Waar de Vrouw belang in stelt
„Ja, ik wil"
m
LEIDSCH DA6BIAD Tweede Bkd
Zaterdag 26 October 1940
h
Wie kan er goed
iimmeren
Aanvaarding vttn het
lijden als positieve kracht
Een eetlepel zelfgemaakte
hoestsiroop overwint de
hevigste hoest en
verkoudheid
Liefde in tapijten
AGENDA
Moederzorgvoor
honderd jaar
GEVEILDE PERCEELEN
LAND- EN TUINBOUW
Deze week een zelfgemaakte kist
voor hout of turf.
Diegene onder onze lezeressen, die tim-
mertalenten bezitten, kunnen nu eens haar
hart ophalen!
Nu de brandstof voor den winter in be
perkte mate wordt toegemeten, zullen vele
huisvrouwen turf en hout hebben ingesla
gen, die natuurlijk een plaatsje op zolder
of in den kelder heeft gekregen.
Maarhet is onbegonnen werk, voor
elke tien turven of houtjes heen en weer te
sjouwen en een stapel achter de kachel
moge romantisch zijn, het is niet gezellig
en allerminst hygiënisch te noemen.
Als we dus niet in het bezit zijn van een
ouderwetsche turfbak, gaan we onze krach
ten eens beproeven op een zelfgemaakte
kist,
Als materiaal is een leege sinaasappel-
kist ja, ze zijn heusch nog wel te krij
gen! al bijzonder geschikt (fig. a). We
nemen de tusschenschotten eruit en zagen
hiervan de pooten, na eerst zij- en onder-
wanden netjes bekleed te hebben met een
stuk triplex.
Vinden we dit nog te duur dan beklee-
den we met karton, doch in dat geval moet
het. geheel later worden geverfd!
We zetten de pooten iets onder den bo
venrand, zooveel als later het deksel over
de kist sluit (fig. b).
Het deksel.
Hiervoor maken we een lijst, die binnen
werks net zoo groot moet zijn als de
buitenzijde van de kist. Dit kunnen we op
twee manieren doen: le. verstekken (fig. c)
of, als we daar het gereedschap niet voor
hebben, met een zwaluwstaart aan elkaar
zetten (fig. d.) Kiezen we deze laatste me
thode, dan moeten we heel nauwkeurig
werken en met het inzagen erop letten, dat
het niet te wijd wordt. De zwaluwstaart
moet er stroef in passen. Het kan ten slotte
gelijmd worden.
Is de lijst klaar, dan bespijkeren we deze
ook met triplex. Kist en deksel worden nu
in de gewenschte kleur geverfd. Als de zij
kanten met karton zijn bespijkerd, moet
dit eerst in de grondverf, anders zuigt de
olieverf erin en krijgt men een vies rom
meltje.
Het blad (bovenvlak van deksel) kan
men ook nog een vroolijk aanzien geven
door er een stuk zeildoek voor te spannen,
eventueel gelijmd.
Deze practtsche kist kan ook heel ge
schikt zooals u op het plaatje ziet
als laag tafeltje dienst doen!
Een heel klein artikeltje in „De Platte
landsvrouw" trof mij diep. Het was het bij
schrift bij de teekening op de titelpagina,
die een vrouw voorstelt, werkend in den
tuin. „Ook in de dagen van de grootste
verschrikking en spanning, die achter ons
liggen, werkten wij vrouwen door. Al was
het met een beklemd gevoel, al werd ons
hart vaneen gereten, al waren wij de wan
hoop nabij, wij deden onze eerste plichten
door te zorgen voor onze naasten. Dit ging
vaak moeizaam Maar ook wij hebben toen
ervaren den zegen van den arbeid, den ze
gen van de rust van de ons omringende na
tuur, die zichzelf gelijk bleef. Zoo werken
wij ook nu door. Reeds zorgen wij weer voor
uit, verwerken den oogst uit onze tuinen.
