Hitler en Mussolini
ontmoeten elkaar
den Brenner
op
MAANDAG 18 MAART 1940
No. 24534
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De „St. Annaland" op een mijn
geloopen en gezonken
De Bilt
Siste Jaargang
Overzicht
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
Verrassingen
De 21 opvarenden gered, dank zij het
verband varen
in
verwacht
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 eti. ptr regel voor advertentie! uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel Voor zakenadvcrtentles belangrijk
lager tarlet. Kleine advertenties uitsluitend b|) vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bl) maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets
Bureau Noordemdsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd s||ni
per 3 maanden MIS
per week T'.f.0.1»
Franco per post f. 2:33 per 3 maanden -f portokosten-'
(voor binnenland (.0.80 per I mndj
Hitler en Mussolini hebben heden aan den Brenner een qntraoetlng!
Volgens een officieel communiqué ls de Duce gistermiddag om haln twee,
vergezeld door minister van buttenlandsche zaken, graal Clano naar den Brenner
vertrokken.
In den trein van den Duce bevonden zich ook de chel van zijn particulier
kabinet Sebastlanl, de chef van het kabinet van den minister van buttenland
sche zaken en andere hooge ambtenaren van dat ministerie.
Op het station waren ook de ministers van propaganda. Pavollnl en de
Dultsche ambassadeur von Mackensen.
Intusschen was Hitler door von Rlbbentrop vergezeld eveneens naar den
Brenner vertrokken.
Mussolini heelt den nacht doorgebracht In zijn speclalen trein te Bressanone,
niet ver van dc grens, waar de trein te middernacht was aangekomen. De stad,
waar het sinds vanochtend sneeuwt, ls met Dultsche en Italtaansche vlaggen
versierd.
Vanmorgen om tien uur Is Hitler, vergezeld van den rijksminister van bul-
tenlandsche zaken, Von Rlbbentrop. op het Itallaansche station Brenner aan
gekomen. Mussolini, die vergezeld was van den Itallaanschen minister van
bultenlandsche zaken, graaf Clano, wachtte Hitler op en verwelkomde hem op
zeer hartelijke wijze. Na de begroeting en het Inspecteeren van de eerecompagnie
begaven Hitler en Mussolini zich naar den salonwagen van den Duce, waar de
besprekingen om half elf begonnen, ln tegenwoordigheid van von Rlbbentrop en
Clano. -
De perrons waren beeet door Alpenjagers en Infanteristen. Volgens wel
ingelichte kringen zouden Mussolini en Clano hedennacht ln Rome terug zijn.
Mussolini zou dan nogmaals Sumner Welles ontvangen.
Het onderhoud duurde 2'/> uur. Om 19.13 uur Is Mussolini weer naar Rome
vertrokken.
De Amerlkaanschc diplomaat ls gistermorgen opnieuw door den koning van
Itallè ln audiëntie ontvangen. HIJ werd vergezeld van den gezant van de V. 8.,
Philips. Nog steeds ln gezelschap van den ambassadeur begaf Welles zich ver
volgens naar het Chlgl-palels, waar hij een lang en hartelijk onderhoud heeft
gehad met graaf Clano. Daarna werden belde heeren, In gezelschap van den
Itallaanschen minister, door den Duce ontvangen. Dit onderhoud duurde v(Jf
kwartier. Kort daarop vertrok Mussolini naar den Brenner.
Vanmorgen kort voor tien uur Is Sumner Welles, vergezeld van Myron Taylor,
aangekomen bij het Vatlcaan, waar hy met het gebruikelijke ceremonieel ont
vangen werd. Om tien uur werd hij geleid naar de particuliere bibliotheek van
den Paus.
Later op den dag zal hU zich dan naar San Remo begeven, waar zijn echt-
genoote vertoeft. De terugreis naar Amerika zal eerst Woensdagmiddag worden
aanvaard, dus 24 uur later dan het plan was.
Sumner Welles heeft Chamberlain cn
lord Hallfax telegrafisch zijn dank betuigd
voor de hem in Londen bereide ontvangst,
waarop de Brltsche ministers den Amerl-
kaanschen onderstaats-secretaris telegra
fisch hebben geantwoord.
Naar Havas uit Parijs seint, zond Welles
eveneens een danktelegram aan Daladier,
dat door dezen werd beantwoord.
