Koning Carol van Roemenië
doet afstand van den troon
Na de rede van Hitier
81 sfe Jaargang
VRIJDAG 6 SEPTEMBER 1940
No. 24678
Het verbod van verlaging
van loonen en salarissen
Ten gunste
van
Kroonprins
Michael
Geldigheidsduur
van broodbonnen j
bekort
'n TIP VAN BOOTZ
Opening van het
Sportpark afgelast
Het bedoelt de arbeiders te beschermen
tegen onnoodige kortingen
Luchtstrijd boven Engeland duurt
onverminderd voort
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES s
30 cta. per regel voor advertenties uit Lelden er. plaatsen waar agentschappen
van ons Blad gevestigd zijn. Voor allo andere advertenties 35 ets. per regel.
Voor zakenadvcrtentlcK belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend
bi) vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal
woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van
brloven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden2.35
per weekƒ0.18
Franco per post 2.35 per 3 maanden r portokosten
(voor binnenland 0.80 per 3 mnd.)
Koning Carol II.
Kroonprins Michael.
Koning Carol II van Roemenië, heeft in den afgeloopen nacht ten gunste van zijn zoon, Kroonprins Michael, die in October
19 jaar oud wordt, afstand gedaan van den troon. Naar verluidt, zal de Koning nog in den loop van vandaag naar Zwitser
land vertrekken. Een officieel bericht over dezen troonsafstand is nog niet gepubliceerd (DNB).
•s KONINGS LEVENSLOOP.
Koning Carol II van Roemenië, zoon van
wijlen koning Ferdinand en koningin Ma
rie, werd kroonprins na den dood van zijn
grootvader Carol I in 1915. In 1927 deed hij
afstand van zijn erfelijke rechten als
kroonprins, waarna hij korten tijd ln En
geland vertoefde. In 1928 verliet hij Enge
land echter, op verzoek van de Engelsche
regeering. Van 1928 tot 1930 verbleef hij
ln Frankrijk. In dat laatste Jaar reisde hij
naar Roemenië terug en nam den troon in
bezit.
PROCLAMATIE VAN KONING CAROL
Het D.NB. meldt nader:
Koning Cafol heeft van zijn troonsafstand
mededeellng gedaan ln de volgende, door
de radio en in extra-edities der bladen
verspreide, proclamatie
Roemenen. Tijden van ernstige schok
ken en zorgen trekken over ons land. Sedert
tien jaren heb lk er naar gestreefd, alles
voor het welzijn van Roemenië te doen, zoo-
als mijn geweten het mij ingaf. Thans ligt
over het land, dat voor groote gevaren heeft
gestaan, rouw. Uit liefde voor dezen grond,
waarop ik geboren en opgegroeid ben. wil
lk de gevaren uit den weg ruimen, door
mijn zoon, van wlen'glj houdt, den zwaren
last der heerschappij over te dragen. Ik bid,
dat dit voor de redding van het vaderland
gebrachte offer niet vergeefsch zal zijn.
Ik verzoek allen Roemenen, mijn zoon met
trouw en liefde te omringen, opdat hij den
steun vindt, dien hij voor de voortaan op
zijn schouders rustende verantwoordelijk
heid noodig heeft. Moge God ons land be
schermen en het een trotschere toekomst
verzekeren. Leve Roemenië.
KONING MICHAEL LEGT DEN EED AF.
Om half tien heeft koning Michael in de
troonzaal van het koninklijk paleis te Boe
karest voor minister-president Antonescu en
den patriarch van de orthodoxe kerk van
Roemenië, Hldulescu, den eed afgelegd. De
korte eedsformule luidt: Ik zweer, het erf
goed van Roemenië, zijn grenzen en zijn
Integriteit te waarborgen. Zoo waarlijk
helpe mij God Almachtig.
Vervolgens legde minister-president gene
raal Antonescu den eed op den nieuwen
koning af. De formule luidt: Ik zweer trouw
aan koning Michael, den Roemeenschen
staat en de Roemeensche natie. Zoo waarlijk
helpe mij God Almachtig. Het opmerkelijke
van deze formule ls het ontbreken van de
verplichting ten aanzien van de grondwet,
wat hiermede verklaard moet worden, dat
terstond na de benoeming van Antonescu
tot premier de grondwet bulten werking is
gesteld. (D.N.B.).
OPROEP VAN ANTONESCU.
