BINNENLAND Se"t ach'eruug^"9e"nd. dr"k. waarond door den onkelos mF£LZOUTuirei$eH 'gereef/ms/ Het leeningontwerp goedgekeurd 81ste Jaargang LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 5 April 1940 Derde Blad No. 24548 Vi erlichfing van motorrijtuigen en de achterlichten van fietsen Berichten over neutraliteitsschendingen Het vliegveld van Suriname De fraude bij de boerenleenbank in Roswinkel Sterk Uw Zenuwen! Heffing geldig tot 1 Mei 1943 Alleen de suikerheffing slechts voor een jaar RECHTZAKEN VS? IIN/T (N UITERE ZAL SCHERPER TOEZICHT WORDEN INGESTELD. De min lifter van Justitie heeft aan de ocureurs-Reneraa! een schrijven geson- en. waarin er op wordt gewezen, dat de leving van het voorschrift, dat motor- tulgen op meer dan twee wielen voorzien oeten zijn van een of twee achterlichten, elke achterwaarts duidelijk zichtbaar oor het achterkomend verkeer een rood cht uitstralen, te wenschen overlaat Men et auto's, waarvan het achterlicht, hetzij et brandt, hetzij zulk een zwak licht ult raalt. dat het door het Inhalend verkeer let tijdig wordt opgemerkt, vooral op dc oderne autowegen, waar snel gereden ordt, of daar waar het motorrijtuig zon- er deugdelijk achterlicht stilstaat. Dc minister verzoekt daarom te bevorde rt, dat op de naleving van dit voorschrift fauwlettend toezicht wordt uitgeoefend, venals zulks zal dienen te geschieden ten mzlen van de naleving der bepalingen tuffende de verboden verblindende ver- rhtlng. Eenzelfde gedragslijn moet worden gc- olgd ten opzichte van het verbod, om over en weg te rijden met een motorrijtuig of ken aanhangwagen, die met Inbegrip van rlading 3'/. meter boven den weg reikt. Deze bepaling wordt meermalen over reden. met het gevolg, dat schade aan ia.linten ontstaat. Bovendien kunnen oertulgen met te hooge lading, vooral bij uitwijken op wegen met tonrondlng. cht omkantelen. Ten aanzien van het voeren van roode hterllchten door wielrijders Is den mtnls- Jr de wcnscheltj kheld gebleken terug te ..men op dc tot dusver toegelaten tege- 'k..mende regeling, daar de practUk .eft uitgewezen, dat hoewel deze regeling aanzien van te goeder trouw zijnde vertreders zeer voldeed, deze regeling ten evolge had dat een deel der wielrijders lrrvan misbruik maakte, met het gevolg, at het aantal wielrijders. In het bijzonder In de groote steden, dat zich na zonsonder gang bl) den weg bevindt zonder voorzien te zijn van een rood licht uitstralend ach terlicht, nog vrij aanzienlijk Is, hetgeen gelet Of) de verkeersveiligheid als een on- gewenschte toestand moet worden be schouwd. Mede wordt als een bezwaar tegen be doelde regeling aangevoerd, dat dit tege moetkomende optreden op den duur het polltlegezag niet ten goede zou komen. In verband hiermede heeft de minis ter thans bepaald, dat in den vervolge ook dan verbaliseerend moet worden opgetreden, Indien de ln overtreding rljnde wielrijder ter plaatse van aan houding er binnen korten tijd niet ln slaagt het achterlicht in behoorlijk brandenden toestand te brengen. Het ANP. schrijft ons: Naar aanleiding van onze mededeellng over het niet meer verspreiden van die ge deelten van het Dultsche legerberlcht, waarin melding wordt gemaakt van het .1'hen den van Nederland's neutraliteit door vreemde vliegtuigen, ls ons de vraag gesteld waarom er In deze aankondiging uitelultéHd van het legerberlcht van één der belllgerentcn ls gesproken. Het ant woord luidt: omdat de andere legerberich- ten zulke mededeellngcn tot dusver niet hebben bevat. Maar ter voorkoming van alle misverstand worde dan alsnog met zooveel