De Duitsch-Italiaansche
grensregeling met Kroatië
VRIJDAG 23 MEI 1941
No. 24894
Engelsche vloot
in de Middellandsche Zee
zwaar getroffen
Duitschland tegen Amerika
82sfe Jaargang
Tengevolge van
luchtaanvallen
Italiaansch
W eermachtsbericht
Verjaardag van het
stalen pact
De positie van Frankrijk
Frankrijk contra
Amerika en Engeland
Artikel van Dr. Goebbels
Verduisteren
21.40 uur
5.32 uur
.J
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W.Henny
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden
Pl.verv.: K. Been. Lelden.
PRIJS DER ADVERTENTIES
32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum
5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten vc.^jns postrecht.
„Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling,
alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven
wordt 10 ets. berekend.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maandenƒ2.47
per weekƒ0.19
Franco per post ƒ2.47 per 3 maanden 4- portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
Gisteravond maakte het opperbevel der
Duitsche weermacht bekend:
In het Oosten van de Middellandsche
Zee heeft vandaag het lnchtwapen in
den strijd tegen de Britsche marine bij
zondere successen behaald. Door in
slaande bommen zijn vier Britsche krui
sers en eenige torpedobootjagers tot
zinken gebracht, een slagschip en nog
twee torpedobootjagers werden zwaar
beschadigd.
Tevoren deelde het weermachtsbericht
mede:
Duitsche gevechtsvliegtuigen en stuka's
hebben gisteren met groet succes Britsche
zeestrijdkrachten in het Oostelijk deel van
de Middellandsche Zee aangevallen. Bom
men van zwaar en van het zwaarste kali
ber troffen een slagschip, zes kruisers en
en torpedootjager. Op vier kruisers ontstond
brand. Eén vertoonde slagzij. Aan deze aan
vallen namen ook Italiaansche torpedo-
vliegtuigen deel. In dezelfde omgeving
werd een vijandelijke duikboot door een
bom getroffen en een koopvaarder zwaar
beschadigd.
In Noord-Afrika heersehte voor Tobroek
levendige bedrijvigheid van verkennings
troepen. Bij Solloem schoten Duitsche ja
gers vijf van de zes aanvallende Britsche
gevechtsvliegtuigen neer.
Bij de pogingen van den vijand, zich
overdag per vliegtuig naar het bezette ge
bied aan den Kanaal-kust te begeven, wer
den in een luchtgevecht zonder eigen ver
liezen zes Britsche jagers en een gevechts
vliegtuig neergeschoten.
Afzonderlijk vliegende vijandelijke toe
stellen hebben brisantbommen op Helgoland
laten vallen. Er ontstond slechts schade in
woonwijken. De burgerbevolking had eenige
verliezen aan dooden en gewonden. Marine
artillerie schoot twee der aanvallende Brit
sche vliegtuigen neer. Overigens is de
vijand niet naar Duitsch gebied gevlogen.
Tusschen 18 en 21 Mei heeft de vijand in
totaal 37 vliegtuigen verloren. Hiervan wer
den drie door marine-artillerie neergescho
ten, de rest op den grond vernield. In de
zelfde periode zijn elf eigen toestellen ver
loren gegaan.
O
Het D.NB. geeft nog volgende aanvulling
De vraag dringt naar voren, wat voor
gevolgen de beschadigingen voor de ge
troffen oorlogsschepen zullen hebben. Ook
wanneer de bomtreffers niet de vitale dee-
len van een oorlogsschip, zooals bijvoor
beeld de machineinstallatles, verwoest heb
ben, is de vermindering van de gevechts-
waarde door bomtreffers zeer aanzienlijk.
Zoo worden bij het inslaan aan dek, al
naar gelang van de plaats, belangrijke dee-
len van de lichte artillerie en het lucht
doelgeschut verwoest, zoeklichtinstallaties
vernield, de opbouw, als kaartenkamer,
loopgangen en schoorsteenen, beschadigd,
masten en seininstallaties vernield en de
intallaties voor de boordvliegtuigen on
bruikbaar gemaakt. Daarom zijn oorlogs
schepen, die door voltreffers beschadigd
zijn, niet meer paraat en moeten zij, naar
gelang van den omvang der schade, ge
durende verscheiden weken of maanden in
dok voor reparatie. Het herstel van de in
het lucht-zeegevecht bij Kreta op 21 Mei
beschadigde vlooteenheden levert des te
meer moeilijkheden op, daar Malta met
zijn groote werfinstallaties reeds sedert
eenige maanden als vlootsteunpunt voor
zware eenheden uitgeschakeld is en
Alexandrië met zijn kleinere dokken slechts
als een vlootsteunpunt van den tweeden
rang beschouwd moet worden.
