ifOUURD'
IGliUQN
Na den vrede in het Noorden
Reynaud voor de radio
8Isle Jaargang
WOENSDAG 27 MAART 1940
No. 24540
Overzicht
De verwachte reorganisatie der Finsche regeering
De strijd in het
Westen
Sovjet-gezant te Parijs
teruggeroepen
Verspreide berichten
Een AHrBcltëll
IMPRIW6'
Motorschip „Saba'
wordt vermist
Dil nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
HEI VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
verwacht
Overwinning zeker, maar hard zal de strijd zijn
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agenUchappen van ons Blad gevestigd zUn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindtplein Telefoonnummers voor
Directie en Adminiitretie 25011 (2 lijnen)
Redactie 21507
Poitcheque- en Girodienat no. 57055 Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, wear agentschappen geresflgd djn:
per 3 maanden f. 3.33
per week f.OJI
Franco per post f 2.35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f.O.SO per 3 mndj
DIPLOMATIEK SPEL GAAT VOORT.
Van de reis van Molotof naar Berlijn wil
men nog maar geen afscheid nemen. Het
bekende versje: hij komt niet, hij komt wel
wordt lederen dag gerepeteerd!
Nu weet de Deensche National Tidendc
weer te vertellen, dat hij morgen tc Berlijn
wordt verwacht. HIJ zal er eerst moeten zijn,
voor wij er verder aan gelooven
Welles heeft het rapport aan Roosevelt
aan boord van de Conté dl Savola voltooid
en zal naar verwacht wordt zoodra hij aan
komt Ijlings naar Washington vertrekken.
De aankomst valt op morgen negen uur. De
conferentie op het Witte Huls zal dan ln
den middag plaats vinden. Gedurende de
geheele reis heeft Welles ln verbinding ge
staan met Washington in verband met mo
gelijke verwikkelingen na zijn vertrek uit
Europa, die van belang voor het rapport
zouden kunnen zijn. HU heeft verder aan
boord geconfereerd met den Amerikaan -
schen gezant ln Egypte. Hoewel algemeen
verwacht wordt, dat het rapport de kansen
op een vrede ln Europa nihil zal achten
omdat de oorlogsdoeleinden der parttjen
geen basis voor overeenstemming vormen,
zal het vermoedelUk gedetailleerd den toe
stand in de oorlogvoerende landen beschrij-
ven evenals de verhouding tot de Vereenlgde
6taten.
De Hongaarsche premier Telekl heeft gis
teravond een lang onderhoud met Mussolini
gehad in het Palazzo Venczla.
Het gesprek tusschen Mussolini en Telekl
duurde ongeveer twee uur. Na afloop werd
een communiqué bekend gemaakt, waarin
gezegd werd dat verdere samenwerking tus
schen Italië en HongarUe uit de ontmoeting
zou voortvloeien en dat belde regeeringen
haar pogingen om den vrede te bewaren in
het Donau- en Balkanbekken zouden coör-
dlneeren.
Telekl heeft ln een Interview met het
Romelnsche blad „La Tribuna" verklaard,
dat HongarUe voor het oogenbllk ln verband
met de internationale situatie zUn revisio
nistische eiachen met betrekking tot den
Balkan heeft laten vallen. HU weigerde zich
echter over de betrekkingen tusschen Roe
menië en HongarUe uit te laten.
Met betrekking tot zUn bezoek aan Rome
zelde Telekl, dat hU ln verband met de
kritieke situatie met bevriende naties van
gedachten wilde wisselen. Toen men hem
naar de Hongaarsch-Russlsche betrekkingen
vroeg antwoordde Telekl dat deze „correct"
waren.
Over de situatie op den Balkan en ln het
Donau-gebied zelde hU: „Zooals u weet. Is
de vrede er niet verstoord. Dit beteekent
echter niet, dat er geen problemen zUn op
te lossen. Het beteekent dat HongarUe, zich
bewust van het moellUke oogenbllk. voor
nemens is, met de hoogere nooden ln Europa
rekening te houden. HongarUe heeft een
duizendjarige geschiedenis en daarom kan
het wachten en wacht het".
Allen, die sensatloneele resultaten ver
wachten van mUn besprekingen te Rome,
dwalen, zelde Telekl nog, volgens een Ste-
fanl-telegram. Er valt nog te leeren ln
Rome, waar men ln Intiem en snel contact
ls met de groote gebeurtenissen, die zich
afspelen, of die in Europa tot rUpheid ko
men. Ik zelf kan trouwens ook eenlge directe
waarnemingen bUdragen Dat doet men
onder vrienden, zoo besloot Telekl, vooral
wanneer gevaren wordt in nog al bewogen
wateren.
