Nu de strijd in Finland
geëindigd is
Personeel pensioen- en
-spaarfondsen
Nieuws
uit de Filmwereld
„Laurel en Hardy"
8 Isfe Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 23 Maart 1940
Vierde Blad
No. 24538
Er was geen andere
mogelijkheid
Wettelijke regeling
voorgesteld
Een beroemd filmpaar:
(Een militair-deskundige beschouwing).
Onze defensie-medewerker schrijft:
Zoo hebben de Finnen dan de wapens
gestrekt. En slechts weinigen zullen er ln
West-Europa zijn, die niet met leedwezen
deze nederlaag hobben aanschouwd Het
lichtpunt, dat de strijd ls opgehouden, het
vuren is gestaakt en de vrede over de ein
deloos witte velden ln het Noorden ls te-
I ruggekcerd, wordt overschaduwd door de
I omstandigheden, den prijs, welken Fln-
I land voor het verkregen van dezen vrede
I heeft moeten betalen. Was voor Finland
I werkelijk geen andere uitweg meer moge-
I lijk?
Volgens dezerzljdsche meening bleef hun
I Inderdaad niet veel anders over dan vrede
I te sluiten. Beschouwen wij daartoe een
I oogenbllk de operation, zooals deze zich de
I laatste vier weken ontwikkelden.
De laatste weken van den
Finachen veldtocht.
Reeds naar den toestand van 17 Februari
deden wij als onze meenlng kennen, dat
niet alleen aangenomen moesi worden, dat
de Russen op het hoofdoperatletooneel, het
schiereiland van Karellë, door de voorste
verdedigingszone waren heengebroken,
doch dat bovendien de Finnen bij deze
doorbraak zoo ernstige verliezen hadden
geleden, dat het zeer de vraag moest wor
den geacht, of de Finnen nog wel ln staat
zouden zUn, met name door gemis aan ef
fectieven, om den strijd ln volgende stellin
gen op den duur te kunnen voortzetten.
Inderdaad geven de comntuniqué's van
I 18 en 19 Februari aan dat de Russen den
opmarsch op het aanvalsfront weten te ver
volgen. Als resultaat van deze gevechtsda-
gen staan de Russen op verscheidene plaat
sen op enkele kilometers van Vlborg. Als
oogat van de aanvalsweek van 11 tot 18
Februari, geven de Russen aan, dat 475
steunpunten door hen zijn veroverd. Na 19
Februari wordt de druk van de Russen ln
front minder, doch wordt het zwaartepunt
verlegd naar het kustgedeelte.
Aanvallen op 20 en 21 Februari stellende
Ruasen ln het bezit van de kuststrook,
waarbij wederom een aanzienlijke bult ln
Russische handen valt.
Gedurende de week van 22 tot 29 Februari
duurt de druk, ln het bijzonder in de kust
strook voort, terwijl de eerste dagen van
Maart de Russen tot ln de buitenwijken
van Vlborg brengen. Van 11 Februari af
tot begin Maart heeft de aanval aan de
Russen de verovering gebracht van 922
steunpunten, 506 vuurmonden, bijna 3000
mitrailleurs en 14.000.000 partronen.
Doch inmiddels houden de Finnen nog
stand: nog steeds wappert de vlag boven
het oude slot van Vlborg. nog steeds heb
ben de Finnen een doorbraak van de ln
dat stadium ingenomen lijn weten te ver
hinderen. Doch hoe IJl ls de bezetting, in
welken toestand verkceren de troepen, over
welke munitie-voorraden wordt nog be
schikt en wat wellicht het voornaamste
is hoeveel reserves zijn nog beschikbaar
om aan nieuwe Russische aanvallen het
hoofd te bieden.
