Duitsche troepen rukken
Denemarken en
Noorwegen kinnen
V
No. 24551
81ste Jaargang
DINSDAG 9 APRIL 1940
Overzicht
Dulfschland tracht Scandinavië
te overweldigen
Dit nummer bestaal uil VIER bladen
EERSTE BLAD
De Denen leggen er zich bij neer
Noorwegen biedt verzet
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
•gentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 36 ets. per regel Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarlet. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets bl) maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 6 «ets.
Bureau Noordemdtplein Telefoonnummer* voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Poatcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zUn:
per 3 maanden f.3 3d
per week f.O.lS
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -f- portokostenJ
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mndj
De zware wolken, die zich boven Scandi
navië bevonden, hebben zich spoediger ont
last dan gedacht was. Een dag nadat de
Engelschen do Noorsche rechten hadden
geschonden door mijnen te leggen binnen
de Noorsche territoriale wateren, zijn de
Dultschers tot den aanval overgegaan en
zij hebben Denemarken bezet, dat zich ge
laten aan dat lot heeft onderworpen. Dene
marken, dat tot dusver buiten het strijd
rumoer scheen te liggen. Voorts zijn in
Noorwegen diverse militair belangrijke
plaatsen reeds bezet, doch Noorwegen wei
gerde zich te onderwerpen en heeft den
strijd aanvaard, die het werd opgedrongen.
Zooals te verwachten was, is In de Scan
dinavische pers heftig gefulmineerd tegen
hot optreden der geallieerden en nauwe
lijks ls de Inkt, waarmede al die veroordee-
llngen werden gedrukt, droog, of Dultsch-
land vermoordt het laatste restje der on
afhankelijkheid De landen, tegen wie
gisteren zoo heftig te keer werd gegaan,
zijn nu op eens de beschermers van Noor
wegen geworden.
Opnieuw een bewijs, hoe snel de rollen
kunnen omdraaien en hoe ontzettend vlug
de situatie zich kan wijzigen.
Duitschland werpt zich thans op als de
beschermer van Scandinavië. *Het verklaart
de geallieerde bedoelingen maar al te goed
te hebben begrepen; uitbreiding van het
oorlogsterreln naar het Noorden, om
Duitschland krachtiger te kunnen treffen
en daartegen wilde het zichzelf beschermen
doch tevens Scandinavië. Duitschland heeft
uit voorzorg gehandeld. Ziedaar de bekende
drogredenen, die geen enkel neutraal land,
dat het grootste zo'f respect toont, zullen
kunnen overtuigen Ook al wordt nog zoo
zeer verzekerd, dat Duitschland geen be
doeling heeft na den oorlog te blijven of
zich ln te laten met Scandinavische belan
gen. (Wie lacht daar?)
Terwijl Denemarken, geJlJk gezegd, geen
tegenstand heeft geboden, Integendeel zich
gelaten schikt onder de Duttsche bezetting,
heeft Noorwegen fier een neen doen hoo-
ren en het zal met de wapenen weerstand
pogen te bieden. Een onmogelijke taak,
wanneer niet spoedig hulp zal komen op
dagen. Of zal het die weigeren om te voor
komen. dat het land slagveld wordt? Spoe
dig zal men het antwoord op deze vraag
wel vernemen.
Londen en Parijs zijn bereid te hulp te
snellen. Londen meldt toch officieel:
„De Engelsche regccring en dc Fran-
sche regeering hebben besloten terstond
haar vollen bijstand te verlccncn aan
Noorwegen en zij hebben te kennen ge
geven dat zij den oorlog in volledig
deelgenootschap met dit land zullen
voeren. De noodzakelijke militaire en
vioolmaatregelen worden dienovereen
komstig genomen in samenwerking me'
dc Fransche regeering".
Zal Noorwegen die hulp accepteeren?