Vreemdsoortig blUft overigens de situatie
rond den Balkan.
In Itallaansche politieke kringen be
schrijft men het gerucht, dat de Itallaan
sche en Dultsche regeeringen te zamen met
Moskou een soort van driebond zouden vor
men, om den Balkan en het Donaubokken
tusschen de invloedssferen van de betrok
ken landen te verdeelen als „een sensatlo
neele propaganda van de democratieën".
De „Tel." meldt hierover nog:
Virginlo Gayda schrijft hieromtrent ln de
„Voce d'Italla". dat „de geallieerden onge
fundeerde berichten ln de wereld versprei
den over de plannen van Duitschland en
Italië met Roemenië en daardoor in den
Balkan wantrouwen Jegens Italië en
Duitschland zaaien. Deze geruchten hebben
tot doel, aldus Gayda. den Invloed van de
as ln den Balkan en het Donaubekken te
vernietigen. ZU zUn togen Italië en Duitsch
land gericht.
Het was noodig. een démenti op te stellen
van het door Parijs en Londen uitgevonden
sprookje, volgens hetwelk Duitschland aan
Roemenië waar lntusschen reeds een 100
leden der IJzeren Garde in vrijheid zUn ge
steld na den eed van trouw aan den koning
te hebben afgelegd een ultimatum ge
steld zou hebben en Duitschland en Italië
een min of meer geheim plan zouden hebben
opgesteld, waarbij de Balkan tusschen bei
der Invloedssferen verdeeld zou worden".
Gayda keert zich voorts tegen „bepaalde
Fransche stroomingen. die. omdat men aan
den RUn riet verder kan komen, het con
flict naar Zuld-Oost-EuroDa zouden willen
verleggen en daarom het spook van de
Dultsch-Italiaansche bedreiging van den
Balkan hebben geschapen, om de Fransch-
Britsche actie als defensie-maatregelen te
kunnen voorstellen".
Gayda schrijft, den Indruk te hebben, „dat
men voor een nieuw en lang hoofdstuk van
Balkan-intrlgues staat" en dat Italië er
goed aan doet. dit hoofdstuk mefc de ver-
elsehte aandacht te volgen
Opvallend ls ook dat de .Popoio di Roma"
waardeerend schrijft over het Brltsche leger.
Het blad constateert, dat de kwaliteit van
De Flnxche regetrlng zal waarschijn lijk
vandaag, wanneer het parlement bijeen
knmt. aftreden Vertelaard wordt, dat de
leiders der veradhlllende partijen het eenz
Keworden zijn over de aemensttMing eener
nieuwe regevrlng, dlc wellicht vandaag no*
zal worden bekend gemaakt
De Flnaohe gedelegeerden zijn nog steeds
te Mbstoou en de onderhandelingen zUn ge
durende de Paaechdragen voortgezet Het
schijnt, dat de Russen een handelsovereen
komst trachten te verkrijgen, op grond
waarvan Finland lnduetrleele producten
zal leveren.
Uit betrouwbare Flnsdhe bron wordt
vernomen, dat zich nieuwe complicaties
hebben voorgedaan ln het door de Russen
bezette gebied van Hangoe
Hangoe ls wat eiectrlachen stroom, water
en voedsel betreft. afhankelUk van het Fin
sche vasteland, doöh dit alle» werd afge
sneden direct na aankomst van de Russt-
sohe troepen
De Russen hebben hier ten sterkrte tegen
geprotesteerd en verzocht om den toevoer
van dit alles direct te hervatten, doch de
Finnen hebben tot nu toe op dit verzoek
nog geen antwoord gegeven. Ondertussehen
moeten de Russen het stellen met hetgeen
door de RueUsche IJsbrekers wordt aange
voerd.
BRIT SC HE EXPEDITIECORPS LOST
FRANSCHE TROEPEN AF.
Het Brlteohe expeditiecorps heeft weder
om een sector van het geanleerde front ln
Frankrijk bezet en de zich tot nu toe al
daar bevindende Fransche troepen afgelost.
OP VERZOEK VAN FRANKRIJK.
Radio Moskou heeft aangekondigd,
dat de sovjet-ambassadeur te Parijs,
Souritz, teruggeroepen ls op verzoek
van de Fransche regeering.
Dit verzoek werd op 19 Maart door den
Franschen zaakgelastigde overhandigd. De
Fransche regeering heeft het telegram, dat
Souritz aan Stalln heeft gezonden in ver
band met het onderteekenen van het vre
desverdrag tusschen Rusland en Finland
als een belcedlglng opgevat.