Aan Chamberlain telegrafeerde Welles:
Gelieve dc verzekering te aanvaarden van
mijn zeer oprechte erkentelijkheid voor
het voorrecht, dat mij te Londen tc beurt
viel, om met u en andere leden der regee
ring van gedachten te wisselen. Steeds zal
lk mij de bewezen vriendelljkhQid in herin
nering houden en ik zend u de verzekering
mijner diepste hoogachting.
In zijn telegram aan lord Hallfax dankte
Welles voor de ontelbare hoffelijkheden'
hem door de Brltsche regeering bewezen en
voor de gelegenheid, om met den eersten
minister en de andere leden der Brltsche
regeering te confereeren. Die gedachten
wisseling ls „bijzonder nuttig" geweest.
Chamberlain antwoordde: Het was mijn
collega's ln de regeering en mij zelf een
grootc voldoening, de gelegenheid te heb
ben, met u te spreken. Mij was het. boven
dien een bijzonder genoegen, kennis met u
te maken en ik vertrouw ln staat te zijn
later in gelukkiger omstandigheden die
kennismaking
nieuwen.
nog eens te mogen ver-
Het week-elnde heeft ons de groote ver- l
rassing gebracht van een ontmoeting tus-
schen Fuehrer en Duce aan den Brenner.
Het ls een verrassing al wordt van Dultsche
zijde bericht over „een reeds geruimen tijd
geleden voorgenomen" ontmoeting.
Het is zeker onnoodlg te verklaren, dat
men met de grootste belangstelling de ge
volgen daarvan tegemoet ziet. Uit zulke
onder-onsjes zijn immers steeds groote din
gen voortgekomen hetzij direct, hetzij bin- Zakelijke bijstand aan gemobiliseerd en. (4»
nen afzienbaren tijd. Blad).
Voorloopig ls men geneigd deze ontmoe
ting in de eerste plaats ln verband te bren- Mr. dr. Van Cauwelaert over economische
BINNENLAND.
Radio-rede van H.M. de Koningin. (2e Bl.)
Uit Berlijn wordt aan de United Press
gemeld: Door officleele kringen wordt het
diepste stilzwijgen bewaard aangaande de
ontmoeting tusschen Hitler cn Mussolini en
het was uren en uren later eerst ln Berlijn
bekend en door officleele kringen toegege
ven. In goedlngellchte kringen is men van
meening dat het oorspronkelijk ln de be
doeling lag dat Ciano ln de naaste toekomst
naar Berlijn zou gaan, maar een schrijven
van von Rlbbentrop dat door von Macken
sen aan Clano werd overhandigd, leidde tot
het besluit dat Hitler en Mussolini elkaar
zoo spoedig mogelijk zouden ontmoeten.
Waar het de gewone gang van zaken hier
Ls. dat de voornaamste besprekingen door
Hitler gehouden, van te voren met mede-»
werkers als von Rlbbentrop. Goering en
Hess enz. worden vastgesteld, verwacht men
hier dat de ontmoeting alleen dient om
goedkeuring te hechten aan een reeds vast
gestelde regeling. Er zijn hier geen betrouw
bare aanwijzingen te krijgen welke deze
zal zijn, maar algemeen denkt men dat het
een nieuwe demonstratie zal zijn van de
solidariteit der as-mogendheden. Een min
derheid is van meening dat zij in verband
staat met Welles' missie. De raid op Scapa
Flow wordt beschouwd als het eerste teeken
van een verscherpen van de wijze van oor
logvoeren en om Duitschlands superioriteit
aan tc toonen, welke volgt na het consoll-
deeren van haar positie in Scandinavië en
den Balkan. Velen meencn dat Engeland
spoedig tot represaillemaatregelen over zal
gaan.
En uit Londen meldt United Press:
De ontmoeting tusschen Hitler en Musso
lini wordt hier beschouwd als de opzienba
rendste stap in het vredesoffensief, dat
naar men veronderstelt. Duitschland voor
bereidt. Deze Interpretatie wordt versterkt
door het uitstellen van Welles' vertrek. Dit
bericht verraste Londen. In officleele krin
gen doet men er het zwijgen toe maar di
plomaten, die voorspelden dat Hitler na het
einde van den Flnsch-Russlschen oorlog
een vredesoffensief zou Inzetten, zijn van
meening, dat hy den steun wil verkrijgen
van Mussolini die dan zoo veronderstelt
men Roosevelt vla Welles zal bereiken.
