LEIDSCH DAGBLAD Eerste Blad
Vrijdag 17 Januari 1941
NAGEKOMEN BERICHTEN
KERK- EN SCH00! NIEUWS
Uit de Omstreken
haarlemmermeer.
De uitbreiding der
vlascultuur
voorhout.
Stadsnieuws
Waalsche Gemeente
Binnenland
De distributie
De Engelsche
luchtaanvallen
Buitenland
Italiaansch
W eermachtsbericht
Uil de Omstreken
BEURSOVERZICHT
9 9 9
REDE VAN DEN HEER BRUINS VOOR
„BEDRIJFSVOORLICHTING."
Door het wegblijven van katoen, jute,
sisal en andere overzeesche vezels is onze
textlelpositle bijzonder moeilijk geworden
waardoor de textielindustrie nu als grond
stof binnenlandsch vlaslint en henneplint
zal moeten verwerken.
Aldus de heer A. B. Bruins, hoofdassistent van
den Vlasvoorlichtingsdienst in ztfn rede „De teelt
van vlas", gehouden voor de Ver. van Bedrijfs
voorlichting in hotel De Landbouw te Hoofd
dorp.
Behalve de leden dezer Vereeniging waren
o.m. aanwezig mr. J. F. Jansonius, secretaris der
gemeente, de heer P. C. de Zeeuw, wethouder en
ir. P. A, den Engelse, directeur der Landbouw
school.
Na het openingswoord van den heer P.
Kistemaker merkte de heer Bruins op, dat
de vlascultuur zal worden uitgebreid, niet
alleen ten dienste van huishoudgoederen,
maar ook van de bedrijfsgoederen en vele
artikelen, waarvoor het vlas nooit bestemd
geweest is.
De vermoedelijke oppervlakte van 25.000
H.A. zal vrijwel geheel geplaatst worden in
de oude vlastelende gewesten, Groningen,
Friesland en Noord-Holland. Ook bestaat er
in de zandprovincies belangstelling om de
geheel vergeten vlasteelt weer op te vatten.
Spr.'gaf daarna enkele richtlijnen.
Grondsoort: Daar vlas ïnoge eischen stelt aan
den grond, bleef het beperkt tot de beste
zeekleigebieden en de beste polders, waar hooge
opbrengsten worden verkregen en een kwaliteit
die ver uitsteekt boven al het andere. Het meest
geschikt zijn gronden met 2540 opslibbare
deelcn en minstens 0,3 koolzure kalk.
Het feit, dat vele onzer mooiste vlasgronden
zijn uitgevlast en vele Zeeuwsche akkers door
het Thripsgevaar moeten worden uitgeschakeld
veroorzaakt den drang naar minder goede gron
den.
Zwaardere gronden kunnen goede vlasgronden
zijn, als zij goed gedraineerd (droog) zijn en
de grondbewerking aan hooge eischen voldoet.
Een ras als „Concurrent" zal het ook onder
minder gunstige omstandigheden redden.
In 1940 was het vlas in Haarlemmermeer goed,
zeer gezond, voldoende lang. maar slap en
lcgerig. De vlascultuur in dezen polder is be
langrijk, het areaal is aan de hevigste schom
melingen onderhevig.
In de laatste 10 jaren bedroeg de met vlas
beteelde oppervlakte 258, 16 58. 79. 229, 301. 370
448, 700 en in 1940 zelfs 800 H.A. Hieruit blijkt
reeds de toenemende belangstelling voor de
vlascultuur.
Voorvrucht: Als beste voorvrucht komt haver
het meest in aanmerking. Met de uitbreiding
van het tarwe-areaal werd vlas de laatste jaren
voor 80 na tarwe verbouwd, de kwaliteit
echter is beslist minder. De vruchtopvolging
suikerbieten, tarwe, vlas is in het geheel niet
aan te raden. Behalve in Oost Zeeuwsch Vlaan
deren is gerst ongeschikt en daar vlas zeer ge
voelig is voor structuur fouten (wag°nsporen)
komt ook de suikerbiet niet in aanmerking. Met
aardappelen als voorvrucht worden wel goede
resultaten verkregen. Koolzaad telt ook niet
mee; men zaait geen ..olie na olie". Klaver zou
kunnen.
