Fuehrer ontvangt
Hongaarschen gezant
ZATERDAG 22 HAART 1941
No. 24844
Aanvallen op convooien
Verduisteren:
82sfe Jaargang
Vele schepen vernietigd
Ierland vraagt Amerika
graan en wapens
Van den Balkan
Uit Amerika
Verspreide berichten
Duitschland en Hongarije nauw verbonden
19.55 uur
7.38 uur
19.57 uur
7.36 uur
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
IS UW RADIO DEFECT?
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum
5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht.
„Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend by vooruitbetaling,
alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55, ets. - Voor toezending van brieven
wordt 10 ets. berekend.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maandenƒ2.35
per week ƒ0.18
Franco per post 2.35 per 3 maanden -f portokosten
(voor binnenland ƒ.0.80 per 3 mnd.)
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelt mede:
Aam de Westkust van Afrika opereerende
duikbooten hebben uit een convooi, dat
op weg was naar Engeland en krachtig
beschermd werd, een aantal schepen
met een gezamenlijken inhoud van
69.000 B.R.T. weggeschoten en tot zin
ken gebracht.
Voorts hebben Duitsche gevechtsvliegtui
gen, naar het D.N.B. meldt, gisteren in de
buurt van Kreta een krachtig beschermd
Britsch convooi aangevallen, dat uit ver
scheiden gewapende vrachtbooten bestond.
Hierbij werd een groot tankschip van het
modernste type (10 a 12.000 B.R.T.) door
een voltreffer vernietigd. De tankboot stond
enkele minuten na het uitwerpen van de
bom in vlammen. Een tweede koopvaarder,
een schip van omstreeks 8.000 B.R.T., kreeg
midscheeps een bomtreffer van het zwaar
ste kaliber. Na een hevige ontploffing brak
het schip in twee stukken en werd enkele
minuten na den aanval in zinkenden toe
stand waargenomen. Van een derde boot
van ongeveer 6.000 B.R.T. vloog na een
bomtreffer het achterschip in brand en,
toen het vliegtuig nogmaals naderde, nam
dit een krachtige rookontwikkeling waar,
terwijl het schip slagzij maakte.
Een der speciale verslaggevers van Ste-
fani seint: een eskader van onze bommen
werpers heeft een zeer zwaren slag toege
bracht aan de belangrijke Grieksche basis
Prevesa, een handels- en marinehaven, die
door haar strategische ligging de voor
naamste basis is geworden voor de ravi-
tailleering van den vijand. (Prevesa ligt
aan den rand van de golf van Arta, 75 K.M.
ten Z. van Karfoe).
Deze aanval werd onverwacht ontketend.
Tientallen tonnen ontploffingsstoffen wer
den over Prevesa uitgestrooid, waardoor de
havenwijk in verwarring gebracht werd
en opslagplaatsen verwoest. Ontzaglijk he
vige branden woedden in deze geheele
havenwijk.
Nadat de bommenwerpers hun taak ver
vuld hadden, keerden zij alle onverlet in
perfecte formatie naar hun basis terug. De
branden waren op grooten afstand zicht
baar.
WEINIG KANS?
De Iersche minister van defensie Aiken,
heeft Donderdag te Washington een on-
cretaris van buitenlandsche zaken, Sum-
derhoud gehad met den onderstaats-se-
ner Welles. Hij verklaarde na afloop, dat
de Federal Shipping Board geen toestem
ming geeft voor den aankoop van twee
Amerikaansche vrachtbooten door Ierland.
United Press meldt nog: In politieke
kringen te Washington betwijfelt men of
het streven van Aiken veel succes zal heb
ben, daar waarschijnlijk al het thans in
de Ver. Staten geproduceerde wapentuig
noodig is voor de behoeften van Engeland
en de Vereenigde Staten zelf.