Eerst zal Welles echter rapport aan Roose
velt dienen uit te brengen en intusschen
verwacht men in dezelfde diplomatieke
kringen luchtaanvallen zooals die bij Scapa
Flow om te demonstreeren, waar een wer-
keiyke oorlog toe zou leiden. In goed inge
lichte kringen is men ervan overtuigd dat
Hitler met Mussolini op den Balkan den
vrede wenscht te bewaren. Met het einde
van den Flnschen oorlog zijn de geallieer
den beroofd van een front ln het Noorden
en de eenlge mogeiykheld scheen te liggen
in den Balkan wanneer men niet het hoofd
wenschte te stooten tegen de Slegfrledlinle.
De diplomatieke correspondent van de
„Times" schryft:
De berichten, dat Mussolini op reis is ge-
samenwerking tusschen Nederland en
België. 'Binnenland, 4e Blad).
Nederland verloor met 71 den voetbal
wedstrijd tegen België. 'Sport, 3e Blad)
gen met de reis van Sumner Welles, die zijn
vertrek naar Amerika een dag heeft ver
schoven om morgen na den terugkeer van
den Duce te Rome, daar nog een ontmoeting
te hebben met Mussolini. Men denkt dan
onwillekeurig aan een Dultsch vredesoffen
sief, dat door Mussolini zou worden gesteund
en vermoedeiyk ook de sympathie zou ge
nieten van de sovjets.
Zou Duitschland dan echter water ln den
wyn willen doen? Deze vraag ïykt ons dei Men zie voor Stadsnieuws pag. 2 van het
over alles beslissende te zyn. Handhaaft i Tweede Blad
Beriyn zijn totdusver naar bulten geuite
- a
Het Nederlandsche s.s. „St. Anna-
land" van de Scheepvaart en Steenko-
lenmaatschappij te Rotterdam is gis
termiddag in de nabijheid van Fairy-
bank, tien mijl ten Zuiden van de
„Noordhinder" op een mijn geloopen
en gezonken. De 21 opvarenden werden
gered door de Nederlandsche schepen
„Schieland" en „Nleuwland" van de
zelfde maatschappU, die zich in de na
bijheid van de „St. Annaland" bevon
den.
De „St. Annaland" had een inhoud
van 2248 bruto regislerton. Het schip
werd in 19 op de werf van A. F. Smul
ders te Schiedam gebouwd.
Het schip was met een lading steen
kolen op weg van New Castle naar
Sluiskil.
De geredde bemanning is gisteravond
laat te Vlisslngen aangekomen Het bleek
dat twaalf hunner waren gered door het
ss „Schieland" en negen door het s.s.
„Nleuwland". Met een marinevaartuig zyn
de schipbreukelingen van de op de reedc
liggende schepen gehaald. Door den dik
ken mLst, die over het water hing, bracht
dit nogal moeilykheden met zich mede.
In hotel „Monopole" werden de 12 man
nen van de „Schieland", waaronder de ka
pitein, de heer Vinke uit Rotterdam, on
dergebracht, terwyi de overige negen man
nen ln hotel „Albion" een onderkomen
vonden.
zy vertelden dat het schip, tegelyk met
de „Schieland". de „Nleuwland" en de
..Schokland", alle van dezelfde reedery
Vrijdagavond van Newcastle waren ver
trokken zy voeren achter elkaar op circa
500 meter afstand.
Gistermiddag om vyf minuten over een
werd de „St. Annaland" in het voorschip
door een hevige explosie getroffen. De la
ding vloog ln del ucht en het achterdek
was onmiddeliyk bedekt met kolen.
Het voorschip zonk dadeiyk weg, terwyi
het achterschip overhelde naar bakboord
zijde. Enkele mannen lagen te slapen doch
zij slaagden erin naar dek te komen en de
sloepen te bereiken. Het bleek, dat leder
zyn taak precies kende, waardoor een pa
niek werd voorkomen. In groote haast,
doch met uiterste discipline, werden de
sloepen gestreken. Het neerlaten van de
stuurboordsloep leverde eenlge moeilykhe
den op ln verband met slagzij. Binnen kor
ten tijd hadden allen het schip verlaten,
dat toen spoedig geheel op zyn zyde lag.