Het 351e Italiaansche weermachisbe-
richt vi. -i gisteren luidt als volgt:
In Noord-Afrika aan het front van To
broek bedrijvigheid der artillerie. Italiaan
sche en Duitsche vliegtuigen hebben batte
rijen en depotinstallaties van Tobroek ge
bombardeerd. Vijf Blenheim, bommenwer
pers werden neergeschoten.
Italiaansche enDuitsche vliegtuigen
hebben op Malta een vliegveld gebombar
deerd waarbij drie vliegtuigen op den
grond in brand geraakten.
In Oost-Afrika is in het gebied van Galla
Sidamo een poging der Engelschen om tot
onze stelling door te dringen verijdeld. Op
andere vijandelijke af deelingen is een te-
genaanval gedaan; zij zijn door escadrons
cavalerie teruggeslagen.
Een Hurricane is ten Zuiden- van Pan- 1
telleria door luchtdoelgeschut van de ma
rine neergeschoten. Een onzer, duikbeoten
is niet teruggekeerd.
HITLER RECIPIEERT OP DEN
OBERSALZBERG.
Naar aanleiding van den tweeden ver
jaardag der onderteekening van 't Duitsch-
Italiaansche vriendschaps- en bondgenoot
schapspact, heeft de Führer gisteren op
den Oberzalszberg den Itahaanschen am
bassadeur, Dino Alfieri, met gevolg, ontvan
gen. Aan de receptie namen de rijksminister
van Buitenlandsche Zaken, von Ribbentrop
en de rijksperschef, dr. Dietrich, deel.
Voorts zijn ambassadeur Alfieri en zijn ge
zelschap de gast geweest van den rijksmi
nister van Buitenlandsche Zaken in het
landhuis Fuschl.
Zoowel de Italiaansche als Duitsche bla
den wijden hoofdartikelen aan deze histori
sche gebeurtenis. Het DNB publiceert een
artikel, dat aanvangt met de woorden, die
de Duitsehe rijksminister van Buitenland
sche Zaken von Ribbentrop, na de onder
teekening van het pact tot de persvertegen
woordigers heeft gesproken, n.l.: „De beide
regeeringen zijn vast overtuigd, dat er in
Europa geen politiek probleem bestaat, dat
niet bij goeden wil van alle betrokke
nen, op vreedzame wijze zou kunnen wor
den geregeld. Zij zijn echter tegelijkertijd
besloten voor de bedreiging met geweld geen
stap te wijken, doch de levensrechten van
hun volken met al hun kracht en alle hun
ten dienste staande middelen te verdedigen.
Aan de onverbrekelijke en door het lot be
stemde verbondenheid van het groot-Duit-
sche met het Italiaansche imperium kan in
de toekomst niemand ter wereld meer twij
felen of tornen. Ieder ingrijpen in de rech
ten van Duitschland of Italië zal in de toe
komst de aangesloten kracht van beide lan
den ontmoeten."
Naar Stefani uit Rome meldt, bepaalt het
verordeningenblad van den minister-secre
taris van de fascistische partij, dat Zondag
25 Mei in de voornaamste steden van Italië
door de daartoe aangewezen kameraden ge
wezen moet worden op de waarde en betee-
kenis van het stalen pact, dat het defini
tieve samengaan van de mogendheden der
nieuwe geschiedenis van Europa aangaf.
Ter eere van de Duitsch-Italiaansche wa
penbroederschap worden zes herdenkings
postzegels van 10, 20, 25, 50, 75 centimos en
1.25 lire uitgegeven. Deze postzegels worden
tot eind 1941 verkocht.
DIPLOMATEN UIT PAKIJS NAAR VICHY.
