De strijd tegen Engeland
Bekendmaking
WOENSDAG 26 FEBRUARI 1941
No. 24823
De nieuwe Fransche regeering
Verduisteren:
81ste Jaargang
Het gebruik van gifgas
De Engelsche blokkade
De strijd tegen de
Britsche scheepvaart
Uit Engeland
Een volksstemming in
Roemenië
Samenwerking met
Duitschland
19.13 uur
8.33 uur
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum
5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht.
„Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling,
alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven
wordt 10 ets. berekend.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden2.35
per week ƒ0.18
Franco per post ƒ2.35 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
In de Duitsohe rijkshoofdstad volgt men
aandachtig de discussie, die in Engeland
reeds eenigen tijd aan den gang is over
een mogelijk gebruik van gifgasstoffen in
den Europeeschen oorlog. Naar het D.N.B.
aan een referaat voor journalisten ont
leent, vindt men in bevoegde Duitsohe
kringen de Engelsche activiteit hoogst
merkwaardig. In dit verband wijst men er
te Berlijn op, dat Wendell Willkie bij zijn
bezoek aan Engeland juist naar een der
belangrijkste Engelsche fabrieken der che
mische industrie is geleid en dat de be
kende Amerikaansohe deskundige voor oor
logskassen, professor James Conant, zich
met een zijner medewerkers eveneens naar
Engeland begeeft.
Deze feiten, zoo verklaarde men gisteren
te Berlijn, worden hier met de grootste
aandacht gevolgd, vooral daar de Engel
sche radio meldt, dat de pers in deze kwes
tie de dingen zoo tracht voor te stellen
alsof juist van Duitschland het gebruik
van gas in den grootsten omvang is te
verwachten. Van Duitsche zijde heeft men
hiertegenover slechts vastgesteld, dat juist
Engeland op dit gebied een activiteit ont
wikkelt, die te denken geeft. (D.N.B.).
Hugh Holohan, mededirecteur van een
reederij, die een maand geleden is opge
richt, en die door in het in de vaart bren
gen van snelle wachtschepen tusschen
Amerika en Ierland het gebrek aan levens
middelen in den Ierschen vrijstaat wilde
verminderen, heeft in een interview scher
pe aanvallen gedaan op de „cynische hui
chelarij" der Britsche regeering, die de
Engelsche monopolistische positie in het
zeeverzekeringswezen gebruikt om Ierlard
te blokkeeren en het zoodoende iets af te
persen. Hoewel de reederij, aldus verklaar
de Holohan, voldoende scheepsruim te be
zit om de 40.000 ton vrachtgoederen, die
intusschen in Amerikaansohe havens aan
den Atlantischen Oceaan zijn opgestapeld,
te vervoeren, weigert de Londensohe ver
zekeringsmaatschappij Lloyds, waarbij de
Amerikaansche zeeverzekeringsfirma's her
verzekerd zijn, polissen voor de ladingen
uit te schrijven, die niet van Engelsche
zijde zijn goedgekeurd. Toestemming wordt
slechts dan verleend, als de reeders ermede
accoord gaan, dat de vaartuigen na af loon
van de reis aan de Engelschen worden af
gestaan. Holohan zeide ten slotte, dat. na
de vruchtelooze pogingen om aan alle
eischen van het Britsche ministerie voor de
blokkade te voldoen, aangenomen moet
worden, dat Engeland drie millioen neu
trale Ieren wil laten verhongeren om Ier-
fend gewillig te maken en eindelijk de lang
verbeide steunpunten in den Ierschen vrij
staat te krijgen (D.N.B.).
Het Duitsohe duikbootwapen heeft tus
schen Zondagmiddag en Maandagavond
192.300 b.r.t. tot zinken gebracht, wanneer
men de in den grond geboorde schepen
voorzichtig berekent en bovendien geen
rekening houdt met de schepen, die door
torpedeering beschadigd zijn.In dezen
grooten slag tegen de convooien hebben
nieuwe duikbooten onder jonge gezagvoer
ders en bemanningen den aanval onder
nomen. Zij waren voor de eerste maal in
contact met den tegenstander. Duitsche
verliezen zijn niet ontstaan.
