Het Belgische leger legt
de wapens neder
81ste Jaargang
DINSDAG 28 MEI 1940
No. 24591
Koning Leopold heeft
onvoorwaardelijk gecapituleerd
Uit het frontbericht
De val van Calais
De Italiaansche pers over den
Duitschen opmarsch
De ommekeer in de
krijgstechniek
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
EERSTE BLAD
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
Prins Wilhelm
van Pruisen gesneuveld
Angst voor parachute
troepen in Engeland
Britsche oorlogsdocumenten in
België gevonden
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 et». per rpgel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor 2akenadvertcntles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags SO ets bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
f»
Bureau Noordeindiptein Telefoonnummer» voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque* en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd (fUU
per 3 maanden f233
per week f.OJ»
Franco per post f 2:35 per 3 maanden portokosten.
(voor Binnenland f.080 per 3 mndj
Het Hoofdkwartier van den Fuehrer meldt:
Onder den indruk van de vernietigende uitwerking der Duit-
sche wapenen, heeft de Koning der Belgen het besluit genomen
den verderen zinloozen tegenstand te staken en om een wapen
stilstand te verzoeken. Hij heeft ingestemd met den Duitschen
eisch tot onvoorwaardelijke capitulatie. Het Belgische leger
heeft daarmede op den dag van heden de wapens neergelegd
en opgehouden te bestaan.
De Fransche minister-president Reynaud heeft vanmorgen
een radiorede gehouden. Hij verklaarde, dat het Belgische leger
dat zich vanmorgen om vier uur in den sector ten Noorden van
Duinkerken bevond, den weg geopend heeft voor dep inval der
Duitsche pantser-divisies.
Voorts verklaarde Reynaud, dat de Koning van België de
wapenen heeft neergelegd. Reynaud verklaarde verder: Thans
moeten wij vertrouwen op onze soldaten en leiders, die het
totale blok van het front vormen. Wij zullen de Somme-linie
houden en eveneens de linie aan de Aisne.
Vóór bovenstaande zoo uiterst belangrijke
berichten ontvingen wU nog volgende
m< dedeellngen
In het frontbericht, door het D.N.B. ge
publiceerd als commentaar op het Duit
sche legerberlcht van gisteren, heet het:
De algemeene Indruk Is. dat de dag der
beslissing voor de In het Belglsch-Fransche
gebied opgesloten tegenstanders onverbid
delijk naderbij komt BU de laatste ge
vechten biukt, dat de Engelschen nog
steeds als voornaamste doel hebben over
het Kanaal nog zoo veel mogelUk troepen
naar Engeland terug te brengen De wan
hopige tegenstand der Engelschen, zooals
bijvoorbeeld In Calais, dient alleen tot dek
king van de Inschepingspogingen. Het ver
voer met schepen binnen het bereik van
het Duitsche luchtwapen ls echter een
moeilijke taak. De uitvoering elscht tUd en
brengt zeer zware verliezen.
De Franschen hebben minder belang bij
het Kanaal. ZU trachten hun troepen steeds
nog tot tegenaanvallen te lelden en hebben
kortelings vooral hun Koloniale regimenten
ln het veld gebracht voor doorbraakpogin
gen. Deze vruchteloozc aanvallen stortten
echter alle ln het Duitsche vuur Ineen.
Zeer kenmerkend voor de Duitsche supe
rioriteit zUn de ln het legerberlcht vermel
de buitengewone successen van twee Duit
sche officieren. Het feit, dat een pantser
auto een torpedojager ln brand schiet, ls
ln de krUgsgeschledenls nog niet opgetee-
kend. Evenals het Duitsche afweergeschut
- van het vliegtuig tot den pantserwagen
en liet vUandelUk oorlogsschip steeds
grootere en voor dit wapen oorspronkclük
niet bepaalde doelen heeft gevonden en ge
troffen, evenzoo toonen zich dc Duitsche
pantserauto's ln den strijd met de zee-
trUdkrachten ook van een onvermoeden
kant.
Een pendant hiervan vormt de prestatie
van een luitenant der pantserafweercom-
pagnle van een infantertereglment. onder
wiens doelbewuste vuren de aanval van 11
vijandelijke pantserwagens Ineenstortte,
nadat de helft der pantserwagens kapot
geschoten en de rest bulten gevecht ge
steld was Het betreft hier de prestatie van
een enkel stuk pantser-afweergeschut. Dit
voorbeeld doet de vernietiging vermoeden,
waaraan de vUandelUkc pantserstrljd-
krachten zich bloot stelden, toen zU stieten
op de massa der Duitsche pantserafweer-
wapens.
