera- kleion naar Zuid-Kreta zag ik achter een olijfboom een in 'elkaar gestorten ober jager. Een Brltsch soldaat sprong op hem toe, greep de rechterhand van den voor dood op den grond liggenden Dultschen valschermjager en voelde hem aan den pols. Met de satanische woorden: „the de- vil is living", legde de Brit op den weer- loozen Duitscher aan en joeg hem van zeer korten afstand een kogel door het achterhoofd. De kogel kwam er door de linker oogkas weer uit. Toen vielen ver scheidene Britten op hem aan, plunder den hem en sneden den ringvinger af om ook zijn trouwring te bemachtigen. worden. De nieuwe Engelsche overval op het Fransche koloniale rijk is duidelijk bewezen, daar er ook reeds Engelsche krijgsgevangenen gemaakt zijn. Evenals in Dakar, Gqbon en Mers-el-Kebir, bevond zich in Syrië geen enkele Duitsche soldaat. Churchill, zoo betoogde Mechin, heeft bo vendien wederom zijn aan de Gaulle gege- wen woord gebroken. Destijds Immers heeft hij aan de Gaulle verzekerd, nooit Fransch gebied door Franschen te zullen laten aan vallen. De gebeurtenissen van heden zijn niet alleen uiterst ernstig, doch van bij zonder groot belang voor de positie van Frankrijk. De Fransche soldaten, die thans in Syrië vallen, sterven voor de grootheid van Frankrijk. Zij strijden tegen een aan valler. die op laffe wijze misbruik maakt van den toestand, waarin Frankrijk op het oogenblik verkeert. (D-NJB.) Naar het D.N3. uit Damascus nog meldt, heeft de Libaneesche regeering zich in een bekendmaking gericht tegen de tenden tieuze pers- en radiocampagne over Syrië en Libanon. Zij wijst daarbij in het bijzonder de bewering van de hand, dat de Libanee sche openbare meening voorstandster ls van een eventueele interventie van een buiten landsche mogendheid. De Libaneesche regeering verklaart, aldus deze bekendmaking, dat Libanon zelf zijn lot bepaalt en aan Frankrijk volledig ver trouwen schenkt ter zake van de handha ving van vrede en veiligheid. Zij wijst der halve iedere avonturenpolitiek af waardoor het land in een conflict betrokken en tot een slagveld zou kunnen worden. Regeering en bevolking zijn eensgezind van meening, dat het haar plicht is een dergelijke even tualiteit uit te sluiten. De Fransche pers is eveneens vol veront waardiging en sluit zich geheel aan bij de officieele verklaringen. Het gaat om de voortzetting van het Britsche plan om den tragischen toestand van Frankrijk uit te buiten en zijn imperium te bemachtigen. De Engelsche gezant te Cairo, Lampson, heeft verklaard, dat de blokkade tegen Syrië opgeheven zal worden en dat Syrië onder het regime van het Engelsche pond zou worden geplaatst. In deze proclamaties is de werkelijke reden van den Engelschen aanval te lezen, n.l. de vastbeslotenheid van Engeland om de petroleum van Irak en zoodoende de kapitalistische belangen van de Londensche City te beschermen. De invasie in Syrië door Engelsche troepen en door huurlingen van Engeland vormt op ondubbelzinnige wijze een vijandelijke daad tegen de Fransche souvereiniteit. Intusschen is generaal Weygand naar Noord-Afrika teruggekeerd en is Laval gis teren te Vichy aangekomen, naar het heet om vacantie te nemen op zijn landgoed, aldaar. van hedenavond tot morgenochtend De maan komt heden op te 21.42 uur en gaat morgenochtend te 6.36 uur onder; het ls vannacht Volle Maan. Dit Nummei bevat TWEE Bladen Binnenland De besprekingen te Batavia nog niet afge broken. (Binnenland, 2e Blad). Te Den Haag is, 74 jaar oud, overleden de heer J. Woltman, oud-secretaris-gene raal van het departement van defen sie (Blnnnenland, 2e Blad). Stoffelijk overschot van den Duitschen ex- keizer bijgezet. (Ie Blad.). Een extra-rantsoen suiker wordt beschik baar gesteld. (Laatste Berichten, le Blad). Buitenland De Britten en Franschen onder de Gaulle vallen Syrië binnen. (Ie Blad). Zware verliezen der Britsche koopvaardij, (le Blad). ZIE VOORTS ..LAATSTE BERICHTEN* EERSTE BLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1