Belgrado, Bardia, Solloem en Koritza in handen van de as Tobroek omsingeld Neutraliteitspact tusschen Japan en de Sovjets 82sfe Jaargang DINSDAG 15 APRIL 1941 No. 24862 Verduisteren: Britsche tonnage vernietigd Joden moeten hun radio-toestellen inleveren Matsoeoka op thuisreis Afscheid Stalin—Matsoeoka Verklaring van Konoje 20.38, 6.41 uur uur J EERSTE BLAD huil over het pact Feiten van den dag LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES 32 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad zyn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum 5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht. „Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling, alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven wordt 10 ets. berekend. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeente waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden2.47 per weekƒ0.19 Franco per post 2.47 per 3 maanden -f- portokosten V (voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.) Met groote snelheid hebben de Duitsch- Italiaansche legers hun succes op den Bal kan en in Noord-Afrika voorgezet. Het Duitsche opperbevel deelde daarover mede: Zondag: Duitsche tro-epen, onder leiding van den kolonel-generaal von Kleist, heb ben in den vroegen ochtend van 13 April de Servische hoofdstad en vesting Belgra'do uit het Zuiden komende, be zet, nadat op 12 April des namiddags een kleine S.S.-afdeeling der S.S.-divi- sie „Reich", onder leiding van kapitein Klingenberg, uit het Noorden over den Donau de stad was binnengedrongen en de vlag had geheschen op het Duit sche gezantschapsgebouw. Bij de zuivering van het bekken van Lai- bach in het gebied rondom Agram zetten troepen van het Duitsche leger hun bewe^ gingen systematies voort. Bij Karlstadt hebben zij contact tot stand gebracht met de Italiaansche strijdkrachten. Het aantal bij Agram gemaakte krijgs gevangenen bedraagt volgens de tot dusver ontvangen berichten 22 generaals, onder wie twee commandanten van legercorpsen, 300 andere officieren en 12.000 manschap pen. Bovendien werden ongeveer 100 stuk-, ken geschut, tien vliegtuigen, talrijke op slagplaatsen van munitie en benzine en een nog niet te overziene hoeveelheid infante- riewapens en ander oorlogstuig buitge maakt. De Hongaarsche troepen hebben ten Noor den van Dsijek en tusschen Donau en Theis een doorbraak bewerkstelligd door de vij andelijke grensversterkingen en rukken verder op. In Zuid-Servië is de opmarsch na het overwinnen van den plaatselijken weer stand van uiteengedreven Servische troe- penonderdeelen systematisch voltrokken. Het luchtwapen heeft in het Zuidooste^ lijke gebied ook gisteren voor den oorlog belangrijke doelen met groot succes be stookt. Het vernielde op vliegvelden in Bosnië en in Herzegowina in totaal 39 vij andelijke vliegtuigen. In het gebied rondom Belgrado, gelukte het transport- en materiaaltreinen met bommen te vernielen en op marsch zijnde colonnes uiteen te drijven. In den nacht van 11 op 12 April hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen bij een aan val op de reede van Salamis een vijandelijk koopvaardijschip van 4000 BR..T. tot zinken gebracht en bomtreffers geplaatst op vier andere groote schepen. In de haven van Piraeus zijn twee benzinedepots, een elec- trische centrale en een maalderij met suc ces gebombardeerd, terwijl een vijandelijk vliegtuig van het type Hurricane werd neergeschoten. Andere Duitsche gevechts vliegtuigen hebben denzelfden nacht ben zinedepots en onderkomens van het vlieg veld Venezia op het eiland Malta in brand geworpen 5000 B.R.T., terwijl het ten Westen van