Onverbiddelijk duurt de Duitsche luchtoorlog tegen Engeland voort 81* Jaargang DONDERDAG 22 AUGUSTUS 1940 No. 24665 Trotzky overleden Nieuwe Duitsche vluchten boven Engeland f „Er bestaat geen Elzassische kwestie meer" De politieke ordening in Luxemburg De Duitsche pers tegen de Engelsche propaganda Uit Engeland Als gevolg van den aanslag EERSTE BLAD Feiten van den dag LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES 30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maandenƒ2.35 pet weekƒ0.18 Franco per post 2.35 per 3 maanden -f- poj*tokosten (voor binnenland 0.80 p. 3 maanden) Gisterochtend hebben, naar het D.N.B. meldt, Duitsche Heinkels uitgebreide ge wapende verkenningsvluchten gemaakt, waarbij behalve enkele vliegvelden, ook een motorenfabriek ln Midden-Engeland en havenwerken aan de Engelsche Oostkust mrt bommen bestookt zijn. In de motoren- fabriek werden branden en ontploffingen waargenomen. Op een'vliegveld zijn vijf Britsche vliegtuigen op den beganen grond vernietigd. Zoo Juist is bericht ontvangen van een afdeeling vliegtuigen. De commandant meldde, naar het D.N.B. verneemt, het volgende „Ik heb het vliegveld Manby op middel matige hoogte aangevallen en den Zuid- Oosthoek getroffen. Verscheidene vliegtui gen zijn vernield. Op de onderkomens zijn verscheidene treffers geplaatst. Een muni tiebergplaats is in de lucht gevlogen. Een ander van mijn vliqgtuige.. heeft na uit voering van de verkenningsopdracht het vliegveld Leamington aangevallen in het bijzonder verscheidene toestellen, die Juist wilden opstijgen. De bestuurder meldt tal rijke treffers op het vliegveld, bijzonder heden kon hij niet waarnemen, daar hij terstond de beschermende wolken moest op zoeken. Mijn formatie ls niet lastig geval len door Engelsche jagers. Op enkeL plaat sen werd afweervuur op ons geopend, dat mij echter bij de uitvoering van mijn op dracht niet kon hinderen. Mijn toestellen zijn voltallig op de basis geland". De 22 jaar oude eerste-luitenant Anton Jchuster heeft Zondag in de groote lucht gevechten vier Hurrlcane-toestellen ln twee minuten neergeschoten. Het geschiedde in het luchtruim boven Dover en Folkestone. In een onderhoud met een Duitschen Journalist heeft de leider van het burger lijke bestuur in den Elzas, gouwleider Ro bert Wagner, de belangrijke politieke op merking gemaakt, dat er thans geen Elzassische kwestie meer bestaat. Zij was, zoo betoogde hij, door de Franschen vol komen kunstmatig ln het leven geroepen. De Elzas is in wezen Duitsch. Na de los making van het vernis eener meerendeels zeer oppervlakkige vreemde beschaving, zal de Elzas in de groote Duitsche volksge meenschap weer zeer spoedig zijn oude,, na tuurlijke plaats Innemen. De houding van de Elzassische bevolking tegenover den nieuwen toestand beoordeelt de gouwleider met absoluut vertrouwen. Zij toont zich niet alleen bereid tot medewerking aan de gestelde taak, maar heeft bovendien het nieuwe vaak met een hartstochtelijke ont vankelijkheid verwelkomd. Deze houding schrijft gouwleider Wagner niet daaraan toe, dat Frankrijk ln dezen oorlog in elk opzicht versaagd en de levensbelangen van den Elzas miskend heeft. Op grond van zijn ervaringen en waarnemingen meent hij integendeel te kunnen vaststellen, dat zij ln hoofdzaak uit den diepsten grond van het volkswezen voortkomt, dat levendig en onvervalscht in de breede lagen der boe ren, arbeiders, ambachtslieden enz. behou den gebleven ls. Daarna gaf gouwleider Wagncr nog