BINNENLAND
LEIDSCH DAGBLAD
Tweede Blad
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
82sfe Jaargang
HfólenBbnnen 1940/'41
verrallen
Ontjoodsching van den
landbouw
KlIN/ï IN UITWEN
DE WEDSTRIJD OM HET KAMPIOENSCHAP VAN NEDERLAND
A.D.O.—P.S.V. eindigde in een gelijk spel (2—2). Overzicht tijdens
een aanval van P.S.V. op het doel van A.D.O. (Polygoon)
OP DXJINDIGT WERDEN TWEEDEN PINKSTERDAG BELANGRIJKE COURSES GEHOUDEN. Het belang,
rijkste nummer was de draverij voor Nederlandsche paarden om den „Duizend-gulden-prijs". Overzicht van
dezen uiterst belangrijken wedstrijd. (Polygoon)
DE EERSTE OFFICIEELE NATIONALE ATHLETIEKWEDSTRIJD
werd op de sintelbaan „Nenyto" te Rotterdam gehouden. Een fraaie
sprong van J. J. Houtman, die het verspringen won
met een sprong van 6.71 m. (Polygoon)
DUITSCHE SLAGSCHEPEN nemen de bemanning van tot zinken ge
brachte schepen over. Verplegers brengen een zwaar gewonden
Engelschen zeeman, naar het scheepshospitaal. (Hoffmann)
BIJ EEN DER LAATSTE AANVALLEN OP HET NOORD-DUITSCHE
KUSTGEBIED haalde een batterij van de Marine-artillerie een
Engelschen bommenwerper naar beneden. Een deel van den romp met
den achtersten geschutstoren steekt nog uit het water, (Hoffmann)
De secretaris-generaal van het departe-
mbüt Vte Handel, Nijverheid en Scheep
vaart maakt bekend, dat bijzondere maat
regelen worden getroffen inzake de bevoor
rading van de handelaren in vaste brand
stoffen. In verband hiermede wordt be-
lld,.dat met Ingang van Zondag 1 Juni
geen vaste brandstoffen meer mogen wor
den afgeleverd op de bonnen en toewijzin
gen, welke aan verbruikers zijn verstrekt
en welke dienden voor verwarming in het
stookseizoen 19401941, ook al zijn deze
bonnen en toewijzingen bij den leverancier
vóór den afloop van den geldigheidsduur
ingeleverd. Dit zijn dus alle bonnen van de
A-kaarten zoowel voor haarden en kachels
als voor centrale verwarming, alle periode
bonnen en alle toewijzingen welke verval
len vóór of op 30 Juni a s.
De aflevering van vasté brandstoffen
blijft toegestaan:
le. op de bonnen „01 k.f." en „02 k.f." van
de kookkaarten, en
2e. op de bonnen voor generator-anthra-
clet en generatorturf.
De verbruikers in de groepen B. C en D,
die een toewijzing voor zomer verbruik heb
ben ontvangen, dienen zich, indien op deze
toewijzingen op 1 Juni nog geen vaste
brandstoffen zijn afgeleverd, te wenden
tot den plaatselijken distributiedienst, wel
ke op deze toewijzingen een distributiezegel
plakt en dit zegel afstempelt.
Hierna mag tegen inlevering van deze
van een zegel voorziene toewijzingen bij
een handelaar alsnog de op deze toewijzin
gen vermelde hoeveelheid vaste brandstof
ten worden betrokken, terwijl de handela
ren deze toewijzingen ook ter inwisseling
tegen aanvullin'gs- of tegen verzameltoe-
wijzingen bij de distributiediensten kun
nen aanbieden en zich op deze wijze her-
bevoorraden. De handelaren zijn verplicht
de toewijzingen, welke de verbruikers uit
deze groepen reeds thans bij hen hebben
Ingeleverd, zonder dat de verbruikers hier
op brandstoffen hebben ontvangen, ter
2egeling door den distributiedienst aan de
verbruikers terug te geven.
