STADSNIEUWS
LAATSTE BERICHTEN
LEEDSCH DAGBLAD - Ernie Blad
Dinsdag 29 April 1941
OFFICIEELE KENNISGEVING
Binnenland
Extra rantsoen melk
voor zeevisschers
Buitenland
„Goed om tot zinken
te brengen"
Megerle over
Zwitserland
TR OELSTR A -BE WEG1NG NEDERLAND.
Rede van Paul Kiès.
Voor een slechts gering aantal toehoor
ders heeft in de groote zaal van ,,'t Schut
tershof" gisteravond de politieke leider der
Troelstra-Beweging-Nederland, de heer
Paul Kiès, een fede gehouden.
Na een kort 'inleidend woord van den
heer Verschuure, -wees de. heer Kiès erop,
■dat de tijd, dien wij beleven, is de crisis
van het kapitalistische stelsel, een over
gangstijdperk tussohen den ondergang van
het kapitalistische stelsel en de opkomst
van het nation aal-socialistische. Van beide
evoluties ondervindt de huidige generatie
de ongemakken, doch wij zullen dat aan
vaarden, wanneer wij de grootsohheid van
den strijd vermogen te onderkennen.
De elementaire bron van Duitsdhlands
geweldige militaire en moreele potentie
vormt de idee van Adolf Hitler, die de Ger-
maansche krachten bundelde en tot één
machtig volk te zamen smolt. Deze erken
ning leidt tot groote consequenties: de
oorlog op het vasteland van Europa is be
reids in het voordeel van Duitsdhland be
slist. Geen macht ter wereld kan de krijgs
kansen nog doen koeren, ten spijt de opti
mistische verwachtingen van vele Neder
landers, die nog altijd hun hoop stellen
op Engeland en Amerika of Rusland. Zelfs
een man als dr. Colijn .moest erkennen, dat
Duitschland voor langen tijd het heer-
schende land van Europa zal zijn.
Het Nederlandsche volk zal er derhalve
goed aan doen de oogen te openen vóór de
werkelijkheid en zlcli tijdig te herorlëntee-
ren. Er zijn slechts twee mogelijkheden:
óf Europa gaat ten onder óf het vormt één
groote eenheid onder leiding van Duitsch
land, dat door de historie is aangewezen als
de promotor van een nieuwe staatkundige
eenheid; het gaat er om met het kapita
lisme, d.i. Engeland mee ten onder te gaan
of met het socialisme, d. i. Duitschland,
mede te bouwen aan een nieuwe en schoon?
toekomst. Ons Nederlanders, die door ras
en geaardheid zoozeer verbónden zijn met
het Duitsche volk, moet die keuze niet
moeilijk vallen. Dat opent het uitzicht op
een nieuwe economische ordening, op een
geheel nieuwen socialen opbouw en, dank
zij de gunstige ligging van ons land, op een
fantastische welvaart, wanneer eenmaal
de vrede zal zijn gesloten. De geschiedenis
biedt Europa een schitterende kans op de
vorming van een waarlijike Germaansche
gemeenschap, waarin de staatkundige
grenzen vervagen en het algemeen belang
het richtsnoer is voor alle denken en doen.
Adolf Hitler is de figuur, die zal verwezen
lijken wat de S.D.A.P. altijd beleden heeft:
de dictatuur van het proletariaat.
Na de pauze beantwoordde spr. allereerst
een tweetal schriftelijk ingediende vragen
om zich daarna te bepalen bij den binnen-
landsohen toestand, waarin vóór 10 Mei het
parlementarisme hoogtij vierde. Reeds
Troelstra waarschuwde ervoor, dat er eens
een tijd zou aanbreken, dat de arbeiders
het parlement als een uitgeknepen citroen
moesten wegwerpen. De S.D.A.P. is hoe lan
ger hoe verder van dien weg afgeweken en
haar adhaesie-betuigingen aan de leugen
achtige leuzen van de E. d. D.-beweging be
te ekende niet anders dan verraad aan de
arbeidersklasse
Spr., die 17 jaar officier in liet. Neder
landsche leger is geweest, heeft al 10 jaar
geleden gezegd: Ons leger is geen knip voor
den neus waard en het verloop van den
oorlog in de Mei-dagen heeft hem volledig
in het gelijk gesteld. Die 4Va dag oorlog be
werkstelligde niet alleen de militaire in
eenstorting van onze weermacht, maar het
beteekende ook de omverwerping van het
parlementarisme en de wegvaging van de
Oranjekliek, hetgeen anders vele jaren zou
hebben geduurd.
