LEIDSCH DAGBLAD - Eersfe Blad
Dinsdag 21 Mel 1940
Laon door de Duitschers bezet
Goering voor de Duitsche pers
RECHTZAKEN
Fransche tegenaanvallen afgeslagen
Britsche troepen terug
naar het Kanaal.
Duitsche militaire
beschouwing.
Luchtaanvallen op
Duitsch gebied.
Aanvalsplan is van den Fuehrer
ln Frankrijk
Uit Noorwegen
Verspreide berichten
Nederland, dat den moed en de trouw, door
zijn zonen ln de dagen van den oorlog be
toond, nooit zal vergeten.
In de strijdmakkers, die hier hun laatste
rustplaats vinden, eeren wij alle officieren,
onderofficieren en minderen, die hun leven
voor Nederland hebben gegeven. De Neder-
landsche weermacht weet den moed en de
organisatie van den tegenstander te respec
teeren. Doch aan dit graf van Nederland-
sche soldaten is het mijn taak. hulde te
brengen aan het taaie verweer van de
Nederlandsche verdedigers; aan de geest
kracht en moed. die zij hebben getoond bU
de verdediging van hun vaderland.
Zij, die violen, hebben hun bloed niet
tevergeefs g&fferd. ZIJ hebben de eer van
de Nederlandsche weermacht zij hebben
de eer van hun land hoog gehouden. Voor
de gezinnen en voor de ouders moge het
een troost zijn. te weten, dat zij als goed-
Nederlandsche mannen hun plicht hebben
gedaan in den strijd. Toen de loop der
omstandigheden den oorlog over den
Nederiandschen grond bracht, hebben zij
met opgewektheid allee gegeven, omdat hun
land hen riep.
De weermacht en het Nederlandsche volk
bidden, dat God hun nabestaanden de
kracht moge geven om hun zware smart te
dragen Wij zijn met hen. zooals wij in onze
gedachten steeds zijn bij de strijdmakkers,
die den dood vonden.
Kracht putten wij uit de zekerheid, dat
wij trouw zijn geweest aan onzen Neder
iandschen plicht.
Spr. besloot zijn afscheidsgroet met een
couplet van het Nederlandsche volkslied
Vervolgens werden namens de Duitsche
weermacht twee groote kransen van spar-
retakken en aronskelken met een lint in
de Duitsche kleuren neergelegd op de gra
ven. een krans op een Duitsch én een krans
op een Nederlandsch graf
Nadat de officieren van beide weermach
ten elkander de hand hadden gedrukt, was
deze treffende plechtigheid ten einde.
LANGS DE IJSSELL1N1E.
De tocht voerde ons vervolgens via Wage-
ningen. dat de sporen van den strijd nog
draagt, naar Arnhem. Toen de Duitsche
troepen hier waren aangekomen, na bij
Westervoort een pontonbrug te hebben ge
slagen. hadden zU de overgave van
Utrecht geëischt. Na den val van den
Grebbeberg Is deze inderdaad gevolgd.
Hoewel de bruggen bij Westervoort wa
ren opgeblazen, hebben de Duitsche .roe
pen. na het geschut van het fort tot zwij
gen te hebben gebracht, hier weinig opont
houd gehad.
De tocht ging vervolgens langs den
IJssel, waar talrijke, al dan niet gecamou
fleerde. bunkers werden waargenomen Alle
bruggen over deze rivier zijn door de onzen
vernield om den Dultschen opmarsch zoo
veel mogelijk te vertragen. Op den verde
ren tocht, van Zutphen naar Amersfoort,
was van sporen van gevechtshandelingen
geen sprake: het leven gaat hier zijn ge
wonen gang en het landschap is vredig.
Slechts bij Amersfoort ontwaart men ver
sperringen en versterkingen, doch kenne
lijk heeft men deze niet behoeven te ge
bruiken.
