De ring om het Britsche expeditie-leger ZATERDAG 1 JUNI 1940 No. 24595 HET VOORNAAMSTE NIEUWS VAN HEDEN 8Isle Jaargang Laatste tegenstand bij Duinkerken Koning Leopold uit het Fransche Legioen van Eer Duitschland en Frankrijk Binnenkort verdere demobilisatie Hoe de Duitsche hospitaaldienst werkt De wereldoorlog overtroffen De Britsche kruiser Curlew gezonken l^t Italië Dit nummer beslaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD Het vertrek der Amerikanen uit Europa LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 et«.'p«r regel voor advertentie» uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd il)n. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor 2akenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens poslrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordemdsplein Telefoonnummer» voor Directie en AdminUtratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque, en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, wsar agentschsppen gevestigd «Ha: per 3 maanden (.MS per weet !..I..ill.'.'..' f.9.IS Franco per post f. 2 35 per 3 maanden -r portokosten. (voor binnenland f. 0S0 per 3 molt Het frontberlcht van het D.N.B. zegt: De Fransche troepen, die ln Vlaanderen en ArtoLs stonden, zUn ln hoofdzaak ver nietigd of gevangen genomen. Slechts ln enkele stukken bosch en ln weinige plaats jes trachten uiteengeslagen deelen van de verslagen Fransche legers den onverbid.de- lljkcn loop van het noodlot door laatsten tegenweer nog iets op te houden. Er zullen vermoedelijk nog eenlge dagen verloopen tot de definitieve getallen voor gevangenen er. bult. die als resultaat van een grootsch opgezette operatie van drie weken uniek zijn ln de krijgsgeschiedenis, vaststaan. Na den opperbevelhebber van het negen de leger, generaal Oiraud. Is nu ook de opperbevelhebber van het eerste Fransche leger, generaal Prloux. ln gevangenschap geraakt. Zonder vooruit te loopen op het samenvattend overzicht, kan reeds thans gezegd worden, dat het aantal der gevan gen Fransche generaals daarmede geens zins ls uitgeput. De laatste tegenstand voor Duinker ken wordt geboden op een smal gebied dat een diepte tot 10 k.m. heeft. Van een corridor naar de kust ls ln het ge heel geen sprake. De weerstoestand, die ongunstig ls voor krachtiger optreden van luchtstrijdkrachten, komt den jrluchtenden Britten ten goede. Dichte nevels ln het Kanaal nemen lukraak vluchtende Engelsche soldaten ln hun hoede. Het tijdstip ls niet ver meer, waarop van Abbeville tot aan de Duitsche grens de Kanaal- en Noordieekust volledig in Duitsche handen ls. De beheersching van deze kuststrook ls voor de verdere ontwikkeling van den oorlog van beslis sende beteekenis. Intusschen stelt de strijd aan de kust veelzijdige militaire elschen. Het optreden van de marine-artillerle-reglmenten is op het naar het Westen verlengde kustfront geschied. Deze speciale troep van de Duit sche marine ls opgerukt in de stellingen aan de Nederlandsche, Belgische en Fran sche kusten om hier kustbatterijen van al lerlei kaliber te bezetten of te versterken met nagezonden en opnieuw opgesteld ma teriaal. In den wereldoorlog vormde het marinecorps in Vlaanderen onder leiding van admiraal von Schröder. die den bij naam „Lttuw van Vlaanderen" kreeg, den tot de kffit naar voren geschoven vleugel van het Westelijke front. Op dit corps, dat deelnam aan de verbitterdste gevechten op de Vlaamsche slagvelden, berustte ook de last van een vijandelijken druk uit zee, dien toentertijd niet kon worden vermin derd door een sterk luchtwapen. Thans be hoeft een soortgelijke lan^lngsdreiging op