Nieuws
uit de Filmwereld i
„Ergens in Nederland"
Voorloopig geen groote
onder wijs-her vormingen
De climax in „Twee uit velen"
8 Isie Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 19 April 1940
Vierde Blad
No. 24560
gemengd nieuws^
Windhoos over het
Westland
IScheveninqsche logger
vermist
APfilL
JffUM4IIEK
De beveiliging van kunstschatten tegen
oorlogsgevaar
ZWANENBERG
Ceta-Bever VLEKKENWATER
GROOTE SCHADE AANGERICHT.
Gisteravond te 7.20 trok een onge
kend sterke windhoos van het Zuiden
In Noordelijke richting over het West-
land. Vooral de omgeving van Kwints-
heul werd zwaar getroffen. Vfle waren
huizen en stands, waarin de jonge
groente kort geleden was uitgepoot,
werden verwoest. Op sommige bedrij
ven werden meer dan tweeduizend ra
men vernield.
T]üe ijzeren goten der warenhuizen
urrden op enkele punten op omstreeks
twintig meter afstand neergeworpen.
jDe schade bedraagt vele duizenden
guldens.
ER ZIJN ACHT MAN AAN BOORD.
De Scheveningsclie logger SCH. 15
„Bep", schipper Klaas Pronk, ls nog
niet ln de haven teruggekeerd en aan
gezien het schip Maandag j.I. verwacht
werd bestaat er eenlge ongerustheid
over den logger en zijn bemanning, die
uit 8 man bestaat.
Het schip behoort aan de reederfj J.
J. van der Toorn en heeft 11 April nog
In radiographlschc verbinding gestaan
met een van de andere schepen van
dezelfde reederlj, die ook ter trawlvis-
scherlj waren uitgevaren. Sindsdien
heeft men geen seinen meer opgevan
gen.
De reederlj heeft zich tot het depar
tement van bultenlandsche zaken ge
wend, dat nu een onderzoek instelt
naar de mogelijke verblijfplaats van de
SCH. 15.
OPSLAGPLAATS VOOR LANDBOUW
PRODUCTEN UITGEBRAND.
Groote schade te Maassluis.
Gi termiddag omstreeks elf uur is brand
iiitcebroken ln het pand Burgemeester de
pongkade 29, gelegen aan dc Maasslulssche
buitenhaven cn dat ln gebruik ls van de
6f.v Handcl-MIJ. v.h. Dordrechtsche Kunst-
pncsthandel, voor den opslag van landbouw
producten.
Het vuur greep snel om zich heen cn
spoedig stond het groote pakhuis ln lichter
kale.
Aan de overzijde van het pand lagen het
emmgs vaartuig „Ram" en de motorsleep-
loot „Thames" van L. Smit Sc Co's Inter
national© Sleepdienst, die zoo spoedig mo
gelijk werden verhaald. Dc vrljwilige brand
weer van Maassluis rukte met volledig
materiaal uit. Weldra werd met twintig
stralen water gegeven, waarbij vooral de
„Thames" met zijn moderne installaties
veel water ln het brandende gebouw wictp.
J De brandbare stoffen als teer, houtwol
fenz. vormden echter een gretig voedsel cn
De natuur vol beloften maar 't weertje
wel. Daar weten Rhcumatieldijdcrs over;
mee te praten. Die hebben drievoudige na-
righcld. Eerst de aanduidingen van scheu
ten cn kramp, din de ondragelijke pijnen
zelf cn daarna het geradbraakte gevoel,
met vooruitzicht van nieuwe aanvallen, Ja
soms eén aaneenschakeling van rampspoed
en pijn. Dien menechen brengt Kruschen
Salts uitkomst, die helipt Kruschen om een
nieuw leven te beginnen. Kruschen's zes
minerale zouten bestrijden Uw kwaal ln de
oorzaak ZIJ stellen lever, nieren en Inge
wanden in staat hunne natuurlijike functies
weer krachtig uit te oefenen. Zoodra
deze,, met verjongde energie, het bloed zui
veren van pijnverwekkend. schadelijk zuur,
nemen de Rheumatische pijnen ln hevig
heid af. Het weer krachtig stroomende
bloed neemt alle opeengehoopte onzuiver
heden ln de circulatie op, die dan worden
afgevoerd langs natuurlijken weg. - Geen
wonder, dat Kruschen's weldadige werking
zich dan al gauw demonstreert, en de pijnen
allengs verminderen. Als Rheumatische
pijnen U plagen en een steeds weerkeerende
zorg zéjn voor Uzelf en Uw gezin, begin dan
liever vandaag dan morgen met Kruschen
Salts. Het kin niet missen, het moet U
goed doen
Kruschen Salts ls verkrijgt). bij apoth en
drog. a f. 0.40, f.0.75 en f. 1.60 (extra groot
pak). Fabr.: E. Griffiths Hughes Ltd., Man
chester (Engeland). Opger. 1766.
