Eiste Jaargang MAANDAG 4 NOVEMBER 1940 No. 24728 Luchtaanvallen duren op Engeland voort De strijd om de Middellandsche Zee Groote schade toegebracht De Engelsche luchtbescherming Dankbetuiging van Göring Morgen verkiezing in Amerika Verspreide Berichten Slecht weer in Griekenland DE INSTUIF 5 O'CLOCK TEA EERSTE BLAD Feiten van den dag LESDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DEZER COURANT 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets, per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets, bij maximum aantal woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DER ADVERTENTIES Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden2.35 per week0.18 Franco per post 2.35 per 3 maanden -f portokosten (voor binnenland 0.80 p. 3 maanden) De luchtaanvallen op Engeland zijn en worden steeds voortgezet. Het Duitsche op perbevel deelt daarover mede: Zaterdag: Het luchtwapen heelt zijn ver- geldingsaanvallen op Londen voortgezet. In den vroegen morgen, evenals in den avond, hebben afzonderlijk vliegende gevechtstoe stellen weer Britsche vliegvelden aangeval len. Daarbij zetten zij hangars en benzine opslagplaatsen in brand en vernielden ver scheidene vliegtuigen op den grond. Ver dere aanvallen waren gericht op haven en fabrieksinstallaties in Zuid-Engeland, waarbij het vooral in Portsmouth gelukte een groote electrlsche centrale zwaar te treffen. Duikvliegtuigen ondernamen in den loop van den dag aanvallen op drie konvooien voor de Erigelsche Zuid-Oostkust. Daarbij werden 13 schepen met in totaal 47.000 b.r.t. tot zinken gebracht, Nog meer sche pen werden beschadigd. Bij Great Yar mouth boorde de bemanning van een Hein- kei 111 met een stoutmoedigen duikaanval een torpedoboot jager en drie vrachtsche pen, die in een sterk beveiligd konvooi voe ren, in den grond. Voor Dover namen bat terijen vèrdragend geschut van leger en marine een vijandelijk konvooi onder doel treffend vuur en joegen het uiteen. Vol treffers konden worden waargenomen. De schepen vluchtten de haven van Dover in, waar zij verder beschoten werden. Vijandelijke kustbatterijen losten eenige schoten op onze kustversterkingen die ech ter hun doel misten. Het vuur werd be antwoord, tot de tegenstander zweeg. In den loop van den dag kwam het tot ver scheidene voor ons succesrijke luchtge vechten. De vergeldingsvluchten naar Londen na men in den nacht weer een sterker omvang aan. Hier en in de industrie-installaties van Birmingham en Coventry, benevens in de haven van Liverpool ontstonden talrijke branden. Felle aanvallen werden ook ge richt op een aantal Schotsche industrie- en havenplaatsen. Het leggen van mijnen voor Britsche ha vens werd voortgezet. Bij hun vluchten naar Nederland en het Rijksgebied vielen Britsche vliegers weer zooals gewoonlijk in de eerste plaats niet- militaire doelen aan. In Amsterdam werd een ziekenhuis getroffen en daarbij werden 19 soldaten gedood en 20 zwaar gewond. Op een andere plaats werden nog zeven Neder landers gedood. Bij de poging de Rijkshoofdstad aan te vollen werden de meeste vijandelijke vlieg tuigen door den sterken afweer naar het Noorden en Zuiden weggedrongen. Enkele vliegtuigen, wien het gelukte op groote hoogte boven de stad Berlijn te vliegen, wierpen explosieve en brandbommen op woonwijken en tuindorpen. Daardoor wer den verscheidene huizen beschadigd en een houtzagerij-fabriek in brand gestoken. Er vielen weer brandbommpn op het Virchow- ziekenhuis. Door het krachtdadig optreden van den veiligheids- en hulpdienst en van de civiele luchtbescherming gelukte het branden, die op zolderverdiepingen ont stonden, snel te blussohen. Er zijn verschei dene dooden en gewonden te betreuren. De tegenstander verloor gisteren in lucht gevechten 10 vliegtuigen. Twee Duische vliegtuigen worden vermist. Majoor Gal land schoot zijn 50sten tegenstander neer. Hij is bevorderd tot luit.