De zinnen, welke in dit telegram door de
Fransche regeering als tactloos Jegens
Frankrijk worden beschouwd: zUn: „Tenge
volge van de wUsheid van de sovjet-regee
ring en ons dappere roode leger hebben de
plannen van de Engelsch-Fransche aan
stichting, die getracht hebben den oorlog
ln Noord-Oost Europa aan te blazen, op
nieuw de nederlaag geleden."
Een andere zin waar men tegen opkwam
was: „Sovjet-Rusland blUft een onneem
baar fort, waartegen alle donkere machten
van de vUanden van het socialisme vernield
worden."
„Hoewel de verzending van dit telegram
door de Fransche censuur verhinderd werd.
deelde de Fransche regeering mede, dat
Souritz niet langer door de Fransche regee
ring als „persona grata" beschouwd zou
worden en werd uitdrukking gegeven aan
den wensch, dat Souritz door de sovjet-re-
geerlng teruggeroepen zou worden.
In verband hiermede overhandigde de
assistent-commissaris voor buitenlandsche
zaken Lozovski aan Payer den zes en twin
tigsten Maart het antwoord van de Russi
sche regeering, waarin verklaard wordt, dat
de sovjet-regeering geen grond ziet, voor
deze Fransche houding, daar ln het tele
gram van Souritz de Fransche regeering
zelfs niet genoemd werd. Tevens werd in
dit antwoord gezegd, dat de sovjet-regee-
rlng nu de, Fransche regeering formeel de
kwestie van vertrouwen in Souritz te berde
had gebracht. hicrbU mede deelde, dat
Souritz van zUn functie als sovjet-ambas
sadeur ln Frankrijk ontheven werd.
In diplomatieke kringen te Moskou ls
men van meening, dat de terugroeping van
het Brltsche leger en het aantal troepen
thans die van 1914 aanmerkelUk overtreffen.
Het blad besluit zUn artikel met de op
merking
„Het blUkt ten slotte wel duidelUk. dat
het Brltsche leger dat ruim is toegerust
met wapenen en meclranlsche middelen, dat
daarenboven gesteuna wordt door een uit
gebreide outillage van de Industrie en ook
door enorme grondstoffen voorraden, die het
Brltsche rijk ter beschikking stelt als
leger een gunstige ontwikkeling heeft door
gemaakt De militaire maatregelen, die
Groot-Brittannië genomen heeft, vormen
een feit. dat zUn weerga in de geschiedenis
niet kent en z(jn een teekenend bewUs van
den wil om te overwinnen, die de leidende
Brltsche klassen bezielt".
8ourltz niet tot een verdere spanning der
diplomatieke betrekkingen tusschen Rus
land en Frankrijk behoeft te lelden Moskou
zou met de terugroeping reeds rekening ge
houden hebben, omdat Frankrijk reeds
sinds maanden ln de sovjet-unie slechts
vertegenwoordigd ls door een zaakgelastig
de. en de ambassadeur Naggiar sinds ge-
ruimen tUd met verlof is
DE MINISTER-PRESIDENT
VAN NIEUW-ZEELAND OVERLEDEN.
Savage, de minister-president van Nieuw-
Zeeland is overleden in den leeftijd van
68 Jaar. In Augustus heeft hU een buikope
ratie ondergaan, waarvan hij nooit geheel
hersteld Ls
Savage heeft gedurende zUn bewind vele
maatschappelUke hervormingen Ingevoerd.
BELASTINGVERHOOGING IN TURKIJE.
BIJ de Turksche Nationale vergadering is
een wetsontwerp ingediend op grond waar
van o.a. bankiers 50 meer inkomstenbe
lasting moeten betalen.
Ook loontrekkenden zullen meer belas
ting moeten betalen, doch voor hen zal de
belasting niet in zóó sterke mate worden
verhoogd. Wegens den internationalen toe
stand en de eisctten der nationale verdedi
ging zullen de belastingbetalers (in Ned.
geld.' nog ongeveer 56 mlllioen gulden
moeten opbrengen ter verzekering van het
evenwicht op de begrooting ten bedrage
van ongeveer 378 millloen gulden.
Zonder deze verhooging zou de begrooting
voor het eerst sinds 14 Jara een tekort
aanwUzen. De nieuwe wet voorziet ook nog
in de verhooging van andere belastLngen.
ONAFHANKELIJKE LABOURPARTIJ
IN ENGELAND.