2026 (Intra Med.)
telkenmale laaiden de vlammen op, terwijl
ook kleine ontploffingen werden gehoord.
Het vuur greep dan ook snel om zich
heen en men kon niet verhinderen, dat
omstreeks één uur het pand vrijwel geheel
was uitgebrand.
Het ls echter gelukt het aangrenzende
pakhuis, dat eveneens gevaar liep, te be
houden. Dc schade ls zeer groot De oor
zaak van den brand staat nog niet vast.
KIND VERDRONKEN TE BREDA.
Gistermiddag omstreeks halfvijf ls het
zevenjarig dochtertje van de familie G.
Brouwers te Breda MJ het spelen ln de
Mark geraakt. Het kind werd door den
stroom meegesleurd en verdween ln dc
diepte, voordat men eenlge hulp kon ver-
leenen. Na een uur dreggen heeft de politie
het lijkje opgehaald.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
DE UITVINDER VAN DE
PRENTBRILFKAART OVERLEDEN.
Dn, Parisius.
De uitvinder van de prentbriefkaart, de.
Ludolf Parislus, is te Osterode «Dultsch-
land) ln den ouderdom van 87 Jaar ge
storven.
ALs student kwam Parisius ln 1871 op de
gedachte, dc door de post uitgegeven cor-
Nog geen regeling omtrent
de schrijfwijze der
Nederlandsche taal.
Aan de memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer over dc begrooting van on
derwijs, kunsten en wetenschappen over
1940 is het volgende ontleend:
Ook de minister begrijpt, dat in den
slechts tweejarigen duur der ioopendc
regeeringspcriode en gegeven den toe
stand van 's rijks financiën, geen spra
ke kan zijn van een reeks onderwijs
hervormingen, die hij dan ook niet
heeft aangekondigd.
Wat in het voorloopig verslag omtrent
„overlading" bij het onderw ijs wordt opge
merkt, heeft mcerendeels de instemming
van den minister.
Naar aanleiding van hetgeen van ver
schillende zijden In het voorloopig verslag
omtrent het toegezegde wetsontwerp be
treffende de schrijfwijze van dc Nederland
sche taal ls te berde gebracht, wenscht de
minister het volgende mede te deelen Om
trent het voorontwerp ls aan onderscheide
ne Instanties advies gevraagd. Door tus-
schenkomst van den minister van kolo
niën zUn de adviezen van den Gouverneur-
Oencraal van Ncdcrlandsch-Indlc en die
van de gouverneurs van Suriname en van
Curagao onlangs ontvangen De kennisne
ming van deze en van de vroeger door hem
ontvangen adviezen, o.a van den onder
wijsraad, gaven den minister aanleiding
het voor-ontwerp cn evenzeer dc memorie
van toelichting eenlge wijzigingen te doen
ondergaan. Indien daaromtrent de Instem
ming van zijn voornoemden ambtgenoot
zal zijn verkregen, zal deze over het dan
ontstane wetsontwerp met memorie van
toelichting de vertegenwoordigende licha
men ln de overzeesche gewesten moeten
raadplegen, alvorens het bij de staten-
generaal aanhangig gemaakt wordt.
Inderdaad ls het dc bedoeling, gelijk
sommige leden opmerkten, dat dc voorge
nomen regeling slechts een formeel karak
ter zal dragen ln dien zin, dat zl) een wet
telijke basis zal geven aan bU algcmecncn
maatregel van bestuur vast te stellen regels
omtrent de schrijfwijze van dc Nederland
sche taal. De Inhoud van dien algcmcenen
maatregel staat uiteraard nog ln geen en
kel opzicht vast.