-kolonel! Zondag. In weerwil van het ongunstige weer, dat vooral des nachts het vliegen en aanvallen buitengewoon sterk bemoeilijkte door storm, zware regenbuien, soms laag hangende wolken en ijsvorming, heeft de Duitsche luchtmacht Zaterdag en in den nacht van Zaterdag op Zondag haar ver- geldingsaanvallen op Londen voortgezet en vooral ravitailleeringsbedrijven op doeltref fende wijze gebombardeerd. Op verschei den vliegvelden zijn hangars en onderko mens gebombardeerd. Andere aanvallen wa len gericht op havenwerken en fabrieks installaties. Een wapenfabriek te Castle- Bromwich is door zware bommen getroffen. Aan de Engelsche Oostkust heeft een gevechtsvliegtuig een koopvaarder van 6000 ton tot zinken gebracht Daarmede heeft de commandant van dit vliegtuig, Harling- hausen, majoor bij den generalen staf. zijn 20ste kooovaardijschip en in totaal meer dan 100.000 ton scheepsruimte vernietigd. Vijandelijke vliegtuigen ondernamen slechts op zichzelf staande vluchten. Eenige vijan delijke vliegtuigen trachtten vroeg in den ochtend de kust van Noord-Frankrijk te passeeren, doch reeds bij Het Kanaal wer den zij door afweergeschut teruggedreven. Twee hunner werden neergeschoten. Verder verloor de vijand twee toestellen bij de luchtgevechten, die overdag boven Londen gevoerd werden. Hier en tijdens de nach telijke aanvallen, die onder buitengewoon moeilijke weersomstandigheden werden on dernomen, gingen zeven Duitsche vliegtui gen verloren. De Britsche minister voor de Binnenland- sche Veiligheid, Herbert Morrison, heeft voor de radio een rede gehouden over de luchtbeschermingspolitiek van de Britsche regeering. Er is, zoo constateerde hij, in Engeland een groot vraagstuk, nl. dat der evacuatie van honderdduizenden kinderen uit de groote steden van Engeland. Door hun aan wezigheid hinderen zij de regeering bij het nemen van de vereischte verdedigingsmaat regelen. Hij verzocht daarom den ouders, hun kinderen naar het platteland te stu ren. Dit is ten eenenmale een plicht van alle ouders. Met betrekking tot het vraagstuk van het beschikbaar stellen van groote schuil kelders verklaarde Morrison, dat de bevol king zich zooveel mogelijk over de geva renzones van Engeland moet verdeelen. De regeering zal echter probeeren, betere schuilplaatsen dan tot dusverre voor het publiek te verkrijgen, en ook op andere wijze voor de bescherming der bevolking zorgen. In dezen oorlog bestaat er echter geen honderd procent veiligheid. Ook diep onder den grond gelegen schuilplaatsen, zooals door de bevolking worden geëischt, bieden geen absolute veiligheid. Eén ding echter, dat den laatsten tijd in Engeland reeds meermalen is gebeurd, mag zich niet herhalen. Dat is, het verlangen naar vei lige schuilplaatsen tot een slagzin te ma ken, daar hierdoor het defaitisme in de hand wordt gewerkt. Men zou zoodoende bijdragen tot een algemeenen chaos. Een 2834 (Ingez. Med.) chaos echter beteekent voor Engeland de nederlaag. Het leven in de schuilkelders werpt ech ter nog andere ernstige problemen op, nl. de vraagstukken van de gezondheid en van de gerieflijkheden. Wat dit laatste betreft zal in de toekomst het systeem van toe