BINNENLAND
Nieuw Molesl-risico
Onze Puzzle-Rubriek
ZOUTJES
81ste Jaaraann
LEIDSCH DAGBSiD, Zaterdag S October 1940
Derde Blad No. 24703
u kunt oorlogsleed verzachten
De Ned. Socialistische
Werkgemeenschap
Vliegdienst tusschen
Nederïandsch-Indië
en Philippijnen
Naar eenheid in de
agrarische gelederen
Kruiswoord
raadsel
HORIZONTAAL.
Oplossingen vorige
week
Leidsche
EN DE VROEGERE S.D.A.P.-LEDEN VAN
GEMEENTERADEN OF STATEN.
Het voorloopige centrale bestuur van
de Ned. socialistische werkgemeenschap
heeft besloten een colportageblad uit te
geven, voor welk doel een perscommissie is
benoemd. Voorts zijn commissies benoemd
voor het agrarische en het werkloozen
vraagstuk; aldus meldt Het Volk.
Het bestuur heeft verder de positie van
de N.S.W.G. tegenover de voormalige
S.D.AP.-organisaties besproken, o.a. de
positie van die leden, die voorheen deel uit
maakten van de soc.-dem. raads- en sta
tenfracties. Hierbij werd overwogen, dat de
S.D.A.P. weliswaar officieel nog niet is ont
bonden, maar toch in feite niet meer be-
Thans ontstaat de figuur, dat raadsleden
statenleden en wethouders zich voor de
nieuwe organisatie hebben aangemeld, ter
wijl anderen zeggen de S.D.AP. nog te ver
tegenwoordigen en nog anderen voor de
SJD.A.P. hebben bedankt en toch hun zetel
in hun college blijven innemen.
Het bestuur stelde zich op het stand
punt, dat die raads- en statenleden,
die tot de N.S.W.G. zijn toegetreden in
de eerstvolgende bijeenkomst van hun
college een verklaring dienen af te
leggen, waarbij zij zullen mededeelen in
den vervolge op den grondslag van den
oproep van de N.S.W.G. hun werkzaam
heden in deze colleges te zullen voort
zetten. Zij vinden hiervoor de morecle
rechtvaardiging in het feit, dat alleen
de N.S.W.G. de taak van de S.D.A.P.
voorzet in den zin van den strijd voor
het socialisme.
LUCHTLIJN VOOR DE K.N.I.L.M.
Volgehs een telegram uit Tokio zijn de
onderhandelingen tusschen de regee
ringen van Ned.-Indië en de Philippij
nen over de instelling van een regelma-
tigen vliegdienst tusschen Batavia en
Manila via Borneo met succes bekroond.
De politieke ontwikkeling van de
laatste maanden maakt deze luchtlijn
ook voor Amerika en de Philippijnen
van groot belang, daar hierdoor te
zamen met den Clipperdienst een
luchtnet over den geheelen Pacific ge
schapen is. Men verwacht, dat dezer
dagen het eerste vliegtuig zal vertrek
ken. De dienst wordt door de K.N.I.L.M.
gevlogen.
De Tel. teekent hierbij aan: Reeds sinds
eenige jaren zijn door de K.N.I.L.M.,,daarbij
krachtig gesteund door de Indische regee
ring, pogingen gedaan om toestemming te
krijgen voor het geregeld bevliegen van de
lijn Ned.-IndiëManila. Op Nederlandsch
gebied werd reeds geregeld gevlogen van
Soerabaja over Bandjermasin en Balikpa-
pan naar Tarakan. Evenwel werd tot nu
toe van de Amerikaansche en Philippijn-
sche regeeringen de vereischte toestemming
niet verkregen.
Het bezwaar schijnt te hebben gelegen
in het thans geëindigde Amerikaansch-
Japansche handelsverdrag, dat de meest-
begunstigingsclausule bevatte en dat niet
toeliet, dat aan de K.N.I.L.M. een vergun
ning werd gegeven, welke men om strate
gische redenen aan een Japansche lucht
vaartmaatschappij meende te moeten
onthouden. Sedert het begin van dit jaar
is deze belemmering opgeheven, doch een
overeenkomst tusschen de Amerikaansch-
Philippijnsche regeeringen en de K.N.I.L.M.
kwam nog niet dadelijk tot stand, omdat
men in Amerika bezig was met het opstel
len van nieuwe richtlijnen voor het ver-
leenen van vliegvergunningen. Thans zijn
al deze bezwaren blijkbaar uit den weg ge
ruimd.