Minister-president generaal Antonescu
heeft den volgenden oproep tqt de natie ge
richt: Roemeensche broeders, uit het diepst
van mijn hart richt ik tot u het dringend
verzoek, alles te vergeten, u om onzen jon
gen koning te scharen, de orde te bewaren
en aan den arbeid te gaan. Leve Roemenië.
HJlllllllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllliL-
EE
VAN DONDERDAG TOT
DINSDAG.
§j Gelijk met de aanwijzing van j§
H de nieuwe broodbonnen, die ge- E
E durende de komende week gel- E
1 dig zullen zijn, is heden bekend
E gemaakt, dat de aan het eind E
van die periode nog niet ge- E
E bruikte bonnen niet, zooals
E anders het geval was, tot den E
E daarop volgenden Donderdag E
E maar slechts twee dagen, dus E
E tot en met Dinsdag 17 Sep tem- E
her a-s. geldig zullen zijn.
De detaillisten kunnen deze E
bonnen vervolgens nog tot en
E met Donderdag 19 Sept. a.s.
E ter inwisseling tegen toewijzin- E
gen inleveren bij de plaatselijke E
E distributiediensten.
^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Een Prof, die afgTljs'lljk
geleerd Ls,
Zegt dat de smaak in het
donker verkeerd is.
Maar licht is onnoodig,
Ja, volmaakt overbodig,
Om te proeven, dat TEP
geserveerd is.
Inz. B. C. BL Amsterdam, ontv. een fL Tip.
326
De feestelijke opening van het
„Sportpark' in den Leidschen
Hout en de daaraan verbonden
plaatselijke en nationale wed
strijden op morgen en Zondag
a.s. zullen GEEN DOORGANG
VINDEN.
a
De leider van de afdeeling sociale zaken
bij den commissaris-generaal voor finan
ciën en economie deelt mede:
De rijkscommissaris voor de bezette Ne-
derlandsche gebieden heeft eenige dagen
geleden een verordening uitgevaardigd
over het verbod van het verlagen van loo
nen en salarissen. Deze verordening is ge
publiceerd in het verordeningenblad van
29 Augustus. In overeenstemming met ar
tikel 3 dezer verordening heeft de secre
taris-generaal van het departement van
sociale zaken de voor de uitvoering ver-
elschte voorschriften ln de Nederlandsche
Staatscourant van 2 September bekend ge
maakt.
De verordening van den rijkscommissaris
heeft de bedoeling de werknemers te be
schermen tegen willekeurige verlaging van
hun ontvangsten, d.w.z. tegen kortingen,
die niet geboden zijn door de economische
verhoudingen ln het bedrijf.
Zij is uitgevaardigd na overleg met de
werkgevers- en werknemers-organisaties.
Zij treedt, wat de kern betreft, in de plaats
van het besluit van den Nederlandschen
opperbevelhebber van land- en zeemacht
van 24 Mei 1940. De bedoeling van dat be
sluit was ongetwijfeld ook, den werknemer
te beschermen tegen ongerechtvaardigde
vermindering van zijn inkomen. De er in
genoemde rechtsmiddelen zijn echter voor
dit doel ontoereikend gebleken.
Het besluit van den Nederlandschen op
perbevelhebber gaf weliswaar den waarne
mer het recht, tegen ongerechtvaardigde
loonsverlagingen bezwaren in te brengen
H' het college van rijksbemiddelaars. dóch
het schiep niet de mogelijkheid, ook zonder
uitdrukkelijke bezwaren van den betrok-
werknemer, op te treden tegen wille
keurige lhkomcnverlagingen. Dc ervaring
'heeft echter geleerd, dat de werknemer dik
wijls, hetzij om persoonlijke redenen, hetzij
op grond van zijn economische afhankelijk
heid, in het geheel niet in staat is van het
hem gegeven recht gebruik te maken.
Daartegenover eischt de verordening van
den Rijkscommissaris voor het doorvoeren
van een loonsverlaging van den werkgever
't bewijs, dat deze in den voorgenomen om
vang door den economlschen toestand van
het bedrijf dringend noodzakelijk en met de
sociale verhoudingen van zijn werknemers
vereenigbaar is. In de plaats van het recht
tot beklag van den werknemer stelt de ver
ordening den elsch van goedkeuring en
draagt hierdoor den bewijslast voor de nood
zakelijkheid van de korting op den werk
gever over. De verordening ontkent echter
anderzijds niet, dat onder den tegenwoor-
digen economlschen toestand soms het
blijven bestaan van een bedrijf slechts door
een, zich binnen zekere grenzen bewegende
vermindering van de loonkosten kan wor
den veilig gesteld. Zij bepaalt dat in zulke
gevallen zonder ingrijpen van de overheid
door een overeenkomst tusschen de beide
belanghebbende partijen een regeling tot
stand moet komen, die zoowel met de be
langen van het bedrijf als met de sociale
omstandigheden van den arbeider behoor
lijk rekening houdt.