gangskaarten voor de schuilplaatsen nog meer dan tot dusverre, in practijk worden gebracht, ten einde zoodoende het in de rij staan voor de openbare schuilplaatsen te vermijden. Overigens had minister Morri son geconstateerd, dat een groot percentage van de bevolking, ongeveer 85%, de open bare schuilplaatsen niet opzoekt, daar zij nog in hun eigen huizen een toevlucht kunnen zoeken. Voor de anderen echter die intusschen dakloos zijn geworden zal de regeering trachten het leven in de schuilkelders gerieflijker te maken. (D.N.B) De Duitsche bladen publiceeren een op roep en betuiging van dank van rijksmaar schalk Göring aan alle werkenden, bij het einde van het eerste en het begin van het tweede vierjarenplan. Daarin wordt onder meer gezegd: „Een nieuwe periode van scheppenden arbeid op elk terrein van het economische en maatschappelijke leven ligt voor ons. Wij vatten dien arbeid aan in een historisch uur en in het bewustzijn, dat wij kunnen bouwen op de groote successen, die wij in de afgeloopen jaren uit eigen kracht be haald hebben. Wat sedert den herfst van 1936 op eco nomisch gebied bereikt is, heeft aan mijn verwachtingen beantwoord en die voor een deel zelfs overtroffen. Ik heb toen alle volksgenooten opgeroepen, aan het vier jarenplan mede te werken en allen hebben met vreugde aan mijn oproep gehoor ge geven. Wij hebben de productie van levensmid delen en in het bijzonder die van grond stoffen aanzienlijk vergrot, nieuwe produc tie- en bewerkingsmethoden ingevoerd en talrijke uitgestrekte industriecentra in het leven geroepen. Tegelijkertijd is de rijks verdediging enorm versterkt. Ik heb van ieder zeer veel moeten vergen, maar ik ben steeds begrepen en nooit teleurgesteld. Zoo word ik aan het einde der eerste vier jaar bewogen door een gevoel van diepen en oprechten dank jegens alle werkende volksgenooten. In het bijzonder dank ik mijn medewerkers, die mij krach tigen steun hebben verleend bij de tenuitvoerleg ging van de mij door den Führer gegeven opdracht. Wat wij in rusteloozen arbeid hebben opgebouwd volgens den wil van den Führer, heeft in den oorlog de vuur proef doorstaan. De vijandelijke verwach ting, dat men Duitschland door een arglis tige blokkade op de knieën zou krijgen, is ij del gebleken en zal ook in de toekomst niet in vervulling gaan. De fundamenten van het Duitsche bedrijfsleven zijn hecht en kunnen niet vernield worden; vierjaren plan en oorlogseconomie zijn een eenheid, beheerscht door de behoeften van den his- torischen Duitschen vrijheidsoorlog. Een vruchtbaar economisch leven is even on misbaar als een scherp zwaard. Ik vertrouw ook in het vervolg op den Duitscher. Uit het vertrouwen in en de liefde tot den Führer putten wij de kracht om onzen geheelen arbeid te geven en in geestdrift te werken. De dapperheid van den soldaat aan het front en de plichtsver vulling in het vaderland helpen hem, de zege te behalen en zijn grootsch werk te voltooien". Morgen zal worden beslist of Roosevelt dan wel Wülkie in Amerika zal overwin nen. De verkiezingscampagne heeft inmid dels haar hoogtepunt bereikt. Bij de wed denschappen is Roosevelt nog altijd favo riet. Uit Vichy wordt gemeld: Maarschalk Pétain heeft, naar in goedingelichte krin gen te Vichy wordt bevestigd, de persoon lijke boodschap, die president Roosevelt ongeveer tien dagen geleden tot hem heeft gericht, met een persoonlijk schrijven be antwoord, dat langs diplomatieken weg is overhandigd. Het antwoord wordt niet ge publiceerd, evenmin als dit met de nota van