Gewichtig!
LEID5CH DAGBLAD - Tweede Blad
Zaterdag 18 Januari 1941
Michel Angelo's veelzijdig
genie op de film vastgelegd
Licht in het nachtelijk duister
-
Zijn rijk en vruchtbaar leven uit zich in zijn werken
SPORT
Reizen en avonturen van Mijnheer
Prikkeheen
Om uit te knippen en te bewaren
Voor Dammers
Dagblad reclame
is niet te vervangen
Onze Berlijnsche correspondent schrijft
ons: -
De poging om het leven van groote man
nen of vrouwen voor het tooneel of de film
te bewerken is niet nieuw. Frederik de Groo
te en Keizer Franz Joseph, Goethe en pas
dezer dagen Schiller, Bismarck en Clémen-
ceau. Beethoven en Mozart hebben reeds
allen een stevige beurt gekregen. Hierbij
deed het ons telkens opnieuw eenigszins
zonderling aan, al die groote mannen uit
vroegere tijden plotseling weer in levenden
lijve voor ons te zien in de gedaante, die
we in de geschiedenis op- school en later in
verschillende boeken tegen kwamen. Waar
schijnlijk was toen onze verbeelding nog
heel wat sterker dan thans in ieder ge
val: zoodra we ze ten tooneele of in de
bioscoop zagen, gingen we aan het verge
lijken tusschen herinnering en werkelijk
heid en eerlijk gezegd, viel die dan niet al
tijd ten gunste van de nieuwe schepping
uit.
Of Curt Oertel dezelfde of soortgelijke
ervaringen te dien opzichte heeft opge
daan is ons niet bekend maar hoogst merk
waardig deed het ons aan, van hem een
film te mogen aanschouwen over een kun
stenaar van universeele kwaliteiten, dien
men in levende gedaante in de film geen
enkele maal te aanschouwen krijgt. Wij
doelen op de film „Michel Angelo, het le
ven van een titaan", een film, die we eenige
malen achtereen zijn gaan zien om vast te
stellen, of we aan ons aanvankelijk oordeel
bleven vasthouden: iets nieuws, iets origi
neels! Hier krijgen we nu eens een film te
zien, die van begin tot einde niet naar het
atelier riekt, waarvan de onvervalschbare
echtheid ruim anderhalf uur in stijgende
mate belangstelling en bewondering wekt.
Wie van huis uit tot critièk geneigd is, zal
natuurlijk beginnen met eenige herhalin
gen te laken, maar wie in de practijk des
levens de waarheid van „La critique est
aisée, mals l'art est difficile" (De critiek is
gemafokelijk, maar de kunst moeilijk)heeft
ervaren, legt liever het accent op het heug
lijke feit, dat hier een kunstenaar met groo
te liefde en toewijding op een zeer origi-
neele wijze heeft verfilmd.
EEN UNIVERSEEL GENIE.
Want Michel Angelo was wat de Duit-
schers met een pakkend woord „Univer-
salgenie" noemen: beeldhouwer, kunstschil
der, architect, dichter en men weet niet,
wat men het meest moet bewonderen, want
alles staat op een niveau, dat slechts door
eenige uitverkorenen werd bereikt. En de
tijd, waarin hij leefde, had veel gemeen
met onzen tijd, er werd verwoed gevochten,
Kerk en Staat stonden tegenover elkaar,
koninkrijken, vorstendommen en steden
met republikeinsche autoriteiten bevochten
elkander om de macht, intriges en verraad
behoorden tot de orde van den dag.
In Caprese, een dorpje in de buurt van
Florence, werd Michel Angelo op 6 Maart
1475 als de zoon van.een rechter geboren.
