Aan het Westelijk front
No. 24581
Onze geheele weermacht
krijgsgevangen
giste Jaargang
DONDERDAG 16 MEI 1940
Een gemechaniseerde
Fransche divisie
vernietigd.
Hoe twaalf Fransche
steunpunten genomen
werden.
Indrukken uit het
buitenland
Weer zilverbons
in omloop
Troepen moeten blijven waar zij zich bevinden.
De Führer huldigt
Duitsche troepen in
Nederland.
Dank voor toewijding,
trouw en dapperheid
De capitulatie van
Nederland
Inlichtingen omtrent
gesneuvelde of gewonde
militairen
Na negen uur niet op
straat
Oude prijzen
gehandhaafd.
Heel Nederland moet
weer verduisterd zijn
De koers van den
rijksmark
Bijna twee uur langer
profijt van het daglicht
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
jt eti. per regel voor eflvertentle» uit Lelden en plaatsen waar
afd.ischappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentlea belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bU maximum aantal woorden
vsn 30. - Incasso volgens postrecht Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindiplem Telefoonnummers voor
Directie en Acbninigtratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque, en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd rijn:
per 3 maanden f. 3.15
per week f.0. lt
Franco per post f. 2 35 per 3 maanden «- portokosten.
(voor binnenland t. 010 per S mndj
Van bevoegde Dultsche militaire zijde
wordt medegedeeld:
BH den gisteren gemelden grooten strijd
tusschen Dultsche en Fransche gepantser
de strijdkrachten ten Noord-Oosten van
Kamen, waarbij de Franschen verslagen
werden, la volgens verklaringen van gevan
genen de gemechaniseerde Fransche divisie,
die daaraan heeft deelgenomen, door het
gemeenschappelijke optreden van het Dult
sche luchtwapen en de pantserstrljdkrach-
leit uiteengeslagen en ln de pon gehakt.
Ul'ITSCHE FRONTBERICHTEN.
In het frontberlcht van het Dultsche
Nieuwsbureau wordt o.a. gezegd:
Onder den druk der Dultsche wapenen
heeft de Nederlandsche weermacht geca
pituleerd Zelfs wanneer Engeland werkelijk
ln ernst de Nederlanders had willen helpen,
sou een militaire hulpverleening niet doel
treffend geweest ztjn. daar snelle Dultsche
troepen en de luchtmacht den toegang naar
Nederland van België en van de zeezijde
reer snel versperden. In strategisch opzicht
boteekent de mogelijkheid dc beschikking
te hebben over de Nederlandsche kust, dat
het Dultsche luchtwapen naast Noorwegen
than; andere gunstig gelegen steunpunten
tegen Engeland bezit. De Nederlandsche
kust Is nog dichter bij het hart van Enge-
land dan het Noorsche kustgebied.
Men kan aannemen, dat dc tot dusver
door de Dultsche troepen behaalde succes-
ten worden uitgebreid ln de richting van
de Belgische kust.
Het doorbreken van de Maglnotllnle door
dr Dullsche troepen bewijst opnieuw, dat
ook moderne vestingwerken niets vermogen
tegen een goed geschoolden en doelmatig
ultgerusten tegenstander.
JHoc het Duitschen infanteristen Is ge
lukt. in het voorterrein van de Maglnot
llnle twaalf sterke Fransche steunpunten
na een harden strijd te veroveren en daar-
bit twee en negentig Marokkanen gevangen
te nemen blijkt duidelijk uit een ln de
Duitsche pers gepubliceerd ooggetuigever-
slag. waarin wordt verteld:
De opdracht luidde door een twee kilo
meter breed terrein te stooten en de tal
rijke Fransche nesten van verzet uit te
halen. De Dultsche soldaten wisten, dat zij
[tegenover een sterken vijand zouden komen
staan. Een hevige strijd was te wachten
Daar het terrein ln zijn geheele breedte
|door den vijand werd waargenomen, was
het zaak de morgenschemering te benutten
om met deze bescherming zoo ver mogelijk
•oorult tc komen Precies om tien uur was
de met dc artillerie afgesproken ultgangs-
ikt. Om vijf minuten over tien
brak eon helsch lawaai los. Over de hoofden
van de Dultsche Infanteristen heen, don
derde het op de Franschen neer.
