BINNENLAND
Ons Kort Verhaal
Nieuw gebouw van den
Bioscoopbond geopend
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 18 Maar! 1941
Derde Blad No. 24840
S2sfe Jaargang
De duurte-toeslag voor
overheidspersoneel
De boter- of vetbon
De Rijksmiddelen
Februari
in
Rede van
dr Goedewaagen
Henkie is verhinderd
OOK VOOR PERSONEEL VAN DE VASTE
KERN VAN DEN LUCHTBESCHERMINGS
DIENST.
Volgens een circulaire van het depar
tement van Binnenlandsche Zaken is
de voor de rijksambtenaren getroffen
regeling Inzake de toekenning van een
tijdelljken toeslag van 6% ook van toe
passing op het personeel, behoorende
tot de vaste kern van den luchtbe
schermingsdienst.
In verband hiermede kan aan de tot die
kern behoorende personen, Indien zij ge
huwd zijn, een tijdelijke toelage worden
toegekend van zes ten honderd van het
bruto-loon, voor zoover dit loon een bedrag
van f. 1900.'s jaars niet overschrijdt.
Hierbij moet er op worden gelet, dat het
totaal aan inkomsten uit overheidsfuncties
in aanmerking moet worden genomen, zoo
dat bij cumulatie voor rijks- en/of gemeen
tebetrekkingen, waardoor de limiet van
f. 1900.wordt overschreden, de toelage
niet mag worden toegekent.
Verder moet voor personen, die in den
overheidsdienst uitsluitend een nevenfunc
tie vervullen, die aan deze nevenfunctie ver
bonden wedde naar evenredigheid worden
omgerekend, ten einde te bepalen, of deze
al dan niet beneden f. 1900.blijft.
Deze regeling wordt geacht ln werking te
zijn getreden op 1 December 1940.
Aan de personen, die op dien datum in
dienst waren, kan dus van dat tijdstip af
een duurtetoeslag worden uitbetaald, ter
wijl aan de personen, die op een later tijd
stip in functie zijn gekomen, de duurtetoe
slag van den datum van indiensttreding af
kan worden uitgekeerd.
Thans wordt nog onderzocht, of het per
soneel, dat behoort tot de vaste kern van
den luchtbeschermingsdienst, valt onder de
werking van de Ziektewet, de Kinderbijslag
wet en eventueele andere sociale wetten.
THANS OOK VOOR GEBAKKEN VISCH,
CROQUETTEN, GEHAKTBALLEN,
POFFERTJES EN ANDER
OLIEGEBAK.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Landbouw en Visscherij maakt
het volgende bekend met betrekking tot de
distributie van boter en vet.
Tot dusverre ontvingen vele verkoopers
van gebakken visch, pommes frites, cro-
quetten, gehaktballen, poffertjes, wafelen
en ander ollegebak van de Nederlandsche
Zuivelcentrale regelmatig toewijzingen voor
vet of olie, zonder dat zij daarvoor consu
mentenbonnen behoefden in te leveren.
Hierin is thans verandering gebracht ln
dien zin, dat de bovenbedoelde categorie
van personen ln den vervolge uitsluitend
toewijzingen, welke recht geven op het koo-
pen van vet of olie zal ontvangen, indien
zij een met de toe te wijzen hoeveelheid
overeenkomend aantal consumentenbonnen
van de boter- of vetkaart of daaraan gelijke
bonnen inleveren.
In verband met het bovenstaande dient
het publiek voortaan bij het koopen van de
bovengenoemde artikelen een met de daar
in verwerkte hoeveelheid vet overeenko
mend aantal bonnen van de boter- of vet
kaart, c.q. bonnen voor „1/50 rantsoen bo
ter, enz." (z.g. wisselbonnen) ln te leveren
op dezelfde wijze, als dit in de hotels, café's,
restaurants e.d. geschiedt.