Grondbewerking: Plusminus 20 c.m. wordt
het land omgeploegd. Na den vlasoogst kan men
de grondbewerking dubbel en dwars inhalen.
Oude kracht en humusrljkdom zijn van belang;
ook kali moet goed aanwezig zijn. Vlas is een
indicator voor kaligebrek. Men strooit 120160
k.g zuivere kali en 5070 k.g. P2 05; de kali in
den vorm van kalizout 40 en de fosfor van
superfosfaat, vroeg toedienen b.v. in Januari.
Februari.
De grond moet ónkruidvrij zijn. zeer gelijk
matig en fijn daarom ondiep eggen en narollen.
Het zaaien geschiedt met de viool of indien ma
chinaal het land voorrollen. Na den uitzaai
weer rollen, waarop toediening der bemesting.
De zaaitijd valt van half Maart tot begin
April. Late uitzaai is nadeelig; dan treedt meer
vertakking op en wordt een laag vezelgehalte
verkregen.
Voor blauw bloeirassen zaaie men l¥i a 13/4
H.L. per H.A. voor witbloeirassen 2 HL. Men
moe*- evenwel rekening houden met het 1000-
zaden gewicht. Voor Hercules bedraagt dit 3860
gr. voor Blauwe Ster 4084 gr. en voor Concur
rent 5240 gr.
Zoo heeft men 125 K.G Hercüles noodig tegen
128 K.G. Blauwe Ster en 161 K.G. Concurrent
per H.A. Machinaal kan iets minder gebruikt
worden. In de Haarlemmermeer werd hoofd
zakelijk Concurrent gebruikt.
Vervolgens besprak de heer Bruins de stik
stofbemesting en ten slotte het oogsten het
trekken, binden hokken, schelven. De productie
kosten van 1 H.A. vlas zijn f. 4.50 a f. 5.00 repe
len Inbegrepen.
Reeds zoo bleek in de algemeene be
schouwing bestaan er repelcurcussen, die
de arbeiders in het repelen wegwijs maken.
In verband met de werkverruiming in den
winterdag is de vlascultuur van groot belang
daar het repelen in den winter kan ge
schieden en de boer zün personeel dus niet
behoeft te ontslaan.
Uit deze rede en de belangstelling bleek weer
eens te meer. dat de vlascultuur in het brand
punt der belangstelling staat en allerhande mo
gelijkheden biedt.
Zuinig gebruik van gas - Een kookcursus.
Woensdagmiddag en gistermi. .da
vond in café „Boerhave van den heer
W. Kerkvliet een kookcursus plaats
voor onze huismoeders. Deze cursus werd
georganiseerd door de Stedelijke Lichtfa
brieken te Lelden, terwijl de leiding be
rustte bij de Kookleerares der genoemde
fabrieken Het doel van dezen kookcursus
beoogde hoofdzakelijk het zuinig gebruik
van gas. evenwel speelde de keuze van het
dagelijksch voedsel evenzeer een groote rol
Voor dezen cursus bestond groote belang
stelling. hetgeen wel blijkt uit het feit. dat
alle belangstellende huismoeders niet bij
voornoemde cursussen konden worden ge
plaatst en nogmaals vermoedelijk de vol
gende week eenzelfde cursus zal worden ge
houden.. ook in café „Boerhave".
Rijkspostspaarbank.
In den loop van December 1940, werd aan het
kantoor der P.T.T. alhier óp spaarbankboekjes
ingelegd f. 2783,65. Terugbetaald f. 12880,60. Al
dus minder ingelegd f10096,95.
DS. R. BLOMMAERT NEEMT BEROEP AAN
Ds. R. Blommaert uit Middelburg heeft
het beroep naar de Waalsche Gemeente al
hier aangenomen, waardoor dus thans
weer in de vacature ontstaan door het
overlijden van ds. L. G. M. Bressom is voor
zien.
ZILVEREN JUBILEUM.
Van den heer I. Blangé.
Heden mooht de heer I. Blangé, chef dei-
boekbinderij van A. W. Sijbhoff's Uitgevers
mij N. V., alhier, zijn 25-jarig jubileum bij
deze firma herdenken.