Het blad Washington Post meldt, aldus
het D.N.B.dat de Iersche minister van
verdediging, Frank Aiken, naar Washing
ton gekomen is om voor- Ierland tegen
contante betaling wapenmateriaal, vlieg
tuigen en uitrustingsvoorwerpen voor een
Iersch leger van honderdduizend man te
koopen, met inbegrip van de voor het ver
voer benoodigde schepen.
Ierland zal, zoo heeft de minister ver
klaard, tegen iederen indringer, onverschil
lig of het een Engelschman of een Duit-
scher is, vechten, wanneer het wordt aan
gevallen. Op de vraag; waarom Ierland
zijn havens niet aan de Engelschen af
staat. antwoordde Aiken, dat deze -havens
het eigendom van Ierland zijn en dat Ier
land zijn neutraliteit heeft afgekondigd.
Wanneer het zijn havens aan de Britten
afstaat, zou het daarmede via een achter
deur in den oorlog geraken. Wanneer ech
ter Ierland aan den oorlog moet deelne
men, dan door de voordeur. In den we
reldoorlog heeft Ierland 250.000 man ter
beschikking gesteld, die onder Britsche
vlag voor het zelfbeschikkingsrecht der
kleine volken streden. Een van deze rech
ten is het bepalen van oorlog of vrede.
Het Iersche volk is voor 99.9 procent voor
den vrede. De Ieren hebben besloten niet
aan dezen oorlog deel te nemen, tenzij zij
aangevallen zouden worden. Dan zullen zij
echter strijden. Wanneer de Duitschers een
inval zouden trachten te doen. zouderr de
Ieren om Britsche hulp verzoeken. Op de
vraag of in het omgekeerde geval de Ieren
Duitschland om hulp zouden vragen tegen
Engeland, antwoordde de Iersche minister
ontwijkend, n.l. dat dan Duitschland wel
uit zichzelf deze hulp zou aanbieden. Een
andere vraag, n.l. of de Ieren pro-Engelsch
zijn. beantwoordde hij met te zeggen, dat
de Ieren pro-Iersch zijn. Een volksstem
ming in Eire en'Ulster zou aantoonen, dat
tachtig procent van de bevolking voor een
Vereenigd Koninkrijk is. De minister ver
klaarde, dat hij voornemens was drie we
ken te Washington te blijven en met
president Roosevelt na diens terugkeer nog
een onderhoud hoopte te kunnen hebben.
Volgens de Washington Times Herald zei-
de Aiken nog, dat Ierland over voldoende
mannen beschikt, doch niet over voldoen
de materiaal. Bovendien heeft het graan
noodig. Voor de betaling van zijn aan-
koopen beschikt Ierland over driehonderd
millioen pond, die in het buitenland lig1
gen.
DE POSITIE VAN ZUID-SLAVIE.
Prins-regent Paul vaii Joegoslavië heeft
gistermiddag in het Witte Paleis den mi
nister-president Zwotkowitsj, den plaats-
vervangenden premier en leider der
Kroaten, Matsjek, alsmede den minister
van Staat en leider der Slovenen, dr..
Koelovetsj, in audiëntie ontvangen. Zij
hebben den prins-regent verslag uitge
bracht over de Donderdagavond gehou
den kabinetszitting van drie uur en hem
tevens verzocht zijn goedkeuring te hech
ten aan de hierin genomen besluiten.
(D.N.B.)
U.P. voegt hieraan toe. dat deze beslui
ten speciaal de buitenlandsche politiek
betreffen.
VOOR DE VERDEDIGING.
De Amerikaansche minister van Marine,
Knox, lieeft medegedeeld, dat opdrachten
ter waarde van 100 millioen dollar voor
den bouw van *239 kleinere hulpschepen
der marine worden verstrekt, waaronder
180 houten en 19 ijzeren mijnenvegers, 10
sleepbooten en 30 houten duikbootjagers.
