De spanning om den Stillen Oceaan MAANDAG U OCTOBER 1940 No. 24710 De luchtraids op Engeland Duitsche troepen in Roemenië Slsfe Jaargang Duitsche W eermachtsberichten Britsche aanvallen Verspreide Berichten Voor instructie en beveiliging der olievelden Rede van Roosevelt EERSTE BLAD Feiten van den dag LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van brieven moet 10 ets. porto betaald worden - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maandenƒ2.35 per weekƒ0.18 Franco per post 2.35 per 3 maanden portokosten (voor binnenland 0.80 p. 3 maanden) Vrijdag, Zaterdag en Zondag zijn de luchtaanvallen op Londen en andere plaat sen in Engeland zonder onderbreking voort gezet. De Duitsche weermachtsberichten geven daarover volgend beeld: Zaterdag: Bommen, uitgeworpen door formaties lichte gevechtsvliegtuigen, hebben Vrijdag in de Britsche hoofdstad omvangrijke ver woestingen aangericht. Branden, die hier door waren ontstaan, ontwikkelden zich op eenige paatsen tot groote vuurhaarden, die bij den aahvang der duisternis aan forma ties zware gevechtsvliegtuigen den weg wezen voor hun vergeldingsaanvallen. Tal rijke bommen van middelzwaar en zwaar kaliber deden tusschen de bocht van de Theems en Leyton zeer groote brandhaar den ontstaan. Ook konden in de streek van het Battersey-park en aan den Theemsoever talrijke inslaande bommen waargenomen v/orden. Een andere groote aanval was gericht op het haven- en industriegebied van Liverpool. Birkenhead en Manchester. Hier ontstond in de koelhuizen rondom de Alexandra haven en ten Oosten van de Canada-docks een groote brand, die zich snel uitbreidde. Eveneens konden verscheidene groote bran den tusschen de Stanley-haven en de Ca nada-docks worden waargenomen. De ha veninstallaties van Liverpool-Bootle kregen eveneens verscheidene voltreffers en ge raakten in brand. Talrijke afzonderlijke aanvallen werden gericht op spoorwegwer- ken en rails in Zuid-Engeland. Ook verschei dene bewapenings- en ravitailleeringsbedrij- ven in Midden-Engeland werden met succes gebombardeerd. Een belangrijke wapenfa briek aan de Oostkust brandde volkomen af. Batterijen vèrdragend geschut van leger en marine nanoen in den nacht een Engelsch convooi aan de kust bij Dover onder vuur en joegen het uiteen. In het zeegebied voor de Schotsche Oost kust viel een Duitsche vliegtuig een convooi van verscheidene gewapende koopvaardij schepen in lagen Vaanval aan. Een schip van 8000 br. ton bleef met zware rookont wikkeling stil liggen. Een ander krachtig beveiligd convooi werd ten Zuiden van de Hebriden met bommen bestookt. Twee schepen werden zoo getroffen, dat zij niet verder konden varen. Een duikboot heeft in korten tijd drie schepen met een inhoud van rond 21.000 br. ton die in een vijandelijk convooi voeren, tot zinken gebracht. Het Britsche luchtwapen heeft in den nacht terreuracties tegen talrijke Neder- landsche plaatsen uitgevoerd, waarbij vrij zware persoonlijke en materieele schade werd aangericht. Overigens bepaalde de aanvalsactiViteit van den tegenstander zich tot eenige nachtelijke vluchten naar de Duitsche Bocht en het Noord-Duitsche kust gebied. De tegenstander verloor gisteren in totaal 13 vliegtuigen, waarvan 10 bij luchtgevech ten, 3 door luchtafweervuur. Een Duitsch vliegtuig wordt vermist. Zondag: De aanvallen van het Duitsche lucht wapen op Londen en op talrijke andere plaatsen van het Britsche eiland zijn des nachts en overdag met sterke uitwerking voortgezet. Te Londen was het gebied ten Noorden