Londen nog altijd bestookt
door de Duitsche
luchtmacht
81ste Jaargang
DINSDAG 10 SEPTEMBER 1940
No. 24681
Zwaar wordt Engeland's hoofdstad
geteisterd
Officïeele verliescijfers
Engelsche vliegtuigen
boven Duitschland
Het zal nog erger
worden
Bijzonderheden over den
aanval van Zondagnacht
Göring's persoonlijke
leiding
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen
van oas Blad gevestigd z(Jn, Voor allé andere advertenties 35 ets. per regel.
Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend
bU vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal
woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van
brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nr». Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maandenƒ235
per weekƒ0.13
Franco per post 235 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland 030 p.3 maanden)
De aanvallen van het Duitsche luchtwa-
pen op Londen duren ononderbroken voort
Ook vannacht ls weer uren lang luchtalarm
gemaakt ln de Brltsche hoofdstad.
Het alarm eindigde vanmorgen om
kwart voor vijf. Het had 9 uur en 6 mi
nuten geduurd.
Gistermiddag zijn de haveninstallaties
ten Noorden en ten Zuiden van de Theems
het doel der Duitsche luchtaanvallen ge
weest. De Duitsche gevechtsformaties be
stookten deze militair hoogst belangrijke
doelen met bommen van elk kaliber. Naast
de oude brandhaarden ontstonden, naar
het D.N.B. verneemt, talrijke nieuw, die de
oevers van de Theems in een van verre
zichtbaren gloed zetten.
De aanval geschiedde in golven met een
tusschenpooze van 30 tot 40 minuten. Ruim
300 vliegtuigen wierpen hun regen van ijzer
op de brandend'1 haven- en industriein
stallaties ten Noorden en Zuiden van de
Theems neer. De dikke rookwolken trekken
tot aan de monding van d* Theems. Men
heeft den indruk, te vliegen over een zee
van vlammen. Terwijl de eerste golven te-
rugkeeren, vliegen reeds andere formaties
uit het Zuidoosten, het Zui. yn en het Zuid
west-n naar Londen. De Duitsche vergel
ding voor de Engelsche aanvallen op de
Duitsche burgerbevolking is onverbiddelijk.
Van afweer is nauwelijks iets te bespeuren.
De schoten van het afweergeschut zijn
slecht gericht. Jagers zijn. zelden te zien.
Een golf der Duitsche bommenwerpers
had zich de strategisch belangrijke fabrieks-
installaties van Deptford en Bromley tot
doel gekozen. Daar werden electriciteits-
werken, gasfabrieken en waterleidingbe
drijven door bommen van het zwaarste ka
liber getroffen. Uit de gasfabriek van Brom
ley schoot een geweldige, van verre zicht
bare steekvlam omhoog. Bovendien werd
een opeenvolgii g van de hevigst ontplof
fingen waargenomen. De schijn-verpers van
de Engelsche luchtafweer zochten met de
grootste zenuwachtigheid den geheelen he
mel naar de aanvallers af. doch nergens
konden zij er in slagen een Duitsche ma
chine in de lichtbundels vast te houden.
Slechts hun eigen nacht Jagers vatten zij
eenige malen en deze verblindden zij zoo,
dat duidelijk het neerstorten van een En-
gclschen jager kon worden waargenomen.
Het twee maal op Londen gerichte
zware bombardement heeft volgens bin
nenkomende berichten, een beslissenden
invloed uitgeoefend op het dagelijksche
leven der reuzestad*. De vernieling van tal
rijke verkeerswegen, de versperring van
vele straten heeft de toevoeren van levens
middelen naar de stad gevoelig verstoord.
De wensch der Londen aars om zich met
levensmiddelen te dekken, teneinde bij ko
mende verdere luchtaanvallen in ieder ge
val een eigen reserve ln huis te hebben,
heeft geleid tot een bestorming der levens
middelenwinkels. Vooral in de dichtbe
volkte arbeiderswijken waren tegen den
middag alle winkels totaal lèeggekocht. De
winkeliers konden niet mededeelen, wan
neer zij nieuwe voorraden zouden ontvan
gen De post is in Londen gisteren slechts
in enkele wijken bezorgd. Telegrammen
kunnen slechts op enkele kantoren worden
opgenomen. De brandweer, die bijna 62 uur
ononderbroken dienst heeft gedaan, zal
thans versterking uit de provincie krijgen.