Bedford en ten .Z.W. van Cardiff twee groo te koopvaarders met voltreffers zwaar be schadigde. Ten Westen van Miïford Haven is een konvooi met goed succes aangeval len. Andere aanvallen waren gericht op haveninstallaties aan de Engelsche Zuid kust. Bij aanvallen op vliegvelden zijn ver scheiden toestellen op den grond vernield en zijn langdurige branden waargenomen. Bij een poging van den vijand om over dag naar de kust van het bezette gebied te vliegen hebben jachttoestellen een En- gelsch jachttoestel van het type Hurricane en luchtafweer een gevechtstoestel van het type Bristol-Blenheim neergeschoten. In den afgelbopen nacht heeft het lucht afweergeschut nog drie vijandelijke vlieg tuigen doen neerstorten. De vijand is Duitsch gebied niet binnen gevlogen, De totale verliezen van den vij and gisteren overdag en in den afgeloopen nacht zijn 46 vliegtuigen. Twee eigen vlieg tuigen worden vermist. En Maandag: In Joego-Slavië is het grootste deel van de tegen de Duitsche troepen vech tende vijandelijke strijdkrachten ver nietigd. De restivan het Servische leger trekt zich voor de Duitsche en Itali aansche troepen in het bergland terug. Alleen op enkele plaatsen wordt nog tegenstand geboden. Bij de achtervol ging van den verslagen vijand werd de Save overschreden. Over de inneming van Belgrado wordt nog gemeld, dat reeds in den nacht van 12 op 13 April onderdeelen van een pant serdivisie van het Westen uit tot aan het centrum der stad waren doorgedrongen. In Noord-Griekenland ontwikkelen de operaties zich volgens het opgestelde plan. Het luchtwapen ondersteunde ook op 13 April in het Zuidoostelijke gebied de opera ties van het leger door vernietigende aan vallen van af deelingen jacht- en gevechts vliegtuigen en duikbommenwerpers op vij andelijke troepencolonnes in het gebied rondom Belgrado, alsmede op troepencon- EEN TERMIJN VAN 14 DAGEN GESTELD. Op grond van par. 1 dér verordening van den rijkscommissaris voor het be zette Nederlandsche gebied over de strafbaarheid van overtredingen van militaire of politionaire maatregelen, mede in aanmerking genomen par. 1 der verordening nr. 26 van 1941 over bijzon dere t veiligheidsmaatregel op radio- gebied, verordent de commissaris-gene raal, S.S. Brigadeführer Rauter het volgende: De in het bezit van Joden in Neder land zich bevindende radio-ontvangst toestellen gelden met onmiddellijken in>- gang als door de politie in beslag ge nomen. Als Joden gelden alle personen, die in den zin van par. 4 der verordening 189 van 1940 Joden zijn of voor Joden te houden zijn. De radio-ontvangtoestellen moeten in onbeschadigden toestand binnen 14 da« gen na de publicatie in de pers bij de gemeente-autoriteiten, waar de bezitter van het radio-apparaat zijn woning en zijn zaak heeft, worden ingeleverd. Het herstellen van beschadigde apparaten moet op kosten van den bezitter ge schieden. Handelingen in strijd hiermede wor den gestraft. Nader vernemen wij nog, dat Joden wel aangesloten mogen zijn bij de radio-distri butie. centra ties bij Banjaluka. Andere succes volle aanvallen werden ondernomen op vliegvelden in Midden-Bosnië en in Her zegowina. Aanvallen op militaire doelen te Sera- jewo veroorzaakten zware vernielingen en uitgestrekte branden in een groot troepen kamp en in spoorweginstallaties. z In Noord-Afrika werd bij den verderen opmarsch na een gevecht het fort Ca- puzo, alsmede het op Egyptisch grond gebied liggende Solloem genomen. Duitsche duikbommenwerpers vernietig den bij een aanval op vliegvelden op Malta in den nacht van 12 op 13 April twee op den grond staande vijandelijke jachtvlieg tuigen van het type Hurricane en