m m m jb; p hi a C»if LEID5CH DAGBLAD - Derde Blad Donderdag 25 April 1941 Een tuiltje Washingtonsche zorgen EN SCH00LNIEUW1 Hel tijdelijk aanstellen van gehuwde onderwijzeressen Sproeten komen vroeg in Sprutol. Bij alle Drogisten. FAILLISSEMENTEN De uitvinding van den admiraal De avonturen van jan Zeedijk in Amerika door R. I. VAN NEERVOORT. SPORT Voor Dammers WJÊ^**1 p (Van onzen Amerlkaanschen correspondent). Foreign Affairs het ministerie van buitenlandsche zaken der Vereenigde Sta ten heeft uiteraard zijn zorgen De reis van den onder-minister. Sumner Welles, naar Europa was daarvan een symptoom Naar het uiterlijk bezien is deze reis een I mislukking geweest. Doch op het uiterlijk mocht men in dit geval zeker niet afgaan Het konden alleen kinderlijke zielen zijn die er een lief lentewonder van verwacht- I ten. De Vereenigde Staten zooals men die in pers en openbare meening weerspiegeld ziet. hebben Welles' reis met scepticisme begroet en begeleid. Het logische gevolg daarvan is geweest dat het gebrek aan onmiddellijk tastbaar resultaat geen merk bare teleurstelling in de Vereenigde Staten heeft teweeg gebracht. Bovendien gaat de tijd zóó snel dat het geval al bijna weer vergeten is. Intusschen beseffen de nietr oppervlakkigen heel goed dat het ware resultaat van de reis slechts aan weinigen is geopenbaard. Wat kan anders worden verwacht van een geste waarvan zelfs het doel aan zeer weinigen bekend was? De openbare meening mocht en mag naar dit alles slechts gissen. Eerst thans ruim jaar na dato lekt langzamerhand de bedoeling en beteekenis van een soortge lijke reis die van kolonel House Woodrow Wilsons afgezant uit. En het zal wel weer twintig jaar duren eer de reis van Welles naar waarheid en in details bekend wordt. Zoo kan zelfs de best-ingelichte Journa list slechts gissen naar wat er in werke- j Hjkheid en volledig in Washington omgaat Al weet hij wel heel zeker dat de zorgen i die den president en de andere leiders van de buitenlandsche politiek der V. S. druk ken, niet gering zijn. Ondanks of misschien wel Juist dóór den Russisch-Finschen „vrede" heeft potentieel de Europeesehe oorlog zich naar Scandinavië uitgebreid. Nu dit wordt geschreven begint Roemenië weer in de belangstelling naar voren te komen. Er verschijnen berichten in de dagbladen die aandacht vragen voor wat wellicht in Azië staat te gebeuren een verzoening tus- schen Italië en Rusland met Duitschland als bemiddelaar maakt een punt van over weging uit dan zijn er: de onbekende mogelijkheden aan het Westelijk front, het groote vraagteeken van de Ameri- kaansch-Japansche relaties; en de toekomst eener pan-Amerikaansche solidariteit dit alles in en buiten verband met de menigvuldige problemen waar tegenover de handhaving der neutraliteit de Ver eenigde Staten plaatst, is voldoende om de belangstelling en de activiteit van Washing ton ten top te drijven. In de volksvertegenwoordiging het Congres gaat bijna geen dag voorbij zonder dat er een of ander nieuw voorstel aan de orde komt. dat verband houdt met de plaats die de Vereenigde Staten inne men in deze ontredderde wereld. De din gen worden steeds ingewikkelder. Zij schij- nen zelfs voor den meest verbeten en overtuigden Amerikaanschen isolationist eiken dag minder eenvoudig te worden. kong. Singapore. Nederlandsch-Indlë of zelfs de Philippljnen? Een antwoord op deze hachelijke - en ook voor Nederland zoozeer belangrijke vraag is