Vele arbeiders en bedienden waren gisteren
niet meer naar hun werk gegaan, omdat
zij hun gezin niet alleen wilden laten of
doordat de verstoorde verkeersverbindingen
hun den rit naar het werk onmogelijk
maakten. Anderen keerden na een tocht
van uren weer naar huis terug, daar zij in
plaats van de fabrieken, waar zij werkten,
rookende puinhoopen hadden aangetroffen.
(D.N.B.)
Officieel wordt te Londen medegedeeld,
dat tijdens de aanvallen op Zaterdag 306
personen gedood en 1337 personen zwaar
gewond zijn. Men gelooft niet, dat het
aantal slachtoffers, dat gisteren ls geval
len, dat van Zaterdag overtreft.
In het communiqué van het Brltsche
ministerie van luchtvaart en het ministerie
van blnnenlandsche veiligheid wordt ge
zegd: bijzonderheden over de door de
luchtaanvallen op Londen gisternacht aan
gerichte schade zijn nog niet bekend, doch
enkele cijfers kunnen thans reeds worden
gegeven. De aanvallen waren zeer hevig en
zij hebben geduurd zoolang het duister was.
Er werd ernstige schade aangericht. Het
aantal slachtoffers kan thans nog niet ge
schat worden, ofschoon volgens tot dusver
ontvangen berichten het cijfer van Zater
dag niet zou zijn overschreden.
De havenwerken aan belde oevers van
de Theems zijn opnieuw gebombardeerd en
brisant- en brandbommen hebben talrijke
branden doen ontstaan. Vele dezer branden
werden reeds gebluscht. de overige zal men
spoedig meester zijn.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
In den nacht van Zondag op Maandag
heeft geen enkel Engelsoh vliegtuig getracht
tot boven Berlijn te komen. Om toch nog
iets van zich te doen hooren, kozen de En-
gelschen veel liever, zooals reeds gemeld, de
voor hen dlchtstbljgelegene en gemakke
lijkst te bereiken stad. Zij lieten n.l. hun
bommen vallen op dichtbevolkte woon
wijken van de stad Hamburg. Talrijke
brand- en dynamletbommen vielen ln stra
ten en op woonhuizen, in den omtrek
waarvan geen militaire objecten of indus
triegebouwen te vinden zijn. Verscheidene
particuliere hulzen en villa's stortten in.
Ook werden o.a. de garage van een groente
handelaar getroffen, een kantoorgebouw en
een veerboot vernield. Drie zwaar en acht
licht gewonden werden naar de ziekenhui
zen vervoerd. De reactie van de bevolking
van Hamburg op deze oorlogsdaad tegen de
burgerbevolking is buitengewoon scherp. De
op het oogenblik aan den gang zijnde ver
geldingsactie tegen Londen wordt daarom
in Hamburg bijzonder levendig toegejuicht.
In den afgeloopen nacht zijn tegen twaalf
uur eenige Brltsche vliegtuigen gevlogen
naar de door luchtafweergeschut sterk ver
dedigde stad Wesermuende. Een deel der
toestellen werd, voor ze de stad bereikten,
verdreven door welgericht afweervuur, een
ander deel door zoeklichten zoo verblind,
dat het zijn bommen lukraak op het veld
wierp.
