De situatie in Frankrijk WOENSDAG 5 FEBRUARI 1941 No. 24805 Nieuwe commissarissen van Noord-Holland, Utrecht en Limburg De gebeurtenissen in Roemenië Verduisteren 81sie Jaargang Jhr. mr. dr. Bosch Ridder van Rosenthal en mr. dr. Van Sonsbeeck eervol ontslagen Hoe de opstand werd bedwongen Darlan bij Laval De reis van Willkie EERSTE BLAD 18.33 uur 9.14 uur Feiten van den da ff LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30 stuks. - Incasso volgen'. pc-Gtrecht. - Voor opzending van brieven moet 10 ets. porto betaald worden Verplicht bewijsnummer 5 ets Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maandenf225 per week0.18 Franco per post 2.35 per 3 maanden portokosten (voor binnenland 0.80 p. 3 maanden) De rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied heeft als opvolger van den onlangs overleden commissaris van Noord-Holland, mr. dr. A, J. Ba ron Röell, benoemd mr. A. J. Backer, chef van het kabinet en afdeelingschef van het commissariaat in Noord-Holland. Voorts heeft de rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied de commissaris van de provincie Dtrecht, jhr. mr. dr. L. H. N. Bosch Ridder van Rosenthal en de commissaris der provincie Limburg mr. dr. W. G. A. van Sons beeck eervol gepensionneerd en in hun plaats benoemd ir. F. E. MüUer tot commissaris van de provincie Utrecht en M. V. E. H. J. M. Graaf de Marchant et d'Ansembourg tot commissaris voor de provincie Limburg. GRAAF DE MARCHANT ET D'ANSEMBOURG. (Foto-archief LX>.) Graaf de Marchant et d'Anscmbourg. De heer M. V. E. H. J. M. Graaf de Mar chant et d'Ansembourg werd 18 Januari 1894 geboren op kasteel Nieuwborg bij Gul pen in Zuid-Limburg, waar zijn familie se dert meer dan 150 jaren is gevestigd. Hij doorliep het gymnasium te Sittard en stu deerde een paar jaar aan de universiteit, te Münster. Daarna werkte hij in het bank- vak te Amsterdam en werd later als amb tenaar aan de directie der staatsmijnen in Limburg verbonden. In 1925 werd hij eigenaar van het fami- liegoed Amstenrade (L.) en burgemeester der gelijknamige gemeente. In deze positie heeft Graaf d'Ansembourg bewezen een harde werker en een goed beheerder te zijn.'Onder zijn bestuur kwamen in Am stenrade vele verbeteringen tot stand, o.m. van de gemeentebedrijven en van het we gennet. Van 1926 tot 1930 was hij lid der Pro vinciale Staten van Limburg en in 1933 werd hij tot voorzitter van de kamer van koophandel en fabrieken voor de Zuide lijke mijnstreek gekozen. Door het ambtenarenverbod werd graaf de Marchant et d'Ansembourg, die een vooraanstaande plaats in de nationaal-so- cialistische beweging inneemt, uit zijn bur gemeestersambt ontslagen. Hij stelde zich vanaf dat oogenblik geheel in dienst zijner beweging, waarin hij de functie vervulde van gewestelijk commissaris voor Limburg en later gemachtigde van den leider. In het najaar van 1935 werd hij door den leider der N.S.B. aangewezen om zit ting te nemen in de Eerste Kamer. Deze taak vervulde 'hij tot 1937. Van 1937 tot Mei 1940 was hij lid der Tweede Kamer voor de N.S.B. F. E. MULLER. De heer Frederik Ernst Müller, werd 25 Januari 1889, als zoon van den industrieel c. J. K. Müller te Utrecht geboren, waar hij de Leydsche school en de H.B.S. be zocht. Reeds in zijn jeugd voelde hij zich tot het bedrijfsleven aangetrokken. Daardoor heeft hij alvorens zijn studie als werk tuigkundig ingenieur in Duitschland te be ëindigen, zich eerst 2 jaar practisch ont wikkeld, waartoe hij gemakkelijk gelegen heid had, eerst in de fabriek van zijn va der en daarna in Duitschland. In 1915 werd hij tot bedrijfsleider in het bedrijf van zijn vader, de chemische fa briek der firma wed. P. Smits en Zoon te Utrecht aangesteld en In 1927 als firmant in de directie opgenomen. Na den dood van zijn vader in 1935 zet ten hij en zijn oudere broer dr. C. B. J. Muller ais eenige firmanten deze belang rijke onderneming welke een wereldrepu tatie heeft, te zamen voort. Voorts was hij van de oprichting af secre.