een uiteenzetting van den huldigen toestand ln het bestuur van den Elzas. Hij wees erop, dat uit Baden ervaren bestuurders als com missarissen naar den Elzas gezonden zijn om eerst het bewind te ordenen en te or- ganiseeren. Dat beteekent echter niet, dat in den Elzas voorloopig alles van het rijk jjlt georganiseerd en geleid wordt. Hij heeft het integendeel van het begin af aan van het grootste belang geacht, dat de eigen krachten van het land in den bootsten omvang bij de nieuwe ordening "orden betrokken. Alle Elzassische krach ten die in het bestuur en den handel werk zaam zijn, zijn zooveel mogelijk overgeno men en in hun ambt gelaten. Alleen Fran sen en Joden zijn uiteraard terstond van de openbare diensten uitgeschakeld. AANPASSING VAN LOTHARINGEN AAN DUITSCHE BEDRIJFSLEVEN. ln een De leider van het burgerlijke bestuur lotharingen, gouwleider Buerckel, heeft een ^(ordening uitgevaardigd, waarvan het ls het Lotharingsche bedrijfsleven zoo JPoedig mogelijk en met de minste storing te.doen aanpassen bij de sociale en econo mische toestanden ln het rijk. Het betreft «en verordening over de ontwikkeling van loonen en prijzen ln Lotharingen, welke het Lotharingsche loon- en prijspeil ln uit- gebreiden zin bij het peil van het rijk aan past en daarmede een begin maakt tot aansluiting van de koopkracht der Lotha ringsche bevolking bij de verhoudingen ln het rijk. De Frankfurter Zeltung beschrijft de nieuwe staatkundige ordening ln Luxem burg. Door de vlucht van de regeering des nachts waren aan den Luxemburgschen staat alle constltutloneele grondslagen ont trokken. Het heele bewind zweefde in het luchtledig. In die omstandigheden benoem den voorloopig de wetgevende lichamen Kamer en Raad van State met toestem ming van de Duitsche bezettingsoverheid, een uit de hoogste regeeringsambtenaren bestaande commissie voor het landsbestuur, bestaande uit vijf leden, onder leiding van den secretaris-generaal der vroegere regee ring en gezant te Berlijn Wehrer. Haar ar beidsterrein was beperkt en haar decreten hadden betrekking op flnancleele en eco nomische maatregelen overeenkomstig de bestaande wetgeving. Zooals gemeld, is Inmiddels staatsraad Gustav Simon tot leider van het burger lijke bestuur ln Luxemburg benoemd. In zijn openingsrede wees Simon op het ken merk van de taak, welke de Fuehrer hem heeft toevertrouwd. Ze bestaat o.a. daar uit, Luxemburg van den Franschen invloed te bevrijden en te treden ln den uit cul tureel oogpunt verwanten Duitschen kring. Het doel van het Duitsche burgerlijke be stuur werd in de rede aldus omschreven: tusschen Duitschland en Luxemburg be staan geen tegenstellingen, veeleer ls er oneindig veel dat ons verbinden kan en het zal ons doel zijn alles ln het licht te stellen wat ons verbindt en uit te roeien wat ons scheidt en gescheiden heeft. In de plaats van de oude partijen is de onlangs opgerichte, onder leiding van pro fessor Kratzenberg staande Duitsche volks partij gekomen. Deze organisatie, die bin nenkort ook over een dagblad zal beschik ken, heeft zich tot taak gesteld geleidelijk ln breede lagen der bevolking begrip te wekken voor een nieuwe binnenlandsche ordening. Verscheidene Duitsche bladen zijn van daag met de publicatie begonnen van be wijzen voor de onwaarheid der Engelsche propagandaberichten over de oorlogsge beurtenissen. Zoo schrijft de Voelkischer Beobachter, dat de Britsche berichten over de gevechts handelingen ln Polen, Noorwegen en aan het Westelijk front