Het „Hamburger Fremdenblatt" schrijft,
dat de nieuwe aanval op de burgerbevolking
van Hamburg duidelijk bewijst, hoe het
met de moraal van de Brltsche luchtmacht
gesteld is. Met het oog op het klaarblijke
lijk voortduren der Brltsche uitdagings-
politlek. is het onverbiddelijk, dat de ern
stigste waarschuwingen worden uitgespro
ken. Dit is dubbel noodig, omdat de ern
stige gevolgen van de Duitsche vergeldings
actie blijkbaar nog niet voldoende zijn om
de schuldigen, die rondom Churchil staan,
tot rede te brengen. Hun onverbeterlijke
lichtzinnigheid en de verblinding, die hen
na iedere nederlaag op het vasteland een
nieuw vredesaanbod van Hitler deed af
slaan, hebben hen, naar het schijnt, doen
spelen met de dwaze illusie, dat men Lon
den zou kunnen blijven blootstellen aan de
gevaren van verzet.
De „Angriff" schrijft, dat de Engelschen
met hun aanvallen op niet-militaire doe
len in het Duitsche gebied aan het ver
keerde adres geweest zijn. Nadat Duitsch
land hun brutale oorlogsverklaring in ont
vangst had moeten nemen en maanden
lang hun zinneloos gedoe had aangezien,
betaalt het thans alles tot den laatsten cent
terug. Ook de bommen op Hamburg zullen
vergolden worden.
De Berlijnsche correspondent van het
„Hbld." schrijft nog:
Men verklaarde te Berlijn, dat bin
nenkort het aantal Duitsche vliegtui
gen boven Londen en andere Britschc
steden nog tot het tienvoudige van de
in de afgeloopen drie etmalen waar
genomen getallen kan worden opge
voerd evenals de explosieve kracht der
bommen kan worden verhoogd.
De zeer veel sterkere Duitsche luchtaan
vallen hebben ook een gewijzigde tactiek
noodig gemaakt. De aanval wordt thans in
gezet door eskaders, die uitsluitend een
groot aantal lichtkogels en parachutes af
werpen. Eerst dan volgen de afdeelingen
bommenwerpers, door Jagers beschermd, in
vele golven achtereen. Londen moet zich op
nog veel zwaardere beproevingen in de
naaste toekomst voorbereiden. Aan ernstige
gevaren voor Berlijn gelooft men hier voor
alsnog niet.
Daarentegen ls men er hier van over
tuigd, dat de Duitsche militaire leiding
nu zal trachten, een beslissing op kor
ten termijn uit te lokken.
Een beeld van de vernietigende slagen
van het Duitsche luchtwapen, toegebracht
aan de hoofdstad van Groot-Brittannië,
geven de Londensche correspondenten van
verscheidene Zweedsche bladen, die uit
eigen ervaring de kracht van de Duitsche
aanballen hebben leeren kennen.
De Londensche correspondent van Stock-
holms Tidnlngen schrijft o.a.: In den nacht
van Zaterdag op Zondag braken honderden
Duitsche bommenwerpers door en deden in
een groot deel van de Engelsche hoofd
stad branden uitbreken. De vlammen wa
ren kilometers ver te zien. De rook stond
in dikke, zwarte, witte en gele wolken boven
Londen. Nooit heeft de geschiedenis een zoo
vreeselijken luchtstrijd beleefd als dien ik
Zaterdagavond boven de Londensche ha
vens gadeslagen heb. Vliegtuigen raasden
naar de aarde, versperringsballons suisden
brandend tegen den grond, zwarte rook-
massa's wentelden ln golven naderbij. Tel
kens en telkens weer stegen dikke rook
wolken op. Toen de strijd boven ons een
einde nam, reden wij naar het brandende
gebied. Op vele plaatsen waren de brand
weermanschappen in het geheel nog niet
met hun werk begonnen, toen wij kwamen.
De weg er heen voerde door opengereten
straten. Het heftigst woedden de branden
op den Zuidelijken oever van de Theems.
De correspondent schildert zijn ervarin
gen bij het vijftigste luchtalarm te Londen
sedert het begin van het groote offensief
in de volgende bewoordingen:
De kanonnen begonnen in het Oosten te
donderen. In den zonneschijn zagen we
twee Duitsche eskaders van elk omstreeks
tien machines, die juist met donderend la
waai naar het Noordwesten vlogen. Rond
om hen explodeerden granaten als witte
ballen, maar de Duitsche toestellen zetten
onverstoorbaar hun weg voort. Twee mi
nuten later leek het wel of de vliegtuigen
werkelijk uit alle hemelstreken op de stad
neersuisden. Wij hoorden het fantastische
motorgehuil der toestellen, die tot den
duikaanval op de versperringsballons over
gingen. Ik heb vijf ballons geteld, die in
vlammen opgingen en neerstortten, omge
ven door een vettige zwarte rookwolk.
