BINNENLAND
LEIDSCH DAGBLAD, Haancteg 23 December 1940
Derde Blad
No. 24770
SflllKQTROPID
De niewe speldjes voor de Wïnterhulpcollecte
Sfste Jaargang
Onthulling
Oorlogsmonument
te Delft
Aardappelprijzen
vastgesteld
De Nederlandsche
Arbeidsdienst
NEDEPLANDSCHEN
ARBEIDSDIENST
Vrij groote kwantums
slachtvee aangebodem
FAILLISSEMENTEN
EEN PLECHTIGE GEBEURTENIS.
Ie aanwezigheid van vele genoodigden en
9ud-milltairen is Zaterdagmiddag op de
algemeene begraafplaats „Jaffa'1 te Delft
het oorlogsmonument, dat aldaar werd ge
plaatst ter nagedachtenis van de in en
rondom Delft gevallen Nederlandsche mi
litairen op plechtige wijze onthuld.
De genoodigden, onder wie familieleden
van de gevallenen, werden in de aula ont
vangen, waar een verversching werd aange
boden. De organist de heer J. H. Storm,
bespeelde inmiddels het orgel.
Vervolgens begaven de genoodigden zich
naar het monument. De harmoniekapel van
De Gist- en Spiritusfabrieken en van de
Oliefabrleken „Calvé Delft" te Delft, speelde
onder leiding van den "heer D. F. Bandel,
„O Heer, die daar des hemels tenten spreyt"
waarna door het mannenkoor „Die Deut
sche sanghers" werd gezongen „Tenebrae
factae sumt" Van Haydn.
Nadat nog gezongen was: Et inclinato
capite emisit spiritum, nam res. majoor
W. J. Richter, het woord.
Hij zeide, dat dit monument een aanden
ken zal zijn aan de oorlogsdagen van Mei
1940. De namen van de gevallenen zijn in
steen gebeiteld en het moge hun nabe
staanden een troost zijn te weten dat zij
als flinke eerlijke mannen streden voor ons
geliefd Nederland.
Spr. bracht voorts dank aan degenen, die
tot de totstandkoming van dit monument
hebben meegewerkt.
De generaal-majoor W. F. A. Hackstroh,
oud-inspecteur der infanterie en oud-com
mandant van de depots der infanterie' ont
hulde vervolgens het monument.
Hij gewaagde van den goeden geest,
welke steeds bij de depots heeft geheerscht
en gaf uitdrukking aan zijn deernis met
hen, die grootendeelsop jeugdigen leeftijd
bij de verdediging van hun vaderland het
leven hebben moeten laten.
Spreker zeide, overtuigd te zijn, dat
dit monument de herinnering zal leven
dig houden aan de zware dagen, welke
onze weermacht heeft doorstaan. Moge het
voor de jongeren een aansporing zijn tot
moed, trouw en plichtbetrachting, gelijk
betoond werd door hen, die vielen.
Het monument werd hierna door majoor
Richter overgedragen aan den burgemees
ter van Delft, mr. G. van Baren, die daarop
met een rede antwoordde. De burgemeester
zeide o.a.:
Dit monument bedoelt meer- dan het
eeren van de dooden ln gewonen zin. Het
bedoelt te eeren-: gevallenen in den strijd
voor het vaderland. De groote liefde voor
het eigen volk en het eigen land sleepte
hen ten grave. Zoo gezien zijn wij allen één
groote Nederlandsche familie, die treurt om
het verlies van haar zonen. Bovenal echter
hebben wij de nagedachtenis van deze dap
pere mannen te eeren en wij zullen dat
des te getrouwer en des te inniger doen
naarmate wij zelf echte vaderlanders zijn.
„Die Delftsche sanghers" zongen vervol
gens de litaney van Schubert, waarna tij
dens het spelen van een treurmarsch door
de harmoniekapel, de aanwezigen langs het
monument defileerden. Aan den voet van
het monument werden tal van kransen
neergelegd.
Hierna bestond er voor het publiek gele
genheid om het monument in oogen-
schouw te nemen en kransen en bloemen
neer te leggen.
Diep onder den indruk van deze plech
tige gebeurtenis verlieten de aanwezigen
den doodenakker.
