Actie op Kreta nadert
haar einde
82sfe Jaargang
ZATERDAG 31 MEI 1941
Ho. 24901
Duitsch
weermachtsbericht
Generaal Freyberg
omgekomen
De Diplo over den
wederopbouw van
Europa
De strijd in Irak
PINKSTEREN
Japan hef drie-mogendhedenpact
trouw
Verduisteren
21.51 uur
5.23 uur
21.52 uur
5.22 uur
21.53 uur
5.22
uur
Verspreide berichten
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIOSCH
DAGBLAD
Directeur: J.W. Henny
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden
Pl.verv.: K. Been, Lelden.
PRIJS DER ADVERTENTIES
32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum
5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Inca ^okosteri volgens postrecht.
„Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling,
alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven
wordt 10 ets. berekend.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zUn:
per 3 maandenƒ3.47
per weekƒ0.19
Franco per post 2.47 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakte gisteren bekend:
De op 20 Mei met een reusachtige lan
ding- uit de lucht begonnen operaties
ter verovering van het Britsche bol
werk Kreta naderen haar einde. De vij
andelijke tegenstand is overal ingestort
De in het Westelijke deel van het eiland
gevormde aanvalsgroep, bestaande uit
valscherm- en bergtroepen, heeft na
zware gevechten bij groote hitte en de
grootste terreinmoeilijkheden den vij
and verslagen en uit elkaar gedreven.
De vereeniging met de parachutisten bij
Rethymno, die zich meer dan acht da
gen dapper gehandhaafd hebben tegen
een vijandelijke overmacht, heeft zich
voltrokken.
Parachutisten veroverden bij taai ver-
.zet van den vijand de stad en het vlieg
veld Herakleion. De bevelvoerende ge
neraal der Grieksche strijdkrachten bij
Herakleion heeft capitulatie aangebo
den.
Het Duitsche luchtwapen ondersteunde de
gevechten door onophoudelijke aanvallen op
terugtrekkende vijandelijke marschcolonnes
troepenconcentraties en haarden van tegen
stand. Formaties geveohts- en torpedovlieg
tuigen en stuka's verpletterden in voortdu-
renden aanval Britsche en Grieksche af dee
lingen. Onze operaties werden door Itali-
aansche zee- en luchtstrijdkrachten onder
steund, waarbij Italiaansche torpedobootén
zich bijzonder onderscheidden door haar
uitermate dapper optreden. Bovendien land
den Italiaanscihe troepen Woensdag op het
Oostelijk gedeelte van Kreta. Sindsdien
trekken deze snel naar het Westen op.
De overblijfselen van de uiteengesla
gen Britten vluchten, achtervolgd door
onze troepen, naar de Zuidkust om zich
door nachtelijke inscheping aan voort
zetting van den strijd te onttrekken.
Talrijke gevangenen zijn gemaakt en
omvangrijk materiaal buitgemaakt,
waaronder talrijke pantser- en vracht
auto's, dertig lichte en zware stukken
geschut, benevens groote voorraden.
Duitsche en Italiaansche gevangenen
zijn bevrijd.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben in de
straat van Caso Britsche zeestrijdkrachten
aangevallen en twee torpedojagers tot zin
ken gebracht.
Stuka's vernietigden in de wateren rond
om Kreta twee koopvaarders van 1600 B.R.
T. in totaal, benevens een kust- en patrouil
levaartuig.
In Noord-Afrika wederzijdsche bedrijvig
heid van artillerie en verkenningstroepen
bij Tobroek.
Op zee rondom Groot-Brittannië hebben
gevechtsvliegtuigen ten Westen van de
Pentland Firth een groote vrachtboot met
bommen zwaar beschadigd.