De eindindruk van 'den tocht is deze,
dat op slechts weinig plaatsen in het
betrokken gebied gestreden is. Waar
gestreden is, draagt het landschap
natuurlijk daarvan dc sporen, daar
tot eer van beide weermachten met
groote felheid ls gestreden, doch de
verwoestingen vallen, evenals de ver
liezen, mede.
Een groote druk zal hiermede zijn
afgewend van de bevolking, die uit de
geruchten moest afleiden, dat de ver
nielingen en de verliezen zeer groot
waren.
Het oppercommando der Duitsche
weermacht maakt bekend:
Duitsche troepen hebben gisteren
Laon bestormd. Op de citadel van Laon
waait de Duitsche oorlogsvlag. Bij den
opmarsch van Laon naar het Zuidwes
ten werd het Oise-Aisnekanaal be
reikt.
De poging van sterke Fransche
krachten, die door het opdringen der
Duitschers naar Doornik en Kamcrijk
in den sector Valencicnnes-Maubeuge
in een zak waren geraakt, om naar het
Zuiden en Zuidoosten op te dringen,
werd verijdeld. De Franschen leden
hierbij zware verliezen. De aanval met
pantserwagens welken de Franachen
ondernamen bij Laon in Noordelijke
richting werd verijdeld, waarbij op
nieuw de superioriteit aan het licht
trad van het Duitsche luchtwapen te
genover de logge Fransche oorlogs
machine.
Ten Noorden van Reims aan de Aisne
zijn inmiddels weer sterke Duitsche
krachten opgemarcheerd. Het Duitsche
luchtwapen deed zich sterk gelden op
de achterwaartsche verbindingen,
waartoe ook behooren de zeewegen van
de Belgische en Fransche kust naar
Engeland. Het schepenkerkhof rondom
Engeland heeft de laatste dagen een
aanzienlijke uitbreiding ondergaan.
In België werd de achtervolging van den
vijand voortgezet en ln Noord-Frankrijk
ging de Duitsche opmarsch verder. De
Belgen bieden op den Noordelijken vleugel
tegenstand en weren zich dapper. Ook de
Franschen doen zich bij den afweer van
aanvallen en bij tegenaanvallen flink gel
den Daarentegen was er de belde laatste
dagen van de Engelse hen nog nauwelijks
iets to bespeuren; de toenemende militaire
beweging in de havensteden doet vermoe
den. dat de Engelschen zich van het vaste
land op hun eilanden willen terugtrekken,
zoolang zij nog kans hebben over te steken
De Britsche legereenheden die bepaalde
sectoren van de Maglnotllnie bezet hielden,
zijn. naar het D.NB. verder verneemt, ter
stond na het begin van het Duitsche offen
sief teruggetrokken en per snelste gelegen
heid vervoerd ln de richting van de kust
van het Kanaal. Om bepaalde redenen
moest deze beweging zoo mogelijk heime
lijk en ln hel duister geschieden. Onder de
bevolking van Lotharingen ging echter al
gauw het gerucht, dat de troepen der bond-
genooten aftrokken In verscheidene dor
pen en steden ontstonden bij het vertrek
der Engelschen vijandige betoogingen. Hier
en daar moesten politie en Fransche mili
tairen optreden om de menigte te versprei
den en aan de pijnlijke incidenten een eind
te maken.
Van militaire zijde zijn aan het D. N. B.
toelichtingen verstrekt op de ontwikkeling
der operaties aan het Westelijk front. Vol
gens deze toelichtingen toont het totale
beeld van den elfden dag van het offensief
ln het Westen den volgenden toestand:
1. In België en Nooixf-FrankrtJ'k bevinden
zich de Duitsche troepen ln scherpe ach
tervolging van den deels terugtrekkenden,
deels vluchtenden tegenstander.