Met- verwondering heeft spr. uit tiental
len Nederlandsche soldatenmonden verno
men, dat de Duitsche weermacht het Ne
derlandsche leger heeft gespaard; met
groeiende verwondering heeft hij kennis
genomen van de voortreffelijke verstand
houding tusschen officieren en minderen
en de Duitsche burgerlijke en militaire
autoriteiten en ten slotte heeft hij zich
verwonderd over de weergaloos-correcte be
handeling van het Nederlandsche volk door
de overwinnaars.
Al deze waarnemingen hebben .spr. tot
nadenken gebracht en hebben bij hem het
inzicht doen rijpen, dat dit alles slechts
mogelijk is, wanneer daarachter een groote
gedachte schuilt, die allen van hoog tot
laag stimuleert en tot groote daden inspi
reert. Het heeft hem doen inzien het we
zenlijke verschil tusschen fascisme en na-
tionaal-socialisme, waarvan het eerste is
een bestuursvorm en het tweede een inner
lijke belevenis en hem' ten slotte de over
tuiging geschonken, dat. er maar één vorm
van socialisme mogelijk is en dat is het
nationaal-socialisme van Adolf Hitler. De
N-S.B. heeft meermalen o.m. door het. doen
van aanbiedingen getracht de T.B.N. tot
zich te trekken, doch er waren schier geen
punten van overeenstemming, zoodat die
pogingen tot mislukking gedoemd waren
Niettemin is de T.B.N, door de bezettende
cverheid precies gelijk berechtlgd als de
N.SB. en de N.S.N.A.P. In tegenstelling met
de N.SB. streeft de T.B.N. niet naar een
waschkomvormig Dietschland, doch naar
een ruimtelijk Europa onder leiding van
het. Groo-t-Duitsche Rijk,
Spr. besloot zijn rede met een opwek
king toe te treden tot de T.B.N.
„LITTERIS SACRUM" OPGEHEVEN.
Het bestuur der Kon. Ver. „Lttteris Sa
crum", vereeniging tot bevordering der
uiterlijke welsprekendheid, heeft bij rond
schrijven aan haar donateurs (-trices) me
degedeeld ,dat de vereeniging ingevolge het
besluit der ledenvergadering van 21 dezer
is opgeheven.
Naar wij vernemen is dit besluit een ge
volg van het feit, dat de tijdsomstandig
heden voortzetting der werkzaamheden
onmogelijk maken.
„Latteris Sacrum", dat eenige maanden
geleden haar 85sten geboortedag mocht her
denken, een ouderdom, dien slechts weinige
en dan alleen gezonde vereeni-
gingen bereiken, heeft in den loop der
jaren tal van uitnemende toone&lvoorstel-
linigen gegeven, die op een voor dilettanten
uitzonderlijk hoog peil stonden. Zij be
hoorde ongetwijfeld tot de beste in den
lande.
De opheffing dezer oude, door-en-door-
•Leidsche vereeniging, zal door zeer velen in
STICHTING
LEIDSCH BORGSTELLINGSFONDS.
12e Jaarvergadering.
In een dezer dagen onder voorzitterschap
van mr. P. A. Pijnacker Hordijk gehouden
jaarvergadering van de Stichting Leidsch
Borgstellingsfonds, heeft de secretaris, de
heer P. A. van Aggelen, directeur van de
Gemeentelijke Volkscredietbank alhier, het
jaarverslag uitgebracht, waaraan wij het
volgende ontleenen:
Op den dag, dat het verslag wordt uitge
bracht, bestaat het fon'ds 12y2 jaar, welk
feit tevens samenvalt met de behandeling
van- de 10.000ste aanvraag.
