van boter en vet
-Jan heden af distributie
Distributie van rijst en
grutterswaren gaat 22 Juli in
BLOED VAN
BOEDDHA"
Mi isie Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag IS Juli 1940
Tweede Blad
No. 24632
en half pond boter of vet per week
Verkoop van spijsoliën gedurende
twee weken verboden
Tot dan geen verkoop van deze artikelen
Vier bons beschikbaai
voor vier groepen
GEMENGD NIEUWS
Muggenplaag teistert
Urk weer
FEUILLETON
muïiekJ
lijden
dat d*
n hun 't,
ïcdaan t,
mdat v-
slecht. s
nncn i3
DE TWEEDAAGSCÏÏE NATIONALE ZEILWEDSTRIJDEN op het Braassemermeer zijn 'veder gehouden. Het
was jammer, dat er geen wind stond, zoodat de wedstrijden In een drljfpartlj veranderden.
De regenboog- en drakenklasse in den strijd.
'IwS
De secretaris-generaal, waarnemend
jioofd van het departement van land
bouw en vlsschcrij maakt bekend, dat
iet noodzakelijk is gebleken over te
pan tot de distributie van margarine,
|;pijsvetten, spijsoliën en boter, met uit
sondering van schapen- en geitenboter.
Voorafgaand aan de definitieve regeling
eal vanaf heden tot en met 28 Juli a.s.
I" *en voorloopigc distributie plaats vin
den. Gedurende deze twee weken zuilen
le met „67" en „68" genummerde bons
van het algemeen distributiebon-
boekje elk recht geven op het koopen
van 250 gram boter öf margarine öf vet,
naar keuze van den kooper. Het koopen
van spQsolicn voor consumptiedoelein-
Siden zal:gedurende deze twee weken ver
boden zijn. Bovendien zal met ingang
van 15 Juli af geen room, op welke wijze
dan ook vervaardigd en voor welke doel
einden ook bestemd, mogen worden be
trokken, tenzij op dokters attest, waar
voor nog een nadere regeling zal volgen.
H Personen, die ln aanmerking komen voor
oogenaamde volksmargarine en volksvet,
letwelk verstrekt wordt door het departe-
nent van sociale zaken, zullen dit op de
Ifeewonc wijze kunnen blijven betrekken. Zij
behooren daartoe evenwel eerst een met de
te verstrekken hoeveelheid volksmargarine
of volksvet overeenkomend aantal bons
van de algemeenc distributiebonboekjes in
~e leveren bij de instantie, welke de gebrui
kelijke bons ter verkrijging van volks-
ynargarlne of volksvet verstrekt.
De toewijzing aan detaillisten.
De detaillisten, die gedurende het tijdvak
Opn 15 tot en met 28 Juli a.s. boter, mar-
arine of vet verkoopen of afleveren, die
de bij hen ingeleverde bons te plak-
en op opplakvellen, welke verkrijgbaar zijn
ij de plaatselijke distributiediensten. Op
en opplakvel mogen slechts bons, die
J- 11e hetzelfde nummer dragen worden ge
klakt.
Gedurende de week van 15 tot en met
21 Juli zijn de detaillisten vrij in den
aankoop van boter, margarine en vet.
Te beginnen met de tweede week, dus
met ingang van Maandag 22 Jul! a.s„
zullen de detaillisten echter uitsluitend
hun voorraad kunnen aanvullen met
toewijzingen, welke zij tegen inlevering
van de door hen ingenomen bons bij
de plaatselijke distributiedienstcn kun
nen verkrijgen.
Deze inlevering kan geschieden op de
voor hen vastgestelde inleverlngsdagen,
welke zullen vallen in het tijdvak van
15 Juli tot en met 5 Augustus a.s. Iedere
detaillist, wiens codenummer begint met
een 1, kan eiken Maandag bons inleve
ren; Iedere detaillist, wiens codenummer
met 2 begint eiken Dinsdag, enz.