De week van 4 tot 11 Maart vinden deze
nieuwe aanvallen inderdaad plaats Vol
gens het voorbeeld van de Dultsche tactiek
wordt de beslissing thans niet meer in
front gezocht, doch zal een operatie op den
vleugel den Flnschen weerstand moeten
breken. Verscheidene dagen achtereen zet
ten de Russen aanvallen ln over het Ijs van
de baal bij Vlborg. teneinde op deze wijze
de West-kust te bereiken om aldus de Fin-
sche stelling ln den rug te komen en den
weerstand op te rollen. Met de beschikbare
krachten bieden de Finnen aanvankelijk
dapper weerstand: verscheidene aanvallen
ondernomen tegen de ln de baal liggende
eilanden worden afgeslagen. Doch op den
duur zijn dc Russische aanvallen niet te
stuiten. Op 9 Maart zijn verschillende
eilanden in Russisch bezit, terwijl dit aan
tal op 10 en 11 Maart nog wordt uitgebreid
Langzaam maar zeker groeit het gevaar
voor dc Finnen ln den rug: langzaam doch
zeker neemt de kans op een vernietiging
van de Finsche strijdkrachten toe, tenzij
opnieuw zal worden teruggetrokken of.,
reserves aan dit nieuwe gevaar het hoofd
zullen kunnen bieden. Reserves, doch waar
vandaan?
De geallieerde hulpverleening.
Dit brengt ons op het pijnlijke onder
werp van dc geallieerde hulpvcrleenlng.
Inderdaad, wel ls door de Franschen en
Britten hulp aan de Finnen verleend: en
kele honderden vliegtuigen en vuurmonden
(deels van verouderd model), enkele dui
zenden mitrailleurs en mijnen tegen vecht-
wagens en enkele tientallen mlllioenen in-
fanteriepatronen vonden hun weg naar het
barre Noorden. Doch de hulp bleef beperkt
tot het npaterleel: geen enkele geallieerde
gevechtseenheid bereikte den Flnschen bo
dem. En toch was dat wij mochten het
reeds eenlge malen ln vorige artikelen ken
baar maken het eenlge geweest, dat Fin
land had kunnen redden.
De billijkheid gebiedt echter vast te stel
len. dat aan het zenden van gevechts
kracht ige geallieerde eenheden ernstige
moeilijkheden waren verbonden.
Als zoodanig moeten genoemd worden:
a. de bezwaren, verbonden aan het ver
plaatsen van gevechtseenheden over zee,
ln het bijzonder wanneer zulks moet ge
schieden over groote afstanden langs een
niet geheel velllgen weg;
b de wijze, waarop de eenheden Flnschen
bodem zouden hebben kunnen bereiken.
Zulks had alleen gekund of door een
landing bij Petsamo. hetgeen behalve ln
het allereerste stadium van den oorlog
neerkwam op een operatie in den zin van
Galllpoll in den wereldoorlog. of door
gebruik te maken van Zweedsch of Noorsch
grondgebied, tegen welke handelswijze ge
noemde landen ernstige bezwaren hadden;
c het barre klimaat ln het Noorden,
welk klimaat oorzaak is dat West-Europee-
sche troepen daar niet zonder groote geva
ren kunnen worden Ingezet. Voorts doet
zich het vraagstuk voor, welke troepen voor
liet zenden ln aanmerking zouden zijn ge
komen. De weinige Brltsche actieve divl-
siën van goede kwaliteit staan sedert Sep
tember ln Noord-Frankrijk en hadden daar
zeker niet kunnen verdwijnen. In het Brlt
sche binnenland ls een aantal dlvislën
in opbouw, doch ls de kwaliteit van deze
eenheden reeds zoodanig, dat deze voor de
zoo bijzonder moeilijke operatie ln het
Noorden in aanmerking zouden zijn geko
men? Blijft slechts over een beroep te doen
op de Fransche strijdkrachten.
Doch Frankrijk ligt ln de eerste gevaren
zone een overmacht van Dultsche troepen
staat als een voortdurende dreiging op
slechts enkele honderden kilometers Van Pa
rijs Zou het voor het Fransche opperbevel
onder deze omstandigheden verantwoord
zijn geweest om troepen van eenlge betee-
kenis om de gedachten te bepalen 5 a 10
dlvislën van het hoofdoperatletooneel weg
te nemen en deze ln het Finsche avontuur
te storten? Zeer zeker is zulks niet het geval.