plaatsten een voltreffer op het achterste gedeelte In het Kremlin te Moskou is Eersten Paaschdag om 14 uur 30 plaatselijken tijd een neutraliteitspact onderteekend tusschen Japan en de Sovjet-Unie. De onderteekening geschiedde door den Japanschen minister van Buitenland sehe Zaken, Matsoeoka en den Sovjet Russïschen premier en volkscommissa ris van Buitenlandsche Zaken, Molotof. Tegelijk met de onderteekening van het uit vier punten bestaande neutra liteitspact hebben Japan en de Sovjet Unie een gemeenschappelijke verkla ring uitgegeven, waarin het Japansche rijk de territoriale integriteit en on schendbaarheid van de Mongoolsche volksrepubliek erkent en de Sovjet-Unie de territoriale integriteit en onschend baarheid van het keizerrijk Mand- sjoekwo. In Noord-Afrika hebben de Duitsch- Italiaansche troepen de omsingeling van Tobroek voltooid en met een stout- moedigen opmarsch het aan de Oost grens van Cyrenaica gelegen steunpunt de haven Bardia, ingenomen. Bijzondere successen hebben de marine en het luchtwapen verworven in den strijd tegen de scheepvaart voor de ravitailleering van het Britsche moederland. Duikbooten hebben in het Noorden en midden van den Atlantischen Oceaan en ten Westeh van Afrika vijftien gewapende vijandelijke koop vaarders tot zinken gebracht met een* to talen inhoud van 75.922 B.R.T^ Zij brach ten voorts zware schade toe aan een groot koopvaardijschip. Lange-afstandbommenwerpers hebben op ongeveer 400 K.M. ten Westen van de Or kaden een koopvaarder van 3800 BH.T. tot zinken gebracht. Ten Z.O. van Harwich vertoonde een vrij groot koopvaardijschip nadat bommen ge worpen waren, .slagzij. In de afgeloopen nacht is door het luchtwapen aan den uit- De kern van het Japansch-Russische neu traliteitspact luidt volgens Domei als volgt: „Het Japansche rijk en de UB.S.R., be wogen door den wensch tot versterking der vreedzame en vriendschappelijke betrek kingen, die tusschen de beide landen be staan. hebben besloten een neutraliteits pact te sluiten en zijn wederkeerig het volgende overeengekomen: Art. 1. De beide hooge contracteerende partijen komen overeen de vreedzame en vriendschappelijke betrekkingen tusschen haar te handhaven en elkanders territo riale integriteit en onaantastbaarheid te eerbiedigen. Art. 2. In geval een van beide hooge contracteerende partijen het voorwerp wordt van militaire actie door een of meer derde mogendheid (-heden), zal de andere partij gedurende den geheelen duur van een dergelijk conflict de neutraliteit acht nemen. Art. 3, Het onderhavige pact zal van kracht worden van den dag af der voltrek king van zijn ratificatie door de beid.e hoo ge verdragsluitende partijen en het zal gel dig. zijn voor een tijd van vijf jaar. In ge val geen van beide hooge verdragsluitende partijen het verdrag een jaar voor den afloop opzegt, zal het pact geacht worden automatisch voor de volgende vijf jaar te zijn verlengd. Art. 4. Het onderhavige pact zal zoo spoedig mogelijk worden geratificeerd. De uitwisseling der ratificaties zal geschieden te Tokio zoo spoedig zulks mogelijk is." De -Japansche minister van Buitenland- gang van het kanaal van Bristol een koop- sche Zaken, Matsoeoka, is Zondagavond uit vaardijschip tot zinken gebracht, groot 'Moskou vertrokken, op weg naar ïokio. Voor het vertrek van den trein arriveerden Stalin en Molotof. Na een buitengewoon hartelijk afscheid tusschen Matsoeoka, Sta lin en Molotof en onder herhaalde hand drukken, vertrok de trein tegen 18 uur Moskouschen tijd. Naar Domei meldt, heeft Matsoeoka bij het afscheid op het station te Moskou tot Molotof gezegd: „Komt u in ieder geval spoedig naar Japan." Naar