in tegenspraak zijn met de Duitsche berichten en dat er Juist in de neutrale landen steeds vele wantrou wende waarnemers zijn, die hieruit de con clusie trekken, dat de waarheid wel ongeveer ln het midden zal liggen. Zij kunnen onder de eerste golf van leugens bezweken zijn, maar dat zij zich een tweede maal laten bedriegen of voor een derde maal uit deze vergiftigde bron putten, Ls onbegrijpelijk, want honderden malen heeft het resultaat bewezen, dat er geen „midden" bestaat tus schen de Duitsche en EngeLsche berichten, doch dat aan den eenen kant naar eer en geweten de waarheid wordt gezegd en aan den anderen kant met de bewuste bedoe ling te bedriegen de leugen wordt verspreid. Hetzelfde geldt volgens de wet op de con tinuïteit natuurlijk ook voor de berichten van weerskanten over de gevechten van deze weken. De Deutsche Allgemeine Zeltung herin nert aan het prestige, dat de Britsche propaganda vroeger genoot, die, zoo schrijft het blad, hiermede een kapitaal bezat, waarmede veel viel uit te richten. Het bezit van dit kapitaal gaf Engeland aanvanke lijk een voorsprong. Hier openden zich naar verhouding gemakkelijk vele kanalen, ter wijl de Duitsche propaganda aan den an deren kant op de sterkste barricaden stiet, die eerst overwonnen moesten worden. Wanneer Engeland reeds spoedig na het be gin van den oorlog dezen voorsprong ver loor, Ls dit veroorzaakt door het feit, dat het het kapitaal van het vertrouwen reeds van tevoren door leugenberichten begon te gebruiken en dat dit niet geheim kon wor den gehouden. De taal der Duitsche wa pens schiep de feiten, waarop de Britsche leugens stootten, en spoedig bemerkte de gehcele gereld, dat de berichten van het Duitsche opperbevel van de weermacht zich nauwgezet tot het kader der feiten beperk ten. De Britsche propaganda trok hieruit niet de conclusie te veranderen en zoodoen de leverde zij zelf in grenzenlooze plomp heid dagelijks het materiaal, waarin zij moest verstikken. Indien desondanks nog een zekere bereidheid bestond om de En- gelschen te gelooven, dan gebeurde dit uit gevoelens van sympathie, die in verschei dene neutrale landen heerschten. Men kan bijna zeggen: ondanks alle leugens wilde een deel der wereld de Engelschen geloo ven. Het was geen geloof gebaseerd op fei ten meer, doch een geloof gebaseerd op wenschen en dit geloof, gebaseerd op wen- schen, heeft Noorwegen. Nederland en België in hun tegenwoordige positie ge bracht. In Zuid-Oost-Europa b.v. en in het Nabije Oosten heeft deze leer pas met de Ineenstorting van de genoemde vroegere neutrale landen en met de ineenstorting van Frankrijk ingang gevonden en deze landen konden nog juist bijtijds de Juiste gevolgtrekkingen maken. DWANGARBEID VOOR VREEMDELINGEN Door een verordening van den Engelschen minister van arbeid, Bevin, is in Engeland het systeem van vrijwillige aanmelding van buitenlandsche arbeidskrachten vervangen door een systeem van gedwongen inlijving. Naar in Duitsche politieke kringen wordt vastgesteld, komt deze maatregel, zooals bijna alle maatregelen der Engelsche volks huishouding, in dezen oorlog te laat om nog practlsche beteekenis te kunnen hebben. Zelfs indien de inlijving van de buitenland sche arbeidskrachten tijdig was geschied, zoo zegt men van Duitsche zijde, zou dit nauwelijks het feitelijk gebrek aan vakar beiders hebben verkleind. Zooals bekend, lijdt de Engelsche bewapeningsindustrie se dert het uitbreken van den oorlog onder een sterk tekort aan geschoolde