In een officieele publicatie zijn de voor
de verkoopers van meergenoemde artikelen
van belang zijnde bijzonderheden betreffen
de de toewijzingen voor vet en spijsolie ver
meld.
BELASTINGOPBRENGSTEN MET 16
MILLIOEN GESTEGEN.
Aan het overzicht van den stand der
rijksmiddelen op ultimo Februari van dit
jaar wordt het volgende ontleend:
DE DIRECTE BELASTINGEN.
Het zuiver bedrag der kohieren voor
deze belastingen bedroeg op 28 Fe
bruari f. 65.537.764 of bijna f 16.664.000
meer dan het vorig jaar.
Hiervan biecht de grondbelasting
f. 4.307.776 op of f. 2.318.997 meer; de
inkomstenbelasting f. 32.525.186 of plm.
f. 999.353 meer; de vermogensbelasting
f. 6.424.992 of f. 218.713 minder; de
verdedigingsbelasting 1.3.032.418 of
f. 410.573 minder; de opcenten op de
gemeentefondsbclasting f. 10.903.702 of
f. 4.631.156 meer en de nieuwe winst
belasting f. 8.343.688.
DE OVERIGE MIDDELEN.
Ook het verloop van deze middelen over
Februari in vergelijking met dezelfde
maand var. het vorig jaar is niet onbevre
digend te noemen. Bedroeg de opbrengst
in Februari 1940 f34.740.055, thans is deze
f. 44.341.916 of ruim f. 10 mlllloen hooger.
Hierbij dient voorts in aanmerking te
worden genomen, dat het vorig Jaar nog
onder deze groep middelen voorkwam de
dividend- en tantièmebelasting, waarvoor
de maandeiijksche raming op 2 1/4 mlllloen
was gesteld, doch toen in Februari ruim
1 millioen gulden opbracht, welk bedrag
in het bovenvermelde totaal niet is begre
pen. Verder kamen thans twee nieuwe be
lastingen ln het staatje voor en wel de
loonbelasting, welke in Februari f7.742.318
heeft opgebracht en de waardevermeerde
ringsbelasting, welker opbrengst ad f. 21.181
echter geen invloed op de totaalopbrengst
heeft.
De opbrengsten der verschillende mid
delen waren over Februari van dit jaar de
volgende, waarbij die van het vorig jaar
tusschen haakjes zijn vermeld: rechten
op den invoer f2 033.362 (f9.653.604), sta-
tistiekrecht f. 98.996 (f. 194.032), accijns op
zout f 490.556 (f 229.666), acc. op geslacht
f. 1.341.492 (f. 787.640), accijns op wijn
f149.975 (f72.466), accijns op het gedistil
leerd f3.535.4070 (f2.645.391), accijns op
bier f 1.0208.923 (f 680.786), accijns op sui
ker f5.879.707 (f4.851.292), accijns op tabak
f6.736.396 (f. 3.356.328), omzetbelasting
f. 7.463.227 (vorig J. f. 6.356.980)couponbe
lasting f. 457.863 (f551.592), rechten van
zegel f. 895.027 (f915.252), rechten van re
gistratie f841.692 (f692.182), rechten van
successie, van overgang bij overlijden en
van schenking f. 6.023.350 (f. 3.506.598) en
de belasting op gouden en zilveren werken
f. 112.436 (f. 52.042).
Over de eerdste twee maanden van dit
jaar bedroeg de opbrengst van deze be-
lastinggroep f. 89.429.982, tegenover plm.
f. 76.602.225 het vorig jaar. Slechts drie
middelen toonden een daling tot een to
taalbedrag van ruim f. 15 millioen en wel
de rechten op den invoer, het statistiek-
recht en de couponbelasting. Alleen de
daling van de rechten op den invoer be
droeg over deze twee maanden reeds ruim
14'/i millioen. Het meest gestegen is de
opbrengst van den acijns op tabak en wel
met ruim 6.4 millioen. Daarop volgen de
omzetbelasting met ruim 5 millioen, de ac-
mijns op het gedistilleerd met 2.6 millioen,
de rechten van successie van overgang bij
overlijden en van schenking met 1 3/4 mil
lioen, de accijns op suiker met ruim 1 mil
lioen, en de accijns op bier met bijna 1
millioen.