Ten aanzien van deze actie verneemt
het D.N.B. nog de volgende bijzonderheden:
Duitsche duikbooten kregen in den mid
dag van '23 Februari contact met een groot,
beveiligd Britsoh convooi, toen zij patrouil
leerden op de handelswegen der Engel
schen ten Westen en Noord-Westen van de
p:':tsche eilanden. De bemanningen v®
deze duikbooten zijn buitengewoon zorgvul
dig opgeleid en vertrouwd met alle moge
ndheden van den duikbootaanval en de
vermijding van den duikboctafweer. Met
c°bruikmaking van alle vocrdeel°n namen
onderzeeërs gunstige posities in en gin-
tot den aanval over. die ook werd
vcortgezet, toen de artillerie, der gewa
ande koopvaarders en der convoyeerendë
bewakers het afweervuur openden.
Andere duikbooten werden door een
r*eks ontploffingen van tornado's en bran-
c*n aan boord van de getroffen schepen
n^sr het. striidtooneel gelokt Ook zij gin-
Ytot den aanval over. zoodat een groot
deel van het convooi en een hulrvkruiser
Jerden vernield. De rest werd uiteenge
dreven. In de volgende uren konden de
Duitschers nog eenige schepen in den
Sfonü boren, welke overgebleven waren van
bet uiteengeslagen convooi.
In het Noorden bracht een Duitsche duik
boot tezelfdertijd drie schepen van een
^nder convooi tot rirtken. Een andere duik-
meldde uit ziin r^°ratieteêbied tra
westen van Ierland 33 000 r.t. tot. zinken
hebben gebracht. Een derde duikboot
Jricht met" korte tusschenpcozen twee
Inschepen van ruim 10.000 ton elk en
Jee koopvaarders van ruim 7000, resp.
hilm 4000 bx.t., die afteonderlijk varend
trachtten den Atlantischen Oceaan naar
Engeland over te steken, tot zinken.
Dit succes van den in zijn begin zijnden
duikbootoorlog, zoo wordt van deskundige
zijde opgemerkt, laait geen twijfel meer
over. De beste en in den oorlog meest er
varen commandanten en duikboot-officieren
vormen de gezagvoering en de manschap
pen van het voortdurend toenemende aan
tal in den strijd komende duikbooten en
het resultaat zal overeenkomstig zijn.
(D.N3.)
EDEN IN TURKIJE.
Eden ,de Engelsche minister van buiten-
landsche zaken, is in gezelschap van gene
raal Dill per vliegtuig te Adana aangeko
men, vanwaar hij zijn reis per trein naar
Ankara voortzette. (D.N.B.)
SCHILDERING VAN LONDEN.
De voorzitter van den Londenschen ste
delijken raad, Davis, heeft gisteravond een
radiorede uitgesproken, waarin hij zeide.
dat men in Londen thans een „opmerkelijk
jaar" achter den rug heeft, niet zoo zeer
door de bombardementen, als wel door de
resultaten, die deze 'bombardementen in het
stedelijk bestuur van Londen zelf gewekt
hebben. Vroeger werden binnen het kader
van het stedelijk bestuur alle bepalingen
strak en streng uitgevoerd, zonder dat men
er verder over nadacht in hoeverre zij nog
zin en beteekenis hadden. Op deze wijze
sleepte men een massa overtollig bureau-
cratisme met zich mee, waarvan men zich
thans, met het oog op de omvangrijke ver
woesting-en, heeft ontdaan. Het stedelijk
bestuur van Londen zelf is de laatste maan
den geweldig uitgebreid. Vroeger waren
rond 10.000 brandweerlieden in dienst in
het stedelijk gebied van Londen, thans be
draagt hun aantal 20.000. Vroeger waren er
400 ambulances, thans 6.500. Het aantal
reddingscolo-nnes bedraagt 10.000, terwijl
men vroeger deze instelling in het geheel Er mag slechts met „ja'' of „neen" geant-
niet kende. Bovendien, zoo merkte Davis
ten slotte op, is het werk van den Londen
schen gemeenteraad „menschelijker" ge
worden, aangezien hij door de ingewikkeld
heid der omstandigheden meer met de be
volking zelf in aanraking komt. (D.N.B.)
De president van de Star Journal, John
Cowl es, begint met de publicatie van een
reeks artikelen over zijn indrukken in
Engeland. Cowles heeft, zooals bekend,
Wendell Willkie naar Engeland vergezeld.