En altijd zal er werk blijven voor bezige,
vrouwenhanden, zoo lang er leven is".
Het heele nummer van „De Plattelands
vrouw" straalde die positieve kracht uit,
die weldadig aandeed. De kracht van een
hart, dat gewond, doch niet gebroken is.
Aan zulk een krachtig woord, uitgespro
ken van vrouw tot vrouw, hadden we in die
eerste dagen na de oorlogsverschrikking
groote behoefte, maar ik geloof, dat we er
nu nog veel méér behoefte aan hebben.
Toen, terwijl angst en ellende op ons
aanstormden, voelden we ons één met allen.
Toen was ons het samen dragen van dat
gemeenschappelijke lijden een troost en
toen maakte de onmiddellijke nood al onee
reservekrachten wakker. Wat kan een
mensch, wat kan ook een vrouw véél ver
zetten als het er op aankomt!
Maar nu ja nu liggen de dingen anders.
Nu heeft het gewone alledagsleven zijn
loop hernomen, nu zijn we weer elk alleen
met onze heel kleine eigep moeilijkheden,
die wonderlijk veel lijken op die van vóór
den oorlog.
Ja, en toch is er iets veranderd. We heb
ben heel even maar het onverbidde
lijke leven in het gelaat gezien, ervaren
hoe de smart over ons heen ging en ons
sterker maakte. En als we eerlijk waren,
dan zijn we diep in ons hart dankbaar ge
weest voor die erVaring.
„Ik durf het alleen tegen jou zeggen,
maar ik ben zoo blij, dat ik in dezen groo-
ten tijd leef", zei een vrouw tegen me.
Waarom die aarzeling om uit te spre
ken, wat in veler hart omgaat? Waarom
mogen we niet rustig erkennen, dat er
zegen en geestelijke groei liggen in het lij
den dat de wereld teistert? Zijn we bang,
voor hard en ongevoelig te worden aan
gezien? Och. van weekheid en beklag kan
voor de diep bedroefden nooit troost uit
gaan en een groot percentage van onze ge
voeligheid is zelf-medelijden.
Alleen de mensch, die hard geworden is
omdat hij het lijden heeft gedragen totdat
hij er door gezegend werd, kan waarlijk
zacht en mild zijn voor anderen.
„Zoo werken wij ook weer door", schrijft
„De Plattelandsvrouw".
Ook wij doen dit en het is een zegen, dat
ons dagelijksoh werk voortgaat. Maar een
grootere zegen kan liggen in den geestelij
ken arbeid, dien wij nu, vooral nu, moeten
opnemen. Ik bedoel niet in de eerste plaats
het bemoederen van anderen, maar het
werken aan ons zelf, het waken over onze
woorden en gedachten, het bouwen aan
onze eigen positieve kracht.
Neen, lui z ij n we niet. We willen heel
Geen enikied middel brengt sneller verlich
ting dan dit eenvoudige recept. Vraag aan
Uw apotheker of drogist een 30-grams
flescho'e Vervus (dubbel geconcentreerd).
Vermeng het thuis met een kwart liter
heet waiter e n een eetlepel suiker. Het resul
taat is een flinke kwart liter-flesch doel
matige medicijn, ook zeer geschikt voor
de kinderen.
Dosis: 3 tot 8 jaar: een theelepel; 8 tot
12 jaar: een dessertlepel; volwassenen: een
eetlepel (telkens na de drie voornaamste
maaltijden en voor het naar bed gaan).
Haal de 30 gram Vervus in huis en maak
het vandaag nog klaar.
Knip dit receptje uit en bewaar het goed.
2446 (Ingez. Med.)
graag dubbel zoo hard werken voor ons ge
zin, maar werken aan onszelf willen we
eigenlek maar liever niet Want dat is het
moeilijkste en dat doet pijn.
