r
LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Woensdag 30 April 1941
Herstel van schade aan landerijen
De boeren varen er wèl bij
L it de Omstreken
Gouden Echtvereeniging te
Leiderdorp
van het Echtpaar Borreman-van Vliet
Reizen en avonturen van Mijnheer
Prikkebeen
Doodelijk ongeval
te Katwijk Zee
gevraagd
Foto G. J. Lauwèrs, Utrecht.
Het dichten van een uitgegraven perceel land met zand uit een stelling te Ederveen.
Er schijnt zoo wordt ons van bevoegde bij voorbeeld zijn de gevallen, waarin de
zijde geschreven voor ons volk alleszins
aanleiding, kennis te nemen van een be
langrijk werk, dat op het oogenbllk wordt
verricht en dat in ruime mate aan de op
brengst van onzen bodem en dus aan onze
voedselvoorziening ten goede komt. Wij be
doelen het herstel van de schade, toege
bracht aan landerijen ten gevolge van de,
door het departement van defensie geno
men maatregelen ter verdediging des lands
en van de krijgsverrichtingen, welke na het
uitbreken van den oorlog zijn gevolgd. Dit
lierstelwerk vindt niet geconcentreerd,
maar in verscheidene streken van ons land
plaats en valt hierdoor misschien niet sterk
op Maar het heilzame resultaat ervan is
er niet minder om. Het Is het .Bureau Ont
ruiming, een afdeellng van het Rijksbureau
voor de Voedselvoorziening, dat dezen ar
beid leidt.
Toen het inundatiewater van de lande
rijen was afgevloeid, moest eerst het zoo
genaamde urgentiewerk worden verricht,
de ontsluiting van de boerderijen, welke
vooral uit de wegneming van de prikkel
draadversperringen bestond, Dit prikkel
draad is evenals het materiaal van de
stellingen, voornamelijk zand en hout, oor
logsbuit van de bezettende macht. Daar,
waar de bezettingsautorltelten tot de op
ruimingen van stellingen vergunning ver-
leenen en men hiervoor arbeidskrachten
verkrijgen kan, worden de stellingen opge
ruimd. Hier en daar zijn uitgebreide opslag
plaatsen van rollen prikkeldraad en van
stellinghout aangelegd. Voorts wordt, waar
hiervoor toestemming is gegeven, het zand
van de stellingen weggehaald. Op vele
plaatsen vindt men nog hoopen zand,
waarvan nog geen stellingen waren ge
maakt. Het wegwaaiende zand heeft vooral
aan tuinders heel wat last bezorgd. Ten
einde de vruchtboomen van fruittelers, wier
boomgaarden soms bijna geheel door zand
waren overdekt, tegen verstikking te be
hoeden, heeft men aanstonds het zand, om
de boomen heen, uitgegraven, zoodat de
boomen nu als het ware in een nauwen
trechter staan en althans kunnen adem
halen.
Nu de landerijen weer toegankelijk zijn
gemaakt, moeten dikwijls eerst tankvallen
en loopgraven worden gedicht en soms ook
granaattrechters, gevolg van het oorlogs
geweld. (Intusschen is de schade, welke de
landerijen als gevolg van de krijgsverrich
tingen hebben opgeloopen, uiterst gering.
Men kan ze op vijf procent stellen, tegen
over de vijf-en-negentig procent, gevormd
door de schade, welke de defensiemaatrege
len hebben veroorzaakt). Ook gebeurt het
wel, dat de, door defensie opgeworpen, stel
lingen den waterafvoer van een polder blij
ken te belemmeren, zoodat een nieuwe wa
terleiding moet worden gegraven.