Terwijl deze strijd zich nog afspeelde,
naderden nieuwe eskaders met donderende
motoren. Met een oorverdoovend lawaai,
dat de lucht om ons heen aan flarden leek
te scheuren, stortten zij zich op de haven.
Deze aanval heeft alles in de schaduw ge
steld, wat tot dusver in den luchtoorlog
voorgevallen is. Wij voelden hoe de lucht
om ons heen trilde. Men kreeg den indruk
van een aardbeving bij den heldersten zon
neschijn. En toen stegen overal rookmassa's
op. Ik geloof, dat de strijd maar twintig
tot dertig minuten duurde, maar men ver
geet den tijd. als men zelf aan een derge
lijke gebeurtenis deelneemt. Ik volgde de
groote meerderheid van de brandweerauto's
naar het Oosten. Weldra stuitten wij op
de eerste bomkraters. Toen wij iets verder
naar het Oosten gekomen waren, leek het
vuur een reusachtige muur. die alles voor
ons afsloot. De vlammen begonnen langs
de straat op te laaien en toen doorrijden
te gevaarlijk werd, sprongen wij letterlijk
door muren van vuur. De houten pakhui
zen brandden knetterend. Uit de Theems
pompte men onophoudelijk water want de
waterleidingen zelf waren al beschadigd.
Van den Zuidelijken oever van de Theems
zag ik hoe het vuur zich aan den Noorde
lijken oever uitbreidde. De zon stond bleek
en onwerkelijk achter een likken rook-
sluier.
Hier kent men dag noch nacht, slechts
reusachtige branden, die als een prairie-
vuur steeds verder om zich heen vreten.
Het is wel duidelijk, zoo besluit de Zweed
sche journalist, dat het vuur niet alleen
terwijl ik dit schrijf in de haven is
ontstaan, maar dat de Duitsche aanval te
gelijkertijd ook tegen lndustrieele instal
laties langs de Theems en in het Oosten
van Londen gericht was. De electrische
centrale en andere installaties van open
bare diensten zijn beschadigd. Wij bevin
den ons ln het slotoffensief en Engeland,
strijdt voor zijn. leven.
Zeer indrukwekkend is ook het verslag
van den Londenschen medewerker van
Dagens Nyheter, die o.a. schrijft: In den
nacht van Zaterdag op Zondag kon men
op de Theemsbruggen zonder moeite in het
schijnsel /an de geweldige branden de
krant lezen. De hoofdstad van het Brlt
sche imperium heeft haar tot dusver
zwaarsten slag geïncasseerd. Het gedunde
Zondagsverkeer in de straten van Londen
en de leemten in het autobusverkeer en de
ondergrondsche spoorlijnen toonen den
toevalllgen bezoeker het duidelijkst wat in
den afgeloopen nacht voorgevallen is.
Over den eersten dag van de Duitsche
vergeldingsactie tegen Londen zijn in Ita-
liaansche kringen bijzonderheden ontvan
gen, die vooral duidelijk bevestigen, dat
de Duitsche vliegers zelfs thans nog hun
aanvallen tegen militaire doelen richten.