BETALING TEN SPOEDIGSTE.
Voor prestaties ten behoeve van
organen van het Duitsche
burgerlijk bestuur.
In een circulaire van het departement
van Binnenlandsche Zaken aan de ge
meentebesturen wordt medegedeeld, datln
fawachting van de in het vooruitzicht ge
stelde regeling voor de vergoeding voor
leveringen of verrichtingen ten behoeve
van organen van het Duitsche rijk, die
niet tot de Duitsche weermacht behooren,
de rijkcommissaris voor het bezette Neder
landsche gebied heeft beslist, dat alle tot
1 April a.s., nog openstaande rekeningen
voor praestaties ten behoeve van organen
van het Duitsche burgerlijk bestuur ten
spoedigste door de burgemeesters tegen
qultantle aan de rechthebbenden dienen
te worden betaald.
De restitutie der aldus voorgeschoten be
dragen zal door het departement aan de
gemeente plaats vinden.
Ten aanzien van vergoedingen voor le
veringen of verrichtingen ten behoeve van
organen van het Duitsche rijk. niet tot de
Duitsche weermacht behoorend, welke na
1 April a.s. hebben plaats gevonden, zal
nog een nadere regeling volgen.
COMMISSIE VAN ADVIES INZAKE
CHEMISCHE PRODUCTEN.
Ingesteld Is een comiqlssle van advies,
welke den secretaris-generaal van het de
partement van handel, nijverheid en
scheepvaart en den directeur van het rijks
bureau voor chemische producten kan ad-
viseeren ln alle aangelegenheden, samen
hangende met de werkzaamheden van het
rijksbureau voor chemische producten en
de secties daarvan, alsmede in alle overige
kwesties op het gebied van de productie, de
distributie en de vervanging van chemische
producten. Benoemd zijn tot voorzitter:
prof. dr. H. R. Kruyt; tot leden: C. H.
Buschmann. J. W. Dekker, dr. W. A. van
Dorp, F. B. J. Gips. ir. G. de Haas, G. Ha
mer, P. H. A. Hofkamp, C. H. van den
Houten, ir. C. van Loon, prof. mr. J. van
Loon, drs. A. M. Mees en ir. F. G. Waller en
tot secretaris: mr. A. Steinhauser.
TEELT EN HANDEL VAN TUINZADEN.
Van overheidswege regelen gesteld.
Een in de Nederlandsche Staatscourant
verschenen besluit van den secretaris-ge
neraal van het departement van Land
bouw en Visscherij, dat een verdere uit
werking is van hetgeen reeds op dit ge
bied bestond, stelt regelen vast ten aanzien
van het telen, het verhandelen en afleve
ren, het vervoeren en den export van tuin
zaden.
De hoofdzaken van deze teeltregeling zijn
1. De teelt van tuinzaden is verboden,
tenzij met schriftelijke vergunning van de
centrale;
2. De vergunning wordt gesplitst in een
vergunning voor: a. tuinzaden; b. sluit-
kool, spinazie, radijs en tuinkerszaad; en
c. peulvruchten;
3. Teeltvergunning wordt verleend aan
eiken teler, die in een of meer der jaren
1937, 1938 en 1939 tuinzaden teelde, ter
wijl de grootte van de oppervlakten, welke
hij met elk der onder 2. genoemde groepen
mag betelen, gelijk is aan de oppervlakte,
welke hij met de even bedoelde groepen
gewassen beteelde in dat jaar van de ge
noemde drie jaren, waarin hij de grootste
oppervlakte met tuinzaden beteelde.