..Wie Calais bezit, heeft den sleutel tot
Engeland," zoo verklaarde men van bevoeg
de Duitsche militaire zijde tegenover het
DN.b. In 1914 kon Engeland met de hulp
van zijn bondgenooten, Frankrijk en België,
de bedreiging van Calais door de Duitschers
nog ternauwernood afwenden. De tegen
woordige toestand, aldus zelde men verder,
is voor Engeland aanzienlijk moeilijker. Het
vooruit schuiven van het Duitsche front tot
de Fransche kust beteekent. dat de tegen
stander van zijn basis op het vasteland ver
drongen wordt niet alleen, maar ook, dat,
met het oog op de kracht van de Duitsche
luchtmacht, de beheerschlng dezer voor
Engeland vitale toevoerroute Ineenstort
en daarmede, dat de Theems wordt uitge
schakeld voor het scheepvaartverkeer it
het Kanaal. Londen, als de grootste haven
met de hoogste capaciteit, die 40 procent
van den geheelen Engelschen invoer ont
ving, zinkt daarmede practisch terug tot
onbeduidendheid. Het gevolg daarvan is een
verdere overbelasting der Westelijke Engel-
sche havens, welker capaciteit reeds geheel
gebruikt wordt.
Alle buitenlandsche militaire vloot-ex-
perts, die zich in den laatsten tijd ln de
buitenlandsche pers hebben uitgelaten over
de ontwikkeling der gebeurtenissen, waren
het er, zoo zegt men verder, over eens, dat
de bezetting der Fransche Kanaalkust en
dc havens Duinkerken, Calais en Boulogne
door de Duitsche troepen een doodelljke,
Voorts zelde Reynaud nog:
„Ik moet het Fransche volk heden,
ln een zeer ernstig uur, mededeeling
doen van hetgeen in den afgeloopen
nacht Is geschied. In het Noorden
strijden wij sinds dagen met alle kracht
tegen het Duitsche leger. Sinds den
14en Mei hadden de Duitschers het
leger der geallieerden in twee groepen
gesplitst, een ln het Noorden en een ln
het Zuiden. In het Noorden streed het
derde geallieerde leger, dat was samen
gesteld uit Franschen, het Britsche
expeditiecorps en Belgen, onder het
operbevel van Blanchard.
Het Belgische leger heeft vannacht,
op bevel van zijn Koning, gecapituleerd.
Achttien dagen geleden richtte de ko
ning zich tot ons. Thans heeft koning
Leopold III de wapens neergelegd. Hij
heeft dit besluit genomen tegen den
eenstemmigen wil van het ministerie".
De Duitsche bladen publiceeren het
bericht van de capitulatie van het Bel
gische leger met de volgende toevoe
ging: Duitschland gedenkt fn dit uur
zijn dappere soldaten, die met een voor-
beeldigen strijdgeest zonder eenige te
rughouding versterkingen.omver liepen,
die tot de sterkste der wereld behoor
den. Het geheele Duitsche volk ziet met
een gevoel yan diepe dankbaarheid en
onbedwingbaren trots op naar de troe
pen, die zulke schitterende wapenfeiten
hebben volbracht en deze capitulatie
hebben afgedwongen.
onmiddelUjke bedreiging van Engeland zou
vormen, omdat de Duitsche luchtmacht van
hieruit over de kortste trajecten voor aan
vallen op Engeland beschikt. Verder wordt
gewezen op het groote voordeel, dat ver
korte trajecten voor de luchtmacht ver
mindering van het brandstoffenverbruik en
daardoor weer de mogelijkheid tot vergroo
ting van den bommenlast met zich bren
gen. Bovendien maakt die verkorting het
mogelijk, dat in plaats van eens meermalen
per dag tot actie kan worden overgegaan.
De snelle bezetting der belangrijkste Ka
naalhavens, Boulogne en Calais heeft tot
gevolg gehad, dat de mogelijkheid van In
scheping der nog op Franschen grond staan
de Britsche troepen sterk verminderd ls.
Uit mededeelingen van Duitsche waarne
mers is bekend, dat de Engelschen in alle
havens aan het Kanaal betrekkelijk veel
scheepsrulmte voor het wegvoeren der troe
pen naar Engeland gereed gehouden had
den. Dat ls de reden voor den taaien tegen
stand bij Calais. Indien er thans nog Engel-
sche troepen ln Noord-Frankrijk zyn, is dat
eenvoudig zoo te verklaren, dat zij niet
meer alle op de gereed gehouden schepen
konden terugkeeren. De Duitsche lucht
macht heeft aan de nog in het vijandelijke
gebied gelegen havenwerken aan de
Door dc capitulatie van het Belgische leger zijn de Duitschers thans in het bezit van
de Noordzeekust vanaf ruim halverwege Noorwegen via Denemarken, Duitschland,
Nederland, België, Frankrijk tot aan de uitmonding van de Somme bij Abbeville en
bedreigen dus Engeland rechtstreeks.