Nieuw Is echter dat de werkgever niet
zelf zonder meer tot een loonsverlaging kan
besluiten, maar zich hierover eerst met zijn
werknemers beraden moet, een eisch, die,
wanneer zij door de beide partijen juist
wordt begrepen, tegelijkertijd geschikt is
om de gemeenschapsgedachte in het bedrijf
te bevorderen en daardoor ten slotte slechts
het algemeen belang van alle betrokkenen
dient.
Onder het geldiglieidsgebied van de ver
ordening van den Rijkscommissaris vallen
alle landbouw-economische, lndustrieele- en
De Duitsche luchtaanvallen op Engeland duren onverminderd voort. Gis
teren werd te Londen niet minder dan viermaal luchtalarm gemaakt.
Voor de derde maal, meldt het D.N.B. verder, weerklonken des middags
in de straten van Londen de alarm sirenen, juist toen het Lagerhuis met het
gebruikelijke vraag- en antwoordspel was begonnen. De toeschouwerstribunes
werden terstond ontruimd. Enkele minuten later, toen Churchill juist was
binnengekomen, verklaarde de speaker van het Huis, dat een luchtaanval
dreigde en de zitting moest worden opgeheven. De afgevaardigden brachten
zich in veiligheid en eerst na een langdurige pauze kon de zitting hervat
worden om de aangekondigde verklaring van Churchill aan te hooren.
Duitsche groepen vliegtuigen, die gistermorgen met 6ucces vliegvelden in
Zuid-Engeland hebben aangevallen, zijn teruggekeerd na eenige luchtgevech
ten aan dc Engelsche kust te hebben geleverd, waarbij zij 20 Britsche toestellen
hebben neergeschoten. Vijf Duitsche toestellen zijn niet teruggekomen.
Britsche verdediging trekt
zich terug tot versperrings
cirkel van Londen.
VERLIEZEN AAN ENGELSCHE
JACHTVLIEGTUIGEN.
Een officieel Reuterbericht van Woensdag
publiceert een verklaring „Uit gezagheb
bende kringen in Londen," d.w.z. van het
Engelsche ministerie van luchtvaart, welke
de opmerkelijke constateering behelst, dat
het eenige doeltreffende verdedigingswa
pen, dat Engeland op het oogenblik nog
bezit, zijn jachtvliegers, reeds gevoelig ls
getroffen. De leiding van het Engelsche
luchtwapen heeft de haar nog ter beschik
king staande jachttoest ellen. behalve voor
de bescherming van zekere vlootsteunpun-
ten in het Noorden van het eiland, samen
getrokken in het Zuid-Oosten van Enge-
handelsbedrijven met inbegrip van vissche-
rij- en scheepvaartbedrijven. De verorde
ning is verder van toepassing op de ar
beidsverhoudingen in de vrije beroepen.
Onder „geldende loon- en salaristarieven",
voor korting waarvan toestemming ver-
eischt wordt, worden verstaan de in feite
betaalde loonen en salarissen met inbe
grip van alle regelmatige toeslagen en an
dere vergoedingen. Niet onder het verbod
vallen b.v toelagen en vergoedingen, die
slechts een enkele keer worden verstrekt
en die slechts zoo nu en dan om bijzondere
redenen worden gegeven.
Daartegenover zijn vergoedingen, zooals
verlofsgelden, alsook toeslagen voor over
werk. toelagen voor zwaren arbeid, toelagen
voor bijzondere verontreiniging, enz. in de
verordening opgenomen.
De wijze van goedkeuring zelve is in de
uit-'oeringsvoorschriften zoodanig geregeld,
dat verdere toelichting overbodig is. Voor
het verstrekken van toestemmingen is be
voegd het college der rijksbemiddelaars, dat
ook tot dusver met de behandeling van be
zwaarschriften op grond an het besluit van
24 Mei 1940 belast was Overigens is het
vanzelfsprekend, dat alle tot de uitvaardi
ging van de verordening van den rijkscom
missaris ingediende bezwaren door de rijks-
bemiddelaars nog op den ouden rechtsgrond
zullen worden afgewikkeld.
