MAANDAG 9 DECEMBER 1940
No. 24758
De aanvallen op Engeland
Nederlandsche arbeiders in
Duitschland
De Carnavon Castle te
Montevideo
Verduisteren
Stsfe Jaargang
Wat neergeworpen is
Uit Frankrijk
Sociale zorg belangrijk uitgebreid
Voor 48 uur
Uit Amerika
Uit het Verre Oosten
17.27 uur
9.38
uur
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel.
Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend
bU vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. by maximum aantal
woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van
brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewysnummer 5 ets.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zUn:
per 3 maandenƒ2.35
per weekƒ018
Franco per post 2.35 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
Het D.N.B. .heeft van bevoegde zijde de
volgende cijfers vernomen nopens de inten
siteit van de bombardementen op Engeland
Op Londen zijn 3.187.000 kilogram bommen
geworpen. Op Birmingham 824.000 kilogram
op Southhampton 567.000 kg.; op Coventry
552.000 kg.; op Bristol 178.000 kg.; op Ply
mouth 117.000 kg.; op Liverpool 356.000 kg.;
en op verdere doelen in Engeland 604.000
kg. bommen.
Op schepen werden 246.000 kg. bommen
uitgeworpen, op vliegvelden 59.000 kilogram
en op andere speciale doelen 36.000 kilogram
Hierbij zijn de tallooze brandbommen die
lederen nacht boven Engeland worden uit
geworpen niet gerekend. Volgens het D.N.B.
zijn deze cijfers 15 maal zoo hoog, als die
welke het aantal der op Duitsohland neer
geworpen Britsche bommen weergeven.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
deelde mede:
Zaterdag;
Ondanks de slechte weersomstandigheden
vielen gevechtsvliegtuigen, zooals reeds
gemeld, in den nacht van 5 op 6 December
Londen en Portsmouth aan.
Talrijke bomtreffers veroorzaakten ge
weldlge branden.
In den loop van den dag voerde hetlucht-
wapen verkenningsvluchten en afzonder
lijke aanvallen uit. In den nacht van 6 op
7 December bestookten gevechtsvliegtuigen
Bristol en andere voor den oorlog belang
rijke doelen aan de Kanaalkust met bom
men.
De vijand ondernam ln den afgeloopen
nacht geer enkele poging om het Duitsche
rijksgebied binnen te vliegen.
Patrouille-vaartuigen van de marine
schoten twee Britsche torpedovliegtuigen
neer. Aan Duitsche zijde werden geen ver
liezen geleden.
Van de gisteren als vermist opgegeven
Duitsche vliegtuigen zijn er inmiddels nog
twee teruggekeerd.
Zondag;
Een duikboot heeft twee vijandelijke koop
vaardijschepen, met een gezamelijken in
houd van zeventienduizend B.R.T., tot zin
ken gebracht. Een andere duikboot bracht
nog twee vljandellike koopvaardijschepen,
met een totalen inhoud van twaalfduizend'
BH.T, waaronder een tankschip van ne
genduizend B.R.T., tot zinken.
Zooals reeds gemeld, hebben formaties
gevechtsvliegtuigen in den nacht van 6 op
7 December de havenwerken en docks en
andere voor den oorlog belangrijke doelen
te Bristol aangevallen. In verschillende dee-
len der stad, in het bijzonder in de nabij
heid der waterleiding, zijn ontploffingenen
verscheiden branden waargenomen.
Op 7 December bleef de bedrijvigheid der
luchtmacht beperkt tot aanvallen op afzon
derlijke militair-belangrijke doelen aan de
Zuidoostkust van Engeland. Bij de gewa
pende verkenning, boven de. zee ten Oosten
en ten Noordoosten van Great Yarmouth
zijn van geringe hoogte bommen geworpen
op twee koopvaardijschepen. Beide schepen
werden getroffen en raakten in brand.
