Matsoeoka te Berlijn
De leerlingenschaal is
verlaagd
Pie Jaargang
ZATERDAG 29 MAART 1941
No: 24850
JAPONNEN NAAR MAAT
Verduisteren:
Handhaving der orde onder de
studenten
De situatie in Zuid-Slavië nog
onduidelijk
De onderwijzersopleiding duurt
4 jaar
Lunch bij den Führer
I. J. v. EGMOND ZOON
20.07 uur
7.21 uur
20.09 uur
7.19 uur
Rosenberg over het
Jodenvraagstuk
Uit Amerika
Opgedragen aan den rector-magnificus
Koning Peter beëedigd
Meer oefening in de practijk van het lesgeven
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
IS UW RADIO DEFECT?
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
32-cts.^per regel voor advertenties uit Hielden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum
5,rogels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht.
„Kléine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling,
alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending 'van brieven
wordt 10 ets. berekend.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden2.35
per weekƒ0.18
Franco per post ƒ2.35 per 3 maanden 4- portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
(Hoffmann)
Telegrafisch overgebrachte foto van de ontvangst door den Führer van den Japan-
schen minister van buitenlandsche zaken Matsoeoka.
De Führer heeft gistermiddag ter eere
van Matsoeoka, in zijn wonihg in de rijks
kanselarij een lunch aangeboden, waaraan
rijksmaarschalk Hermann Goring en rijks
minister van buitenlandsche zaken, Von
Ribbentrop, groot-admiraal Rader, de ge-
neraal-veldmaarschailken Von Brauchitsch,
Keitel, Von Runstedt, Von Bock, Von Leeb,
Von Reich en au, Von Khige en Kesselririg,
de rijksministers dr.- Göbbels, Funk en dr.
Laimimers, de rijksleiders Rosenberg; dr.
Dietrich, Bouhler en Bormann, staatsmi
nister dr. Meissner, staatssecretaris Von
Weiszacker, ambassadeur Ott, onderstaats
secretaris dr. Wömiann, alsmede de mili
taire en persoonlijke adjudanten van dén
Fü'hrer en de intiemste medewerkers van
den rijksminister van buitenlandsche za
ken, deelnamen.
Van Japansche zijde namen eveneens vele
leden der delegatie van Matsoeoka deel, be
nevens de gezant en gezantschapsraad-
personeel.
In aansluiting op de lunch overhandigde
minister van 'buitenlandsche zaken Mat
soeoka aan den Führer een geschenk van
den Tanno en wel een kostbaren Japan-
schen bloemenwagen in symbolische uitvoe
ring. De Führer nam het meesterstuk van
Japansche smeedkunst, het z.g. Onhana
Goeroena, dat in Japan een symbool voor
macht en welstand beteekent, met harte-
lijken dank en oprechte vreugde aan.
Daarna nam de Führer zeer hartelijk' af
scheid van zijn gast, die zich naar kasteel
Bellevue begaif.
Op de Japansche ambassade werd een
receptie gegeven.
Onze zaaJk is van Dinsdag 1 April as.
af uitgebreid met deze nieuwe af dee
ling. - Een chef-coupeuse met ruim
1'0-jarige ervaring staat U ten dienste.
BREESTRAAT no. 173
BONTWERKERU KLEERMAKERIJ
%5 (Ineez. Med.)
van hedenavpnd
tot morgenochtend
en van Zondagavond
tot Maandagmorgen
De maan kwam heden op te
8.06 uur en gaat onder te 21.57
uur; voor morgen zijn deze
tijdstippen: op te 8.34 uur;
onder te 22.58 uur.
Op de slotbetooging ter gelegenheid van
de opening van het instituut voor onder
zoek naar het Jodenvraagstuk; heeft rijks
leider Rosenberg van Berlijn uit een radio
rede gehouden over het onderwerp „Het
Jodenvraagstuk als wereldprobleem".
Spr. ging uitvoerig in op de Joodsche
banden met .Engeland, Frankrijk en de Ver.
Staten vroeger en. thans en brandmerkte de
pbging van de Joodsche financiers, die na
den wereldoorlog trachtten tachtig miï-
lioen Duitschers in slavernij te brengen. In
1933 is bereikt, dat Duitschland zijn eigen
lot weer bepaalt. Rosenberg wees vervol
gens met geschiedkundige voorbeelden op
overeenkomstige afweermaatregelen tegen
de Joden in andere landen, b.v. Hongarije
en Roemenië. Het jaar 1940 zal steedis het
■beslissende jaar blijven, waarin de Joodsche
troepen verslagen werden.