Het Huis van Afgevaardigden heeft met
327 stemmen vóór en geen enkele stem
tegen de voor leger en vloot der Vereenig
de Staten gevraagde 4,1 milliard dollar
ingewilligd. Tevoren had het Huis een
voorstel verworpen, waarin geëischt werd,
dat het zenden van convooien naar welke
vreemde landen ook zou worden verboden.
De republikeinsche afgevaardigde Bradley
gaf tijdens de debatten uitdrukking aan
zijn bezorgdheid over het bedrag van rond
550 millioen dollar, dat uitgetrokken is
voor de oprichting van nieuwe munitiefa
brieken, teneinde in geval van nood een
leger van vier millioen man te kunnen be
wapenen, blijkbaar ter vorming van een
expeditie-corps. (D.NB.)
DE HULP AAN ENGELAND.
De begrootingssubcommissie van den
Senaat heeft zonder wijziging de door de
regeering gevraagde 7 milliard gevoteerd
voor de uitvoering van de wet op de hulp-
verleening aan Engeland.
Een hooggeplaatst ambtenaar van de
federale scheepvaartoverheid heeft volgens
United Press verklaard, dat binnen enkele
dagen ongeveer 50 koopvaardijschepen
binnen het kader van de hulpverlening
aan Engeland zullen worden afgestaan.
De Engelschen hebben verklaard, dat zij
de schepen dringend noodig hebben. Bij
75 procent der 50 eenheden betreft het
oude schepen uit dén wereldoorlog. Men
wacht nog slechts op de aankomst van
den Britschen onderstaatssecretaris, Salter,
voor een begin zal worden gemaakt met
de uitvoering der levering.
NEW YORKSCHE BUSSTAKING
BIJGELEGD.
De staking der New Yorksche busbestuur
ders, die elf dagen geduurd heeft en dage
lijks omstreeks 900.000 New Yorkers dupeer
de, is na herhaalde bemiddelingspogingen
eindelijk bijgelegd. De chauffeurs en mon
teurs hebben haast alle eischen kunnen
doorzetten.
PROTESTBRIEF TIJGEN HET ZENDEN
VAN LEVENSMIDDELEN AAN FRANKRIJK.
Vijfendertig bekende persoonlijkheden uit
het Amerikaansche openbare leven hebben
in een brief aan minister van buitenland
sche zaken. Huil, geprotesteerd tegen de
levensmiddelenleveranties aan Frankrijk, die
een misleiding zijn van de gevoelens van
menschelijkheid van het Amerikaansche
volk. De brief is onderteekend door een
groot aantal professoren en hooge geeste
lijken. (D.N.B.).
HET NIEUWE ARBITRAGEBUREAU IN
AMERIKA.
Van Deventer, redacteur van het Ameri
kaansche tijdschrift The Iron Age, heeft
in een redevoering voor de arbeidersorga
nisatie in Hartford verklaard, dat de in-
stellin gva narbitragebureau voor het be
slechten van stakingen een waardeloos ge
baar van pacificatie is jegens de open
bare meening. Het bureau, zoo zeide de
publicist heeft n.l. geen andere volmach
ten dan het instellen van een onderzoek
en het uitbrengen van rapport. Met zulke
schijnmaatregelen en parade-instellingen
als het tweekoppige bewapeningsbureau en
het machtelooze arbitragebureau is Amerika
beslist niet te verdedigen. Van Deventer
waarschuwde voorts tegen een opblazen van
de industrie door de bewapening en gaf als
zijn opvatting te kennen, dat de regeering
haar toevlucht zal moeten nemen tot in-
flationnistische middelen op het gebied van
de loon- en prijspolitiek. Het huidige streven
in de Vereenigde Staten om de loonen om
hoog te drukken, is het gevolg van de over
tuiging, dat de regeering ondanks verzeke
ringen van het tegendeel, prijsstijgingen
binnen het kader van een gecontroleerde
inflatie zal begunstigen. Men neemt aan,
dat de nationale schuld van 80 tot 100 mil
liard dollar zal stijgen en de politieke ge
makkelijkste weg om schulden te doen ver
minderen is nu eenmaal de inflatie. (D.N.B.)