woorden verklaard dat, wanneer ln een Brltsch of een Fransch legerberlcht medcdcelingen van gelijken aard zouden worden opgenomen, deze evenmin door het AN.P. verbreid zouden worden. HET VOORSTEL TOT AANLEG DOOR DE STATEN VAN SURINAME AANGENOMEN. De Staten van Suriname hebben het voorstel tot aanleg van een vliegveld op Zanderij met algemcene stemmen aange nomen, aldus meldt de „N.R.Crt." Het vliegveld komt op 46.5 K.M. afstand van Paramaribo. Er wordt een weg van Pa ramaribo daarheen aangelegd. Het veld ls van uitstekende grond gesteldheid en kan ln alle weersomstandigheden de zwaarste vliegtuigen dragen. Het is 2000 x 300 M. groot en kan nagenoeg onbeperkt worden uitgebreid. Het krijgt een eenvoudig lo- gcergebouw, een ruime vllegtuigloods. een opstijgbaan. nachtverlichting, radiobakens, woningen voor personeel, een watervoorzie ning en een eigen electrische centrale. De kosten bedragen f. 1.400.000, welk be drag door het rijk tegen 4 pCt. wordt ge leend. Het Nederlandsche verkeersfonds draagt ln rente en aflossing jaarlijks f. 20.000 bij, het gebiedsdeel Curacao f. 30.000. Suriname heeft daardoor slechts Jaarlijks f. 10.000 by te dragen In het ge raamde exploitatieverlies. Het vliegveld wordt aangelegd voor de verbinding met Nederland via dc Kaap Vcrdlsche eilanden en Lissabon. Men ver trouwt echter dat de aanwezigheid van een goed geoutilleerd vliegveld tot gevolg zal hebben dat Suriname ook ln het lucht verkeer op Zuld-Amerika zal worden opge nomen. DE GEREDDEN VAN DE „PROTINUS". Bij de rec-derlj van den ondergeganen treller „Protlnus" ls gisteren bericht ont vangen, dat de toestand van zeven der ge redde opvarenden van dit schip vooruit gaande is. Dc toestand van den matroos Stam ls nog hetzelfde. NEGENTIG PROCENT DER VORDERING KOMT TERECHT. Verschenen ls dc eerste ultdeellngslijst ln het faillissement van den vroegeren kassier der boerenleenbank te Roewinkel. K, G., die lnmlddéls tot 3 Jaar gevangenisstraf werd veroordeeld. Blijkens de lijst hebben de ba ten tot nu toe bedragen f 217.770, waarvan na aftrek van kosten etc. f. 199.600 wordt uitgekeerd aan crediteuren, die 81 pCt. ont vangen. Dc boerenleenbank krijgt van haar vordering ad f. 240.000 thans f. 194.700 uit gekeerd. Er wordt nog een slotuitkeering van 9 procent verwacht, zoodat dc vorde ringen op 10 procent na worden voldaan. BIOSCOOPBEZOEK IN NEDERLAND. 13 Vt pet. der bevolking eenmaal per week naar de bioacoop. In het Jaarverslag van den Nederland- schen Bioscoopbond wordt gemeld dat bU- voorbeeld ln 1938 13Vfe% der bevolking ge middeld eenmaal per week naar de bios coop ging. Dat percentage ls vanzelfsprekend gun stig beïnvloed door de groote gemeenten. In de gemeenten van 50.000 tot 100.000 be draagt het reeds aanzienlijk minder, na mely k 10,4 ln die van 20.00. tot 50.000 inwoners 8.5 en van 10.000 tot 20.000 inwoners slechts 4.7 Ten aanzien van ge meenten met minder dan 10 000 inwoners is de veronderstelling gewettigd, dat het percentage daar niet noemenswaard is. Uit dit cijfermateriaal wordt opgemaakt, dat de belangstelling van het Nederlandsch pu bliek voor de film nog krachtige stimulan sen noodlg heeft, hetzij in den vorm van verbouwing en verfraaiing, hetzy door ver nieuwing van de bedryfsvoering, of door verbetering van het programma en lntensl- feerlng van de reclame. INSTALLATIE KRIJGSRAAD UTRECHT. Onder groote belangstelling, vooral van militaire zyde had heden de Installatiezit ting plaats van den Utrechtschen krijgs raad onder presidium van mr. J. W. U. Doornbos. J. BAKKER TREEDT AF ALS KAMERLID. Naar