De handel in tuinzaden waaronder te
verstaan in- en wederverkoop is slechts
toegestaan aan hen; die als zoodanig bij
de Nederlandsche Groenten- en Fruitcen-
trale zijn aangesloten. De afzet door telers
van eigen geteelde tuinzaden is sleohts
geoorloofd, indien zulks geschiedt aan han
delaren in tuinzaden, tenzij de teler tevens
zelf aangeslotene is.
Voorts gelden bepaalde voorschriften voor
het vervoeren of doen vervoeren van tuin
zaden. Voor zoover niet over andere pa
pieren beschikt wordt, moet het vervoer
worden gedekt door een vervoerbewijs. door
of namens de centrale afgegeven.
De uitvoer van tuinzaden is slechts aan
„aangeslotenen" geoorloofd.
HANDEL IN KAAS.
Krachtens een beschikking van den se
cretaris-generaal van het departement van
landbouw en visscherij kunnen „kaashan
delaren met vergunning" onderling kaas,
met uitzondering van Limburgsche en her-
vesche kaas, verkoopen en afleveren zon
der inlevering van toewijzingen.
OUD-MINISTER POSTHUMA IN
OVERHEIDSFUNCTIE?
Naar het Nederlandsch Dagblad meldt,
heeft de heer Roskam, de leider van het
Agrarisch Front, in een rede, welke hij
Zaterdagavond in het gebouw Hulp en
Voorzorg te Naaldwijk heeft gehouden,
medegedeeld, dat binnenkort de benoeming
van oud-minister dr. F. E. Posthuma, thans
adviseur van het Agrarisch Front, ln een
belangrijke overheidsfunctie op landbouw
gebied verwacht kon worden.
DE HANDEL IN BEPAALDE
ELECTROTECHNISCHE ARTIKELEN.
Verkoop- en afleververbod.
Krachtens een bekendmaking van den
secretaris-generaal van het departement
van handel, nijverheid en scheepvaart ln
de Staatscourant van gisteren, is het ver
boden. zonder een daartoe verkregen schrlf
telljke vergunning van de sectie electro-
technische industrie van het rijksbureau
voor verwerkende industrieën, een aantal
in die bekendmaking genoemde electro-
technlsche artikelen, hetzij in het binnen
land, hetzij naar het buitenland, te ver
koopen of af te leveren. Tevens is het
verboden, een aantal andere in die bekend
making genoemde electrotechnlsche arti
kelen naar het buitenland te verkoopen
of af te leveren.
Het eerstbedoelde verbod heeft o.m.
betrekking op clectromotoren, genera
toren, aanzetapparaten, transformato
ren. schakelinrlchtlngcn, verwarmings
toestellen, stofzuigers, accumulatoren,
enz. Het verbod geldt niet voor bij ge
noemde sectie ingeschreven installa
teurs, die niet tevens uit anderen hoof
de bij deze sectie zijn ingeschreven en
deze artikelen uitsluitend en detail
verkoopen.
Aan de bij de sectie ingeschreven, daar
voor in aanmerking komende ondernemin
gen zijn Inmiddels algemeene vergunnin
gen tot het verkoopen en afleveren van
een deel dezer artikelen onder bepaalde
voorwaarden verstrekt. De ondernemingen,
welke nog geen algemeene vergunning
mochten hebben ontvangen en meenen
daarvoor ln aanmerking te komen, zullen
goed doen deze terstond bij de sectie aan
te vragen.
Het verbod tot verkoopen en afleveren
naar het buitenland heeft o.m. betrekking
op stalen meterborden, meterkappen en
ophanginrichtingen voor kilowattuur-me
ters, isoleerende buis in speciale uitvoering
en diverse verlichtingartikelen.
KOSTELOOZE „BEWIJZEN VAN GOED
GEDRAG" VOOR DEN ARBEIDSDIENST.