Is al zulk werk verricht, dap wordt de
grond, eveneens vanwege het Bureau Ont
ruiming, geploegd, geëgd en gespit en, in
vele gevallen, ook bezaaid. (Ook werd aan
de boeren kunstmest, zaaizaad en pootgoed
verstrekt). Wanneer zich ergens stelling-
zand bevindt, dat mag verdwijnen, haalt
men dikwijls van de naburige landerijen
den teeltgrond even af om vervolgens het
zand op den ondergrond aan te brengen en
den cultuurgrond daar weer op te leggen.
Natuurlijk geschiedt deze arbeid, evenals
alle andere werkzaamheden, onder deskun
dige leiding.
Verbeteringswerk.
De grond gaat er niet alleen niet door
achteruit, maar dikwijls zelfs op vooruit Het
komt voor, dat zand wordt weggewerkt in
een moerassigen bodem, die tot dusverre
onproductief was, maar op deze manier in
goed weiland wordt veranderd. Ook wordt
het stellingzand vaak gebruikt ter verbete
ring van de afwatering. Niet zoo zeldzaam
buitenrand van de landerijen hooger is ge
legen van het middengedeelte. Dan fun
geert dit midden als een vergaarkom voor
water, wat een averechtsche toestand is.
Het stellingzand wordt daarom aangewend
ter verhooging van het middengedeelte, dat
aldus op iets hooger peil komt te liggen dan
de buitenrand. Op deze manier wordt een
juiste afwatering verkregen. Zoo ock be
werkstelligt men een verbetering van den
grond en deszelfs afwatering, door bh voor
beeld bepaalde slooten .met stellingzand te
dempen en nieuwe slooten en greppels te
graven.
In al dergelijke gevallen blijft het dus
niet bij herstel van de landerijen in haar
vooroorlogschen toestand, maar gebruikt
men de gelegenheid om ze in beteren staat,
dan voorheen, te brengen. Men maakt, als
dit noodig blijkt, den boer duidelijk, dat hij
door zulke maatregelen erop vooruitgaat.
Wordt het herstelwerk door de Overheid
bij wijze van schadevergoeding bekos
tigd, voor den verbeteringsarbeid betaalt de
boer bij. Maar hij betaalt slechts den kost
prijs van de verbetering, niet de meer
waarde, bestaande uit het verschil tusschen
de oude en de nieuwe waarde van den
grond. Zoo kan hij op een voordeelige ma
nier bij voorbeeld een egalisatie van zijn
terrein verkrijgen, welke aan de producti
viteit ervan aanzienlijk ten goede komt.
Heel wat vruchtboomen, met name kerse
en appelboomen, hebben bij de inundatie
het leven gelaten. Welnu, doode boomen
worden gerooid en het land, waar eertijds
zich de bongerd bevond, wordt zoodanig af
geleverd, dat er opnieuw boomen kunnen
worden geplant, maar dat er ook bouwland
van kan worden gemaakt. Dit verdient de
voorkeur boven de levering van nieuwe
boomen in den grond. Zulks niet alleen,
wijl het voor de bedrijfsresultaten beter is,
niet onmiddellijk weer een boomgaard te
planten doch hiermee eenigen tijd te wach
ten. maar ook, omdat de boer nu wordt ge
prikkeld, zich, in plaats van met ooftbouw,
met landbouw bezig te houden en aldus bij
te dragen tot de voorziening van ons volk
met de eerst-noodige levensbehoeften.
Hulp aan vijftienduizend boeren.
Het groote belang van al deze werkzaam
heden wordt duidelijk, wanneer men weet,
dat hierdoor niet minder dan in totaal
vijftienduizend boeren worden geholpen.
Met dit werk houden zich op het oogen-
blik vijfduizend arbeiders bezig.
Praat men met de boeren, dan kan men
constateeren, dat zij over het algemeen
over het werk van de arbeiders tevreden
zijn, al betreuren zij, dat het niet nog vlug
ger opschiet. Dit laatste is het gevolg niet
alleen van den Iangdurigen winter, die ach
ter ons ligt, en van het feit, dat vele arbei
ders slechts korte werkdagen kunnen ma
ken, maar ook van de omstandigheid, dat
het Bureau Ontruiming de beschikking
heeft over belangrijk minder arbeiders, dan
het zou kunnen te werk stellen. Alleen in de
Peel gezwegen van andere streken des
lands zou het nog wel vijfduizend nieu
we arbeiders kunnen gebruiken.