TUdens de Paa.schdagen heeft de Engel-
sche OnafhankeUJke LabourpartU een con
gres gehouden te Nottingham Met 70 tegen
21 stemmen werd een motie aangenomen,
waarin wordt verklaard dat het de plicht
der socialisten ls zich af te wenden van de
buitenlandsche en de militaire politiek van
het Stalinistische regime.
Fenner Brockway diende namens den Na-
tionalen Raad een motie in. verklarend dat
het „de tragedie ls van Rusland, dat dit
door zUn optreden in Finland den goodwill
van de arbeidersklasse der wereld heeft
verloren."
DE VERDEDIGBAARHEID VAN DE
PHILIPPIJNEN.
De president van de PhilippUnen. Quezon
heeft ln een toespaak tot de studenten van
de lilitalre academie te Manilla verklaard,
dat de PhilippUnen niet ln staat zullen
zUn een bultenlandschen Inval te weer
staan. indien zU hun volledige onafhanke-
lUkheld zullen hebben verkregen. Het beste
zou zUn, Indien de Amerlkaansche vlag
de eilanden dekken zou. ook indien de
eilanden volkomen zelfstandig zouden zijn.
Deze opmerking wordt als een proefballon
beschouwd aangezien de Vereenigde Staten
hiervoor wel niet te vinden zullen zUn De
PhilippUnen zouden bU een inval het lot
van Polen deelen, doch de Amerlkaansche
vlag zou lederen aanvaller afschrikken
Dat men de eilanden als onverdedigbaar
beschouwt. bewUst mede het feit. dat
Quezon de laatste maanden het defensief
Blouses en
Japonnen
95 c.M. bread
pfR METER
TELEFOON
15838.
(Ingez Med.)
BINNENLAND.
Keuring van buitengewone dienstplichtigen
der lichtingen 1936 en 1937. (Binnen
land, 3e Blad).
Voorschriften ter voorkoming van radio-
storing. (Binnenland, 3e Blad).
Algemeene vergadering Chr. Hist. Unie.
(Binnenland. 3e Blad).
Vergadering van de vereeniging „De Iris".
(3e Blad:.
Een „Vierdaagsche" te Utrecht. (Sport, 3e
Blad).
Visschers weigeren uit te' varen in verband
met de ramp van de „Protinus". (Laat
ste Berichten, le Blad).
Reeds meer dan een week te laat.
BEMANNING BESTAAT UIT
ZEVEN KOPPEN.
Naar wij vernemen, bestaat er in
scheepvaartkringen ongerustheid over
het Nederlandsche motorkustvaartuig
„Saba", dat ruim een week geleden
hier te lande verwacht werd. Sinds het
vertrek uit een boitenlandsche haven
heeft men niets meer van het schip
vernomen.
De bemanning bestaat uit zeven kop
pen, Kapitein is de heer Acda.
Dit is hetzelfde schip, dat op 3 Maart
j.l. aan de Oostkust van Engeland door
een vliegtuig beschoten werd, waarbij
het vrij ernstige schade opliep.
De „Saba", welke 397 bruto-ton meet
en in 1939 is gebouwd, behoort toe aan
den heer J. Roorda te Voorburg.
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Kalme markt Prijshoudende stem
ming Kleine koersverbetering
Amerikanen vaster Nederlandsche
Beleggingen onregelmatig.
BUITENLAND.
Reynaud voor de radio, de Blad).
Tusschen Maginot- en Siegfriedlinie. (3e
Blad).
Het bezoek van Teleki aan Rome. (le BI.)
Denemarken en het verlies ter zee. (le BI.)
De Russische gezant te Parijs op Fransch
verzoek teruggeroepen, (le Blad).
Bij de verkiezingen in Canada behalen de
liberalen een groote overwinning, (le
Blad.)
budget met een millloen dollars vermin
derd heeft. Dit alles is in groot contrast
met de verklaring van generaal Mc Arthur
hoofd van de militaire missie in de Ver
eenigde Staten, die de verdediging der
PhilippUnen regelt; deze heeft medegedeeld
dat de eilanden in 1946 met een geoefend
leger van 300.000 man een redeUJke veilig
heid zullen genieten.
DENEN WEGENS SPIONNAGE
VEROORDEELD.
Twee Deensche onderdanen zUn door het
gerecht veroordeeld tot resp. acht en drie
maanden gevangenisstraf wegens spion-
nage
Voorts zUn nog drie Deensche onderda
nen veroordeeld tot 60 a 80 dagen gevan
genisstraf wegens poging tot spionnage.