De distributiediensten reiken op grond
van het aantal ingeleverde bons aan de
detaillisten een aantal toewijzingen uit dn
coupures van 2>/2. 10, 25 en 100 kilogram)
voor een overeenkomstige hoeveelheid bo
ter, margarine en vet, in verhouding naar
keuze van den aanvrager. Aan den detail
list Is de verplichting opgelegd op de ach
terzijde van de toewijzing terstond zijn
naam en volledig adres als „kooper" ln te
vullen. Eerst daarna zal hij de toewijzing
kunnen gebruiken voor het bestellen van
een nieuwen voorraad bij grossier of fabri
kant. De detaillist is verplicht de hoeveel
heid boter, margarine en vet te bewaren
op het adres, dat hij zelf op de toewijzing
heeft ingevuld. De opgeslagen hoeveelheden
mogen dit adres slechts verlaten in geval
van rechtstreeksche aflevering aan den
consument. Vervoer naar een andere op
slagplaats is dus, behoudens toestemming
van het centraal distributiekantoor, niet
toegestaan.
De toewijzing aan grossiers.
De grossiers kunnen de door hen van de
detaillisten ontvangen toewijzingen bij den
plaatselijken distributiedienst Inleveren ter
verkrijging van een „verzameltoewijzing".
Met deze „verzameltoewijzing" kunnen zij
op hun beurt boter, margarine of vet van
hun leverancier betrekken.
Overeenkomstige regelingen, zooals die
bij dc distributie van andere goederen reeds
getroffen zijn ten aanzien van zieken, bul-
tenlandsche schippers, personen, die in het
verblijfsregister zijn ingeschreven en per
soneel van groote Instellingen, zullen bij de
distributie van boter, margarine en spljs-
vetten eveneens gelden.
Er wordt op gewezen dat meer boter dan
het rantsoen bedraagt, op medisch voor
schrift slechts kan worden verstrekt, in
dien een verklaring van de daartoe aange
wezen controleerende instantie wordt over
gelegd aan den plaatselijken distributie-
dienst.
De z.g. instellingen, dit zijn: ziekenhui
zen, gevangenissen, hotel-, café- en restau
rantbedrijven, broodjeswinkels en cantlnes,
welke een uitgesproken restaurantkarakter
dragen, zullen toewijzingen ontvangen.
Hiertoe dienen deze zich vanaf *15 Juli a.s.
te wenden tot den plaatselijken distributie-
dienst. Deze Instellingen dienen haar ver
bruik over de periode van 15 tot en met 31
Juli 1939 alsmede over de maand Augustus
1939 op te geven en aan de hand van de
desbetreffende bescheiden aan te toonen.
De instellingen zijn, evenals bij de vorige
distributies, verplicht alle bons van de
vaste bevolking en zooveel mogelijk bons
van de wisselende bevolking in ontvangst
te nemen en bij den plaatselijken distribu
tiedienst in te leveren. Instellingen zullen,
met uitzondering van ziekenhuizen en ge
vangenissen slechts in aanmerking komen
voor boter.
De vet- en olie-verwerkende industrieën
waaronder mede gerekend broodbakkers en
banketbakkers, zullen van de Nederland-
sche Zuivelcentrale, afdeeling margarine,
vetten en oliën, toewijzingen ontvangen. Bij
de definitieve distributieregeling, welke
blijkens het bovenstaande op 29 Juli a.s. in
werking treedt, zullen evenals zulks reeds
bij de brooddistributie geschiedt zij, die
zwaren en zeer zwaren lichamelijken ar
beid verrichten voor extra rantsoenen in
aanmerking komen.
Margarine en vet voor werkloozen
De secretaris-generaal van het departe
ment van sociale zaken heeft in aansluiting
op deze distributiemaatregelen aan de ge
meentebesturen doen weten, dat de distri
butie van goedkoope margarine, en bak
en braadvet aan werkloozen op de normale
wijze kan voortgaan, zooveel mogelijk met
handhaving van de bestaande hoeveel
heden. Werkloozen en armlastigen zullen
ook hiervoor een aantal bons behooren
in te leveren, als in de gewone distributie.