Lorenzo Medici, die te Florence het bewind
in handen had, ontdekte al vroeg het talent
van den knaap en in de academie, die hij
als maecenas voor kunst en wetenschap
had gesticht, werd Michel Angelo las leer
ling opgenomen. Hier schiep hij als knaap
den kop van een faun en het relief, dat
den Centaurenslag weergeeft. Op 21-jarigen
leeftijd werd hij door bloedige gevechten
te Florence genoopt naar Rome te vluchten
en hier komt zijn universeel talent pas tot
volle ontplooiing. Uit dien tijd dateeren zijn
dronken BaCchus, de aangrijpende „Moe
der met haar gestorven zoon" di „Piëta"
die een eereplaats in den Sint Pieter ge
kregen heeft. Omstreeks 1500 keert hij naar
Florence terug om uit een machtig stuk
marmer den kolossalen Gigant te beitelen,
die een symbool geworden is voor de vrij
heid en onafhankelijkheid der stad. Door
Paus Julius II wordt hij dan weer naar
Rome teruggeroepen om er diens eigen ge
daante voor zijn graf in marmer vast te
leggen voor later tijden, maar dit plan komt
niet tot uitvoering, want we zien hem bezig
met de uiterst moeilijke beschildering van
het plafond in de Sixtijnsche Kapel, een
taak die maar liefst vier jaar van zijn lang
durig leven in beslag genomen heeft!
Paus Leo X draagt aan Michel Angelo
op, de grafkapel der Medici in San Lorenzo
te bewerken en later vonden hier de sar-
cophagen voor Giuliano en Lorenzo Medici
een eervolle plaats. Hier krijgen we ten
slotte het beeld der Madonna Medici te
aanschouwen, waarvan verteld wordt, dat
het het lievelingswerk van den kunstenaar
is geweest. Als architect leeren we hem
kennen tijdens den strijd tusschen Keizer
Karei V en Paus Clemens VII en deze scène
is het vooral, die ons doet beseffen, dat de
geschiedenis zich herhaalt, ook al geschiedt
zulks uiteraard steeds in een eenigszins
anderen vorm. Michel Angelo moest op
bevel van den Paus naar Rome terugkeerèn
Hier kreeg hij de opdracht, in de Sixtina
het Laatste Oordeel te schilderen. Clemens'
opvolger. Paus Paulus III, benoemde den
kunstenaar tot Eersten Architect en droeg
de hoognoodige voltooiing van den Sint
Pieter aan h^m op. Op 75-jarigen leeftijd
zien we hem in miniatiuur zijn houten ont
werp van den huidigen koepel maken, het
geen op aandringen van zijn vrienden ge
schiedde daar men t-oen reeds met zijn dood
rekening scheen te houden. Maar tot kort
voor zijn 90sten jaardag zien we hem in
gedachten voortgaan met den harden ar
beid.
Ip 18 Februari 1564 sloot Michel Angelo
Buonnarotti voorgoed de oogen en door
vrienden, die zijn laatsten mondeling uit
gesproken wensch willen vervullen, wordt
in de stilte van den nacht zijn stoffelijk
overschot naar Florence overgebracht, naar
de stad, waar hij als knaap zijn levenstaak
mocht beginnen onder de bescherming van
Lorenzo Medici.
De ter aanvulling gesproken tekst is sober
gehouden en koorzang Verhoogt een enkele
maal- den sterken indruk, dien dit stuk
prachtig verfilmde kunst op ons maakte.
(Nadruk verboden).
in het voorjaar:
de Inwendige organen, bloed en darmen zui
veren, VERSTOPPING, overtollig vei. aambeien
rheumatische pijnen doen verdwijnen, slakker
en giftstoffen uit het lichaam verwijderen dooi
een grondige kuur met Dr. Schleffer's
Stofwisseling.zout. De weldadige wer dig maakte.
I I Mo Ho Ho
<ïng is verrassend.
'lacon t 1.05, Dubbele tlacon I 1.7S DIJ apothekers e»
vakdroglsien
&215 (Ingez. Mcd.)
VOETBAL.
LEDENVERGADERING VAN „KATWIJK".
De vereeniging Katwijk vergaderde onder
Voorzitterschap van den heer A. Visser in het
Jeugdhuis. De voorzitter memoreerde de presta
ties der elftallen en sprak vooral zijn voldoening
uit over het eerstel dat thans met een even
groot aantal verliespunten als haai' concurrent
Quick Boys aan den kop staat. Het tweede heeft
ook iets gepresteerd, n.l. steeds met een opge
wekt gezicht de eene nederlaag na de andere
geslikt. De adspiranten handhaven zich als een
middelmatig elftal.
