Matsoeoka te Berlijn Regeeringswijziging in Zuid-Slavië VRIJDAG 28 MAART 1941 No. 24849 Verduisteren: 82ste Jaargang Ontvangen door den Führer Ontvangst in hotel Esplanade Duitsch weermachtsbericht Koning Peter neemt de macht in handen 20.06 uur 7.24 uur Nieuw kabinet gevormd EERSTE BLAD Feiten van den dag LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES 32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad zijn gevestigd Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum 5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht. „Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling, alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven wordt 10 ets. berekend. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maandenƒ2.35 per week ƒ0.16 Franco per post 2.35 per 3 maanden 4- portokosten (voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.) Gistermiddag heeft Hitier een onder houd met Matsoeoka gehad, dat 2Vs uur heeft geduurd. Omtrent dit onderhoud is het volgende communiqué uitgegeven: De Führer heeft Donderdagmiddag in tegenwoordigheid van den Rijksminister van buitenlandsche zaken, von Ribbentrop, den keizerlijk Japanschen minister van buitenlandsche zaken, Matsoeoka, in de nieuwe rijkskanselarij voor een langdurig onderhoud ontvangen, waarbij ook de kei zerlijke Japansche ambassadeur te Berlijn, Osjima, en de Duitsche ambassadeur in Tokio, Ott, aanwezig waren. De bespreking over alle actueele politieke vraagstukken verliep in den geest der hartelijke vriend schap, welke Duitschland en Japan ver- eenigt. Een eere-formatie der lijfwacht van Adolf Hitler bewees den Japanschen minis ter van buitenlandsche zaken bij aankomst en vertrek het militaire eerbetoon. O O Op een vraag of met den Japanschen mi nister van buitenlandsche zaken alleen diplomatieke of ook militaire gesprekken gevoerd zouden worden, werd in de Wil- helmstrasse geantwoord, dat men in den huidigen toestand geen diplomatieke ge sprekken kan voeren, zonder over den oor log te spreken. De gesprekken behandelen het algeheele vraagstuk van den oorlog, die thans de wereld beheerscht. Dit is de strijd van Duitschland tegen Engeland. De groote vraagstukken zijn duidelijk door het feit gekenmerkt, dat het er thans om gaat aan twee continenten een nieuw aanschijn te geven. O o Aan het onderhoud met den Führer was 's morgens een langdurige bespreking tus- schen von Ribbentrop en Matsoeoka voor afgegaan. In aansluiting daarop gaf von Ribben trop ter eere van den Japanschen gast een' ontvangst in intiemen kring, waaraan de leden van de Japansche delegatie, verte genwoordigers van de Japansche ambas sade en de vooraanstaande ambtenaren van de Wilhelmstrasse deelnamen. t> Matsoeoka had zich gisterochtend naar het monument Unter den Linden begeven om de gesneuvelden te eeren. Reeds vroeg in den morgen waren vele duizenden langs den weg gaan staan. Voor het tuighuis wérd Matsoeoka ontvangen door den com mandant van Berlijn, luit.-generaal von Hase. Nadat Matsoeoka de eerecompagnie had geïnspecteerd onder de tonen van de mili taire muziek, begaf hij zich met den com mandant van Berlijn en de militairen uit zijn gevolg naar het monument. Terwijl de muziek het lied van den Goeden kame raad ppeelde, legde de Japansche gast een reusachtigen lauwerkrans neer. Met een diepe buiging brachten de Japansche gas ten den dooden van den wereldoorlog en van den huidigen vrijheidsstrijd, een eer biedigen groet. De plechtige ceremonie eindigde met een inspectie van de eere compagnie. TOESPRAKEN VAN VON RIBBENTROP EN MATSOEOKA. Ter eere van den Japanschen gast, heeft de rijksminister van buitenlandsche zaken, von Ribbentrop, gisteravond een ontvangst gegeven in hotel Esplanade^ De rijksminister verwelkomde den Japan schen minister met een toespraak, waarin hij begon met de vreugde te uiten van de rijksregeering, dat voor het eerst sinds