Op 26 October 1928 is tot de oprichting
van het fonds het initiatief genomen, ten-
einJde den verderfelij ken woeker in het
volkscredietwezen te Leiden te bestrijden,
door positieve hulp te verleenen aan hen,
die een maatschappelijk verantwoord ere-
diet noodig hebben.
Het fonds heeft zijn belangrijke sociale
taak in al deze jaren met goede resultaten
kunnen vervullen en heeft vooral in de
laatste moeilijke jaren het bewijs geleverd,
dat het goede diensten bewijst ter bevor
dering van de zelfhulp.
In het verslagjaar werden 1701 (v.j. 1587)
aanvragen tot een totaal bedrag van
f.121449.(v.j. f. 109990,50) ontvangen.
Toegestaan werden 1532 (v.j. 1489) aanvra
gen tot een gezamenlijk bedrag van
f.105526.(v. j. f.102526.Ingetrokken
werden! 71 (v.j. 25) aanvragen. Afgewezen
werden 98 (v.j. 73) aanvragen, wegens niet-
credietwaardigheid, d.w.z. omdat van deze
aanvragers niet kon worden verwacht dat
zij op grond hunner persoonilijke kwaliteiten
en omstandigheden in staat en bereid zou
den zijn een leening naar behooren terug
te betalen.
De saneering en bemiddeling geschiedt
in gevallen waarbij het finanJcieel evenwicht
in de gezinnen is verbroken, door de Ge
meentelijke Volkscredietbank te Leiden, met
welke bank van den aanvang af een goede
samenwerking bestaat, waardoor het fonds
ten volle aan. zijn doel heeft kunnen be
antwoorden.
Er werden in het verslagjaar 121 leenin
gen tot f. 25 verstrekt tot een totaal van
f. 2924,50; 612 van f.26 tot f.50 tot een to
taal van f.28315; 704 van f.51 tot f.100 tot
een totaal van f. 60151,50; 95 van f. 101 tot
f. 300 tot een totaal van f. 14135.
Het verloop der borgstellingen is zeer
gunstig.
Het saldo op 1 Januari 1940 bedroeg 1221
borgstellingen tot een bedrag van f. 47927,80;
in 1940 werden verleend 1532 borgstellingen
voor f.105526.in 1940 werden afgedaan
1516 gevallen voor f. 105808,29, zoodat op
31 December 1940 uitstonden 1237 posten
tot een totaal van f. 47645,51.
Een in het verslag opgenomen overzicht
vanaf de oprichting Iaat zien, dat in 12 jaar
8372 aanvragen tot een bedrag van
f. 628598,50 zijn ingewilligd en dat op dit
totaal slechts 0.38 als oninbaar behoefde
te worden afgeschreven.
Ondanks de zeer bijzondere omstandig
heden is de arbeid van het fonds niet be
hoeven te worden ingekrompen; integen
deel kon het werk nog verder worden ont
plooid. Het fonds heeft in het verslagjaar
wederom velen in de gelegenheid gesteld
een leening aan te gaan tot bestrijding van
uitgaven ineens, welke de gezinnén van tijd
tot tijd moeten doen voor aanschaffing van
noodzakelijk beddegoed, kleeding, huisraad
enz., hetgeen uit de wekelijksche inkom
sten niet zonder "ontwrichting van het
budget kan worden bekostigd. Ook in ge-
sinnjen, waar het financieel evenwicht door
ziekte, werkloosheid of andere omstandig
heden was verstoord, werd door middel van
een borgstelling saiieerlng mogelijk ge
maakt.
De arbeid van het fohds is er niet gemak
kelijker op geworden, omdat bij de crediet-
verleening niet alleen aan de persoonlijke
omstandigheden van de aanvragers volle
aandacht moet worden geschonken, maar
ook omdat bij de huidige omstandigheden
meer dan ooit moet worden gelet op het
feit, dat de hulp blijft binnen de draag
kracht van het gezin.
In nauwe samenwerking met de Gemeen
telijke Volkscredietbank alhier werd met
vele aanvragers een juiste verdeeling van
het inkomen besproken, opdat de betaling
van de vaste lasten rooals huishuur, fond
sen, lichtrekening enz. en het voldoen van
leveranciers van levensmiddelen geregeld
zou kurfnen plaats hebben.