in dit stadium niet te geven, al kan men wel met cenig recht vermoeden dat de V S. in leder geval zou van zooiets sprake zijn niet bij de pakken zouden blijven neerzitten. Dat de Pan-Amcrikaansche solidariteit een soort Volkenbond van de 21 Repu blieken van het Westelijk halfrond onder leiding van de Vereenigde Staten een van de dierbaarste geestes- en troetelkin deren van Washington is en tot welke con sequenties dit streven kan lelden, ik zal daar thans niet op ingaan, al moge ik den lezer wel aanraden hetgeen in dit opzicht geschiedt en geschieden zal terdege in het oog te houden Het zal van groot belang worden ook ten opzichte van de Neder- landsche en Nederlandsch-Indlsche com- mcrcieele belangen in Midden- en Zuld- Amerika belangen die tot nu toe van Nederlandsche zijde nog lang niet die aan dacht hebben getrokken die zij verdienen. Dat Washingtons buitenlandsche poli tiek een rol zal spelen bij de aanstaande Presidentsverkiezing ls duidelijk: zoowel de Democratische als de Republlkelnsche Partij zullen ongetwijfeld trachten 's lands wil tot niet-deelnemlng aan den oorlog ten eigen verkiezingsbatc te „kapltall- seeren" De verwachting lijkt niet ongegrond dat de Democratische Candidaat voor het pre sidentschap vol trots zal wijzen op het tot nu toe. in dit opzicht, door de Democrati sche regeering bereikte resultaat en dat hij wie hij ook moge zijn zal beloven op den li.geslagen weg voort te gaan De Republlkelnsche candidaat hij moge (als Taft minder, of «als Vanden- berg» méér isolationist zijn zal het feit uitspelen dat de huidige Democratische president Roosevelt indertijd een belang rijke ministerieele functie bekleedde in de regeering-Wilson, die immers de V. S. in den oorlog heeft gebracht. In het licht van deze dingen moet men de Washingtonsche buitenlandsche politiek in de komende maanden bezien. De regee ring en haar aanhangers in de volksver tegenwoordiging zullen iedere stap, dien zij doen afwegen in kiezersstemmen die deze stap negatief of positief ln November zal produceeren. En zoo is er, op dit oogenbllk, geen land ter wereld welks buitenlandsche politiek ln die mate door de openbare meening zal worden geleld als die der Vereenigde Staten. Minister President is de dienaar van Ko ning Kiezer. Of dit een gunstige of een ongunstige verhouding is, dat zal alleen de tijd kun nen leeren. PREDIKBEURTEN. VOOR VRIJIIAG 36 APRIL. Bodegraven Gercf. Oern.: Nam. 7 uur, ds. M. Heikoop van Utrecht. Zoetcrmcer Gercf. Gom.: Nam. 7 1/4 uur. ds. Lamaln. van Rotterdam. NED. I1ERV. KERK. Beroepen te Fvcderiksoord «toez.» J. G. Stcenbcck te Denekamp: te Westcrboik M. Hoekstra tc Scherpenzeel (Fr.). Benoemd tot hulpprcd. tc Vlaardlngen, C. J. v. d. Broek. cand. te Randwijk. Bedankt voor 's-Oravenhagc ivac. A. B. te Winkel). G. v. Veldhuizen te Krallngen. GEREF KERKEN. Aangenomen naar Assen «als hulpprcd.), G. Venema. cand. te Veen wouden. CUR. GEREF. KERK. Bedankt voor Franeker. D. Blesma te Dro- geham. Op flcbrtnettlfee vragen van het lkl der Tweede Kamer, den hoer Thljssen. betref fende het openen van de mogelijkheid om voor den duur der mobilisatie gehuwde on- derwijzere-ssen tijdelijk aan te stellen, hoeft de minister van Onderwijs. Kunsten en het voorjaar, koop tijdig een pot Men kan gerust zeggen dst zoowel ln offlcleele als onofflcieele Amerlkaansche kringen de eensgezinde meening heerscht dat de V S uit den oorlog moeten blijven tenzij een vijand