het bestaan van het Duitsche rijk en van het keizerrijk Japan, een minister van buiten landsche zaken van Japan zich binnen de muren van de rijkshoofdstad bevindt. De geestdriftige ontvangst welke de rijks hoofdstad Matsoeoka spontaan bereid heeft, is een uitdrukking van de natuur lijke en hartelijke sympathie, welke het Duitsche volk voor het Japansche volk ge voelt. Dit gevoel van vreugde en voldoe ning over de aankomst van onzen ten zeer ste welkomen gast uit het Verre Oosten is echter des te dieper, daar wij in u, mijn heer de minister van buitenlandsche za ken, een man kunnen verwelkomen, wiens woorden en daden de laatste jaren en maanden getoond hebben, dat uw geest aan dien van ons verwant is, dat u een taal spreekt, welke wij verstaan, en dat vooral de politieke weg, dien u voor Japan bent opgegaan, ook de weg was, dien Duitschland moest inslaan. Toen Japan in 1933, als eerste mogend heid, den Volkenbond van Genève den rug toekeerde, hebt u naar wij weten als vertegenwoordiger van uw land te Genève verklaard, dat nog zou blijken, hoezeer de Volkenbond onder het uittreden van Japan meer te lijden zou hebben dan Japan zelf. Uw voorspelling zou sneller in vervulling gaan; dan de heeren te Genève voor mo gelijk gehouden hadden, want nog hetzelf de jaar verliet Duitschland den Volken bond en thans vertoeft het bureau van deze instelling, dw.z. van deze door En geland uitgevonden belangengemeenschap om fatsoenlijke volkeren klein en in sla vernij te houden, in emigratie in Amerika. Eigelijk bestond er dus toen reeds een diepe geestelijke overeenstemming tus- sphen onze beide jonge volkeren over de politiek welke gevolgd moest worden te genover de mogendheden van de oude we reld, een overeenstemming, die de volgende jaren tot een steeds hechtere samenwer king zou leiden en die haar bekroning zou vinden in het sluiten van het Driemogend- hedenpact van 27 September van het vo rige jaar. De wereld weet, op hoe vooraan staande wijze uwe excellentie voor het denkbeeld van dit pact is opgekomen, en dat het ten slotte niet in de laatste plaats aan uw initiatief en energie in Japan was toe te schrijven, dat het tot stand kwam. Ik heb daarom het bijzondere genoegen en de bijzondere eer, namens de rijksre geering en namens alle hier aanwezigen, den minister van buitenlandsche zaken van den „Tanno" (keizer) in Duitschland op de hartelijkste wijze welkom te heeten. Moge uw verblijf in Berlijn en vervolgens in Rome ertoe bijdragen, de betrekkingen van vriendschap tusschen Duitschland, Italië en Japan nog nauwer te maken en te verbinden tot een onwrikbare gevechts gemeenschap. Uw bezoek aan Duitschland vindt plaats in een voor Europa en de ge- heele wereld bijzonder belangrijk tijdvak, n.l. in den tijd van den eindstrijd tegen Engeland. Deze eindstrijd in den ons door Engeland zonder eenig recht en tegen elk verstandig begrip opgedrongen oorlog zal door het geheele Duitsche volk en door het met ons verbonden Italiaansche volk met een ongekend fanatisme gevoerd worden. Elke bom die op Engeland valt. brengt het eilandenrijk een stuk dichter bij zijn uit eindelijke vernietiging. Met elke ton tot zinken gebrachte scheepsrulmte verzinkt definitief een stuk van Groot-Brlttannië. Onze legers staan gereed. Eigenlijk daar zijn wij van overtuigd is Engeland's lot reeds bezegeld. Wij weten thans, dat de oorlog voor Duitschland en zijn bondgenoo- ten gewonnen is. Aan het eind van dit jaar Foto „Holland". Het opperbevel van de Duitsche weer macht maakte gisteren bekend. Duitsche en Italiaansche gemotoriseerde troepen hebben in de ochtenduren van 24 Maart na een kortstondig gevecht El Agheila aan de kust van de groote Syrte bezet en den vijand naar het Oosten te ruggedreven. Het luchtwapen voerde den strijd tegen de Britsche koopvaardij scheepvaart met toenemend succes verder. Zooals reeds be kend gemaakt, hebben Duitsche