Het zal den leden, die dc vraag hebben
gesteld, waarom wordt voorgesteld aan de
Economische Hoogeschool te Rotterdam
respondentlekaartcn te sieren met getee-
kend» gelukwensehen. Dew nieuwe felici
tatie- cn prentbriefkaarten hebben zich van
Dultschland uit snel over de geheele we
reld verspreid.
deenschvisschersvaartuig
VERGAAN.
Een uit Skagen afkomstige vlschkotter
ls vergaan Dc schipper en een lid der be
manning zijn hierbij om het leven geko
men.
I subsidie te verleenen, terwijl zulk een voor
stel ontbreekt ten aanzien van de Economi
sche Hoogeschool te Tilburg, wel niet zijn
ontgaan, dat de eerste instelling reeds vele
Jaren wordt gesubsidieerd, terwijl dit voor
de tweede een novum zijn zou Dltbeteekent
een verhooging van uitgave die het rijk zich
niet kan veroorloven.
De minister hoopt spoedig het overleg
met de Staten-Gcncraal te kunnen voort
zetten over een regeling der collegegelden,
welke geen of slechts geringe offers van dc
schatkist zal vergen en toch de grootste
bezwaren, welke aan de tegenwoordige re
geling kleven, zal kunnen wegnemen
Hetgeen wordt opgemerkt ten aanzien
van dc noodzakelijkheid, dat het middel
baar onderwijs rekening houdt met de ver
schillen ln aard, aanleg cn behoeften van
dc belde seksen ls den minister uit het hart
gegrepen. De middelbare school voor meis
jes ls, ook naar zijn meening. een voortref
felijk Instituut, waarvan een meer volledige
regeling bij de wet, die echter zijn vrijheid
niet belemmert, zeer wenschelljk ls
Het verheugt den minister, dat zijn me-
dedeellngen bij dc behandeling van deze
begrooting ln de Tweede Kamer ln zake dc
mogelijkheid van uitbreiding van leerplan
nen van dagambachtsscholen met de leer
vakken godsdienstleer en lichamelijke oefe
ning bU verschillende leden voldoening
hebben gewekt.
De minister deelt niet ln de meening van
deze leden, dat uitbreiding van het leer
plan met die leervakken gepaard zou die
nen te gaan met vermeerdering van het
totale aantal lesuren per leerling per week
Het was den minister onmogelijk, nadere
stappen te doen Inzake verbetering van de
lcerllngensehaal van het lager onderwijs
HIJ betreurt het, dat ten gevolge van het
uitbreken van den obrlog de regeering haar
voornemen om ten dezen Iets te doen, niet
heeft kunnen verwerkelijken.
In zijn memorie van antwoord betreffen
de het voorloopig verslag der Tweede Ka
mer op de onderhavige begrooting heeft de
minister reeds medegedeeld, dat hi) de
quaestle van verlaging der leerlingenschaal
geheel losmaakt van de werkloosheid van
de onderwijzers. Evenzeer wenscht hij deze
quaestle los te maken van de vraag of de
kweekcllngen met akte aanspraak kunnen
maken op het verkrijgen van een aanstel
ling. Naar zijn oordeel ls dit niet het geval.
Of ln dezen tijd zal kunnen worden inge
voerd een wettelijke regeling ter zake van
de lichamelijke oefening, waarvan de In
voering destijds tot betere tijden werd uit
gesteld, zal nader onder de oogen worden
gezien.
Ten aanzien van de regeling van de on
derwijzers-opleiding heeft de minister zijn
standpunt nog niet bepaald
Inzake het ontruimen van schoolgebou
wen door dc militairen wordt ln vrijwel
alle gevallen groote medewerking door de
militaire autoriteiten verleend Dat ln en-
VRAAG NAAR
~laf04iB4i6ehjQ!
M^i
Iet*i»;rdo eenvoudig
en het leert U. dat
worst zulle een aparte, malsche
lekkernij kan zijot Juist bij uit*
gesneden worst heeft het dubbel
zin, om uitdrukkelijk den naam
te vermelden van Zwanenberg,
zoo alom bekend, als de zaak»
die maakt wal: smaakt I
maakt wal smaakt!