Roosevelt het geval was. VERKLARING VAN MATSOEOKA. „Teneinde te antwoorden op de ontel bare vragen, die gesteld zijn aan Matsoeoka den Japanschen minister van bultenland- sehe zaken, publiceert het inlichtingenbu reau de volgende verklaring van den mi nister: Het gaat mij niet aan wie gekozen zal worden tot president van de Vereenigde Staten. In ieder geval is liet geen onder werp, hetwelk mij past te bespreken. Welk mogelijk verband er ligt tusschen de stap pen, die onlangs door het staatsdeparte- ment zijn genomen door advies te geven aan Amerikaansche onderdanen in Oost- Azië om zich terug te trekken, en de ver kiezingscampagne in de Vereenigde Staten, v/eet ik niet en wensch ik niet te veron derstellen. Dit wil ik echter wel zeggen, dat ik volstrekt niet begrijp, welke mogelijkheid de Amerikaansche regeering er toe ge bracht heeft om stappen van dien aard te Zaterdag gaf het Italiaansche hoofd kwartier volgend communiqué uit: In Griekenland gaan de acties van onze troepen voort in het dal van de Kalamas in de richting van Janina en op de hoogten van den Pindus. Onze luchtmacht heeft gisteren overdag het militaire arsenaal gebombardeerd in Salamis en schepen, die in deze haven voor anker lagen. Voorts militaire doelen op Korfoe, waarbij zware ontploffingen wer den veroorzaakt en branden. Verder wer den gebombardeerd troepenbarakken in Skipero, met aanzienlijke resultaten, het station van Larissa, waar een trein werd getroffen, het kanaal van Corinthe. den spoorweg Corinthe-Athene, die op verschei dene plaatsen verbroken werd, en Saloniki in twee opeenvolgende golven. Tijdens een gevecht met vijandelijke ja gers werd waarschijnlijk één vliegtuig neer geschoten. Al onze vliegtuigen keerden terug. In het midden van de Middellandsche Zee hebben twee zeeverkenningstoestellen een gevecht geleverd tegen drie vijande lijke jagers, waarvan er twee werden neer geschoten. Een van onze vliegtuigen keer de niet terug. Onze jagers schoten een 4- motorie Engelsch vliegtuig, van het type Sunderland, brandend neer. Een tweede Sunderland werd ernstig getroffen in de nabijheid van Malta. In Oost-Afrika hebben vijandelijke pa trouilles, met steun van pantserauto's, een aanval gedaan op een van onze grenspos ten in de zone van Tessenei, Zij v/erden door onze onmiddellijke reactie terugge slagen. Een van onze colonnes heeft, met over winning van den vijandelijken tegenstand, de hoogten en bergen van Sciusceib bij Kas- sala bezet, die de Soedaneesche vlakte be- heersohen. Tijdens een aanval van onze luchtmacht op het vliegveld Roseires werden twee En gelsche jagers van het type Gloster neer geschoten. De vijand bombardeerde uit de lucht eenige plaatsjes langs den spoorweg AdeleAiscia, waar zeer lichte schade werd veroorzaakt In de Egeïsche Zee bombardeerden onze luchtformaties met duidelijke resultaten troepen, die bezig v/aren op Kreta aan land te gaan. Zij richtten ook mitrailleur- vuur op deze troepen. Eenige stoomschepen werden ook getroffen en havenwerken wer den beschadigd. Al onze vliegtuigen keer den terug. En gisteren: De operaties, die in Epirus ondernomen werden, ontplooiden zich verder. Tijdens hun opmarsch van Borgo Tellini naar Pont Perati, in de richting van Kalibaki, hebben onze troepen op besliste wijze talrijke ver dedigingslinies, die krachtig versterkt v/a ren door mijnen en andere hindernissen, overwonnen. Onze luchtmacht heeft vele aanvallen ondernomen. De militaire objecten van Korfoe werden verscheiden malen gebom bardeerd, waarbij talrijke