In den nacht van 7 op 8 December heb
ben Britsche vliegtuigen boven de bezette
gebieden en West-Duitschland gevlogen en
verscheiden bommen geworpen. Op drie
plaatsen werd geringe schade aan faforieks-
installaties toegebracht. Bovendien werden
op verscheiden plaatsen huizen beschadigd,
waarbij zes personen om het leven kwamen
en verscheiden gewond werden. Vrijwel alle
slachtoffers bevonden zich buiten de schuil-
gelegenheden. Vier vijandelijke vliegtuigen
werden neergeschoten, waarvan .drie door
luchtdoelgeschut. Twee Duitsche toesteilen
worden vermist.
HEVIGE AANVALLEN OP LONDEN IN
AFGELOOPEN NACHT.
Talrijke Duitsche gevechtsvliegtuigen zijn
gisteren bij het vallen van den avond op
gestegen om een aanval op Londen te on
dernemen. Reeds vroeg werd er ln het stads
gebied van Londen luchtalarm gemaakt,
waarna weldra vijandelijke vliegtuigen ver
schenen, die lichtfakkels, alsmede sterk
ontplofbare en brandbommen op de stad
wierpen.
Kort nadat lichtfakkels waren uitgewor
pen, hagelde het brandbommen op bepaalde
stadswijken en geraakten geheele huizenblok
ken in brand. Toen volgde er een ware regen
van brisantbommen, die weldra de bran
dende huizen in puinhoopen veranderden.
Urenlang vloog de eene golf vliegtuigen na
de andere hoven de stad. Sinds de eerste
Septemberdagen heeft Londen een aanval
van zulk een omvang niet meer beleefd,
aldus de in Stockholm ontvangen berichten.
Londen heeft, zoo vervolgt D.N.B., een der
hevigste luchtaanvallen sinds de dagen van
September moeten beleven. Van alle lucht
havens in Nederland, België en Frankrijk
vlogen sinds de eerste avonduren Duitsche
formaties gevechtsvliegtuigen naar de Brit
sche hoofdstad. Volgens rapporten van de
eerste terugkeerende Duitsche vliegtuigbe
manningen werden de aanvallen onderno
men bij helder weer. Het maanlicht maakte
het mogelijk de doelen in het stadsbeeld
duidelijk te onderscheiden, zelfs door het
zoeklicht heen. Reeds een uur nadat de
eerste bommen geworpen waren, konden
talrijke branden worden waargenomen. Ver
scheidene wijken in de City stonden in
brand. In een gasfabriek vloog een gashou
der met een geweldige steekvlam in de
lucht. Enorme zwarte rookwolken hingen
boven een in brand geschoten opslagplaats
van brandstof. De brandhaarden namen
snel bi omvang toe. Noch aan de Engelsche
nachtjagers noch aan de luchtdoelartillerie
gelukte het, de Duitsche vliegtuigen te ver
hinderen om boven Londen te vliegen.
De eerste via Stockholm ontvangen be
richten over den aard der werking der
Duitsche luchtaanvallen verrassen door
schilderingen, welke wijzen op het gebruik
van een nieuwe uiterst dappere offensieve
tactiek door het Duitsche luchtwapen. Reeds
in de eerste avonduren werden de bewoners
van de Britsche hoofdstad door helle licht
schijnsels boven de geheele stad verrast. Daar
men geen geronk van vliegtuigen vernam,
geloofde men eerst, dat de luchtverdediging
van Londen een der aangekondigde nieuwe
geheime middelen tot afweer van Duitsche
vliegtuigen probeerde. Zeer spoedig bleek
evenwel, dat het talrijke lichtfakkels waren,
die uit Duitsche vliegtuigen geworpen wer
den, welke met afgezette motor boven de
stad vlogen.
MINISTERRAAD.
Over den Zaterdag gehouden ministerraad
is volgend communiqué uitgegeven:
Vice-president Laval heeft een exposé ge
geven van verschillende problemen. De
minister van Justitie, Alibert, heeft vervol
gens mededeellng gedaan van de namen van
personen, die van de Fransche nationaliteit
vervallen zijn verklaard. Het zijn generaal
de Gaulle, generaal Catroux, generaal ie
Gentilhomme, kolonel Larminat, de vroegere
afgevaardigde Pierre Ollvler-Lapie en de
chef-secretaris van den bruggen- en wegen
bouw Anthoine.