2936 (Inges. Med.)
kele gemeenten nog niet een toestand be
staat, waarbij op redelijke wijze in het on
derwijs kan worden voorzien, houdt ver
band met de bijzondere ligging en mili
taire beteekenls dier gemeenten. Het is den
minister verder gebleken, dat in vele plaat
sen de bouw yan barakken voor de militai
ren ter hand is genomen. Het is uiteraard
niet mogelQk aJceheele ontruiming der
schoolgebouwen te verlangen.
De minister is er van overtuigd, dat
dc beveiliging van kunstwerken tegen
oorlogsgevaren in een betrekkelijk kor
ten tijd haar beslag kan krijgen. De
vraagstukken, welke zich ten aanzien
van deze moeilijke en ten deele nieuwe
materie voordeden, zijn met gToote
voortvarendheid in studie genomen en
tot oplossing gebracht. De bomvrije
schuilplaats in het Mauritshuis zal
binnenkort in gebruik kunnen worden
genomen.
De minister blijft van oordeel, dat het
instellen van een staatsprijs voor letter
kunde moeilijkheden met zich brengt, wel
ke niet onderschat mogen worden. Intus-
schen heeft hij zijn ambtgenoot van bul
tenlandsche zaken verzocht een onderzoek
in te stellen naar hetgeen op dit gebied in
eenige andere landen geschiedt.
Naar het oordeel van den minister is
de taak van dc overheid ten aanzien
van de ontwikkeling van een kunst
uiting slechts bescheiden en zü moet
zich ervan onthouden, daarvoor een
bepaalde richting aan te geven. De
overheid moet niet verder gaan dan
bevorderen, dat omstandigheden wor
den geschapen waaronder een kunst in
volle vrijheid tot bloei kan komen.
Deze overwegingen vonden aanleiding
in de opmerking van verscheidene
leden, dat de overheid meer dan thans
zou behooren te doen voor de ontwik
keling van de Nederlandsche filmkunst
Voer vuil, vet, smeer en zoovotl meer. - 25 eent - Bij drogiitoo.
2902
(Ingez. Med.)
Paul Muni cn Jane Brvan in „Twee uit velen".
De opname van de Heides-scène, waarin gebaseerd op den ucces-roman We Are
Paul Muni en Jane Bryan voorgoed af- Not Alone" van James Hilton vond Juist
scheld van elkaar nemen - eén van de plaats. Deze ontmoeting m de gevangenis
meest aangrijpende scenes uit de film J tusschen Paul Munt, die den vriendeltjkén,
„Twee uit velen" een Warner Bros-film, I goedhartigen dokter Newcome uitbeeldten
Miss Bryan als Lenl, het Jonge, ln hem
vertrouwen stellende Oostenrijksche meis
je, eer zij terechtgesteld worden, wegens
moord op de vrouw van den dokter
een misdrijf, waaraan zij totaal onschuldig
zijn vormt één der hoogtepunten ln de
füm.
Lenl, totaal overstuur uit vrees voor den
dood, valt dr. Ncwcome snikkend om den
hals, terwijl zij hem haar liefde be
kent De dokter, verbijsterd door het ge
beurde, dat zich binnen een paar weken
tijds heeft afgespeeld, slaagt er toch ln dit
fragiele meisje tot bedaren te brengen,
aan wier zijde hij een werkelijk gelukkig
leven had kunnen lelden lnplaats van het
sombere, trieste bestaan met een zenuw
patiënte als vrouw.
„ZIJ geloovtn ons niet. ZIJ moeten Iemand
veroordeelen", zegt hij tegen haar.
„ZIJ dooden ons, hoewel wij niets op ons
geweten hebben," antwoordt Lenl.
„Dat weet lk", troost hij. „WIJ zijn het
niet alleen ZIJ kijkt hem vragend aan.
Zooiets komt vaak voor. Zelfs nu
Iedere minuut.iedere seconde.bul
ten. Duizenden. duizendendie heb
ben ook niets misdaan en moeten ook ster
ven. Wees niet bang voor den dood Het is
niet het ergste, wel het laatste, dat Je
overkomt."