En Zweden? Nog wordt dit land met
rust gelaten maar het voelt zich ongetwlj
feld mede ln de Slem en alle voorzorgs
maatregelen worden reeds getroffen. Land-,
zee- en luchtmacht zijn gemobiliseerd Nog
ls er niet het defensief verbond tusschen de
Scandinavische landen, dus ls Stockholm
nog tot niets verplicht, maar zal het zijn
Noorschen broeder evenzeer alleen laten
staan als destijds Finland met de bijkans
wiskundige zekerheid straks dan alleen aan
de beurt te komen?
Het Duitsche optreden Is met een derge
lijke snelheid geschied, dat niet getwijfeld
worden kan aan het feit. dat het zich ge
heel op dit gebeuren had voorbereid. Een
dergelijke actie kan men niet ln een paar
dagen of In een week gereed maken. Het ls
een volkomen te voren vast omlijnd plan,
dat daar ls uitoevoerd waarvoor men nu de
verantwoordelllknetd op de geallieerden
tracht af te schuiven In tegenstel'ing daar
mede kan men thans achteraf wel vastleg
gen, dat de geallieerden, al schonden zij
de Noorsche neutraliteit beslist toch nog
niet zoo dwaas deden om Duitschland te
dwingen zijn kaarten in het Noorden op
tafel te leggen.
Het droef gebeuren, dat opnieuw neu
tralen meesleept ln den maalstroom van
den krijg ls tevens een ernstige waarschu
wing aan het adres van alle anderen om
voorbereid te zijn en te blijven op Iedere
mogelijkheid.
De oorlog ls een nieuwe phase Ingetreden.
En onwillekeurig vraagt men zich af, of
de Ftnsch-Russlsche vrede nu veilig mag
worden geacht. Morgen zal de uitwisseling
van krijgsgevangenen een aanvang nemen,
alles lijkt nog ln orde. maar het ls bekend,
dat Moskou handig genoeg is om een stok
te vinden als het slaan wil. Het gansche
Noorden van Europa ls op drift en het is
onmogelijk reeds thans te voorspellen, wat
daarvan de gevolgen zullen zijn.
Het ls een droeve wereld.
Met duizelingwekkende vaart hebben de gebeurtenissen zich
opgevolgd. Nauwelijks werd Noorwegen één dag in zijn neu
traliteit bedreigd door het leggen van mijnen door Britsche en
Fransche oorlogsschepen in de territoriale wateren of Noor
wegen bevindt zich in oorlog met Duitschland. En met Noor
wegen is ook Denemarken aangetast. In beide landen hebben
de Duitschers troepen aan land gezet en diverse havens bezet.
Zoo is het terrein van den oorlog thans naar het Noorden uit
gebreid. Alleen Zweden staat nog buiten het conflict.
Hoe lang nog
De noodtoestand is daar reeds afgekondigd, terwijl de Duit
schers bovendien overal aan de Zweedsche kust mijnen heb
ben gelegd.
ln Denemarken is met de hoofdstad Kopenhagen vrijwel het
gansche land reeds in Duitsche handen, in Noorwegen zijn
o.a. de havens van Bergen, Stavanger en Trondjem bezet. Dene
marken biedt trouwens geen verzet, buigt zich gelaten in
zijn lot.
ENGELSCHE
MYNEN VELDEN
Het was een lawine van berichten, die
hedenmorgen ons redactie-bureau binnen
stroomde en het was feitelijk in den aan
vang ondoenlijk om er den weg ln te vin
den. Eerst langzaam werd het gordijn dat
de gebeurtenissen verborg, opengeschoven.
Het eerste betrouwbare bericht kwam
uit Londen, dat de Duitsche troepen de
grens van Denemarken hadden overschre
den en Sleeswijk waren binnengerukt.
Daarop volgde het bericht:
De gezante der Vereenigde Staten
in Noorwegen, mevr. Harriman, deelde
aan het Amerikaanscbe departement
van buitenlandsche zaken mede, dat
Noorwegen in oorlog is met Duitsch
land. Mevr. Harriman zeide, dat zij dit
had vernomen van den Noorschen mi
nister van buitenlandsche zaken.