wij vernemen is de heer J. Bakker, lid van de 2e Kamer voor de Chr. Hlst. Unie voornemens zich by de Kamerverkiezin gen ln 1941 niet opnieuw voor een Candida - tuur beschikbaar te stellen. De heer Bakker die het sociale element in de Chr. Hist. Kamerfractie vertegen woordigt, maakt sinds 1918 deel uit van de Tweede Kamer. De heer Bakker die om redenen van leef tijd zal aftreden is in Friesland een bekend figuur. Hij maakt sinds tal van Jaren deel uit van den gemeenteraad van Menaldu- madeel en ls een van de kopstukken van den Chr. Nat. werkmansbond, van welks hoofdbestuur hy deel uitmaakt. Ook is hij redacteur van De Voorzorg, het weekblad van dezen bond en voorzitter van de ver- eeniglng van Kerkvoogdyen in de Ned. Herv Kerk. Daarnaast heeft hy aan ver schillende maatschappeiyke stroomingen zyn krachten gegeven. De heer Bakker zal zich aan zyn verschil lende functies, ook als hy als Kamerlid zal zyn afgetreden, blijven wyden. OORKONDE VOOR DE GRENADIERS EN JAGERS. Aan de manschappen der regimenten grenadiers en Jagers is indertyd ter gele genheid van de geboorte van prinses Bea- rix een oorkonde geschonken en naar wij vernemen zal dit thans ook geschieden in verband met de geboorte van prinses Irene. De oorkonde ls geteekend door kapi tein Oxenaar. Door het vele defensiewerk heeft het drukken vrij lang geduurd, maar de uitreiking kan nu binnen afzlenbaren tyd worden tegemoet gezien. Overste H. D. Scherpenhuyzen heeft als oudste der beide regiments-commandanten een exemplaar aan Prins Bernhard aange boden. DR. PH. C. VISSER NAAR KOPENHAGEN. De Nederlandsche gezant te Ankara, dr. Ph. C. Visser gaat binnenkort als gezant naar Kopenhagen, waar hy H. W G. M. ridder Huyssen van Kattendijke zal opvol gen, die op zijn beurt dr. J B. Hubrecht ln Rome opvolgt De heer Visser ls 8 Mei 1882 te Schiedam geboren. Na voor den handel te zyn opge leid ging hy ln 1919 als gezantschapsat taché naar Stockholm. In 1931 werd hy benoemd tot consul-generaal te Calcutta en ln 1938 tot gezant te Ankara. Grooten naam maakte de heer Visser als ontdekkingsreiziger. Viermaal leidde hy een expeditie naar het Karakorum-gebled, steeds vergezeld van mevr. Visser, die ver leden jaar is overleden. Verschillende be schouwingen over zyn reizen verschenen van dr. Vissers hand. In ons land en ook ln het buitenland heelt hij herhaaldeiyk lezingen over zyn expedities gehouden. .chrii"1 „log*" P*"- ^"neerennU '°ch ht>' '^oogt het mogen tn sterkt de *"^ver' <-enuwen. 2189 dares fcfed.) EEN VRAAG IN HET LAGERHUIS OVER EEN NEDERLANDSCH SCHIP. Uit Londen meldt Reuter: Schout-by- nacht Sueater, conservatief afgevaardigde, zal den minister-president op 10 April ln het Lagerhuis vragen, of het hem bekend ls, dat een Nederlandsche kolenboot te Vel- zen onder militaire bewaking ls geplaatst, nadat men had ontdekt, dat het schip electro-magnetlsche mynen aan boord had, met het doel deze ln de vaargeul van een Engelsche haven te leggen, en of op een volledig onderzoek zal worden aangedron gen. iBiykbaar heeft schout-by-nacht Sueater het oog op het geval van de „Vrede" te Llmuiden. welk schip na onderzoek door de marine-autoriteiten is vrygelaten, aan gezien geen grond voor langere aanhouding aanwezig wasV DE BOTERHEFFING. Het bedrag van de heffing en steunuit- keering op boter is. behoudens tusschen- tijdsche wyziging, voor de week van 4 tot 11 April vastgesteld op 80 cent per KG. (on veranderd). VERSPREIDE BERICHTEN. Naar de „Msb." meldt, heeft de heer J. B. van der Sluis te Olst bedankt als lid van de Prov. Staten van Overijssel, nadat