Amerlkaansch grondge bied ten wat daaronder valt> zou betreden. Doch de wijze waarop en de voorwaarden waaronder dit moet geschieden zijn geen onderwerpen van eensgezindheid. Daarover loopen de meeningen uiteen en dikwijls heel sterk. Zoowel president Roosevelt als zijn mi nister van Buitenlandsche Zaken Cordell Huil zoo zeggen zij die blijkbaar ge rechtigd zijn dit te weten houden zich reeds aandachtig bezig metden „aan staanden" vrede en den invloed dien de VS bij het tormuleeren der vredesvoorwaarden zouden kunnen uitoefenen. Men zegt dat belde mannen de stellige overtuiging heb ben dat de Vereenigde Staten, door zich bulten het werk der vernietiging te houden des te meer aanspraak op medezeggen schap zullen kunnen doen gelden bU het aanstaande werk van den weder-opbouw. Ook wat er na het begin van den oorlog zooal ls geschied ten opzichte van of in verband met de handhaving der neutrali teit. heeft naar mijn Indruk niet alleen den wensch om neutraal te blijven versterkt en verdiept, doch heeft ook den gemeenschappelijken band die alle neu tralen bindt, hier meer voelbaar, zichtbaar en kostbaar gemaakt. Men kan gerust zeg gen dat de Vereenigde Staten pro-gealU- eerd gebleven zijn, doch in steeds grooter mate pro-neutraal geworden zijn. De groo te neutrale republiek voelt zich steeds meer bonden met, en aangetrokken tot de andere neutralen, die (ln zekeren zin) met haar ln hetzelfde schuitje varen. Wat van dit gevoel het practische resultaat zal zijn moge tot nu toe onzeker zijn, lk geloof dat men het moreele gevolg (ook ln des- zelfs practische uitwerking op den duur) niet laag moet aanslaan. De relaties met Japan worden met den dag krltleker Er is nog weinig te bespeu ren van een krlstalllsatle-van-oplnle ten opzichte van wat de V S. ten deze moeten doen De meeste isolatlonlsten schijnen de Japansche aangelegenheid naar een ander recept te willen behandelen dan de Euro peesehe Senator Taft. republikein en lsolatlonist-met-mate. heeft gezegd dat er te dezen opzichte niet één lijn getrokken mag worden in de Amerlkaansche buiten landsche politiek De Senaatscommissie voor buitenlandsche zaken ls tot nu toe nog niet In staat geweest tot een conclusie tc komen ten aanzien van de twee bij haar aanhangige voorstellen ten opzichte van een wapen-embargo naar Japan De re geering heeft tot nu toe den Indruk ge wekt dat zij voor zulk een embargo ln leder geval niet zoo geestdriftig gestemd ls. Intusschen discussieert men ln Washing ton over de situatie ln het Verre Oosten en men stelt zich de vooralsnog theore tische vraag wat zullen de Vereenigde Staten doen. wanneer Japan, gebruik ma kende van de Europeesehe verwarring, het welgevallig oog zou doen vallen op Hong 3034 (Ingez. Modh Surcéance van betaling: Er is voorlooplg surcéance van betaling ver iaend aan A van der Heiden, aannemer te Lelden. Atjehstraat 67. Uitgesproken: J M. Brouwer, bloembollen- kweeker. Sassenheim. R.C mr A. J. Paulus. Cur. mr E. Bolsius. Leiden. B L. Lleverse. schilder. Llsse. Kanaalstraat i R.C. mr. A. L. M van Berckel. Curatrlce Mevrouw mr. C. L Vis-Sanders Haarlem; C. J. W. van der Schoot, winkelier ln emballage-arti kelen Hlllegom van Meerbeeksraat 9. R.C. mr. A. L. M. van Berckel. Cur. mr. J. G. Bettlnk. Haarlem Wetenschappen thans als volgt geant woord De minister heeft van hoogst enkele ge nteenten bericht ontvangen, dat door ge brek aan gegadigden niet ln de tijdelijke 1 waarneming