Van welingelichte zijde verneemt het
ANP uit Berlijn:
Tot alle buitenlandsche diplomatieke ver
tegenwoordigingen te Parijs is de uitnoodi-
ging gericht zich te begeven naar den zetel
van de Fransche regeering te Vichy. In po
litieke kringen der Rijkshoofdstad motiveert
men deze uitnoodiging er mede, dat de re-
geeringsstad van Frankrijk niet meer Pa
rijs, maar Vichy is.
Ongeveer 34 missies van buitenlandsche
staten zijn hierbij betrokken. Consulaten
hebben deze Duitsche uinoodiging niet ont
vangen.
Admiraal Darlan is gisteravond uit Parijs
naar Vichy teruggekeerd.
Naar van welingelichte zijde te Vichy
wordt vernomen, worden eind van deze
maand de eerste transporten vluchtelingen
uit het onbezette naar het bezette gebied
overgebracht. Dit is een uitvloeisel van de
overeenkomst met de Duitsche autoriteiten.
De Fransche autoriteiten hebben, naar de
bladen melden, als vergeldingsmaatregel
tegen het beslag op de Fransche schepen in
Amerikaansche havens, aan twee Ameri-
kaansche schepen verboden de haven van
Marseille te verlaten.
Twee Fransche tankschepen, waaronder
de „Shéhérazade", zijn, volgens een mede-
deeling van Reuter, op den Atlantischen
Oceaan door de Britsche marine aangehou
den. De „Shéhérazade" was met een lading
olie op weg van de Vereenigde Staten naar
Casablanca. Wel is waar was een navicert
uitgegeven voor de lading, doch als gevolg
van de jongste gebeurtenissen is toch bevel
gegeven voor de aanhouding van het schip.
Het filiaal van de Fransche scheepvaart
maatschappij „Messageries Maritimes" heeft
aldus Domei medegedeeld, dat van
heden af tot nader order geen Fransche
schepen meer te Manilla zullen binnenloo-
pen.
O
De Fransche ambassadeur heeft er vol
gens United Press Huil ook op gewezen, dat
Frankrijk met de beschikbaarstelling van
Syrische vliegvelden voor Duitsche vliegtui
gen absoluut niet boven de wapenstilstands
voorwaarden was uitgegaan. Deze geven
Duitschland e&Italië uitdrukkelijk het recht
Fransche en daarmede Syrische vliegvelden
te'gebruiken. De spilmogendheden hadden
van deze clausule tot dusverre nog geen ge
bruik gemaakt. Haye zeide verder, dat hij
Huil ook aan Frankrijks oorlogsoffers heeft
herinnerd. „Wij zijn dezen keer verslagen,
zoo besloot de ambassadeur, „en wij moeten
daarnaar handelen. Wij hebben gezegd dat
wij niet verder in den oorlog zullen gaan en
wij hebben niets gedaan, wat daarmede in
Cart. Bureau v. Pelt
Op bijgaand kaartje is aangegeven het
n.euwe koninkrijk Kroatië alsmede de
'nieuwe grenzen tusschen Dudtsohland en
Italië.
Een gedeelte van het oude Slovenië dat
steeds Duitschen invloed heeft ondergaan,
is bij het Groot-Duitsche rijk .gevoegd.
De provincie Lubinia, het westelijk deel
van het oude Slovenië, is bij Italië gekomen.
KAART VAN PELT
"Volgens het te Rome gesloten verdrag
wordt het „Klassieke" Dalmatië bij Italië
ingelijfd'; dit is op de kaart aangegeven, het
omvat een breede strook rondom Zara. Se-
benico en Spalato.
De meeste eilanden hi de Adriatische Zee
komen bij Italië, uitgezonderd welke op de
kaart met dikke zwarte lijn zijn aangegeven.
„Het is op het oogenblik zeer moeilijk een
verstandig woord te spreken met de Ameri-
kaansche openbare meening. Zij bevindt
zich in een toestand van hysterie, die iedere
vruchtbare discussie bijna onmogelijk
maakt" schrijft dr. Goebbels in een hoofd
artikel in het weekblad „Das Reich".