Zoo heel vaak is onze houding tegenover
de nieuwe, de onverwachte, de verbijste
rende dingen om ons heen volkomen nega
tief. Een houding van: „Het is vreeselijk,
dat de menschen elkaar dit aandoen, ik
vind het allemaal zóó erg". En dan ligt er
een diepe kloof tusschen „de menschen"
en „ik, die graag dubbel zoo hard wil wer
ken". Het trekken van die scheiding is de
eerste fout en daarachter komt nog een
heele serie andere: overhaast oordeel, be
krompenheid, wantrouwen, levensangst.
En die maken, dat de ernst van dezen tijd
zijn heilzame uitwerking op ons leven mist.
We sluiten ons op in afweer, we zeggen
„neen" tot het leven, maar eerst als we „ja"
leeren zeggen, kan het leven ons zegenen
en sterken.
„Ja" zeggen 'tot het leven, dat is nog iets
meer dan het leven, zooals het tot ons komt,
berustend aanvaarden. Dat is: willen mee
leven, meelijden, meedragen aan den tijd
en bovenal: de gemeenschap willen dienen
zonder bitterheid, zonder onrechtvaardig
heid, met een nieuw gevoel van kameraad
schap over de grenzen heen.
Dat is ook: willen leven, ten volle leven,
ook nu weten en ervaren wat een moeilijk
werk dat is. Als het leven tot ons komt in
zijn onverbiddelijkheid, dan moeten we
door het lijden heen, dan helpen er geen
foefjes meer om er af te komen. In ons
persoonlijke leven hebben we dit altijd wel
geweten. De vrouw, tot wie gezegd is „in
smart zult gij kinderen baren" heeft een
natuurlijk begrip voor deze levenswet, dat
niets goeds geboren wordt zonder pijn en
moeite. Maar als gemeenschap, als volk, als
generatie zijn wij het glad vergeten.
Ons leven zoekt op alle gebied den weg
van den minsten weerstand. Is het niet
gemakkelijker een lippenstift te gebruiken
dan gezond te leven? Prettiger je inboedel
op afbetaling te koopen, dan met trouwen
te wachten tot je het bij elkaar hebt ge
spaard? Moderner, je huwelijksleven op te
bouwen aan de hand van een paar boeken
dan onder vallen en opstaan voor je geluk
te vechten? Interessanter, van complexen
te spreken dan van zonde en schuld?
Maar het werkelijke leven kent geen foef
jes, als het leven al te zeer gestroomlijnd
wordt, vliegt het met steeds waanzinniger
vaart den dood in.
Leven is lijden, want in lijden, in pos-
tief aanvaard lijden, ligt groei.
Wie edelstéenen zoekt, moet diep graven.
Juist de vrouw van het platteland weet
hoeveel arbeid er noodig is vóór het ko
ren opschiet. Misschien was zij daarom vrij
wel de eenige, die in' oorlogstijd een sterk
geluid deed hooren.
Een geluid, dat ons dankbaar mag stem
men en' dat misschien een vingerwijzing
voor de tóekomst inhoudt.
R DE RUYTER-VAN DER FEER
Zorg voor het behoud van een STRALEND
JEUGDIGE TEINT. Doe wat Radox in Uw
waschwater. Dat voorkomt en verwijdert
vetwormpjes, puistjes en vlekkerigheid en
houdt Uw huid Jeugdig en gezond. - Bovendien
spaart het zeep, als ge wat Radox in Uw
waschwater doet.
Een eigenaardig volksgebruik heeft tot
op dezen dag in Finland standgehouden.
Krijgt een jonèêman van een meisje het
jawoord, dan begint hij een klein tapijtje
voor haar te weven.
In menige familie worden zulke liefdes
tapijtjes, die soms al eeuwenoud zijn, vol
trots bewaard. Men vindt er harten op, die
door bloemguirlandes zijn verbonden, kleine
hutjes met een paadje er naar toe, bloem
ruikers, korenaren of brandende kaarsen,
allemaal symbolen van liefde en een geluk
kig huwelijk.