Alle veroordeelden hadden geld in ont
vangst genomen van een vertegenwoordiger
van een vreemden staat, om zich naar een
anderen staat te begeven en daar inlich
tingen in te winnen.
ZIE VOORTS „LAATSTE
EERSTE BLAD.
BERICHTEN"
Aanvankelijk iets kouder, hier en
daar lichte nachtvorst op voor den
wind beschutte plaatsen. Overdag
zelfde temperatuur. Wisselende be
wolking. Plaatselijk enkele buitjes.
Krachtige tot matige Noord-Wes
telijke wind.
Reynaud, de Fransche minister-president
en minister van buitenlandsche zaken,
heeft gisteravond een radiorede tot het
Fransche volk gehouden.
HU zelde, dat hU Vrijdag J.l. zUn regee
ring had voorgesteld aan het parlement en
dat hU thans het nieuwe bewind ook
wensch te voor te stellen aan het land.
Op het oogenbllk, dat ik de zware
taak aanvaardde. Daladier op te vol
gen, aan wien Frankrijk zooveel ver
schuldigd is, heb ik slechts één ge
dachte gehad: Frankrijk een zoo krach
tig mogelijke regeering tc geven.
Ik heb naar eensgezindheid gestreefd en
ik heb daarom aan mannen uit alle par-
tUen medewerking in 's lands regeering
aangeboden. Die eensgezindheid zal er ko
men. WU hopen ze tot stand te brengen
door het resultaat van vrUe daden.
De vUand. gU weet het. hoopt en loert op
onze binnenlandsche tweedracht en ineen
storting. Indien na een opeenvolging van
mlnsterieele crises hier te lande een zwakke
regeer ing Frankrijks leiding in handen
zou hebben genomen, zou Hitler's uur gesla
gen hebben. Dat gevaar is thans bezworen.
Uit de regeering Is een kernkabinet van
negen leden gevormd, niet te klein om te
beraadslagen, niet te groot, om doortastend
te kunnen optreden.
WU hebben het noodlge instrument ge
schapen en gaan er ons thans van bedie-
v*p het oogenblik, dat ik tot u spreek
wordt door den heer Hitier alles in het
werk gesteld, om de economische on
afhankelijkheid der Balkanstaten aan
te tasten. Dicht onder onze oogen
tracht hij met alle middelen in een
groot gedeelte van Europa de hegemo
nie van het Duitsche rijk te vestigen.
Indien wü den reeds door zijn ver
overingen versterkten vijand een der
gelijke menschenmassa zouden laten
organiseeren onder de bevelen van eer.
dergelijk regiem, zou het gedaan zijn
met de vrijheid, zou het gedaan zijn
met Frankrijk.
De plicht der regeering is duidelijk: oor
log voeren, oorlog voeren op elk gebied
In de zeven maanden, welke de vljande-
lUkheden duren, heeft Frankrijk de Invasie
getrotseerd. Tot nu toe en voor het eerst
heeft de vUand niet geprobeerd, ons bU het
begin reeds te verpletteren. WU weten, dat
deze toestand elk oogenblik kan veranderen
Frankryk werd ditmaal evenwel niet over
weldigd noch verrast, noch was het onbe
schermd.
Een sterpe wapening maakt het den lei
ders onzer legers niogelyk. het land te be
schermen en zuinig om te gaan met het
bloed der soldaten. Dat is echter niet vol
doende Er moet verder gewerkt worden
voor de behoeften der landsverdediging. De
taak der regeering is daarbU. iedereen zijn
plaats aan te wUzen.
Hard zal deze oorlog zijn. Wij zullen
hard moeten strijden, hard moeten
werken en ons veel moeten ontzeggen.
De gezamenlijke hulpbronnen der beide
grootste wereldrijken zullen de over
winning waarborgen, mits zij deze vol
komen willen en weten in te zetten.
Zelfs nog voor een militaire overwinning
zullen onze diplomatieke successen vooral
afhangen van onze kracht, van het aantal
onzer strUdwagens onzer kanonnen, onzer
vliegtuigen, en dat aantal hangt weer af
van onze moreele vastberadenheid, onze
bereidwilligheid, ons opofferingen te ge
troosten, van den wil der Franschen. zoo
wel van hen die achter het front staan als
van degenen, die aan het front de wacht
houden.
De toekomst hangt dus van ons af. Ons
welzijn ligt ln onze handen. WU gaan de
oorlogsbeproeving tegemoet, het hoofd om
hoog. niet bereid haar te ondergaan, doch
haar te overwinnen, met den waren geest
van krijgers, met den geest van over
winnaars.