In een door het personeel feestelijk inge
richt lokaal werd de jubilaris hedenmorgen
met zijn familie door den directeur op
hartelijke wijze toegesproken door den ouó-
woordigheid van het voltallige personeel
gehuldigd.
In een toespraak, waaruit groote waar
deering voor dezen verdienstelijken em
ployé spraik en waarbij menige herinnering
uit de afgeloopen periode werd opgehaald,
schetste spr. den jubilaris als een all-round
vakman. Als stoffelijk blijk zijner sym
pathie bood spr. hem een fraai uitgevoerde
boekenkast aan.
Namens procuratiehouders, chefs en ad
ministratief personeel werd de heer Blangé
vervolgens door den alg. procuratiehouder
toegesproken. Deze spr. huldigde den jubi
laris o.a. als een goed collega, op wiens
prettige samenwerking in zakelijke belangen
steeds ten volle kan worden gerekend. Spr.
bracht den heer Blangé hiervoor hartelijk
dank en schonk hem als tastbaar bewijs
aller genegenheid een schoorsteenklok en
een fraai bloemstuk.
Het spreekt vanzelf, dat ook het tech
nisch personeel zich niet onbetuigd liet en
den heer Blangé eveneens op hartelijke
wijze zijn groote genegenheid heeft betuigd.
Zijn woordvoerder prees den heer Blangé
als een humaan chef en bood hem namens
het geheele technische bedrijf een rook-
fauteuil, een leeslamp en een moolen bloe
menmand aan. Een door eigen krachten
uitgevoerd album, vermeldde de namen
van de schenkers.
Nadat ten slotte de voorzitter der sport-
vereeniging A.W.S. zijn gelukwenschen, ver
gezeld van een bloemenhulde, had aange
boden, dankte de heer Blangé in welge
kozen woorden de verschillende sorekers
voor hun goade wenscben en mooie ge
schenken en bleef men een'aren t.Hd fwsell'g
biieen, terwiil intussen en enkele bevriend?
relatie v?n de firma, don heer Blangé hun
wensdhen kwamen aanbieden.
Van den heer A. Goddijn.
Vandaag was het vijf en twintig jaar ge
leden dat de heer A. Goddijn in betrekking
kwam bij de N.V. Nedeflandsche Rotogra
vure Maatschappij alhier.
Met zijn echtgenoote aan wie bloe
men werden aangeboden en zijn drie
oudste kinderen, werd de jubilaris in tegen
woordigheid van het geheele personeel op
hartelijke wijze to gesproken, door den oud
sten directeur, die de groote verdiensten
van d°n heer Goddijn. die thans de belang
rijke functie van vertegenwoordiger ver
vult, in hér licht stelde en er ook den na
druk op legde hoe het hem gelukt was zich
tevens bij de klanten, die hij geregeld be
zocht. gezien en geacht te maken Spr.
drukte den wemsch uit. dat de heer Goddijn
nog vele jaren zijn zoo gewaardeerde krach
ten aan de firma zou mogen geven. Als
stoffelijk blijk van erkentelijkheid voor
hetgeen de jubilaris voor de zaak had ge
presteerd. bood de directie hem een enve
loppe met inhoud aan die aan zijn echt
genoote werd overhandigd, omdat ook deze.
vóór haar huwelijk, geruimen tijd bij de
N.R.M. werkzaam was geweest! De wijze
waarop zil" dit had gedaan, vormde wèl een
aanleiding haar in de huldiging te be
trekken.
Na den directeur werd nog het woord ge
voerd door verschillende leden van het
personeel, die allen vooral deden uitkomen
dat zij steeds met den heer Goddijn op zeer
prettige wijze mogen samenwerken. De
jubilaris had van deze sprekers fraaie
C3deaux in ontvangst te nemen.
Nadat de heer Goddijn allen, die het
woord hadden gevoerd, op toepasselijke
wijze had bedankt, was er aan deze harte
lijke huldiging een eind gekomen en ver
trok hij naar huis om daar den verderen
dag in den familiekring door te brengen,
waar ook nog menigeen gekomen is, om
hem de hand te drukken.