Het Rijksbureau voor de Voedselvoorzie
ning in Oorlogstijd maakt bekend, dat met
ingang van gisteren de volgende prijzen
voor consumptieaardappelen gelden per kg.
bij verkoop aan den - consument of afge
haald aan den winkel.
1. Klel-aardappelen van de rassen
Zeeuwsche bonte en blauwe,' roode star,
furore, Westeinder bonte en blauwe, Koop-
mans blauwe (maat 30 opwaarts) f. 0.08.
2. Klel-aardappelen van de rassen
Eigenheimers, bonte en blauwe Eigenhei
mers, Bevelanders, Noordeling, Duivelander,
Iduna, Iris, Komeet, Llmosa, Bato, Natio
naal, Populair, Deva, West-Brabander, Wll-
po, Present, Record Souvenir, Robijn f. 0.7'/i
3. Klel-aardappelen van het ras Bintje
f. 0.07;
4. Klei-aardappelen van het ras Alpha,
industrie f. 0.07;
5. Zand-aardappelen en fabrieksaard
appelen f. 0.06'/2-
Voor drielingen van de klei-aardappelen
vallende onder de groepen 1 tot en met 4
zijn de prijzen 1 cent per kg. lager. Alle
bovenstaande prijzen mogen, indien de
aardappelen aan huis worden bezorgd wor
den verhoogd met ten hoogste 1 cent per
kilogram.
Bovenstaande prijzen gelden niet, indien
de aardappelen rechtstreeks van telers wor
den gekocht. Dit is uitsluitend geoorloofd,
indien aan den teler daartoe door den pro
vincialen voedselcommissaris vergunning is
verleend. Door de telers mogen in rekening
worden gebracht de hieronder vermelde
telersprijzen, vermeerderd met het bedrag
van de kosten aan vracht en dergelijke:
De onder 1 genoemde klei-aardappelen
f. 4.25 per 100 kg.;
de onder 2 genoemde klei-aardappelen
f. 3.75 per 100 kg.;
de onder 3 genoemde klei-aardappelen
f. 3.25 per 100 kg.;
de onder 4 genoemde klei-aardappelen
f. 3.10 per 100 kg.;
zand- en veenaardappelen f. 3 per 100 kg.
Tegen overtreders zal gestreng worden
opgetreden.
De aandacht van belanghebbenden wordt
er op gevestigd, dat ook de koopers straf
baar zijn, "Indien zij aardappelen betrekken
tegen hoogere dan de vastgestelde prijzen.
NEDERLANDERS
VAN 18.23 JAAR
MELDT U AAN BIJ DEN
Zooals 'men weet, zal er tot 15 Januari
a.s. voor jonge Nederlanders gelegenheid
bestaan zich ten gemeente-huize voor den
Nederlandschen Arbeidsdienst als vrijwilli
ger aan te melden.
Om aan het nieuwe instituut grootere be
kendheid te geven is een affiche ontworpen
dat van het streven in den Arbeidsdienst
een samenvattend beeld geeft.
Men ziet er de figuur van den werker op,
die met den zwaar-gevulden kruiwagen
recht op den toeschouwer komt aangere
den.
In den achtergrond heft een groote ge-
styleerde hand eenige korenaren op als
symbool van de vruchten der aarde, welke,
door den arbeid aan den vaderlandschen
bodem, voor ons volk gewonnen worden.
De tekst luidt: Nederlanders van 18 tot
23 jaar. Meldt U aan bij den Nederland
schen Arbeidsdienst.
Het ontwerp voor het affiche is van den
werkmeester uit den Opbouwdienst G. A.
Reimers.
A. A. C. DE VRIES ROBBÉ
In den leeftijd van 43 jaren is Zaterdag
te Gorinchem overleden de heer A. A. C.
de Vries Robbé, president-directeur van de
Constructiewerkplaatsen „De Vries Robbé
en Co. N.V." aldaar.
s DR. G. VAN DIJK OVERLEDEN.
In den ouderdom van. 63 jaar is te De Bilt
overleden dr. G. van Dijk, directeur van het
Ned. Meteorologisch Instituut..
Dr. Van Dijk trad in 1907 bij het Mete
orologisch Instituut in dienst als adjunct
directeur, speciaal belast met de leiding der
afdeeling voor aardmagnetisme. Sinds 1924
wac hij directeur.
