Nieuwe textiel-, boter en vetkaarten 8Isle Jaargang DONDERDAG 16 JANUARI 1941 No. 24783 Verklaringen van Huil Tsjechië en de nieuwe Europeesche ordening Er wordt ook toeslag verstrekt Verduisteren: Over de hulp aan Engeland Maginotlinie wordt geslecht Bomaanvallen De oorlog ter zee Uit het Verre Oosten Interview met dr. Hacha 'n TIP VAN BOOTZ 17.59 uur 9.41 uur Verspreide Berichten EERSTE BLAD Feiten van den dag LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeintfsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden,-£2.35 per weekf0:18 Franco per post 2.35 per 3 maanden -f portokosten (voor binnenland 0.80 p. 3 maanden) De Amerikaansche minister van buiten- landsche zaken, Huil, heeft voor de com missie van buitenlandsche zaken van het Huis van Afgevaardigden verklaard, dat het wetsontwerp betreffende de hulpverleening aan Engeland een maatregel is ter aan wending van de Amerikaansche hulpbron nen op een wijze, die de veiligheid van de Vereenigde Staten en van. het Westelijk halfrond het beste dient. In de eerste plaats zal de wet mogelijk 'maken, dat de hulp zoo snel mogelijk wordt verleend. Spoed, aldus Hull, is dringend noodig. In den geest van Roosevelts politiek deed Huil heftige aanvallen op Duitschland, Ita lië en Japan, welker zoogenaamde aanvals- handelingen hij opsomde, beginnende met den oorlog in Mandsjoerije in 1931. .Wan neer deze drie mogendheden de zeeën zou den beheerschen, zoo beweerde Huil, zou het thans reeds „groote" gevaar voor Ame rika nog vele malen ernstiger worden. Der halve is het van belang dat een zoo groot mogelijke steun wordt verleend aan Enge land en de andere landen, die tegen de spilmogendheden strijden. Toen de democraat Johnson vroeg, of in het wetsontwerp de bepaling over de re paratie van schepen van oorlogvoerende landen in Amerikaansche havens geen in breuk op het internationale recht betee- kent, antwoordde Huil, dat slechts „een realistische beoordeeling een gezond in zicht" is. De „wetten der zelfverdediging" moeten worden toegepast, voor het te laat is. Alleen de practische factoren kunnen beslissend zijn. Te voren had Huil verklaard, dat naar het oordeel der Amerikaansche regeering de Haagsche Conventie van 1907 niet meer op den tegenwoordigen oorlog kan worden toegepast, daar die conventie niet meer door alle oorlogvoerenden erkend wordt. De minister beweerde opnieuw, dat het wetsontwerp noodig is voor de verdedi ging der Vereenigde Staten, omdat verdedi ging niet alleen eigen bewapening betee- kent. Op de vraag van den democraat Burgm, of het ontwerp een grooter oorlogsgevaar inhoudt, dan de vroegere neutraliteitspoli tiek, antwoordde Huil: „Wij kunnen niet met de armen over elkander blijven zitten, tot de aanvaller over onze grënzen komt." Na nieuwe heftige uitvallen tegen de spil mogendheden, die hij „aanvaller" noemde, besloot Hull met een aanval op Japan, dat, naar hij beweerde, meermalen het volken recht heeft geschonden door China binnen te vallen. Japan heeft zich van den aan vang af laten leiden door het doel, zelf een beheerschende positie in het westelijk deeL van den Stillen Oceaan te krijgen. Door wapengeweld heeft het getracht heerscher te worden over een gebied, dat door bijna de helft van de bevolking der geheele aar de bewoond wordt. De voorgestelde nieuwe orde in den Stillen Oceaan, aldus de mi nister, beteekent een politieke overheer- sching door één land, economische exploi tatie van alle hulpbronnen ten voordeele van dat land en daardoor verarming van alle andere landen. De republikein Tinkham heeft aan Huil nog gevraagd, of het ontwerp den presi- den tot een daad van oorlog machtigt. Huil antwoordde, cfat in dit opzicht het ontwerp geen nieuwe volmachten verleent naast die, welke de president reeds bezit. De pre sident of iedere