VEREENIGING TOT BEVORDERING
DER WELSPREKENDHEID.
Deze vereeniging hield gisteravond haar
tweede jaarvergadering in de bovenzaal van
de „Harmonie". De voorzitter, de heer J.
Barends, opende en wees op de belangrijke
taak der vereeniging. nl. het zonder angst
vlot en vrij spreken in het openbaar. Wij
zende op de voortreffelijke leiding van de
technische medewerkster, mevr. M. C.
Steyger—Asperslagh, mocht hij tot groote
voldoening constateeren. welke prestaties
de leden reeds na korten tijd konden, leve
ren. Bij het afwerken van het programma:
spreekbeurten en declamaties, bleek toch
met welk een enthousiasme de leden zich
van hun taak kweten. Het dankbare ge
hoor, beloonde dit met een hartelijk ap
plaus. Aan het einde werd de beoordeeling
door de jury medegedeeld en mooie prijzen
aan de winnaars uitgereikt.
Wij vestigen de aandacht op het feit.
dat de voorstelling van de Tooneelgroep
„De Voortrekkers" morgenavond in de
Stadszaal reeds om 7.30 uur aanvangt; niet
om 8 uur, gelijk eerst gemeld.'
VAN BOTER, MARGARINE EN VET.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Landbouw en Visscherij deelt met
betrekking tot de distributie van boter,
margarine en vet het volgende mede.
In het tijdvak van 18 Januari tot en met
16 Februari 1941 zal, evenals voordien het
geval was, telkens een bon van de boter-
kaart en van de vetkaart worden aangewe
zen voor het koopen van hetzij 250 gram
boter, óf 250 gram margarine, hetzij 250
gram boter, óf 250 gram margarine, óf 200
gram vet.-
Het ligt in de bedoeling de distributie in
dit tijdvak te doen verloopen volgens onder
staand schema:
Tijdvak: 18 Jan. t/m 24 Jan.; bon: 26;
rantsoen 250 gram boter of 250 gram marg.;
25 Jan. t/m 2 Febr.; 250 gram boter of 250
gr. marg. of 200 gr. vet; 3 Febr. t/m 9 Febr.
250 gr. boter of 250 gr. marg.; 10 Febr. t/m
16 Febr.: 250 gr. boter of 250 gr. marg. of
200 gr. vet. (Voor de laatste 4 perioden is
nog geen bon aangewezen).
De detaillisten zullen in verband met bet
bovenstaande voor de in de week van 20 Ja
nuari in te leveren bonnen vettoewijzingen
ontvangen. In de week van 27 Januari ont
vangen zij margarinetoewijzingen; in de
week van 3 Februari ontvangen zij vettoe
wijzingen; in de week van 10 Februari we
der margarinetoewijzingen.
Zooals bekend geven de vettoewijzingen
recht op bet koopen van boter, margarine
en vet naar keuze, terwijl de margarinetoe
wijzingen recht geven op het koopen van
boter en margarine naar keuze, doch niet
op het koopen van vet.
VANNACHT WEER TWEE PERSONEN
GEDOOD.
Van officleele zijde wordt medegedeeld,
dat Engelsche vliegers ook gisteravond en
vannacht op verschillende plaatsen van ons
land brisant- en brandbommen hebben ge
worpen. Het meerendeel dezer bommen
werd van zeer groote hoogte afgeworpen
zonder het doel te treffen. Zij ontploften
in het open veld zonder schade aan te rich
ten; op één plaats werd het telefoonnet be
schadigd en ergens anders de waterleiding
gestoord. Een aantal boerenhofsteden werd
door bomscherven of door luchtdrukwer
king beschadigd.
In een dorp werd een woning door een
treffer grootendeels vernietigd. Helaas vie
len hierbij slachtoffers. Een vrouw en een
acht-jarig kind werden gedood en een man
gewond Elders kreeg een boerderij, welke
door een brandbom, werd gètrofen, ernstige
brandschade.