gevechts vliegtuigen in den loop van gisteren op den Atlantischen Oceaan en in de Theems- monding ongeveer 31.500 b.r.t. vijandelijke koopvaardijscheepsruimte tot zinken ge bracht.' Bovendien werden nog 6000 b.r.t. vijandelijke scheepsrulmte zwaar bescha digd. Volgens aanvullende berichten wer den voorts bij de Faroer twee koopvaardij schepen van te zamen 7000 b.r.t. door bom- voltreffers tot zinken gebracht. Daarmee werden gisteren in totaal 38500 b.r.t. vijan delijke scheepsruimte vernietigd. Voorts ge lukte het in het zeegebied om Engeland tien schepen met ongeveer 44000 b.r.t. door luchtaanvallen ernstig te beschadigen. In de Middellandsche Zee hebben Duit sche gevechtsvliegtuigen ten Zuiden van Kreta, ondanks hevigen afweer, zware tref fers geplaatst op twee groote transport schepen van een vijandelijk konvooi. Bij gewapende verkenningen boven Zuid-En- land werden drie moderne fabrieksinstalla- ties aangevallen. O.a. kreeg een. fabriek der vliegtuigindustrie treffers in een groote montagehal. Op twee vliegvelden werden op den beganen grond staande vijandelijke vliegtuigen in scheervlucht gebombardeerd. Bij een aanval op een haven aan de En- gelsche Zuidkust ontstonden in de hal van éen groote fabriek ontploffingen en bran den. Een Duitsch verkenningsvliegtuig schoot boven Zuid-Engeland in een lucht gevecht met vijf Britsche jagers twee vij andelijke toestellen van het type Hurri cane neer. Het Duitsche vliegtuig bereikte, ondanks zeer ernstige beschadigingen, de thuishaven. De bemanning bestond uit lui tenant Meyer als commandant en waarne mer,- Oberfeldwebel Fischer, den onderof ficier Althaus en den Oberfeldwebel Eyrich. De vijand vloog noch overdag, noch des nachts naar Duitschland, De vijand ver loor twee vliegtuigen en een versperrings ballon. Twee eigen machines worden ver mist. Telegrafisch overgebrachte foto van de aankomst van den Japanschen minister van buitenlandsche zaken Matsoeoka in Berlijn. Naast den Japanschen minister Rijks minister von Ribbentrop. 1941, zoo gelooven wij, zal de geheele wereld het weten. Engeland, dat uittrok om weer evenals vroeger de volkeren tegen Duitsch land te mobiliseeren, is thans in werkelijk heid geïsoleerd, terwijl Duitschland en Italië een groot deel van de wereld tot zijn vrienden en bondgenooten tellen, bestaan Engeland's z.g. bondgenooten overwegend uit individueele vertegenwoordigers van vroegere, aan Engeland onderdanige Euro- peesche regeeringen, maar zonder volkeren. Daartegenover staan thans de in het Driemogendhedenpact verbonden drie groo te mogendheden en de met haar vereenigde staten, die alle weten, dat zij in een lotsge- meenschap op leven en dood verbonden zijn. Het lot van Duitschlanden Italië is thans ook het lot van Japan en omgekeerd. Deze lotsgemeenschap is besloten zich tegen elkeen te keeren, die zou probeeren den oorlog uit te breiden en te verlengen en daarmede het doel van de bondgenooten, nl. een spoedig herstel van den wereldvrede, tegen te werken. Zij is verder besloten, bij de nieuwe ordening in de door de natuur aan haar volkeren toegedachte leefruimten in Europa en Oost-Azië, geen inmenging te dulden, van welke zijde zij ook moge komen. Excellentie, onze volkeren, die op een his torie van vele duizenden jaren terugzien, voeren heden een strijd om hun bestaans recht, welke het lot van onze volkeren wel licht voor eeuwen zal bepalen. Deze strijd is in den hoogsten zin des woords een mo- reele strijd, want bij de vraag of de macht zal overwinnen wier regeerders den oorlog verklaarden om de heerschappij over de onderdrukte volkeren verder te handhaven, of de machten, die den handschoen hebben opgenomen om haar herkregen nationale vrijheid ook tegen de buitenwereld te sta ven. kan het antwoord niet moeilijk zijn. In werkelijkheid verlangen thans reeds honderden millioenen menschen naar deze waarlijk sociale wereld en worden