deze kuststrook niet te worden verwacht. De hier in den wereldoorlog gevoerde af- weerstrtjd is vervangen door den aanval. De Lokal-Anzeiger wijst erop, dat ln de laaste 24 uur nog slechts wrakken van het Britsche expeditleleger ln de verschillende havens aan de Oost- en Westkust van En geland aan land zUn gezet. De toestand der soldaten ls onbeschrijfelijk. ZIJ waren to taal uitgeput. Hun vlucht over het Kanaal vormt het vreeselijkste deel van hun we derwaardigheden. Zelfs ver in het Kanaal, tot bijna vlak onder de Engelsche kust. zoo schrijft het blad, hebben de vliegtuigen de vluchtende schepen achtervolgd. De ge- heele bevolking van Zuid- en Oost-Enge- land ls geheel onder den indruk van de dramatische verhalen over de wederwaar digheden van het vernietigde Britsche expe- ditieleger en weet thans uit eigen aan schouwing met zekerheid, dat Engeland een zware nederlaag geleden heeft. Aan het einde van de derde week van het groote offensief aan het Westelijk front wordt door het D.N.B. van deskundige mi litaire zijde het volgende resultaat gemeld: 1. Het Belgische leger heeft gecapituleerd en ls voor den strijd volledig uitgeschakeld. De Duitsche troepen staan aan de Belgische kust. 2. Het Fransche eerste, zevend en negen de leger zijn ln den grooten vernietigings slag in Vlaanderen en in Artois uiteenge slagen en buiten gevecht gesteld. De voort zetting van de Fransche Maginot-linle naar het Noord-Westen is van de kust bij Duin kerken tot Montmedy bedwongen en in Duitsche handen. Een nieuw Duitsch front strekt zich uit van de Fransche Kanaalkust bij Abbeville, de Somme op. langs de Oise en de Alsne tot de Maas ten Zuiden van Sedan. Daarmede is het Duitsche front tot op rond 100 km de Fransche hoofdstad Pa rijs genaderd. De Duitsche luchtmacht be- heerscht niet slechts de lucht boven dit front, doch dringt ook diep ln het vijande lijke achterland, waar verzamelpunten en opmarschbases onder haar voortdurende controle en wapenbcrelk liggen. 3 Het naar het vaste land gezonden Britsche expeditiecorps ls ln Vlaanderen vernietigd Van de Belgische en Fransche Kanaalkust uit beheerscht het Duitsche leger, de marine en de luchtmacht de smalste punt van het Kanaal en den toe gang tot de Theems. Van de nieuwe steun punten aan de Kanaalkust uit ls de Duit sche luchtmacht evenals de marine ln staat, doeltreffende aanvallen op Engeland te ondernemen. 4. De belangrijkste verbindingswegen en spoorbanen voor den etappedlenst door Bel- gië en Noord-Frankrijk zUn ln Duitsche handen. Door het spoedige herstel hiervan is de ravitailleering van den Noordelijken vleugel van het Duitsche leger in Frankrijk verzekerd. 5 In Duitsche handen z\Jn echter ook de buitengewoon belangrijke Belgische en Noord-Fransche kolenmijnen en industrie centra. Aan het einde van de derde week van het offensief hebben de Duitsche troepen der halve het geheele Brltsch—Fransche stoot- leger uitgeschakeld en vernietigd, het front over 300 km van de Duitsche grens naar het Westen verlegd, en staan zij diep ln Noord-Frankrijk, gereed voor nieuwe taken. De Britsche troepen bieden nog tegenstand op een kuststrook langs het Kanaal tus- schen Duinkerken en Nlcuwpoort, met een breedte van ongeveer 45 km De diepte van dit frontoverblijfsel van het binnenland tot de kust bedraagt nog slechts 10 km op zijn hoogst. D«* Britsche leiding tracht blijkbaar, nok met achterlating van wapens en uit rusting, tenminste nog zooveel mogelijk manschappen op de schepen te redden. De Duitsche aanval is echter aan het front Fur nesBergues en ten Westen van Duin kerken reeds weder aan den gang om ook deze laatste