- taris der Utrechtsche werkgeversvereent- 6ing, tevens medeoprichter van de Sticht- sche Industrieele Club. In het bestuur van de maatschappij voor nijverheid, departe ment Utrecht heeft hij eenige malen zit ting genomen. Ook was hij bestuurslid van het Utrechtsch stedelijk orkest. Eveneens had hij indertijd zitting in het landelijk bestuur der burgerwacht en maakte te vens deel uit van het plaatselijk bestuur. Toen ir. Mussertln 1932 de N.S.B. op richtte. heeft de heer Müller zeer spoedig het besluit genomen om ook tot deze be- Foto: Nationaal Fotokantoor. Ir. F. E. Müller, weging toe te treden. Hij vervulde in de N.S.B. verschillende functies en wel kringfunctionaris in den eersten kring der beweging, daarna kring leider van de stad Utrecht, gewestelijk commissaris van het gewest Utrecht, ter wijl hij thans nog de functie van districts- ieider bekleedt en tevens aangesteld is als gemachtigdfe van den leider voor de pro vincie Utrecht. MR. A. J. BACKER. Mr. A. J. Backer werd op 31 Mei 1899 te Groningen geboren. Na de lagere school doorliep hij het gymnasium en na zijn mi litaire plichten vervuld te hebben, stu deerde hij van 1919 tot 1923 rechten aan de rijksuniversiteit te Groningen. foto Haarlem's. Dagblad. Mr. A. J. Backer. Na eerst korten tijd volontair te zijn ge weest aan het parket van den officier van justitie te Groningen, werd hij op 1 April 1924 adjunct-commies bij de gemeente-se cretarie aldaar. In Maart 1928 werd hij be- Een officieele uiteenzetting van een deel der gebeurtenissen van 20 tot' 23 Januari is gisteravond door de bladen van Boeka rest gepubliceerd. Als inleiding wordt op gemerkt, dat de publicatie geschiedt, op dat het Roemeensehe volk zich zelf een oordeel zal vormen over de „niet te kwali- ficeeren handelingen" van elementen, die niets gemeen heoben met het streven en de idealen van het Roemeensehe volk en die land en natie voor de bevrediging van hun persoonlijke eerzucht met misdadige gewetenloosheid aan den rand van den af grond hebben gebracht. In de officieele uiteenzetting wordt dan gezegd: Maandag 20 Januari, des middags, wer den hl Boekarest legionnaire straatbetoo- gingen gehouden, waarbij geprotesteerd werd tegen de door den leider van den staat, generaal Antonescu, bevolen afzet ting van den minister van binnenlandsohe zaken, generaal Petrovicescu, en van den directeur-generaal der staatspolitie, Ghyka terwijl de verwijdering van eenige regee- ringsleden werd geëischt wegens onbe kwaamheid, lidmaatschap van de vrijmet selarij, of bescherming van vrijmetselaars er. Joden, Betoogers juichten voor Horia Sima en den leider van den staat. Aange zien de betooging rustig verliep en de deel nemers uiteengingen, was er voor het gezag geen aanleiding om in te grijpen. Deze be tooging echter vormde het eerste teeken van de komende gebeurtenissen. In de pro vincie was men. naar uit later in Boeka rest ontvangen berichten bekend werd, op dien Maandag reeds overgegaan tot op stand tegen de overheid. In verschillende steden bezetten de legionnairen belang rijke openbare gebouwen, zooals politiebu- reaux, districtsprefecturen, telefoonkanto ren, en plunderden wapenopslagplaatsen om zich te bewapenen. Dinsdagochtend 21 Januari kwam het tot de eerste daden van rebellie in Boekarest. De door den leider van den staat afgezette prefect van politie te Boekarest, Mirono- vici, weigerde zijn functie over te dragen aan zijn opvolger, een generaal. Het leger had reeds moeten Ingrijpen. Tegen den middag bezetten de legionnairs de naast het gebouw van den minister-president ge legen politiekazerne, zetten de officieren gevangen en voorzagen zich van wapens.Of- ficleren, die voor onderhandelingen naar de kazerne werden gezonden, werden door de rebellen eveneens ln arrest genomen. Drie pantserwagens van de weermacht, die naar het gebouw van den minister-pre sident waren ontboden, en die overeenkom stig vroegere instructies zonder in kennis t£ zijn .van den feitelijken toestand het binnenplein van de politiekazerne opreden, werden door de legionnairs aangevallen. Een der wagens werd door hen veroverd, de beide andere wisten weer de straat te be reiken en kozen een positie voor de ka zerne. Sommaties om de kazerne over te geven, werden afgewezen, waarbij ver klaard werd, dat dit alleen op bevel van Horia Sima zou gebeuren. Teneinde bloedvergieten te vermijden, gaf generaal Antonescu den in de politie kazerne ingesloten rebellen tot den volgen den dag 12 uur bedenktijd. Dinsdagavond