De minister voor de industrieele productie,
Belin, heeft, naar het communiqué verder
mededeelt, zijn wetsontwerp op de beroeps
organisatie in groote lijnen uiteengezet. Hij
verklaarde, dat met het oog op het belang
der materie geen sprake kan zijn van een
totale en definitieve regeling. De beroeps
organisatie vooronderstelt en nieuwe moraal
evenals de instandhouding van een corpo
ratieve orde, die in staat is zich in een
grondwet te voegen.
Het communiqué besluit met de mededee
llng, dat Pierre Cathala tot secretaris-gene
raal voor de voorlichting is benoemd. Zijn
opvolger als secretaris-generaal der P.T.T.
wordt later aangewezen. Geruchten over
kabinetswijziging zijn niet bevestigd.
(D.N.B.).
GENERAAL DENTZ VOLGT CHIAPPE OP.
Uit Vichy wordt gemeld, aldus het D.N.B.,
dat tot opvolger van den hoogen commis
saris voor Syrië en den Lybanon Chlappe,
die door de Engelschen neergeschoten is.
generaal Dentz aangewezen is. die thans het
bevel voert over het militaire district
Marseille.
De Fransche regeering ls voornemens, te
Londen langs diplomatieken weg te proteS'
teeren tegen den laffen aanslag op Chiappe
en de overige inzittenden van het verkeers
vliegtuig.
DE VERHOUDING TOT SPANJE.
De nieuwe Fransche ambassadeur te Ma
drid, Pletri, heeft Zaterdag bij de overhan
diging van zijn geloofsbrieven aan het
Spaansche staatshoofd in een rede ver
klaard, dat hij zich gelukkig achtte als op
volger van maarschalk Pétain den Caudillo
zijn geloofsbrieven te kunnen overhandi
gen. De ambassadeur betoogde, dat de
Fransche natie van nu af zich met een eerlijk
heid, die door het woord van het staats
hoofd gewaarborgd wordt, geheel en al zal
bezighouden met de hervorming en den
wederopbouw van haar politiek en haar
sociaal gebouw, dat jaren lang onder de
kalklaag van 1918, diepe, gevaarlijke scheu
ren vertoond heeft.
Tot slot wees de ambassadeur op zijn wil
tot bevordering der wederzljdsche belan
gen en van een vruohtbare vriendschap
tusscben Spanje en Frankrijk.
Het Spaansche staatshoofd herinnerde
in zijn antwoord aan het optreden van
maarschalk Pétain, die als afgezant van
Frankrijk ln Spanje de taak heeft gehad
een vriendschap, die door een kennelijk vij
andige politiek ernstig ln gevaar gebracht
was, opnieuw aan te knoopen. Franco gaf
de verzekering, dat Spanje de huidige si
tuatie ten volle .begrijpt. Spanje volgt met
Over de rechtspositie ten aanzien van de
sociale verzekering der in Duitsohland wer
kende Nederlandsche arbeiders en hun fa
milies deelt de leider van de vakgroep Soci
ale Verzorging, de heer Jakob het volgende
mede aan het A.N.P.:
In den laatsten tijd heeft de Duitsche
minister van Arbeid een door mij voorge
stelden maatregel getroffen, welke voor de
in Duitschland te werk gestelde Nederland
sche arbeiders en hun familieleden van
groot belang is. Zooals bekend, vallen deze
arbeiders in Duitschland onder de wettelijke
ziekteverzekering; als verzekermgsplichti-
gen wordt de wettelijk voorgeschreven bij
drage in de premie van hun arbeidsloon
afgetrokken. Desondanks konden zij tot nu
toe geen - aanspraak maken op alle voor
deden, welke uit de wettelijke ziektever
zekering voortvloeien. In het bijzonder was
het niet mogelijk, de bepalingen betreffen
de hulp aan verwanten toepasselijk te doen
zijn op hun in Nederland verblijvende fa
milieleden. Ook kon de verzorging- van den
verzekerde niet voortgezet worden als deze
in geval van ziekte naar Nederland terug
keerde of wanneer hij ziek werd gedurende
een verlof in het vaderland. Want naar de
voorschriften van de Duitsche verordening
mogen alleen prestaties geleverd worden
ten opzichte van verzekerden, die zich in
Duitschland bevinden.