UITVOERING ACCORDEON-
HARMONIEVER. D.V.V.
EN
DE MELKDISTRtBUTIE.
De directeur van den Geneeskundigen
Dienst vestigt er nogmaals de aandacht op,
dat zij, die reeds in het bezit zijn van "bij
zondere voeding voor de aanvullende ver
strekking van melk of anderszins eerst hun _van mevr. v. Oosten en de heeren Buiten
distributie-formulieren moeten afhalen aan
het Distributie-kantoor Breestraat' 117, al
vorens zich bij hem te vervoegen. 2295
veel succes. Een kwintet en een kwartet,
resp. uitgevoerd door dames- en heeren
leden, vielen eveneens in den smaak, ter
wijl mede de duetten, waaraan de heeren
Flippo, Bouman en mejGressie medewerk
ten, het programma uitstekend aanvulden.
Men genoot voorts nog van den kunst
rijwiel-acrobaat Fred Johnson en van den
goochelaar prof. Bén Ko. het orkest speelde
•het bekende karakterstuk „Heinzélmann-
chens Wachtparade" en ten slotte dte D.V.V.
Jubileummarsch van den heer v. Wouw.
Deze avond, die voor „elck wat wils" bood,
vormde een mooie' -propaganda voor het
accordeon, het instrument, waarop ook voor
den dilettant zooveel te bereiken valt en
waaruit de D.V.V.-leden reeds zooveel fraais
weten te „halen"!
OPLEIDINGSSCHOOL
3 OCTOBERSTRAAT.
Oudermiddag.
Zaterdag werd een oudermiddag gehou
den welke bijeenkomst geopend werd door
het hoofd der school den heer Paulussen.
Nadat hij de ouders had welkom gehee-
ten werd begonnen, met de afwerking van
de agenda waarop o.a. voorkwam verkiezing
van 3 nieuwe bestuursleden, door bedanken
dorp en Oostveen. Na de stemming is het
bestuur als volgt samengesteld: C. Fray,
voorzitter, mevr. Christiaanse, secretaresse,
L. Jansen, kashouder, mevr. Brocaar en A.
Galjaard.
Na de pauze was het woord aan mejKra
mer met het onderwerp „Het Huishoud-
onderwijs". Daarin wees zij er op hoe een
meisje na haar diploma's behaald te heb
ben in haar eigen onderhoud kan voorzien,
maar bovendien veel beter voor haar ge
zinstaak is berekend.
Zij wees ook op de vele mogelijkhèden
die er voor een meisje openstaan, nadat
zij het U.L.O. of HB.S.-diploma heeft
behaald en vervolgens de huishoudschool
bezoekt.
De lezing werd door de aanwezigen met
aandacht gevolgd, waarna de heer Paulus
sen mej. Kramer voor de heldere en vlotte
uiteenzetting van haar onderwerp dankte.
De heer Paulussen sloot deze bijeenkomst'
met een opwekking tot de ouders om toch
vooral de oudermiddagen te bezoeken.
Gisteravond gaf de Accordeon- en Har
moniever. D.V.V. een druk bezochte propa-
ganda-ultvoering in de Stads-zaal, dde voor
den directeur den heer D. v. Wouw en zijn
hardwerkende vereeniging veel succes heeft
opgeleverd.
De avond werd geopend door den voorzit
ter, den heer Swanenburg, die dank bracht
aan hen. die uit omliggende gemeenten ale
Wassenaar, Katwijk, Voorschoten, Rijp we
tering waren overgekomen, om met het
werk van D.V.V. kennis te maken en waar
uit hun medeleven met de vereeniging blijkt.
Spr. wees er op, dat D.V.V. steeds streefde
naar muziek op beschaafd peil, de vereeni
ging heeft herhaaldelijk met succes aan
concoursen deelgenomen en 'behaalde vooral
nadat de heer v. Wouw de leiding op zich
had genomen, een hoog puntenaantal. Ten
slotte sprak hij een woord van opwekking
tot de donateurs.