Stortte gisternacht een Engelsch vlieg
tuig brandend neer, ook dezen nacht slaag
de het afweergeschut er in een der aan
vallende Britsche toestellen onschadelijk te
maken. Twee der inzittenden van dit toe
stel sprongen met parachutes naar beneden
Zij zijn krijgsgevangen gemaakt. Een van
hen is gewond. Van het lot der overige le
den van de bemanning is nog niets bekend.
Zij, die hierover inlichtingen kunnen geven
dienen zich te wenden tot het dichtstbij ge
legen bureau van een Nederlandsch poli-
tieinstantie of tot het dichtstbijzijnde bu
reau der Duitsché weermacht.
GOEDKEURING VAN OPDRACHTEN
EN BOUWVERGUNNINGEN.
Naar men weet bepaalt artikel 3 van het
besluit betreffende de bouwnijverheid, dat
alle opdrachten tot uitvoering van werken
op het gebied der waterbouw, spoorweg
bouw, wegenbouw, burgerlijken bouw en
utiliteitsbouw onderworpen zijn aan de
goedkeuring van den algemeen gemachtig
de voor den wederopbouw en voor de bouw
nijverheid. Ook de door de gemeentebestu
ren te verleenen bouwvergunningen moeten
door den algemeen gemachtigde worden
goedgekeurd.
Dr Ringers heeft dezer dagen een rond
schrijven verstuurd,- waarin hij mededeelt,
'lat tot nader order bovenbedoelde goedkeu-
-;ngen kunnen worden geacht te zijn ver-
^?nd.
Men kan dus voorloopig ten aanzien van
die zaken handelen als tot dusver gebrui
kelijk was
DR. A. LEBRET OVERLEDEN.
In den ouderdom van 73 jaar is te
Utrecht overleden dr. A. Lebret, oud-fir
mant van het bekende ingenieursbureau
N^colai en Lebret aan het Bolwerk aldaar.
De overledene heeft vele jaren een voor
aanstaande positie bekleed in de zakenwe
reld in Utrecht en omgeving.
De begrafenis geschiedt Maandag a.s. om
1.15 uur op de eerste algemeene begraaf
plaats.
DE MENDOZA.
Van de zijde van de Fransche legatie en
de reederij Navifrance is tegenover pers
vertegenwoordigers verklaard, dat het
Fransche levensmiddelenschip Mendoza zijn
reis zonder nieuwe incidenten voortzet. Bij
deze gelegenheid werd te verstaan gegeven,
dat de Britsche schepen waarschijnlijk niet
zullen probeeren de Mendoza nogmaals aan
te houden, daar omtrent deze kwestie een
overeenkomst gesloten is tusschen Vichy en
Londen (D.NB.)
DE AARDAPPELSCHAARSCHTE
IN BELGIË.
De controlediensten van de bevoorrading
in België hebben in een twintigtal gemeen
ten van de provincie Henegouwen huiszoe
kingen gedaan bij de verbouwers van aard
appelen De uitslagen waren merkwaardig,
want meer dan 1 millioen k.g. werd in be
slag genomen Men verwacht overigens nog
andere .inbeslagnemingen, daar de contro
leurs hun ronde nog niet hebben geëindigd.
(Belga.)
Het 224ste Italiaansche weermachtsbe-
richt luidt als volgt:
Aan het Grieksche front hebben wij bij
acties van locaal karakter den vijand ge
voelige verliezen toegebracht.
In Cyrenaica bedrijvigheid van artillerie
en patrouilles.
In Oost-Afrika normale bedrijvigheid van
de artillerie in het gebied van Gallabat. De
vijand heeft enkele plaatsjes in Somali -
land gebombardeerd zonder schade aan te
richten.
Een formatie bommenwerpers van het
Duitsceh vliegerscorps heeft onder escorte
van Duitsehe en Italiaansche jagers in
opeenvolgende golvenhet vlootsteunpunt
van La Valetta (Malta) hevig gebombar
deerd. Deze aanval werd met stoutmoedige
vastberadenheid uitgevoerd. Het vliegtuig-
moederschip „Illustrious", dat als gevolg
van de zware beschadigingen tijdens de ge
vechten van de laatste dagen op Malta
toevlucht gezocht had. is met bommen van
zwaar en middelbaar kaliber getroffen. Een
kruiser en een stoomschip zijn eveneens
getroffen. Het arsenaal en de haveninstal
laties zijn aan een doeltreffend, Langdurig
bombardement onderworpen en zij hebben
verscheiden voltreffers gekregen. Eén
Duitsoh vliegtuig Is niet teruggekeerd.