was Boekarest in hoofdzaak in handen van de rebellen, die behalve de genoemde po litiekazerne de prefectuur van politie, den zetel der legionnaire beweging met de om liggende villabuurt, verschillende andere gebouwen der beweging, commissariaten van politie en benzineopslagplaatsen bezet hielden en die den omroepzender in han den hadden, waardoor twee oproepen van generaal Antonescu niet ter kennis van de bevolking kwamen, terwijl de rebellen van hun kant het publiek door radioberichten op een dwaalspoor brachten. Een bestor ming van den zender zou mogelijk zijn ge weest maar gleef achterwege aangezien men vreesde, dat de rebellen dan de technische installaties van den zender zouden ver nielen:' In Boekarest waren alleen de kazernes, stations, "ministeries en het telefoonkan toor niet ln. handen van de rebellen. Het gebouw van den minister-president werd in groote omgeving door het legér in een ves ting veranderd. Pogin'ge'n der rebellen om naar het gebouw op te dringen, - werden gemakkelijk afgewezen. De opstandelingen gingen tegelijkertijd over tot excessen, Vooral in de Jodenbuurt van Boekarest kwam het tot werkelijke po groms. In den nacht van Dinsdag op Woensdag trachtten de opstandelingen door delegaties druk uit te oefenen op den ge neraal, maar zonder resultaat. Woensdag 22 Januari, des middags, gaf generaal Antonescu toen het leger bevel het normale leven in Boekarest te herstel len. Nog in den loop van den dag moesten de politiekazerne en de ln de nabijheid gelegen zetel van de legionnaire beweging ontruimd worden, waarop op Donderdag 23 Januari de tegenstand der rebellen in het overige deel der stad moest worden gebro ken. De aanval van het leger op de politie kazerne naast het gebouw van den minis ter-president, welke Woensdag om 12 uur begon, duurde tot 14 uur 30. Hij leidde tot het doel. De zevenhonderd rebellen gaven zich over, een déél werd gearresteerd. De overigen konden vrij huiswaarts keeren. (D.N.B.) Officieel wordt medegedeeld, dat het aantal personen, dat te Boekarest van 21 tot 23 Januari omgekomen of gewond Is, volgens de inlichtingen, waarover de auto riteiten thans beschikken, 490 bedraagt. Er zijn 236 dooden, in de ziekenhuizen worden 254 gewonden verpleegd. Driehonderd-zes- en-veertig der dooden en .ewonden zijn Roemenen, de overige Joden. De opstande lingen hebben 118 Joden vermoord. Antonescu gaf opdracht, het onderzoek naar wapens en munitie op strenge, doch menschelijke wijze ten uitvoer te leggen. Nogmaals werd vastgesteld, dat niemand is gevallen door een aanval van het leger. Het leger heeft pas geschoten, nadat het was aangevallen. Generaal Antonescu bepaalde voorts, dat alle opstandelingen streng maar rechtvaar dig berecht moeten worden. Zij, die uit de hechtenis ontslagen zijn, moeten onder toe zicht geplaatst worden. De ministerraad heeft zich verder bezig gehouden met den gezondheidstoestand der arbeiders. Beslote nwerd, dat de handwer kersgilden zullen worden gereorganiseerd tot beroepsorganisaties, zooals die reeds onder ex-konlng Carol bestonden, doch la ter ontbonden werden. Op 3 Februari des avonds bedroeg het to tale aantal gearresteerden 6278. Voor de militaire rechtbank te Boekarest hebben opnieuw, 43 deelnemers aan den opstand terechtgestaan. Zeven hunner werden vrij gesproken, 36 veroordeeld tot gevangenis straffen van drie maanden tot vijf jaar. (DNB). vorderd tot commies en hij was o.a. van 1927 tot 1930 belast met de tijdelijke waar neming van het ambt van rentmeester der stadsbezittingen. Mr. Backer was eenige jaren lid van het bestuur van den armen raad. Op 1 April 1930 verhuisde hij naar Haarlem, waar hij hoofdcommies werd bij dc provinciale griffie. Op 1 November 1934 volgde zijn benoeming tot referendaris, chef van de eerste afdeeling en chef van het kabinet van den commissaris der pro vincie en op 1 Januari 1937 werd hij be vorderd tot administrateur. Mr. Backer was o.a. lid van de bestuurs commissie van het openbare lichaam ..De Wieringermeer", commissaris van de N.V. Provinciale Utrechtsche electriciteits-maat- schappij, lid van de ministerieele commis sie tot herziening van de drankwet en lid van de ministerieele commissie tot voorbe reiding van een normaal overheidsbestuur