De prestaties van de D.V.V.-leden, die in
hun witte costuums een keurigen indruk
maakten, waren werkelijk beschaafd en mu
zikaal. De heer v. Wouw bracht verschil
lende mooie nummers, waarvan de ouver
ture „Le Dame de Coeur" van Du val, de
ouverture „Sous l'ombrage" van Torelli en
de groote fantasie uit de opera „Trouba
dour" van Verdi in de bewerking van den
heer v. Wouw voor het eerst door een
accordeonvereniging werden uitgevoerd.
De directeur west de klank der accordeons
op mooie wijze te doen samensmelten, hij
zorgt voor teedere nuanceeringen en sterke
contrasten, al een houdt hij de tempi voor
ons gevoel meermalen aan den zeer lang-
zamen kant. Overigens mogen wij met lof
over de vertolkingen gewagen: ook dé con-
De persdienst van het N.V.V. meldt:
Zeevisschers, die onder zeer moeilijke
omstandigheden hun bedrijf uitoefenen,
hebben zich tot het N.V.V. gewend met het
verzoek te willen bevorderen, dat het hun
toebedeelde en onvoldoende gebleken
rantsoen melk zal worden verhoogd. Het
N.V.V. heeft zich daarop in verbinding ge
steld met het centraal distributiekantoor
te Den Haag en weten te bewerkstelligen,
dat het rantsoen melk voor bovengenoemde
zeevisschers is verhoogd met. 50 °/o, zoodat
zij nu 2,625 liter per persoon per week
ontvangen, tegen 1,75 liter vóer de toewij
zing van dit nieuwe extra rantsoen.
VERVANGING DOOR GAS VAN
PETROLEUM
VOOR KOOKDOELEINDEN.
Gezien de schaarschte aan petroleum,
brerigt het departement van handel, nijver
heid en scheepvaart ter kennis van alle ver
bruikers van petroleum voor kookdoelein-
den, die in perceelen wonen, waar een gas-
binnlenleiding aanwezig is, dat aan hen, na
dat de thans in omloop zijnde bonnen voor
petroleum voor kookdoeleinden zijn verloo-
pen, geen bonnen meer zullen worden uit
gereikt. In hun eigen belang wordt dezen
verbruikers aangeraden, zich thans reeds
met een verzoek om aansluiting tot het des
betreffende gasbedrijf te wenden. Tevens
dienen zij daarbij te kennen te geven of zij
in aanmerking- willen komen voor het be
trekken van een eenvoudig comfoor, het
welk de gasbedrijven desgevraagd op ge
makkelijke betalingsvoorwaarden beschik
baar zullen stellen.
Uitdrukkelijk wordt opgemerkt, dat een
tijdige indienling van de betrokken verzoe
ken noozakelijk is, daar, gezien de te ver
wachten toeloop, met de afdoening dezer
aanvragen uiteraard eenigen tijd gemoeid
zal zijn. Men houde hiermede dus rekeniing
en verwachte van het gasbedrijf niet het
onmogelijke.
UIT RIJDENDEN WAGEN GEVALLEN.
Gistermiddag om ongeveer drie uur reed'
op den rijksstraatweg ApeldoornAmers
foort, ter hoogte van het dorp Voorthuizen,
een trailer in de richting Amersfoort. In de
cabine zat naast den chauffeur een passa
gier uit Ouderkerk a. d. IJssel. Vermoedelijk
is de man in slaap geraakt en tegen de
deur van de cabine gevallen. Het portier
.ging open en stootte tegen de aan den kant
van den weg staande boomen, De man viel
uit den wagen en kwam op den weg
terecht. De verkeerspolitie uit Apeldoorn,
dde juist passeerde, waarschuwde een arts
te Voorthuizen. Met zware verwondingen
werd het slachtoffer in ernstigen toestand
naar het St. El is abe thsziek enhu-i s te Amers
foort overgebracht.
'onze stad dan°ook diep worden betreurd, certwals „Traumideale" van Fucik oogstte wijk geworpen werd.
ENGELSCHE LUCHTAANVALLEN.
Het AJN.P. meldt:
In den loop van gisteren en in den jong-
sten nacht trachtten enkele Engelsche
vliegtuigen ons land binnen te vliegen.