In den afgeloopen nacht heeft het lucht
wapen ondanks ongunstige weersomstandig
heden, haveninstallaties aan de Engelsche
Zuidkust gebombardeerd. Een patrouille
vaartuig, dat voor de Fransche kust door
drie Britsche snelbooten werd aangevallen,
heeft door geschutvuur een snelboot tot zin
ken gebracht en een andere zoo zwaar be
schadigd. dat men verwachten kan. dat zij
verloren is.
De vijand heeft zich overdag noch des
nt.chts oer vliegtuig boven. Duitsch gebied
gewaagd.
In de succesvolle gevechten bij de Hal-
faj a-pas in Noord-Af rika hebben luitenant-
kolonel Cremer, commandant van een regi
ment pantserwagens en luitenant Jung van
een artillerieregiment zich bijzonder onder
scheiden.
Bij de gevechten op Kreta zijn Duitsche
soldaten, nadat zij gewond waren, op zoo
beestachtige wijze verminkt, als in den'loop
van dezen oorlog tot dusver slechts in den
veldtocht tegen Polen is voorgekomen. De
Duitsche weermacht zal met alle middelen
zorg dragen, dat het fatsoen en de ridder
lijkheid in den strijd bewaard blijven. Metl
de zwaarste straffen zal zij derhalve den
troep, die voor deze barbaarsche verminkin-
gen aansprakelijk is, of de schuldige bewo
ners treffen. Er bestaat geen twijfel, dat de
even onzinnige als leugenachtige bewering
van den Britschen premier, Churchill, dat
Duitsche soldaten in uniformen van den
tegenstander uit vliegtuigen zijn gespron
gen, grootendeels schuld draagt aan deze
beestachtigheden
Ter aanvulling meldt het D.N.B. nog:
De zware gevechten op Kreta zijn beslist.
Het Britsche bezettingscorps op Kreta heeft
met Rethymno zijn laatste belangrijke steun
punt aan de Noordkust verloren. Tegelijker
tijd zijn Duitsche formaties van de Weste
lijke gevechtsgroep naar het Zuiden ge
zwenkt en naderen in rusteloos oprukken
de aan de Zuidkust gelegen stad Skafia.
Aangezien de Italiaansche troepen in het
Oosten van Kreta oprukken, blijft het En
gelsche bezettingscorps alleen nog het Zui
den van het eiland als uitweg over. Hier
echter biedt de door rotsgebergten doorsne
den, kantige en door de branding beSpoelde
steile kust geen mogelijkheid tot inscheping
De geheele Zuidkust van Kreta bezit slechts
één enkele haven, Jerapetre. Deze is echter
geheel verzand en slechts bevaarbaar voor
kleine kustvaartuigen. Het Britsche bezet
tingscorps heeft dus geen mogelijkheid om
van Kreta te ontkomen, nog geheel afgezien
van het feit, dat de harde slagen, die de
Britsche vloot in de afgeloopen dagen door
de vereenigde aanvallen van Duitsche en
Italiaansche lucht- en zeestrijdkrachten
heeft gekregen, een tweede optreden van
Britsche vloot formaties ter uitvoering en
beveiliging van de inschepingen van het be
zettingscorps nauwelijks mogelijk laten
schijnen.
In JJngeland ziet men den ernst der situ
atie in. U.P. meldt b.v.:
Wanneer het den Engelschen na zes maan
den bezetting van het eiland niet gelukt is,
een alleen uit de lucht ondernomen aanval
waarbij van- Duitsche zijde slechts lichte
artillerie en hoogstens zeer weinige tanks
ingezet werden, af te weren, dan moet de
situatie, naar men openlijk toegeeft, wan
hopig worden, zoodra de Duitschers groo-
tere hoeveelheden zwaardere wapens aan
land kunnen zetten.