Vervolgens legde Rosenberg den achter
grond van de propaganda voor den Jood-
schen staat bloot en verklaarde: In wer
kelijkheid is er nooit een Joodsche staat ge
weest en zal er ook nooit een zijn. In on
derscheiding van andere volken van den
aardbol is het Jodendom geen verticale
geleding, die alle beroepen omvat, maar
steeds een horizontale laag binnen het be
stek van de verschillende volken geweest
en wel de laag, waarin stoffelijke en gees
telijke tusschenhandel werd gedreven.
De droom, om in Palestina een zuiver
Joodschen staat te vormen om van daaruit
op te komen voor de Joden oVer de geheele
wereld, een staat die tevens en asyl zou
worden voor uit andere landen uitgewezen
Joodsche avonturiers; deze droom is nu
voorbij. De zuivering van de wereld heeft
thans een aanvang, genomen.
Deze zuivering zal ons ook meneer Roo
sevelt met zijn Baruchs en zijn prutsfilm-
joden niet vermogen te böletten. Neen, in
tegendeel, juist de proclamatie, dat de
Joodsche parasietengeest thans de vrijheid
der wereld zou representeer en, zal eerst
•recht allen tegenstand van het Duitsche
karakter wakker roepen en het sterkste mi
litaire instrument, dat de geschiedenis ooit
heeft gezien, de Duitsche weermacht van
Adolf Hitler, zal er voor zorgen, dat deze
laatste woedende poging om nog eenmaal
het blanke ras ten gunste van de finan-
cdeele heerschappij der Joden tegen Europa
te laten oprukken, voor goed haar einde
vindt. (D.N.B.).
DE STAKINGEN.
Op. de opwekking van de federale regee
ring om den arbeid in de Allis Ch&lmers
fabrieken, die bewapeningsopdrachten ad
45 mil'lioen dollar hebben, te hervatten is
een klein percentage van de 7800 stakende
arbeiders aan het werk gegaan. De C.I.O.
■had bekend gemaakt, dat ieder lid, dat het
stakingsparool overtreedt, uit de vakver-
eeniging gezet wordt. (D.N.B.)
Officieel wordt bekendgemaakt,dat de
staking bij de Bethlehem Steel Corporation
die reeds vier dagen duurde en die een ge
vaar voor de Amerikaansche bewapening
dreigde te worden, is bijgelegd. De bespre
kingen tusschen de stakingsleiders en de
afgevaardigden der bedrijfsleiding duurden
den geheelen nacht. (UP.)
RESOLUTIE VAN NYE.
De republikeinsche senator Nye heeft,
naar D.N.B. uit Washington meldt, in den
Senaat een resolutie ingediend om hef
zenden van Amerikaansche strijdkrachten
aar overzeesche gebieden voor oorlogsdoel
einden, afhankelijk te maken van een volks
stemming. Mét den democraat Wheeler
werkt hij thans plannen uit voor een cam
pagne in het geheele land, met de strek
king de' Véreenigde Staten buiten den oor
log te hóuden. Nye begint heden met een
reeks redevoeringen aan de Westkust.
Wheeler begint hiermede de volgende week
in het Midden-Wekten.
VOORSTEL VAN ROOSEVELT
AAN DE VALERA?
De Portugeesche bladen hebben een be
richt uit de „Daily Mail" overgenomen,
waarin gezegd wordt, dat president Roo
sevelt aan den president van Ierland, de
Valera, voorstellen zou hebben doen toe
komen om aan de Westkust van Ierland
gelegen haven Foynes te mogen gebruiken
voor oorlogsvliegtuigen. (D.N.B.)
DUITSCHE GRAANLEVERANTIES
AAN NOORWEGEN.
De Noorsche staatsraad Johannessen
heeft in een gesprek met een specialen
correspondent van „la Corrispondenza"
over het besluit van Duitschland om door
het .zenden van graan de levensmiddelen
voorziening van Noorwegen te waarborgen,
verklaard, dat Duitschland inet deze leve-
Tanties toon, wat de door de nieuwe Euro-
peesch'e orde geschapen. Europeesche soli
dariteit is en wat voor een groot gevoel van
verantwoordelijkheid Duitschland in het
kader van het groote Europa bezit.
(D.N.B.)
In het verordeningblad is opgenomen een
besluit van den secretaris-generaal van het
departement van opvoeding, wetenschap en
cultuurbescherming betreffende handhaving
der orde onder de studenten, aan universi
teiten en hoogescholen in het bezette Ne-
derlandsche gebied.