De secretaris-generaal van het departe
ment van binnenlandsche zaken heeft be
paald, dat bewijzen van goed gedrag, wel
ke moeten worden overgelegd door hen, die
in aanmerking wenschen te komen voor de
vrijwillige dienstneming bij den Nederland-
schen Arbeidsdienst kosteloos worden ver
strekt. Dit besluit wordt geacht ln werking
te zijn getreden op 16 Februari j.l. Ten on
rechte betaalde bedragen kunnen worden
teruggevorderd.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Tot burgemeester van Nieuweschans
is met ingang van 1 April benoemd mr.
A J. Drenth, advocaat en procureur te
Groningen. De heer Drenth is 8 Jan. 1905
te' Groningen geboren.
Gistermiddag is het nieuwe gebouw van
den Nederlandschen Bioscoopbond, waar
van de zetel thans uit Amsterdam naar
's-Gravenhage is overgeplaatst, geopend.
In het nieuwe gebouw, dat gelegen is aan
het Koningin Mariepleln 19, te Den Haag,
waren met den secretaris-generaal van het
departement van volksvoorlichting en kun
sten, dr. T. Goedewaagen, die de opening
verrichtte, o.a. aanwezig de heeren Ober-
regierungsrat H. Hushahn, dr. Zimmer,
filmreferent bij het rijkscommissariaat, ir.
W. L. Z. van de Vegte, raadsadviseur aan
het departement van volksvoorlichting en
kunsten, tevens voorzitter van de centrale
commissie voor de filmkeuring, mr. P. M.
C J. Hamer, hoofdcommissaris van poli
tie te Den Haag, N. Oosterbaan, directeur
van het perswezen aan genoemd departe
ment, zoomede de leden van den raad van
bijstand voor het filmwezen en de heeren
ds. J. L. Brinkerink en D. de Jongh, leden
van de centrale commissie voor de film
keuring.
De secretaris-generaal van het departe
ment van volksvoorlichting en kunsten
hield de openingsrede.
Het is zoo ving dr. Goedewaagen zyn
rede aan met de film gegaan als met de
belde andere organen der volksvoorlichting:
de radio en de pers. Zij begon haar loop
baan als een technische nieuwigheid voor
beperkt gebruik, maar groeide snel uit tot
een cultuurapparaat met massale werking,
tot een werktuig van moeilijk te overschat
ten beteekenis ten aanzien der voorlichting
van een zich steeds uitdijend publiek. Met
dit verschil echter, dat de drukpers eenige
eeuwen noodlg heeft gehad om tot Konin
gin der aarde te promoveeren en de film in
den tijd van één generatie een vat op het
menschdom verkregen heeft, die haar in
staat stelt, zich op één lijn met haar oudere
zuster te stellen, ja wellicht haar de loef
af te steken. Radio, film en pers verhouden
zich als gehoor, gezicht en gedachte of
(anders gezegd) als muziek, beeldende
kunst en litteratuur. De film is aanschou
welijk, zij het dan ook op dynamische wijze.
Zij heeft een evidentie, een onmiddellijk
heid. een stille overtuigingskracht, die haar
in de moderne techniek der massa-overtui
ging en massa-overreding tot een instru
ment zonder weerga maakt, vooral nu de
muziek haar bewegelijke beeldenrhythme
ondersteunt in de toonfilm.
De film is geen passieve weergave van
feiten, maar een actief strijdend orgaan en
daarom heeft zij ook behoefte aan een or
ganisatie en aan strenge leiding. Zulk een
organisatie hebben wij hier sinds Jaren in
den N.BJ3.
Door de jaren echer waren ln den bio
scoopbond misstanden binnen geslopen,
waardoor enkele groepen, vertegenwoordigd
in de verschillende bestuursorganen en
door
ABLOVA.