2. De bij Valenciennes en Maubeuge on
dernomen eerste ultbraakpoglng der naar
het Zuiden terugwijkende Bclglsch-Fran-
sche legers is mislukt. Men kan reeds thans
zeggen, dat er ditmaal geen „wonder aan
de Marne" zal zijn, waaraan, zooals men
weet. generaal Wcygand een belangrijk aan
deel heeft gehad
Met het bereiken van den bovenloop van
de Schelde staat de Noordelijke vleugel van
de Duitsche weermacht ln het Westen nog
slechts 30 km. van de Belgische kust bij
Oostende.
Des te begrijpelijker is het. dat thans de
Engelsche troepen ln snelle marschcn naar
de havens aan het Kanaal trekken. Eerst
thans wordt ook bekend, dat de Engelsche
troepen in de Maglnotllnie reeds bij het
begin van het Duitsche offensief ln het
Westen op 10 Mei \yeggetrokken werden en
des nachts in de havens aan het Kanaal
heimelijk werden verscheept.
Reeds Zondag werd er op gewezen, dat
opmarschen van geallieerde troepen vit
Midden-Frankrijk naar het Noord-Oosten
verwictlt moesten worden om het uit Bel
gië terugtrekkende Bclglsch-Fransche leger
te ontlasten. De eerste van deze tc verwach
ten opmarschen is intusschen voltrokken en
reeds afgewezen.
Met Luik en Namen zijn de laatste steun
punten in België, in den rug van het op
dringende Duitsche front, gevallen en ls
bovendien een der belangrijkste aanvoer-
wegen, n.l. door het Maasdal, voor de strij
dende troepen vrij geworden
Over het algemeen bestaat de indruk, dat
de Engelschen. tengevolge van de dagelljk-
sehe verliezen aan scheepsmateriaal door
het Duitsche luchtwapen, thans hun oor
logsschepen zooveel mogelijk van de Bel
gisch-Fransche kust terugtrekken. Te za-
men met de reeds hierboven vermelde ver
schepingsbewegingen van Engelsche troe
pen uit Frankrijk, kan hieruit geconclu
deerd worden, dat den Engelschen thans
Inderdaad de Fransche grond te heet is ge
worden.
Het D.N.B. meldt: gisternacht hebben
vijandelijke vliegers bij Salzbergen laan de
Eem.M bommen uitgeworpen. Daarbij wer
den boerderijen getroffen. Ook viel een bom
ln een kamp van krijgsgevangenen. Drie
gevangenen werden gedood, verscheldenen
gewond.
Tusschen Muenster en Hannover had. ge
lijk gemeld, eveneens een bombardement
plaats van een gevangenkamp. Daarbij
kwamen 17 gevangenen om het leven.
EEN' TWIST OP NIEUWJAARSDAG.
De Utrechtsohe rechtbank veroordeelde
hedenmorgen den SO-Jarlgen grondwerker
A de O. uit Jaarsveld, die op Nieuwjaars
dag na een noodlottlgen twist zijn broer
Johan met een Jachtgeweer doodschoot, tot
een gevangenisstraf van 3 Jaar met aftrek
van den ttld ln preventieve hechtenis door
gebracht.
Bij de behandeling van deze zaak had de
officier van Justitie, drie weken geleden, een
gevangenisstraf geëischt van vier Jaar.
Verdachte was op Nieuwjaarsdag met zijn
schoonvader aan het drinken geslagen. La
ter op den dag was hij ln het dorp zijn broer
tegengekomen, dien hij had uftgenoodlgd
met tun vrouw bU hem thuis op gez-Ulge
wijze den avond door te brengen, om met
een borrel een oude veete te beslechten
Het gezelschap deed zich te goed aan
sterken drank, waarna spoedig een hand
gemeen ontstond Aanvankelijk raakten de
vader en het slachtoffer met elkander
slaags met blerfleschjes waarna verdachte
naar bulten snelde en ln de achter de wo
ning gelegen schuur een geladen gewc*
greep. Toen zijn broer, die hem achter
volgde, ln de achterdeur van de wonln
verscheen, schoot hi) hem, volgens eUn ver
klaring uit noodweer, neer.
UTRECHTSCHE BANKDIRECTEUR
STAAT TERECHT.