Dat kon alleen zijn tengevolge van Duit
sche bezettingstroepen en dat bleek spoe
dig inderdaad het geval te zijn. Trouwens
gisteravond waren êr al berichten, dat een
Duitsche vloot van een 100 schepen in
Noordelijke richting opstoomde, zoodat een
actie moest worden gevreesd.
Aanvankelijk weigerde men In Berlijn
eenlge opheldering te geven, werden de
berichten zelfs ontwend., doch toen de lan
ding plaats had gehad, werd een bevesti
ging cegeven.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldde:
SHETLAND
\0' EIL.
.1?SCAPA
FLOW
BINNENLAND.
fngediend is een wetsontwerp tot het vast
stellen van een radiobelasting
(3e Blad).
Te Amsterdam is, 61 jaar oud, overleden de
architect j. f. Staal (Binnenland. 4e
Blad).
Treilers zullen patrouilJediensten verrichten
op de Noordzee (3e Blad).
Gedeeltelijke stopzetting periodieke ver
loven (Laatste Berichten, le Blad).
Met zie voor Stadsnieuws pag 2. van het
Tweede Blad.
msterdamsche beurs.
Kalme markt Lagere koersen
Amerikanen lichtelijk in reactie Ne-
derlandsche beleggingen gedrukt.
BUITENLAND.
D Jtsche troepen bezetten Denemarken, dat
geen verzet biedt en thans eenige
Noorsche havens. Noorwegen biedt wel
verzet 'le Blad).
Engeland en Frankrijk willen Noorwegen
bijstaan (le Blad*.
Duitsche schepen aan de Deensch-Noorscbe
kust getorpedeerd (3e Blad).
De tekst van het Duitsche memorandum
aan Noorwegen en Denemarken
(3e Blad».
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 2 VAN HET DERDE BLAD.
Gedeeltelijk bewolkt. Geen neer
slag van beteekenis. Weinig veran
dering in temperatuur. Meest
matige wind uit Noordelijke rich
tingen.
NOORDZEE
Sinds maanden probeeren Engeland en
Frankrijk Scandinavië te maken tot een
nieuw oorlogsterrein tegen Duitschland.
Ook de poging van de Westelijke plutocra
tieën zich te mengen in het Finsch-Rus-
sisch conflict, had o.a. tot dosl, door de
bezetting van Noorwegen de ijzer- en erts-
mijnen in Britsche handen te krijgen, in
ieder geval, den uitvoer daarvan via Narvik
te verhinderen. Het Russisch-;Finsche vre
desverdrag, dat door Engeland en Frank
rijk zoo betreurd werd. liet de Britsche
oorlogsstokers niet met rust. nieuwe wegen
te zoeken om hun doeleinden te bereiken.
De Duitsche regeering heeft dit streven
aandachtig gevolgd. Het aantal der uitda
gende neutraliteitsschendlngen nam steeds
meer toe Reeds het geval met de „Alt
mark" toonde ook aan. dat in het bij
zonder Noorwegen ofwel niet bereid, ofwel
niet in staat is. krachtdadig tegen deze
schendingen op te treden. Sindsdien zijn
nieuwe torpedeeringen in de Noorsche ter
ritoriale wateren voorgevallen.
Als voorlooper van de voorgenomen be
zetting van belangrijke steunpunten ln
Noorwegen, volgde gisteren het buiten wer
king stellen van de Noorsche territoriale
rechten door de Engelsche regeering. De
regeering van Noorwegen heeft slechts ge
antwoord met een kalm protest, ae Duit
sche rijksregeering evenwel denkt er niet
aan. ook van haar kant tegen dezie Britsche
schending van het Volkerenrecht even
eens slechts te protesteeren. Zij heeft
daarom met ingang van heden die stap
pen ondernomen, welke noodig zijn om
het Noorden van Europa definitief te ont
trekken aan de Britsche plannen tot uit
breiding van den oorlog
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Teneinde het hoofd te bieden aa*
den Britschen aanval op de neutra-