rest der Britsche troepen weg te vegen. Volgens een officieel decreet te Pa rijs uitgevaardigd, Is de koning der Belgen uit het Fransche Legioen van Eer gesloten. (D.N.B.) Niet alleen het militaire Duitsch— Fransche conflict op zichzelf, maar vooral ook de constateering, dat Frankrijk den oorlog voert met methoden, zooals men ze niet kon verwachten van een beschaafde natie, heeft In de Duitsche pers de pro bleemstelling Dullschland-Frankrljk op nieuw naar voren gebracht. Dc „Frankfurter Zeltung" schrijft o.a.: Duitschland heeft zich van de militaire deugden van Frankrijk een ander beeld gevormd. Het heeft de dapperheid van een ridderlijk strijdenden tegenstander steeds weten te waardeeren. Het heeft weliswaar ook bittere herinneringen uit den tijd, toen het Fransche bezettingsleger ln de lange Jaren na den laatsten wereldoorlog ook toen waren er zwarte en witte Franschen aan den Rijn stond. RIJzweepen krijgs raden hebben zich toen opgedrongen als symbolen van Fransche heerschappij. Het Duitsche volk heeft desondanks wil len vergeten, omdat het met Frankrijk vrede wilde hebben, omdat het een nieuw hoofdstuk ln de Duitsch—Fransche betrek kingen niet wilde belasten met de duistere schaduw van het verleden Het gelaat van Frankrijk toont echter heden de wereld opnieuw de verwrongen trekken van wreede hartstocht. Beleeft Frankrijk een zenuwcrisis? zoo vraagt het blad, en het antwoordt, dat daarmede niets kan worden verontschuldigd. Deze oorlog moet FrankrUk zwaar schokken en ln den oorlog heerscht een harde wet, maar geen wet, die bewuste en overwogen wreedheid tegen weerloozc gevangenen veroorlooft Frankrijk heeft veeleer zijn politiek even wicht verloren. Het beleeft een moreele In eenstorting Het staat onder den druk van een zware schuld, die vooral ln de belde laatste tientallen Jaren ls opgestapeld Twintig Jaar van verzuimde gelegenheden elschen thans hun vergelding. Frankrijk - zoo gaat het blad verder heeft zijn keus gedaan Niet Duitschland, maar het noodlot heeft het voor het alter natief geplaatst. Duitschland heeft zich Integendeel zeer Ingespannen en offers gebracht om den Franschen overgang naar een nieuwe en duurzame veiligheid te ver gemakkelijken Het heeft feitelijk de her innering aan driehonderd Jaar van Duitsch —Fransche tegenstellingen willen opheffen. Het heeft van zUn kant geen offers ver langd, maar wel waarborgen voor de toe komst geboden. Zoo streng als de Duitsche weermacht ALLEEN VOOR HEN, DIE WERK HEBBEN. Bij de volgende etappe van demo- billseeren mag een militair alleen dan met groot verlof worden gezonden, in dien hij aan den commandant van het betrokken enkelvoudig oorlogsonder deel een verklaring van werkgevers, familie c.a. kan overleggen, waaruit blijkt, dat hij door loongevenden ar beid dan wel andere wijze in eigen onderhoud kan voorzien, althans niet ten laste van de gemeenschap zal ko men. Bedoelde verklaring moet zijn gele galiseerd a. Door den betrokken burgemeester. b. Voor hen, die ln overheidsdienst zUn, door het betrokken diensthoofd ter plaatse. Aangezien een volgende etappe van demobllLseeren binnenkort ls te ver wachten, wordt aan alle militairen, die voor groot verlof ln aanmerking wen- schen te komen, ln overweging gege ven voor de verkrijging van boven bedoelde verklaring reeds thans het noodige te verrichten. Den militairen wordt er bovendien met nadruk op gewezen, dat g ede mo biliseerden geen aanspraak kunnen doen gelden op steunverleening wegens werkloosheid. de mishandeling van en moord op Duitsche gevangenen zal vergelden, even streng zal ook Frankrijk zijn zonden tegen de geschie denis