van de Theemsbocht en van de East India docks, evenals het gebied aan weerszijden van Londen bridge, hoofddoel van de aanvallen van de afdeelingen Duit sche gevechtsvliegers. Ook in het gebied ten Oosten van het Victoria-park zijn goede treffers waargenomen. Waterloo-station is door talrijke bommen zoo zwaar beschadigd, dat rekening dient te worden gehouden met groote storingen in het verkeer. De 's nachts aanvallende afdeelir len Duitsche gevechtsvliegers konden in het centrum van de Britsche hoofdstad van verre de branden zien, die het gevolg waren van de actie overdag. In Zuid-Engeland deden afzonderlijk op tredende gevechtsvliegtuigen voor een deel in duikvlucht, aanvallen op twee troepen kampen. In de onderkomens werden zware verwoestingen aangericht. Verdere aanvals doelen waren twee havensteden in Zuid- Engeland. Te Hastings zijn spoorwegen ver nield, een gashouder werd in brand gezet en talrijke gebouwen werden verwoest. In den loop van den nacht deden sterke afdeelingen gevechtsvliegtuigen aanvallen op verschillende bewapeningsindustrieën in midden-Engeland. Sterke ontploffingen en branden toonden hiervan de uitwerking aan. Een duikboot heeft vijf gewapende vijan delijke koopvaarders van in totaal 25.741 br. reg. ton tot zinken gebracht. Een andere duikboot meldt het tot zinken brengen van 16.300 br. reg. ton vijandelijke koopvaardij- tonnage. Zooals gewoonlijk onthield de vijand zich overdag geheel van een aanvalsactie op het rijksgebied. Eerst 's nachts drong hij op ver schillende punten Duitschland binnen en bereikte o.a. met enkele machines Berlijn. De hier geworpen bommen hebben geen materieele schade aangericht. Eenige per sonen, die zich buiten de schuilkelders op hielden. werden gewond. Aanvallen van het Britsche luchtwapen op verschillende in- dustriebedrijven in West- terieele schade werd alleen berokkend aan woonhuizen en aan een pakhuis. Hier zijn ook dooden en gewonden te betreuren. Tal rijke Britsche bommen vielen weer op Ne- derlandsche plaatsen. Militaire schade werd daarbij niet aangericht, doch een aantal woningen werd gedeeltelijk zwaar bescha digd. De vijand heeft gisteren in verschil lende luchtgevechten 21 jachttoestellen ver loren, zeven Duitsche vliegtuigen zijn van de vlucht naar der; vijand niet teruggekeerd. Volgens Reuter werd Zaterdag te Londen voor de tweehonderdste maal sinds den aanvang van den aanval, luchtalarm ge maakt. De Londensche verkeersaders zijn tijdens de jongste Duitsche luchtactie hevig be stookt. Maakt het weermachtbericht al mel ding van het Waterloo-station, D.N.B. be richt nog, dat in den nacht van Zaterdag op Zondag ook spoorbanen en gebouwen van de stations Elephant Castle en Kings Cross door zware bommen getroffen wer den. Verder ontstonden in verscheidene wijken van Londen' wederom groote branden. De aanvallen op voor den oorlog belang rijke installaties in andere steden hadden vooral veel succes te Birmingham en Co ventry. De Duitsche vliegers konden hevige branden en een sterke rookontwikkeling waarnemen. In een andere plaats werden olietanks gebombardeerd. Eenige minuten, nadat de bommen haar doel bereikt had den, deden zich hevige ontploffingen voor, die van verren afstand te zien waren. Omtrent den Britschen aanval op Berlijn en omgeving in den nacht van 12 op 13 October, meldt D.N.B. nog, dat slechts een gering aantal Britsche vliegtuigen hieraan deelgenomen heeft. Zij wierpen brand- en explosieve bomipen, waardoor een soldaat en een aanbal burgers, die zich buiten