De soldaten bliezen lntusschen uit, tot
jhun oogenbllk was gekomen. Even plotse
ling als het begonnen was verstomde het
gedonder van het geschut.
Onder de werking van de Duitsche artil
lerie waren dc Franschen ln vlucht uit de
mltrallleurnesten aan den woudrand naar
jhun woudversterkingen teruggesneld. Nu
volgde de volle Inzet der compagnieën die
ln hot dichte kreupelhout slechts moeizaam
voorwaarts kwamen. Een wirwar van prlk-
kldraad moest overwonnen worden; de
uniformen kregen scheuren en de huid werd
jnp vele plaatsen opengereten. Toen de eer-
te draadscharen gingen knippen, kwamen
Fransche geweersalvo's den aanvallers te
gemoet. Met handgranaten sloegen de Dult
schers een gat in de draadversperring. Met
behulp van machinepistolen en goed ge
mikte handgranaten werd het vuur van de
eerste Fransche nesten tot zwijgen ge
bracht. Op alle hoeken van het woud, dat
meer versterkt was dan men had aange
nomen, woedde thans de strijd Wel is waar
*erden de eerste dicht bij elkaar liggende
tellingen na harden strijd genomen maar
later moesten andere wapens er aan te pas
«omen. De Franschman bewees een móeilljk
|e overwinnen tegenstander te zijn. Uren
lang woedde de strijd. De Fransche artille
rie loste spervuur. Maar de Dultschers
drongen zonder ophouden naar voren. Na
ttn harden strijd veroverden zij twaalf
terke vijandelijke steunpunten. Twee en
n*gentlg Marokkanen en twee Fransche
officieren geraakten in Duitsche gevangen
schap. De vfjand verloor talrijke dooden en
gewonden. De opdracht werd zonder man
keren vervuld. Het versterkte woud werd
ran den vijand gezuiverd en de Duitsche
tellingen in het voorterrein kwamen eenige
Kilometers meer naar voren.
BEWEGINGSOORLOG BIJ SEDAN.
In verantwoordelijke Fransche kringen
merkt men op. dat rondom Sedan een be
wegingsoorlog Is begonnen. De minister van
Verkeer. 8nezcn, heeft medegedeeld, dat
met Ingang van morgen alle express- en
locaaltrelnen ln Zuidoost-Frankrijk zullen
uitvallen. (Stefanl).
IN SPANJE.
Het Dultsche Nieuwsbureau meldt:
De Spaansche pers staat ln het teeken
van den ..adembenemenden Duitschen op-
marsch" en de capitulatie van Nederland.
De militaire medewerker van de „Vanguar-
dlii" houdt zich bezig met het geheim der
Duitsche wapenen en schrijft: Zonder de
technische uitvindingen op militair gebied
te willen ontkennen, hebben de Dultsche
overwinningen geen bijzondere verklaring
van noodc Deze overwinningen, meent de
..Vanguardia", zijn eenvoudig het resultaat
van een aan het terrein aangepaste, niet te
overtreffen strategie, van een drieste, en
ergieke tactiek, welke hoofdzakelijk hieruit
bestaat, ieder verkregen voordeel onmid
dellijk grondig uit te bulten.
De militaire medewerker van de Solida-
rldad" wijst op dc grandiooze omtrekkende
beweging, waarmede de Duitsche aanval ls
opgebouwd en welke, met mathematische
zekerheid uitgevoerd, Nederland tot het
strekken der wapenen heeft gebracht en
thans tot het oprollen van den Belgischen
weerstand leidt.
De ,.A.B.C." Is van meening, dat de situa
tie van Nederland reeds op den eersten dag
zonder uitzicht was en herinnert er bij de
bespreking van den Duitschen lnmarsch in
Noord-Oost-Frankrijk aan, dat Napoleon in
1870 ln Sedan capituleerde De bezetting
van Nederland maakt, aldus het blad. de
situatie van België uiterst moeilijk. De Ber-
lljnsche correspondent van dit blad onder
streept, dat de Dultsche oorlogstactiek door
de concentratie van alle strijdmiddelen uit
sluitend op de militaire doelen gericht ls.