ontploffingen werden waargenomen, inzonderheid bij een nieuw fort. De haven van Patras werd be stookt, ten gevolge waarvan brand uitbrak in het Smandreastation, terwijl een fabriek en een infanteriekazerne getroffen werden. Andere aanvallen waren gericht op Larissa, Janina en Saloniki, waar tijdens een ge vecht met vijandelijke jagers waarschijn lijk een vijandelijk toestel is neergeschoten. Ten slotte werden aanvallen ondernomen op Navarino. waar een brand uitbrak, en op Canea, waar de havenwerken werden getroffen. Vroeg in den middag hebben vier for maties bommenwerpers, begeleid door af- deelingen jachtvliegtuigen, een aanval on dernomen op Malta. Zij troffen de haven werken van La Valetta, die ernstig bescha digd werden, alsmede de installaties en op slagplaatsen van het vliegveld Micabba. Het hevige afweervuur vertraagde onzen aanval niet. Tijdens een levendig gevecht werd een vijandelijk vliegtuig neergescho ten. Het stortte brandend in zee. Een onzer toestellen is niet op zijn basis teruggekeerd. Op den terugweg werd een van onze for maties aangevallen door vier vijandelijke jagers, die na een snellen Italiaanschen tegenaanval van verderen strijd afzagen. Voor de Egyptische kust is een krachtig Britsch vlooteskader door onze torpedo vliegtuigen aangevallen, waarbij een schip werd getroffen. In Oost-Afrika heeft onze luchtmacht de havenwerken van Perim gebombardeerd, alsmede het vliegveld te Roseires. waar twee toestellen van het type Wellesley op den grond getroffen werden. Tijdens een luchtverkenning boven Chaseim en Ghurba heeft een onzer vliegtuigen een vijandelij ken jager neergeschoten en een tweeden zwaar beschadigd. In het gebied van den berg Sciusceil, ten Noord-Westen van Kassala, zijn Soeda neesche afdeelingen. gesteund door gepant serde auto's, die slag geleverd hadden met onze patrouilles, teruggeslagen. Twee van onze duikbooten zijn niet op haar bases teruggekeerd. De oorlogscorrespondent van Stefani meldt, dat de Italiaansche troepen overal de Grieksch-Albaneeschc grens verscheiden kilometers achter zich hebben gelaten en dat deze troepen de gestelde doelen aan de andere zijde van de Kalamas hebben be reikt. In het gebied van Janina biedt de vijand een zekeren tegenstand. Men kon constateeren, dat de Grieksche divisies zeer goed zijn uitgerust, een groot aantal stuks goede artillerie en mitrailleurs bezitten en gesteund worden door vliegtuigen van ver schillende types. Na te hebben opgemerkt, dat er des ondanks met geen mogelijkheid een ver gelijking is te maken tusschen de Griek sche strijdkrachten en de troepen, die het fascistische Italië in Epirus in het veld heeft gebracht, legt de correspondent van Stefani den nadruk op de enorme moeilijk heden, die zich voordoen in het operatie terrein, dat vrijwel zonder wegen is en als gevolg van de slechte weersomstandigheden. Uit de ontvangen berichten blijkt, dat aan de luchtaanvallen op Saloniki werd deelgenomen door den van majoor tot lui tenant-kolonel bevorderden Italiaanschen minister van buitenlandsche zaken, graaf Ciano en de beide zoons van Mussolini, ka pitein Bruno en Vittorio Mussolini. EDEN ONTMOET SMUTS. Reuter meldt, dat de premier der Zuid- Af rikaansche Unie, generaal Smuts, tijdens zijn reis langs het front in Oost-Afrika, in Kartoem een ontmoeting zal hebben met den Britschen minister van Oorlog. Eden. Onder het opschrift „Het Joodsche leger van Hore Belisha", aldus bericht D-N.B. uit Milaan, schrijft Mario Appelius in de Po- polo dTtalia", dat Londen dezer dagen vier nieuwigheden op militair gebied heeft aan gekondigd, t.w. le. De opstelling van een Poolsche divisie aan het Egyptische front. 