dagelijks meer menschen van dit nieuwe vrijheids ideaal doordrongen. Het Driemogendheden- van hedena. .nd lot morgenochtend De maan kwam heden op te 7.44 uur en gaat onder te 20.54 uur. D.N.B. meldt uit Belgrado: Naar het agentschap Avala mededeelt, is door legergeneraal Simowitsj na be raadslaging met politieke persoonlijk heden, een nieuwe regeering gevormd. Deze omvat, zoo wordt gezegd, de leiders en vertegenwoordigers van alle politieke partijen. Ook zijn alle deelen der Zuid- Slavische bevolking in deze regeering vertegenwoordigd. Aan de regeeringsvorming is een door de radio verspreid manifest van Koning Peter voorafgegaan, waarin deze mede deelt de macht op zich te hebben ge nomen en generaal Simowitsj te hebben belast met de vorming der regcering. De proclamatie heeft den volgenden tekst: „Serven, Kroaten en Slovenen. Op dit ernstige oogenblik voor ons volk heb ik be sloten de Koninklijke machtsbevoegdheden in handen te nemen. De regeerende persoon lijkheden hebben mijn motieven als zeer welgefundeerd begrepen en zijn uit vrijen wil terstond afgetreden. Mijn trouwe leger en marine hebben zich terstond te mijner beschikking gesteld en voeren mijn bevelen reeds uit. Ik roep alle $erven, Kroaten en Slovenen op zich om den troon te scharen, Onder de ernstige omstandigheden van het huidige oogenblik bestaat het zekerste middel om de orde in het binnenland en den vrede haar buiten te handhaven in dezen maatrfegel. Ik heb generaal boesjan Simowitsj opdracht gegeven een nieuwe regeering te vormen. Ik verzoek allen burgers en allen autoriteiten des lands hun plicht jegens den koning'en het vaderland te doen". Naar wordt medegedeeld, is de regeerings wijziging een kwestie van zuiver binnen- landschen en niet van buitenlandschen aard. Het volk vroeg om de vorming van een kabi net der nationale eenheid en de wijziging in de leiding der staatszaken wordt thans door het geheele land goedgekeurd. De regentschapsraad onder prins Paul is door koning Peter ontbonden. De nieuwe ministers hebben reeds den eed afgelegd. Dr. Matsjek, de leider der Kroaten, is vice-premier gebleven. De leger-generaal Doesjan Simowitsj, de nieuwe minister-president heeft deelgeno men aan de vrijheidsoorlogen van Servië. Na den wereldoorlog werd hij plaatsvervan gend opperbevelhebber van het luchtwapen, vervolgens chef van den generalen staf, commandant van het tweede leger en ten slotte voor' de tweede maal chef van het luchtwapen, waarvan hij de voornaamste organisator is. De minister van buitenlandsche zaken, Nintsjitsji, is een der leiders van de radicale partij en was een der intiemste medewerkers van den overleden Patsjitsj. Hij is lid van het directiecomité der radicale partij. Hij is reeds verscheidene malen minister van fi nanciën en van buitenlandsche zaken ge weest en had steeds pro-geallieerde neigin gen. De onlangs afgetreden ministers zijn even eens in het kabinet opgenomen. O Van Duitsche zijde wordt nog geen enkele commentaar gegeven: De Romeinsche correspondent van U.P. meldt: Het Giornale d'Italia schuift Engeland de schuld aan de Zuid-Slavische crisis in de schoenen. Het blad schrijft: „Blijkbaar heeft Engeland achtergehouden troeven uitge speeld om de situatie weer omver te werpen, die door het toetreden van Zuid-Slavië tot het drie-mogendhedenverdrag is ontstaan. Engeland speelt met duistere machten, die het reeds meer dan eens bij de uitvoering van zijn aanslagen gebruikte. KONING PETER II. Peter Karageorgewitsj werd op 6 Septem ber 1923 als zoon van koning Alexander I en zijn gemalin Maria, prinses van Roemenië, te Belgrado geboren. Als troonopvolger kreeg hij een speciale opvoeding en reeds in zijn prille jeugd werd hij tot leider en president van de Sokol (Joegoslavischen turnbond) uitgeroepen. Nadat hij te Belgrado de volksschool had bezocht, werd hij in den herfst van 1934 naar Londen gestuurd, om zijn