Het materiaal voor deze tapijtjes is met
plantensappen gekleurd en blijft steeds vol
komen kleurecht.
HYGIËNISCH KOKEN
is keken niet Jozo of Nezo, het sneeuw
witte, fcristatouiyere keukenzout uit
eigen bodem.
2449
(Ingez. Meel.)
Bij apoth. en drog. 11 ct. en 15 ct. inch verh. O.B,
2452 (ingez. Msd.)
TEMPERATUREN,
HOOGWATERTIJDEN, ENZ.
LUCHTTEMPERATUUR,
9 uur voorm.: 3 gr. C. (37 gr. F.)
12 uur 'smidd.: 7 gr. C. (43 gr. F.)
HOOG WATEKT1J DEN TE KATWIJR-A.-ZEE.
tfoor Zondag.
Voorm. te 12.10: nam. te 12.34.
Voor Maandag
Voorm. te 13.20; nam. te 13.44.
ZONS- OP- EN ONDERGANG.
Zaterdag: 6.23 n.m. tot 8.26 v.m.
Zondag: 6.21 n.m. tot 828 v.m.
Het tijdvak gedurende hetwelk de verduiste
ringsvoorschrlften gelden, wordt begrensd door
deze beide tijdstippen
iVLAANS OF EN ONDERGANG.
26 Oct.: op: 2.16; onder 16.14.
27 Oct.: op: 3.34; onder 16.44.
Hoe Semmelweis duizenden jonge vrouwen
het leven redde.
Wie in onzen tijd een jong moedertje be
zoekt en zich verblijdt over het gezonde
uiterlijk van de baby, die met bloote been
tjes lustig om zich heen trappelt, of wie
binnenkomt in een zuigelingenkliniek of
consultatiebureau, waar alles blinkt en
straalt van helderheid, kan zich nauwe
lijks voorstellen, dat honderd jaar geleden
dit alles nog zoo heel. heel anders was!
Dat toen de zorg voor de jonge moeder en
haar kindje nog vrijwel alles te wenschen
overliet!
Toch is het een vreeselijke waarheid,
waarbij we nu nooit meer stilstaan, dat in
de eerste helft der vocige eeuw minstens
57 procent van alle in ziekenhuizen behan
delde kraamvrouwen aan de beruchte
kraamvrouwenkoorts bezweken.
Aan den onvermoeiden ijver van den
Weenschen arts Semmelweis kwam hieraan
omstreeks honderd jaar geleden een einde.
Met recht wordt deze jonge dokter de „red
der der moeders" genoemd. Hij werkte in
het algemeene ziekenhuis te Weenen en
moest daar tot zijn steeds dieper wordende
ontzetting constateeren, dat jaarlijks hon
derden kraamvrouwen enkele dagen na de
geboorte van haar kind stierven.
In vijf zalen lagen de vrouwen op elkaar
geperst. Niemand dacht aan desinfectie en
zélfs niet eens aan een degelijke schoon
maakbeurt van ziekenzaal en instrumenten,
terwijl ook de helderheid van het gebruikte
linnengoed te wenschen overliet.
Gezonde en zieke vrouwen lagen in de
zelfde vertrekken en de arts, die zooeven
nog een vrouw met een etterende wond had
onderzocht, behandelde het volgende
oogenblik een gezonde.
De medische wetenschap van die dagen
beschouwde deze massasterfte als noodlot,
sprak van miasmen, ziekteverwekkende gif
stoffen, die zich in den bodem ontwikkel
den of ook wel van den „genius epidemi-
cus", den geest der besmetting, die door
het luchtruim zweefde, zoekende wie hij
zou kunnen verslinden
En hoewel de "org en toewijding van de
bakers in dien tijd al niets te wenschen
over i ie ter. - nier. c'sed inderdaad al het
mogelijke om de vrouwen goed te verzor
gen! kwam er toch niemand op de ver
lossende gedachte, dat het misschien door
bijzondere maatregelen mogelijk zou zijn,
dit bedroevende sterftecijfer te drukken.