Daarin wordt het volgende,bepaald:
De handhaving der tucht en orde
onder de studenten is opgedragen aan
den rector-magnificus, voor zoover hier
na niét anders is bepaald.
Bij overtreding der orde of bij ander
wangedrag waarschuwt of berispt de
rector-magnificus.
In ernstige gevallen is de rector-mag
nificus bevoegd den overtreder den toe
gang tot de universiteit of hoogeschool
'voorloopig voor den tijd van zeven
dagen te ontzeggen.
Het college van rector-magnificus en
assessoren bepaalt binnen zeven dagen
na de beslissing, door den rector-mag
nificus genomen, of en voor hoelang de
periode, gedurende welke de toegang is
ontzegd, dient te worden verlengd.
De overtreder mist de bevoegdheid om
gedurende den tijd, dat hem de toegang
tot een universiteit of hoogeschool is
ontzegd, examen af te leggen of toege
laten te worden tot het bijwonën van
colleges en practica aan eenige andere
universiteit of hoogeschool in het be
zette Nederlandsche gebied.
De uitspraak van het college van rector-
magnificus en assessoren, waarvan onver
wijld aan den overtreder, het college van
curatoren en den secretaris-generaal schrif
telijk mededeeling wordt gedaan, dient van
een dagteekening te worden voorzien en
met redenen te worden omkleed. Tevens
wordt beslist of de uitspraak al dan niet
openbaar zal worden gemaakt.
De rector-magnificus en de belangheb
bende kunnen binnen drie weken na dag
teekening van de uitspraak bij de secreta
ris-generaal in beroep komen. Het instellen
van beroep brengt niet.mede, dat de uit
voering van de opgelegde straf wordt opge
schort.
De voorzitter van het college van cura
toren, gehoord den rector-magnificus, kan
in het belang van de betrokken universiteit
of hoogeschool of bij wijze van ordemaat
regel bepalen, dat de universiteit of hooge
school gedurende ten hoogste vier dagen zal
worden gesloten. Hij doet van een hiertoe
strekkend besluit onverwijld mededeeling
aan den secretaris-generaal, die de sluiting
voor onbepaalden tijd kan verlengen.
Rechtsvoorschriften, welke met de bepa
lingen van dit besluit in strijd zijn, treden
buiten werking.
Dit besluit treedt heden in werking.
De situatie in Zuid-Slavië is nog steeds
niet geheel opgehelderd.
Koning Peter II heeft gistermorgA in
tegenwoordigheid van de leden der regee
ring den eed afgelegd voor den patriarch
der Servisch-orthodoxe kerk en de hooge
geestelij kheid.
Bij zijn troonsbestijging heeft koninê
Peter den rang van generaal bij het lucht-
wapen gekregen.
MINISTERRAAD.
Te Belgrado is gisteravond, volgens een
Avala-bericht in dit persbureau heeten
diverse wijzigingen in pro-Engelschen geest
te zijn aangebracht de ministerraad bij
eengekomen, onder voorzitterschap- van mi-
.J
j In de Staatscourant van gisteravond is
i een vijftal besluiten opgenomen, houdende
belangrijke wijzigingen van de lager onder
wijswet. Aan de nieuwe bepalingen ontlee-
nen wij het volgende:
Art 1 van het eerste besluit behelst de
reeds aangekondigde verlaging van de
leerlingenschaal. Bepaald wordt, dat
aan elke school voor gewoon lager on
derwijs het hoofd wordt bijgestaan door
ten minste een onderwijzer, zoodra het
aantal leerlingen 36, en door tenminste
2 onderwijzers zoodra het aantal leer
lingen 76 bedraagt. Voor elke 45 leer
lingen boven de 76 wordt één onderwij
zer meer vereischt. Deze bepaling gaat
in op den dag waarop in 1941 aan de
school volgens het op 31 December 1940
geldende leerplan het school- of cursus
jaar aanvangt.
Art. 2 houdt in een. wijziging van de
wachtgeldregeling voor onderwijzers, zoo
dat deze meer aansluit bij de tegenwoordige
wachtgeldregeling voor rijksambtenaren.
In art. 3 zijn bepalingen opgenomen, dat
in het vervolg school- en gemeentebesturen
verplicht zijn de eigen wachtgelders voor
herplaatsing in aanmerking te brengen.
Art. 4 regelt de kosten van vervangingen.