Wanneer dan ook de geallieerde staatslieden
met eenlg vertoon wordt medegedeeld dat
50.000 man gereed stonden om te worden in
scheept, dan moge dit op zich zelf wel waar
Wanneer dan ook door de geallieerde staats
lieden met eenlg vertoon wordt medegedeeld
dat 50.000 man gereed stonden om te worden
Ingescheept, dan moge dit op zich zelf wel
waar zijn, doch zal het gros van deze troepen
wel gevormd zijn geweest door de op Fransch
gebied gevormde Poolsche en TJechische
eenheden, zulks met toevoeging voor de leus
van enkele Fransche JagcrbatalJons.
In elk geval blijft het resultaat bestaan,
dat ten tijde van het gevaar geen geallieerd
soldaat op het goede oogenbllk en de Juiste
plaats aanwezig was om het Russische ge
vaar af te weren. Onder deze omstandig
heden koos de Finsche regeering de verstan
dige beslissing om den strijd te staken en de
harde doch niet onaanvaardbare vredes
voorwaarden aan te nemen.
Beoordeeling der operatieplannen.
Bij een terugblik op den Flnschen veld
tocht zien wU aan Finsche zijde een goed
operatleplan. gepaard gaande met een goede
uitvoering. De hoofdkrachten toch staan bij
dpn aanvang der operatlën opgesteld ln
goede stellingen, terwijl de verdediging over
groote diepte ls voorbereid Aan neven-
operatletooneelen wordt slechts de aandacht
besteed, noodig om te beletten, dat de tegen
stander zich met zwakke krachten van
groote gebieden meester maakt De uitvoe
ring, een taal verzet van de eene in de an
dere stelling, zal voor Finland eeuwig een f
trotsche episode blijven.
De gedachte van het Russische operatie
plan, nJ. een hoofdaanval op het schier
eiland Karellë en ln samenhang daarmee
een stoot N O. van het Ladogameer, voorts
als nevenacties: aanvallen ln midden Fin
land ter schelding van Finland in twee ge
deelten en een aanval in het Noorden ter
vermeestering van Petsamo, met een ver
volgens afdraaien naar het Zuiden ter on
dersteuning van de middengroepen is zeker
niet onjuist. De uitvoering is echter geens
zins onberispelijk. Zoo brengt dc- aanval in
het Noorden aan de Russen weliswaar het
bezit van Petsamo, doch de daarop volgende
stoot naar het Zuiden strandt bij Nautsi
zonder ook maar eenlgen invloed te hebben
op het verdere verloop van de operatlën.
Hetzelfde geldt voor de beide ln midden
Finland ondernomen aanvallen: beide toch
komen niet alleen tot staan, doch worden
door een tèruggaan gevolgd Een schelding
van Finland *ln twee gedeelten ls dan ook
niet gelukt. Evenmin hebben de aanvallen
NO. van het Ladogameer invloed op het
algemeene verloop van den strijd uitge
oefend. Eenlge malen zelfs leden de Russen
daar een gevoelig echec. Het door de Russen
behaalde succes ls dan ook zuiver en alleen
door frontaanvallen op het hoofdoperatle
tooneel verkregen De aan hun zijde be
schikbare overmacht stelde hen in staat om
dezen ongunstlgen vorm van oorlogvoering
tot een goed einde te brengen. Pas ln de
allerlaatste week kon een betere vorm. de
omvatting, worden toegepast.
-0—
Ingediend ls een wetsontwerp dat den
titel draagt: „wettelijke regeling Inzake
personeel-, pensioen- en spaarfondsen".
Aan de memorie van toelichting van de
ministers van sociale zaken, van justitie
en van economische zaken ls ontleend, dat
dit ontwerp ls voorbereid naar aanleiding
van de gebeurtenissen, welke zich ln 1935
ten aanzien van de peniToenen bij de Kon
Holl. Lloyd hebben voorgedaan
De vraag, of het op den weg der overheid
ligt te trachten op het gebied der particu
liere spaar- en pensioenvoorzieningen te
leurstellingen in de gewekte verwachtingen
zooveel mogelijk te voorkomen, beantwoor
den de ministers bevestigend
Allereerst moet als elsch gesteld worden,
dat er een zelfstandig, van de bezittingen
der onderneming geheel afgescheiden fonds
aanwezig ls. Daarnaast zijn voorschriften
noodig betreffende de belegging van fonds
gelden.