moeten boeten. Het beleeft geen zenuwcrisis, maar een noodlotscrisLs". Het „Hamburger Fremdenblatt" consta teert, dat het zwaartepunt van den Dult- schen stoot gericht ls tegen het Frankrijk dat zUn historisch oogenbllk voorbij heeft laten gaan. Adolf Hitler heeft bij ontelbare gelegenheden en voor het laatst door het verdrag van December 1938 de hand ge boden Frankrijk echter heeft haar afgesla gen, doordat het op Engelsche inblazing in de Poolsche kwestie terugviel in de oude hegemoniepolltlek. Alleen door dezen om mekeer werden alle verschrikkingen van den oorlog op Europa losgelaten en thans melden zich de geesten van de wraak aan de poorten naar het Fransche kernland. Het Duitsche volk ls van zijn kant bewust geworden van de historische waarheid, dat er geen mogelijkheden van verzoening met den staat Frankrijk zijn en dat de Europee- sche kwestie alleen door de uitschakeling der politieke medezeggingschap van Frank rijk ln het leiderschap van Europa kan worden opgelost. GEWONDEN PER VLIEGTUIG TERUG NAAR DUITSCHLAND. In een ooggetulgeverslag aan het Duitsche Nieuwsbureau wordt het gevaarlijke werk van de Duitsche hospitaaltroepen beschre ven. In dit verslag wordt o.a. het volgende verhaald: ..De hospitaalcompagnie reed met haar wagens over de wegen. De vuurzone kwam naderbij. Na een tocht van verscheidene uren arriveerde de compagnie te Loison, een klein dorpje in het industriegebied van Noord-Frankrijk. Besloten werd, van de school van het dorp het voornaamste gebouw voor de verzorging der gewonden te maken. Het best verlichte vertrek werd tot operatiezaal Ingericht. Instrumenten en geneesmiddelen werden uitgepakt. Na nauwelijks een halfuur was het gebouw ingericht en reeds moest een afdeeling van elf hospitaalsoldaten weg i rijden om gewonden af te halen. By een kanaal kwamen zij ln een verwoed vijan delijk machinegeweervuur terecht. De vij and beschoot de mannen, die den Geneef- schen Roode Kruisband droegen, met vier machinegeweren. Vóór hen lag het kanaal en aan de andere zijde daarvan lag het huis, waarin de gewonden waren, die hun hulp noodig hadden. De hospitaalsoldaten, die draagbaren met zich voerden, bereikten een vlot en staken over. Projectielen sloegen naast hen in het water. Wederom werden zij door het vijandelijk machinegeweervuur ontvangen Eindelijk werd het huis bereikt en werden de gewonden op de baren gelegd. Onder groot gevaar ging men toen langs denzelf den weg weer terug. In de operatiezaal van de school van Loison werden de ge wonden onmiddellijk geneeskundig behan deld. Zij waren door vijandelijke dum- dum-kogels getroffen. vyf geneesheeren waren hier bezig met de gewonden te helpen. Zij. die geopereerd moesten worden om ln het leven te kunnen blijven werden on middellijk behandeld, terwijl de lichtge wonden of zij, bij wie een onmiddellijke operatie niet ndodig was. naar veldlazaret ten en andere hospitalen werden overge bracht. Er ls ook een regelmatige vliegdienst naar de reservelazaretten ln het vaderland ingericht. Evenals bij den veldtocht ln Polen acht men het ook hier in het Wes ten van het grootste belang, dat de ge wonden zoo snel mogelijk naar de lazaret ten ln het vaderland worden vervoerd De tocht van de plaats, waar men gewond werd, naar het reservelazaret duurt slechts enkele uren. De vliegtuigen kunnen acht liggende of 20 zittende gewonden vervoe ren. Alleen de soldaten, wier verwondingen zoo ernstig zijn, dat zij niet onmiddellijk naar het vaderland gebracht kunnen wor den, houdt men ln de veldlazaretten en oorlogshospitalen, totdat men hen ver voeren kan. De beenen van soldaten hebben al meer