hy uit de NB B. was getreden, voor welke party hy zitting had. 2184 (Inge*. Med.) O (Van onzen parlementairen medewerker). Dat Minister de Geer aan zyn vier voor gestelde heffingen (successie-belasting; benzine; koffie; suiker) zou vasthouden, lag voor de hand. Die kostbare 18 miUloen over 1940 en 27 mlllloen over 1941 liet hy zelfs niet ten dcele gllppen.' Hij heeft ze gekregen, maartoch heeft hij met name wat de suiker be treft, een concessie moeten doen: deze heffing veroverde hij slechts voor één jaar. Stellig ontkende hy, dat door zyn hef fingen de bezittende klasse zou worden ont zien; het is natuuriyk, dat de belastingen drukken op alle lagen der bevolking, maar vele beter-gesltueerden betalen ln totaal reeds niet minder dan 60 van hun in komen. De heffingen, opgenomen ln het onderhavige ontwerp, zullen echter van tijdelljken aard zyn. Natuuriyk zyn er nog andere heffingen mogeiyk. Maar de Mi nister verklaarde (wat wy gisteren al ver onderstelden) dat alle andere, in het debat genoemd, door hem reeds waren overwogen Ze konden echter geen genade vinden Enkele ervan besprak en bestreed hy af- zonderiyk Zoo verklaarde hy, dat inzake, de accyns op het gedistilleerd de grens ls bereikt. Maar de mogeiykheid bestaat dat er een voorstel komt tot heffing van be lasting op Nederlanders ln het buitenland, een heffing van bhjvenden aard. Wat de Minister zelde inzake directe en indirecte belastingen en inzake dc vraag of een heffing beschermend of fiscaal ls maak te den indruk, dat hy voor de belasting betalers dat verschil nog al problematiek vond. Voor de contribuabelen zei hy. blijft het vrywcl gelijk, hoe ze moeten betalen, als ze toch betalen moeten. Invoer-beperklng ook als gevolg van hef fingen zei de Minister is in het belang van onze betalingsbalans en er zyn landen met een zeer hooge heffing op koffie (Zwe den b.v.). waar het koffie-verbruik niette min veel aanzleniyker is dan by ons. En de suiker? Ook deze kon dc Minister niet laten vallen. Er is gevraagd, waarom inplaats daarvan de heffing op weelde-artikelen niet wordt verhoogd. Dat heb ik overwogen zei de Minister maar dat bracht te weinig op. Zulke weelde-heffingen vond hij psycho logisch prachtig, doch financieel brengen ze weinig geld ln het laatje. Intusschen be loofde de Minister met stelligheid, dat de heffing op suiker, na deze. niet weder zal worden verhoogd. Eenzoete troost! Ook de andere voorgestelde heffingen kon hij, geiyk gezegd, niet prijs geven en verdedigde hy nog eens. De hoogere benzine-hefflng b.v. i^brood- noodlg. Maar ook hier een troost: de belas ting op motor-rijtuigen zal voortaan ver- moedeiyk per maand betaald mogen wor den. Uit 's Ministers betoog bleek voorts, dat hij aan verdere verhooging der vermogens belasting niet denkt; de vermogens zijn al zwaar belast en moeten soms meer aan be lasting betalen, dan ze opbrengen, zei de Minister. Evenmin voelde hy Iets voor een heffing ineens: deze gedachte is sinds 1914 herhaaldeiyk besproken en overwogen, maar altyd afgewezen, omdat de nadeelen ervan de voordeelen zouden overtreffen De Minister stond nog op dit standpunt: Jaar- lljksche heffingen zei hy verdiener, dc voorkeur boven zulk een heffing ineens En hij liet doorschemeren, dat er misschien later wel weer eens aan een verdedigings belasting gedacht zou kunnen worden. Intusschen verklaarde hij er geen be zwaar tegen te hebben, dat de voorge stelde heffingen tijdelijk zullen gelden, d.w.z. voor een periode van 3 jaar. Maar voegde hij er aan toe. we zijn er met deze belastingen nog niet; het volgend