Aangezien de beschikbare hoeveelheid bons
echter met 250 gram overeenkomt, en
het vastgestelde kwantum goedkoope mar
garine en vet minder bedraagt, zullen zij
voor de overgebleven bons gewone mar
garine of vet tegen den normalen prijs
kunnen koopen.
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van land
bouw en visscherij, maakt bekend, dat
op 22 Juli a.s. een begin zal worden
gemaakt met de distributie van alle
soorten rijst, gebroken rijst, rijstcmeel,
havermout, havervlokken, grutten, gort
maïzena, griesmeel, macaroni, spa
ghetti, vermicelli en puddingpoeders.
Om te bevorderen, dat bij den aan
vang van de eerste periode de winke
liers over voldoende voorraden zullen
beschikken, is het noodzakelijk den
verkoop en de aflevering van de ge
noemde goederen aan den verbruiker
stop te zetten van heden tot en met
21 Juli a.s.
De toewijzingen voor de detaillisten en
instellingen, zooals hotels en restaurants,
zullen zooveel mogelijk in den loop van
deze week worden uitgereikt. Er zullen
vier soorten toewijzingen worden ver
strekt en wel een voor de groep van rijst,
gebroken rijst, en rijstmeel, een voor de
groep van havennout, havervlokken, grut
ten en gort, een voor de groep van
maïzena, griesmeel en puddingpoe
ders en een voor de groep van ma
caroni, spahetti en vermicelli. Een toe
wijzing kan gebruikt worden voor een of
meer artikelen, welke behooren tot de op
de toewijzing vermelde groep, naar keuze
van den detaillist.
De industrieën, welke een der genoemde
artikelen verwerken, zullen voor het koo
pen van deze artikelen vóór 22 Juli a.s.
een vergunning kunnen aanvragen bij de
Nederlandsche Meelcentrale te 's-Graven-
hage.
Ten aanzien van de hoofdlijnen der
eigenlijke distributie kan voorshands
het volgende worden medegedeeld.
Voor de eerste distributieperiode zul
len vier bons van het algemeen
distributiebonboekje worden aangewe
zen. Gedurende het tijdvak van 22 Juli
tot en met 11 Augustus geeft één bon
hiervan recht op het koopen van 250
gram rijst öf gebroken rijst, öf rijste-
meel en één bon op het koopen van
250 gram gort öf havermout öf haver
vlokken öf grutten.
Voorts zal gedurende het tijdvak van
22 Juli tot en met 8 September a.s. één
•bon recht geven op het koopen van
100 gram maizena öf griesmeel, öf
puddingpoeder en één bon op het koo
pen van 100 gram macaroni öf spa
ghetti öf vermicelli.
Het ligt In de bedoeling voor zeer Jon
ge kinderen een toeslag op het normale
rantsoen van bepaalde artikelen te geven.
Een regeling hieromtrent is in voorbe
reiding en zal te zijner tijd worden bekend
gemaakt. Het heeft geen zin zich voor
dien om inlichtingen terzake tot het cen
traal distributiekantoor of de plaatselijke
distributiediensten te wenden.
De detaillisten zullen evenals dit bij
distributieregelingen van andere artikelen
is bepaald de bons dienen te plak
ken op opplakvellen en deze ln te leveren
bij de distributiediensten. Op basis van
de ingeleverde bons zullen dan toewijzin
gen worden verstrekt, welke kunnen wor
den doorgegeven aan de grossiers. De fa
brikanten zullen toewijzingen ontvangen
van de Nederlandsche Meelcentrale, de
instellingen, zooals hotels en restaurants,
van het centraal distributiekantoor.