Niemandbehalve Semmelweis. Deze
jonge dokter was in 1818 als zoon van Duit-
sche ouders te Boedapest geboren, had te
Weenen gestudeerd en was in 1846 tot as
sistent aan het algemeene ziekenhuis be
noemd. Het sloeg hem met verbazing, dat
in zijn kliniek, waar de kraamvrouwen uit
sluitend door artsen werden behandeld,
driemaal zooveel vrouwen stierven als in een
andere Weensche kliniek, waar alleen
vroedvrouwen werkten. En dan deed hij een
nog veel vreeselijker ontdekking: sedert hij
assistent geworden was en uit vurigen ijver
om te helpen iedere patiënte zelf onder
zocht, liep de doodscurve steiler dan ooit
omhoog.
Uit de ontzetting en wanhoop van den
fijngevoeligen Semmelweis groeide echter
het geniale moment, waarin hij helder zag,
wat hiervan de oorzaak was. Een droevig
toeval kwam hem te hulp. Zijn vriend., de
patholoog Kolletschka werd bij het ver
richten van een sectie door een onhandig
assistent gewond en stierf een paar dagen
later aan bloedvergiftiging. Toén Semmel
weis de diagnose van de sectie las: „Ontste
king van buik- en borstvlies. zware ette
ring der bloedvaten, van hartzakken en
hersenvlies" viel hem op, dat de doodsoor
zaken hier volkomen gelijkluidend waren
met die van de aan kraamvrouwenkoorts
bezwijkende moeders.
Koortsachtig ging hij aan het werk en
weldra was zijn eerste theorie over de
kraamvrouwenkoorts gereed. Wanneer de
verschijnselen van de gevreesde ziekte kon
den optreden bij een gezonden man, die
door een bloedvergiftiging, veroorzaakt door
lijkengif, stierf, dan was het klaar en dui
delijk, dat die kraamvrouwenkoorts niets te
maken had met de bevalling als zoodanig,
doch eenvoudig bloedvergiftiging was.
En zijn eigen handen, de handen van den
onderzoekenden en helpenden arts, ver
spreidden het doodeüjk gif!
Door een eenvoudig, doch geniaal middel
vond Semmelweis nu de oplossing. De reuk
leidde hem tot de opsporing der ziekte. Zoo
lang men bederf ruikt, is het aanwezig.
Tallooze wasschingen na secties en onder
zoekingen werden uitgevoerd en tenslotte
werd in de geheele kliniek de reiniging der
instrumenten, der handen van dokters en
verplegers en ook van het linnengoed met
chloor verplicht gesteld.
Het verrassende resultaat was, dat twee
ZONDAG: Tomatensoep, gehakt, andijvie,
aardappelen, chocoladevla met
schuimpjes.
MAANDAG: Lamsvleesch met rijst en to
maten, gebraden appels.
DINSDAG: Runderlappen, bieten, aardap
pelen, yoghurt met beschuit en suiker.
WOENSDAG: Vleeschkoekjes van rest run
derlappen, aardappelen, kropsla, haver
moutpap.
DONDERDAG: Stamppot van roode kool,
gebakken bloedworst, custardvla met
biscuits en jam.
VRIJDAG: Gestoofde visch, wortelen, aard
appelen, drie in de pan,
ZATERDAG: JPaardebiefstuk, groene kool,
aardappelen, flesch gort in karnemelk.
Lamsvleesch met rijst en tomaten is een
voedzame schotel en gemakkelijk klaar te
maken volgens bijgaand recept. Daar alles
in één pan bereid wordt, kost deze maaltijd
weinig vuur en weinig tijd, daar het afwas-
schen ook zeer beperkt is.