De op 29 December geramde en in het
weermachtsbericht van 9 Januari vermelde
duikboot was de Grieksche onderzeeër
„Protheus". Dit vaartuig, dat in Frankrijk
vervaardigd was, heeft drijvend een water-
verplaatsing van 700 en onder water 930
ton. Het was gewapend met acht torpedo-
lanceerbuizen en een stuk geschut van 10,2
c.M. Tijdens den vijandelijken luohtaanval
op Catania in den nacht van Woensdag op
Donderdag heeft de luchtafweer, behalve
het in het weermachtsbericht van gisteren
genoemde vliegtuig er nog één neerge
schoten.
REDE VAN CAMACHO.
De president van de Mexicaansche repu
bliek, generaal Camacho, heeft ln een rede,
gehouden ter gelegenheid van de uitrei
king van den officiersdegen aan de eind-
examinandi van de Mexicaansche militaire
academie, uiting gegeven aan de opvat
ting, dat Amerika het id'eaal van een
nieuwe leerstelling van broederlijkheid en
vrede belichaamt.
De president noemde het den plicht der
cadetten voor de handhaving van de de
mocratische staatsinrichting te strijden.
Da verdediging van een internationale doc
trine, die een duurzamen, eervollen vrede
voor alle Amerikaansche naties waarborgt,
is een loongravenlinie. d^'e de Mexicaansche
yvMaM vastberaden bezet moet houden
(D.NB.).
KATW! IK AAN DEN RUN.
VARIEERENDE PRIJZEN IN DEN
TUINBOUW.
In de afgeloopen week was er veel variatie
in den handel der tuinbouwproducten. Met
de prijzen evenals met den aanvoer. Het
was voornamelijk een gèvolg van de weers
gesteldheid. De vorst belemmerde deze werk
zaamheden soms erg. De meeste variatie
was er wel in dfe waspeenprijzen die een
maal een buitengewoon hoog peil bereikte
tot f. 2.do per kist, doch al spoedig kwam
de daling weer en schommelde de prijs van
f. 1.30 tot f 2.20 per kist vai) 20 K.G. Sluit-
koolsoorten gingen matig, doch het aan
gevoerde was niet prima. Daarvoor is de
s nog te laag. Betaald werd voor Roode
kool tot f. 5.Gele en groene tot f. 4.40
per 100 K.G Gele Andijvie was veelal erg
duur, varieerend van f. 0.15 tot f. 0.20 per
K.G. Voor kroten was de Dri.is ook nog te
laag, n.l. tot hoogstens f. 2.80 per 100 KG.
evenzoo voor uien die tot f. 4.50 per 100
K.G. noteerde. Boerenkool is niet gewild,
Dit product kon niet meer opbrengen dan
f. 0.10 tot t 0.20 per kist van 6 K.G.
In hePalgemeen mochten de prijzen wel
iets hooger zijn. vooral in verband met de
steeds hooger wordende exploifatiekosten.
De heer A. v. Veen alhier behaalde het
diploma voor Boekhouden en Handelswe
tenschappen Mercurius.
De plannen om door steundelven in
den tuinbouw tot werkverruiming te komen
zullen geen voortgang hebben, daar de
voorwaarden die door de desbetreffende in
stanties werden gesteld, door de tuinders
werkgevers niet konden worden aanvaard.
NED. HERV KERK.
Beroepen te Aduard cand. C. J. R. Baas te
Leetiwarden. te Westbroek ds. J. Cuperus te
Doornspijk.
GEREF KEKKEN.
Aangenomen noar Lekkerkerk cand. C. van
Breugel, hulpprediker te Papendreeht; als hulp
prediker naar Bunschoten-Spakenburg cand. A.
J. Krijtenburg te Sneek.
AMSTERDAM, 17 Januari.