DE BENZINESCHAARSCHTE IN
FRANKRIJK.
De regeering te Vichy heeft besloten het
autoyerkeer in het onbezette gebied als ge
volg van de steeds nijpender benzine-
schaarschte nog meer te beperken. De rij
vergunningen zullen voortaan in de eerste
plaats nog slechts aan transportonder
nemingen en in beperkte mate aan de auto
riteiten uitgereikt worden. Alle nog geldige
vergunningen worden ingetrokken. (D.N.B.).
CENSUUR IN ZWITSERLAND.
De Zwitsersche bondsraad zal dezer dagen
een verordening uitvaardigen betreffende
de controle op de in Zwitserland verschij
nende politieke geschriften voor zij gedrukt
worden. Tot dusver bestond voor drukwerk
alleen een controle door een speciale afdee-
ling van den legerstaf, nadat het gedrukt
was. Hieruit zijn moeilijkheden voortge
vloeid. In het vervolg moeten aan de
Uit München meldt het D.N.B.:
De Führer heeft gistermiddag om 4 uur
in den Führerbau aan den Königlichen
Platz den Hongaarschen minister van Bui
tenlandsche Zaken, Ladislaus von Bardossy
in tegenwoordigheid van den rijksminister
van Buitenlandsche Zaken von Ribbentrop,
voor een vrij langdurig onderhoud, dat har
telijk verliep, ontvangen.
De Hongaarsche minister van Buiten
landsche Zaken werd door den chef van het
protocol van Hotel Regina naar den Führer
bau begeleid. In het voorportaal van den
Führerbau werd de Hongaarsche gast door
den rijksminister van Buitenlandsche Za
ken, von Ribbentrop, ontvangen. Een af-
deeling van het wapen-- S.S. bracht den
Hongaarschen minister de militaire eerbe
wijzen. De rijksminister van Buitenland
sche Zaken geleidde daarop den Hongaar
schen minister naar den Führer, waarop in
diens werkvertrek de bespreking begon.
De bespreking duurde meer dan ander
half uur. waarna von Bardossy door den
rijksminister van Buitenlandsche Zaken
weer naar zijn hotel werd vergezeld.
Een talrijke menschenmenigte, die zich
in den loop van den middag op den König
lichen Platz verzameld had, juichte den
Hongaarschen minister bij zijn vertrek
hartelijk toe. Gisteravond woonde de Hon
gaarsche gast, op uitnoodiging van von
Ribbentrop, een opvoering van de Zare-
witsch in het Staatstheater bij.
Voor de ontvangst bij den Fuehrer had
von Ribbentrop een dejeuner aangeboden.
COMMUNIQUÉ.
Na afloop van het bezoek verstrekte het
D.N.B. een communiqué, waarin o.m. ge
zegd wordt:
De bespreking werd gevoerd in den geest
van de traditioneele en hartelijke vriend
schap, die Duitschland met Hongarije ver
bindt. In aansluiting op de bespreking stel
de de Hongaarsche minister van Buiten
landsche Zaken aan den Fuehrer de heeren
van zijn gevolg voor, t.w. den kabinetschef,
'gezant von Bartheldy, den leider van de
politieke afdeeling, gezant von Ghyczy en
den leider van de afdeeling pers en cultuur
gezant Ullein-Reviczki.
REDE VON RIBBENTROP.
Op de receptie, die gistermiddag door den
rijksminister van Buitenlandsche Zaken te
München gehouden werd ter eere van den
Hongaarschen minister, heeft von Ribben
trop tot den Hongaarschen gast eenige
hartelijke woorden van welkom gericht. De
minister zeide o.a.:
„De lijdensweg, dien het Duitsche en ook
het Hongaarsche volk van 1918 af moesten
gaan, was zwaar. In dezen tijd eerst van
vernedering, daarna van onmacht en ten
slotte van schijnbaar verval zijn Duitsch
land en Hongarije, zooals het strijdmakkers
uit den wereldoorlog betaamde, elkaar
trouw gebleven. Ja, zij gingen nog nauwer
samenwerken. Geen onwil en geen leed
echter konden in onze beide volken, die
beide in dezelfde mate door een gloeiend
patriotisme bezield zijn, het geloof uitroeien
dat aan het einde van dezen lijdehsweg de
opbloei van onze naties zou staan.