Het verslag van den secretaris gaf een meer
bevredigend overzicht dan dat van den penning
meester. Ofschoon er een batig saldo is, be
schikt de kas over weinig, contanten, doordat
de tijdsomstandigheden over de periode April
1939September 1940 veel achterstallige con
tributie veroorzaakten.
Het reglement onderging enkele wijzigingen.
Een nieuw artikel werd bijgevoegd: „Een lid,
dat vóór 15 Augustus niet ieder jaar zijn ach
terstallige contributie heeft betaald, wordt niet
opgegeven voor den N.V3.".
Het bestuur trad in zijn geheel af. De heeren
A. Parlevliet. M. Verloop en L. v. d. Plas werden
herkozen. De voorzitter, de heer A. Visser,
stelde zich wegens drukke bezigheden niet
meer herkiesbaar, evenmin als dc heer J. Ad
miraal.
In zijn afscheidswoord wekte de heer Visser
de leden op zich geheel voor hun club te geven^
De heer M. Verloop dankte den heer Visser
voor hetgeen hy voor de vereeniging gedaan
heeft en overhandigde hem als stoffelijk blijk
van dank een vulpotlood en voor zijn vrouw, die
zoo dikwijls naar de bel heeft moeten loopen
gedurende al die jaren, een flesch parfum.
De heer A. Har te veld werd als voorzitter ge
kozen en in plaats van den heer J. Admiraal
werd de heer W. van Duyn gekozen.
Na de rondvraag werd de vergadering ge
sloten.
BOKSEN.
SCHMELING ZAL ZIJN TITEL VERDEDIGEN
Max Schmelihg is officieel uitgedaagd door
Lazek voor den strijd om den Europeeschen
titel zwaargewicht. Aanvankelijk was men van
oordeel, dat Max Schmeling zijn titel niet zou
kunnen verdedigen. Thans heeft hij evenwel
te kennen gegeven, dat hij niet zonder strijd
afstand wenscht te doen van zijn titel. H(j
is dan ook vastbesloten, wanneer de militaire
autoriteiten hem daartoe in de gelegenheid
stellen, zijn titel te verdedigen.
DAMMEN.
KATWIJKSCHE DAMCLUB K.D.C.
De uitslagen der 10de ronde voor de bekerwed
strijden zijn als volgt: P. DijkstraJ. Schone-
veld 02; J. van ElkA. van Beelen 20; A.
Dijkstra—A. A. Vooys 1—1; J. Houwer—W.
Böttcher 20.
KAMPIOENSCHAP VAN LISSE.
Ook in de 3de ronde van het kampioenschap
van Lisse kwam het tot geen enkel gelijk spel.
De belangrijkste partij was wel N. Dekker—
A. van Rossen, vooral daar beide spelers zonder
puntenverlies waren. Hoewel eerstgenoemde een
doorbraak wist te forceeren, hetwelk hem drie
stukken kostte, slaagde hü er niet in winst te
verkrijgen en moest tehslotte de partij verliezen.
J. Algera blijft op het pad der overwinningen
voortgaan en thans Was A. Wijnhout het slacht
offer.
Spannend was de strijd tusschen de beide
Ontwikkeling spelers A. van Dijk en G. 't Hert,
welke in een overwinning voor eerstgenoemde
eindigde.
De kampioen J. G. Snel is nog steeds zonder
puntenverlies en boekte nu zijn derde overwin
ning tegen C. Baartman, terwijl S. Algera zijn
clubgenoot A. Balkenende beide punten afhan-
Teekening van Aart van Ewijk
Naai J J. A Gouverneur
Reizen en avonturen var
Mijnheer Prikkebeen)
Na de derde ronde zijn thans nog ongesla
gen A. van Rossen, J. Algera, J. G. Snel en A.
van Dijk.
De uitslagen waren:
J. G. SnelC. Baartman 20
A. van Dijk—G. 't Hart 20
S. AlgeraA. Balkenende 20
J. AlgeraA. Wijnhout 20
N. Dekker—A. van Rossen 0—2
LEIDERDORPSCHE DAMVEREENIGING.