De verbruikers in de groep E. die de hun
voor Mei toegewezen hoeveelheid op 1 Juni
a-s. nog niet hebben ontvangen, vallen niet
onder de bovenstaande regeling. Zij dienen
z'ch tot de brandstoffencommissie te wen
den met het verzoek om met dit feit reke
ning te houden bij de toewijzing voor de
volgende periode.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
de mogelijkheid niet is uitgesloten, dat als
nog gedurende het seizoen de aflevering
van vaste brandstoffen zal worden toege
staan op de toewijzingen, die thans ver
ballen zijn verklaard. Met nadruk wordt er
derhalve de aandacht van alle betrokkenen
op gevestigd, deze toewijzingen niet te ver
nietigen, of anderszins onbruikbaar te ma
ken, doch deze zorgvuldig te bewaren.
Krachtens de bepalingen van de vaste
brandstoffen-distributiebeschikking 1940
(III) is men hiertoe bovendien wettelijk
verplicht.
DE CONRAD'S PREMIE UITGEREIKT AAN
IR. CH. H. J. DRIESSEN.
Op de te Rotterdam gehouden algemeene
vergadering, door 500 leden van het in
stituut van ingenieurs bezocht met het doel
het gebouw en de installaties van de nieuwe
beurs en van den dierentuin „Blij dorp" al
daar te bezichtigen, had de plechtige uit
reiking van de Conrad's premie plaats, in
den vorm van een gouden medaille, aan ir.
Ch. H. J. Driessen, hoofdingenieur, chef
van den dienst van weg en werken bij de
Nederlandsche Spoorwegen.
De Conrad's premie, ingesteld in 1870,
wordt iedere vijf jaar uitgereikt aan het
instituutslid, dat in die periode de beste
verhandeling in een der werken van het
instituut heeft geleverd of de nuttigste vin
ding in het vak van den ingenieur heeft
medegedeeld.
Thans was het tijdvak 1936 t.m. 1940 aan
de beurt en werd. na een advies van jhr. C.
J. A. Reigersman, prof. dr. ir. H. G. Nolen
en prof. ir. Westendorp, de studie van ir.
Driessen voor zijn verhandeling betrefffen-
de „Nieuwe inzichten bij de berekening van
den bovenbouw der spoorwegen" bekroond.
ELLY BEINHORN—ROSEMEYER
NAAR ONS LAND.
De bekende Duitsche vliegenierster Elly
B'einhornRosemeyer zal een korte reis
maken door ons land en hier- eenige voor
drachten houden.
Mr. M. W. SCHELTEMA OVERLEDEN.
Na een kort ziekbed is in het R.K. zieken
huis te Groningen in den ouderdom van
55 jaar overleden mr. M. W. Scheltema,
griffier van de Provinciale Staten van Gro
ningen.
EEN CREMATORIUM IN ZWOLLE.
B. en W. van Zwolle stellen den ge
meenteraad voor een gedeelte van de be
graafplaats „Kranenburg", groot 37800 vler
kante meter, voor den prijs van f. 11.750.
te verkoopen aan de vereeniging voor facul
tatieve lijkverbranding ten behoeve van de
stichting van een crematorium en een co
lumbarium en den aanleg van een urnen-
tuin.
PROF. DR. A. K. M. NOYONS OVERLEDEN.
Op den Eersten Pinksterdag is te Utrecht
op 63-jarigen leeftijd overleden prof. dr. A.
K. M. Noyons, hoogleeraar in de physiolo-
gie aan de rijksuniversiteit te Utrecht.
EEN VERORDENING VERSCHENEN.
Verordening nr. 102. welke Zaterdag ver
scheen en de aangifte en de behandeling
van landbouwgronden in Joodsche handen"
regelt, verplicht iederen Jood en iedere
Joodsche onderneming.^welke op eenigerlei
wijze met landbouwgrond van doen hebben,
om zich tot en met den 30sten Juni bij het
desbetreffende pachtbureau aan te melden.