de schuilkelders bevonden, gedood en gewond werden. De schade, welke door deze Brit sche aanvallen is aangericht, is gering. Een houtstapel geraakte in brand. Een explosie ve bom ontplofte naast een ziekenhuis, een andere naast een tehuis voor ouden van dagen. Verder is in den nacht van Zaterdag op Zondag het universiteitsziekenhuis van Munster door Britsche vliegtuigen met bommen bestookt. Eerst zwermden de En- gelsche machines langen tijd boven het zie kenhuis, dat van groote roode-kruisteekens voorzien is. Er zijn vier explosieve bommen geworpen. Hiervan viel er een op het hy giënische instituut van het ziekenhuis. Voorts werden twee woonhuizen in de on middellijke nabijheid getroffen en ernstig beschadigd. Tijdens den aanval was het helder maanlicht, zoodat de gebouwen dui delijk zichtbaar waren het is daarom slechts aan een gelukkig toeval te danken, dat andere deelen van het ziekenhuis niet zijn getroffen. Personen werden niet gewond, daar ieder zich in den schuilkelder bevond. In de nabijheid van het ziekenhuis worden geen militaire objecten aangetroffen. Na het werpen van hun bommen bleven de Britsche vliegers nog geruimen tijd boven het ziekenhuis rondcirkelen. Engelsche vliegers hebben getracht in den nacht van Donderdag op Vrijdag, Düs- seldorf opnieuw aan te vallen. Aangezien het hun door het luchtafweergeschut niet gelukte de binnenstad te bereiken, lieten zij hun brand- en brisantbommen op het Zuidelijke kerkhof van Düsseldorf vallen. Talrijke graven werden opengewoeld en vele grafsteenen vernield. Het Zuidelijke kerkhof ligt ver buiten de stad en ver van installaties, die als doel voor het werpen van bommen zouden kunnen worden aan gezien. Ook in de laatste nachten hebben de Britsche vliegers hun nachtelijke bomaan vallen op woonwijken in België voortgezet. In den nacht van Donderdag op Vrijdag zijn vier bommen geworpen op een voor stad van Luik. Een zuigelingeninrichting werd daarbij vernield. Het aantal slacht offers staat nog niet nauwkeurig vast. In den nacht van Woensdag op Dondér- dag waren te Luik zeven arbeiders omge komen. Daarna heeft men echter onder de puinhoopen nog twee lijken gevonden en men gelooft, dat onder de ruïne nog meer slachtoffers liggen. Bij het opruimingswerk werden later bovendien nog verscheidene arbeiders zwaar gewond door het ontplof fen van een tijdbom. DE BRITSCHE VERLIEZEN AAN VLIEGTUIGEN. Het D.N.B. meldt uit Berlijn: Van zeer goed ingelichte Duitsche zijde is een nauwkeurige opgave ontvangen om trent de Britsche verliezen aan vliegtuigen van Juli 1940 tot heden. Volgens deze op gave verloren de Engelschen in totaal 3950 vliegtuigen, 2900 jagers en 1050 lichte en zware bommenwerpers. In een bericht van den Londenschen omroep was als vervaar- digingsprijs voor een bommenwerper 30.000 pond sterling, voor een jachttoestel 10.000 pond genoemd. Naar deze bedragen bpre- kend komt dit dus neer op een verlies van rond 60 millioen pond sterling. DUITSCH-BÜLGAARSCHE ECONOMISCHE OVEREENKOMST. Te Sofia hebban de Bulgaarsche regee- rirag en een Duitsche economische delega tie onderhandeld en een nieuwe regeling voor het Dultsch-Bulgaarsche betalingsver keer tot stand gebracht. De Barak van Bul garije sal van 15 October al voor ean rij'ks- mairk 32.50 lewa geven en rijksmarken ver- fcoopen tegen een koers van 33 lewa. Voorts is een regeerlngisaccoord over het betalingsverkeer ondertèekend en tevens een regeling getroffen voor het betalingsver keer tusschen Bulgarije eenerzijds en Ne