Hij schrijft in zijn eerste artikel, dat de
Engelschen vast rekenen op een poging tot
invasie in het voorjaar. De burgers zijn ge
waarschuwd hun woonplaatsen niet te ver
laten en niet door vlucht de wegen te
verstoppen. En wanneer de Duitschers in
zwermen uit de lucht zouden komen, zoo
schrijft Cowles, zullen zij letterlijk op mil-
lioenen burgers stuiten, die met geweren of
zelfs met hooivorken en messen gewapend1
zijn, afgezien nog van de afweer door de
geweren en mitrailleurs van de geünifor
meerde strijdkrachten. (D.N.B.)
NIEUWE RANTSOENEERINGEN.
Naar Reuter meldt, heeft de Britsche
minister van levensmiddelenvoorziening,
Lord Woolton, gisteren medegedeeld, dat in
alle restaurants en andere eetgelegenheden
van 10 Maart af nieuwe beperkende bepa
lingen inzake de verstrekking van spijzen
in werking zullen treden. Lord Woolton
verklaarde, dat hem volmachten verleend
waren op grond waarvan hij alle levensmid
delen kon controleeren, om de sociale ge
lijkheid te kunnen waarborgen. Er waren
nieuwe verordeningen op komst. (D.NJ3.)
VOOR OF TEGEN ANTONESCU.
Generaal Antonescu heeft de bevolking
opgeroepen tot een volksstemming, die op
2 Maart gehouden zal worden. Het Roe-
meensche volk moet beslissen, of het de
wijze waarop generaal Antonescu regeert
goed- of afkeurt.-Stemrecht hebben alle
Roemeensche staatsburgers boven de 21
jaar. Joden zijn van de stemming uitgeslo
ten. De stemming is openbaar en verplicht.
Uit Vichy wordt aan het D.N.B. gemeld:
Naar aanleiding van de kabinetswijziging
heeft een woordvoerder van de Fransche
regeering verklaard, dat het nieuwe kabi
net besloten heeft een politiek van
Fransch-Duitsche samenwerking te voeren.
Dit, zeide hij, wordt alleen reeds hierdoor
bewezen, dat voor het eerst een gedelegeer
de voor de Duitsch-Fransche economische
onderhandelingen, met zetel te Parijs, be
noemd is. Hij zal daar zijn aandacht schen
ken aan de geheele industrieele samenwer
king. hetzij dat deze van de zijde der re
geering, hetzij van particuliere zijde uit
gaat, en ook met de delegaties der wapen
stilstandscommissie te Wiesbaden contact
onderhouden. De algemeene gedelegeerden
hebben tot taak, alle economische onder
handelingen namens de Fransche regeering
voor te bereiden en te voeren.
De woordvoerder verklaarde voorts: Pé-
tain hoopt met zijn politiek den wederop
bouw van Frankrijk te verwezenlijken op
den grondslag van het gezin, een schrede
verder te komen, door het instellen van
een staatssecretariaat, voor gezin en volks
gezondheid. De benoeming van een alge-
meenen gedelegeerde voor den nationalen
opbouw heeft ten doel, alle dpor de regee
ring te nemen maatregelen tót bestrijding
van de werkloosheid, in één hand te ver
eenigen. Lehideux, die voor dezen post is
uitgekozen, heeft tot dusver de campagne
tegen de werkloosheid in Parijs georgani
seerd.
Een der talrijke nieuwe verordeningen,
die gisteren in verband met de kabinets
wijziging in het staatsblad zijn verschenen,
heft den post van secretaris-generaal voor
de voorlichting en propaganda, die tot nu
toe door Portmann bekleed werd, op, In
plaats daarvan zijn twee nieuwe staatsse
cretarissen ingesteld, waarvan het eene
toezicht heeft te houden op de pers en het
andere op de radio. Op grond van een an
dere verordening krijgt Darlan het toezicht
over de bestuursdiensten van den presi-
dentschapsraad. Darlan blijft evenwel
slechts plaatsvervangend minister-presi
dent.
De wet op de benoeming van een hoofd
gedelegeerde voor den nationalen weder
opbouw bepaalt, dat de hoofdgedelegeerde
voor de regeering het pi an voor economi-
schen opbloei van het land opstelt. Hij
verstrekt den betrokken staatssecretarissen
de noodige richtsnoeren voor de uitvoering
van dit plan, met name wat de verdeeling
van de grondstoffen en arbeidskrachten
betreft. De hoofdgedelegeerde kan op
dracht krijgen de uitvoering van bepaalde
onderdeelen van dit plan zelf te leiden. Het
comité voor werkloozenkwesties en het co
mité voor de staatswerken in het gebied
van Groot-Parijs komen onder de recht-
streeksche leiding van den hoofdgedele
geerde voor den economischen wederop
bouw. De hoofdgedelegeerde is alleen aan
het staatshoofd rechtstreeks verantwoor
ding verschuldigd. Hij bezit den rang en de
voorrechten van een staatssecretaris.
i
Over de nieuwe functionarissen meldt
het D.N.B. nog:
Tot toegevoegd secretaris-generaal aan
het vice-presidentschap is Marion, de vroe
gere propagandachef der partij van Doriot,
benoemd.