commandant van een oor logsschip, aldus Huil, zou ook zonder wet altijd een daad van oorlog kunnen ver richten. Tinkham noemde dit antwoord ontwij kend doch kreeg op verdere vragen geen duidelijk bescheid. De minister van financiën, Morgenthau, heeft verklaard, dat Engeland in 1941 3,019 milliard dl. noodig zal hebben om zijn inkoo- pen in de Vereenigde Staten të betalen. De minister van financiën legde de commissie twee memoranda voor, waaruit blijkt, dat Engeland voor zijn inkoopen slechts be schikt over 1,555 milliard dollar. Volgens de memoranda van het ministerie van finan ciën resteert dus een deficit ten bedrage van 1.464 milliard dollar (DNB. DE ENGELSCHE DIPLOMATIEKE VERTEGENWOORDIGING IN WASHINGTON. De Engelsche koning heeft volgens een Reuterbericht de benoeming van den te genwoordigen hoogen commissaris van Groot Brittannië in Canada, sir Gerald Campbell, tot gezant in Washington goed gekeurd. Campbell zal zijn nieuwe functie bij de aankomst van lord Halifax in Washington op zich nemen (DNB). AANMAAK VAN VLIEGTUIGEN. Zooals United Press uit New York aan haar bladen meldt, heeft de Curtiss- Wright vliegtuigbouwmaatschappij het voornemen in het belang der Amerikaan sche defensie drie nieuwe fabrieken te stichten, waarvan de bouwkosten ongeveer 40 millioen dollar zullen bedragen. Men wil deze fabrieken zoo snel mogelijk bou wen bij de vliegvelden van Buffalo, te Co lumbus in Ohio en te St. Louis in Missouri. Iedere fabriek zal een oppervlakte van ongeveer 100.000 vierkante meter beslaan. Omtrent de huidige productie der Curtiss- Wright-maatschappij verklaarde de presi dent, dat in de fabriek te Buffalo dagelijks zes leger- en jachtvliegtuigen van het type P 40 vervaardigd; worden, alsmede nog twee andere militaire en drie marine-vliegtuigen. In Duitsche politieke kringen verluidt, dat de Fransche Maginot-linie, die 500 mil lioen dollar gekost heeft, zal worden ge slecht. Ter bevordering van den land- en tuinbouw zal het land in kleine perceelen verdeeld en ter beschikking van boerenge zinnen gesteld worden. (A.N.P.) Naar uit Londen gemeld wordt, hebben Duitsche vliegtuigen gisterochtend bommen geworpen op West-Schotland en in een dis trict van het graafschap Kent. Gisteravond zijn Duitsche vliegers gestart voor een aanval op Midden-Engeland. (D.N.B.) Een klein aantal Engelsohe bommenwer pers is in den loop van gisteravond boven het Noord-Duitsche kustgebied verschenen. Op één plaats werden ook eenige bommen geworpen, welke volgens de tot dusver be schikbare berichten slechts kleine branden in woonhuizen hebben veroorzaakt. (D.N.B.) DE SCHADE AAN DE ILLUSTRIOUS. De Britsche admiraliteit heeft medege deeld, dat het vliegtuigmoederschip Illustri ous ernstig is getroffen bij een aanval door Stuka's. Van Duitsche militaire zijde ver neemt het D.NB. nog, dat het schip aan bakboord in de nabijheid van den schoor steen door zware bommen getroffen en ernstig beschadigd is. Verder zijn de ma chinerieën beschadigd, zoodat het herstel geruimen tijd zal vergen, hetgeen van bui tengewoon groote beteekenis is, omdat een vliegtuigmoederschip zoo belangrijk is. De illustrious meet 23.000 ton. Het schip is na het uitbreken van den oorlog voltooid. Vol gens de Engelsche berichten bood het op twee dekken plaats aan 72 vliegtuigen. De bemanning bestond uit 1600 koppen. De Engelsohe berichtendienst noemt den aanval van Duitsche duikbommenwerpers op het Britsche vliegtuigmoederschip „Il lustrious" den .versöhrikkelij ksten aanval" die ooit op een schip is gericht. Een zware bom is door het dok van het vliegtuigmoe- derschip heen geslagen. De „Illustrious" moest een haven aan de Middellandsche Zee aandoen, waar verscheidene branden in het ruim gebluscht moesten worden. New Yorksche scheepvaartkringen deelen mede, dat het Grieksche