De Manchester Guardian schrijft: „wij
hebben den vijand groote schade toege
bracht. Indien wij echter Kreta zouden ver
liezen, dan moeten wij ons bereid houden
op een onmiddellijk daarop volgenden aan
val van de zelfde soort op Cyprus. Zouden
de steden van dit eiland beter toegerust zijn
voor een afweer van een aanval van val
schermjagers, dan Herakleion? Men acht
hier een Duitschen aanval tegen Cyprus des-
temeer mogelijk, daar men gelooft dat het
bezit van de steunpunten Kreta, Rhodos en
Cyprus, de Duitschers in zoover heer van het
Noord Oostelijk deel van de Middellandsche
Zee zou maken, dat zij groote scheepskon-
vooien naar de Levant zouden kunnen stu
ren.
MET ZUN VLIEGTUIG NEERGESTORT.
In den berichtendienst van den radiozen
der van Cairo is medegedeeld, dat een vlieg
tuig, waarmede de bevelvoerder van de Brit
sche strijdkrachten op Kreta, de Nieuwzee-
landsche generaal Freyberg, en zijn mede
werker. Gabery, op weg van Kreta naar
De Deutsche diplomatisch politische Kor-
respondenz noemt het voorstel van Eden
om Engeland met den opbouw van de nieu
we Europeesche ordening te belasten, een
ongehoorde aanmatiging. De Diplo toont
dan aan. dat Engeland krachtens zijn ver
leden elk recht op de deelneming aan den
wederopbouw van Europa verloren heeft.
Het staat thans voor dê puinhoopen'eener
politiek, die alle mogelijkheden tot een ver
gelijk met het Duitsche rijk hoonend heeft
afgewezen en zich met een zware schuld
beladen heeft. De Diplo herinnert aan het
brutale egoisme waarmede Engeland na den
wereldoorlog een stelsel van politieke en
economische uitzuiging, omsingeling en on
derdrukking heeft opgericht. Duitschland
en de Europeesche volkeren hebben uit de
vele handelingen van Engelsche onmensche
lijkheid en rechtsverkrachting hun leer ge
trokken en zijn tegen afpersing of verlok
king gehard. Wanneer Eden thans den moed
heeft te zeggen, dat Engeland geen zelf
zuchtige beweegreden heeft, welke het tot
een economische uitbuiting van Duitsch
land en de rest van Europa zou kunnen
verleiden, dan werken dergelijke woorden,
gezien de houding van de tegenwoordige be
windslieden in Londen, niet anders dan als
een hoon of een beleediging. Eden en allen
die thans nog naar hem luisteren, kunnen
er zeker van zijn, dat Duitschland en het
nieuwe Europa hun weg en hun welvaart
uit eigen kracht zullen vinden, ondanks alle
Engelsche pogingen om deze ontwikkehiig
tegen te houden of te belemmeren.
(D.N.B.)
ben zij niet van de bescherming van onze
rechten gesproken, terwijl zij steeds slechts
aan hun eigen belang dachten. Irakkers, wij
verlangen van u gehoorzaamheid tegenover
onzen opperbevelhebber Rasjid Ali el Kai-
lani. Helpt onze soldaten met alle middelen
die u ter beschikking staan en bidt voor ons
vaderland, Met betrekking tot door de En
gelschen uitgeworpen pamfletten zeide de
zender Bagdad, dat zij er slechts toe moeten
dienen, om de Irakkers in verwarring te
brengen. Wij kunnen de beloften/die de
Engelschen aan koning Hoessein gedaan
hebben, niet vergeten. Wij vergeten ook niet
de beloften, die de Engelschen aan de
Joegoslaven en Grieken gedaan hebben. De
Engelschen hebben tot dusver al te veel
beloofd en zijn niets nagekomen. (D.N.B.).
Het D.N3. verneemt uit Damascus uit niet
bevestigde brond dat Britsche troepen, ko
mende uit Basra, naar het Noorden opruk
ken en Khan Nuota, op ongeveer 30 K.M.
van Bagdad en Falluja, hebben bezet. Ten
Noordwesten van Bagdad, in de streek van
Kadaimian, zouden de Iraksche troepen in
zwaren afweerstrijd zijn gewikkeld met
sterke Britsche pantserstrijdkrachten.