Ten" gevolge van den krachtiger en succes-
vol'len afweer gelukte dit slechts in enkele
gevallen. De meeste neergeworpen bommen
bleven zonder uitwerking. Slechts op twee
plaatsen werd schade aangericht. Öp een
plaats werden een tabaksfabriek licht en
een boerenhoeve zwaar getroffen. Op een
andere plaats werd een brisantbom midden
in een woonwijk geworpen. Drie woonhuizen
werden vernield Van de bewoners werden
een vrouw en haar drie dochters gedood.
Verder werden 3 vrouwen en 3 mannen
zwaar en 1 man licht- gewond. Door een
bomscherf werd voorts nog iemand licht
gewond. Opmerkelijk is in dit laatste geval,
dat deze vliegerovervar op klaarlichten dag
gebeurde, zoodat de Engelsche vlieger zeer
goed moest wéten. da t de bom in' een woon-
„Tot Roosevelts tonnageplannen behoort
naar onlangs uit New York wordt gemeld,
het bouwen van een nieuw type vracht
schip, dat „goedkooper, sneller te bouwen
en goed om tot zinken te brengen" zou zijn.
Uit dit bericht spreekt in naakte duidelijk
heid het Amerikaansche totale risico der
hulpverleening aan Engeland". Met deze
woorden begint de Deutsche Allgemeine
Zeitung een aan-teekening onder het op
schrift: „goed om tot zinken te brengen".
Het geschreeuw over de convooikwestie.
zoo gaat het blad voort, is in de Ver. St.
zoo luid geworden, omdat Roosevelt om
goede redenen de catastrophe in Zuld-Sla-
vië en Griekenland als eigen nederlaag
gevoelt en zoo snel mogelijk wil compen-
seeren De Amerikanen zouden er echter
goed aan doen, zich geen illusies er over te
maken, dat met of zonder optreden van
•hun eigen oorlogsschepen, varende in con-
vool of afzonderlijk,- alle oorlogsleveranties
over den Atlantischen Oceaan „goed om tot
zinken te brengen" zijn. Het is tijd, zoo
merkt het blad op, dat ieder Amerikaan
weet, wat de scheepvaart van zijn land en
de producten van zijn bewapeningsindustrie
te wachten staat, wanneer Roosevelts plan
nen rijpen. Het blad herinnert aan het
bezoek van den Canadeesohen premier,
Mackenzie King, en aan de uitlating van
de In nauw contact met het Witte Huis
staande publicisten Alsop en Kintner, die
schreven, dat Roosevelt omtrent het pro
bleem, hoe men oorlogsmateriaal sneller en
veiliger naar Engeland zou kunnen bren
gen meer dan 12 verschillende plannen be
studeert. De plannen van Roosevelt .mogen
er uitzien zooals zij willen, zoo schrijft het
blad ten slotte, zij zulleh in werkelijkheid
slechts één resultaat hebben: zeer snel en
stellig zullen de Amerikaansche schepen in
den grond worden geboord. Want tusschen
Engeland en Amerika wacht de versper
ring der Duitsche wapens op alle wegen.
(D.N.B.)
DE AUSTRALISCHE TROEPEN
IN GRIEKENLAND.
Volgens een Domeibericht uit Sydney
heeft de Australische minister van oorlog-
naar aanleiding van den terugtocht der
AustraJlische troepen uit Griekenland ver
klaard, dat het lot van deze troepen onder
het Amerikaansche volk groote ongerust
heid heeft gewekt. Tot dusver kan nog niet
gezegd yrorden hoeveel Australische en N-
Zeelandsche soldaten gered zijn. Op een
vraag of wapens en munitie geborgen kon
den, gaf, naar Domei verder meldt, de mi
nister van oorlog een ontwijkend antwoord.
LEIDERS JANUARI-OPSTAND IN
ROEMENIË MOETEN ZICH
AANMELDEN.