In Februari J.l. werd te Utrecht gearres
teerd de commisslonnalr in effecten J. K
directeur van de firma A. Bbeilng en Oo te
Utrecht, die er van beschuldigd werd. zich
effecten en andere geldswaardige papleren
te hebben toegeëigend.
Verdachte bekende, dat hij om zijn eigen
rekening te dekken, een bedrag van ruim
f. 100.000 had gebruikt van gelden, die hem
door sijn cliënten waren toevertrouwd.
Als getuige werd gehoord een der gedu
peerden. de 65-Jarlge rentenier C. uit Den
Dolder. die verklaarde ruim f.47 000— aan
effector, en papleren onder berusting van
verdachte te hebben gegeven
Vervolgens gef de bewindvoerder, mr. M.
H de Boer als getuige gehoord, een korte
uiteenzetting van de feiten.
De officier van Justitie elschte tegen ver-
dartite een gevangenisstraf van één Jaar.
met aftrek van den tijd ln preventieve
hechtenis doorgebracht.
Uitspraak over 14 dagen.
Ter gelegenheid van een kort verblUf ln
Berlijn heeft generaal-veldmaarsehalk
Goering gisteren het woord gevoerd voor de
Duitsche pers. waarbij hU vrijmoedig ant
woord gaf op actueels vragen, dl» ln grooten
getale uit alle kringen des volks tot hem
werden gericht.
Allereerst sprak de generaal-veldmaar
sehalk over de valschermtroepen, waarbij
hU uiteenzette, dat die sedert Jaren een
nieuwe eenheid van het luchtwapen vorm
den Zi) behooren tot de Duitsche lucht
macht en dragen het uniform van het
Duitsche luchtwapen Het I» een lnfamle te
beweren, dat parachutisten in verkleedin
gen afgeworpen *Un. Wanneer dus val
schermtroepen gevangen worden genomen,
zullen alj volkenrechtelijk precies zoo be
handeld moeten worden als alle andere
krijgsgevangen soldaten. Wie daartegen een
iergrljp pleegt, moet verwachten, dat mot
de scherpste represailles zal worden inge
grepen
Ieder geval, waarin tegen leden der
valscbermtroepen niet volgen* oorlogs
recht en oorlogegebrulk wordt opgetre
den, sal uiterst pijnlijk worden onder
zocht en voorbeeldig worden bestraft.
Voortgaande prees de generaal-veld
maarsehalk dt prsetatlei dar uit dt lucht
gelande troepen, die ln den rug der vijan
delijke stellingen de hoofdpoort ln de
vesting Holland hebben weten open te
houden
Op de vraag, hoe het mogelUk ls ge
weest, dat het Dultsohe luchtwapen ln zoo
ongeloofelljk korten tijd de superioriteit In
de lucht kon verwerven op de Westelijke
tegenstanders, antwoordde de generaal-
veldmaarschak kort. „Het ligt mij niet, zoo-
al: mijn collega's ln Engeland en PrankrUk
doen, met groote woorden te spreken over
de ontzaglijke successen van het luchtwa
pen Ons luchtwapen doet zijn plicht. Niet
met woorden, maar met daden heeft het d."
superioriteit in de lucht verworven Deze
superioriteit ln de lucht zal het behouden."
Vervolgens schetste de generaal-veld
maarsehalk de prestaties van de Dulteche
weermacht In de laatste tien dagen ln de
gevechten bi) het doorbreken van de vijan
delijke tegenstandsllnles.
Het Dultsohe volk. zoo zeide hU, weet, dat
het ook hier de Fuehrer ls, die deze suc
cessen heeft mogelUk gemaakt. ZUn geniale
leiding heeft de basis gelegd voor alle suc
cessen. Het Dultsohe volk kent zijn
Fuehrer. De geweldige kracht van de Duit
sche volksgemeenschap ls zijn werk
Met onophoudelijk denken en ontwerpen
van plannen heeft de Fuehrer het geniale
vcldtochtspJan ontworpen als zijn oerelgen
werk, dat ln enkele dagen onze legers tot
dloht bU de kust heeft gebracht en dat
overal, waar onze weermacht toeslaat, vij
andelijke stellingen bedwingt.