Toen het dan den'Führer in weinig jaren
gelukte Duitschland uit zijn onmacht weer
tot een van de sterkste mogendheden ter
wereld te verheffen, toen was ook tijd
stip gekomen om de ondraaglijke ketenen
van de verdragen van Versailles en Trianon
te verbreken. In deze jaren heeft de Hon
gaarsche natie onder leiding van den rijks-
regent von Horthy zich steeds nauwer met
de As verbonden en uit de lotsgemeenschap
van het lijden groeide de lotsgemeenschap
van de daad.
Dat het gelukte, het groote territoriale
onrecht, dat Hongarije bij het verdrag van
Trianon werd aangedaan, te herstellen, was
voor ons een bijzondere vreugde.
De Hongaarsche staatsman graaf Csaky,
wiens vroegtijdig overlijden ons allen kort
geleden in oprechten rouw heeft gedompeld
is het gewéest, die met verstand en een hel
deren blik de thans ingetreden Europeesche
ontwikkeling heeft voorzien en voor Hon
garije hieruit de consequenties trok. U als
zijn opvolger in zijn ambt kunt er van ver
zekerd zijn, dat u bij het volgen van deze
politiek van nauwe vriendschap tusschen
onze beide verbonden landen steeds op de
rijksregeering en piijn hartelijkste onder
steuning kunt rekenen. Thans zijn de ver
bonden groote mogendheden, Duitschland,
Italië en Japan met de bij haar aangeslo
ten staten, waarvan Hongarije de eerste
was, in den eindstrijd gewikkeld voor het
verslaan van haar laatsten vijand Enge
land. Dat de gebeurtenissen van 1940 dezen
oorlog, die ons door Engeland krachtens
zijn oorlogsverklaring van 3 September 1939
werd opgedrongen, reeds ten gunste van
Duitschland en zijn bondgenooten hebben
beslist, daar zijn wij van overtuigd. Het jaar
1941 zal het definitieve bewijs hiervoor le
veren en de gebeurtenissen van dit jaar
zullen onze tegenstanders dwingen hun ne
derlaag te herkennen. Dat Hongarije, onze
oude strijdmakker uit den wereldoorlog,
thaws bij ons staat en opnieuw het zijne in
dezen eindstrijd bijdraagt, is voor ons een
bijzondere voldoening.