De nieuwe staatssecretaris voor nationale
opvoeding en jeugd, Carcopino, is een der
bekendste geschiedkundigen van dezen tijd.
Hij heeft vooral gewerkt op het terrein van
de Romeinsche geschiedenis. In politiek op
zicht is hij tot dusver weinig op den voor
grond getreden.
Barnaud, de algemeen gedelegeerde voor
de Duitsch-Fransche handelsbetrekkingen,
is in 1893 geboren. Aan den wereldoorlog
nam hij deel als kapitein. In het begin
van 1939 werd Barnaud verbonden aan het
ministerie van bewapening en belast met
een bijzondere opdracht voor de Fransche
inkoopen in Scandinavië. In Juh 1940 werd
hij als economisch deskundige toegevoegd
aan ambassadeur Noël te Parijs en belast
met een opdracht in verband met Duitsche
economische kwesties. Daarna werd hij tot
chef van het kabinet van den toenmaligen
minister van productie en arbeid Belin be
noemd. Als zoodanig heeft hij een actief
aandeel genomen aan de Duitsch-Fransche
handelsbesprekingen te Parijs.
Puchaux, de secretaris-generaal voor in
dustrieele productie is een deskundige in
sociale kwesties en industrieele organisatie.
Francois Lehideux, de algemeen gedele
geerde voor bestrijding van de werkloos
heid. is 37 jaar oud. In dezen oorlog stond
hij bij de gemotoriseerde troepen. Jaren
lang was hij directeur van de Renaultfa-
brieken. Na zijn ontslag uit het leger werd
hij benoemd tot directeur der organisatie
commissie voor de automobielindustrie en
daarna tot commissaris-generaal voor
werkloosheidskwesties.
Daar de redevoeringen, achtereenvolgens
door Mussolipl en Hitier uitgesproken, het
gesprek van den dag zijn heeft, naar de
Berlijnsche correspondent van het A.N.P.
meldt, daar ter stede de herziening van de
regeering te Vichy maar weinig de aan
dacht getrokken. In politiek kringen hoor
de men alleen de meening verkondigen, dat
het klaarblijkelijk een reorganisatie betreft
die in de politieke houding, gelijk ze tot
dusver in de regeering te Vichy aan den
dag trad, geen bijzondere wijziging zal
brengen.
's-GRAVENHAGE, 26 Februari.
1. In overeenstemming met den rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied heb ik voor de provincie Noord-
Holland, gezien den politieken toestand van het oogenblik, de
uitvoerende macht op mij genomen.
2. De tenuitvoerlegging draag ik den luitenant-generaal
van het luchtwapen Siburg, bevelhebber in den Luftgau Hol
land op. Hij handelt volgens mijn aanwijzingen.
3. ik beveel:
a. in alle openbare en particuliere bedrijven moet Donder
dagmorgen de arbeid in vollen omvang weder begonnen
worden.
b. optochten, vergaderingen, samenscholingen en demon
straties van eiken aard, in het bijzonder op openbare straten en
pleinen, alsook in bedrijven, zijn verboden.
c. aan de gezamenlijke Nederlandsche politieke partijen is
met onmiddellijken ingang in de provincie Noord-Holland tot
nader order elke activiteit verboden, in het bijzonder ook het dra
gen van uniformen en insignes van eiken aard.
4. handelingen in strijd met deze lastgevingen en met alle
maatregelen, die door den met de tenuitvoerlegging belasten
bevelhebber genomen worden, zijn aan de Duitsche krijgswet
ten onderworpen en worden door Duitsche krijgsgerechten
berecht.
Voorts wordt, in zoover niet nog ernstigere strafwetten over
treden worden, in het bijzonder gestraft wie tot staking ophitst
of daartoe uitlokt of den arbeid neerlegt, met tuchthuisstraf tot
15 jaren.
Zijn voor de weermacht belangrijke bedrijven, waartoe alle
vitale bedrijven behooren, in geding, dan kan tot de doodstraf
Veroordeeld worden.