De sport geheel vrij
Naar wij vernemen zal de be
oelening van alle sporten ge
heel vrij zijn.
Ook het gebruik van wape
nen voor zoover deze op sport
betrekking hebben, ais floret,
schermsabel, is geenszins ver
boden.
Vooral de arbeiders, die gespeciallseerden
arbeid verrichten in de bewapeningsindu
strie, worden gewaarschuwd hun post niet
te verlaten. De autoriteiten hebben gedreigd
met een onbarmhartig optreden.
Zondag ls een reeks werklieden gearre
steerd, die geen gevolg hebben gegeven aan
het voorschrift, dat wapenindustrieën ook
des Zondags werken. Ecnlge uren na het
optreden van den nieuwen minister van
blnnenlandsche zaken, Mandel, was een
préfect afgezet en de voornaamste functie
der Sureté Nationale gewijzigd.
De pers etscht de scherpste maatregelen
tegen het verspreiden van geruchten en
verwijt de averheid, de paniekstemming
nog tc hebben gevoed, door b.v. in Parijs
plotseling het taxi- en autobusverkeer te
hebben stopgezet, auto's te hebben opge
vorderd en straten te hobben afgesloten,
zonder het publiek eenlge verklaring te
geven.
Hoezeer men het tempo der bewapening
wil verhoogen blijkt wel daaruit, dat men
onverwijld de uit België gekomen vluchte
lingen in de wapenfabrieken wil laten wer
ken.
Van vandaag af zullen alle Parijsche dag
bladen slechts ln twee pagina's verschij
nen,teneinde zooveel mogelijk te besparen
op het paplervervoer.
VERTROUWEN OP WEYGAND.
Het D.N.B. meldt uit Parijs:
De benoeming van generaal Weygand tot
opperbevelhebber van alle geallieerde troe
pen, wordt met instemming begroet. De
bladen wijzen op de vaderlandsliefde van
Weygand, die, nu de slag woedt, de gewel
dige verantwoording op zich neemt van het
opperbevel en het hoofd moe. bieden aan
een toestand, die door allen als gevaarlijk
gekenmerkt wordt. Dc pers spreekt haar
vertrouwen alt, dat het aan Weygand. die
tijdens den vorlgen oorlog de rechterhand
van Foch was en buitengewone strategische
en tactische kwaliteiten bezit, gelukken
zal. het gevaar te verdreven en het opruk
ken der Duitsche troepen te stuiten
Zeer gunstig lulden voorts de commen
taren over de benoeming van ;harles Roux
tot chef van de Fransche diplomatie,
waarbij de bladen uiting geven aan de
hoor», dat het vertrek van Léger aan de
Qua! d'Orsay moge lelden tot een volkomen
wijziging van de methoden en richtsnoeren
der Fransche bultenlandsche politiek.
ONGEDISCIPLINEERDE ARBEIDERS.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt voorts
nog:
De voornaamste zorg van de Fransche
regeering is behalve de militaire toestand,
de stemming onder de bevolking. Verschil
lende oproepen worden uitgevaardigd,
waarin de regeering de bevolking bezweert
rustig te blijven en vooral de paniekstem
ming niet nog te verhoogen door willekeu
rig vluchten naar het binnenland.
Gistermiddag werd een uiterst scherpe
waarschuwing uitgevaardigd tegen het feit,
dat personeel of eigenaars, lndustriebedrij-
ven in den steek laten, zonder daartoe toe
stemming van de overheid te hebben.
MISLUKTE ENGELSCHE AANVAL
OP BERGEN.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
De Britsche radio meldt, dat Engelsche
gevechtsvliegtuigen ln den nacht van 18 op
17 Mei een aanval op Bergen ondernomen
hebben en de laatste Dulteche motorolie-
tanks in de lucht hebben laten vliegen.