In enkele gevallen worden, als noodmaat
regel, de werkzaamheden verricht In vrij
bedrijf, door zoons van kleine boeren, wier
gezinnen gaarne wat willen bijverdienen.
Maar in het algemeen zijn er op het plat
teland zelf geen arbeidskrachten voor dit
werk te krijgen.
Al blijft er dus ten aanzien van het
tempo nog wat te wenschen over, wij ho
pen, te hebben duidelijk gemaakt, dat de
bovenomschreven arbeid zoo intensief, als
mogelijk Is, en met alle krachten, waar
over men beschikt, wordt verricht, van
groot nut voor bodemopbrengst en voedsel
voorziening is en uit dien hoofde de be
langstelling van ons volk verdient.
BENTHUIZEN.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Gret?. Francina Gertie. D. van G.
C. Diephout en J. M. Uitënbógaard.
Opbrengst Collecte „Winterhulp^.
De lijstencollecte voor de „Winterhulp" heeft
alhier ruim f. 75 opgebracht.
KATWIJK AAN ZEE.
DE HEER G. VAN RIJN
Aannemer en oud-brandweerman.
Gistermiddag is geheel onverwachts
overleden onze plaatsgenoot, de aannemer
Gerrit van Rijn.
De heer Van Rijn is geboren op 15 April
1883. In ons blad van 31 October 1939
plaatsten wij- -een verslag van zijn huldi
ging op het Raadhuis in tegenwoordigheid
van den burgemeester, mr. W. J. Woidringh
v. d. Hoop. tevens voorzitter van de Kon.
Nea. Brandweervereeniging, wethouder C.
A. Veltkamp, den gemeente-secrtaris D. C.
O. Boekhoven en den cpperbrandmeester
Herm. Parlevliet, toen de thans overledene
afscheid nam v/egens gezondheidsredenen
als brandweerman. Van 1901 af heeft hij
de Katwijksche brandweer gediend. De bur
gemeester overhandigde hem toen de ver
guld zilveren medaille vcor 35 jaar trou
wen dienst, die beschikbaar wordt gesteld
door de genoemde vereeniging.
Tot lid en ondervoorzitter der commissie
voor het afnemen van de examens ter verkrij
ging van. de akte van bekwaamheid bedoeld in
art. 77a der wet tot regeling van het Lager
Onderwijs Js benoemd de heer J A. Steinz oud-
hoofd eener bijzondere school voor U.L.O. alhier.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Uitvoering Christ. Kinderkoor „Lenteklokjes".
Dit koor, dat al menigmaal aan zoovelen een
genotvollen avond heeft bezorgd, trad gisteren
op onder de bezielende leiding van haar Direc
trice mej. Riek Meijering. Welwillende mede
werking verleende de sopraan Catharine Smink.
terwijl als naar gewoonte de heer Han Zirkzee
de pianopartij verzorgde. Het Ned. Herv. Kerk
gebouw was geheel met belangstellenden bezet.
Geen wonder, het was steeds een genot naar
„De Lenteklokjes" te luisteren, dus waren de
verwachtingen ook voor dezen avond hoog ge
spannen. En die verwachtingen zijn niet teleur
gesteld. Nadat ds. Warmoltz had laten zingen
ps. 118 14. heette hij de directrice met haar
koor welkom.
Het rijk voorziene programma begon met
..Lenteklokjes-koorlied" van Cath. van Rennes.
Vervolgens was het repertoire samengesteld uit
liederen van vorige programma's. Een afzon
derlijke vermelding verdienen „Nu vlagt er de
Lente" van J. C. Andreae, „Twee dappere
dwergen" van A. Lijsen, „Moeders verjaardag"
Foto vèri Vliet.