veldslagen gewonnen. Het ls voor ieder dui delijk, dat de beschikking over auto's en motorrijwielen de mannen niet ontheft van den plicht voort te maken en vol te hou den. In de eerste weken van den oorlog in 1914 werd al bij den marsch door België diep Frankrijk in bewezen, waartoe een ge drild léger ln staat ls. Dr. Robert Ley betoogt nu in de Angriff, dat de overeenkomstige beweging in de eerste 14 dagen van het tegenwoordige of fensief meer succes gehad heeft dan de Duitsche inspanning toentertijd ln vier en een half Jaar ooit vermocht af te dwingen. De schrijver erkent dat hiertoe offers van beteekenis gebracht moesten worden. In die spanne tijds hebben de troepen op zijn hoogst een tot twee uur per etmaal gesla pen. In 12 dagen moest een afstand van nagenoeg 350 k.m worden afgelegd Dat be duidt per dag met pak en zak onder gesta- digen strijd 30 k.m. ten einde de tegenpartij niet op adem te laten komen, ze uit de eene stelling na de andere te werpen. In het algemeen moeten de verrichtingen die van 19141918 te boven gaan. De schrijver denkt natuurlijk aan valscherm- Jagers, duikbootbemanningen, bergjagers bij Narvik, Stukas, het voorultstooten van pantserafdeellngen en het slaan van brug gen en pontons. En Ley keert zich zonder dit met zooveel woorden te laten uitkomen tegen het vaak gehoorde voorbehoud, dat de Duitsche soldaat min of meer als automaat zijn plicht doet door den nadruk te leggen op ieders beleid met een beroep op de om zichtige taktiek, waarmee parachutisten op eenzame, schijnbaar verloren posten af zonderlijk of groepsgewijs, d.wz. met hun tweeën of drieën, hun opdracht vervulden. „Hier was ieder zijn eigen veldheer". Officieel wordt te Londen bevestigd, dat de Britsche kruiser Curlew, groot 4290 ton. tengevolge van een bomaanval eenige da gen geleden aan de Noordkust van Noorwe gen is gezonken. De Curlew ls in 1917 van stapel geloopen. In de Jaren 1935 en 1936 werd de kruiser speciaal Ingericht als afweerwapen tegen luchtaanvallen. Ook de Coventry, die tot deze klasse behoorde onderging deze ver andering. Het schip droeg een bewapening van 10 luchtdoelkanonnen van 10 c.m. en vele machinegeweren. De bemanning be stond uit ongeveer 440 man, terwijl de ma ximum snelheid 29 knoopen bedroeg Van de oorspronkelijke Cardiff klasse, waartoe de Curlew behoorde voor de aan gebrachte veranderingen, bezat Engeland tien schepen. EEN OMGEKEERDE SITUATIE ALS IN 1914. De diplomatieke medewerker van Ste- fani wijst er op, dat in 1914 toen Duitsch land aan twee fronten moest vechten. Frankrijk tengevolge van de Italiaansche neutraliteitsverklaring al zijn legers voor de verdediging van Parijs kon concentree- ren. Hij vervolgt: thans is de toestand juist andersom, omdat Duitschland al zijn krachten in het Westen kan samentrek ken en Frankrijk zijn leger over verschil lende plaatsen moet verdeelen. De verant woordelijkheid voor deze omkeering der situatie ls van politieken aard en de poli tieke leiders der derde republiek kunnen haar niet op het militaire commando schuiven. De verantwoordelijkheid ligt bU Clemenceau en bij het verdrag van Ver sailles. maar zij strekt zich ook uit tot een twintigjarige verkeerde politiek en tot de genen. die de sancties tegen Italië tot stand brachten en die na de pogingen tot omsingeling van Duitschland en Italië hun toevlucht namen tot de piraterij der blok kade. De antl-Duitsche en ook anti-Ita- liaansche politiek welke Frankrijk in vol ledige overeenstemming met Engeland heef gevoerd, heeft geleid tot het Duitsch- Italiaansche bondgenootschap en tot de situatie, die Frankrijk dwingt zijn krachten te verdeelen en die thans een beslissenden invloed op den afloop van den oorlog heeft. DE RECHTEN OP DE MIDDEL - LANDSCHE ZEE. Wanneer het Italiaansche volk aanspraak maakt op de Mlddellandsehe Zee. dan eischt het niet slechts zijn historisch, maar ook zijn natuurlijk recht, aldus de Rela- zioni Internazionali. De politieke en mill- BINNENLAND. Gedemobiliseerden zonder werk worden teruggezonden. (Binnenland. 