Hij zinspeelt op den wereld-oorlog, welke
juist uitgebroken ls. En zoo stelt hfj haar
gerust. Het ls voor den laatsten keer, dat zij
elkaar zien. daar zil den volgenden dag
terechtgesteld worden Maar vóór zij schel
den uit de dokter zijn stellig geloof, dat
zij elkaar eens. ergens terug zullen vinden
en dan een gelukkig leven zullen lelden
HU beweert er van overtuigd te zijn, dat
de wereld In werkelijkheid niet zoo slecht
kan zijn, ais het hun op dit oogeirbllk
voorkomt. Zelfs het feit, dat hij volkomen
onschuldig ter dood veroordeeld is. ls niet
ln staat hem het vertrouwen in de mensch-
heid te ontnemen
Terwijl Lent zich ln een laatste omhel
zing aan hem vastklemt, verliest zij het
bewustzijn.
De bewakers snellen toe. dc dokter bukt
zich en kust Lenl op het voorhoofd cn
neemt vervolgens notitie van dc bewakers
„Een flauwte, verder niets".... zegt hi)
vriendelijk. „Breng haar niet te vlug bij. Ik
heb al afscheid van haar genomen Het is
zoo het beste, ontwaakte ze maar niet
•meer."
Regisseur Goulding knipte met dc vin
gers en dc betoovering. veroorzaakt door
het spel van Paul Muni en Jane Bryan,
was op slag verbroken Een aangrijpende
liefdes-scène
Binnenkort zal men zelf de lotgevallen
van den „Kleinen Dokter" en Leni, twee
uit velen, kunnen zien.
„Ergens ln Nederland" is een gevleugeld
woord geworden! Het is ook de titel van de
nieuwe Nederlandsche film, die in samen
werking met de Nederlandsche Marine werd
opgenomen en waarin een beeld gegeven
wordt uit- en over den mobilisatietijd, waar
bij tevens voor een boeiende handeling is
zorg gedragen. Een actueel scenario houdt
de aandacht gevangen. Regisseur was dr.
Ludwig Berger, terwijl de jonge acteur Jan
De Hartog, die met Berger het scenario
schreef, een der hoofdrollen speelt. Andere
voorname rollen worden vervuld door Lily
Bouwmeester en Matthieu van Eysden. die
men reeds uit de film „Pygmalion" kent,
voorts Fientje de la Mar en Cruys Voor-
bergh. terwijl een schare acteurs en actrices
de minder belangrijke rollen bezet.
Een vaderlandsche film, die verleden
week bij de première te Amsterdam, reeds
veler aandacht trok en naar wier kwalitei
ten men zeker ook in onze stad belang
stellend zal zijn.
Dat de marine-autoriteiten aan deze
actueele film zulk een royale medewerking
verleenden, stemt tot groote voldoening.
Hierboven een scène uit deze film.
DIVERSE FILMPRIJZEN.
Op de lijst van benoemingen voor Acade
my Awards in 1939. die onlangs gepubli
ceerd werd, komt 16 maal de naam RKO
Radio Pictures voor.
„Love Affair" is een van de tien ..beste
films van het Jaar". Irene Dunne behoort
wegens haar rol in „Love Affair", tot de
vijf actrices. ie dc beste vertolking gaven.
Maria Ouspenskaya heeft de beste ver
tolking op het tweede plan, in ..Love Affair"
op haar naai i Onder dc beste scenario's
komen voor: „Bachelor Mother" cn „Love
Affair"
Onder de beste leiders wordt Al Herman
voor ..Love Affair" genoemd. De beste
geluidsopnamen maakte Johr voor „The
Hunchback of Notre Dame". Joe August
wordt wegens „Gunga Din" genoemd voor
de beste fotografie.
Onder de best-- muzikale prestaties worden
genoemd: Anthony Collins wegens „Nurse
Edith Cavell", All Newman wegens „The
Hunchback of Notre Dame Victor Young
gv-ns ..Way Down South" 'Bobby Breen»
..Wishing" uit .Love Affair" is de beste
song van IG39.
Onder de best© kortp films komen voor
„The Pointer" en „Het Leelijke Jonge
Eendje" (uit „Walt Disney's Sprookjespara
de beide teekenfilms tan Walt Disney en
voorts de shorts „Information Please" en
„Five Times Five".