Volgens de desbetreffende regeling van
den minister van Arbeid des Rijks, zal in
de toekomst deze bepaling met betrekking
tot Nederland niet worden toegepast. Als
gevolg daarvan zullen voortaan ook de in
Nederland wonende familieleden van de
bepalingen der ziekteverzekering profitee
red Hiertoe behoort de ziekenverzorging,
welke omvat kostelooze geneeskundige hulp
ook op het gebied van den tandarts, speci-
listische hulp, zoomede kostelooze verstrek
king van medicijnen en kleine hulpmidde
len (b.v. brillen, breukbanden enz.), zoo
noodig een kostelooze ziekenhuisverpleging.
Hierop kunnen de echtgenoote van den ver
zekerde en diens kinderen aanspraak ma
ken. Tot de prestaties ten opzichte van de
familiehulp behoort ook de kraamverple-
ging. Volgens de voorschriften van de wet
telijke ziekteverzekering ontvangen onder
bepaalde voorwaarden de eChtgenooten,
zoomede dochters, stief- en pleegdochters
der verzekerden, die in huiselijk verband
leven, bij bevalling of zwangerschapsmoei-
lijkheden, de hulp van een vroedvrouw, me
dicijnen en kleine hulpmiddelen en voorts
ook, voor het geval deze noodig is, genees
kundige behandeling.
Ten slotte houdt de bedoelde maatregel
van den Rijksminister van Arbeid ook be
palingen in voor het geval dat een Neder
landsche arbeider ziek uit Duitschland meesters.
terugkeert of gedurende een verlof in zijn
vaderland ziek wordt. Ook in deze gevallen
ontvangt de verzekerde de^lfde behande
ling als die, welke hij zou hebben genoten
wanneer hij in Duitschland zou zijn geble
ven.
De Nederlandsche arbeider, die in Duitsch
land werkt, wordt dus met betrekking tot
de ziekteverzekering in ieder opzicht gelijk
gesteld met zijn Duitsche makkers. Daar
mede wordt hij tevens ontheven van de
zor"-- om het lot van zijn familie in geval
van ziekte. Tegenover den toestand, zooals
die tot heden bestond, brengt de nieuwe
regeling een niet te onderschatten materieel
voordeel, want het is in de toekomst niet
meer noodzakelijk, dat een in Duitschland
te werk gestelde Nederlandsche arbeider
zijn familie verzekert bij een ziekenfonds en
naast de bijdragen tot de wet.telijke ziek
teverzekering ook nog bijdraagt voor de
vrijwillige verzekering van zijn familie.
-Met deze gelijkstelling van den Neder-
landschen arbeider met den Duitschen op
het gebied van het sociale verzekering recht
is wederom het bewijs geleverd, dat de ar
beider uit de bezette gebieden, die in
Duitschland werk gekregen heeft, geens
zins de sociale zorg, waarop hij aanspraak
kan maken, mist, doch als gelijkberechtig
de in de groote sociale gemeenschap van
de werkende menschen in het Groot-Duit-
sche Rijk opgenomen wordt en deel heeft
in de sociale voorzieningen.
Deze gelijkstelling wederlegt opnieuw een
leugen der vijandelijke propaganda, die
over het zoogenaamde harde noodlot, dat
de arbeider uit de bezette gebieden in
Duitschland moet dragen, op huichelach
tige v/ijze bitter klaagt.