DE STAATSCOURANT EN DE SPELLING.
In de Staatscourant van Donderdag was,
zooals wij hebben gemeld, het rapport over
de plaatsingskansen van beroepsofficieren
bij het onderwijs met het bijbehoorende
„naschrift" van den waarnemenden secre
taris-generaal van het departement van
onderwijs, kunsten eh wetenschappen af
gedrukt in de z.g. nieuwe spelling.
Hierop wordt in de Staatscourant van
gisteren teruggekomen. Daarin lezen wij
n.l. dat bedoeld „naschrift" „gelezen moet
worden als volgt". En dan volgt woordelijk
het „naschrift" zooals het in de Staatscou
rant van Donderdag stond, woordelijk, doch
niet letterlijk, want thans is de spelling-De
Vries en te Winkel toegepast.
De vrijheid van spelling, welke wij in de
Staatscourant hebben gesignaleerd, geldt
dus slechts voor de commissie, die het be
trokken rapport had samengesteld. De
waarnemende secretaris-generaal heeft
zich hersteld en is tot De Vries en Tc Win
kel teruggekeerd. N.R.Crt.
Sedert maanden wordt in agrarische
kringen de noodzaak gevoeld te breken met
de verdeeldheid op organisatorisch gebied.
Het was met name de Nationale Bond
„Landbouw en Maatschappij", die sedert
jaren tegen de splitsingen op agrarisch ge
bied zoowel als elders stelling heeft geno
men.
Het dagelijksch bestuur van L. en M,
machtigde derhalve geruimen tijd geleden
den heer G. J. Ruiter te Knijpe (Fr.) lid
van genoemd bestuur, tot het vormen van
provinciale commissies, die de eenheid op
agrarisch gebied zouden moeten voorberei
den. Inmiddels zijn in de meeste provin
cies dergelijke commissies, los van L. en M.
evormd, terwijl in alle andere zulks eerst
daags zal geschieden. Deze commissies
hebben thans ook een centralen bovenbouw
gekregen in den vorm van* een landelijke
commissie van voorbereiding tot de stich
ting van een alles omvattende agrarische
organisatie. De leden dezer landelijke com
missie zijn de heeren G. J. Ruiter, Knijpe
(Fr.) voorzitter, J. R. Haan, Oostwold (Old.)
E. Z. Oldenbanning, de Wijk (Dr.), ir. N. H.
Addens, Arnhem en Adr. Breure, Hoofd
dorp. terwijl als secretaris zal fungeeren de
heer Jac. ter Haar Ezn. te Ruinerwold (Dr.)
Terwijl binnenkort de namen der leden
van alle provinciale commissies bekend zul
len worden gemaakt, kan inmiddels ge
constateerd worden, dat veel belangstelling
en instemming bestaat met dit streven.
SCHENKINGEN VOOR DEN
WEDEROPBOUW.
Dakpannen voor Den Helder en Vlissingen,
houweelen voor Rotterdam.
Reeds eerder werd melding gemaakt
van schenkingen, welke enkele fabrikanten
van bouwmaterialen aan het regeerings-
commissariaat voor den wederopbouw heb
ben gedaan, om op deze wijze mede te
werken tot een spoedig herstel van de
schade in de gebieden, welke door de oor
logsomstandigheden geteisterd zijn
Zoo ontving de regeeringscommissaris
van de stichting gresbuizen conventie 30
ton gresbuizen en van de Nederlandsche
dakpannen conventie 100,000 dakpannen,
terwijl aan het laatste geschenk nog'de
toezegging van gratis vervoer werd ver
bonden door de firma W. Wassink te
Amersfoort.
De regeeringscommissaris heeft thans
aan een gedeelte van deze partij dakpan
nen een bestemming gegeven. De gemeen
ten Den Helder en Vlissingen zullen elk
25,000 stuks ontvangen. Hierdoor is, dank
zij den gemeenschapszin, welke door de
bedoelde organisaties en firma's werd be
toond, m een dringende behoefte voorzien.