studie te voltooien. Hij was nog geen maand daar, toen op 9 October 1934 zijn vader, Alexander I, te Mar seille, door moordenaarshanden viel. Toen Peter n tot koning van Joegoslavië werd uitgeroepen, werd volgens het testa ment van zijn vader voor den tijd van zijn minderjarigheid een regentschapsraad inge steld, onder leiding van prins Paul, broer van koning Alexander. Daar volgens de grondwet van het land de koning niet voor langen tijd in het bui tenland mag vertoeven, werd de studie van koning Peter te Londen afgebroken. Sinds dien ontving hij zijn opvoeding van Joego slavische hoogleeraren volgens het program der gymnasia, waarbij speciaal veel aan dacht aan de vreemde talen en geschiedenis werd geschonken. Bovendien werd hij in de beginselen van het staatsrecht onderwezen en een generaal werd met zijn militaire op leiding belast. Ook werd veel tijd aan zijn lichamelijke opvoeding besteed, met name aan turnen, zwemmen, paardrijden en schermen. Het grondbeginsel van zijn op voeding v/ordt gevormd door de laatste woorden van zijn vader: „Behoed Joego slavië". Niettemin werd ook aan de ontspanning van den jongen koning gedacht en hij was veel in gezelschap van zijn broers' Tomislaw en Andreas en een aantal sokols van den zelfden leeftijd, met wie hij -het kampleven van de padvinders heeft leeren kennen. Het grootste deel van het Jaar vertoefden de prinsen op het slot Dedinje, buiten Bel grado. De vacantie bracht Peter In Bied in het Sloweensche Alpenland of in Budva aan de Adria door. In hpt jaar 1936 van de Olympische Spelen droeg de jonge koning als symbool van het jonge Joegoslavië den fakkel van de Olym pische estafette van het graf van zijn vader verder het land in. pact is het politieke fundament, waarop de jonge volkeren de overwinning en de vrij heid zullen bevechten. De rijksmin. van bui tenlandsche zaken besloot zijn betoog met een groet aan den „Tanno", de grootheid van Japan en den bloei en het welzijn van het Japansche volk. Matsoeoka dankte den rijksminister van buitenlandsche zaken hartelijk voor de ontvangst en de woorden van welkom, waarna hij betoogde: op 27 September van het vorige jaar hebben wij het Driemogend hedenpact gesloten, nadat dit pact door uwe krachtige medewerking, mijnheer de rijksminister, op de beste wijze was voorbe reid. Hierbij was u in Tokio door den Duit schen ambassadeur, majoor Ott, en den ambassadeur Stahmer, welke u mij gezon den hebt, waardig vertegenwoordigd. Wat de beteekenis van het pact en zijn doelein den betreft, sluit ik mij oprecht bij uw uit eenzettingen, mijnheer de rijksminister aan. Het pact is een lotsgemeenschap, ge dacht voor alle eventualiteiten. Het is in wezen een vredespact, want het moet een uitbreiding van dezen oorlog verhinderen. Het moet verder een inmenging van aan het gebied vreemde machten in de belan gensfeer van Japan en Oost-Azië en van Duitschland en Italië in Europa, vastbera den tegengaan, waarmede de wereldvrede het best gediend wordt. De beteekenis van het pact wordt steeds meer ook door andere volkeren ingezien. Velen zijn reeds tot het pact toegetreden, een feit, dat het beste het succes van de politiek des asmogend- heden staaft. Ik ben zeer verheugd, hier vertegenwoordigers te zien van deze thans innig met ons verbonden landen. Terstond na het sluiten van het pact was u zoo goed, mij tot een bezoek aan Duitschland uit te noodigen. Gaarne heb ik uw vriendelijke Dii Nummei bevat DRIE Bladen Binnenland Geen loonbelasting meer voor uitkeeringen ingevolge sociale verzekeringswetten. (3e Blad). Nieuwe distributie-bonnen aangewezen. (3e Blad). Buitenland Matsoeoka door den Fuehrer ontvangen. (Ie Blad). Regeeringswisseling in Zuid-Slavië. De jonge koning Peter heeft de macht in handen genomen. De regeering Tswet- kowitsj vervangen door een regeering Simowitsj. (Ie Blad). ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1