Urk wordt weer geteisterd door een mug
genplaag, aldus het „Hbld.". Millioenen
muggen dansen in groote zwermen in de
Urker straten en boven de daken en boc-
men. Vooral de tuintjes worden door dichte
zwermen muggen onveilig gemaakt. De
koeien en paarden in de weide staan geen
oogenblik stil, omdat deze dieren zonder
ophouden worden geplaagd.
Het is weer dezelfde mug die eenige
jaren geleden ook ln groote hoeveelheden
op den afsluitdijk en het IJsselmeer voor
kwam. Bij de geringste aanraking is zij
direct dood en Iaat dan tegen den wand.
waartegen zij ls doodgedrukt, een vette,
groene plek na, die heel moeilijk te verwij
deren is. Het behoeft geen betoog, dat de
mug „vijand No. 1" is van de Urker huis
moeders, die haar kraakheldere wasch over
de straat aan de lijn te drogen hangen.
Een ander nadeel heeft deze muggen
plaag nog voor Urk, omdat men voor huis
houdelijk gebruik alleen regenwater ge
bruikt. Door middel van goten wordt het
regenwater van het dak in een bak verza
meld en van dit water wordt koffie en
thee gezet, terwijl het ook wel zoo wordt
gedronken. Nu zijn echter alle daken be
zet met een dikke muggenlaag, die bij een
flinke regenbui alle in den regenbak te
recht komen.
Sommigen beweren, dat de plaag een
gevolg is van het ln de maand Mei in het
IJsselmeer binnengelaten Noordzeewater,
waardoor het water in het meer weer iets
zouter ls geworden.
AUTO REED TEGEN EEN BOOM.
Marechaussee ernstig gewond.
Gistermorgen is bij De Lichtmis tusschen
Meppel en Zwolle een ernstig verkeerson
geluk gebeurd. Door nog niet opgehelderde
oorzaak is een auto, waarin vier manschap
pen der marechaussee zaten, die van Gro
ningen kwamen, In volle vaart tegen een
boom gereden.
De marechaussee J. Boxma uit Assen, die
naast den bestuurder zat, werd ernstig ge
wond. Met een schedelbasis- en een been
fractuur werd de man opgenomen. Nadat
hem door eenige passeerende Dultsche mi
litairen de eerste hulp was verleend is het
slachtoffer per ziekenauto naar het Sophia-
ziekenhuls te Zwolle overgebracht. Zijn toe
stand is zorgwekkend. De overige drie in
zittenden kwamen er met lichtere verwon
dingen af.
De auto werd totaal vernield.
UITSLAANDE BRAND TE DEÜRNE (N. Br.)
Gisteravond omstreeks zes uur brak brand
uit in de boerderij van den landbouwer H.
M. Zeilberg te Deurne. Nog voordat de ge
alarmeerde brandweer ter plaatse was,
deelde het vuur zich mede aan de in de
nabijheid van deze boerderij gelegen land
arbeiderswoning van den landbouwer H. M.
Zoowel de boerderij als de woning werden
een prooi der vlammen. Een gedeelte van
den inboedel kon worden gered. Verzekering
dekt de schade.
VERDRONKEN.
Bij Castricum is gisteren de 25-jarige J.
Ruig bij het baden in zee verdronken.
Bij Roermond is de heer J. M. L. Helwe
gen. schoenwlnkelier aldaar, bij het zwem
men in de Peel verdronken, aldus De Crt.
door
HAROLD WARD
22)
Fenton gaapte, hij vroeg, of er nog iets
was, dat hij kon doen, anders wilde hij lie
ver naar de stad teruggaan, om Jake's
weduwe het treurige bericht te brengen. De
andere politiemannen hadden intusschen
oncjer Fay's leiding het stoffelijk overschot
van den ongelukklgen Jake In Fen ton's
auto gelegd, Fenton ging aan het stuur zit
ten en weldra was de wagen met zijn droe
ven last in de duisternis verdwenen.