in goed ingelichte kringen te Tokio verluidt, zoo meldt D.N.B. nog, zou het be sluit om het tusschen Matsoeoka en Molo tof uitvoerig- besproken pact nog tijdens de aanwezigheid van Matsoeoka in Moskou te onderteekenen, op persoonlijk verzoek van Stalin genpmen zijn. Stalin heeft zich bij het onderhoud met Matsoeoka beijverd voor do onmiddellijke sluiting van het pact, waarop in Tokio telegrafisch instruc ties werden gevraagd. Na aan den keizer rapport te hebben uitgebracht, heeft mi nister-president prins Konoje, telegrafisch zijn toestemming gegeven, waarop het pact werd onderteékend. De .Japansche premier, Konoje, heeft naar aanleiding van het sluiten van het Japansch-Russische neutraliteitspact een verklaring afgelegd, waarin hij o.m. het volgende zeide: Japan heeft eenigen tijd geleden, bij het sluiten van he't driemogendhedenpact mets Duitschland en Italië, zijn onveran derlijk besluit bekend gemaakt, om een uitbreiding van den oorlog te verhinderen en den vrede in Oost-Azië te verzekeren. De spil van zijn buitenlandsche politiek is het driemogendhedenpact. Om dit voorne men te bereiken, was het van belang, dat Japan en Rusland als naburen hun vriend schappelijke betrekkingen versterken." Konoje zeide verder: „Hierdoor wordt te gelijkertijd de geest' van het driemogend hedenpact versterkt. In deze overtuiging heeft de regeering sedert eenigen tijd met de Sovjet-Russische regeering onderhande lingen gevoerd met de bedoeling, een prin- cipieele opheldering in de betrekkingen van Japan met Rusland tot stand te bren gen. De onderhandelingen zijn met het be zoek van Matsoeoka snel gevorderd en hebben geleid tot de onderteekening van het pact. Het is mijn vaste overtuiging, dat het pacts in de betrekkingen tusschen de beide landen van historische beteekenis is en dat het tot de bevordering van den wereldvrede essentieel zal bijdragen. Ik twijfel niet, dat het pact tot grondslag voor een snelle oplossing voor de verschillende tusschen beide landen hangende proble men zal dienen." Zoowel de Japansche, Russische als Duitsche pers juicht het pact ten zeerste toe. Zoo zegt de Diplo ojn.: Problemen, die (jarenlang de betrekkin gen tusschen Japan en de Sovjet-unie be dreigden, ja in gevaar gebracht hebben, als het standpunt van beide mogendheden tegenover het keizerrijk Mansjoekwo resp. de republiek van Buiten-Mongolië, zijn -door de verklaringen omtrent de weder- zijdsche eerbiediging van de territoriale in tegriteit en onaantastbaarheid van deze beide staten uitgeschakeld als storende factoren in de Japansch-Russische betrek kingen. Bovendien zal deze overeenkomst, zoo schrijft de Diplo, waarvan de totstandko ming reeds gerulmen tijd geleden van Duit sche zijde als toe te juichen gequalificeerd was, een nieu\ye zware teleurstelling vor men voor het streven naar uitbreiding van den oorlog, zooals dit in den loop van de zen oorlog door de Angelsaksische mogend heden met positief, maar voor hen zelf bepaald catastrofaal resultaat aan den dag is gelegd. Duitschland kan deze ontwikkeling slechts toejuichen. Immers, zij biedt Japan gele genheid in het Groot-Aziatisch gebied zijn gang te gaan in de richting van een constructieve reorganisatie en wel tegen- ij ver .iedere mogendheid van elders, die hoe weinig zij daar ook te maken moge hebben uit nijd of winstbejag lederen organischen vooruitgang, die slechts de welvaart van de daar woonachtige volken dient, zou willen beletten. De Angelsaksische inmengingsmanie heeft juist de laatste dagen in het geval- Joegoslavië een hevige blamage en een zvvaren slag opgeloopen. Het zoo juist te Moskou onderteekende verdrag zou wel