Dit wordt, volgens de te Rome ontvangen
berichten, zelfs in politieke kringen te
Londen toegegeven. Enorme schade is in de
havens en fabrieken en andere bedrijven
welke voor de oorlogvoering van belang
zijn, aangericht. Tallooze loodsbooten, mij*
nenvegers, sleepbooten en vrachtschepen
van allerlei soort werden tot zinken ge
bracht. Het spoorwegverkeer in de uitge
breide havenwerker, van de Theems werd
reeds in den eersten nacht van den groo-
ten aanval volkomen stilgelegd. Een reeks
havens is deels wegens de daarin verniel
de schepen, deels wegens de ingestorte
reusachtige magazijnen onbruikbaar ge
worden. Alleen op het arsenaal en de
scheepswerven werden eenige duizenden
bommen geworpen. Ten minste 30Q groote
brandhaarden werden ln den eersten nacht
geteld, waarvan 50 ook overdag niet ge
bluscht kpnden worden. Verscheidene fa
brieken werden door ontploffingen en
branden volkomen verwoest. Talrijke op
slagplaatsen van olie en benzine zijn in
vlammen opgegaan. De ergste schade heb
ben de havens van Silverston, Albert en
St. George geleden.
In bevoegde militaire kringen te Berlijn
legt men den nadruk op het feit. dat rijks
maarschalk Goering persoonlijk de opera
ties der luchtmachtafdeelingen tegen En
geland leidt. Daaruit kon met zekerheid
worden opgemaakt, aldus zegt men, dat het
de Duitsche oorlogsleiding ernst is, met de
aangekondigde vergelding voor de nog
steeds voortdurende Brltsche nachtvluch
ten en bombardementen op de burgerbe
volking Ln verschillende deelen van Duitsch
land. Men verklaart tevens, dat uit de per
soonlijke leiding van Goering blijkt, dat
men vastbesloten is de actie tegen militaire
en strategische objecten in Londen en ge
heel Engeland niet met een of twee groote
aanvallen te laten afloopen. De persoon van
den maarschalk staat er borg voor dat de ac
tie van de luchtmacht even krachtig als aan
houdend zal zijn. Naar aanleiding van het
zwakker worden van de Britsche afweer
zegt men te Berlijn, dat het opvalt, hoezeer
het optreden van Engelsche jagers afneemt.
Opmerkelijk is ook. dat de Engelsche Ja
gers ernstige gevechten steeds meer trach
ten te vermijden In de Reuterberichten
van den laatsten tijd wordt zeer veel ge
sproken van het in het vuur brengen van
Poolsche en Tsjechische vliegers. Aan
Duitsche zijde ziet men daarin niet zoozeer
een opwekking voor de vliegers van die
volken als wel een laatste bittere noodzaak.
Het staat vast, dat de Royal Air Force zich
genoopt heeft gezien, verschillende scholen
voor jachtvliegers te sluiten. Het half ge
oefende personeel werd in den strijd ge
bracht-, waardoor de minderwaardige kwa
liteit van eenige Engelsche jachtvliegers
verklaard wordt. Ook zijn bestuurders van
gevechtsvliegtuigen voor jachtvliegtuigen
gereed gemaakt, hetgeen een nieuw teeken
van zwakheid is.
Het luchtruim boven Londen behoort den
Duitschers zoo vaak zij dat willen en de
Duitsche leiding het noodig acht.
De groote beteekenis van Londen voor
het geheele Engelsche economische leven
blijkt uit de volgende cijfers: In Groot-
Londen is ongeveer twintig procent van
alle arbeiders van Engeland werkzaam, de
verzorgingsindustrie van Engeland is voor
een vierde gedeelte in Londen vertegen
woordigd en meer dan de helft van de
voor de voedselvoorziening van het land
bijzonder belangrijke vleeschpakhuizen be
vindt zich ln het Londensche industriege
bied.
De Engelsche in- en uitvoer gaat voor
rumi een derde gedeelte via Londen en
zijn haveninstallaties. Ongeveer een vierde
gedeelte van de productiecapaciteit der
Engelsche machinebouwindustrie is in het
londensche industriegebied gevestigd.
Voor de Engelsche wapenindustrie is Lon
den door haar fabrieken voor de vervaardi
ging van vliegtuigen er ballons en voor
namelijk van vliegtuigonderdeelen, alsmede
van gevechtswagens en motoren van betee
kenis. A
Dit Nummez bevat TWEE Bladen
Binnenland
De wijziging der omzetbelasting toegelicht.
(Binnenland, 2e Blad).
Uitbreiding van het aantal fondsen in de
dagelijksche beursnoteering. (2e Blad).