jaar zullen er nieuwe moeten komen. Intusschen zullen we over 1941 geen 15 mlllloen aan de Indische defensie behoeven by te dragen, geiyk destijds in de Millioc- nennota werd medegedeeld, doch slechts 10 mlllloen. Gisteren vestigden wy er de aandacht op. dat verscheidene afgevaardigden de wen- schelijkheid van een algemeen financieel debat hadden uitgesproken. Dit kan in het najaar geschieden, by de begrooting zei de Minister of anders door een interpel latie aan de orde worden gesteld. By de replieken bleken verschillende af gevaardigden niet bevredigd. Met name tegen de hoogere heffingen op suiker en koffie bleven zy zich verzetten. Een beper king tot 3 Jaar achtten zijn niet voldoende, want volgens hen mocht de heffing in het geheel niet plaats hebben. Prof. van Gelde ren zeide. dat de sociaal-democraten, ter wille van de begrooting. 'de suikerheffing voor één Jaar wilden toestaan en mr. Teu- lings bleef zyn denkbeeld vasthouden, om Inplaats van de suiker weelde-artikelen hooger te belasten. Maar de heer de Wilde had hiertegen eenlge bedenking. Ook het denkbeeld van een heffing ineens bleef op de vlakte en nogmaals werd de Minister uitgenoodigd, daarmee alsnog te komen, desnoods over enkele Jaren verdeeld, opdat ze zoo mogelijk uit besparingen kan worden betaald. Mr de Wilde achtte het niet on- mogeiyk, dat de Minister ln het najaar wel iets voor het denkbeeld zou gevoelen. Merkwaardig, dat de heffing-ineens-ldee er in het parlement op het oogenblik veel sterker bijstaat dan vroeger Een motle-de Visser, een zware vermo gens-heffing beoogend, vond onvoldoende ondersteuning en kon dus niet worden be handeld. Toen deed de Minister in zyn antwoord op de replieken nog eenlge belangrijke mededeelingen. Een heffing-ineens bleef hij voor het oogenblik afwijzen, maar het is niet on mogelijk, zei hij, dat het volgend jaar de omzetbelasting verhoogd zal moeten worden van 4 op 5 en voor be paalde artikelen van 10 op 12'/« Pret tige prijsstijging. En met deze schoone toekomst-ver wachting voor oogen. had de Minister geen bezwaar de hoogere suiker-heffing, die hy eerst tot 3 jaar had beperkt, slechts voor één jaar te doen gelden: het desbetreffende amendement nam hy over. Hy redde aldus wat er te redden viel. Maar uitdrukkelyk bond hy deze concessie aan de mededecling omtrent de Omzet-belasting, waarin hy kenneiyk een compensatie zag voor de suiker-beperking. Toen probeerde mr. van Gelderen ook de koffie-heffing tot één jaar te beperken. Maar hier gaf de Minister niet thuis. ..On- aannemelyk". Nu hield hij plotseling het been stiif Het desbetreffende amendement werd dan ook met 54 24 stemmen verwor pen en de heffing met 55 23 goedgekeurd. Vóór de beperking stemden alleen de socia listen, de communisten en de heer d'An- sembourg De Minister heeft daarop het ontwerp in dien zin gewyzigd. dat de heffingen zullen gelden tot 1 Mei 1943 (uitgezonderd dus do suiker-heffing, die tot 1 Mei 1941 geldt», waarop de Kamer het met 75 tegen 5 stem men heeft aangenomen. Alleen de commu nisten. de nationaal-socialisten en dc christen-democraat van Houten stemden tegen. Ook de begrooting van het Werkloos heids-subsidiefonds is goedgekeurd. HAAGSCHE RECHTBANK. Ontsiert de reclame? Naby de „Oude Vink" te Voorschoten staan enkele reclameborden; er is onlangs proces-verbaal opgemaakt tegen de beide eigenaars omdat zij de reclame-verordening van de provincie Zuid-Holland zouden heb ben overtreden. Want voor het plaatsen van deze borden was door Gedeputeerde Staten geen vergunning verleend. In deze princi- pieele kwestie