Zijn sinds 9 Mei 1940 landbouwgronden in
andere handen overgegaan, dan moet tot
en met 31 Juli 1941 dienaangaande een goed
keuring zijn aangevraagd. Deze goedkeu
ring kan geweigerd worden. Landbouw-
grondbezit, waarbij Joden of Joodsche on
dernemers eigenaars zijn, moet tot en met
1 September 1941 bij notarieele acte in
andere handen'zijn overgegaan'. De koop-
acten moeten ter goedkeuring aan het
centraal bureau voor de goedkeuring bij het
departement van landbouw en visscherij
worden voorgelegd. Ter voorloopige keuring
zijn de pachtbureaux aangewezen.
De instantie ter goedkeuring kan in den
wijdsten omvang voorwaarden en verplich
tingen beslissend vaststellen. Belangrijke
bijzondere gevallen van zoodanige verplich
tingen worden separaat in de verordening
opgesomd.
De verordening is aldus het A.N.P.
een verdere zelfstandige stap tot verwijde
ring van de Joden uit het economische
leven. Nieuw en beteekenisvol is echter de
weg. die bij het overdoen van landbouw-
grondbezit, afkomstig uit Joodsche hand.
ingeslagen wordt. Bij deze taak wordt voor
de eerste maal in de practijk in grooten
omvang die grondpolitiek en grondverdee-
ling toegepast, welke haar eerste uitdruk
king vond in de verordening over het ver
handelen van landbouwgrond. Het principe
„boerenland in boerenhand" is in volle
kracht tot toepassing gebracht. Dat het bij
Joodsch landbouwgrondbezit meestal om
verpachten grond zal gaan. moest vermé
den worden, dat de pachter onder de
ontjoodsching zou te lijden hebben. Door
de mogelijkheid het voldoen van den huur
prijs uit te stellen en het vervallen van
hypothecaire vorderingen een jaar uit te
stellen wordt den ijverigen pachter de ge
legenheid gegeven den grond zelf te ver
werven, ook als hij niet kapitaalkrachtig is.
In zoover de pachter voor het zelf verwer
ven van den grond niet in aanmerking
komt, kan het centraal bureau voor de
goedkeuring bepalen, dat in het koopver
drag geheele of ten deele een andere per
soon, eventueel ook de staat, optreedt. Deze
maatregelen vinden slechts eenmaal toe
passing en vinden hun grond in de bijzon
derheid van het geval. Zij laten echter zien,
hoe een gezonde grondpolitiek doorgevoerd
worden moet. Hiertoe behoort de mogelijk
heid. een belangrijk deel van den koopprijs
in den vorm van een crediet op langen ter
mijn ter beschikking te stellen, zoodat ook
de ijverige landman zonder kapitaal als
kooper optreden kan. Verder is noodzake
lijk, dat de staat in bijzondere gevallen in-
HAAGSCHE POLITIERECHTER.
Diefstal distributie-bescheiden.
De leider van een distributie-ophaaldienst
te Leiden had verschillende distributiebe
scheiden onder zijn beheer gekregen. Hij
was voor de verleiding bezweken om en
kele kaarten achter te houden, zoodat hij
wegens diefstal terecht moest staan.
Verdachte bekende de feiten.
De officier vorderde twee maanden ge
vangenisstraf. De politierechter veroordeel
de tot een maand gevangenisstraf, doch
hield rekening ermede dat hierdoor ver
zoek van gratie mogelijk is.
HAARLEMSCHE RECHTBANK.
Diefstal van een rijwiel.
De rechtbank deed uitspraak in de zaak
tegen den 29-jarige bloemistknecht P. K.
uit Aalsmeer die terecht heeft gestaan om
dat hij op 4 April j.l. een heerenrijwiel
heeft weggenomen ten nadeele tvan den
16-jarigen bakkersknecht J. B. te Aals
meer. Hij had voorgegeven het rijwiel even
te gebruiken om een boodschap te doen.
Onderweg had hij het verkocht. De Officier
van Justitie had geëischt 8 maanden ge
vangenisstraf.
De Rechtbank veroordeelde verdachte
tot 6 maanden gevangenisstraf.
Vervolgens deed de rechtbank uitspraak
in de zaak tegen den 19-jarigen C. P. B. uit
Aalsmeer die terecht had gestaan omdat
hij de helft van de opbrengst van het rij
wiel ten geschenke had aangenomen. De
Officier van Justitie had geëischt 6 maan
den gevangenisstraf.