3e Blad). Schipbrug te Deventer morgen opengesteld. (Binnenland, 3e Blad). Ingesteld is een „Stichting Zuid-Holland 1940". (Binnenland, 3e Blad). BUITENLAND. Het laatste verzet der Engelschen bij Duin kerken. (Ie Blad). Koning Leopold uit het Legioen van Eer gesloten. (Ie Blad). Britsche kruiser „Curlew" gezonken, (lo Blad). ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN* EERSTE BLAD. JfEN ZIE VOOR „ONS KORT VERHAAL" PAGINA 3 VAN HET DERDE BLAD. taire macht van Italië is afhankelijk van de Mlddellandsehe Zee. Het is onlogisch, dat Frankrijk en Engeland ln deze zee politieke macht bezitten en daarmede de controle op de ontwikkeling van het Ita liaansche volk oefenen. De elschen van het Italiaansche volk, die door Engelschen en Franschen afgewezen zijn, zullen met de wapenen tot gelding gebracht worden. Het oogenbllk. waarnaar meer dan vijftig Jaar gehunkerd is, is thans gekomen. Het Ita liaansche volk zal den Franschen en En gelschen vijand met vastberadenheid be strijden tot de overwinning. Wie zich ver zet heeft tegen Iedere rechtvaardige her verdeeling der rijkdommen, moet thans geven. De blikken der Italiaansche arbei ders zijn thans meer dan ooit gevestigd op TunLs, waar het Italiaansche recht op ieder en duim gronds ls geheiligd door het zweet van Italiaansche boeren en onderne mers. Die blikken zijn ook gericht op Cor sica en Nice, waar de noodzakelijke veilig heid van Italië samengaat met de Italiaan sche traditie, en op Dzjiboeti en Suez. DISTRIBUTIE VAN ZEEP. Vanaf heden zal ln geheel Italië de ver koop in het klein van zeep voor het reinigen van waschgoed gerantsoeneerd worden tot 200 gram per persoon per maand op ver toon van de speciale distributiekaart, die enkele maanden geleden al is uitgereikt en die tot dusver nog slechts gebruikt werd voor de rantsoeneering van koffie en sui ker. Hot Amerikaansche departement van buitenlandsche zaken maakt bekend, dat den oorlogvoerenden regeeringen verzocht is. het s.s. „Washington" dezelfde bescher ming toe te staan als het ss. ..President Roosevelt", dat vandaag te Galway zou aankomen. De nadruk werd er op gelegd, dat het ss. „Manhattan" heden voor zijn laatste reis van Genua vertrekt en geheel met terugkeerende Amerikanen bezet is. Al le Amerikanen, die niet op de „Manhattan" zijn of zij, die thans tot terugkeer nesbitten, hebben aanwijzing gekregen zich naar Bor deaux te begeven, waar zij door de ..Was hington" aan boord worden genomen. Men wijst er op. dat dit schip wellicht niet naar Genua zal doorvaren. In een andere verklaring van het depar tement wordt gezegd, dat na het vertrek van de „Manhattan" zeer weinige Ameri kanen die willen terugkeeren, zich in Italië, de Balkanlanden en de Levant zullen be vinden. Wanneer echter de Amerikanen in Zwitserland of andere landen willen terug keeren, biedt de ..Washington" hun de laatste gelegenheid. Voorts werd medege deeld, dat alle Amerikaansche passagiers- en koopvaardijschepen in de Mlddelland sehe Zee thans op de thuisreis naar de Vereenigde Staten zijn. Het zijn de passa giersschepen .President Hardison", ,.Ex- chorda" en ..Excambion". alsmede twintig vrachtschepen. (D.N.B.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 1