Benoodigheden voor 4 personen:
5 ons lamsvleesch, 1 groote ui, 1 pond to
maten, y2 ons vet of boter, 4 ons rijst, ruim
1 liter kokend water, 4 bouillon blokjes,
peper en zout.
Bereiding: De gesnipperde ui en het in
kleine stukjes gesneden vleesch in de boter
of het vet bruinbakken. De gewasschen
(geschilde) en in stukken gesneden toma
ten er bij doen, de gewasschen rijst toevoe
gen en het water, waarin de bouillonblokjes
opgelost zijn. er op schenken. Alles met el-
kar.r op een zacl t vuur gaar laten worden,
plm. - uur. Het gerecht op smaak afmaken
r t ^.eper en zout.
Als nagerecht kan men de gebraden ap
pels geven. Per persoon rekent men 2 flinke
appels. Deze worden afgewasschen, geboord
en in den schotel gezet. De hoeken vult
men met wat suiker en kaneel, giet onderin
wat water en legt op elke appel een klein
stukje boter. Men zet den schotel plm. 15
minuten in den oven, of als de schotel er
tegen kan dichtgedekt op een lage gasipit
en laat de appelen zoo zacht worden.
Stamppot van roode kool met gebakken
bloedworst.
Op één bon voor eeschwaren krijgt men
1 ons bloedworst. Gebruikt men deze worst
voor het middagmaal, dan kan men dus
iets ruimer vleesch bestellen, dan anders
het geval is. Hieronder volgt het recept:
Benoodigheden voor 3 a 4 personen:
1 K.G. aardpgelen, 3/4 K.G. roode kool,
300 gram bloedworst, 60 gram vet, 2 lepels
azijn, zout en peper, 1 ui.
Bereiding: De roode kool fijn raspen of
schaven en met de gesnipperde ui y2 uur
laten koken met wat water en zout. Daarna
de geschilde aardappelen onder de kool leg
gen, zoonoodig nog wat water toevoegen en
alles in een goed gesloten pan nog ruim
y2 uur laten koken.
Daarna doorstampen en op smaak afma
ken met de helft van het vet, peper, zout en
azijn.
De bloedworst in schijven snijden van
3/4 c.m. Deze in de rest van het vet bruin-
bakken. De bloedworst met de jus afzon
derlijk opdienen.
Als toespijs kan men geven custardvla
met biscuits en jam. Custardpoeder is zon
der bon in verschillende soorten te koop,
dus kan hiervoor uitstekend gebruikt wor
den. Men volgt het recept, dat aangegeven
is op den omslag.
Zondag.
Jeruël: Samenkomsten te 10 uur voorm. en
5 uur nam.
Ned. Leger des Heils: Samenkomsten te 10\i
uur voorm. en 3 en 7 uur nam.
Stadszaal: Residentie-orkest. Viool-soliste
Maria Neuss. 2*4 uur nam.
Dinsdag.
Jeruël: Bübelbespreking te 7% uur nam.
Morschweg 59: Stadsevangelisatie te 7% uur
nam.
DIVERSEN.
's Dinsdag lste Binnenvestgracht 22: Ge
legenheid tot inenting tegen typhus 11—3 uur.
's Dinsdag. Mare 13: Medisch Opvoedkundig
Bureau 9%11 uur voorm.
Arbeidsbeurs (Levendaal): Iedere derde Dins
dag der maand consultatiebureau voor onvol-
waardigeD 78 uur nam.
's Donderdags Wtfkgebouw „Bethesda" (Hoef-
straat 4446): Consultatiebureau voor Alcoho
listen 8 uur nam.
's Donderdags Inst, voor Praeventieve Genees
kunde (lste Binnenvestgracht 22): Inenting
tegen diphterie 3% uur 's middags precies.
's Vrijdags, Inst. voor Praeventieve Genees
kunde Consultatiebureau v. Beroepskeuze 4—5.