De bevelhebber van de weermacht in Nederland,
FR. CHRISTIANSEN, generaal der vliegers.
woord worden. Komt men met de stemming
2 Maart niet gereed, dan wordt ze op 3, 4
of 5 Maart voortgezet. Ter voorbereiding
van de stemming worden op 1 Maart in het
heele land volksvergaderingen gehouden.
Gisteravond werden twee proclamaties van
generaal Antonescu uitgegeven.
In de eerste proclamatie wordt gezegd,
dat de overleveringen van de Roemeensche
geschiedenis alsook de geest van de nieuwe
wereld van de leiders eischt, dat zij hun
verantwoordelijkheid baseeren op den wil
van het volk. Aan deze traditie getrouw
heeft hij, Antonescu, een volksstemming
uitgeschreven, te houden op 2 Maart, ten
einde van het volk de goedkeuring van zijn
regeeringsbeleid sedert 6 September 1940 te
krijgen.
Verder verklaart generaal Antonescu, dat
hij de leiding van het land in uren van ho
peloosheid en ineenstorting op zich heeft
genomen. De tot dusver verstreken zes
maanden van zijn regeering zijn buitenge
woon moeilijk geweest. Teneinde dezen
last verder te kunnen dragen, heeft hij een
blijk van vertrouwen van de natie noodig.
Generaal Antonescu legt er in de procla
matie den nadruk op, dat zijn regeering
zich gebaseerd heeft op eerlijkheid en ar
beid. Hij heeft geen recht der natie ge
schonden en alles gedaan om de natie, den
staat en aan lederen Roemeen de eer, rust,
veiligheid en het vermogen, alsmede het
recht op arbeid te waarborgen.
De tweede proclamatie geeft een uitvoe
rige uiteenzetting van de tot dusver uitge
voerde werkzaamheden der regeering en de
prestaties van de regeering-Antonescu se
dert haar benoeming op 6 September 1940.
Generaal Antonescu heeft getracht, zoo
wordt gezegd, het vertrouwen van de natie
te herwinnen en haar en haar toekomst te
waarborgen. Bij den onovertroffen stichter
van de nieuwe wereld, den Führer van het
Groot Duitsche Rijk, heeft hij het grootste
begrip gevonden. De achting van den
Führer voor het levensrecht en de eer van
het Roemeensche volk, alsmede zijn wil om
de Roemeensche boeren te helpen, zijn de
grondslagen voor een oprechte overeen
komst. Generaal Antonescu is trotsch een
dergelijke overeenkomst te hebben geslo
ten, want hierdoor garandeert hij het leven
van de natie, de veiligheid van de sociale
orde en den weg in de toekomst.
Ook bij d~n Führer ven de lts]'-1----1-1-
natie, den Duee heeft hij een groote tege
moetkoming gevonden. Thans is Roemenië
niet meer alleen. Zijn grenzen, zijn sociale
instellingen en zijn toekomst steunen op
een overeenkomst met deze groote Euro-
peesche mogendheden en met Japan, d.w.z.
drie groote mogendheden, die de grondsla
gen voor de komende wereld vormen.
Verder spreekt generaal Antonescu in
deze proclamatie over de beteekenis van
een nationale revolutie en stelt in het licht,
dat dergelijke revoluties geen gewelddaden
zijn, doch voortschrijdende ideeën. Wijzende
op de voorbeelden van de leiders van Groot-
Duitschland en Italië wijst Antonescu erop,
dat alle werkelijke nationale revoluties zich
gekenmerkt hebben door opbouw en niet
door afbreken. In dezen geest moet ook de
Roemeensche revolutie zich voltrekken. De
proclamatie sluit met een beroep op de Roe
meensche natie om eensgezind te zijn.
vcm hedenavond
tot morgenochtend
De maan kwam hedenochtend
op te 8.29 uur en gaat onder Ic
19.52 uur (Nieuwe Maan).
Dit Nummer bevat TWEE Bladen
Binnenland
Bepalingen inzake het gebruik en verbruik
van verf. (Binnenland, 2e Blad)
De vleeschdistributie.
(Binnenland, 2e Blad)
Het aantal biggenmerkei. wordt verminderd
(Binnenland, 2e Blad)
Buitenland
De duikbootoorlog. (Ie Blad)
nieuwe Fransche regeering. (Ie Blad)
ZIE VOORTS „LAATSTE
EERSTE BLAD.
BERICHTEN*'