Ik had dien ochtend vlug voortgemaakt
om vóór twaalven klaar te zijn met mijn
werk. Direct na de koffie verwachtte ik
mijn neefje Henk, met wlen ik dien middag
zou gaan vlsschen. De Jongen had mij al
wekenlang aan het hoofd gezanikt totdat
ik eindelijk beloofd had hem dezen Woens
dagmiddag achter op mijn fiets mede te
nemen. Hij was dolgelukkig geweest en hij
had mij den eerenaam „Moord-oom" toe
gekend. Het zou een prettige dag worden,
had ik mijzelf voorgenomen en mijn rug
zak volgepropt met reepen chocolade, ge
vulde koeken, kogelfleschjes en andere din
gen waar een tienjarige gezonde jongen
veel van houdt. Eerlijk gezegd verheugde ik
mij zelf ook op het vooruitzicht van het
onschuldige uitstapje, daar mijn neefje een
leul. jog was en ik mij ln zijn gezelschap
zeker-niet zou behoeven te vervelen.
Ik was eenigszlns verwonderd, toen er om
kwart over twaalf gebeld werd en Henkie,
natuurlijk zonder zijn voeten te vegen, mijn
kamer binnenstormde, zijn tasch in een
hoek keilde en zich met een plof ln een van
mijn fauteuils liet vallen, zoodat een klage
lijk gepiep ten hemel steeg.
„Dag oompje," zei mijn familielid opge
wekt.
„Zet eerst eens je pet af en vertel mij dan
waarom je niet direct naar huis bent ge
gaan om te koffiedrinken. Je zoudt mij
toch om één uur komen afhalen?"
„Da's te zeggenvond Henkie aarze
lend, „kijkt U eensweet U
„Zanik niet," zei lk streng. „Wat is er
aan de hand? Vertel op."
,3en verhinderd." antwoordde mijn
neefje resoluut, terwijl hij mi) van terzijde
aankeek. „Het spijt mij reusachtig, oompje,
maar ik kan niet mee."
„Aha, mag je niet van je moeder?"
„Mag Je niet van Je moeder," smaalde
Henkie. „Mag je niet van Je moeder
stel Je voor. Niks hoor; ik ben verhinderd."
„Luister jij eens even vriendje," zei ik
kwaad. „Om Jou te plezieren heb ik mij
vanochtend gehaast, een heeleboel lekkere
dingen gekocht en nu komt meneer me heel
eigenwijs vertellen, dat hij verhinderd is.
Zit nu eens even niet meer aan mijn
schrijfmachine te frunniken en vertel mij
de reden."
„Ga met een meisje uit."
In de stilte die op deze woorden volgde
overwoog lk koortsachtig of ik lachen dan
wel een kwaad gezicht trekken moest, Ik
koos voorlooplg het laatste.
„Wel, wel, wel, m'n neef Henk gaat met
een dame uit en laat daarom zijn oom ln
den steek. Het staat je mooi, dat moet lk
zeggen".
„Maak je niet kwaad oom," zei Henkie
op heel anderen toon dan zooeven. Hij keek
mij met z'n bruine oogen smeekend aan
zoodat lk alweer verzoend was. „Al ga lk
dan niet met U. mee, Floris wel."
„Florls wat? Floris wie?" vroeg ik ver
baasd.
„Een schoolvriendje. Ik heb hem gezegd,
dat hij precies één uur bij U moet zijn."
„Wel allemenschen," bracht ik met
moeite uit.
„Wacht U nog eens even, oompje," zei
Henk. .Luister nou-es. Het is een zielig jog,
die Floris en hij komt er nooit eens uit. Hij
heeft geen vader meer en z'n moeder gaat
uit werken. Als U eens wist hoe blij hij was,
dat hij met V mee mochtMoet U van
middag eens zien wat een bleek en mager
ventje het is
Het was even stil. Henkie plukte aan het
tafelkleed en lk stak omslachtig een sigaar
op.
„Hij was zoo blijals U er bij geweest
wasEn als jullie nu een heeleboel
visch vangen dan hebben ze dagenlang
lekker eten."