Dit Nummer bevat DRIE Bladen
Binnenland
De ontbinding der vrijmetselaarsloges.
(2e Blad)
Een drooginstallatie voor groenten te Schip
luiden geopend. (Binnenland, 2e Blad)
Nieuwe distributiebonnen. (Binnenland, 2e
Blad)
AMSTERDAMSCHE BEURS
Stille handel Onregelmatige markt
Duitsche fondsen eerder iets luier
Amerikanen verdeeld Nederlandsche
beleggingen kalm.
Buitenland
Troonsafstand van Koning Carol van Roe
menië. (Ie Blad)
Nieuwe Duitsche successen ter zee en in de
lucht. (Ie Blad)
De besprekingen in den Balkan (2e Blad.
Wordt Canada Amerikaansch gebied?
(2e Blad)
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
land ter bescherming van Londen en voor
de afweer van Duitsche aanvallen van de
naburige Franseh-Belgische kanaalkast af
Het D.N.B. meldt verder: dat het Brit-
sche luchtwapen reeds rekening moet hou
den met een hoog verliespercentage van
zijn jachtvliegers, wordt thans ook door
het ministerie van luchtvaart toegegeven.
Al heeft men ook de eskaders jachtvliegers
uit het Zuid-Oosten van Engeland tot dus
verre nog niet teruggetrokken, de lucht
vaart correspondent van Reuter erkent
toch, dat „verscheidene vooruitgeschoven
vliegvelden ernstig te lijden hebben ge
had."
Voorts wordt toegegeven, dat speciale
colonnes zijn moeten worden opgeroepen
om in dit gebied nog vliegvelden voor de
Engelsche jagers in stand te houden. En
al verzekert Reuter nu, dat de Britsche
jagers niet zullen ophouden den strijd aan
te binden met de Duitsche formaties, voor
wie tusschen de regels door leest, blijft
toch de eveneens in opdracht van het mi
nisterie van luchtvaart gepubliceerde zin
beslissend: „nogal groote belemmeringen
werden veroorzaakt door het verlies van
personeel van het luchtwapen."
Deze opmerkelijke bekentenis van zwak
te wordt versterkt door een bericht van
den correspondent der New York Times,
waarin woordelijk wordt gezegd:
„Dat verscheidene groepen Duitsche
bommenwerpers die over de Zuid-Oost
kust van Engeland het land zijn bin
nengevlogen. niet meer door Britsche
jagers zijn aangevallen voor zij den
versperringscirkel van Londen bereik
ten."
De luchtafweer aan de kust en ook de
verder het land in staande afweerbatterijen
zoo wordt in een beschrijving van een aan
val gezegd, hebben binnenvliegende Duit
sche bommenwerpers weliswaar beschoten,
maar de Duitschers kwamen er zonder
eenig verlies doorheen.
De correspondent bevestigt verder de
vernielingen op de vliegvelden Manston,
Hawkingo en Lympne, die hij zelf bezocht
heeft. Officieren van het luchtwapen ach
ten deze vliegvelden echter „niet onvoor
waardelijk noodig, daar andere vliegvelden
in het gebied van Londen slechts 50 mijl
van het Kanaal afliggen en de Engelsche
jagers evengoed daar kunnen opstijgen:"
De correspondent geeft in dit verband als
zijn meening het volgende te kennen: Het
voortdurende gebruik der kustvliegvelden
is wellicht voor de verdediging van Londen
niet noodig. Hun verlies kan echter ern
stige gevolgen hebben, wanneer de Duit
schers trachten aan de kust van Kent te
landen. Aangezien de Engelsche jagers
veel benzine verbruiken en slechts 50 mi
nuten met topsnelheid kunnen vliegen, is
in geval van een invasie ae start van de
Londensche vliegvelden een groote belem
mering.
Reuter verspreidt een gemeenschappelijk
communiqué van de Ministeriën van Lucht
vaart en Binnenlandsche Veiligheid over
den Dultschen luchtaanval van sristeroch-
tend op Zuid-Oost-Engeland Hierin wordt
toegegeven, dat deze aanval „wijzigingen"
in de verbindingswegen van Zuid-Londen
tot gevolg heeft gehad. Om het effect v?«