Hoe Duitschland voor den Nederlandschen
arbeider zorgt, wordt verder bewezen door
het feit dat in den laatsten tijd tusschen
bevoegde Duitsche en Nederlandsche in
stanties besprekingen hebben plaats gehad,
welke ten doel hadden, door gepaste maat-
reglen ieder nadeel voor de in Duitschland
werkende Nederlandsche arbeiders op het
gebied der invaliditeitsverzekering uit te
chakelen. Verwacht kan worden, dat de in
deze aangelegenheid voorgenomen regeling
in ieder geval reeds zeer binnenkort open
baar gemaakt zal v/orden.
Over de invoering der nieuwe bepalingen
ten aanzien van de ziekteverzekering, zoo
als die hierboven werd uiteengezet, zullen
nadere mededeclingen geschieden in bin-
nenkr-; houden radiovoordrachten.
Verdere inlichtingen worden ook ver
schaft door het daartoe ingerichte speciale
bureau der algemeene ziekenkas Jülich,
Raam weg 90, Den Haag en door de burge-
De bij een gevecht met een Duitsche hulp-
kruiser in de Zuidamerikaansche wateren
beschadigde Engelsche hulpkruiser „Carna
von Castle" is Zaterdagnamiddag om 17 uur
45 plaatselijken tijd met duidelijke slagzij
naar bakboord de haven van Montevideo
binnengeloopen. Men kon waarnemen, dat
het schip midscheeps, een weinig boven de
waterlijn, tweemaal zwaar getroffen was.
Ook de schoorsteen toonde verschillende
treffers. Voorts was een groot stuk uit de
railing van het promenadedek weggeslagen.
Van ver af was een zware treffer op de
commandobrug aan stuurboord zichtbaar.
Talrijke ambulance-auto's stonden In de
haven op het schip te wachten. Het aantal
gewonden wordt als 20, dat der dooden als
7 opgegeven.
De Engelsche gezant Mlllington Drake
heeft een bezoek aan het Uruguaysche mi
nisterie van Bultenlandsche Zaken gebracht
om voor het schip verlof te vragen voor een
verblijf van 48 uur ln de haven. Officieel is
daaromtrent nog geen beslissing getroffen.
Intusschen wordt koortsachtig aan het her
stel van de zware schade gewerkt.
D.N.B. meldt verder, dat tusschen de auto
riteiten en den Engelschen gezant verschil
van meening ls gerezen, omdat de gezant de
gewonden van den hulpkruiser naar het En
gelsche hospitaal wil laten vervoeren, terwijl
de autoriteiten er aan vasthouden, dat zij ln
het militaire hospitaal geïnterneerd moeten
worden. Vier en een half uur na de aankomst
van het schip waren de dooden en gewonden
nog niet aan land gebracht.
DUITSCHERS OP KRUISER?
Omtrent de Dultschers, die de „Carnavon
Castle" van het Brazlliaansche s.s. „Itape"
heeft weggehaald, wordt volledig stilzwijgen
bewaard. Het avondblad „Montevideo" pu
bliceert groot opgemaakt een niet bevestigd
gerucht, dat de Dultschers buiten de
Uruguaysche territoriale wateren door de
„Carnavon Castle" aan boord van den En
gelschen kruiser „Corlnaldo" gebracht zou
den zijn. Deze kruiser ls gistermiddag de
haven van Montevideo binnengeloopen en
ligt daar nog voor anker. De politie heeft
des middags de geheele haven afgezet. Het
publiek moest zich verwijderen en kreeg
geen toegang meer. (D.N.B.)
algeheeie sympathie de Fransche ver
nieuwingsplannen. Generaal Franco be
toogde tot slot dat hij bereid was zich in
te spannen voor een duurzame vriendschap
tusschen belde volken.
KNOX VRAAGT CREDIET VAN
300 MILLIOEN DOLLAR.
De Amerikaansche minister van Marine,
Knox, heeft het congres goedkeuring ge
vraagd voor een crediet van 300 mlllioen
dollar voor een sterke bewapening van de
Amerikaansche oorlogsschepen met lucht
afweergeschut, wat hij ln een schrijven
aan het congres volstrekt noodzakelijk
noemde.