In een door de Roemeensche pers gepu
bliceerd officieel communiqué wordt een
reeks personen opgeroepen om zich binnen
drie dagen aan te melden bij den krijgsraad
te Boekarest, aangezien zij er van ver
dacht worden den opstand van 20 tot
24 Januari j.l. te hébben voarbereid en ge
leid. De oproep is o.m. gericht tot den vroe-
geren leider der legionnaire beweging en
plaatsvervangenden minister-president Ho-
ria Sima, tot den vroegeren minister van
'gezondheid en commandant van de plaatse
lijke groep Boekarest der legionnaire be
weging, Pafcrascu, tot den vroegeren onder
staatssecretaris in het ministerie van finan
ciën, Papanace, tot den vroege-ren leider
van de legionnaire studenten, Trifa. tot den
vroeg-eren commandant van het legionnaire
arbeiderscorps, Groza, tot den vroegeren lei
der van het legionnaire hulpwerk. Gai*-
neatze, en tot den onderstaatssecretaris
Georgescu. (DN.B.)
JvEYNES NAAR WASHINGTON.
In Londen is officieel medegedeeld, dat op
verlangen van den Engelschen minister ran
financiën, Wood, de bekende econoom
Keynes, een kort bezoek aan Washington
zal brengen om daar besprekingen te voe
ren over de uitvoering van de leen- en
■pachtwet en de daarmede in verband
staande problemen. (D.NB.).
De diplomatieke medewerker van de Boer-
senzeitung, dr. Karl Megerle, noodigt Zwit
serland uit om „uit de Zuidslavische ca
tastrophe een les te trekken en eindelijk in
te zien, waarheen het kan leiden, wanneer
tusschen de buitenlandsche politiek der re
geering en de binnenlandsche politiek der
pers en openbare meening 'n levensgevaar
lijke tegenstelling bestaat. Wanneer men
het woord laat aan de straat en een regee
ring op onachtzame wijze toelaat, dat de
bevolking door anti-Duitsche invloeden tot
een vonnis van zelfmoord ten aanzien van
den eiifen en de wereldtoestand wordt ge
bracht.
Megerle wijst er op, hoe belangrijke dag
bladen, partijen, organisaties en indivi-
dueele - personen in Zwitserland voortgaan
partij te trekken voor de vijanden van
Duitschland en Duitschland uit te dagen.
„De vijanden van Duitschland worden,"
naar. Megerle schrijft, „verheerlijkt, de
vrienden vervolgd. Zoo is ook een moreele
terreur begonnen tegen de Zwitsersche
journalisten die kort geleden gast geweest
zijn van Duitschland, en men heeft hen
willen discrimineeren door hen „pelgrims
naar Duitschland" te noemen.
Megerle keert'zich vooral tegen den naar
Zwitserland geëmigreerden theoloog, prof.
Karl Barth. Deze trekt in het land der
Zwitsers rond, zoo schrijft hij, om in over
volle zalen ander „theologisch-kerkelijken
dekmantel" tegen Duitschland te prediken.
De betrekkingen van dezen theoloog en
het derde rijk zijn bekend. Wanneer des
ondanks de officieele meening der Zwitser
sche autoriteiten het hem en anderen mo
gelijk maakt tegen Duitschland te ageeren,
heeft het geen zin meer verder met de
Zwitsersche pers of andere instanties te twis
ten over het begrip der neutraliteit. Men
moet constateeren, dat klaarblijkelijk de
krachten de overhand hebben behaald, die
den indruk willen wekken, dat Zwitserland
een onzekere kantonist wil zijn in het
nieuwe Europa en een vijand van Duitsch
land.
„Op gelijke wijze", zoo verklaart Megerle,
„is het proces der vernieling van de neu
traliteit, van het vertrouwen en van de
buitenlandsch politieke reputatie ook in
zekere andere landen begonnen." In dit
verband wijst de schrijver ook op de ern
stige waarschuwing, die de Italiaansche
pers Zwitserland heeft moeten toedienen.
Ieder verstandig Zwitser weet, dat de toe
stand van zijn land op geen enkel gebied
zoo is, dat men zich deze buitenlandsch -
politieke luxe zou kunnen veroorloven. „De
zaken zijn zoo ondragelijk geworden,"
merkt Megerle ten -slotte op, „dat geener
lei -verschuilen achter democratische vrijr-
heid, geen omstandige en haarklovende
uitlegging van de neutraliteit, vooral ech
ter niet meer het onderscheid tusschen de
correcte houding der regeering en der z.g.
niet bindende houding der publieke mee-
nïn^uitingen aanvaard kan worden, maar
dat voor Zwitserland als geheel geldt, dat
Bismarck eens van vensterruiten zeide, die
door enkelingen worden ingeworpen^ maar
door allen duur moeten worden betaald.