eens oorzaak kunnen zijn, dat niet in de laatste plaats ook Washington zich weinig aangemoedigd voelt om ditmaal in hetf Vérre .Oosten een nieuwe nederlaag voor zijn prestige uit te lokken. Voor de in het driemogeridhedenverdrag vereenigde groote mogendheden, zoo ein digt de Diplo, geldt voor en na de stelregel ongeacht de kuiperijen van buitenstaan ders de ordening in hun gebied voort te zetten tot welzijn van de daar levende vol ken. van een Brltschen torpedojager. Gisteren werd het vliegveld Luca op het eiland Malta alsmede de haven Valetta opnieuw gebombardeerd. Duitsche jachtvliegtuigen schoten in een luchtgevecht boven het eiland een Britsch jachtvliegtuig van het type Hurricane neer. In het zeegebied rondom Engeland bracht hetluchtwapen uit gewapende konvooien in het St. George-kanaal drie schepen met een gezamenlijken inhoud van 28.000 B.R.T. tot zinken en veroorzaakte zware schade aan twee andere groote koopvaardijsche pen. Gevechtsvliegtuigen brachten in den afgeloopen nacht een koopvaardijschip van 5000 B.R.T. tot zinken en bombardeerden haveninstallaties aan de Britsche Zuid oostkust. Een duikboot bracht bij IJsland een Britschen hulpkruiser van ongeveer 10.000 B.R.T. tot zinken. Twee patrouillevaartuigen schoten aan de Noordzeekust van zes aanvallende Brit sche vliegtuigen er twee neer en bescha digden een ander vlitgtuig zwaar. Jacht vliegtuigen schoten bij Dover vier versper ringsballons omlaag. De vijand vloog noch overdag noch des nachts het rijksgebied binnen. Bij de gevechten in Zuid-Servië heeft de commandant van een afdeeling pantserja gers, majoor Stiefvater, zich als comman dant van een vooruitgeschoven afdeeling docr persoonlijke actie bijzonder onder scheiden. van hedenavond tot morgenochtend De maan kwam vannacht op te 0.07 uur en ging onder te 9.21 uur. Dit Nummei bevat DRIE Bladen De Amerikaansche minister van buiten landsche zaken, Cordell Huil, heeft in een persconferentie op een commentaar op het Russisch-Japansche pact de volgende offi- cieele verklaring afgelegd: De beteekenis van het pact tusschen de sovjet-unie en Japan met betrekking tot de neutralitetit, zooals dit in de pers is weer gegeven, moet niet overschat worden. Dit verdrag maakt den indruk overeen te ko men met de situatie, die in wezen sedert eenigen tijd tusschen beide landen bestaat. Derhalve vormt zij geen verrassing, of schoon er twijfel bestond, of de beide re geeringen haar al dan niet op schrift zou den stellen. Natuurlijk blijft de politiek van onze regeering ongewijzigd. Huil weigerde uiteen te zetten, hoe de Vereenigde Staten de Russische erkenning van.Mandsjoekwo beschouwèn en verwees slechts naar bovengenoemde verklaring. Op een andere vraag, of de Vereenigde Staten beperkende maatregelen nopens Japan of Rusland overwogen, zei Huil slechts, dat deze aangelegenheid nog niet besproken was. Ook weigerde nij, zoolang hij de aan gelegenheid niet nader had bestudeerd, te zeggen, of dit pact eenige uitwerking had op de Russisch-Amerikaansche betrek kingen en op de handelsbesprekingen tus schen beide landen. (Domei). Binnenland Vergadering te Haarlem van „Bloembollen cultuur". (2e Blad). Spoorwegdiefstallen te Rotterdam opgehel derd. (Gemengd, 2e Blad). Buitenland Nieuwe successen van de as op den Balkan en in Noord-Afrika. (Ie Blad). Een neutraliteitsverdrag tusschen Japan en de sovjet-unie gesloten. (Ie Blad). Het Engelsche expeditie-leger in Grieken land scheept zich in. (Ie Blad). ZIE VOORTS „LAATSTE EERSTE BLAD. BERICHTEN" MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL PAGINA 3 VAN HET DERDE BLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1