BIOSCOPEN,
t 18 Jaar; 14 Jaar; g alle leeftijden.
Luxor-Theater, Stationsweg: „Op hoop van
zegen"
Dagelijks nam. 2 en 7 uur. 's Zondags van
2—6.15 uur doorloopende voorstelling.
Lido-Theater, Steenstr. 39: „De Kribbebijter" 5.
Dagelijks 7 uur nam.; 's Zondags te 2, 4.30
en 7 u. Woensd. en Zaterd. matlnée 2.30 u.
Trianon-Theater, Breestr.: „Königswalzer"
Dagelijks 2 en 7 uur. 's Zondags van 26.30 u.
doorloopende voorstelling.
Casino-Theater, Hoogewoerd 48: „Das Lied der
Wüste"
Dagelijks 7 uur; 's Woensdags en 's Zater
dags ook 2% uur. Zondags te 4 en 7 uur.
Rex-Theater Haarlemmerstraat: „Geheime zen
der LB 17" -r-
Dagelljks 2 en 7 u. nam.: 's Zondags v. 26.30
uur doorl voorstelling.
Nova-Theater (Katwijk aan -e): »De jonge
graaf".
7% uur nam. Zondags gesloten.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apo
theken te Leiden wordt van Zaterdag 26 Octo.
ber 20 uur tot Zaterdag 2 November 8 uur-
waargenomen door de apotheken: Herdingh en
Blanken, Hoogewoerd 171, tel. 20502 en Reyst,
Steenstraat 35, tel. 20136.
Te Oegstgeest wordt deze dienst dan waar
genomen door de Oegstgeestsche Apotheek, Wil-
helminapark 8, tel. 26274.
De geneeskundige Zondagsdienst te Leiden
wordt van Zaterdagavond 8 uur tot Maandag
morgen 8 uur waargenomen door de doctoren
van Bockel, J. de Bruyne, P. van Es. Film, Lahr
en Teeuv^n.
Te Oegstgeest wordt deze dienst dan waar
genomen door dr. Hugenholtz, telef. 20390.
maanden later de 57 procent sterfgevallen
tot 3 procent was gedaald!
Nog in 1847 erkende Semmelweis de
kraamvrouwenkoorts als een wondvergifti-
ging. gelijk te stellen met andere wond
koorts. Een steunpilaar van de moderne
ziekenverzorging: de antiseptische behan
deling, is ontdekt.
De levensloop van Semmelweis was echter
tragisch als die van zoovele weldoeners der
menschheid. Het duurde zeer lang vóór
men in Weenen zijn verdiensten inzag.
Men vond die nieuwe rompslomp van rei
nigen en nog eens reinigen alleen maar
lastig, zoodat hij tenslotte de wijk nam naar
Boedapest,, waar hij een eigen ziekenhuis
oprichtte. Hij werd professor, verrichtte
proeven op dieren, schreef boeken en voer
de zijn hervormingen in bij tal van zieken
huizen. Maar dit leven van strijd en te
leurstelling eischte op den duur te veel van
dezen fijngevoeligen mensch. In 1865 werd
hij geestesziek en stierf in Augustus van
dat jaar aan de gevolgen van een kleine
snijwonde, die hij bij een sectie had opge-
loopen. De vreeselijke vijand, waartegen hij
zijn leven lang gestreden had, velde ook
hemzelf.
L. S.
Ten overstaan van Mr. H. M. A. Coebergh,
notaris te Leiden:
Het huls en erf te Lelden. Rapenburg 77, in
bod op f.7000, kooper de heer P. Meiman q.q.
te Leiden voor f.7550.
Het huis en erf met afz. bovenwoning te
Leiden Oude Vest 107107a, in bod op f. 6800,
kooper de heer J. J. van Se venter q.l. te Lei
den voor f. 6800.
Het huis en erf te Leiden Langebrug 57 in
bod op f.2000, kooper de heer D. Bergman q.q.
te, Leiden voor f.2001.