werkkrachten. Sedert men in Engeland de bewapenings productie wil vergrooten, wordt, zooals van Duitsche zijde is vastgesteld, dit gebrek aan arbeidskrachten zeer sterk gevoeld. Ken merkend voor de volslagen verwarring in de leiding van het Engelsche economische leven is het feit, dat daarnaast nog altijd een hoog aantal werkloozen is blijven bestaan. Engeland was dus niet in staat door het treffen van tijdige maatregelen tot scho ling van arbeidskrachten er voor te zorgen, dat zijn werkloozen werk en dat de wapen fabrieken de zoo vurig verlangde vakarbei ders kregen. Thans is Engeland gedwongen personen van vreemde nationaliteit voor de bewapeningsindustrie te „recruteeren" ge lijk de „Times" het uitdrukt. (DNB). REORGANISATIE VAN HET KABINET? Goedingelichte Engelsche kringen te New- York voorspellen, aldus meldt Associated Press uit Londen, een vergaande reorgani satie van het Engelsche kabinet, die spoe dig na het verdagen van het parlement, dat vandaag geschiedt, zal worden uitgevoerd. Te verwachten is het aftreden van Cham berlain en het verdwijnen van den minister van buitenlandsche zaken, Lord Halifax. Verder wordt gerekend op het aftreden van den minister voor de voorraden, Morrison, en van den minister van voorlichting, Duff Cooler. Duff Cooper, zoo meldt Associated Press, is gisteren in het Lagerhuis opnieuw scherp aangevallen en wel over zijn propaganda in Spanje (DNB). DE MINISTER VAN OORLOG OVER DEN OORLOG. De Britsche minister van luchtvaart, Ar chibald Sinclair, verklaarde gisteravond voor de radio dat het gevaar van een inva sie of van massale luchtaanvallen nog niet voorbij is. In de eerste maanden van den oorlog hebben vele Engelschen den oorlog te licht opgevat. „Wij waren te langzaam," zoo zeide de minister, „en wij hebben niet snel genoeg onzen nationalen wil, onze energie en hulpbronnen op de voor alles noodzakelijke Uit Mexico komt thans bericht, dat Trotzky aan de gevolgen van den op hem gepleegden aanslag is overleden. Gelet op de berichten van gisteren, komt deze doodstijding niet on vernacht. Wijlen Trotzky. Leon Dawidowltsj Trotzky, oorspronkelijk genaamd Leib Bronstein, werd geboren op 26 October 1879 in een dorp nabij Nikolazen, in de Oekraïne, waar zijn vader een Joodsch groot-grondbezitter was. Na doorloopen van de middelbare school te Odessa en Nlkola- Jew, kwam hij, zich reeds in 1896 tot de re- volutionnaire ideëen aangetrokken voelend, in het politieke leven. Als lid van een ge heime revolutionnalre groep werd hij in Ja nuari 1898 te zamen met enkele anderen gearresteerd en na een langdurig onderzoek ln den herfst van 1900 naar Siberië verban nen. Hij ontvluchtte dit land in 1902, ge bruik makend van valsche papieren, waar op voor de eerste maal de naam Trotzky te vinden was. Via Gallicië, Weenen en Zürich bereikte hij Parijs, waar hij in het huwelijk trad met een studente, Sedow genaamd. In 1905 arriveerde hij in Petersburg tijdens het hoogtepunt van de Octoberrevolutie aldaar. Toen het echter mislukte, deze revolutie over het geheele land uit te breiden, werd hij wederom gevangen genomen en na een hechtenis van vijftien maanden voor de tweede maal, nu levenslang, naar Siberië verbannen. Het gelukte hem echter ln 1907 wederom om te ontvluchten. Hij vestigde zich nu in Weenen en nam van hieruit deel aan den opbouw van de Russische sociaal democratie. Bij het uitbreken van den oor log in 1914 begaf hij zich naar Parijs, waar hij een tegen iedere imperialisme gericht