Jeugdige dievenbende te Arnhem aange
houden. (Gemengd, 2e Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS
Loome, licht gedrukte markt - Sluiting
hoek Olie's wekte teleurstelling - Ame
rika fractioneel lager - Beleggingen
kalm - Staatsfondsen weinig veran
derd.
Buitenland
Lpnden voortdurend onder Duitschen druk.
(Ie Blad).
Wijzigingen in Roemenië. (Ie Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 3 VAN HET TWEEDE BLAD.
Tevens bevinden zich ln het Londensche
Industriegebied kanonnenfabrieken, o.a.
ook voor de vervaardiging van licht lucht
doelgeschut, alsmede kruit- en springstof
fenfabrieken. Ook worden handvuurwapens
lonten en gasmaskers in Londen vervaar
digd. De haven van Londen is met een ka
delengte van 55 kilometer de grootste der
wereld. Ook ls de Londensche haven ae
grootste opslagplaats toer wereld.
Van den totalen Engelschen invoer ging
00 pCt. van den vleeschinvoer, 40 pCt. van
den wollnvoer, 31 pCt. van den petroleum-
invoer, 30 pCt. van den veevoederinvoer
en ongeveer een kwart gedeelte van de in
voeren aan graan en meel. alsmede hout,
via Londen.
Van bijzondere beteekenis voor de wa
penindustrie zijn de ln het Londensche ge
bied liggende petroleumtanks, die bijna een
vierde gedeelte vormen van alle Engelsche
petroleumtanks.
Theemshaven beschikt over de grootste
tankinstallaties. In het groot-Londensche
industriegebied bevinden zich eveneens pe-
troleumraffinaderijen. Ook als middelpunt
voor het verkeer ls Londen zeer belangrijk.
Alle belangrijke verkeerswegen, spoorwegen
en landwegen komen in Londen samen. De
in Londen aangerichte verkeersstoringen
moeten dus derhalve binnen zeer korten
tijd haar uitwerking op het geheele land
doen gevoelen. (D.N.B.)
ENGELAND HEEFT GEBREK AAN
VLIEGERPERSONEEL.
Het Britsche ministerie van luchtvaart
heeft per radio betoend gemaakt, dat het
luchtwapen nieuw vliegerpersoneel noodig
heeft, vooral piloten radiotelegrafisten en
waarnemers. Jongemannen, in den leeftijd
van 18 tot 20 jaar, worden opgeroepen zich
aan te melden. De mazimum leeftijd voor
piloten is. zoo werd gezegd, verhoogd tot
30 jaar. (D.N.B.)
TOENEMENDE SCHAARSCHTE VAN
IJZER EN STAAL IN ENGELAND.
Volgens berichten uit vakkringen in Enge
land. die in Duitschland sterk de aandacht
hebben getrokken, worden de omstandig
heden bij de voorziening van de Engelsche
markt met ijzer en staal voortdurend moei
lijker. Reeds wekenlang is het bekend, dat
de Britsche ijzerindustrie niet meer in staat
is, de hoeveelheden bouwijzer te proöucee-
ren, welke noodig zijn om slechts eeniger-
mate de schade te herstellen, die dag aan
dag door de Duitsche bomaanvallen is aan
gericht. Nu de oude voorraden opgebruikt
zijn. begint het uitvallen van de vroeger
zeer groote leveranties van halffabrikaten
door België voelbaar te worden Aan de
levering van erts uit Spanje is een einde
gekomen, daar niet voldoende scheeps-
ruimte beschikbaar was en de Duitsche
blokkade te doeltreffend was om de trans
porten nog te kunnen laten doorgaan.
Volgens berichten uit Amerika zijn de
Engelsche aanboopen van schroot tot de
helft teruggeloopen De beschikbare sche
pen zijn dringender noodig voor het ver
voer van afgewerkte producten Thans
streeft de Envelsche regeering er naar. met
alle middelen de productie van blnnenland
sche erts te vergnooten. In Duitschland
weet men, dat dit een vergeefsch middel ls.