Naar het oordeel der ministers ls noodig
een publiek-rechtelijke regeling, waarbij de
werkgevers, die een pensioen- of een spaar-
Yoorziening voor hun personeel tot stand
willen brengen, of willen handhaven, aan
normen gebonden worden, welke zij niet
straffeloos kunnen overtreden
Deze normen zullen behalve de op
lichting van een fonds met rechtspersoon
lijkheid vooral betreffende de te volgen
beleggingspolitlek
De ministers zijn van meening, dat als
een bruikbare weg te dezen voor de pen
sioenfondsen ln de eerste plaats genoemd
mag worden Inschakeling van de vrijwillige
ouderdomsverzekerlng of van een levens
verzekeringsmaatschappij. Zulk een fonds
heeft feitelijk geen gelden te beheeren. De
bijdragen der deelnemers en de andere in
komsten worden overgedragen aan de ver-
polissen, welke den betrokken arbeiders
recht op pensioen geven
Echter de mogelijkheid dient open te
blijven om onder de noodige waarborgen, de
doeleinden van een fonds ook op andere
wijze tot gelding te brengen. Immers de
belangstelling van menig werkgever, die
door de storting k fonds perdu van een
som ge Ids een pensioenfonds heeft opge
richt en door regelmatige storting van een
deel der premie het fonds in net leven
houdt, zou verflauwen. Indien hU zelf niet
door zijn invloed ln het fondsbestuur over
de wijze van beheer van de fondsgelden
mede mocht beslissen. De ministers mee-
zekerlngsmaatschapplj als premie voor de
nen daarom voor eenlgszins groote pen
sioenfondsen bij kleine faalt de kans
berekening te moeten toelaten, dat het
fondsbestuur binnen zekere grenzen zelf
bepaalt, hoe het de fondsgelden beleggen
en besteden zal.
Door het overheidstoezicht op de pen
sioenfondsen kan een behoorlijke beharti
ging van de arbeidersbelangen zoo goed
mogelijk verzekerd heeten.
Voor de spaarfondsen achten de ministers
toezicht van overheidswege niet noodig. Ten
aanzien van deze fondsen kan voLstaan
worden met voorschriften, betreffende de
belegging. Een belegging overeenkomstig
de voorschriften der beleggingswet mag te
dezen in het algemeen voldoende beharti
ging van de betrokken belangen genoemd
worden.
De onderhavige regeling is van publiek
rechtelijken aard. Verbodsbepalingen, door
straf gesanctlonneerd, kunnen niet gemist
worden.
Aan den ondernemer wordt bU artikel 2,
eerste lid, onder A en B, verboden aan zijn
onderneming een personeelfonds le verbin
den of verbonden te houden, dat geen
rechtspersoonlijkheid bezit en welks regle
ment niet voldoet <ian een aantal voor
schriften, bij of krachtens deze wet gegeven.
Het tempo 6 Mi maal
versneld.
In 1936 bedroegen in den Ameri-
kaansohen staat North Carolina de
inkomsten uit toerisme verkregen
ongeveer 25 000.000. Het Jaar daar
op 35.000.000 Een toename dms van
10.O00.0C0. In 1938 waren de in
komsten uit deze bron 99.735.785.
Een vermeerdering van 64.735.786.
Hieruit blijkt dus dat de inkomsten-
toename ln een jaar ongeveer 6l/«
maal zoo groot was als daarvoor en
dat de totale omzet tot ongeveer
280 van het oorspronkelijke be
drag was gestegen. 1495
Waar was dit aan te danken? Aan
125 000. die de regeering van North
Carolina had gevoteerd voor reclame
doeleinden en waarvan een groot
deel bestemd was voor dagblad
reclame. Deze 125.000 gaven dus
een omzetsvergrooting van 65 000.000
en weer werd bewezen, welk een in
vloed van goedgerichte reclame kan
uitgaan.
Goedgerichte reclame is dagblad
reclame.
Het fonds moet eigen bestaan en eigen
vermogen hebben, zoodat de werkgever, die
de fondsgelden in zijn eigen zaak aan
wendde zich aan eens anders vermogen zou
vergrijpen.
De elsch der persoonlijkheid brengt mede,
dat het vermogen van het fonds beheerd
wordt door een afzonderlijk fondsbestuur.