Blijkens recente gegevens geeft de ont
wikkeling van den toestand in den Ameri-
kaanschen landbouw hoe langer hoe meer
aanleiding tot bezorgdheid. Mede tenge
volge van het wegvallen van het Europee-
sche afzetgebied staat men in de Ver. Sta
ten voor een stijgend overschot van land
bouwproducten.
Maar, de daling van den uitvoer is niet
slechts uitsluitend te wijten aan den hui-
digen oorlogstoestand. Reeds sedert het be
gin van deze eeuw kan men' namelijk ln de
Ver. Staten een voortdurende vermindering
van den afzet van landbouwvoortbreng-
selen waarnemen.
Dit feit vindt voornamelijk zijn oorsprong
in de aanzienlijk gestegen intenslveering
van den landbouw ln Europa. Door toepas
sing van bétere methoden, gebaseerd op
tal van wetenschappelijke, agrarische vin
dingen. heeft men den opbrengst aan land
bouwproducten. zoowel in qualitatief
alsook in quanlitatief opzicht, sterk weten
te verhoogen. Debetere verkeersverbindin
gen in deze landen droegen daarnaast nog
het hare bij voor den beteren afzet in het
land zelf. Door deze ontwikkeling zijn d»
meeste landen van het Europeesche con
tinent dan ook in staat voor het overgroot-
ste gedeelte zelf in hunne behoeften te
voorzien. In vele gevallen is het slechts nog
noodig een gering kwantum zulks
vooral ten opzichte van tarwe van zeer
hoog qualitatief gehalte in te voeren, ter
bijmenging met het nationale product.
Door deze structureele verschuivingen
gaan hoe langer hoe meer stemmen op, die
een sterke verlaging van het aantal land
bouwers ln de Vereenigde Staten bepleiten.
Daarnaast wil men de beplante oppervlakte
van het landbouwareaal beperken. Dit ech
ter zou het noodzakelijk maken om een
nieuwe arbeidsmogelijkheid te scheppen in
de gebieden, waar de landbouwproductie
verminderd wordt, hetgeen een uiterst ne
telig vraagstuk is. Want, de industrtaUsatie
in de Vereenigde Staten is in normale tij
den toch al reeds ruimschoots voldoende
om in de eigen nationale behoeften te voor
zien. Dat de industrleele capaciteit in
Amerika voor het eigen continent inderdaad
voldoende is, blijkt uit de industrleele ge
schiedenis der laatste tien jaren. In perlo
den van depressie is steeds weer gebleken,
dat de lndustrieele capaciteit zóó groot is,
dat bij eCn vermindering der orders dadelijk
tegen een productiepercentage moet worden
gewerkt, dat gemiddeld hoogstens om
streeks de 20 a. 30 der werkelijke capaci
teit ligt.
De mkldagbeurs.
De handel op de Amsterdamsche effec
tenbeurs bleef heden van bescheiden om
vang. Maar de stemming was er niet op
verbeterd en kon zelfs flauw worden ge
noemd. De aanleidende oorzaak hiervoor
moest klaarblijkelijk worden gezocht in de
zwakke houding van de Nederlandsche
Staatspapieren. Dit werd weer veroorzaakt
door het bericht, dat de Staat der Neder
landen zal overgaan tot de uitgifte van
een leening groot 500 millioen gulden, ren
tende 4°/n, met een looptijd van 10 jaar. Het
feit, dat het uitstaande bedrag aan schat
kistbiljetten en schatkisfcpromessen ter
financiering van de loopende uitgaven ge
stadig was toegenomen en tot een groote
hoogte was gestegen, maakte het waar
schijnlijk, dat te eeniger tijd tot gedeelte
lijke consolidatie van de kortloopende
schuld zou worden overgegaan.
In den laatstcn tijd deden in dit opzicht
reeds herhaaldelijk geruchten de ronde en
thans zijn deze geruchten dus bevestigd.
Hoewel men op de uitgifte van een nieuwe
staatsleening geprepareerd was, oefende
het bekend worden daarvan op de staats
papieren toch een deprimeerenden invloed
uit en over de geheele linie werden deze
belangrijk lager afgedaan. In de gestaffel
de leening werd vrij veel zaken gedaan en
bij de opening werd gehandeld tegen 84y2%
op ruim 3 punten beneden, het vorige slot.