Dat de strijd Bagdad is genaderd blijkt
ook uit het Iraksche legerbericht, dat zegt:
Onze troepen hebben vijandelijke, door
vliegtuigen ondersteunde aanvallen op de
verdedigingsinstallaties van Bagdad afge
slagen. Na' feilen strijd moest de vijand zich
met achterlating van talrijke gesneuvelden
en van veel materiaal terugtrekken. Ten
Zuiden van Bagdad heeft de vijand vroeg in
den middag een tegenaanval ondernomen,
doch werd tot den terugtocht gedwongen en
leed zware verliezen. Bij Falluja vielen wij
den vijand aan; wij brachten hem zware
verliezen toe en joegen hem op de vlucht.
Zuidelijk front: De toestand is onveran
derd. De activiteit heeft zich beperkt tot
voorpostengevechten.
Luchtwapen: Iraksche vliegtuigen hebben
succesvolle vluchten uitgevoerd. Zij ver
dreven Britsche vliegtuigen, die hadden
deelgenomen aan de aanvallen in den loop
van den ochtend.
Politie- én woestijntroepen: onze strijd
krachten hebben bij Roetba een vijandelijk
transportvliegtuig opgevangen en 11 gevan
genen, onder wie een officier en een onder
officier, gemaakt. Een vijandelijke formatie
vliegtuigen werd door onze afweer uiteen
gedreven. I
De minister voor economische zaken,
Younes Sebaoei, die benoemd is tot gou
verneur van de gebieden van Bagdad en het
Zuiden, wordt ondersteund door een com
missie voor de veiligheid in het binnenland,
die bestaat uit de aanzienlijkste burgers der
stad. De commissie vermaant de inwoners
rustig en gedisciplineerd te blijven. Iedere
poging tot verstoring van de openbare orde
wordt zwaar gestraft.
De radiozender van Bagdad heeft een op
roep tot alle bewoners van Irak gericht, de
Engelschen.uit het land te jagen. De politiek
Alexandrië waren, is neergestort. Generaal!van de Engelschen tegenover ons is altijd
Freyberg is daarbij om het leven gekomen.1 valsch geweest, want zij hebben ons altijd;
(D.N.B.) bedrogen, aldus deze oproep. Hoe vaak heb-
In een officieele verklaring heeft de Ja-
pansche minister van Buitenlandsche Za
ken, Matsoeoka. opnieuw Japans onverbre
kelijk op het Drie-mogendhedenpact opge
bouwde politiek onderstreept, om daarmede
zekere, vooral in de Vereenigde Staten
verbreide, opvattingen eens en vooral te
weerleggen.
Matsoeoka heeft de volgende samenvat
ting van de Japansche buitenlandsche po
litiek gegeven:
1. De fundamenteele politiek van Japan
staat sedert langen tijd vast. Zij heeft
geen enkele wijziging ondergaan.
2. Sedert het tot stand komen van het
Drie-mogendhedenpact is dit verdrag de
hoeksteen der Japansche buitenlandsche
politiek. Bij verschillende gelegenheden
hebben, aldus Matsoeoka, de minister-pre
sident en ik dat duidelijk gemaakt. Er
heeft zich niet de geringste afwijking van
dezen koers voorgedaan.
Maandag, Tweeden Pinksterdag, zal
ons Blad niet verschijnen en zullen
onze bureaux den geheelen dag geslo
ten zijn.
DE DIRECTIE.
van hedenavond
tot morgenochtend
van Zondagavond
tot Maandagmorgen
en van Maandagavond
tot Dinsdagochtend
V
De. maan kwam hedenmor
gen op te 10.27 uur en gaat
vannacht onder te 1.23 uur.