Tot de taak van het bestuur behoort in de
eerste plaats de keuze van een verzekerings
maatschappijvoorts behooren daartoe de
regeling der premiebetaling en beslissingen
over uitkeeringen o.a. bij het uittreden van
arbeiders
Ingevolge het bepaalde onder C. van het
eerste lid van dit artikel mag een pensioen
fonds of een spaarfonds niet tevens tot
andere doeleinden dienen dan tot hetgeen
met een pensioenfonds respectievelijk
spaarfonds beoogd wordt. Wil men de po
sitie van een fonds behoorlijk kunnen over
zien, dan moet het een zelfstandig, afge
rond geheel vormen, dat zoowel afgeschei
den is van het vermogen van den werk
gever als van andere vermogens. Een pen
sioenfonds zal dus b.v. niet tevens spaar
fonds of ziekenfonds mogen zijn.
De ministers hebben gemeend, toe te la
ten dat bij de financiering van particuliere
pensioenfondsen wordt afgeweken van het
kapitaaldekkingstelsel. Uiteraard moeten,
binnen het kader van het omslagstelsel, de
belangen der arbeiders zoo goed mogelijk
behartigd worden; gewaakt dient du te
worden voor een veilige belegging der
fondsgelden, opdat de voor de uitkeerlng
van pensioenen bijeengebrachte gelden ook
inderdaad te allen tijde volledig voor dit
doel besteed zullen kunnen worden. Ook
zal het overheidstoezicht moeten bevorde
ren, dat gedane toezeggingen met name
die betreffende de jaarlijks door den on
dernemer in het fonds te storten bijdragen
worden nagekomen.
De belegging van de gelden van een per-
soneelpensioenfonds ls geregeld ln de arti
kelen 4 en 5. Als eerste methode wordt
genoemd belegging ln polissen, hetzij van
verzekerings-ove reen komsten Ingevolge de
ouderdoms-wet 1919, hetzij van overeenkom
sten van pensioenverzekering en andere
overeenkomsten van het levensverzekering-
bedrijf.
Er zal voor gewaakt moeten worden, dat
de polissen door of vanwege het fonds
bestuur niet worden afgekocht of beleend.
Artikel 7 regelt de belegging van de gel
den van personeelspaarfondsen.
„GOODBYE MR. CHIPS!"
orde kan houden, eerst later het waarach
tige geloof in zijn roeping krijgt en ten
slotte de tweede vader wordt van duizenden,
wier jeugd hij ln zijn lange leven heeft
helpen vormen en lelden. Een film met
een verheven strekking, met Robert Donat
in het centrum: Robert Donat, van wlen
drie geslachten Jongens afscheid nemen en
de volle maat van hun bewuste dankbaar-
i heid leggen ln het „Goodbye Mr. chips", dat
overal, waar deze film vertoond werd, een
gevleugeld woord ls geworden.
De jonge, begaafde Engelsche actrice
Greer Garson, dochter van een Schotschen
dominé, die bij toeval voor de film ontdekt
werd speelt naast Robert Donat de rol van
mrs Chips en ook haar spel in deze film
wordt hoog geprezen. Hierboven hen belden
in een der scènes.
Een der meest succesvolle en veelbespro
ken films van den laatsten tijd kan men
hier deze week bewonderen: „Goodbye Mr.
Chips" met Robert Donat en Greer Garson
in de hoofdrollen, vervaardigd naar de ge
lijknamige novelle van James Hilton. Het
is de geschiedenis van een aanvankelijk
nogal bedeesden onderwijzer, die moeilijk
HOE ZIJN ZE ZOO „KOMIEK"
GEWORDEN?
Filmkomieken aan het woord.
In vervolg op ons artikel van verleden
week onder bovengenoemde titel volgt hier
het resultaat der enquête:
Ida Wiist was het kortst en eerlijk gezegd,
het teleurstellendst. „Ik doe niets bijzon
ders voor mijn rol", was haar antwoord. „Al
rn'n kennissen beweren, dat ik in het dage-
lijksch leven precies ben als in m'n rollen,
en omgekeerd" En hoewel dit antwoord ons
niet veel verder brengt. na een persoon
lijke ontmoeting met de actrice accepteert
men deze uitspraak zonder protest.