Deze kosten worden niet meer door het rijk
vergoed, wanneer de onderwijzer minder
dan vijf achtereenvolgende dagen met ver
lof is geweest. Hieronder is ook begrepen
ziekteverlof.
Art. 5 opent de mogelijkheid dat school
besturen ook over 1941 vergoeding zullen
krijgen voor de kosten van een vakonder
wijzer in de lichamelijke oefening, wanneer
in het jaar daarvoor de gemeente geen
vakonderwijs heeft gegeven.
De strekking van art. 8 van het eerste be
sluit is het mogelijk te maken, dat zij, die
studeeren voor een akte M. O. in het vervolg
in de school zich kunnen oefenen in de
practijk van het lesgeven. Voor scholen voor
buitengewoon onderwijs is de mogelijkheid
geopend, dat iemand, die zich speciaal op
dit onderwijs wil toeleggen of een akte
daarin wil behalen, zich ook kan oefenen in
de practijk van het lesgeven.
In art. 12 wordt de mogelijkheid geopend,
dat bijzondere kweekscholen kunnen wor
den opgeheven. De bedoeling van deze wij -
ziging is, dat de productie aan onderwijzers
geregeld kan worden naar de behoefte.
Tenslotte bevat dit besluit een overgangs
bepaling, waarin staat, dat de toelating van
de bezitters van de bevoegdheid van onder
wijzer tot kweekeling in de school, met in
vang van 1 Januari 1943 vervalt.
Het feit, dat de leerlingenschaal nu ver
laagd wordt, en het feit dat in 1942 geen
nieuwe examens worden afgenomen, brengt
met zich mede, dat'naar verwacht wordt
het overcompleet aan onderwijzers zal zijn
weggewerkt.
In 1942 zal alleen staatsexamen voor
onderwijzer kunnen worden gedaan door
degenen, die in 1941 zijn gezakt. Dit
geldt zoowel voor de staatsexamens als
voor de kweekschoolexamens en houdt
verband met de omzetting van de drie
jarige kweekscholen in een vierjarige.
Het tweede en derde besluit hebben be
trekking op een wijziging in de onderwij
zersopleiding, in dien zin, dat de driejarige
kweekscholen worden omgezet in vierjarige.
Daarbij zal in het bijzonder er op gelet wor
den, dat er veel meer uren worden gegeven
om zich.ts oefenen in de practijk van het
lesgeven.
De besluiten 4 en 5 houden de volgende
bepalingen in:
1. In het vervolg zal het schriftelijk werk
bij de kweekschool eindexamens voor alle
scholen gelijk zijn, en ook gelijk aan het
schriftelijk werk voor het staatsexamen
voor onderwijzer.
2. Bij de onderwijsexamens zal in het ver
volg alleen bevoegdheid gegeven worden in
het lesgeven in de lichamelijke oefening,
wanneer bij het examen voor dat vak een
voldoend cijfer is behaald.Wanneer deze
bevoegdheid aan den onderwijzer niet ver
leend wordt, wordt hij later in de gelegen
heid gesteld deze akte te verkrijgen.
nister-president generaal Simowitsj. De
banus van Kroatië, Iwan Tjoebatsjitsj,'
woonde de zitting bij. Nadat deze zitting
was afgeloopen, heeft generaal Simowitsj
aan de pers de volgende verklaring ver
strekt:
„In deze moeilijke dagen heeft Joego
slavië zich verontrust gevoeld over de wijze,
waarop de openbare zaak werd behartigd.
Het wantrouwen openbaarde zich in de
laatste dagen met een zoodanige kracht,
dat er gevaar ontstond voor de openbare
orde. Onder den druk van deze beroering
in de openbare meening zijn de tegenwoor
dige veranderingen tot stand gekomen. Op
het oogenblik, waarop Zijne Majesteit
Peter II de macht op zich genomen heeft
en een regeerini van nationale eenheid van
het Servische, Kroatische en Slovaaksche
Dit nummei bevat VIER Bladen
Binnenland
Aan de Technische Hoogeschool te Delft
worden met ingang van Maandag weer
examens en tentamens afgenomen (Bin
nenland, 3e Blad).
Installatie van den nieuwen burgemeester
van Assen (Binnenland, 3e Blad).
Buitenland
Nog onzekerheid over de situatie in Zui'~-
Slavië (le Blad).
Matsoeoka te Berlijn (le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAGINA 2 VAN HET VIERDE BLAD.
Bel 24244
De Radiotecbnische Dienst IE M C O n.v.
NIEUWE RIJN 32.
5798 (Ingez. Med.|