Voorts ontving het regeeringscommissa-
riaat van de machinefabriek Thole in
Enschede de toezegging van 100 houweelen
welke voor Rotterdam bestemd zijn om
daar bij de puinopruiming gebruikt te
worden.
zoowel fndien het U zelf mocht treffen,
door kans te maken op een redelij'ke schade,
vergoeding, als wanneer het Uw naaste
treft door bij te dragen in de kosten, die
zijn schadie zullen helpen vergoeden. Is U
altruist of egoist? In beide gcvalleni moet U
lid worden van
Duizenden zijn U reeds voorgegaan, zij ver
zekerden ruim 600 millioen waarde.
Inlichtingen en prospectus verkrijgbaar bij
CENTRAAL BEHEER, SINGEL 126—130.
AMSTERDAM (C) - TEL. 47190.
Bijkant.: 's-GRAVENHAGE, ZEESTR. 71b,
TEL. 116356.
1590 (Ingrcz. Med.)
NEDERLANDSCHE TOMATEN EN BLOEM
BOLLEN NAAR DUITSCHLAND.
Het Nederlandsche perskantoor te Ber
lijn meldt:
Nederland beheerscht op het oogenblik de
Duitsche tomatenmarkt volkomen. Andere
buitenlandsche tomaten worden niet aan
geboden en ook de Duitsche tomaten zijn
practisch verdwenen. Nederland levert
voorts uien en komkommers. De invoer van
Nederlandsche bloemkool is gering. Wel
worden nog -kleine hoeveelheden spercie-
boonen geleverd. De verviervoudiging van
het Duitsche betalingscontingent voorden
invoer van Nederlandsche bloembollen is
door de Duitsche bloembollenafnemers met
instemming begroet. In het geheel zullen
600 wagons bloembollen uit Nederland wor
den ingevoerd. De levering is reeds in vol
len gang.
PAARDENOMNIBUS TE AMSTERDAM.
De plannen tot Invoering van de paarT
dentram in Amsterdam gaan niet door.
Het materiaal blijkt te zwaar te zijn. Wel
ligt het in de bedoeling na afloop van voor
stellingen in den Stadsschouwburg een
paardenomnibus te laten rijden.
NOOD WINKELS TE ROTTERDAM
GEOPEND.
Gistermiddag te drie uur zijn te Rotter
dam de eerste noodwinkels, een complex
vóór het hoofdpostkantoor aan den Cool-
singel, officieel geopend.
Nadat ververschingen waren aangeboden,
maakte het gezelschap, onder wie zich ver
tegenwoordigers van de kamer van koop
handel en fabrieken en de stichting 1940
bevonden, een rondgang door de 23 geopen
de winkels.
1. iemand van be
paald ras
6. dier
9. scherpe spijs
14. soort visch
15. onzelfstandige
staat
16. klap
17. jongensnaam
20. boom
21. deel van een mili
taire uitrusting
23. vaartuig
24. beroep
27. hemellichaam
29. oogenblik
30. rij
32. dier
34. bevel
35. deelteeken
37. voorzetsel
33. brulboei
41. titel
42. voegwoord
44. soort balk
46. gedroogde vrucht
48. bepaalde politieke
richting
49. plicht
50. op grooten afstand
52. groet
53. gewicht
55. de onbekende
56. familielid
58. muzieknoot
59. spoedig
61. kleur
62. aangezien
63. vuil, grauw
64. grof, ruw
65. tocht
66. binnenlandsch
bestuur
67. deel van een
stoommachine
69. bergplaats
71. werktuig
72. visch
74. kloosterzuster
75. perceel
77. gouverneur-gene
raal
78. vergelding
80. eiland in Ned.-
Indië
31. kerkelijke richting
83. muzieknoot
84. sprookjesland
87. rijksschool
89. vuurzee
92. plakmiddel
93. slot
94. nauwelijks
96. gelofte
97. zwijn
100. rhythmische be
weging
102. kippen verblijf
103. naar beneden
springen
105. oppervlaktemaat
107 deel van het
lichaam
109. gevangenis
110. rampspoed
112. meisjesnaam
113. sage
114. jongensnaam
115. bepaal
(Nadruk verboden)
KRUISWOORDRAADSEL.
HORIZONTAAL.
1. vergade
ring
10. Dekkers
16. lek
17. mode
18. aarden
19. lei
20. Ad
21. eere
22. rat
23. ram
25. eg
26. vin
27. naar
29. ma
31. los
33. smak
36. la
37. kast
39. star
41. eik
42. telefoon
45. eg
46. Ede
47. N.S.
1. vlassen
2. eed
3. R.K.
4. amen
5. dor
6. eden
7. re
8. naar
9. gat
10. d.d.