„Hoe de „film-Kemp" ontstond, wil Je
weten?" aldus de kleine Paul Kemp. „Ik
speelde in Hamburg op het tooneel een zeer
uitgebreid repertoire en lk had de eerauoht
karakterspeler of Jeune premier te willen
zijn. Maar de anderen vonden, dat het me
niet zoo goed gelukte als lk zelf dacht en
ze zeiden „Man.... JIJ kunt doen wat Je
wilt.JU maakt een komlschen Indruk".
En zij lachten. En lk werd woedend. MUn
komische Inslag was een onvrijwillige en
lk vond het afschuwelUk. Aanvankelijk wei
gerde lk, maar één van m'n regisseurs heeft
me bekeerd. Verlegenheid, schuchterheid en
terughouding brachten me succes en dat
lk dit later met gebaren en mimiek verbe
terd heb, geschiedde als vanzelf, toen lk
besefte, dat het inderdaad veel moellUker
is om de menschen te laten lachen dan hen
te laten hullen".
Hans Moser wil er zioh met een grapje
van af maken. „Toen lk eenmaal acteur
was, hebben ze me ln zulke stukken laten
optreden, dat ik me schaamde op het too
neel te zijn. Daarom heb lk altUd alles, wat
lk zeggen moest een beetje nasaal-moppe-
rend gezegd en er een hopeloos gezicht bij
getrokken. De directie was boos. maar lk
had het me eenmaal aangewend en nu kom
ik er niet meer van af". Dit ls natuurlUk
niet waar. En toch ligt de waarheid niet
zoo ver af. „Ik was", vertelt Moser later,
„als Jongen al erg wild en "haastig en sprak
zóó snel, dat lk m'n zinnen vaak door elkaar
haspelde. Toen ik acteur werd, bleek dit
het groote bezwaar* voor een behoorlUke
carrière. Steeds maar weer begon lk te
galoppeeren en het vervelendste van alles
was: het publiek begon er om te lachen.
Zoo heb lk me langzaam aan in de rijen der
komische figuren gemopperd en ten slotte
had niemand er ineer bezwaar tegen. Trou
wens toen had lk het toch niet meer
kunnen afleeren".
„Waar die krakende, kraaiende geluiden
en die rare grimassen vandaan komen?
Dat kan lk nog precies vertellen", aldus
vertelde Ralph Arthur Roberts, nog kort
voor zUn dood. „ZU blijven voor mU de her
innering aan eenlge zeer beklemmende mi
nuten. Ik speelde toen het ls al lang ge
leden ln BerlUn ln een nieuw stuk, waar
van men hooge verwachtingen had. Ik was
daarin een Russische oplichter. Het
was een rol. die komische accenten had.
maar mijn optreden dreigde een fiasco te
worden. Ik realiseerde dat zelf op het too
neel. Het maakte me verward en verlegen
en ten slotte begon ik mondbewegingen te
maken, die u van mUn films wel kent. Deze
improvisatie, uit waren angst geboren, werd
een enorm lachsucces en later kreeg lk er
Stan Laurel en Oliver Hardy zullen deze week de Paaschvreugde verhoogen in de
film ..Het vreemdelingenlegioen". Men ziet hen hier in een der vele grappige
scènes; u weet nog niet goed wat „de wasch doen" beteekent, als u hen ln deze
film niet heeft bezig gezien' Deze komieken dartelen in dit verhaal, een opeen
volging van verrassende climaxen, op geestige wijze in het rond, in gezelschap
van Jean Parker als Georgette, aan wie Oliver Hardy zijn hart verliest
zelf plezier in. Met mUn regisseur besprak i au fond zeer brutale butlers en bedienden,
ik het geval en de ro. werd veranderd Datzelfde publiek heeft dan ook langzainer-
ik kon zoo gek doen als lk wilde' hand mUn type bepaald en do producen-
En ten slotte Theo Lingen. „Ik heb ge- ten krygen nu al schrik, als ik hun" een an-
merkt", zegt hij. „dat het publiek behagen j dere typeering voorstel. Derhalve laat ik
schept in onverstoordheid en dat het altijd j alles maar bij het oudeen eerlijk ge-
moet lachen om kwasi-bescheiden, maar zegd: lk doe het graag".