BARDOSSY ANTWOORDT:
De Hongaarsche minister van Buiten
landsche Zaken, Von Bardossy, antwoordde
hierep als volgt:
»rAls voormalig student aan de Berlijn-
sehe universiteit en als Hongaar strekt het
mij steeds tot oprechte vreugde, wanneer ik
het gastvrije grondgebied van het Duitsche
rijk betreed, waarmede Hongarije zich door
ontelbare gevcels-, moreele, politieke en
economische banden verbonden voelt. Ik kan
met een rustig geweten beweren, dat de
Hongaarsche politiek sedert het oo gen blik,
waarop wij hand in hand met elkaar tegen
het onrecht en de overweldiging van Ver
sailles en Trianon zijn gaan strijden, steeds
dezelfde gebleven is. De Hongaarsche re
geeringen waren zich steeds bewust van
de omstandigheid, dat slechts een .vér
gaande en innige samenwerking met het
Duitsche rijk aan het Hongaarsche volk
herstel van de nationale catastrophe zou
kunnen brengen en het land kon* helpen
bij het bereiken v?n zijn rechtvaardig doel
Ik kan Uwe Excellentie verzekeren, dat het
Hongaarsche volk iederen keer van dezelf
de levendige vreugde vervuld was, wan
neer de groote Führer van het Duitsche
volk, onzen ouden strijdmakker en bond
genoot. met zijn geniale staatsleiding weer
een van de hoeksteenen van het vredes-
dictaat van Versailles had afgebroken. Het
politieke geyoel van het Hongaarsche volk
heeft hierin, de lotsverbondenheid van
onze volken op de juiste wijze interpretee
rend, ook vóór zichzelf gebeurtenissen en
daden gezien, die een keerpunt in het 'ot
medebrachten Ik beschouw het als mijn
voornaamsten plicht het werk van graaf
Csaky voort te zetten en de beproefde bui
tenlandsche politiek van mijn land, in den
geest van het driemogendhedenpact met
Duitschland. Italië en Japan verder te
voeren. Het kan voor iederen Hongaar
schen minister'van Buitenlandsche Zaken
slechts een verheven taak zijn. met. het
Groot-Duitsche rijk,, dat voor de rechtvaar
dige nieuwe ordening van Europa zijn he-
roïeken eindstrijd voert, in den geest van
een nauwe vriendschapspolitiek samen te
werken. J
controle onderworpen worden alle in Zwit
serland vermenigvuldigde geschriften, di«
betrekking hebben op politieke, militaire of
economische problemen van het buitenland
of de buitenlandsche politiek van Zwitser
land. (D.N.B.).
AANVAL OP MALTA.
De speciale correspondent van het agent
schap Stefani meldt van het luchtfront,
dat een formatie bo mm en werpers van het
Duitsche vliegercorps, geëscorteerd door
Italiaansche jachtvliegtuigen, gisteren een
aanval heeft ondernomen op de haven
Valletta op Malta, ondaniks het felle optre
den van den luchtafweer van den vijand.
Een vijandelijke torpedoboot jager, die bui-
tn de basis van la Valletta voer, kreeg vol
treffers van bommen van groot kaliber.
BARDOSSY UIT MÜNCHEN
VERTROKKEN.
Vanochtend is de Hongaarsche minister
van buitenlandsche zaken, Bardossy, uit
München vertrokken na - een hartelijk af
scheid van zijn Duitschen ambtsgenoot, von
Ribbentrop. - Een groot aantal vooraan
staande mannen uit partij, staat en weer
macht deed hem uitgeleide. Vooi' het sta
tion was een eerecompaignie aangetreden.
(D.N.B.)
NIEUWE AANVALLEN OP ENGELAND.
Voor den oorlog belangrijke doelen en
haveninstallaties in het Zuiden en Oosten
van Engeland zijn, naar het DN.B. ver
neemt, in den loop van dezen nacht door
vrij sterke Duitsche gevechtsformaties aan
gevallen. Nadere bijzonderheden zijn nog
niet ontvangen.
van hedenavond
tot morgenochtend
van Zondagavond
tot Maandagmorgen
De maan kwam hedenmorgen
op te 5 uur en ging onder te
14.26 uur; voor morgen zijn deze
tijdstippenop te 5.36 uur;
onder te 15.32 uur.
J
Dit nummei bevat VIER Bladen
Binnenland
De organisatie van het bedrijfsleven; groo-
tere bevoegdheden voor de onderne
mersorganisaties. (Binnenland, 3e BI.)
Vergadering van tuinbouw-veilingen (Bin
nenland, 3e Blad).
Buitenland
De Fuehrer ontvangt den Hongaarschen
minister van buitenlandsche zaken.
(Ie Blad).
Weer twee Britsche convooien aangevallen
en zwaar geteisterd. (Ie Blad).
£1E VOORTS ..LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAGINA 2 VAN HET 3e LAD.
Bel 24244
De Radiotechnische Dienst I E M C O n.v.
NIEUWE RIJN 32.
5798 (Ingez. Med.)