DE LOONBELASTING VOOR DE
GEPENSIONNEERDEN.
De pensioenraad deelt mede, dat in vér
band met de ingevoerde loonbelasting alle
ten laste van het algemeen burgerlijk pen
sioenfonds gepensionneerden van dien raad
een formulier thuis ontvangen, dat door
hen moet worden ingevuld en zoo spoedig
mogelijk, althans binnen twee dagen, aan
den pensioenraad moet worden teruggezon
den in bijgevoegde retourenveloppe.
DE INLEVERING VAN OUDE BATTERIJEN
Een interessante proef.
Men schrijft ons:
In verband met den oproep aan particu
lieren en handel om mee te werken een
tekort aan materiaal voor droge batterijen
te voorkomen door bij aankoop van een
nieuwe batterij een oude in te leveren,
vernemen wij van officieele zijde, dat het
hier een bijzonder interessante proefne
ming geldt. Ofschoon men bij oppervlak
kige beschouwing zou kunnen meenen, dat
deze kwestie het gemakkelijkst en het
snelst zou worden opgelost door eenvou
dig een verbod tot verkoop van nieuwe
zaklantaarn- en andere droge batterijen
uit te vaardigen wanneer niet tegelijk een
oude wordt ingeleverd, meent men te be-
jvoegder plaatse, dat men daartoe thans
"nog niet behoeft over te gaan. Op zichzelf
genomen zou een gedwongen inlevering
van oude batterijen de doeltreffendste
methode zijn. Het Departement van Han
del, Nijverheid en Scheepvaart geeft er
echter sterk de voorkeur aan vooral
met het oog op de op andere gebieden
reeds bestaande, onvermijdelijke verbods
bepalingen daar zoo min mogelijk nieu
we aan toe te voegen. Bovendien zou bij
spontane medewerking van het publiek
den winkelier veel werk en administratie
bespaard worden. Wanneer deze proefne
ming slaagt zullen wij niet'alleen het ge
mak van onze lantaarns etc. mogen hou
den, doch bovendien zou daarmee het be
wijs geleverd zijn dat publiek zoowel als
winkeliers vrijwillig kunnen bijdragen tot
het vermijden van ingrijpen van hooger
hand in die gevallen waar dit mogelijk is.
AFSCHEID Dr. H. B. HOLSBOER.
In tegenwoordigheid van vele belangstel
lenden heeft dr. H. B. Holsboer na een
27-jarige werkzaamheid als directeur der
Hoogere Textielschool te Enschedé afscheid
genomen. Deze plechtigheid zou reeds de
zen zomer zijn geweest, maar kon toen niet
doorgaan wegens een ongeval dat dr. Hols
boer was overkomen.
Bij het afscheid waren ook de burge
meester van Enschedé, vertegenwoordigers
van de Fabrikantenvereniging te Enschede
het bestuur van de Vereeniging van Gedi
plomeerden der school en het bestuur der
Enschedesche HoogereTextielschool Ver
eeniging aanwezig.
Gesproken werd door burgemeester
Rückert en de heeren H. B. N. Ledeboer
(namens de fabrikantenvereeniging) G.
Hukker (voorzitter der textielschoolveree-
niging), J. van Sillervoldt uit Goor (na
mens de Vereeniging van gediplomeerden
der school), A. Ledeboer (namens de com
missie van toezicht op het nijverheidson
derwijs) en dr. Th. J. F. Mattaar (direc
teur der school).
Hierna dankte dr. Holsboer voor de waar-
deerende en ook voor de stoffelijke blijken
van waardeering.
ORDE VAN ADVOCATEN.
Te 's-Gravenhage heeft de jaarlijksche
vergadering plaats gehad van de orde van
advocaten bij den Höógen Raad der Ne
derlanden. De aftredende deken, jhr. mr.
E. C. U. van Doorn werd als zoodanig her
kozen, terwijl in de plaats van mr. C. J. de
Vries, lid yan den raad van toezicht, die
zich niet herkiesbaar Jfoad gesteld, gekozen
werd mr. A. F. Visser van IJzendoorn.
VERVANGING GEMEENTESECRETARIS
VAN AMSTERDAM.