Zondagmorgen komt de maan
op te 11.35 uur en gaat Zon
dagnacht te 1.53 uur onder. Het
is dan Eerste Kwartier. Dins
dag is het maansopkomst te
12.47 uur, waarna de maan des
nachts om 2.19 uur ondergaat.
3. Het is derhalve onjuist te gelooven,
dat Japan zijn verplichtingen voortvloeien
de uit het Pact van Drie, niet zal nakomen.
4. Zooals reeds vaker met klem verklaard
is, volgt Japan met betrekking tot de Zuid
zee een vredelievende politiek. Indien ech
ter onvoorziene internationale gebeurte-
nissen de toepassing dezer politiek zouden
verhinderen, dan zou Japan gedwongen
kunnen zijn, zijn houding, te herzien.
Op het Japasche ministerie van Oorlog
vond een oorlogsraad plaats, waaraan de
minister van Oorlog, Tojo, de chef van den
generalen staf, Soeglyama, en vele hooge
officieren, onder wie veldmaarschalk Rints
Nasjimoto, deelnamen.
EIGENDOMMEN VAN DE GAULLE IN
BESLAG GENOMEN.
Krachtens een in het Fransche staats
blad verschenen beschikking zijn de eigen
dommen van den met Engeland samenwer-
kenden generaal de Gaulle in beslag geno
men. De Gaulle bezit talrijke onroerende
goederen in het departement Haute-Marne
(D.N.B.)
DE FRANSCHE KRIJGSGEVANGENEN.
De oorlogsbünde Scapini, die met den
rang van ambassadeur belast is met de
behartiging van de belangen der Fransche
krijgsgevangenen en met de onderhande
lingen hierover met de Duitsche autoritei
ten, is van een reis naar Duitschland te
ruggekeerd te Parijs.
Hij zeide o.m., dat de Duitsche autoritei
ten veelal in samenwerking met de voor
mannen van de Fransche krijgsgevangenen
zelf streven naar middelen, die de gevangen
schap draaglijk kunnen maken. De Fran
sche krijgsgevangenen, zoo vervolgde Sca
pini, staan voor de overgroote meerderheid
achter maarschalk Pétain en zijn politiek
en schenken hem hun volle vertrouwen.
Nopens de vrijlating van de krijgsgevan
genen die reeds den wereldoorlog hebben
meegemaakt, deelde de ambassadeur mede,
dat hun op wensch van den Fuehrer zelf
Slechts een minimum aan formaliteiten
wordt opgelegd. Ieder, die met zijn pajpie-
ren kan bewijzen voor 1 Januari X899 ge
boren te zijn, geldt ipso facto als deelne
mer aan den wereldoorlog en dit is de
eenige formaliteit, waaraan hij moet vol
doen. Later geborenen moeten, voor zoover
zij hebben deelgenomen aan den wereld
oorlog, dit bewijzen door hun Fransche mi
litaire zakboekje of door hun bewijs van
gewezen frontstrijder uit den wereldoorlog.
Krijgsvangenenen, die vader of broeder zijn
van gezinnen met tenminste vier mondige
kinderen, mogen eveneens vrij naar het
vaderland terugkeeren. (D.N.B.)
DE GEREDDEN VAN DE BISMARCK.
Associated Press meldt uit Londen dat de
geredden van de Bismarck in een onge
noemde Britsche haven aan land gebracht
zijn. (D.N.B,).
Cart. Bur. Van Pelt.
Dit Nummei bevat DRIE Bladen
Binnenland
Bovenstaande kaart biedt een duidelijk beeld van de strategisch belangrijke positie van Kreta. Telkens ziet
men aangegeven hoe groot de afstanden zijn tot de diverse punten va n, het Nabije Oosten.
Onderhandelingen tusschen Japan en Ne-
derlandsch-Indië op het doode punt
(Binnenland, 3e Blad).
Verordening tot regeling van de Sportbe
oefening (le Blad).
Buitenland
Kreta is bijna „beëindigd", (le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 1 VAN HET DERDE BLAD.