Voor de wereld ls het een raadsel, hoe de
Dultschers Luik, deze sterke vesting, zoo
snel konden nemen en daarbij slechts twee
dooden en tien gewonden verloren De Ber-
HJnsche correspondent van hot blad „Ja"
voegt daar aan toe, dat de geschiedschrij
vers eens boven de laatste vijf dagen het
opschrift zullen zetten: „Het gigantische
offensief". Dultschland is er daarbij ln ge
slaagd, de absolute heerschappij ln de
lucht te winnen, gelijk de vernietiging van
honderden vijandelijke vliegtuigen binnen
vier dagen bewijst.
IN ZWEDEN.
De Zweedsche pen bevestigt in vollen
omvang den geweldigen indruk, welken de
berichten over dc operaties in Nederland
en België en speciaal het neerleggen dei-
wapens van het Nederlandsche leger, ln
Zweden gemaakt hebben
In de artikelen der militaire medewerker
der bladen wordt op de beteekenls van die
WETTIG BETAALMIDDEL
TOT ELK BEDRAG.
Het Departement van Financiën
maakt bekend dat zilverbons ter
waarde van f.1.en L 2.50 in
omloop zi)n gebracht.
Deze bons zijn wettig betaalmid
del tot elk bedrag. De bons zijn
van het reeds bekende type.
Guldens, halve guldens en rijks
daalders blijven naast de zilver
bons in circulatie.
In de behoefte aan pasmunt wordt
voorzien.
e
De opperbevelhebber van land
en zeemacht, vertegenwoordigend
het hoogste Nederlandsche gezag,
brengt verder ter algemeene ken
nis. dat Nederlandsche bankbil
jetten. welke in omloop zijn. wet
tig betaalmiddel zijn en blijven.
Het in betaling nemen daarvan
mag niet worden geweigerd.
gebeurtenissen gewezen. De militaire mede
werker van .Stockholm s Tidnlngen" on
derstreept speciaal de buitengewone betee
kenls van het gebruik van het Dultsche
luchtwapen. Hij schrijft: het feit van den
val van Rotterdam op den vijftien dag van
den oorlog ls een groote triomf van het
Dultsche luchtwapen en de Duitsche para
chutisten. De gelande troepen moesten in
de hoogste mate elite-troepen zijn.
De militaire medewerker van ..Dagens
Nyheter" wijst er op. dat Havas de gevech
ten der laatste dagen voorpostengevechten
genoemd heeft en zegt daarover, dat die
verklaring een te mooi voorstellen van den
toestand genoemd moet worden, aangezien
aan die „voorpostengevechten" gipote dee-
len van het Belgische leger, evenals de troe
pen der Westelijke mogendheden deelgeno
men hebben.
„Stockholms Tidnlngen" verklaart, dat de
Dultsche oorlogsmachine met een vreese-
lijke werking arbeidt ZIJ vernietigt alles,
wat haar in den weg staat en hier ls niets,
wat geïmproviseerd ls.
IN GRIEKENLAND.
De geheele openbare meening ln Grie
kenland volgt met groote spanning de ge
beurtenissen in het Westen en het succes
der Duitsche wapenen. Onafhankelijk van
vriendschappelijke of vijandige gevoelens
Jegens Dultschland worden de volledige in
storting van Nederland en de gebeurtenis
sen ln België als een groot succes van het
Duitsche leger beschouwt. De eigenaardig
ste geruchten over geheimzinnige Duitsche
wapens doen ln de stad de ronde
Door den opperbevelhebber w de
volgende order uitgevaardigd:
I. Dc geheele Nederlandsche weer
macht moet als krijgsgevangene wor
den beschouwd. De officieren behou
den hun wapens.
II. Troepenonderdeelen van het leger
moeten gelegerd blijven ter plaatse,
waar zij zich thans bevinden. De troe
pen kunnen buiten de diensturen vrij
heid van beweging ontvangen in de
kantonncmenten, tenzij een Duitsch
commandant ter plaatse anders be
paalt. Vrijstelling van appèls en avond
permissie mag niet worden verleend.