B. en W. van Amsterdam stellen den
raad voor te besluiten de vervanging van
den gemeentesecretaris door mr. F. J. Fran
ken, administrateur der afdeelingen alge
meene zaken en militaire zaken der ge
meentesecretarie goed te keuren.
DE RIJKSCOMMISSARIS BEZOEKT HET
MARINEHOSPITAAL TE HEILOO.
De rijkscommissaris, rijksminister Seyss
Inquart heeft Zaterdagmiddag, vergezeld
van den generaal der vliegers, Fr. Chris
tiansen, den commandant der marine, ad
miraal Hienast en den Sturmbannführef
graf Montz, een bezoek gebracht aan het
marinehospitaal te Heiloo.
5008
(Ingez. Med.)
NEDERLANDSCHE VEREENIGING VAN
HANDELSAGENTEN.
Te Amsterdam hield de Nederlandsche
Vereeniging van Handelsagenten haar jaar
lijksche algemeene vergadering onder hi
ding van den vice-voorzitter, den heer Joh.
Bücker. De periodiek aftredende bestuurs
leden, de heeren A. Appel, A. B. MSrkus en
W. R. Weentnk, stelden zich niet herkies
baar. in hun vacatures en in die van do
heeren B. Adler en S. Kool, die lusschen-
tijds bedankten, werden de heeren H. J.
Gregorius, B. A. Iserief, J. Overdorp, J. F.
G. Sluijter, W. H. Weber en C. Worp tot be
stuursleden benoemd. De heer Joh. Bücker
werd tot voorzitter gekozen.
HENRIETTE VAN DER MEIJ 90 JAAR
Zaterdag heeft mej. Henriette van der
Meij, in haar woning aan het Rozelaantje
te Laren (N.-H.) onder zeer veel bewijzen
van belangstelling haar negentigsten ver
jaardag gevierd. Reeds vroeg in den mo,rgen
mocht de krasse jarige een stroom van ge-
lukwenschen, bloemen, enz., ontvangen.
Ook kwamen talrijke vrienden en bekenden
haar persoonlijk gelukwenschen. Een 26-tal
kinderen van bewoners van hgt Rozenlaan
tje kwam haar een aparte doch zeer har
telijke hulde brengen. Ook de bewoners van
dit laantje lieten zich niet onbetuigd. Na
mens hen werd mej. van der Meij een fraaie
ets aangeboden voorstellende het stadhuis
te Middelburg, de stad waar zij zoovele ja
ren haar journalistieken arbeid heeft ver
richt.
VERSPREIDE BERICHTEN.
In een te Arnhem gehouden vergadering
van de stichting het Geldersch landschap
is besloten tot aankoop van het landgoed
„De Lichtenbeek" eigendom van de fa
milie Van Limlburg Stirum voor de som
van f. 130.000.
Het landgoed, dat ruim 100 H.A. groot is,
is gelegen aan de Zuidzijde van den Am-
stcrdamschen Weg tussohen Arnhem en
Ede. Het bevat fraaie booschen met zeer
mooie vergezichten. Deze aankoop is een
verzekering, dat dit natuurbezit tot in verre
toekomst gespaard blijft. Het vormt te
zamen met de landgoederen Warnsborn,
Vijverberg en Mariëndaal een aaneengeslo
ten natuur-reservaat ter grootte van rond
650 H.A.
DE VEEHANDEL ALS LEVERANCIER.
(Van onzen deskundigen medewerker).
Tengevolge van een nieuwe regeling, die a.s.
30 December in werking treedt en waarbij de
bona-fidc veehandel als tusschenschakel bij de
leverantie zal optreden, is er in de afgeloopen
week een bijzonder groot kwantum slachtvee
geleverd.
De veehandelaar, die als zoodanig wenschte
te worden ingeschakeld, was verplicht deze
week een kwantum van minstens 5 stuks of
veelvouden daarvan, aan te bieden, om aldus
door de Veehouderij-Centrale als leverancier te
worden erkend, doch hij neemt daarbij de ver
plichting op zich, om iedere week na 29 Dec.
een dergelijk kwantum te leveren.
Deze kwantiteiten zal dus iedere boer in een
bepaald rayon beschikbaar moeten stellen, want
het zal onmogelijk zijn, dat de veehandelaar
dit vee op de vrije markt aankoopt en zelf het
risico neemt.