York en Muer keerden naar de hall
terg, waar de rest van het gezelschap som
ber bijeen zat. De moord op den politieman
scheen nog meer indruk gemaakt te heb
ben, dan het vinden van den onbekende
onder den boom. Niemand had den laat-
sten gekend en Jake was, hoewel dan geen
vriend, toch ln ieder geval Iemand, ln wiens
gezelschap zij eenige uren verkeerd hadden
en dien zij allen kenden.
Niemand twijfelde er aan, of Jake was
een gewelddadigen dood gestorven.
Maar waaromEn wie was de moor
denaar?
York keek de aanwezigen onderzoekend
aan. Hij had zijn zenuwen niet meer In be
dwang en de zekerheid, dat zich onder die
menschen de moordenaar bevond, deed hem
uitvallen: „Luisteren jullie eens! Ik heb
wat te zeggenéén van Jullie ls een
moordenaar, de gemeenste, koelbloedigste
moordenaar dien ik ln mijn loopbaan ben
tegengekomen-! Begrijpen jullie dat?"
Virginia Lee gilde. Adele Lathrop, die met
Lee zat te praten, slaakte een verwonder
den en verontwaardigden uitroep. Lee
stond op, alsof hij protesteeren wilde, maar
bedacht zich en ging weer zitten.
„Ik zal den schuldige te pakken krijgen",
ging York voort, „en ik zal er voor zorgen,
dat hij zijn straf niet ontloopt, dat zweer
lk jullie! Ik weet, dat de laatste aanslag
voor mijn vriend Tommy Muer bedoeld was.
De moordenaar wist, dat hij vanavond ko
men zou, niemand anders kon dat weten...
hoe hij dat wist is een geheim tusschen
hem en mijl"
Wederom scheen Lee Iets ln het midden
te willen brengen.
„Laat me uitspreken!" schreeuwde York.
„Als ik me vergis, als Iemand aan kan too
nen, dat de moordenaar zich niet onder
Jullie bevindt, dan ben ik bereid mijn ex
cuus aan te bieden, aan Jullie allemaal af
zonderlijk, maar tot dien tijd behandel ik
jullie allemaal als verdacht van moord
Ik hoop, dat lk duidelijk genoeg geweest
ben!"
Hij draalde zich om en wilde weggaan.
Schijnbaar bedacht hij zich weer en sprak
opnieuw het stomverbaasde gezelschap aan.
„Professor Dittmars", zei hij bevelend, „ik
heb u een oogenblik noodig!"
De kleine geleerde stond op en blikte
zenuwachtig door zijn'dikke brilleglazen.
„Wat wilt u?" vroeg hij, York in de gang
volgend.
York nam hem en Muer mee naar het
museum.
„Wilt u de deur open doen?" vroeg hij
kort.
Dittmars gehoorzaamde. Ze stapten naar
binnen. York sloot de deur achter zich en
knipte de lichten aan.
„Wilt u nu de safe openen", vroeg hij. „Ik
heb daar twee redenen voor. In de eerste
plaats wil ik me overtuigen, dat de robijnen
er nog in liggen en in de tweede plaats wil
ik luitenant Muer het snoer laten zien, zoo
dat hij het hérkennen kan, als dat noodig
mocht zijn".
Dittmars knikte en draaide het letterslot
in den gewenschten stand. De deur zwaai
de open. Hij ontsloot de binnendeur en
overhandigde het snoer aan de twee Intel-
ligence-mannen. Een oogenblik bogen zich
deze over het étui, waarin de steenen op
het witte satijn lagen te flonkeren.
Na een paar minuten gaf York het étui
weer aan den professor terug, maar toen
deze het weer in de safe wilde bergen, hield
hij hem terug, nam het étui weer uit zijn
handen en legde het voor zich op de
schrijftafel.
„Is u er zeker van. dat niemand zich ln
het bezit van de sleutels kan stellen?" vroeg
hij.
Dittmars knikte. „Ze zijn aan een ketting
aan m'n bretels bevestigd".