derland. Noorwegen, België en het gouver nement-generaal anderzijds. (D.N.B.) HOOGER BEROEP VAN JEAN ZAY VERWORPEN. Het Hof van Appèl te Lyon heeft gisteren, naar uit Vichy wordt gemeld;, het hooger beroep van d'en Pranschen minister van Binnenlandsche Zaken, Jean Zay, die on langs door het dertiende militaire gerechts hof wegens desertie tot degradatie en de portatie was •veroordeeld, verworpen. (D.N.B.) DE JODEN. Het orgaan der Tsjechische dokters deelt mede, dat het ministerie voor sociale zaken en gezondheid' aan 856 dokters van Joodsche afstamming de uitoefening der medische pratotijlk heeft verfceden sedert. 24 Juli. Aan 176 deze dokters is de uitoefening hunner praktijk voor de Joodsche bevolking weer toegestaan. De Fransche staatssecretaris van justitie, Alibert, heeft in een interview, verleend aan het blad „Suisse" met betrekking tot het Jodenstatuut medegedeeld, dat er ten aan zien van de Joden in Frankrijk geen ras senwet in den eigenlijken zin zal worden Aan den vooravond van Columbus-dag heeft Roosevelt een korte verklaring afge geven, waarin hij den ontdekker van Ame rika prees. Daarop reisde hij in een spe- cialen trein naar Columbus In Ohio om daar den Columbus-dag door te brengen. Een menigte van meer dan 25.000 men- schen had zich bij het station verzameld. Roosevelt improviseerde voor hen een toe spraak waarin hij de optimistische voor spelling dat de Ver .Staten zich buiten den huidigen oorlog zullen weten te houden, verbond aan den eisch van de grootst mo gelijke versnelling van de bewapening. De president zèide dat snelheid en nog eens snelheid voor de voorbereiding van de verdediging van Amerika noodzakelijk is. Hij gaf toe dat een poging, in een we reld van oorlog r.on-belligerent te blijven, moeilijk is, doch hij voegde daaraan zon der voorbehoud toe. dat hij vol vertrouwen was dat Amerika zich buiten het conflict kan houden. Voorts zeide hij o.m. nog, dat wanneer Amerika spreekt over de verdediging van het Westelijk halfrond, het daarmee niet alleen het gebied bedoelt van Noord-, Cen traal- en Zuid-Amerika en van de onmid dellijk aangrenzende eilanden, want ook het recht op een vreedzaam gebruik van den Atlantischen en van den Stillen Oceaan behoort daartoe. Roosevelt verklaarde we derom, dat de Vereenlgde Staten in het vervolg Engeland alle hulp zullen verlee- nen, zoolang daarvan niet het deelnenlen van Amerika aan den oorlog afhangt. In Japan heeft de rede een zeer slechte pers. Men verwacht daar slechts verscher ping van de situatie als gevolg. JAPANSCH OFFENSIEF OVER FRONT VAN 300 K.M. Gesteund door leger en marine vlieg tul gen en door riviervaartuigen zijn de Ja pansche troepen een algemeen offensief Het D.N.B. meldt uit Berlijn: In verband met de garantie, die te Wennen tegenover Roemenië aanvaard is, heeft de Duitsche regeering over eenkomstig de Roemeensche wenschen een Duitsche militaire missie benevens de noodige instructieformaties naar Roemenië gezonden en tegelijkertijd formaties Duitsche jagers als aanvul lende bescherming van de Roemeen sche olievelden naar Roemenië overge plaatst. De Duitsche weermachtsformaties zullen dienen als onderwijs- en instructietroepen bij den herbouw van de Roemeensche weermacht, die door het hoofd van de Roemeensche regeering. generaal Antones- cu, geëntameerd is en zij zullen na het vol brengen van hun taak weer naar Duitsch land terugkeeren. De met Duitschland bevriende regeerin gen, die politiek belang zouden kunnen hebben bij de zending van de Duitsche weermachtsmissie