Voor een leveringsbon van een geleverde koe
na 25 Nov. j.l. worden prijzen besteed van f.125
en f. 135 per stuk. Deze „bons" zijn thans op-
geloopen van 25 tot bovengenoemden prijs.
Deze toestand zal dus niet kunnen worden
bestendigd. Het is zelfs de vraag of de vee
houder, die zich door aankoopen van deze bons
van eenigen leveringspllcht denkt te ontslaan,
dit in werkelijkheid zal zijn. De toekomst zal
dit leeren.
In de afgeloopen week echter, was er een
„hausse" in leveringsvee en daardoor zijn de
prijzen weer zeer beduidend opgeloopen. Er
was buitengewoon veel handel, ook in gebruiks-
vee en jong vee voor de fokkerij, waarvan even
eens de prijzen weer belangrijk opliepen. Men
kon de prijzen zelfs als ervaren marktbezoeker
niet meer bijhouden. De eindmarkten liepen
echter over de geheele linie wel iets trager af.
De verplichte levering op haar nieuwen grond
slag en uitvoering schijnt nog niet door ieder
te worden begrepen en men begint nu te be
seffen, dat iedere veehouder wel aan den leve
ringsplicht zal moeten voldoen. Het heeft dus
weinig zin om zulk duur vee aan te schaffen,
om aldus toch zijn gewone veebeslag te be
houden.
Op de varkensmarkt is men er toe overge
gaan om scherpe maatregelen te nemen ten
aanzien van den. handel in vette varkens voor
den sluikhandel. Niet alleen dat j.l. Zaterdag
een groot kwantum varkens op de Utrechtsche
markt in beslag werd genomen, omdat zij het
gewicht van 110 KG. had overschreden en ken
nelijk voor den sluikhandel werd verkocht, doch
ook werd nog een aantal lichtere so9rten in
beslag genomen. Thans is het vervoer'van var
kens boven het levend gewicht van 40 KG. ver
boden. Het gevolg was, dat de aanvoer op de
magere varkensmarkten heel wat minder was,
want vele magere varkens voor de mesterij be
stemd, wegen tot 80 KG. en meer.
Op de wolveemarkt namen dé aanvoeren deze
week v/eer toe en er was veel handel voor de
weiderij. Ook in vette schapen en lammeren
was v/eer meer te doen. Men hoopt begin 1941
weer te mogen slachten.
In de week van 16 t/m. 21 December werden
in Nederland 20 faillissementen uitgesproken.
Zaterdag heeft Utrechtsch burge
meester, mr. dr. G. A. W. ter Pelkwijk, een
der belangrijkste bouwwerken op het gebied
Van het verkeerswezen in Utrecht, de tun
nel in het verlengde van de Kanaalstraat,
officieel geopend.
In den ouderdom van 77 jaar is te
Blarlcum overleden de heer G. H. Dem-
mink, oud-directeur der Bijzondere Hoogere
Burgerschool te Hilversum.
Aan mr. J. C. graaf van .Randwijck,
is met ingang van 1 Januari a.s. eervol ont
slag verleend als burgemeester van Amers
foort.
Sedert 12 Augustus 1912 heeft de heer
Van Randwijck aldaar het ambt van bur
gemeester vervuld. Toen hij te Amersfoort
kwam, telde de gemeente ongeveer 24,000
inwoners, thans bijna 50.000, Onder zijn be
stuur is er in Amersfoort veel veranderd
en verbeterd.
Reeds twee malen werd de beslissing op
het verzoek om ontslag wegens het bereiken
van den 65-jarlgen leeftijd uitgesteld. Het
ligt niet in de bedoeling van den burge
meester officieel afscheid te nemen.
Er was eenseen land, waar de menschen in den winter geen gebrek léden. Wij allen, kunnen er voor zorgen, dat dit sprookje spoedig wer
kelijkheid wordt. - Koopt allen daartoe op 27 en 28 December a.s. de boven afgebeelde sprookjesspeldjes, welke bij de tweede Winterhulp
collecte Nederland worden verkocht. - Van links naar rechts: de Gelaarsde Kat, Doornroosje, Hans en Grietje, Roodkapje, Sneeuwwitje,
Kleinduimpje en Asschepoester.