vrachtschip „Ni- los", dat in een Britsch convooi voer, 500 mijl ten Westen van Ierland in den grond is geboord. Ook de Noorsche, in Engelschen dienst varende vrachtschepen „Br an dan ger", groot 4624 b.r.t. en „Marstenen" zijn tot zinken gebracht. MATSOEOKA OVER DE VERHOUDING TOT DUITSCHLAND. United Press meldt uit Tokio: De Japansche minister van Buitenland sche Zaken, Matsoeoka, heeft in een rede, die hij hield bij het afscheid van den nieu wen Japanschen ambassadeur te Berlijn, Osjima, den nadruk gelegd op zijn verwach ting van een verdere versterking van de Duitsch-Japansche betrekkingen. „Daar de practische uitvoering van het driemogendhedenpact nog plaats moet vin den, verwachten wij in dit opzicht veel van den arbeid van ambassadeur Osjima. Indien wij de toekomst van de beide landen in Europa en Azië bezien, dan is Osjima's ver antwoordelijkheid onder geen enkele om standigheid licht", aldus Matsoeoka. In een terugblik op het tot stand komen van het pact zeide Matsoeoka nog, dat dit verdrag niet toevallig tot stand is gekomen. Want de onderteekenaars zijn ook daar bovenuit door gemeenschappelijke idealen ten aanzien van een nieuwen opbouw der wereld met elkander verbonden. Het afscheid van Hirosji Osjima, is, naar Domei nog uit Tokio meldt, geworden tot een nationale demonstratie in de hal van het Hibiya-park, dat in het hartje van Tokio is gelegen. Drie duizend personen waren hier bijeengekomen. JAPANSCHE WAARZEGGER AAN HET WOORD. Een bekende Japansche waarzegger, Don- sio Kodama, heeft gisteren voorspeld, dat dezen herfst vrede gesloten zal worden tus- schen China en Japan. Hij uitte deze voor spelling op de jaarlijksche nieuwjaarsbij eenkomst voor sterrenwichelarij in de Peers-club, waar honderd leidende politici en officieren van leger en vloot aanwezig waren. De wichelaar voorzegde verder, dat Duitschland dit jaar een beslissende over winning zal behalen door een inval in Engeland, gepaard met geleidelijke ver slapping van Engeland als gevolg van bin- nenlandsche wrijvingen. De Ver. Staten zul- De president der Tsjechische republiek, dr. Hacha, heeft, naar de Berliner Börsen- zeitung uit Praag meldt, aan een mede werker van het blad een onderhoud over de tegenwoordige positie van het Tsjechische volk en de houding van dit volk ten aanzien van de nieuwe orde in Europa verleend. Op de vraag van den correspondent, of er teekenen aanwezig zijn, dat het Tsjechische volk den toestand van heden begrijpt en zich bewust wordt van zijn vroegere afhan kelijkheid van de westelijke denkbeelden, antwoordde dr. Hacha: „Daar het Tsjechische volk midden in Europa leeft, heeft het invloeden van de overige Europeesche volkeren ondergaan, waarbij evenwel de invloed van het nabu rige groote Duitsche volk het sterkste ge golden heeft. Het Tsjechische volk begrijpt den toestand van heden volkomen en is besloten, mede te werken aan den weder opbouw van het Europeesche vasteland." Op de tweede vraag, hoe het Tsjechische volk staat tegenover de agitatie van de emigrantenkringen in Londen die beweren het ware democratische Tsjechendom te vertegenwoordigen, antwoordde de presi dent: „Het Tsjechische volk heeft zijn verte genwoordigers in zijn eigen midden. Ik ge loof te kunnen zeggen, dat het grootste deel van dit volk in zijn leiders alhier ver trouwen stelt en ervan overtuigd is, dat zij het langs veilige wegen naar een gelukkige toekomst leiden. De agitatie buiten ons Een Eskimo, zijn naam was Peter. Had erg: de koorts, werd al maar heeter, Maar zijn vrouw paf hem ras TIP van Bootz, slechts één glas. Dé man voelde zich dadelijk veel beter. Inz. W. G. te Lisse ontving een flesch TIP. 6153 (Ingez. Med.) land kan de Tsjechen, die zich laten leiden door koel overleg, in hun houding niet niet wankelen." Inzake de inrichting van