In werkelijkheid zijn de Engelsche Lock
heed bommen werpers, die in den nacht
poogden Bergen aan te vallen cn bommen
uitwierpen, door het actieve Duitsche lucht
doelgeschut, dat ook bij Bergen intusschen
aanzienlijk versterkt kon worden, zoo in de
war gebracht, dat zij al htm bommen zon
der ultoondcring nog boven zee uitwierpen.
In den ochtend poogden toen drie Bristol
Blenhelm-vltegtulgen een tweeden aanval.
Deze vliegtuigen werden door Duitsche
Jachtvliegtuigen aangevallen. Vóór echter
de Duftoche vliegtuigen hen op schoten f-
stand konden naderen, waren de Britsche
bommenwerpers reeds gevlucht zonder een
enkele bom te hebben uitgeworpen.
ZWARE BRITSCHE KRUISER
GEKAPSEISD.
Duitsche verkenningsvliegtuigen hadden,
zooals reeds gemeld, aan de Nooreche kust
in de buurt van Bodö een zwaren Engel
schen kruiser op een klip waargenomen.
Het schip maakte slagzij. De Duitsche ver
kenners hebben titans kunnen waarnemen,
dat deze zware kruiser gekapseisd is.
(.D.N.B.)
KERKGANGERS IN LONDEN MOETEN
GASMASKERS BIJ ZICH HEBBEN.
Ny» Dxrllfft Allehand* melstt uit Londen.
dat krachtens voorschrift, kerkgangers
thans gasmaskers t>U zich moeten hebben
Gisteren zUn machinegeweren opgesteld
voor het gedenkteekon van de gesneuvelden
uit den vorlgen oorlog. Voorts meldt het
blad dat thans voortdurend lasaret-trelnen
met talrijke gewonden ln Londen aan
komen. IDSJ.I.
AMERIKA WIL GRONDSTOFFEN
KOOPEN.
President Roosevelt heeft gisteren liet
Congres versoeht onmiddellijk 15 mlllloen
dofflsr ter beschikking te stellen voor den
aankoop van grondstoflen, welke van groot
belang zijn voor de landsverdediging, zooals
mangaan tin. chroom Het congres had
voor dit doel reeda 13.5 mlllloen beschik
baar gesteld
Vijfhonderd prominente Amerlknaneche
wetenschapsmannen, onder wie twee Nobel
prijswinnaars hebben ln een petitie Roose
velt opgeroepen den vrede voor de Ver-
eenigdt Staten te behouden. (D.N.B.).
TURKIJE HEFT VERBOD VAN
ZONDAGS ARBEID OP.
De Turksche ministerraad heeft met het
oog op den huldigen toestand besloten tot
di opheffing van het verbod van arbeid op
Zondag en de Invoering gelast van door
gaanden arbeid ln alle bedrijven, alsmede
de Invoering van aanvullende arbeidsuren.
JAPANSCHE MISSIE TE ROME
AANGEKOMEN.
Een Japansche missie, die onder leiding
staat van ambassadeur Sato, en waartoe
talrijke vertegenwoordigers van politiek.
Industrie, handel, bedrijfsleven en finan
ciën behooren, ls ln Rome aangekomen.
Prominente persoonlijkheden van staat en
partij, onder leiding van den minister van
buitonlandsohc zaken, graaf Ctano, en den
partijsecretaris, minister Mutl. waren ter
verwelkoming op het station aanwezig. BU
het verlaten van het station en onderweg
naar het hotel weiden de Japansche gasten
door een groote menschenmenlgte met
levendige sympathiebetuigingen begroet.
De bladen wijzen er op, dat Italië en
Japan dezelfde doelstellingen nastreven,
nj. levensruimte voor hun geboorte-over-
sdhot en grondstoffenmarkten, om hun
arbeidzame bevolking voldoende werk te
verzekeren
2—1