De stand van de winterwedstrijden is als
volgt:
Groep I: H. v. d. Vecht 8 gesp., 13 pnt.; C.
de Koning 9 gesp., 10 pnt.; W. v. Heusden 8
gesp., 9 pnt.; N. Hoogervorst 9 gesp.. 9 pnt.;
J, v.' ZandJjk 8 gesp., 9 pnt.; J. B. v. d. Wijn
gaard 7 gesp., 8 pnt.; T. D. v. d. Bosch 7 gesp.,
7 pnt.; R. Marbus 6 gesp., 6 pnt.; C. Meinema
8 gesp., 5 pnt.; J. v. Tongeren 6 gesp., 2 pnt.
Groep II: J. v. d. Zwan 9 gesp., 13 ptn.; M.
de Koning 7 gesp., 11 pnt.; A. Kruidenier 6
gesp., 9 pnt.; B. Hoogervorst 6 gesp., 8 pnt.;
K. Spek 9 gesp., 7 pnt.; W. Wolff 5 gesp., 6
pnt.; J. Goedhart 7 gesp., 4 pnt.; G. v. d Zwan
6 gesp., 3 pnt.; J. v, Heusden 7 gesp., 2 pnt.;
W. v. d. Zwan 7 gesp., 2 pnt.
Vóór den oorlog trok de stedeling zich in het algemeen weinig of niets aan
van den stand van de maan. Of de maan 's middags om 12 uur dan wel te
middernacht opkwam, was hem om het even. Immers wanneer hij 's avonds
buitenshuls moest vertoeven, stonden hem andere lichtbronnen ter beschikking
dan alleen de maan. Gas- en electrische lantaarns verlichtten zjjn pad en wanneer
er al eens een lantaarn gedurende eenige dagen achtereen niet brandde, dan
waren de omwonenden er meestal als de kippen bij om daarover te klagen bU de
Lichtfabrieken en te lamenteeren over de donkere straten, „waar Je geen hand
voor oogen kon zien". De verduisteringsplicht heeft ons Inmiddels tot het besef
gebracht, dat wij, stadsmenschen, toch eigenlijk maar schromelijk verwend
waren en dat wij met heel wat minder licht onzen weg kunnen vinden dan wij
zelf veronderstelden.
Evenals ten plattelande, waar men ook niet de beschikking heeft over een moderne
straatverlichting, moeten wij gebruik maken van de hulpmiddelen, welke de
natuur ons ten dienste stelt en daarvan is de maan de krachtigste licht
bron, afgezien van het feit, dat zij zelve geen licht uitstraalt, doch alleen terug
kaatst. In de avonden rondom „nieuwe maan" of wanneer dc maan schuilgaat
achter een ondoordringbaar wolkendek, ls het verblijf op straat geen onver
deeld genoegen en wij twijfelen er dan ook niet aan of tal van besturen van
vereenigingen e.d. zullen het op prijs stellen, dat wij voortaan iedere maand
In ons Blad een kaartje zullen afdrukken, waarop men precies kan aflezen of
en zoo ja, in welke mate het op een bepaalden avond ln de volgende maand
helder dan wel minder helder of duister zal zijn.
Uit den aard der zaak is daarbij de bewolking de eenige factor, die onze voor
spelling kan logenstraffen.
Op ons kaartje ziet men ln verticale richting de resteerende dagen van de
maand Januari aangegeven en ln horizontale richting de uren van ,0 tot 24 uur.
De uurvakken van 's morgens ongeveer halftlen tot 's avonds circa 6 uur ge
durende welke er daglicht is, zijn wit gelaten. Ter linkerzijde daarvan ziet men
middels een gevarieerde arceering den graad van helderheid gedurende de uren
van middernacht tot ongeveer halftlen, ter rechterzijde op dezelfde wijze van
's avonds 6 uur tot middernacht. Geheel rechts hebben wij bovendien voor lederen
dag de tijdstippen van maans-op- en ondergang aangegeven.
Wij raden onzen lezers aan deze tabel uit te knippen en te bewaren en spreken
de hoop uit, dat zij aan vereenigingsbesturen e.d. goede dleaisten zal bewijzen
bij het uitschrijven van vergaderingen, de vaststelling van uitvoeringen, enz.
Wit 17 sch. op: 25. 26, 33, 35, 36, 38, 39, 40.