naar Roemenië, zijn daarvan door de rijksregeering verwittigd. De Duitsche militaire missie onder lei .n Noord-Duitsch- ding van generaal Hansen is te Boekarest land bleven zonder resultaat. Grootere ma- met groot eerbetoon ontvangen. Hartelijke woerden zijn gesproken. De Duitsche luchtmacht onder generaal Speidel arriveerde op het vliegveld Banessa bij Boekarest. Ook Hongarije heeft thans een beroep gedaan op de as-mogendheden om de gere zen moeilijkheden tot een oplossing te bren gen. Te Boekarest is een vereeniging „Groot Transylvanië" opgericht, tot welker voor- loopige president de vroegere premier Julius Maniu is gekozen. In de commissie hebben zitting personen van het oude poli tieke Roemenië. In een toespraak verklaar de Maniu, dat de opgerichte vereeniging van particulieren aard was en de bescher ming van de belangen der Roemenen in Zevenburgen ten doel had. Officieel wordt te Londen bekend ge maakt: In opdracht van de Britsche regeering heeft de Britsche ambassadeur den Roe- meenschen minister-president er van in kennis gesteld, dat de betrekkingen tus schen Groot-Brittannië en Roemenië in een kritiek stadium gekomen zijn. De Brit sche ambassadeur heeft opdracht gegeven tot het vernietigen van belangrijke stukken. (D.N.B.)- uitgevaardigd. De regeering Is alleen van plan maatregelen te treffen voor de open bare veiligheid. Het gaat er om het Joodsche element in de hoogs functies in de politiek, het economische leven en de pers onmoge lijk te maken. COLLECTE VOOR HET WINTER HULP WERK. De gisteren te Berlijn gehouden tweede collecte van dit Jaar voor het oorlogswin terhulpwerk heeft opgebraoht 1.569.221 rij'ksmark, hetgeen vergeleken met den ov-ereemkomstigen colleobedag -van het vorig Jaar een stijging beteëkent van vijf tic pro cent. (D.N.B.) 950.000 BUITENLANDSCHE ARBEIDERS IN DUITSCHLAND. Volgens de meest recente tellingen werken op het oogenblik 950.000 buitenlandsche ar beiders in het Duitsche bedrijfsleven. Hier van zijn rond 550.000 werkzaam bij dèn landbouw, de rest in de industrie. Men wijst er op, dat de centrale ligging en de gunstige levensvoorwaarden der arbeiders in Duitsch land haar aantrekkingskracht beginnen uit te oefenen op de naburige volkshuishoudin gen. Italië alleen heeft 90.000 arbeiders ter beschikking gesteld van de Duitsche indus trie, op een grondslag van vrijwillige aan werving. Door bemiddelingsbureaux in De nemarken, Nederland en België is de aan werving den laatsten tijd met stijgend suc ces ..ekreond. Er kan thans reeds met stel ligheid gezegd worden, dat het streven der Duitschers om buitenlandsche arbeiders aan te trekken na het einde van den oorlog nog wel sterker zal worden dan op het oogenblik al is. Op deze wijze wordt een ventiel ge opend voor te hoogen bevolkingsdruk in verscheidene Europeesche landbouwstaten. Interessant is, dat de Duitsche officieele in stanties reeds thans haar oogmerk er op richten, dat in bepaalde beroepen, bijv. in den landbouw of den mijnbouw niet het overwegende aantal arbeiders uit buiten landers wordt gerecruteerd. Men stelt er prijs op, dat een gezonde vermenging met Duitsche krachten niet verloren gaat. (A.N.P.). VERKLARINGEN VAN HULL. De Amerikaansche Staatssecretaris Huil heeft de geruchten tegengesproken, dat reeds eenige „vliegende vestingen" aan En geland zouden zijn geleverd. Verder ver klaarde hij geen enkel officieel bericht te hebben ontvangen over Japansche plannen met betrekking op een bezetting van de internationale nederzetting van Sjanghai. In