Ongeveer 40 minuten na de explosie ver
dween her, schip ln de diepte. De schip
breukelingen roeiden naar de andere sche
pen. die onmiddeliyk waren gestopt. De
zee was vry ruw. maar niet gevaarlijk. Na
ongeveer een half uur nam de „Schieland"
de Inzittende» van een sloep aan boord,
terwyi de „Nleuwland" de anderen op
pikte. Het bleek, dat niemand eenig let
sel had gekregen. Voor het redden van
eenig bezit was geen tyd geweest, zoodat
de mannen in hun werkplunje aan land
kwamen.
Als ooizaak van de ramp neemt men
algemeen aan. dat deze aan een mag
netische mijn is te wijten, hoewel het
bevreemding wekt, dat de „Schieland",
die toch dezelfde vaarroute had ge
volgd. niet getroffen werd.
Men had te voren verschillende dra
vende mijnen ontmoet, doch was deze
op behoorlijken afstand gepasseerd.
De opvarenden hebben hun spoedige red
ding te danken aan het feit, dat ln ver
band werd gevaren.
zienswijze, dan lijkt ons de mogelijkheid
van een vredespoging, geleld door president
Roosevelt en den Paus. die ln nauw contact
met elkaar staan, weinig waarschyniyk.
Maar eerst na de thuiskomst van Sumner
Welles zal daarover meer van kunnen
blijken.
In een radio-toespraak by gelegenheid van
de Foreign Missions Conference of North
America verklaarde president Roosevelt o.a.,
dat de wereld een redelyke basis voor den
vrede zoekt", doch dat een vrede geen ge
zonde vrede kan zijn, indien de kleine
naties moeten leven ln vrees voor haar
machtige buren".
Roosevelt voegde hieraan nog toe. dat
geen vrede duurzaam kan zyn. „Indien de
vrucht ervan ls de onderdrukking, of uit
hongering, of wreedheid, of overheerschtng
van het menscheiyke leven door gewapende
kampen
Daaruit spreekt duldeUJk de zienswyze
van den Amerlkaanschen president Voor
zoover dit nog noodig was. Doch zal Ame
rika zelf Iets willen doen?
Ten aanzien van de wyze, waarop de
kleine naties door de grootere naties gega
randeerd kunnen worden, stelt de „New
York Times' zeer Juist de vraag: .zouden
wy zelf bereid zyn. te zamen met andere
groote naties zulke garanties aan te bie
den? Dit zyn vragen, welke wy grondig die
nen te overdenken als wij ln de komende
vredesregeling een woordje mee willen
spreken".
Ook heet, dat onder druk van den Duce
Duitschland een gunstiger indruk op Sum
ner Welles wil maken, dan te Beriyn plaats
had. En dat daarom Italië heeft aangedron
gen om zich soepeler te toonen, hetgeen toch
niet direct een bewys van zwakte behoeft!
te zyn.
Doch naarnaast staan andere mogeiyk-
heden. In de eerste plaats al direct deze:
men zal nu aan den Brenner wel direct ook
de mogehjkheid onder oogen zien, dat een
vredesoffensief mislukt. M.a.w., dat de oor
log wordt voortgezet en dan in verscherpten
vorm.^s trouwens de Dultsche aanval op
Scapa Flow af niet een vingerwyzing in die
richting? En ln Engeland en ln Frankrijk
ziet men overigens pressie uitgeoefend wor
den op de regeering om nu elndeüjk eens
ernst te maken met den oorlog Dat zal
daar aan den Brenner ongetwyfeld ook
onder de loupe worden genomen, met uit-
stlppeling van Italië's houding by het ver
dere verloop van zaken
In Engeland spreekt men zelfs al van een
botsing tusschen Churchill en Chamberlain
over de oorlogvoering. De eerste zou den
oorlog a outrance voorstaan
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Kalme handel - Vaste markt - Meeren-
rendeels iets hoogere koersen - Ame
rikanen weinig veranderd - Nederland
sche Beleggingen lusteloos.
BUITENLAND.
Hitler en Mussolini ontmoeten elkaar op
den Brenner. 'Ie Blad).
Duitsche vliegeraanval op Scapa Flow. (Ie
Blad).
Finland ratificeert den vrede van Moskou.