11. eer
12. knal
13. el
14. ree
15. sigaren
kist
21. eik
22. raaf
24. mos
26. vak
28. aleer
29. mangaan
30. as
32. stee
34. mistig
48. ei
49. Ee
50. negen
52. peen
53. enteren
55. aster
57. RJC.
58. hit
60. Ted
61. aria
63. egel
65. Nero
67. knak
69. lans
71. laat
74. rel
76. net
77. fa
79. slaan
81. regelen
84. spot
86. magma
88. An
89. en
90. To
92. Ted
93. ze
94. Oostmark
97. bon
98. snee
100. noot
102. R.M.
103. Aart
104. Ria
10r An
107. paal
109. ark
110. O.-I.
112. K.MA.
114. rem
115. orde
117. na
118. rel
120. branie
122. snee
123. lor
124. Maarten
125. ontstel
lend
VERTICAAL.
35. te
37. koe
38. tentakel
40. ader
42. tint
43. Leede
44. Onno
48. Ee
51. es
52. pril
54. tentamen
56. er
58. herfst
storm
59. tel
62. aan
64. last
66. Rangoon
68. arena
70. nestor
72. al
73. kras
75. leek
78. apen
80. Aa
82. gamma
83. nm.
85. Oder
87. mot
91. ontaard
95. tram
96. R.K.
97. bak
99. eik
101. o.a.
103. are
105. ambt
107. peenen
108. lont
109. adel
111. Lea
113. arc
114. Rio
116. ree
117. non
119. la
121. An
122. s.s.
123. Ie
VERTICAAL.
1. gesarde
2. twijgen
3. kerel
4. met. den schuilnaam
5. Nederlandsch-
Indië
6. oppervlaktemaat
7. meisjesnaam
8. costuum
9. medisch doctor
10. vertrek
11. metaal
12. vogel
33. lidwoord (Fransch)
51. hemelwater
13. water in Gronin
34. aldus (Eng.)
53. deel van het hoofd
gen
36. godsdienstig ge
54. tennisterm
18. munt
bruik
56. beroep
19. electro motorisch
38. periodiek verschij
57. cylinder
21. muzieknoot
nend blad
59. paard
22. water ln Neder
39. hoofddeksel
60. werktuig
land
40. Europeesrh land
66. erg
25. dorpsplein
43. nlaats in China
68 van °en paar
26. proef
45. keukenartikel
dentuig
27. stuk hout
47. erker
70. meisjesnaam
28. gewicht van de
48. deel van een bloem
72. afgesloten zee
verpakking
50. over het water
water
31. bergplaats
reizen
73. ruimte
75. berensoort
76. ingewand
77. vragen om onder
steuning
79. massale zang
80. strook
82. werktuig voor het
bereiden van boter
83. storing in de
radio-ontvangst
85. voirzcspl
86. lidwoord iFransch)
88. spreekvermogen
90. mannetjeshond
91. meisje
94. bloem
95. roem
98. voornamelijk
99. vrede
101. Nederlandsche
Spoorwegen
104. dier
105 stem van bepaalde
hoogte
106 slot
108 gegroet
110. riviertje in Neder
land
111. getij
BEROEP S BR AN D WEER 1*
ROTTERDAM.
Rotterdams bekende vrijwillige brand
weer zal, naar de „Tel." verneemt, worden
omgezet in een beroepsbrandweer, welke
ongeveer naar het hoofdstedelijk voorbeeld
zal worden Ingericht.
Tot nu had Rotterdam een vrijwillige
brandweer, bestaande uit plm. 1400 leden
en een kern van ongeveer 25 beroepsbrand
weerlieden. Men zal bij deze reorganisatie
nagaan, of nog een deel dezer vrijwilligers
in functie kan blijven.
Voor de opleiding van het beroepscorps
en de geheele organisatie zullen de heeren
D. Doets, hoofdbrandmeester, en H. J. Wij-
meijer, brandmeester te Amsterdam, Jn de
Maasstad worden gedetacheerd.
SCHENKT SPEELGOED AAN DE
ROTTERDAMSCHE KINDEREN.