III. Een lijst van alle troepenonderdeelen
tot en met bataljons, afdeelingen. en zelf
standige kleinere onderdeelen en hun ver
blijfplaatsen moet onverwijld bij den naast
hoogeren commandant worden Ingeleverd.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
De Führer heeft den ln Nederland strij
denden soldaten van het leger, het lucht
wapen en SS.-Verfügungstruppe op de
volgende wijze zijn erkentelijkheid uitge
sproken
„Soldaten van het Nederlandsche oor-
logstooneel. In vijf dagen hebt gij een
sterk, welvoorbereld leger, dat zich achter
bijna onoverwinnelijk lijkende hlndernls-
sen en militaire versterkingen taal verde
digde. aangevallen, zijn luchtwapen uit
geschakeld en het ten slotte gedwongen
zich over te geven. Gij hebt daarmee een
prestatie volbracht, die eenlg ls. De toe
komst zal haar militaire beteekenls be
wijzen. Alleen door uw voorbeeldige sa
menwerking, door de even vastberaden
leiding en de dapperheid der soldaten,
vooral echter door het heldhaftige optre
den der den dood verachtende, met para
chutes en met vliegtuigen gelande troepen,
ls dit succes mogelijk geworden. Ik zeg u
uk naam van het Dultsche volk dank en
spreek mijn bewondering uit."
Op deze lijst moet de sterkte worden ver
meld en gesplitst in:
a. opperofflcieren;
b. hoofdofficieren:
c. subalterne officieren;
d. onderofficieren;
e. korporaals en manschappen;
f. paarden.
IV. Op een tweede lijst moet voor elk der
zoo Juist genoemde onderdeelen worden
vermeld de aantallen voertuigen en wapens
de laatste gesplitst in de verschillende soor
ten (geweren, lichte mitrailleurs, zware
mitrailleurs, mortieren, pantserwagens, ka
nonnen 6 veld. enz Van elk der wapen
soorten moet afzonderlijk worden opgege
ven de aantallen beschadigde en onbescha
digde wapens. Op deze lijst moet bovendien
voor elk der wapens een opgave van de
daart>ij aanwezige munitie worden vermeld.
V. Iedere vernieling of beschadiging van
wapens, munitie of overig materieel is uit
drukkelijk verboden.
De troepencommandajiten worden hier
voor persoonlijk verantwoordelijk gesteld.
DAGORDER VAN DEN
OPPERBEVELHEBBER.
Door den Opperbevelhebber van land- en
zeemacht ls gisteren de volgende dagorder
uitgegeven
Het is mij nogmaals een behoefte uiting
te geven aan de zeer groote erkentelijkheid
en bewondering, welke Ik gevoel voor de
toewijding, trouw en dapperheid, waarvan
all onderdeelen van het Koninklijke Ne
derlandsche leger en van de Koninklijke
marine hebben blijk gegeven in den strijd,
dien wij tenslotte tegen de overmachtige
middelen van den tegenstander hebben
moeten staken.
Ik gedenk hierbij ln de allereerste plaats
de talrijke Nederlandsche militairen, die in
trouw aan Koningin en vaderland hun
leven hebben gegeven.
Officieren, onderofficieren, korpo
raals en manschappen van de Neder
landsche weermacht, gij hebt getoond
het hoogste over te hebben voor de
goede zaak van Nederland. Ik weet, dat
gij bereid zoudt zijn geweest den strijd
voort te zetten, indien ik zulks had ge
vergd. Ik heb dit echter niet gevergd,
omdat ik mijn troepen niet langer weer
loos wilde blootstellen aan vernietigen
de bombardementen en mitrailleur-
aanvallen uit de lucht en omdat ik
onze steden voor totale vernietiging
wenschte te behoeden.
De offers, welke ons volk heeft ge
bracht, zijn zeker niet vergeefsch ge
weest. omdat Nederland aan de wereld
heeft getoond voor de hooge waarde
van zijn zelfstandigheid goed en bloed
veil te hebben.
HET OORDEEL VAN DE
ITAL1AANSCHE PERS.
Stefanl meldt uit Rome:
De capitulatie van Nederland Ls het
voornaamste onderwerp van de Italiaan-
sche pers. De bladen wijzen er op, dat de
verdediging van het land. niettegenstaan
de de befaamde waterlinie, slechts vijf da
gen heeft geduurd en wederom zijn de En-
gelschen te laat gekomen.