(D.N.B.)
DE „DIPLO" OVER DE REDE
VAN CHURCHILL.
De voornaamste reden, die Churchill aan
leiding heeft gegeven tot zijn radiorede,
ziet dé Deutsche diplomatisch-politisohe
Korrespondenz in het feit, dat het noodig
is geworden goede woerden te spreken,
vaar roemrijke daden ontbraken en zich
overal de bange vraag, hoe de toekomst zou
zijn, liet hoor en. Vooral het binnenlandsche
front, aldus de Diplo, had opmonterende
woorden noodig. Het was lang genoeg op
de meest lichtvaardige wijze in illusies ge
houden over den waren toestand. Nu alles
anders geworden is dan voorspeld was, had
het binnenlandsche front in Engeland
woorden noodig, niet alleen woorden van
lof, maar ook van rechtvaardiging en met
de verzekering, dat een voortgezet volhou
den niet vergeefsch is.
Als tweede bezorgdheid van Churchill
noemt de Korrespondenz de betrekkingen
van het Engelsche moederland en de do
minions Australië en Nieuw-Zeeland, wel
ker troepencontingenten, zooals bekend is,
bij de laatste Britscfhe nederlagen aan de
Middellandsc'he Zee zeer in het bijzonder
te lijden hebben gehad.
Op grond hiervan it eest Churchill reac
ties in deze overzeesche gebieden. Vooral
wanneer uit de verschillende beschrijvingen
van de oorlogsdeelnemers de waarheddover
den rampspoed en zijn achtergronden tot
in deze verafgelegen gebieden zal zijn door
gedrongen. Terecht vreest hij het oogen-
biik, waarop bekend wordt, dat Engelsche
infanterie slechts op één enkelen dag op
Grieksohen grond in gevechtscontact is ge
komen met Duitsche troepen en dat de
aanzienlijke verliezen, die de troepen der
dominions hebben geleden niet zoozeer in
den strijd voor de verdediging van Grieken
land zijn ontstaan als wel tijdens de vlucht
te land en vooral over zee. De hoofdzaak
der verklaringen van den minister-presi
dent is volgens de Diplo gelegen in den
Britschen wensch de Ver. Staten, ten koste
van alles tot een meer doeltreffende oor-
lcgshulp dan tot dusver te brengen. Met
de waarheid alleen komt men er niet om te
bewijzen, dat de belangen van de Vereen.
Staten cf zelfs van Amerika in zijn geheel
worden bedreigd, aldus de Diplo. Daarom
heeft Roosevelt kortelings de aanwezigheid
van Duitsche bezettingstroepen o-n Groen
land verzonnen, terwijl Churchill door te
verwijzen naar Duitsche militaire bedoe
lingen, vooral in Spanje en het Westen van
Noord-Afrika een sterkere deelneming van
de Ver Staten tot stand zou willen breng""
Thans, nu Engeland na elkèar al zijn Furo-
peesche vrienden misleid en in het verderf
gestort heeft, zoo merkt de D'plo ten slotte
on, blijven nog slchts de Ver. Staten o^er,
die, zoo zou Churchill het willen, met ge
meenschappelijke inspanning van beide
kanten, verstrikt moeten worden in het
door Engeland zelf opgeroepen lot. (D.N.B.)
SPAANSCHE SCHEPEN DOOR
ENGELSCHEN IN BESLAG GENOMEN.
Naar bekend wordt, zijn de beide Sp?.an-
ictye koopvaarders Cabon San Sebastiano
en Urola door de Engelschen in beslag ge
nomen en naar Gibraltar gebracht, of
schoon deze schepen geen oorlogsmateriaal
aan boord hadden. In Spanje heeft dit op
treden der Britten groote ontstemming
teweeg gebracht. (AJN.P.)
2—1'