Het huis en erf te Leiden Tollensstraat 3. in
bod op f.2150, kooper de heer J. J. van Soest
q.q. te Leiden voor f. 2330.
De perceelen te Leiden Narmstraat 34 en 36
zijn niet gegund.
Ten overstaan van mr. C. Punt, notaris te
Noordwijk: Te Zoeterwoude: De huizen en er
ven Schenkelweg 73, 79 en 99. resp. in bod op
f. 2000. f2100 en f. 2200. kooper de heer H. J.
C. A. Ramakers c.s. te Leiden voor f.6300.
De huizen en erven aldaar 81 en 95, resp. in
bod f.2100 en f.2100, kooper de heer A. J. van
Wetten te Noordwijk voor f.4200.
De hulzen en erven aldaar 85, 87. 89 en 91,
te zamen in bod op f.8400, kooper de heer J.
Durieux te Voorburg voor f.8402.
Het huis en erf aldaar 97 in bod op f. 2100.
kooper de heer J. W. Wurzer c.s. te Leiden voor
f.2100.
De huizen en erven aldaar 101, 103 en 105,
resp. in bod op f.2275, f.2100 en f.2125, kooper
de heer L Oudshoorn te Oegstgeest voor f2275,
f.2100 en f.2125.
Het huis en erf aldaar 107, in bod f.2125,
kooper de heer W. A. M. Heijdeman te Leiden
voor f.2125.
De perceelen aldaar 49. 51, 53, 55. 57, 59, 61,
63, 65. 67, 69, 71. 75, 77, 83 en 93 zijn niet ge
gund.
VRAGEN EN ANTWOORDEN.
Vraag: Gaarne zou ik vernemen of bij
gaande vruchten van een ons onbekenden
boom eetbaar zijn.
L. v. d. M. te L.
Antwoord: U heeft te doen met de
vruchten van Malus baccata. ook wel Kers
appel genoemd. De vruchten zijn lang gesteeld
en het geheel doet denken aan een kers.
kunt ze gebruiken o.a. voor jam. Ontdoe de
appeltjes van den steel, wasch alles schoon
en kook .ze met wat water tot moes. Voeg
daarna evenveel gewichtsdeelen suiker toe en
kook alles tot jamdikte.
Vraag: Hierbij een blad van een Gloxinia.
Al de bladeren gaan rotten. Hoe te handelen
om de plant een volgend jaar weer in bloei
te krijgen?
'Mej. E. G. te V.
Antwoord: Uw plant gaat in rust, oe
bladeren sterven dan alle af. U moet nu niet
meer gieten en alles laten drogen. Bewaar den
knol in den drogen grond in den pot, tot hej
volgend voorjaar op een vorstvrije plaats. Hall
Maart worden de oude aarde en de wortels
verwijderd en de knol in verschen grond opge.
pot. De bovenkant van den knol komt gelijk
met de aarde. Zet alles in een verwarmd ver
trek en geef geregeld water. De plant vormt
dan nieuwe bladeren en bloemen.
Vraag: Ik wil maïs verbouwen. Hoe hier
voor te handelen?
C. v. S. te L.
Antwoord: Maïs kan in den vollen grop"
gezaaid vanaf begin Mei. Grond normaal spit
ten en mesten. Kan gezaaid in een dubbele
rij, bijv. voor windschut. De rijen krijgen dan
50 c.M. onderlingen afstand, de zaden op de rij
10 c.M. De geulen worden pl.m. 5 c.M. diep ge
maakt. Later wordt gedund op 30 c.M.
stand Wanneer een geheel veld wordt be-
teeld krijgen de rijen 0,80 tot 1 Meter afstand-
Geoogst wordt vanaf half Augustus. Een a*11
te bevelen soort is Golden Bantam.
Vragen op Tuinbouwgebied aan
Redactie onder motto
Tuinbouw
o 9