een groote Europeesche economische eenheid zeide de president, dat de* gedachte aan een eens gezind Europeesch economisch gebied voor het Tsjechische volk, zijn intellectueelen en arbeiders zeer bevorderlijk zal zijn. Betref fende de positie van het Tsjechische be drijfsleven en de kwestie, welke resultaten de opneming daarvan in de Duitsche tol- unie afwerpt, merkte dr. Hacha op, dat de tolunie met de rest van het Duitsche rijk pas nauwelijks drie maanden geleden is in gesteld. zoodat het nog niet mogelijk is alle gevolgen voor het Tsjechische be drijfsleven te overzien. Niettemin geloofde dr. Hacha, dat het met behulp van de rijksorganen zal gelukken, eventueele moei lijkheden te boven te komen. Zeer gunstig zag de president de toekomst wat betreft de sociale verhoudingen en de kwestie der werkloosheid. Werkloosheid bestaat er practisch niet meer, althans niet in de kringen der vakarbeiders. Eerder valt er in eenige bedrijfstakken een merkbaar tekort aan arbeidskrachten waar te nemen, zoo- dat bij de werkzaamheden in openbaar be heer het tempo langzamer is geworden dan men gaarne ziet. Bij alle regeeringsmaatre- gelen, welke de breedste kringen der be volking betreffen, wordt naar het voorbeeld van het Duitsche rijk in den uitgebreid- sten zin des woords met de sociale ge zichtspunten rekening gehouden. Wat de culturecle uitwisseling tusschen Duitschland en Tsjechië betreft verklaarde de president tén slotte, dat de Tsjechen er steeds naar gestreefd hebben, hun cultu- reele schatten te vermeerderen. Het spreekt vanzelf, dat er sinds langen tijd cultureele betrekkingen tusschen Tsjechen en Duit- schers bestaan. Wanneer de Tsjechen daar bij meer ontvangen- hebben dan de Duit- schers, was dat een gevolg van het verschil in zielenaantal der beide volkeren. De te genwoordige staatsrechtelijke verhouding der landen Bohemen en Moravië ten aan zien van het Duitsche rijk zal echter stel lig ertoe bijdragen, zoo besloot dr. Hacha, om de wederzijdsche cultureele betrekkin gen verder te verdiepen. len troepen ,naar het Noorden", naar Ca nada zenden in den loop van. dit Jaar, zoo sprak de helderziende, die een somberen kijk had op de vooruitzichten van het Ja pansche verbond voor dienst aan de natie, dat „door een ramp getroffen zal worden" als uitvloeisel van innerlijke oneenlgheld. (Domei.) De secretaris-generaal van de departe menten van handel, nijverheid en scheep vaart en van landbouw en visscherij maakt bekend, dat zeer binnenkort zal worden overgegaan tot de uitreiking van een nieuwe serie textielkaarten en boter- en vetkaar ten. Deze uitreiking zal op de gebruikelijke wijze door de plaatselijke distributiedien sten geschieden op nader door deze diensten bekend te maken plaats en tijd. TEXTIELKAARTEN. Er zullen wederom verschillende textiel kaarten, elk van 100 punten, worden uitge reikt voor de navolgende groepen van per sonen: a. mannen en jongens, die geboren zijn vóór 2 Februari 1926; b. vrouwen en meisjes, die geboren zijn vóór 2 Februari 1926; c. jongens, die geboren zijn op of na 2 Februari 1926 maar vóór 1 Februari 1938; d. meisjes, die geboren zijn op of na 2 Fe bruari 1926 maar vóór 1 Februari 1938. Bovendien zal een toeslagkaart voor textielproducten (50 punten) worden uitgereikt aan elk hoofd van een gezin met ten minste twee minderjarige kin deren, dat voor het hieronder vermelde aantal gezinsleden een gezamenlijk jaar-inkomen heeft hetwelk minder be draagt dan het achter dat aantal ver melde bedrag: 3 gezinsleden minder dan f. 1050. 4 gezinsleden minder dan f. 1400. 5 gezinsleden minder dan f.1750. enz. enz. Dus per verder gezinslid telkens f. 350.