In de Rotterdamsche getroffen gezinnen
Is in het bijzonder speelgoed voor de kin
deren nog noodig, vooral nu het buiten
spelen straks is afgeloopen en de donkere
wintermiddagen en avonden komen.
De vrouwelijke vrijwillige hulp te Rot
terdam heeft gemeend een grootscheepsche
speelgoed-actie op touw te moeten zetten
en zij hoopt, dat zoowel ouders als kinde
ren in het geheele land er hun medewer
king aan zullen verleenen. Alles is welkom,
ook kinderboeken, legplaten, gezelschaps
spelen enz.
Wellicht kunnen de ouders de kinderen
ook animeeren zelf iets voor de getroffen
Rotterdamsche kinderen toe knutselen. In
ieder geval kunnen zij hen opwekken iets
van hun eigen bezit af te staan.
Vanzelfsprekend wordt het liefst speel
goed in ontvangst genomen, dat niet kapot
is. Indien het echter niet heelemaal in
orde is, zal het op V.V.H.-clubs worden
gerepareerd en, zoo noodig, zal de mede
werking van padvinders en van vaders en
groote jongens worden gevraagd.
Het speelgoed kan worden gezonden naar
de V.V.H., p.a. het Museum voor ouders
en opvoeders, 's-Gravendijkwal 26. Rotter
dam.
Ook de vrouwelijke vrijwilligers organi
saties in verschillende andere plaatsen zijn
bereid het speelgoed aldaar in ontvangst
te nemen.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Op 77-jarigen leeftijd is te Hilversum
overleden de heer A. H. Rusman. oud-gou
vernementssecretaris van Ned. Oost-Indië.
De, humor is het zout des levens.
Onder het opschrift „Leidsche Zout
jes" zal daarom een onzer medewer
kers voortaan in een speciaal ru
briekje verschillende zinsneden e.d.,
welke hem bU het lezen van dag- en
weekbladen bijzonder getroffen heb
ben, op humoristische wijze be
lichten.
„Het ei van Columbus is ln het geheel
niet van dezen ontdekkingsreiziger," lezen
we in een kinderrubriek. Wij meenden ook
al, dat het van een kip afkomstig was.
„Wat verdwijnt en laat niets achter?"
vraagt een firma in een advertentie. Onze
eerste gedachte was: zakgeld.
Een lezeres vraagt ons: „Mijn huis heeft
vrij veel ramen. Weet u geen eenvoudige
oplossing voor het verduisteren?" Vroeg
naar bed, mevrouwtje.
„Wat volgt er op een dwangbevel?" al
dus een andere vraag. Het spijt ons, maar
dat weten we niet. Zóó ver zijn wij nog
nooit geweest.
Uit een biografie van een danseres:
„Haar stralend talent was een lichtend
voorbeeld voor haar omgeving." Zooiets
willen we tijdens de verduistering nog wel
op visite hebben.
In een cowboyroman ontdekken we: „De
boer vluchtte het huis in, zag zijn fami
lieleden en dacht aan zijn varkens...."
Wel complimenteus!
„Waarom belegt u uw geld niet?" vraagt
een makelaar in een advertentie. Omdat
we het niet hebben.
Een scheidsrechter verloor bij een voet
balwedstrijd in Zuid-Holland zijn fluitje.
Sindsdien brengt hij iederen wedstrijd een
megafoon mee. opdat hij, als het weer eens
mocht gebeuren, de elftallen nog kan be
schreeuwen. Eer- touwtje aan de fluit ls
iets minder ingewikkeld,
Een slagzin zegt: „Leer zwemmen en u
wordt gelukkig." Wij hebben het geleerd
en wachten nog steeds af.
„Vlieg er eens uit." adviseeren de Spoor
wegen. Weten zij misschien nog origineele
smoesjes om aan een vrijen dag te komen?
In Amerika is een wedstrijd georgani
seerd tusschen ijseters Wie in 2 uur tijd
het meeste ijs verorberde won den eersten
prijs. De winnaai kwam in een ziekenhuis
en kreeg weer ijs maar nu op zijn hoofd.
..Ga met uw pnnteniijsi zerusi ciaa: uw
vv in keiler." aldus moediger, winkeliers nun
cliënten aan. Heusch geen overbodige tip,
ais men weet, dat ons buurjongetje met
zijn puntenlijst niet eens naar huis durft.