van een onderwijzersplaat-s kon worden voorzien. Tot deze gemeenten behooren Amsterdam, Rotterdam en 's-Gra- venhage. Bij onderzoek is den minister gebleken, dat in de genoemde gemeenten in een aan tal gevallen de leerlingen oen or klasse met die van één of meer andere klassen zijn ge combineerd of dat door het optreden van oen vakonderwijzer (es) ln de ontstentenis van de vaste leerkracht is voorzien. Voor de gemeenten Amsterdam en 's-Graven- hage kunnen de volgende gegevens worden verstrekt De cijfers drukken het aantal schooltijden uit, waarin op deze wijze ln het onderwee is voorzien. Amsterdam 's-Gravenhage gewoon uitgebreid gewoon uitgebreid lager lager lager lager onderwijs onderwijs onderwijs onderwijs Januari 26 15 14 8 Februari 41 60 47 21 Maart 20 21 8 I 5 Bovendien is ln enkele gevallen in Am sterdam en 's-Gravenhagc ln Januari en Februari een kla-s.se naar huis gezonden. In Amsterdam is dit ln deze twee maanden voor in totaal 50 schooltijden geschied; in 's-Gravenhage voor in totaal 8 soh ooi tij den. In de maand Maart is het voor deze gemeenten niet voorgekomen, dat een klasse naar huis ls gezonden. De gemeente Rotterdam kon geen gege vens verstrekken, als voor de gemeenten Amsterdam en 's-Gravenhage zijn mede gedeeld Uit de door burgemeester en wethouders van eerstgenoemde gemeente verstrekte In- I lichtingen hoeft de minister den Indruk I gekregen, dat de moeilijkheden ln de voor ziening van tijdelijk personeel daar eenlgs- zlns grooter dan elders zijn geweest. In Maart kon ook in Rotterdam overigens we der op normale wijze in tijdelijke plaatsen worden voorzien. De moeilijkheden bij de voorziening in tijdelijke onderwijzersplaatsen hebben zich practisch alleen voorgedaan tijdens de ab normaal koude maanden, gevolgd door de periode van veelvuldig voorkomende griep. Zij kwamen, naar het oordeel van den mi nister. niet voort uit een tekort aan on derwijskrachten op zichzelf, maar uit de omstandigheid, dat tengevolge van plotse linge ongesteldheid niet terstond in de HOOFDSTUK IX. Gedegradeerd. 115. „Breng hem naar het commandodek!" beval een scherpe stem. Jan Zeedijk stapte tusschen twee bewakers in naar het dek. Hij keek strak voor zich uit, terwijl hij langs de rijen matrozen en officieren in hun blauwe uniformen, liep. „Halt!" riep de stem opnieuw. 116. Jan Zeedijk bleef staan, zijn begeleiders traden terug. Op een luid bevel trad een van de sergeants-majoor naar voren. HIJ legde zijn hand op Zee- dUks arm. In die hand hield hij een klein, glinsterend mes. „Het spijt me. mijnheer." fluisterde de zeeman. „Zwijg!" klonk de grove stem. „Doe Je plicht zonder er bij te spreken! Snij zijn knoopen af en zUn gouden blezen!" openvallende plaats kon worden voorzien. Afgescheiden van de vraag, in hoever het uit onderwijskundig oogpunt van beteeke nis kan worden getcht. dat ln de tijdelijke waarneming zou worden voorzien door aan stelling van gehuwde vrouwen. dicmcestaJ reeds gedurende vele Jaren niet meer olj het onderwijs #erkmaffl zijn geweest, is de vraag gewettigd, of deze gehuwde vrou wen ln den afgcloopen winter wel ln staat zouden zijn geweest de oogcnbllkkelljk ver dachte hulp te verleenen. De minister, die deze vraag ontkennend meent te moeten beantwoorden, heeft zich dan ook niet ge rechtigd geacht om de vrijstelling, bedoeld ln het 6de lid van artikel 56 der Lager- Onderwljswet 1920. te verleenen. Thans be staat daarvoor zeker geen grond meer. Mede op grond van bovenstaande ls de minister niet bereid voor den duur der mobilisatie aan de gemeentebesturen dc dispensatie te verleenen. bedoek! in art. 56, voor zoover betreft do tijdelijke aanstelling van gehuwde onderwijzeressen. WATERPOLO. I„Z.C.BOSKOOP. 