Gp 14 Mei a.s. hopen de echtelieden B.
Borreman en G. G. v. Vliet, «wonende Kerk-
Xaan-6 te Leiderdorp, den dag te herdenken,
waarop zij 50 jaar geleden in het huwelijk
zijn getreden.
Van den trouwdag af tot nu 8 jaar ge
leden bewoonde het echtpaar het huisje
bij den molen van den Munnikenpolder aan
den v;eg naar Hccgmade. Behalve de in
komsten als poldermolenaar, vond Borre
man voor zich en de zijnen Voornamelijk
zijn bestaan door het verrichten van land
werk voor de omwonende bceren. Nadat
hij voor het molenaarsvak lichamelijk niet
meer geschikt was, verhuisde hij naar zijn
tegenwoordige woning. Een zoon, óók Bouw
Borreman genaamd, volgde hem op, zoo
dat het bedienen van den molen in de
familie is gebleven. Deze molen is dan ook
bij iederen Leiderdorper bekend als „De
molen van Borreman".
Het echtpaar heeft negen kinderen groot
mogen brengen. De vijf zoons en vier doch
ters zijn allen getrouwd. De meesten wo
nen te Leiderdorp. Er zijn thans 23 klein
kinderen.
Borreman is thans 76 jaar en zijn vrouw
69. De geheele familie mag zich in een
goede gezondheid verheugen. Er is dus alle
reden voor het echtpaar om den a.s. trouw
dag in dankbaarheid te herdenken.
Wij wenschen Borreman en zijn vrouw
van harte nog menig jaar in gezondheid
toe
van A. van Dijk. Mede om het geestige, dat er
uit sprak, noemen wij „Bruidsvaart in de
sneeuw" van Hendr. van Tussenbroek „Schom
melliedje" van Cath. van Rennes en .Klepper-
marsch" van Annie Frank.
De soliste Catherine Smink was tot heden
hier een onbekende. Maar allen zullen deze
mooie, heldere sopraanstem een volgende maal
gaarne weer beluisteren. Zij had ieders bewon
dering; als bewijs van dankbaarheid werden
haar bloemen aangeboden. Ook de heer Zirkzee
die een pianosolo „Terugblik" gaf, is een uitste
kend musicus. Voor zfjn spel warme lof. Ook hij
werd met bloemen gehuldigd.
Mej. Metering heeft ongetwijfeld met deze
uitvoering weer velen aan zich verplicht. Nog
maals (het koor viert het tweede lustrum) kwam
tot uiting met welk een toewijding zij zich aan
177
Tokening van Aart van Ewijk.
i Reizen en avonturen van
Mijnheer Prikkebeen).
Naar J. J. A. Gouverneur.
Van angst verlost, trekt'nu het stel
Naar 't huls der lieve Pietemei:
Men gaat door welden vol met bloemen,
Waar bijtjes om de kelken zoemen.
De zon schijnt mild, de hemel lacht,
De aarde geurt, de wind is zacht.
JONGEN ONDER VUILNIS BEDOLVEN.
Toen de 12-jarige Simon Guijt u-lt de
Duinstraat met 3 vriendjes cokes zocht op
de vuilnisbelt, die thans afgegraven wordt,
stortte een gedeelte van het vuilnis om
laag, waaronder de jongen bedolven werd.
Willem van Klaveren, die eveneens onder
het vuil bedolven werd, kon door zijn mak
kertjes bevrijd worden en kwam er met
een paar kleine verwondingen af. De hulp
werd ingeroepen van eenige personen, die
in de nabijheid waren en deze hielpen S.
Guijt uit het afval uitgraven. De jongen
was echter reeds overleden.
Dr. W. E. Hueting heeft nog getracht
kunstmatige ademhaling toe te passen,
helaas echter zonder gunstig resultaat.
die taak geeft en tot welk een hoogte zij dit
koor weet op te voeren.