Ik keek Henkie aan en kreeg een warm
gevoel. Verdraaid nog-an toe, dat was fi
deel van het jog. Offerde zijn fijnen mid
dag voor een misdeeld vriendje op. Ik wist
hoe dol hij er zich op verheugd had. Jam
mer genoeg kon ik er niet twee achter op
mijn fiets meenemen, anders
„Je bent een kerel, Henkie," zei lk vrien
delijk. „Ik vind je een reuze-neef. Hier pak
eens aan." Ik grabbelde in den volgepropten
rugzak en diepte wat reepen en gevulde
koeken op. „De volgende week mag jij mee,
dat is afgesproken, hoor. En ik beloof Je,
dat Floris een fijnen middag zal hebben."
„Moord-oom," glundert Henkie. „Maare....
hoe laat bent U vanmiddag terug? Toch
niet zoo vroeg"?
„Welnee," zei lk. „Floris zal best tevreden
zijn; best tevreden, let maar eens op."
„Vanmiddag tenminste wel," zei mijn
neefje geheimzinnig, terwijl hij opstond.
„Maar of hij morgen zoo tevreden zal
zijn
„Hoezoo?" vroeg ik verbaasd.
„Dat zal ik U zeggen,' zei Henkie met
vollen mond; hij was aan zijn derde reep
bezig. „U weet wel, Mlentje, dat meisje
waarmee lk vanmiddag uitga, heeft zooveel
prachtige postzegelsgeweldig gewoon
weg. Ze is met haar ouders uit Indlë geko
men, weet U? Enne, nu gaat ze die post
zegels vanmiddag verdeelen, begrijpt U?
Tusschen mij en nog een jongen, maar dien
moet ik nog een boodschap geven. Pracht-
postzegels zijn het."
„Zoo, zoo" Ik voelde twijfel bij mij op
komen. Henkie hapte In een reep en aar
zelde bij de deur. Hij had nog iets op zijn
hart. „Zoo, zoo," zei ik nog eens. „En nu
ga jij dien anderen Jongen zeker waar
schuwen? Dat vanmiddag die eh.moord-
postzegels van Mientje verdeeld worden?"
„Oom," vroeg Henk op dringenden toon,
„wilt u mij een plezier doen?"
„Hm
„Zegt u het hem danmaar vooral
niet te vroeg. Als Jullie zitten te vlsschen.
Wilt u?"
(Nadruk verboden).
(Auteursrecht voorbehouden).
commissies, overwegende invloeden kregen
en deze te eigener bate aanwendden. De
bond diende niet meer het belang van het
algeheele bedrijf, doch slechts het belang
van enkele groote groepen, waarin volks
vreemde elementen sterk vertegenwoordigd
waren.
Thans zij wij ln een nieuw gebouw getui
ge van de intrede van een nieuwen geest
in den NBB. De verwerpelijke elementen
hebben zich zelf reeds gedeeltelijk terugge
trokken en zullen verder verwijderd worden.
Hiervoor in de plaats is gesteld de krach
tige leiding van een nieuwen voorzitter, die
den nieuwen tijd verstaat, bijgestaan door
den raad van bijstand van deskundigen,
die zullen zorg dragen, dat het filmbedrijf
weer in dienst komt van de groote taak
van volksvoorlichting, waarbij de film een
groote rol speelt.
In de eerste plaats dient de NBB. ge
leid te worden in goede volksche banen en
dienen maatregelen voorbereid te worden
om het bedrijf, dat door de tijdsomstan
digheden ln vele moeilijkheden geraakt is,
wederom op een gezonde basis te brengen.
In de tweede plaats dient bevorderd te
worden, een eigen productie van films, die
het Nederlandsche volk zal laten aan-
sohouwen zijn eigen aard, züm eigen ge
schiedenis en zijn volkswaarde.
In de derde plaats moeten de thans nog
bulten het bedrijf staande enkelingen,
voor zoover zij voor den opbouw van een
gezond Nederlandsch filmbedrijf van
waarde zijn, organisatorisch ingeschakeld
worden.