01st er avond vond ln de Overdekte een twee tal wedstrijden plaats. Begonnen werd met den wedstrijd L.Z.C. (dames)—Boskoop (dames) onder leiding van .scheidsrechter C. Vonk uit Delft L.Z.C. ls hot eerst bt) den bal en onderneemt direct vinnige aanvallen. Weldra weet z(J daar- bt) de leiding te nemen 1—0. Niet ontmoedigd speelden de Boskoopschc dames enthousiast verder, zonder voer de ruat een doelpunt te ma ken. Na de rust worden aan belde zijden vele ge makkelijke kansen gemist. Ondanks het «wakke spel heerschte er spanning. Verandering komt er echter niet. zoodat het einde komt met 10. De wedstrijd der heeren van dezelfde ver- eenigingen leverde uiteraard veel beter spel op L.Z.C was hei eerst bij den bal en een vinnige aanval door Sluis leverde succes op 1—0. De voorsprong werd weldra met een ver schot van Lut vergroot, 20 Enkele molen had L.Z.C. geen geluk roet goede schoten. Het spel ver plaatste zich vlug en de talrijke aanwezigen konden van een spannenden wedstrijd genieten. Het duurde niet lang of L.Z.C. vergroot* haar voorsprong. 3—0. Lut wist. door een ver schot er 40 van tc makon. waarna de rust aanbrak. Onmiddellijk hierop gevolgd door een vierde doelpunt van Sluis 5—0. Zoo kwam het einde. DUIVENSPORT. DE ZWALUW (VOORSCHOTEN). Wedvlucht vanaf 's-Hertogenbosch. Afstand tot het hok van den eersten winnaar ongeveer 75 K.M. In concours 67 duiven. Deze worden gelost om 8 uur De eerste bereikte hot hok om 9 uur 10 min 39 sec. en maakte een gemid delde snelheid van 1074 M. per minuut. De laatst* werd geklokt om 9 uur 24 min. 9 sec. De prijzen werden als volgt behaald: O. A. van Adrlchem 1. 2. 3. 8; H. H. J. van Klaveren 4; J. Caspers (Leldschendam) 5, 7, 9; D. L. Pierlot 6. 11; J. P. v. d. Assem 10. BOKSEN. JOE JABOBS OVERLEDEN. Joe Jacobs, manager van Max Schmellng en Tony Galrnto, ls te New-York ln den ouder dom van 44 Jaar plotseling overleden. SCHAKEN. LEIDSCHE SCHAAKBOND. Alphen 1 blijft in de late klasse. Gisteravond werd ln hot lokaal Van Wijk, Hoogewoerd alhier, de tweede wedstrijd voor promotie-degradatie gespeeld tusschen Alphen I en de L. Arb. Schaakclub I om een plaats ln de 1st* klasse. De eerste wedstrijd was mot 7—3 door Alphen I gewonnen, zoodat de kansen voor de L Arb. 8ch.cl. I al zeer gering waren, om de 1ste klasse te bereiken. Immers, daar voor was een 7%—2% overwinning noodlg. De uitslag van den wedstrijd ls de volgende geworden F Tcleng «L. A.)—C. Brunt (A) x—x J KootD. Brunt 1—0 A. HenalngH. v. d. Linden 01 H W. Dort—APost 0—1 J Koet Jr.—A. H Hooyer 0—1 J R Baart—W v d. Roest x—x C P v. Oven—Johs. Brunt MiVJ» A Blonk—O Schullenburg 0 TelengC. Qoudborg tt K A. Waasdorp—F. J. B v Zuylen 0—1 Totaal2 4 xx—6'ixx Door weikon uitslag Alphen I ln de le klasse en de L. Arb Sch.cl. I ln de 2de kl. A b'.'Jft spelen. Phtltdor II wint met 8H-4M van Oegstgeest I (2 A2B). Dc afgebroken part IJ van dezen wedstrijd tus schen A A Klinker (O.) en J. J Abspoel <Ph.) werd door eerstgenoemde gewonnen Abspoel overschreed den voorgeschreven bedenktijd, doch stond ook reeds een officier achter. De eindrond ls dus een 514—4% overwin ning voor Phlli^or II geworden, dat echter