Ds, J. G, Aalders. Geref, Predikant, bracht
tenslotte warme hulde aan het koor met haai*
directrice. Na de soliste en den pianist dank te
hebben gebracht, sloot ds. Aalders met dank
gebed.
LEIDSCHENDAM.
Ontvreemding van eigendommen.
Gedurende geruimen tijd moesten ver
schillende inwoners constateeren dat van
hun eigendommen verschllende stukken
waren ontvreemd, zonder dat het de politie
gelukte de daders te kunnen te pakken
krijgen. In samenwerking met de mare
chaussee heeft men thans na huiszoeking
gearresteerd den chauffeur J.B, wonende aan
de Smitslaan. Het gelukte de politie ln be
slag te nemen een paar laarzen afkomstig
van den tuinder Zuidwljk, benevens een
partij zeep afkomstig van den tuinder
Schinkelshoek, terwijl ook beslag werd ge
legd op verschillende gereedschappen. Een
partij benzine bij V. kon niet achterhaald
worden.
NOORDWIJKERHOUT.
GOUDEN ECHTVEREENIGING.
Van het echtpaar WallenburgOtto.
Op 6 Mei a.s. zal het echtpaar A. Wallen-
burg—Otto zijn gouden echtvereeniging her
denken. Belden zijn nog welvarend; de bruigom
maakt nog dikwijls des Zondags een wandeling
van drie kv/artier teneinde den kerkdienst in de
Herv. Dorpskerk bij te wonen.
Het grootste deel van zijn huwelijksjaren
woonde het echtpaar midden in het prachtige
bosch van „Leeuwenhorst" waar op daarliggend
teelland de fijnste groenten gekweekt werden,
waarvan de eerstelingen steeds op „Leeuwen
horst" werden afgeleverd.
Het huwelijk werd gezegend met 2 zoons en
1 dochter, terwijl het echtpaar zich in het bezit
van vijf kleinkinderen verheugt.
OEGSTGEEST.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Johannes Gljsbertus Antonius, Z.
van P. J. v. d. Meer en A. K. Hoogenboom
Elisabeth Willemina Doleida, D. van A. Ver
steeg en W. E. Verhoeven.
Overleden: C. W. P. Oostveen—Hakkenberg
67 Jaar C. M. Wissenburgh, geb. Van der
Heijde 67 Jaar.
Ondertrouwd: B. Wijsman en J. G. C. Krol
H. G. Hagens en H. A. Smits,
goederenbeurs
Burchtsteeg 4 N. Beesten
markt 7—9. (Veemarkt
Telef. 24013, Koopt steedf
4 contant inboedels for
nuizen, kachels, haarden
mangels, gewichten bas
cules, brandkasten, enz.
Vraagt inlichtingen. Van
ouds adres; A J. HART-
WIJK, Telef 24013 Ook
tnxeeren herstellen
Twee Jongensfietsen
nog. in goeden staat met
goede banden gevraagd
voor den leeftijd van. 10-15
jaar. Brieven Éur. van dit
Blad onder No. 6427 k.
kinderauto
te koop gevraagd, voor
leeftijd 4—7 jaar. Adres:
Hooigracht 32, Telefoon
24289.
kinderwagen
of wandelwagentje te
koop gevraagd, al6raede
een dames- of heerenrij-
wlel. Brieven Bur. van dit
Blad onder No. 6537 k.
costuum
Gevraagd costuum voor
klein slank persoon.
Brieven met prijsopgaaf
Bur. van dit Blad onder
No. 6712 k.
vergr. b.m.
B.M. of Jol te koop gevr.
Aanbiedingen: Hooge Rijn
dijk 258, Telef. 20264.
Buitenm. mil. Uniform
Ter overname gevr. bui
tenmodel militair uniform
Maat 5052.