(Ie Blad).
Nieuwe slachtoffers in den strijd ter zee.
(Ie Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
Zacht weer. Meest zwaar bewolkt.
Aanvankeiyk zonder regen van
beteekenis, later toenemende kans
op regen of onweer. Matige tot
krachtige Zuidwestelijke wind.
Juist van Italiaansch-Russische toenadering
onder Duitschen Invloed? Hoe staat het met
den Balkan?
Men zal verstandig doen nog geen con
clusies te trekken, maar rustig af te wach
ten. wat uit deze nieuwe beweging te voor
schijn komt.
Het groote diplomatische spel wordt voort-
Italië biyft Ideologisch aan Dultsche zyde. I durend ingewikkelder en Interessanter, maar
doch hoe zal het anders steunen? Wat ls erl hoe het zich zal ontwikkelen?
gaan teneinde Hitler te ontmoeten, kwamen
te Londen niet onverwacht. Het is bekend,
dat toen Rlbbentrop uit Rome vertrok, hy
diep teleurgesteld was over een deel van
zUn zending en dat deze onvoldaanheid nog
grooter werd toen hy aan Hitier rapport
had uitgebracht. Alvorens de zaken aan Von
Rlbbentrop over te laten, had Hitier een
speclalen gevolmachtigde naar Mussolini
gezonden, ten einde hem uit te noodigen
voor een persooniyke ontmoeting. Aanvan
keiyk kon een dergehjke samenkomst niet
worden geregeld en waarschyniyk heeft
Hitler thans een tweede en meer geslaagde
poging gewaagd.
Het deel van Von Ribbentrop's missie, dat
wel was geslaagd, was volgens de „Times"
een bezoek aan Mussolini en Ciano, om de
Duitsche vredesmanoeuvre opnieuw aan
Sumner Welles voor te leggen. Het is geen
geheim, dat de Italiaansche regeering niet
door den Heiligen Stoel beschouwd wordt
als het hoogtepunt van alle vredespogingen.
De Paus zal Welles het resultaat mededee-
len van zijn onderhoud met Von Rlbben
trop. terwijl aan Welles gevraagd zal wor
den een samenvatting 1e geven voor den
Paus van de inlichtingen, die hy in Londen
en Parijs vergaard heeft.
Er wordt in Vatlcaansche kringen op ge
wezen, dat Von Rlbbentrop vermoedeiyk
tegenover den Paus zich openiyker heeft
uitgelaten dan tegenover Welles
De meest bevoegde Vaticaankringen dee-
len echter mede. dat op het oogenblik geen
vredesinitiatief door het Vaticaan ln oogen-
schouw wordt genomen, behalve mogeUJker-
wys ln samenwerking met de regeering der
Ver. Staten en dat deze mogelijkheid zou
moeten wachten tot Welles deze zaak met
president Roosevelt zou hebben besproken.
Aangenomen wordt dat het Vaticaan
louter nonbelllgerentie (zoo lang dit de Ita- wenscht. dat de Fransche regeering haar
liaansche belangen dient) voorstaat, maar
tevens een algeheelen vrede in Europa, in
dien dit mogeiyk zou zyn. Hitler en Von
Ribbentrop zyn zich waarschyniyk plotse
ling bewust geworden, dat zij met hun
eisch van een niets ontziende overwinning
en hun verlangen een snellen vrede te for-
ceeren een slechten indruk gemaakt heb
ben op Sumner Welles, zy willen het thans
mogehjk opnieuw probeer en. ditmaal met
de hulp van Mussolini's groote talenten.
Vatlcaansche kringen erkennen dat de
ontmoeting tusschen den Paus en Welles
invloed by de Brltsche zal gebruiken om
het Vatlcaansche standpunt, dat tevens een
van de grootste interessen van den Paus
zelf is. inzake verbetering van de verhou
dingen tusschen Engeland en Italië ingang
te doen vindén Bevoegde bronnen verkla
ren dat na het bezoek van Von Ribbentrop
de Paus rapporten heeft ontvangen van den
apostollschen nuntius te Parijs, mgr Va-
lerio Valeri en van den apostolischen dele-
gaat te Londen mgr. William Godfrey, die
melding maken van eenlge verontwaardi
ging in FrankrUk en Engeland over 's Pau
sen toestemming Von Ribben trot» te ont
vangen.