Reeds spoedig trad een herstel in tot 86%
en in het verdere verloop van de markt
bleef de koers ln hoofdzaak in het midden
tusschen beide grenzen schommelen.
Ook de overige obligatiën uit de jongere
emissies waren algemeen lager; de 4% obli
gatiën ex belasting faciliteit verloren een
kleine drietal punten, terwijl de 4% stuk
ken met belasting faciliteit beneden pari
kwamen. De oude schuld lag eveneens zwak
ln de markt, de 3 obligatiën en integra
len lagen belangrijk lager, terwijl ook de
Indische leeningen een veer moesten laten.
Ds gemeentelijke en provinciale obligatiën
legden een opmerkelijk weerstandsvermo
gen aan den dag. zij het dan ook dat zij
een eenigszins gedrukt voorkomen hadden.
Voor pandbrieven bestond eenig aanbod
en hoewel dit niet groot was, ontbrak de
kooplust.
De locale markt ondervond van het een
en ander, zooals gezegd, de uitwerking,
waarbij tevens nog kwam, dat het koersver
loop te New York teleurstellend was ge
weest. In vrijwel alle rubrieken werd op een
lager peil gehandeld en in verscheidene ge
vallen werden tamelijk gevoelige verliezen
geleden. Op de Petroleumafdeeling werden
Olies een kleine tiental punten beneden het
vorige slot ingezet, waarna zich nog een
ractie voltrok tot 250y2 vervolgens
echter trad een kleine verbetering ln.
De Amerikaansche petroleumaandeelen
waren iets lager. De Industrleafdeeling kon
zich niet onttrekken aan de algemeene
beurstendenz.
Doch betoonde verhoudingsgewijze toch
goede veerkracht. De Philipsaandeelen
openden een achttal punten lager, maar
stegen vervolgens tot 199%, om slechts wei
nig lager te sluiten. Unilevers werden een
drietal procenten lager afgedaan en hadden
onder beurstijd een weinig bewogen ver
loop. Aku was mede iets lager; per saldo
niet veel veranderd. Voor verscheidene
minder courante industrieelen kwamen la
ger noteeringen tot stand.
Indische cultuuraandeelen kregen echter
hun volle deel van de zwakke beursstem-
ming. H.V.A.'s kwamen zelfs beneden de
430%. Vorstenlanden en diverse minder
courante soorten werden lager genoteerd.
In de Rubberrubriek waren Amsterdam
Rubbers in doorsnee een 10-tal punten
lager. Tijdens het beursuur werden slechts
kleine schommelingen meegemaakt.
De minder courante soorten waren niet
gemakkelijk verhandelbaar, maar waar no
teeringen tot stand kwamen, waren die bij
na algemeen lager. De Tabaksafdeeling was
stil, maar eveneens niet onbelangrijk lager
voor de Sumatra aandeelen.
In Amerlkaansohe waarden ging wat
meer om dan de laatste dagen het geval
was en vooral de Staalaandeelen en Ana
conda's gaven geregeld affaire te zien, ter
wijl ook diverse goedkoope spoorwegshares
eenige beweging veroorzaakten.
In navolging van Wallstreet werd op een
lager peil afgedaan, en kort na de opening
volgde de koers een benedenwaartsche
richting. Middenbeurs evenwel kon een ver
betering worden waargenomen en in ver
scheidene gevallen werd bij het slot ge
handeld tegen ongeveer :.i openingsprijzen.
Voor Maxwells was de belangstelling sterk
bekoeld. De koers was in doorsnee weinig
veranderd. Prolongatie 2 3/4%.
OFFICIEELE VALUTAKOERSEN
DER NEDERLANDSCHE BANK.
Valuta's (schriftelijke en teL transacties).
N.-York 1.88 3/16—1,88 9/16; Berlijn 75.28
—75.43; Brussel 30,11—30,17; Helsinki 3.81
3,82; Stockholm 44,81^44,90; Zürich 43,63
—43,71.
Bankpapier:
Berlijn 75,19—75,34; Netir-York l,86»/t—
1,901/4; Brussel 30.08—30,20; Stockholm
44,765-44,94 Zürich 43,6943,75.