waarschijnlijk toch niet promoveeren zal, daar het ln den 2den wedstrijd een achterstand van 1 punt heeft «»n ln de twee overgebleven par tijen ook nog slechter staat OeRstgecst I heeft dus alle kans in de 2do klasse A te blijven. DAMMEN. KAMPIOENSCHAP VAN LISSE. Dc belangrijke partij A. van Dijk—A. van Rossen voor de 1ste klasse van het kampioen schap van Ltsse eindigde in remise, hetwelk een gunstig resultaat voor eerstgenoemde mag hec- tcn, daar hij ln een verloren stelling scheen te staan. In de 2de klasse resteert nog de partU H. Bartel—J. van Hal. allo andere partijen zijn reeds gespreid. De stand ln deze afdeellng luidt: B. Duivenvoorden 9 6 2 1 14 H. Bartel 8 6 3 - 13 O 't Hort 9 4 5 - 13 J van Hal 8 6 2 1 12 A Balkenende 9 5 2 2 12 C Baar Lm au ...w„ 9 2 3 4 7 J. Casper 9 3 1 5 7 J. Duivenvoorden 9 3 - 6 7 J. van Dlest 0 1 1 7 3 D. Bouwman 9 - 1 8 1 Java—New York Lijn JAPARA. 24 April v. New York te Batavia. Rolt. Lloyd SIBAJAK. ultr.. 24 April v.m. 11 ii 30 van Colombo KOTA AGOENG. ultr., 24 April van Suez. Allo correspondentie, betreffende deze i te zenden aan het Bureau van ons Blad aan den Red.. C. de Nle. SoostdlJkschekadc iq( 's-Gravenhage. Oplossingen binnen drie weken na pubii catle. PartUatand No. 4382. Zwart 18 schijven op: 2/15, 17, 18, 19 en 211 Zwart. 1 1846 63 Wit 18 schijven op- 35, 36. 27. 28. 34. 3! 37. 39. 41/46. 48. 49. 60. Probleem No 4383. Zwart 10 schijven op: 9, 10 .13, 13, 14. lil 18, 20. 22 en 35. Wit 10 schijvan op: 23. 27. 28. 29. 31/34. (1 en 48. Partijstand No. 4334. Zwart 11 schijven op: 3, 8, 9, 11, 12, 13, 1( 18. 19. 23 en 24. Kwart. wit Wit 11 schijven op: 26. 27. 30, 32, 33. 85.! 38 42. 43, 45. Partijstand No. 4332 ls uit de opening 32- Deze opening ls rijk aan varianten. Er werd speeld als volgt: WK 1. 32—28. 2. 38—32. 3. 42—37. 4. 34-4 5. 30—25. 6 4742. Zwart: 18—23, 12—18, 17-21, 20—24, 7 1—7. Wit 40—34. Indien wit nu voortging nH 31—26 zou de volgende stand kunnen on: staan Wit: 7 31—26, 8. 82 x 31, 9. 28—22, 10. 3 gedw 11. 40—34 Zwart 21—27, 16x27. 27—32. 23—28. 23x1! 12. 33—28. Hoe kan zwart nu op een schtf winst spelen? Probleem No. 4333 ls een stand, gepubliceerd ln 1922. nadat bij den N.D.B door A K V Damme een voorstel was Ingediend tot, beper king van remise. Het voorstel hield ln den te plaatsen op het veld na den slag. bijvoo: beeld: een dam op 6 moet een schlJi op slaan Men ls dan verplicht den dam plaatsen op 28. Zoover als ons bekend li. dit het eenlge gepubliceerde probleem, bcrut tend op dit systeem Partij stand No. 4334 Is uit een partU, tf" speeld ln 1918. Zwart Ls aan zet. Welke zou voor zwart het sterkste zijn? Bljzondr heden bil de oplossing n.l. door wie dez* pari gespeeld ls en bU welke gelegenheid. Het t hooge mate leerzaam te onderzoeken. 1W voortzetting de beste ls. Oplossing probleem No. 4317. J. H. BOSCH. Lelden. Wit: 26-21. 25-20. 42-37. 35 —30. 30x* 49—44, 45x1 Zwart 22x31, 14x34. 31 x33. 16x38, 23* 38x40 Oplossing No. 4318. Wit: 39—34. 33 x 24 33 x 6, 6—1. Zwart: 24—29. 19x37. 37 x28. Oplossing eindspel No. 4319. Wit: 6—38. 33—22. 22x15 wint. Zwart: 45—29? 29x 47 gedw. Oplossing probleem No. 4320. Wit: 47—41. 48-43. 30—26. 23—18, 24- 29x 27. 25x 14, 35 x 11 Zwart: 36x38. 38 x49. 49x 16. 13x22. 14f! 16 x 30. 10 x 19 Oplossing No. 4321. Wit: 27—22. 4843. 38—32, 45x34. 35 2 x 43. Zwart: 18 X 27. 36 x 47. 47 x 40. 26 xl 27x38. 2—)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 10