De Duitschers staan te land thans aan de Somme en de Aisne.
Fransch-Belgische kust ernstige schade
toegebracht. Bovendien echter heeft zij
batterijen, die op de frontlijn vuurden, tot
zwijgen gebracht en groote oppervlakten
bosch, waarin dichte troepenconcentraties
van den tegenstander gemeld waren, in
brand gestoken.
De Noord-Itallaansche bladen beschou
wen de doortwaak bij Yperen en den
gestadlgen opmarsch der Duitsche troepen
langs de Kanaalkust als verdere beslissende
operaties tot vernietiging der Ingesloten
geallieerde legers en als een directe bedrei
ging van Engeland.
De „Corriere della Sera" schrijft dat de
beheerschlng vap het Kanaal door Enge
land afgeloopen is. De laatste nog niet be
zette Kanaalhavens zijn onbruikbaar ge
maakt. terwyi aan den overkant van het
Kanaal op Engelschen bodem Dover. Fol
kestone en Ramsga/te in vlammen staan.
De storm richt zich onverbiddelijk tegen
Engeland. Dit ls het militaire gevolg van de
geweldige historische gebeurtenis, de ver
overing van Calais, waardoor zij den sleutel
van Engeland in handen hebben.
De Popoio d'Italia schrijft dat de verove
ring van Calais een historische revolutie
beteekent. Teneinde de geweldige draag
wijdte van de gebeurtenissen te begrijpen,
ls het voldoende er aan te herinneren, dat
de Duitschers van 1914 tot 1918 de uiterste
pogingen ln het werk hebben gesteld om
dit doel te bereiken. De verovering van Ca
lais bewijst tevens dat de omslngellngsrlng
om de geallieerde legers onverbiddelijk ge
sloten wordt. Het oogenblik, waarop de in
gesloten geallieerde divisies zich zullen
moeten overgeven of vernietigd zullen zijn,
is niet ver meer.
BINNENLAND.
Benoemingen in verband met den weder
opbouw (Binnenland. 2de Blad).
Verkoop van koffie en thee tijdelijk stop
gezet (Binnenland, 2e Blad).
Voorschriften inzake tabak en tabaks
producten (Binnenland. 2e Blad).
Bedrijven mogen niet worden stopgezet
(2e Blad).
BUITENLAND.
Het Belgische leger heeft zich overgegeven
(le Blad).
De bezetting van Calais een gevaar voor
Engeland (le Blad).
De gemotoriseerde oorlog (le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
HET GEBRUIK VAN DEN MOTOR.
De Frankfurter Zeitung keert zich tegen
de thans veelvuldig gehoorde bewering, dat
de motor voor den ontzaglijken ommekeer
in de kunst van het oorlogvoeren verant
woordelijk te stellen is. In den zomer van
1918 hebben de Duitschers ervaren, dat de
vorderingen van de techniek niet voldoen
de zijn om de strijdwijze Ingrijpend te wij
zigen. Maarschalk Foch beschikte toen over
een overmacht ln aantal en materiaal ge
lijk ln de krijgsgeschiedenis zelden voorge
komen is Toen reeds bevonden zich in
zijn troepen talrijke eskaders vliegtuigen
en pantserwagens, onvergelijkelijk meer
dan de Duitschers toen mochten hopen te
bezitten Nochtans zette hy ln groote lijnen
den strijd in de vormen van zijn voorgan
gers voort: bestorming van de vijandelijke
stellingen, vergruizelen van de loopgraven,
terugdringen van de tegenpartij.
Er wordt nu gezegd dat, gelijk de uitvin
ding van het buskruit de wereld van de
ridderschap vernield heeft, thans die van
den motor de democratlsch-kapitalistische
staten zal vernielen. De Frankfurter Zei
tung stelt hiertegenover, dat de ridder
schap ten gevolge van politieke, economi
sche en in de eerste plaats geestelijke fac
toren is ondergegaan. Zoo ziet het blad nu
een nieuwen geest, die zich een middel ten
nutte maakt, dat de westelijke mogendhe
den op groote schaal hadden kunnen fa-
briceeren. Twintig jaar bestreden politici
en vaklieden de vermeende overheerschen-
de beteekenis van pantserwagens.