De .Popoio di Roma" merkt op, dat nu
van het Nederlandsche rijk nog slechts In-
die over is. Het is duidelijk, dat dit rijk
zonder hoofd niet levensvatbaar meer is.
Het blad voegt hieraan toe, dat het zelfde
ook met Engeland kan geschieden.
De ..Messagero" vestigt de aandacht er
op. dat van de Nederlandsche en Belgische
kust Engeland onmiddellijk wordt bedreigd.
Het is mogelijk, dat terwijl een geweldige
slag wordt geleverd tusschen de Duitsche
en geallieerde legers aan de Maas. Dultsch
land door de lucht een aanval zal doen op
het hart van Engeland.
De „GiornaJe d'Italia" houdt zich bezig
met de capitulatie van Nederland, en wijst
er op, dat Dultschland van militair stand
punt een enorme prestatie heeft verricht
door ln vijf dagen het geheele verdedigings
stelsel. opgebouwd uit cement of uit lnun-
datiën, te overwinnen. Thans treedt duide
lijk aan het licht, dat Engeland en Frank
rijk den oorlog zijn ingegaan -zonder de
meest elementaire, politieke en militaire
berekeningen te hebben gemaakt over de
Voor alle inlichtingen aangaande
het gewond oi gesneuveld zijn
van Nederlandsche militairen
wende men zich tot het iniormatie-
bureau van het Nederlandsche
Roode Kruis, Zwarteweg 75, Den
Haag.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen
is, in verband met de gewijzigde tijds-
rekening bet uur, waarna het de bur
gerij verboden is. zich op straat tc be
vinden, veranderd van 8 uur in 9
uur n.m.
Op bevel van den commandant van
het Duitsche bezettingsleger maken de
directie van Handel en Nijverheid en
het Rijksbureau voor voedselvoorziening
in oorlogstijd bekend, dat het voor alle
goederen en diensten verboden is de
prijzen te verhoogen boven het peil van
9 Mei 1940.
Een ieder wien zulks aangaat wordt
opgedragen hieraan ten strengste de
hand te houden.
Op bevel van de Duitsche bezettings
overheid moeten dezelfde verduisterings
maatregelen voor geheel Nederland worden
toegepast als tot nu toe voorgeschreven
zijn geweest door het Nederlandsch mili
tair gezag.
EEN GULDEN IS ANDERHALVE MARK.
Het departement van financiën maakt
bekend, dat de door de Duitsche auto
riteiten in betaling gegeven „Reichs-
kreditkassenseheine", wettig betaal
middel zijn: de koers van omrekening
bedraagt R.M. 1.50 één gulden. De
Duitsche rijksbankbiljetten dienen te
gen denzelfden koers in betaling te
worden genomen.
Het glroverkeer. mede door middel van
bankchèques. dient zooveel mogelijk nor
maal te worden uitgevoerd. Het z.g. ban-
kenmoratorium blijft evenwel, ter voorko
ming van ongemotiveerde opvraging van
gelden, voorshands van kracht.
Met ingang van gisteravond 24 uur.
is in Nederland de Duitsche zomertijd
ingevoerd. De klok moest op dat oogen-
blik gesteld worden op één uur en
veertig minuten, zoodat wij heden reeds
bijna twee uur langer van het zonlicht
kunnen profiteeren. Dit heeft tot doel.
de door de verplichte verduistering ont
stane moeilijkheden voor de burger
bevolking zoo veel mogelijk te beperken.
werkelijke macht van Dultschland.
Dultschland. dat over een ongehoorde
macht beschikt, heeft thans gereageerd en
heeft de dynamiek van den waren oorlog
gesteld tegenover de statiek van den val-
schen oorlog, t.w. de blokkade.
Een groot deel van de Engelsche conti
nentale grenzen is. naar de „Tribuna"
verklaart, met de in vijf dagen geschiede
liquidatie van het Nederlandsche leger, in
Duitsche handen gevallen. Het Engelsche
gebied ls losgerukt uit zijn positie van
Engeland, waarvan de gevolgen nog niet
te overzien zijn.
Daarbij blijft den nog op Nederlandsch
gebied achtergebleven Engelschen troepen-
deelen niets anders over dan zich te ont
trekken aan de moeilijke taak en zich op»
nieuw met succes en zonder verliezen In IB
schepen huiswaarts.