verband met de voorbereidingen voor de evacuatie van Amerikanen uit Sjanghai en uit andere Oost-Aziatische havens zeide Huil, dat 5 passagiersschepen ter beschik king staan en dat zich verder een bepaald aantal vrachtschepen in de Oost-Aziatische wateren bevindt die voor passagiers kun nen worden ingericht. Bovendien worden de beide groote passagiersschepen „Man hattan" en ..Washington", die te zamen ongeveer 3000 menschen kunnen opnemen, gereed gemaakt voor het vertrek naar Sjanghai. Deze schepen zullen zoo spoedig mogelijk vertrekken. (D.N.B.). begonnen aan het 300 KM. lange front, dat zich tusschen de provinciegrenzen van Ankwei en Tsjekiang van den oever van de Jangtse tot aan de Tsientang-rivier uit strekt. Volgens berichten van het Japansche hoofdkwartier Is dit offensief tegen twin tig Chineesche divisies gericht. De opera ties zijn op 3 October j.l. gelijktijdig van Woehoe aan de Jangtse en van Hangtsjau aan den mond van de Tsientang-rivier uit ingezet, waartusschen klaarblijkelijk tot op heden geen contact had bestaan. Voorts hebben Japansche marinevlieg- tuigen een heftig bombardement uitge voerd op Tsjengtoe, hoofdstad van de pro vincie Setsjoean, financieel centrum en hoofdzetel van anti-Japansche economi sche organisaties. Volgens berichten uit Hanoi hebben for maties van de Japansche marinelucht macht van Fransch Indochina uit reeds twee bomaanvallen op Yoennan, de hoofd stad van de gelijknamige zuidwestelijke provincie van China, ondernomen. Bij den tweeden aanval werd 't arsenaal verschei dene malen getroffen en zijn ook andere militaire doelen gebombardeerd. DEMONSTRATIES IN JAPAN. Geheel Japan stond gisteren in het tee- ken van de feesten, die tegelijkertijd ge vierd worden voor het driemogendheden- pact en voor de nieuwe nationale beweging tot ondersteuning van de keizerlijke poli tiek. In alle steden des lands werden groo te betoogingen gehouden. Van bijzondere beteekenis waren de demonstraties te To kio, waar op zes groote pleinen en par ken voor €en menigte van naar schatting 200.000 menschen het woord werd gevoerd door leden van het kabinet en van de Duitsche en Italiaansche legaties. In het Hlbljapark werd het woord gevoerd door den minister van buitenlandsche zaken, Matsoeoka, door den Dultschen ambassa deur Ott en door den Italiaanschen am bassadeur baron Indelll. Matsoeoka ver klaarde, dat het driemogendheden verdrag geen doode letter is, maar een verdrag, dat het welzijn van de geheele menschheld be oogt, daar hierdoor een verdere uitbrei ding van den oorlog wordt verhinderd, terwijl de schepping van een nieuwe en rechtvaardige wereldorde er door is voor zien. Matsoeoka gelooft vast aan een Duitsch-Itallaansche overwinning. (D.N.B.) Dit Nummei bevat DRIE Bladen Binnenland Regelen voor de onteigening ten behoeve van den wederopbouw. (3e Blad). Oorlogsschadevergoeding voor den landbouw (3e Blad). Bevolking van Nederland nam in 10 jaren met ruim 11 pet. toe. Binnenland, 3e Blad). Moord te Oss (Gemengd, 3e Bladi). AMSTERDAMSCHE BEURS. Behoorlijke omzetten Vrij sterk schommelende markt Onregelmatige koersbeweging Amerikanen vast Beleggingen prijshoudend. Buitenland De aanvallen op Engeland duren steeds voort. (Ie Blad). Duitschers op verzoek naar Roemenië (le Blad) De spanning rond den Stillen Oceaan. (le Blad). Bij een gevecht bij Malta is een Britsche kruiser tot zinken gebracht. (3e Blad). Minister Darré over den Duitschen land bouw. (3e Blad i. ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 1