De kunst was het. dat wapen in zich op
te nemen, daarnaar een weermacht op te
bouwen, vliegtuigen en pantserwagens sa
men te laten oefenen in den aanval tegen
versterkingen, om zoo te zeggen erin te
denken. Met het rekenende verstand was
dit niet te bereiken, er bleef een risico,
allen oefeningen ten spijt Daarom is het
bevreemdend, dat de westelijke landen alle
schuld op de fouten van dezen of dien
werpen. Volgens deze redeneering is het
logisch, dat de Franschen generaal Wey-
gand hebben teruggeroepen, die met zijn
heele denken in de taktiek van den we
reldoorlog zit.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn, dat Prins
Wilhelm van Pruisen, oudste zoon van den
voormaligen Duitschen kroonprins. 13 Mei
aan het front ernstig gewond en Zondag
JJ. in een veldlazaret overleden ls. Vermoe
delijk wordt hij morgen te Potsdam bijge
zet. Prins Wilhelm van Pruisen was eerste-
luitenant en compagniescommandant in
een regiment infanterie. Reeds in 1939 was
hij met het ijzeren kruis eerste en tweede
klasse begiftigd.
Vier Juli as. zou prins Wilhelm 34 Jaar
zijn geworden. Volgens het gebruik van
het huis Hohenzollern werd hy op zijn
tienden verjaardag formeel bij het leger
Ingedeeld, maar wegens de omstandighe
den kwam het niet tot een actieve dienst
neming. Later studeerde hy te Bonn. waar
hy lid was van het corps „Borussia". waar
toe ook zün vader en grootvader behoord
hebben. Hij had de reputatie een goed
schermer te zyn. Tot 1929 studeerde hy te
Bonn; vervolgens zette hy zyn studiën te i
Koningsbergen voort. Hier Weef hy tot
1932 en ging zich toen aan den landbouw
wyden.
In April 1933 verloofde hy zich met Do
rothea van Salviati te Bonn, die hy reeds
in zyn studententyd had leeren kennen,
zy is een afstammelinge van een oud Ita-
liaansch geslacht. Reeds by zyn meerder
jarigheid had de prins verklaard, dat hy
voor h?t geval hy een huweiyk zou aan
gaan, dat in stryd was met de huiswetten
van het koninkiyk huis, van alle uit zyn
geboorte voortspruitende rechten afstand
zou doen. Door zyn huweiyk met Dorothea
van Salviati. dat op 3 Juni 1933 te Bonn
gesloten werd, was dit een feit geworden.
Steeds verder grijpt in Engeland de angst
voor parachute-troepen om zich heen. Zoo
werden ln Stanmorecommor, (Middlesex'
groote Engelsche troepenafdeelingen gealar
meerd. omdat daar valscherm troepen zou
den zijn neergekomen. De yverige nasporin
gen leidden slechts tot het vinden van een
weerballon, welke werd ..buitgemaakt" na
met duizenden kogels doorzeefd te zyn.
By het Clapton-stadion in Hackney werd
een man bdj vergissing voor een parachute
springer aangezien. Hy werd door talrijke
vrouwen bijna doodgeslagen en geschopt,
waarna politie-agenten hem bevrijdden.
(DJ(B.).
DE VOORLICHTING VAN HET
ENGELSCHE VOLK.
Het Zweedsche blad. de „Dagens Nyheter",
publiceert een bericht van zyn Londenschen
correspondent, waarin de nadruk wordt
gelegd op de gebrekkige en onbetrouwbare
voorlichting der Engelsche openbare mee
ning over de militaire operaties in België
en Frankrijk. De voorlichting werkt, zoo
gaat het bericht verder, alsof voor de En
gelsche openbare meening een gordyn ge
hangen wordt voor den oorlog ln Frankrijk.
Men kan zich over den feiteiyken toestand
geen meening vormen. Kenmerkend voor
den toestand ls overigens dat de militaire
medewerkers van de Engelsche bladen zich
in den laatsten tyd van lederen commen
taar hebben onthouden. Het meest opval
lende is, dat de Engelsche openbare mee
ning tot het inzicht gekomen is. dat nu
alles met razende snelheid gebeuren moet.
Een Engelschman heeft tegenover den
correspondent verklaard: „De tyd heeft
niet. zooals de Engelsche leiders het volk
steeds verzekerd hebben, vóór. doch tegen
Engeland gewerkt".
By het passeeren van de Schelde naby
het kasteel E&igem door een regiment in
fanterie, werden Britsche oorlogsplannen
buitgemaakt, die een inzicht geven in de
voorbereidingen van de Engelschen voor
een opmarsch naar Duitschland door Bel-
gie Het D.N3. heeft een verslag ontvan
gen, waarin de nadere omstandigheden,
waarin deze plannen in Duitsche handen
zyn gevallen geschilderd worden en welke
tevens een aan vullend bewys vormen voor
de Britsch-Belgische samenwerking.
In den loop van den stryd op dit punt