De Rechtbank veroordeelde verdachte tot
3 maanden gevangenisstraf.
DE VIOLIST DICK WALESON. t
Na een langdurige ziekte is gisteren in
39-jarigen leeftijd te 's-Gravenhage overle
den violist Dick Waleson.
De heer Waleson was in 1902 in Cheribon
geboren. Hij studeerde aan de Technische
Hoogeschool te Delft en behaalde daar het
ingenieursdiploma, doch ging zi£h korten
tijd daarna geheel aan de muziek wijden.
Als 2e concertmeester werd hij aan de Haar-
lemsche Orkestvereeniging verbonden en in
1933 stichtte hij te zamen met de heeren
Nap de Klijn. Guillaume Hesse en Giel Smit
het Waleson-strijkkwartet, dat aanvankelijk
veel moderne en later in hoofdzaak klas -
vloed oefenen kan op de grootte van een te
vervreemden bedrijf. Bij deze gewichtige
werkzaamheden zijn ook de Nederlandsche
instanties, met name de desbetreffende
pachtbureaux ingeschakeld.
sieke werken vertolkte. Het Waleson--kwar
tet trad niet alleen hier te lande, doch dok
te Londen, Parijs en andere steden op.
In de laatste jaren was in de samenstel
ling van het kwartet eenige wijziging geko
men, doch sedert de ziekte van den heer
Waleson is het niet meer opgetreden.
DE PAUS VOOR DE RADIO.
Vervolmaking van Gezinsleven.
Ter gelegenheid van den 50sten verjaar
dag van de encycliek Rerum Novarum van
Paus Leo Xm heeft Paus Pius XII een
radiotoespraak gehouden. Hij herinnerde
er aan. dat Leo xm, toen hij zijn ency
cliek uitgaf, er van overtuigd was, dat de
kerk zich over de maatschappelijke vraag
stukken moest uitspreken om vast te stel
len, of de grondslagen van een bepaalde
sociale organisatie in overeenstemming
waren met het natuurrecht, en de godde
lijke openbaring. De encycliek vond een
grooten weerklank, want vele landen heb
ben. maatregelen genomen om verbetering
te brengen in de levensvoorwaarden der
arbeiders.
Paus Pius noemde nieuwe richtinggeven
de en moreele beginselen voor de drie fun-
damenteele waarden van het maatschap
pelijke en economische leven, n.l. voor het
gebruik van stoffelijke goederen, voor den
arbeid en het gezin. Hij sprak den wensch
uit. dat de goederen, die door God voor
iedereen geschapen zijn. ook volgens de
beginselen van rechtvaardigheid en naas
tenliefde aan ieder ten goede zullen komen,
opdat zij den menschen een vruchtdragen-
den vrede kunnen brengen en geen ge
vaarlijken toestand scheppen, waaruit
strijd en afgunst kunnen voortkomen.
Met het vraagstuk van het gebruik der
goederen is dat van den arbeid nauw ver
bonden. Het recht en de plicht om den ar
beid to organiseeren, komen vooral den
werkgevers en den werknemers toe. Als zij
hun taak niet kunnen volbrengen, moet de
staat tusschenbeide komén om den arbeid
te regelen en te verdeelen.
Volgens de leerstelling van de encycliek
Rerum Novarum heeft de natuur een
nauw verband gelegd tusschen het parti
culiere bezit en het bestaan der menschen-
maatschappij, in het bijzonder het bestaan
en de ontwikkeling van het gezin. Het ge
zin is de vruchtbare grondslag van de
grootheid en de macht van een volk. Alle
rechtsnormen, die regels voor den privaten
eigendom opstellen, moeten strekken tot
vervolmaking van het gezinsleven.
De Paus sprak den wensch uit, dat deze
beginselen thans reeds leiding zullen ge
ven bij de organisatie van die nieuwe orde,
berustend op vrede en gerechtigheid, waar
op de wereld wacht en die uit den strijd
van thans geboren moet worden.
Ten slotte gaf de Paus zijn apostolischen
zegen.