Voorts dient er nog op gewezen te wor
den, hoe de rijksfilmkeuring, die een
compromis vormde tusschen de vele stre
vingen om de sohadelljke kanten van de
film zooveel mogelijk weg te werken en
waarbij de mogelijkheid geopend werd om
plaatselijk de fllmvertoonlngen aan ban
den te leggen, een bewijs was van een vol
komen onbegrip van den factor „film".
Filmkeuring werd door bepaalde groepen
slechts gezien als een Instrument ter be
vordering van de goede zeden en maat
schappelijke orde, wat ook tot de uitdruk
king komt in den naam, die aan de wet
gegeven werd, n.l. „wet tot bestrijding van
zedelijke en maatschappelijke gevaren van
den bioscoop".
Uit dezen naam blijkt reeds, dat de vroe
gere filmkeuring haar taak zag als een
zuiver negatieve.
Hierdoor werd de beheersóhende tendenz
van een film, die soms ln hooge mate
schadelijk was voor de voorlichting van
het volk en een verkeerde meening vormde
omtrent sociale en staatkundige toestan
den, echter voorbijgezien. Een groot aan
tal films heeft medegewerkt om bij het
volk een totaal vorkeerden Indruk van de
problemen van dezen tijd te scheppen. Het
Is thans de taak van de filmkeuring en ook
van de leden van den NB.B. om mede te
werken deze slechte invloeden van de
afgoloopen Jaren te niet te doen en posi
tief alles te bevorderen, wat kan medewer
ken om bij ons volk een gezonde, organi
sche .levensopvatting en beschouwing te
doen groeien, die aan bodem en geschiede
nis gebonden is.
Spreker verklaarde hierna het gebouw
voor geopend.
Hierna was het woord aan den heer H.
M. van Trlet, als voorzitter van den bio
scoopbond, die zelde dat de bond heden
een nieuwen mijlpaal ln zijn bestaan heeft
bereikt en dr. Goedewaagen dank bracht
voor zijn bereidwilligheid de openingsplech
tigheld te willen verrichten. Spreker ver
zekerde, dat hij en zijn medebestuursderen
alle hulp zullen verleenen bij de verwe
zenlijking van de nieuwe plannen.
Gestreefd zal worden naar een verzeke
ring van de harmonie der diverse belan
gen van filmverhuurders, exploitanten,
theaterbezltters, prducenten, enz. Het mag
niet voorkomen, dat, om enkele voorbeel
den te noemen, wanneer alle bioscopen in
een stad ln één hand zijn, of door één
lichaam worden gecontroleerd, de verhuur
der overgeleverd is aan de willekeur van
dien practlsch éénen exploitant, of omge
keerd, dat een verhuurder uit hoofde van
een monopolie-positie, huurvoorwaarden
voor de exploitanten decreteert of exploi
tanten van de levering uitsluit.
Het mag ook niet voorkomen, dat theater-
bezitters aan exploitanten buitensporige
huren vragen, omdat de vraag naar thea
ters groot en het aanbod hiervan gering
is. Het destijds genomen besluit, het ln
exploitatie brengen van nieuwe theaters te
verbieden, hoe goed ook bedoeld, had het
groote nadeel, dat aan nagenoeg ongeli
miteerde huuropdrljving geen aandacht
werd geschonken.
Een ander punt, waarvoor nieuwe rege
len dienen te worden nagestreefd, vormt
de belastingkwestie. Vermakelijkheidsbe
lasting tot 20 pet. van de recette wordt
thans geheven. Spreker meent echter dat
een dergelijke belasting hier volkomen mis
plaatst is.
Ontspanning na verrichte dagtaak is een
recht, dat onder ieders bereik moet worden
gebracht, zonder dat daarvoor een cijns
moet worden opgebracht.
Aan allen, die in het filmbedrijf werk
zaam zijn, wilde spreker tot slot het vol
gende zeggen:
schort uw oordeel omtrent het werken
van den N.B.B. in zijn nieuwe gedaante
voorlooplg op, tot de daden van den bond
uw beoordeeling rechtvaardigen.