„Een handig zakkenroller zou het anders
geen moeite kosten, den ketting door te
knippen cn de sleutels te stelen", veronder
stelde York. „Het lijkt me beter dat u ze
in een binnenzak bewaart en als u gaat
slapen, moet u ze onder uw kussen leggen"
„Denkt u, dat ze weer een poging zullen
wagen om zich van het snoer meester te
maken?" vroeg Dittmars opgewonden. „Zou
het dan niet beter zijn, dat ik in het mu
seum ging slapen, om de steenen te bewa
ken?"
„Geen kwestie van! Dat zou den moorde
naar beletten in den val te loopen!" Hij
maakte een plotselinge beweging, zijn arm
stootte tegen het étui, dat op den grond
viel. Mopperend over zijn onhandigheid
bukte York zich, om het op te rapen, hij
sloot- het opengevallen étui en gaf het aan
Dittmars terug.
„Sluit het weg", zei hij tegen den profes
sor, „het verdraaide ding begint op mijn
zenuwen te werken!"
Hij wachtte, tot Dittmars de deur weer
gesloten had, daarna verlieten zij het mu
seum.
Boven, op zijn kamer, haalde York het
halssnoer uit zijn zak!
„We moeten er een veiliger plaats voor
vinden", zei hij, „het zal niet zoo gemak
kelijk gaan den moordenaar voor den gek
te houden, met Dittmars kostte het geen
moeite! De moordenaar zal wel geen tijd
hebben, het snoer eerst nauwkeurig te
onderzoeken!"
Muer grinnikte. „Een aardig goochel-
toertje", zei hij.
„Dat imitatie-snoer vonden we op het
lichaam van dien vermoorden vent onder
den boom", lichtte York toe. „Toen ik het
snoer van den grond opraapte heb ik het
verwisseld!"
HOOFDSTUK XITI.
Caro; Spencers idee.
Daar alle kamers bezet waren had men
Muer de keus gegeven tusschen de ledige
kamer van Lewis en die van York. Hij gaf
er de voorkeur aan de kamer met zUn chef
te deelen en Tim, geholpen door een der
andere negers, had een bed naar de kamer
gesleept en opgesteld.
De beide mannen zaten op hun gemak In
hun hemdsmouwen te rooken, terwijl York
den jongeren man alles vertelde wat er
sinds zijn komst op Oakwood Manor ge
beurd was, te beginnen met het vinden van
het lijk onder den boom, tot den dood van
Jake als gevolg van den valstrik voor Muer
gespannen. De luitenant luisterde zwijgend
naar het relaas van zijn chef. Toen deze
uitgesproken was deed hij een langen haal
aan zijn pijp en wilde juist zijn commen
taar ten beste geven op het oogenblik, dat
York met een waarschuwend gebaar zijn
hand ophief. Meteen liet hij zich op zijn
knieën vallen en rolde het tapijt op, ter
wijl hij een vroolijk liedje neuriede. Muer
dacht een oogenblik dat zijn chef gek ge
worden was, maar weldra bemerkte hij wat
de oorzaak van Yorks vreemde bewegingen
was. De kapitein wenkte zijn assistent
naderbij te komen en wees hem een dunnen
draad, die bijna onzichtbaar onder het tapijt
naar de deur liep. York haalde zijn mes te
voorschijn en sneed den draad door, daar
na trok hij het losse gedeelte naar zich
toe en aan het andere einde kwam een
plat metalen doosje te voorschijn.
„Een dictaphone!" riep Muer uit.
York bekeek het instrumentje nauwkeu
rig. daarna volgde hij het andere einde
van den draad op de gang, de draad bleek
daai echter eveneens doorgesneden te zijn!
Hij rende de trappen af en de woonkamer
in. Behalve Page en Virginia Lee was er
niemand te zien.
„Waar zijn de anderen?" riep hy hen
toe.
(Nadruk verboden), jJVordfc xeryolgd),