- meer gezamenlijk jaarinkomen (b.v. voor een gezin van 9 personen is de grens dus 9 x f. 350.is f.3150. Bij de uitreiking van de textielkaarten zullen geen punten worden ingehouden. Ten behoeve van de inwonenden van in stellingen met vaste bevolking b.v. kloosters zullen textielkaarten voor ieder dezer in wonenden worden verstrekt. BOTER EN VETKAARTEN. Evenals dit bij de eerste uitreiking van boter- en vetkaarten het geval was, zullen in het algemeen boterkaarten 'worden ver strekt. doch personen of gezinnen, waar van het jaarinkomen over 1940 minder be droeg dan het hieronder vermelde bedrag, kunnen desgéwenscht voor vetkaarten in aanmerking komen. Vetkaarten kunnen derhalve uitslui tend aangevraagd worden door perso nen, die behooren tot gezinnen, welke voor het hieronder vermelde aantal ge zinsleden een gezamenlijk jaarinkomen over 1940 hadden, dat minder bedraagt dan het achter dat aantal vermelde bédrag: 1 persoon minder dan f. 1000, 2 gezinsleden minder dan f. 1100, 3 gezinsleden minder dan f. 1200, 4 gezinsleden minder dan f. 1300, enz. enz. dus per verder gezinslid telkens f.100, meer gezamenlijk jaarinkomen. Ieder der leden van b.v. een gezin, bestaande uit acht personen, met een gezamenlijk jaarinkomen over 1940 van minder dan f.1700, kan dus desgewenscht in aan merking komen voor een vetkaart. Ten behoeve van kinderen, die gebo ren zijn op of na 2 Februari 1936, zal slechts een halve boter- of vetkaart worden uitgereikt. Personen, die zwaren of zeer zwaren ar beid verrichten, komen in aanmerking voor extra vetkaarten, dus ook, indien zij bij de gewone uitreiking boterkaarten ontvangen. Zij, die zwaren arbeid verrichten, ontvan gen een halve vetkaart extra en zij, die zeer zwaren arbeid verrichten, twee heele vet kaarten extra. De beoordeeling, of iemand zwaren dan wel zeer zwaren arbeid ver richt, berust bij den plaatselijken distri- butiedienst. AANVRAAGFORMULIEREN. Degenen, die overeenkomstig het boven staande in aanmerking kunnen komen voor toeslagkaarten voor textiel of voor vetkaar ten, dienen op nader dcxr de plaatselijke distributiediensten te bepalen dagen een daartoe bestemd formulier bij deze dien sten af te halen en ingevuld wederom in te leveren. Personen, die behooren tot gezinnen, waarvan het gezamenlijk inkomen boven de aangegeven grens ligt, behooren dus geen formulier af te halen, evenmin als zij, die niet voor vetkaarten en toeslagkaarten voor textielproducten in aanmerking wen- schen te komen. Met nadruk wordt er de aandacht op ge vestigd, dat het ruilen van boterkaarten te gen vetkaarten na de uitreiking niet meer zal worden toegestaan. '"N van hedenavond tot morgenochtend De maan ging heden onder te 10.57 uur en komt op te 22.18 uur. .J VLAGGEN BLIJVEN BINNEN OP DUITSCHE FEESTDAGEN. De Duitsche rijksministers van Binnen- la'ndsche Zaken en van Volksvoorlichting en Propaganda deelen mede, dat op den dag der stichting van het rijk (18 Januari! en op den dag der nationale verheffing (30 Januari) dit jaar niet, zooals in andere (ja ren gebruikelijk, algemeen de vlaggen zul len worden uitgestoken. (DNB.) DE FRANSCHE GEÏNTERNEERDEN IN ZWITSERLAND. Inzake een repatrieermg der Fransche geïnterneerden In Zwitserland wordt naar het Zwitsersche TelegraafagentschaD meldt van de zijde van den bondsraad medegedeeld, dat deze toestemming heeft gegeven tot den terugkeer der Fransche geïnterneerden naar hun vaderland. Voorts wordt vernomen, dat terstond begonnen wórdt met de voorbereidingen voor de re- patrieering. Dit Nummei bevat TWEE Bladen Binnenland Besluit inzake bescherming van schulde naren. (Binnenland, 2e Blad). Prijsopdrijving cacao; voorraden van twee groote fabrieken in beslag genomen. (Gemengd, 2e Blad). De nieuwe dekenfabriek der Gebrs. van Wijk aan den Kanaalweg te Leiden. (Stadsnieuws, le Blad). Buitenland Rond de voorstellen van Roosevelt, (le Blad). Interview met Hacha. (le Blad). ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1