41, 42, 43, 45, 46. 47. 48, 49 en 50.
PartUsUnd No. 4444.
Zwart 10 sch. op: 8, 10. 11, 12, 13, 15, 17, 18,
20 en 25.
Zwart
Wit 11 sch. op: 21, 26, 27, 28, 36, 36, 39, 48,
45, 48 en 49.
Probleem No. 4445,
Zwart 5 sch. op: 4, 9, 12, 22, 26, dam op 13.
Zwiert
Alle correspondentie betreffende deze rubriek
te zenden aan het Bureau van ons Blad of
aan den Red., C. de Nie, SoestdJjkschekade 162,
's-Gravenhage.
Oplossingen binnen drie weken na publicatie.
Partystand No. 4443.
Zwart 18 sch. op: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10,
11, 12, 14, 15, 17, 19, 27 en 32.
Zwart
1 2 8 4 6
POSITIE. EN SLAGSPEL.
Diagram Nos. 443 en 4444 zijn standen uit
parthen, gespeeld in den wedstrijd om hot
wereldkampioenschap 1912. Voorheen werd deze
titel verspeeld in een tournooi tusschén voor
aanstaande spelers in binnen- en buitenland.
Stand No. 4443 is uit een partij, gespeeld door
J. de Haast met zwart, die wy kunnen aan
bevelen aan liefhebbers van openingstudie.
Wit: 1. 34—30, 2. 32—28. 3. 39x30, 4. 31—26,
5. 37—32, 6. 27x21.
Zwart: 20—25, 25 x 34, 18—22. 22—27, 13—18,
16x27, 7. 44—39, 8. 30—25, 9. 42—37?
18—23, 23x32.
Zwart heeft zijn doel bereikt. Hoe wint zwart
nu twee schijven?
Diagram No. 4444 is uit een partij, waarin I
Weisz met wit speelde en Fabre met zwart. De
laatste zet van zwart was 38. Waarom is dit
een foutzet?
Oplossing partijstand No. 4424.
Stand: Zwart sch. op: 1/6, 8, 9, 11/16, 18. 19.
20. 23, 24 en 26.
Wit sch. op: 25. 27, 28. 31/39, 42, 43. 45, 46.
47, 48, 49 en 50.
Zwart: 24—30, 20x40, 15—20, 12—17?
Wit: 35x24, 45x34. 33—29, dreigende 27—22
enz., 3430.
Zwart: 23 x34, 16x27, 20—24, 19x 17, 5x 14.
Wit: 27—21, 32x23, 28—22 30x 10, 39 x 30. wint
een schijf.
Voor zwart is de juiste voortzetting 17 en
510, om daarna 2024 en 1015 te vervolgen.
wat
Wit 6 sch. op: 15, 23, 24, 29, 30, 31, dam op L
Oplossing No. 4426.
Stand zwart opr 3. 8, 9, 10, 13, 16, 17, 18. 19,
20, 21, 23, 24 en 26.
Wit op: 27. 28, 32, 33, 35, 36, 37, 38, 40, 42, 45,
46, 47 en 48.
Wit: 37—31, 42x31.
Zwart: 26x37, 21—26.
Nu speelt wit 27—21 en hoe zwart ook slaat,
wit maakt damslag. Op 26x37 volgt 32x41,
23x43 gedw. 21x5, 43—49, 48—43, 49x29. 40—34,
29 x 40 en 45 x 34.
Slaat zwart 16x27 dan volgt: 32x13, 23x43,
12x5, 26x37 en 48x39.
Oplossing No. 4427.
Stand zwart op: 2, 3, 4. 5, 7. 8, 9. 12. 13, 14,
15. 16 en 28.
Wit op: 25, 27. 35. 36. 40. 41, 43. 44. 45. 46,
47. 48 en 49.
Zwart speelde 1318 als voorbereiding om
sch 27 aan te vallen.
Wit: 47—42, 27—21. 36—31, 43x 1.
Zwart: 12—17, 16x27. 27x38.
3—2
En wil hem ook een tulband geven:
De kleine man is nu content
En ls direct aan 't ding gewend.
De wreede kaperkapitein
Kan als hij wil heel vriend'lijk zijn:
Hij schenkt den hengelaar het- leven