tijdschrift uitgaf. In 1916 werd hij door de Fransche autoriteiten uitgewezen. Noch Zwitserland, noch Spanje wilde hem opnemen, zoodat hij zich gedwongen zag, naar de Vereenigde Staten te vertrekken. Bij de ineenstorting van het Czarlsme ving hij den terugtocht weder aan, doch in En geland werd hij geïnterneerd. De nieuwe Russische regeering Kon desondanks zijn vrij spoedige invrijheidstelling bewerken. In Rusland aangekomen werd hij volks commissaris voor buitenlandsche zaken. Na de onderteekening van den vrede van Brest-Litowsk op 8 Maart- 1918 trad Trotzky af, doch werd dadelijk benoemd tot volks commissaris voor oorlog en marine. Hij be hoorde tot Lenin's intimi. In 1920 voerde hij met het met veel ophef door hem geschapen „roode leger" een aan vankelijk zeer succesvollen oorlog tegen Polen. In dat zelfde jaar kwam hij aan het hoofd te staan van het geheel gedesorgani seerde spoorwegwezen. Als leider van dié bolsjewieken, die met de „nieuwe politiek" van Lenin niet kon den sympathiseeren, kwam hij door een publicatie „De lessen van October" in steeds scherpere oppositie tegen de heerschende richting. Hij werd dan ook te zamen met enkele anderen, van zijn functie ontheven. Zijn strijd tegen Stalin verliep steeds weer in zijn nadeel. Zijn positie werd voortdu rend slechter, tot dat hij half Januari 1928 op het congres van de Communistische Partij uit de partij gestooten werd en naar Wjerniz, aan de grens tusschen Turkestan en China verbannen werd. Zijn poging n September van dat Jaar, om weer in de partij opgenomen te worden, werd van de hand gewezen. Op 20 Januari 1929 volgde zijn verbanning uit de UJSjSH. en in Fe bruari 1932 werd hem het staatsburger schap ontnomen. Overal in Europa weigerde men hem toe gang. In Juli 1933 echter reisde hij naar Corsica, waar hem een verblijfplaats werd aangewezen, en reeds een half jaar later kreeg hij van den Franschen minister van buitenlandsche zaken verlof, zich in het departement Seine en Marne op te houden, waar hij in Barbizon ging wonen. Deze vergunning werd in 1934 echter ingetrok ken, aangezien Trotzky zich niet hield aan de opgelegde bepalingen. Hij ging naar Noorwegen, waar hij onder speciale bewa king gesteld werd. In Noorwegen echter kwam het tot ern stige conflicten. Trotzky hield zich niet. bui ten het politieke leven en zijn verblijf in dit land werd steeds minder op prijs gesteld. Hij werd geïnterneerd, omdat hij niet be loven wilde, van iedere politieke actie af te zien. Eind 1936 verliet hij Noorwegen om in Mexico een nieuwe woonplaats te zoeken. In Januari 1937 werden verschillende familie leden van Trotzky door de GP.U. in Rusland gearresteerd, om zoodoende hem te dwin gen, van verdere aotie af te zien. Zijn zoon, Leon Sedow Trotzky, stierf in 1938 te Parijs onder geheimzinnige omstandigheden. Zijn vrienden namen aan, dat het een aanslag I was van de G.P.U. Zijn woning in Mexico was de laatste jaren een ware vesting, als voorzorg tegen eventueele geheime aansla gen door de GP.U. Hij verzamelde in Coyo- can, zijn woonplaats in Mexico, ook een lijf wacht om zich hiertegen te beschermen. En nu is deze revolutionnair in hart en nieren, na vroeger aan eenige aanslagen te zijn ontkomen, toch nog gewelddadig ge veld. Dit Nummei bevat TWEE Bladen Binnenland Maatregelen ter besparing op bouwmate rialen (2de Blad). De gedaalde inkomsten der P.T.T. (Bin nenland, 2de Blad). Nederlandsche Vakcentrale gaat fusie aan met het Ned. Verbond van Vakveree- nigingen (Binnenland, 2de Blad). Twee dooden en meerdere gewonden bij bombardementen op Wiermgen cn Voorhout (Gem. Nieuws, 2de Blad). AMSTERDAMSCHE BEURS Kalme markt - Vaste stemming - Ame rikanen meerendeels iets hooger - Be leggingen prijshoudend. - Buitenland De Duitsche luchtaanvallen op Engeland (lste Blad). Politieke ordening in Luxemburg, Elzas en Lotharingen (lste Blad). Overleden is de Russische bosjewisten- leider Trotzky (lste Blad). Geen kindertransporten uit Engeland (lste Blad). ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD. taak gericht, n.L den oorlog te winnen. Nu daarentegen staat het Britsche gemeenebest alleen tegenover Duitschland en Italië. De uitwerking van dezen veranderden toestand op Groot-Brittannië is, zoo beweerde Sin clair, „tooverachtig" geweest. De rijen zijn nauwer gesloten en er is harder gewerkt dan misschien ooit in de geschiedenis van Enge land. „Doch de toekomst," zoo gaf de mi nister toe, „kan toch ons nog veel zwaardere beproevingen ten deel doen vallen dan die, welke wij reeds hebben gehad." (DNB). DIVERSE MOEILIJKHEDEN. Niettegenstaande den overvloed van steen kool en de werkloosheid in de mijnbouw- industrie is de steenkoolhandel in Engeland niet in staat het publiek van steenkool te voorzien. De Daily Mirror houdt zich met dit vraagstuk bezig en vraagt: wanneer er nu reeds in vele gebieden gebrek aan steenkool heerscht, wat zal dan over een paar maanden gebeuren, vooral dan, wan neer de weersomstandigheden zoo zijn als in den winter van het vorige jaar? Het blad verwacht dat in dit verband aan de regeering onaangename vragen zullen worden gesteld, vooral door het vroegere lid van de arbeiderspartij, oud-minister voor den mijnbouw, Shinwell. Het antwoord op de vraag, waarom het tot dusverre niet mogelijk is geweest de door de regeering zelf bevorderde voorraad- vorming van steenkolen gedurende den zomer ten uitvoer te leggen, geeft de Daily Mirror in de volgende zinnen: Bij de inspanning die de oorlog ons op legt is de aanvoer van steenkool waar schijnlijk het grootste vraagstuk. Dit ver oorzaakt de groote vertraging bij den aan leg van reserves. Bedenkelijk hierbij is, dat in vredestijden het grootste deel van het steenkoolvervoer in Engeland zelf door de kustscheepvaart geschiedde, die thans door de Duitsche oorlogvoering ter zee en in de lucht in aanzienlijke mate wordt belem merd. Uit den stroom van ingezonden stukken aan de Engelsche dagbladen blijkt dat er een toenemende schaarschte aan levens middelen in Engeland bestaat. In verschil lende brieven aan de Times wordt- er tegen geprotesteerd, dat de vleeschrantsoenen on gelijkmatig worden verdeeld en over het algemeen te klein zijn, terwijl de distribu tie van groente zoo slecht is georganiseerd, dat zij op vele plaatsen reeds tot bederf overgaat. Een briefschrijver eischt een ver mindering der vleeschrantsoenen aan de Britsche troepen, welke rantsoenen hij, ver geleken met de ontberingen, die de burger bevolking moet lijden, overdreven noemt. Een andere correspondent stelt voor konij nen als vleeschkost te gebruiken en eischt, dat het ministerie voor de voedselvoorzie ning den boeren, die konijnen als een ver meende plaag beschouwen, zal verbieden deze dieren door middel van gas uit te roeien. Uit andere ingezonden stukken, uit de antwoorden der bladen zelf, blijkt dat de verkeerde organisatie van het ministerie voor de voedselvoorziening aan oorlogs-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 1