in de Wieringermeer. Op 1 November 1940 trad hij op als provinciaal directeur van Noord-Holland voor Winterhulp Nederland en voorts had hij zitting in verschillende besturen, zooals in den ouderraad te Heem stede, was hij voorzitter van de afdeeling Heemstede van de luchtbescherming, lid van het hoofdbestuur van, de vereeniging voor provinciaal personeel in Noord-Hol land en lid van het genootschap Flevo. MR. DR. W. G. A. VAN SONSBEECK Willem Georges Alphonse van Sonsbeeck werd geboren 11 September 1877 te Amster dam. Hij bezocht achtereenvolgens het gymnasium te Katwijk aan den Rijn en het Stonyhurst College bij Blackburn (En geland). Aan de Amsterdamsche universi teit promoveerde hij in 1902 op stellingen tot doctor en in 1909 tot doctor in de staatswetenschappen. Van 1905 tot 1909 was hij adjunct commies ter provinciale griffie in de Tweede Kamer. Met ingang van dat laatste jaar werd hij benoemd tot burgemeester van Breda en in 1936 volgde zijn benoeming tot commissaris van de provincie Limburg. JHR. MR. DR. L. H. N. BOSCH RIDDER VAN ROSENTHAL. Lodewijk Hendrik Nicolaas Bosch Ridder van Rosenthal werd gehoren op 7 April, 1884 te Dordrecht. Hij bezocht de gymnasia te Dordrecht en Zwolle, promoveerde te Leiden tot meester in de rechten, en te Utrecht tot doctor ln de staatswetenschap pen, op stellingen. Daarna vestigde hij zich als advocaat en procureur te Zutphen en werd aldaar lid van den gemeenteraad en wethouder. Van 1917—1924 was hij burge meester van Brummen en werd in 1924 burgemeester van Groningen. In 1930 werd hij benoemd tot burgemeester van Den Haag en in 1934 tot commissaris van de provincieUtrecht. Na uitvoerige besprekingen te Parijs met Laval is Darlan naar Vichy teruggekeerd om maarschalk Petain verslag uit te bren gen. Men acht het waarschijnlijk dat Dar lan daarna naar Parijs terugkeert. Naar uit gewoonlijk goed ingelichte Pa- rij sche bron vernomen wordt, is de bespre king tusschen Darlan en Laval bevredigend verloopen. Naar voort-s te Parijs beweerd wordt, zou men te Vichy besloten hebben de conse quenties uit de situatie van de binnenland- sche politiek te trekken. Laval Zou voor het geval, dat men hem terugroept in de regee ring, zeer verstrekkende volmachten nood zakelijk g'eacht hebben. Men rekent er te Parijs op, zoo heet het voort-s, dat de be slissing te Vichy reeds dezer dagen zal val len. (D.N.B.) Goedschiks of kwaadschiks, schrijft het blad Les Nouveaux Temps, hebben de intri ganten te Vichy, die den maarschalk de waarheid onthielden, moeten toegeven. Het staatshoofd .heeft daarom besloten een bij- zonderen gevolmachtigde naarParijs te sturen om met Laval te onderhandelen. Voor deze taak heeft hij geen beteren man kunnen kiezen dan Darlan, die thans den maarschalk verslag zal uitbrengen over der. werkelijken toestand. Tusschen een po litiek van samenwerking, zoo vervolgt het blad, die Frankrijk een waardige plaats in het gereorganiseerde Europa verzekert en een politiek van voortdurend wijken is een onverwijlde keus noodzakelijk. Deze keuze veronderstelt de vorming van een homogene en blijvende regeering. De voormalige Fransche staatsminister Paul Baudoin is benoemd tot president van den raad van beheer der Bank van Indo china, als opvolger van Borduge. Naar wij van goed ingelichte zijde ver nemen, is de prefect van politie te Parijs van zyn functies ontheven en tot nadere aankondiging in arrest gesteld. - (D.NH.) Gisteren heeft Wendell Willkie een be zoek gebracht aan Dublin, waar hij een onderhoud had met de Valera. Daarna Ls hij naar Londen teruggekeerd, waar de koning hem gisteravond ontving. Heden ochtend heeft hij de thuisreis aanvaard. (D.N.B.) Dit Nummer bevat DRIE Bladen van hedenavond tot morgenochtend De maan kwam heden op te 12.59 uur en ging onder te 3.20 uur. Binnenland Vergadering te Haarlem der Nederlandsche Gladiolusvereeniging (Land- en Tuin bouw, 2de Blad). Overleden is de heer W. Houwing, oud burgemeester van Den Helder (Bin nenland, 3de Blad). Benoemd js tot burgemeester der gemeente Sassenheim jhr. mr. R. Sandberg van Boelcns. (Ie Blad). Buitenland Dc gebeurtenissen in Roemenië (le Blad) Willkie bezocht De Valera (1ste Blad). ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1