2e. De vorming van een Fransch opstan- delingenleger te Leopoldville in Belgisch Congo. 3e. De inlijving der Grieken in Egypte bij een militaire eenheid, welke aan het Egyptische front zal strijden en 4e. De vorming van een Joodsch leger in Engeland. Dit optreden, zoo vervolgt de schrijver van het artikel, is een bewijs, dat Londen vasthoudt aan zijn oud militair principe, namelijk zoo mogelijk buitenlandsche sol daten te vinden, die in plaats van de En- gelschen moeten vechten. nemen. De toestand hier is niet gewijzigd sedert de sluiting van de drie-mogendhe- den-overeenkomst, welker aard ik reeds de gelegenheid heb gehad duidelijk te maken." (Domei). 15 MILLIARD FRANCS VOOR HET BEZETTINGSLEGER. De Fransche regeering heeft voor het onderhoud van de Duitsche bezettingstroe pen, waarvoor Frankrijk op grond van d© wapenstiistandsovereenkomst moet opko men en waarvoor het tot dusver vijftig milliard francs heeft uitgetrokken, een nieuw crediet van vijftien milliard francs ter beschikking gesteld. DE WINTERHULP IN BELGIË. Koningin Elisabeth van België heeft den voorzitter van het werk voor winterhulp een bedrag van 200.000 fres. ter beschik king gesteld. (Belga) EVACUATIE VAN AMERIKANEN UIT HET VERRE OOSTEN. Het Amerikaansche passagiersschip Mon te ry is met 58 repaitrieerende Amerikanen uit Japan te Sjanghai aangekomen en heeft daar nog 302 Amerikaansche vluchtelingen, meest vrouwen en kinderen, aan boord ge nomen. Het schip heeft nog plaats voor 550 personen. (D.NB.) FRANSCHE VLUCHTELINGEN HUISWAARTS. Van officieeie Fransche zijde wordt mede gedeeld. dat de Fransche vluchtelingen op het vastgestelde tijdstip van 1 November uit het onbezette naar het bezette gebied zijn overgebracht om naar hun woonplaat sen terug te keeren. In totaal werden tot dusver drie millioen vluchtelingen over de demarcatielijn gebracht. Twee millioen daarvan werden in 2000 spoortreinen ver voerd. De overigen legden den weg naar het bezete gebied af in auto's en op rijwie len alsmede te voet. Thans bevinden zich in het onbezette gebied nog slechts 350.000 vluchtelingen, van wie echter 250.000 hun woonplaats in de om militaire redenen ver boden zone hebben, waarheen zij slechts met bijzondere vergunning kunnen terug- keeren. De Duitsche militaire overheid heeft zich bereid verklaard om ook later dian 1 November de officieele sluitings datum van den tenigkeeer nog vluchte- lingentransporten boe te laten. (A.N.P.) ELKEN MIDDAG in van het TRIANON-THEATER Breestraat no. 31 - Leiden MUZIEK GRATIS SURPRISES voor de Dames. 2626 (Ingez. Med.) Dit Nummei bevat DRIE Bladen Binnenland Het zilveren jubileum van de woningbouw- ver. „de Tuinstadwijk" (3e Blad). Te Leiden is overleden de heer A. H. J. Engels, oud-lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal (Stadsnieuws, le Blad). Peulvruchten op den bon. (3e Blad). Een beschouwing over de melkvoorziening in het Westen van ons land (3e Blad). De nieuwe distributie-maatregelen toege licht (le Blad') AMSTERDAMSCBE BEURS. Drukke affaire Fel bewogen markt Na vaste opening scherpe reactie Later gedeeltelijk herstel Duitsche fondsen goed prijshoudend tot vast, maar Youngleening flauw Amerika- kanen sterk schommelend Neder- landsche beleggingen kalm. Buitenland De aanvallen op Londen voortgezet, (le BI.) De strijd rond de Middellandsche Zee. (le Blad) ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 1