Brieven Bur. v. d. Blad
onder No. 6607 k.
30 r. land
te huur gevraagd, ook
kleiner gedeelte.
Brieven Bur. v, d. Blad
onder No. 6588 k.
Antieke staande klok
of hangende stoeltjesfclok,
alsmede wortelnoten kabl-
UJ* Of antieke kast op bal
kten te koop gevraagd.
Eleven Bur. v. d. Blad
°Qder No 4118 k.
Een dameszeilbroek
ter overname gevraagd.
Maat 42.
Brieven Bur. v. d. Blad
onder No. 6493 k.
generatorenhout
gevraagd, geschikt voor te
verwerken tot generatoren-
hout. Aan meterslengte of
langer, dennen, lëpen, es-
schcn, berken, eiken, beu
ken enz. Aanb, aan „Vol
harding". Hofweg 27 a,
Voorschoten, Telef- l22-
gegolfde platen
Gevraagd 8 10 stuks
golfplaten, ten minste 2.90
M. lang, nieuw of gebr.
Aanbieding met prijs en
waar te bezichtigen, aan
ALT, Mare 112, Lelden.
schillenwijk
te koop gevraagd ln Lelden
of omgeving. Brieven met
opgaaf van grootte, hoe
veelheid en prijs Bur. v. d.
Blad onder No. 6436 k.
jongensfiets
te koop gevraagd, ln goe
den staat, leeftijd 8 Jaar.
Aanbiedingen te richten
aan L. G. v. d. HORST.
Duinzichtstraat 12, Oegst-
geest.
250 gulden
te leen gevraagd door za
kenman, vlotte aflossing,
hooge rente.
Brieven Bur, v. d. Blad
onder No. 6711 k.
roeiboot
te koop gevraagd, licht
model. Brieven met prijs
opgaaf aan G. DEMM1NK,
Beukenlaan 31, Sassen-
helm.
piano
te koop gevraagd. Brieven
met opgaaf van prüs en
merk aan het Bur. van dit
Blad oniler No. 6696 k.
Fongers Herenrijwiel
Te koop gevr, een ln goe
den staat verkerend Fon
gers herenrljwiel met trom-
melremmen, bil voorkeur
weer- en winaultvocrlng.
Met of zonder banden.
Regen--selaan 35, Ore-',
geest.
melkwijkje
melkzaak te koop ge-
llef6t in Lelden.
■Brieven met opgaaf van
omzet cn prijs aan het
t6£.cllt Blad ondPr
Kinderw. en Autoped
Gevraagd een moderne
kinderwagen, prtJsopg. en
kleur gevraagd; tevens
autopeci c.o- rragd.
G. GORT Agent Oud"
Wetering.
haard - wastafel
Particulier vraagt ln -goe
den staat zijnde haard cn
vaste waschttifcl te koop.
Brieven met omschrijving
en prijs Bur. van dit Blad
onder No. 6679 k.
lijster
Te koop gevraagd, goed
zingende lijster, tevens
verschillende wlldzangvo-
gels, -geschikt voor volière,
geen kanaries.
~J. J". 'LAMAN, Trompstr. 4.
Dames merkrijwiel
Gevraagd Dames merkrij
wiel met torpenonaaf en
goede banden, ln goeden
staat verkerend. Br. met
uiterste prUsop. en om
schrijving Bur. van dit BI.
onder No. 6717 k.
orgel
te koop gevraagd, liefst
goed merk met veel mu
ziek, betaling contant.
Brieven met volledige op
gaaf v. prijs. W. BELDER.
Schipper Overtocht Zwam-
merdam.
vloerkleed
Te koop gevraagd vloer
kleed of tapijt en een
hulskamerbank. Brieven
met prijs Bur. van dit BI.
onder No. 6507 k.
jongens kano
Tc koop gevraagd licht"
kano met of zonder r°"<-
rlels. Morschweg 10 A.
3—2