De defensiecommissie van de V. S. heeft
een overzicht van den stand der vlootult-
breiding gegeven. Het bouwprogramma
heeft zulke vorderingen gemaakt dat elke
twaalf dagen een oorlogsschip van stapel
loopt. Van de 7.7 milliard dollar, die voor
den vlootbouw beschikbaar gesteld zijn, is
reeds 3.8 milliard aan opdrachten uitgege
ven (DNB).
HOUTARBEIDERSSTAKING.
De houtarbeidersstaking in het Noord
westen der Ver. Staten is thans ook naar
den staat Oregon overgeslagen. In Portland
is een groote zaagmolen stilgelegd. De ar
beiders in vier groote ondernemingen heb
ben besloten heden in staking te gaan. Op
het oogenbllk wordt door meer dan 12.000
houthakkers en andere arbeiders gestaakt.
DE ECONOMISCHE EN MILITAIRE
STRUCTUUR VAN JAPAN.
Een economisch gebied met
Mantsjoekwo en China.
Het Japansche kabinet heeft zich ver-
eenigd met een plan tot vestiging van een
nieuwe economische structuur in Japan,
nadat hierover in den loop van de laat
ste weken en dagen hevige debatten en
talrijke conferenties gehouden waren. Nog
vóór de zitting van het kabinet hadden
vertegenwoordigers van economische groe
pen hun opvatting over de nieuwe struc
tuur ?an het economische leven te bevoeg-
der plaatse kenbaar gemaakt.
Het nieuwe economische plan behelst de
vorming van een op wederkeerigheid berus
tend economisch gebied, waartoe Japan,
Mantsjoekwo en China behooien. Het doel
is verkrijging van economische onafhanke
lijkheid, betere exploitatie van de eigen
grondstoffen en een gerichte volkshuishou
ding, vooral in belangrijke bedrijfstakken,
in algeheeie samenwerking van regeering en
volk ter verkrijging van een onberispelijke
structuur van de nationale defensie.
Naar verluidt wil dit plan tegelijkertijd
het levensonderhoud van de bevolking en
de noodzakelijke bewapening waarborgen.
Ter invoering van een gerichte nationale
huishouding zullen de met de betrokken
vraagstukken belaste bestuursorganen zoo
noodig gereorganiseerd worden. Ofschoon
de bevoegdheden van het particuliere be
drijfsleven in het algemeen niet beperkt
worden, zullen bij bijzonder zwaar wegende
nationale belangen ondernemingen onder
overheids- of semi-overheidstoezicht ge
steld worden.
Voorts wordt splitsing, onderscheidenlijk
fusie van bedrijven overwogen, voor zoover
dit voor de productie voordeelig zou zijn. De
mtddelgroote en kleinere ondernemingen
zuilen volgens het nieuwe 'an in stand
gehouden en beschermd worden. In het be-
van hedenavond
tof morgenochtend
De maan komt heden op te
15.05 nar en gaat onder te
3.42 d.a.v.
stek van de economische reorganisatie zal
bijzondere aandacht geschonken worden
aan ondernemingen op het gebied van
landbouw en zeevaart. Ten slotte behelst
het plan stichting van bijzondere vakbon
den voor de afzonderlijke takken van nij
verheid.
4421
(Ingez. Med.)
Dit Nummei bevat TWEE Bladen
Binnenland
Bevestiging en intrede van dr. G. J. Streeder
bij de Ned. Herv. Gemeente van Leiden
(2de Blad).
Rijkscommissaris dr. Seyss Inquart bezocht
schildersateliers (2de Blad).
Verplichte afneming van margarine (Bin
nenland, 2de Blad).
Buitenland
Nieuwe wijzigingen in leidende Italiaansche
kringen (1ste Blad).
Nieuwe felle aanval op Londen (1ste Blad).
Dc zwaar beschadigde „Carnavon Castle" te
Montevideo (1ste Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