had de kantonrechter te Lei den f. 6.boete opgelegd, teneinde in hoo ger beroep deze beslissing te kunnen ver krijgen. Na verhoor van een getuige, die vertelde omtrent de situatie ter plaatse, meende de officier dat hier een strafbaar feit was gepleegd en vorderde bevestiging van het vonnis. De verdediger betoogde dat het betref fend gedeelte ln de bebouwde kom der ge meente valt. en wees erop dat de reclame niet vanaf den weg, doch wel langs de spooriyn zichtbaar ls. PI. vroeg vrijspraak. Het „gevonden" zilver. De caféhouder A. T. V. uit Voorschoten had op zekeren dag een goede vondst in zijn café gedaan; hij zag vijf kilo zilver lig gen. Zijn vondst bracht hij niet naar de politie, maar hij verkocht ze. De caféhouder heeft zich in verband met zyn vondst voor de rechtbank te verantwoorden gehad. Het bleek dat het zilver afkomstig was geweest van een zllverfabrlek te Voorschoten. De officier vorderde tegen verdachte zes maan den gevangenisstraf. De rechtbank heeft thans uitspraak gedaan en verdachte con form den eisch veroordeeld. HAAGSCHE RECHTBANK. Hij hield het geld. Toen een Jongeman uit Lelden ln dienst was van een slager te Voorschoten, moest hij by diverse klanten in Oegstgeest en Leiden kwintantles innen. Dat deed hy wel, doch hy droeg het geld niet af aan zijn patrpon, zoodat de knecht wegtens verduis tering terecht moest staan. In totaal had hy zich f. 58.97 toege- eigend. De officier had zeven maanden gevan genisstraf geeischt waarvan vier maanden voorwaardeiyk met een proef tyd van drie Jaar en de bepaling, dat verdachte geen café's mag bezoeken. De Rechtbank heeft in deze uitspraak gedaan, en conform den eisch van den of ficier veroordeeld. Fietsen verdwenen. Een groot aantal fietsen was door J. B. uit Leiden, thans gedetineerd, in November gestolen in Leiden en omgeving. Tegen verdachte had de officier tien maanden gevangenisstraf geëischt. waar van vijf maanden voorwaardelyk met een proeftijd van drie jaar. De Rechtbank heeft in deze zaak vonnis gewezen en verdachte veroordeeld tot vyf maanden gevangenis straf on voorwaardelyk en vijf maanden voorwaardelyk met een proeftyd van drie Jaar. KANTONGERECHT TE HAARLEM. Overtreding Jachtwet. Voor den kantonrechter moest terecht staan de varkenskoopman D. Z. uit Rijp- wetering wegens overtreding der Jachtwet. Verdachte was niet verschenen. Hem was ten laste gelegd, dat hij op 22 Januari JJ. geschoten had op een koppel wilde eenden, die een open plekje in het ys in de Ben- nebroekertocht te Haarlemmermeer gevon den had. In deze zaak werd als getuige gehoord de rijksveldwachter H. van Duinen uit Haarlemmermeer, die mededeelde, dat verdachte als een bekend strooper bekend staat. Gezien de vroegere veroordeeling van verdachte vroeg de ambtenaar een geld boete van f. 40 subsidiair 20 dagen hechte nis en vernietiging van het in beslag ge nomen geweer De kantonrechter veroor deelde verdachte overeenkomstig den eisch. ZOLA-HERDENKING. De 100ste geboortedag van den schryver Emile Zola is gisteren op eenvoudige wijze te Parijs herdacht. De minister van onder- derwijs. Sarraut. vertegenwoordigde de re geering bij dc plechtigheid in het Pan theon. waar de leden van het Zola-genoot schap bloemen op het graf van den schrij ver legden. Aan een noenmaal voerde de voorzitter van het genootschap Herriot. het woord. Hy herinnerde in ooro in 1893 door Zola gesproken: Frankrijk moet de Messias der volken zijn Het zaJ dat slechts zijn, indien het de apostel vax gerechtigheid en waarheid is".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 9