Dr. Goebbels wijst er op, dat/ aan den
overkalit een clique van Joden, kapitalisten,
bewapeningsindustrieelen, en bankiers zich
onbetamelijk gedraagt en haar voornaam
ste taak acht, het Amerikaansche volk in
een oorlog te storten. Ongetwijfeld zijn er
echter ook rasechte Amerikanen, die voor
den oorlog zijn. De een geeft het openlijk
toe, de ander waagt het slechts dit stiekum
aan te geven. Tot de laatste categorie be
hoort ook Roosevelt zelf. Dr. Goebbels ci
teert vervolgens uit de verkiezingsredevoe
ringen van Roosevelt een aantal voorbeel
den, hoe hij zich heeft verplicht het Ame
rikaansche volk buiten den oorlog te houden
en schrijft dan vervolgens: „Het is duide
lijk, dat Roosevelt in het geheel niet her
kozen zou zijn, wanneer het Amerikaansche
volk geweten had, dat hij na zijn verkiezing
zoo ongeveer het tegendeel "zou doen van
hetgeen hij voor zijn verkiezing beloofd
heeft. De president zelf moet dus thans
eenigszins voorzichtig te werk gaan. Der
halve, zoo wordt verder in dit artikel ge
zegd, heeft Roosevelt eerst zijn vrouw en
zijn beide zonen naar voren gebracht en
vervolgens zijn „wildemannen", Knox,
Stimson, Ickes en ten slotte Willkie, die
pogmgen in het werk 'stelle.1 om een cheque
uit te schrijven voor het grootste verkie
zingsbedrog der moderne geschiedenis. Pas
toen hierover tumult ontstond, heeft Roo
sevelt het zich kunnen veroorloven ook weer
eens het woord te voeren, waarbij hij zich
op de economie heeft, gestort. De democra
tie alleen is, volgens de meening van Roo
sevelt, in staat een constructief plan voor
den wederopbouw van de internationale
handelsbetrekkingen op te stellen, die door
maatregelen der autoritaire staten zoo zeer
in wanorde zijn gebracht.' De handel in de
door de totalitaire mogendheden be-
heerschte wereld zal thans het wapen wor
den voor een nieuwe agressie.
Nu is echter ons geduld gelukkig voorbij,
schrijft dr. Goebbels verder. „Een man,
wien het in drie ambtsperiodes onder de
gunstigste economische voorwaarden in
het. rijkste land ter wereld niet gelukte het
aantal werkloozen ook maar slechts met
tien millioen te verminueren, heeft de on
beschaamdheid een systeem van economi
sche onbekwaamheid te betichten, dat de
leiding van een volk op zich genomen heeft
onder de ongunstigste voorwaarden en toch
in enkele jaren tijds de werkloosheid totaal
wist te overwinnen. Bestond er een alge-
meene economische crisis, toen wij aan de
macht kwamen, of hebben wij haar ver
oorzaakt? Deze vraag beantwoorden betee-
kent een vonnis vellen over Roosevelt."
Rijksminister dr. Goebbels besluit zijn
artikel met er op te wijzen dat het Noord-
Amerikaansche continent in hysterie en
paniek gebracht moest worden om gebruikt
te kunnen worden door de clique oorlogsop
hitsers. „Amerika is weer eens het land der
onbegrensde mogelijkheden. Iedereen kent
slechts zijn eigen egoistische doel. Engeland
wil den oorlog winnen en Amerika wil het
Britsche wereldrijk bij zijn ineenstorting
erven. Laten wij hun dit genoegen. Op ze
keren dag zal Engeland zijn ondergang be
leven en dan stuiten ook de onbegrensde
mogelijkheden van Amerika op een grens.
CRITIEK VAN DE DIPLO.
„Een nieuwe groteske bijdrage" tot de ge
woonten van bepaalde Amerikaansche krin
gen en in de Vereenigde Staten woonach
tige buitenlanders om zich te mengen in
Europeesche aangelegenheden noemt de
Deutsche Diplomatisch-Politische Korres-
pondenz, een recente mededeeling van den
zoogenaamden Poolschen premier Sikorski,
die volgens zijn bewering met Roosevelt
overeenstemming heeft bereikt omtrent een
program tot stichting van vrede en wel
stand in Europa.
Volgens dit plan zou Europa uit
vijf a zes statenblokken bestaan, die in we
derzijdsche overeenstemming zouden moe
ten samenwerken op een wijze, waardoor
geen enkel blok poit in staat was de opper
heerschappij in Europa te bekleeden.
De Diplo merkt hieromtrent op, dat het
zoodoende al zoover gekomen zou zijn, dat
een soort gewezen Europeesche machtheb
ber met het hoofd van een staat uit een
vreemd werelddeel plannen smeedt over de
toekomst van Europa, dat dus m. a. w.,
vreemde factoren zich aanmatigen te be
slissen over de toekomst van Europa.
Wat zou men op het vasteland van Ame
rika wel zeggen, zoo vraagt het orgaan, dat
nauwe betrekkingen met de Wilhelmstrasse
onderhoudt, als de leidende figuur van een
Europeesche groote mogendheid met een
voormaligen president van de een of andere
Amerikaansche republiek, Amerika zou ver-
deelen op een wijze, dat geen der Ameri
kaansche republieken, dus ook de Vereenig
de Staten niet, in staat zouden zijn een
beslissenden invloed op het Westelijk half
rond te oefenen? De opstelling van een der
gelijk plan zou als drieste aanmatiging en
brutale onbeschaamdheid aangemerkt wor
den, en het plan zelf als een flagrante in
menging in de binnenlandsche aangelegen
heden van Amerika, hetgeen terecht met
verontwaardiging van de hand gewezen zou
worden. Er bestaan ongetwijfeld zekere ver
schillen in de geestesgesteldheid van Euro
pa en Amerika, maar op dit punt zijn de
opvattingen op beide continenten dezelfde.
(D.N.B.)
tegenspraak is. Wij behouden ons het recht
voor, ons aan de noodzaak aan te passen.'
Een verklaring van Haye dat Frankrijk
zich tegen lederen aanval op zijn bezittin
gen zal verzetten, heeft volgens Haye ook
op Martinique en de'andere Fransche ge
bieden op het Westelijk halfrond betrekking.
De Britsche minister van buitenlandsche
zaken heeft in het Lagerhuis over den poli-
tieken toestand gesproken en, naar de En
gelsche berichtendienst meldt, ten aanzien
van Frankrijk o.m. gezegd, dat wannqer de
Fransche regeering zich een voor de Brit
sche oorlogvoering nadeelige handeling
mocht veroorloven, Engeland bij de uitvoe
ring van zijn militaire plannen geen onder
scheid zal maken tusschen bezet en onbe
zet Fransch gebied.
De Fransche bladen, aldus het D. N. B
wijzen er op, dat Frankrijk, in zijn vrij
heid om beslissingen te treffen, kan doen
wat het goed acht. Het blad „Les Nouveaux
Temps" schrijft, dat de Engelschen sedert
jaren gewend zijn de Franschen als hun
slaven te beschouwen, zoodat zij zich in het
<*eheel niet kunnen wennen aan de onaf
hankelijkheid van Frankrijk, belichaamd in
maarschalk Pétain en zijn medewerkers.
De vijandige daden van Londen en
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan kwam heden op te
4.41 uur en gaat onder te 18.43 uur.
V-
Washington, vooral wat betreft de in Ame
rika in beslag genomen Fransche schepen,
kunnen door Frankrijk niet geduld worden.
Het is nutteloos voor Roosevelt, verklarin
gen van Vichy te verlangen over de politiek
der Fransche regeering. Duitschland en
Frankrijk organiseeren hun wederzljdsche
betrekkingen naar eigen goeddunken en
hierin heeft niemand zich te mengen.
Dit Nummei bevat DRIE Bladen
Binnenland
Nieuwe distributiebonnen aangewezen.
(3de Blad)
Prof. ir. J. C. Dyxhoorn in den ouderdom
van 79 jaar te Den Haag overleden.
(Binnenland, 2de Blad).
De inschrijvingen voor de roei wedstrijden
van „Hollandia". (Sport, 3de Blad).
Buitenland
De Engelsche vloot in het Oosten der Mid
dellandsche Zee zware verliezen toege
bracht. (Ie Blad).
Duitschland contra Amerika. (Ie Blad).
'IF VOORTS ..LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
