Eenig respijt voor de
Finnen
DONDERDAG 22 FEBRUARI 1940
No. 24513
Zware slagen voor onze scheepvaart
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
Jaargang
Tankschip Den Haag" en treiler
„Petten IJm. 49" vergaan
75 uren in een sloep
Onze verlieslijst
Zes arrestaties wegens Djf nummer beslaat uit DRIE bladen
spionnage EERSTE BLAD
De „Tara'
Ondergang van de
„Petten"
De Bilt
verwacht
Toestand heet niet critiek
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 tfi. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen «aar
agentschappen van ons Blad gevestigd aUn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor 2alcenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
Tin 30. - Incasso volgens postrecht Voor opsendlng van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindtplein Telefoonnummer* voor
Directie en Adminittratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd gum
per 3 maanden f.345
per week f.Y..7.?... f.0.ia
Franc» per post f. 2:3S per 3 maanden -f portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 i
r«-
Het motortankschip „Den Haag", dat tengevolge van een ontploffing is vergaan.
Er worden 26 menschen vermist
DIT zijn zwarte dagen voor onze scheepvaart. Nauwelijks ia gemeld dat de
Ameland" op een mijn is geloopen, de „Alkmaar" op de rotsen Is gestrand
en de „Alja" onder ging na op een wrak te zijn ges too ten, of nieuwe
tegenslagen werden gisteren geseind. Het stoomschip „Tara" (wij meldden dat
reeds) werd door een ontploffing getroffen, terwijl ook de IJmuider treiler
„Petten" en het motortankschip „Den Haag" eenzelfde lot blijken te heb
ben ondergaan. Van de „Tara" en de „Petten" zijn allen gered, terwijl van
het tankschip „Den Haag" nog 26 opvarenden worden vermist.
Geen tijd om „S.O.S." uit te zenden.
Het motortankschip „Den Haag" van de
NV Petroleum-Industrie-Maatschappij te
'«Gravenhage ls op 15 Februari des namid
dag- te kwart over één door een explosie
midscheeps aan stuurboord getroffen De
bemanning ging ln drie sloepen, en hier
van ls één sloep, waarin 13 opvarenden, na
75 uur door een Engelsch schip waargeno
men Dit vaartuig heeft de 13 schipbreuke
lingen aan boord genomen en te Londen
aan wal gezet.
Het motortankschip „Den Haag" had
een totale bemanning van 39 koppen,
zoodat nog 26 opvarenden worden ver
mist.
De namen der geredden zijn:
C. Wijker, kapitein; S. Verbeek, eer
ste machinist; H. G. Schimmel, assis
tent machinist; J. Vermeer, magazijn
meester; W. Damen, bootsman; G.
Assenberg, olieman; H. Johns, bedien
de; J. Kuiper, hofmeester; A. Visser,
tweede kok; N. van der Wagt, P. G.
Zevenbergen en L. Bredius, matrozen
J. van der Meer, loglesjongen.
Het schip was groot 8971 bruto register
ton en had een lading petroleum, benzine
«n smeerolie aan boord. Het was onderweg
van New York naar Rotterdam, waar het
««gisteren werd verwacht
De „Den Haag" werd in 1925 gebouwd op
de Germanla-werf te Kiel.
Toen de dertien geredden gisteravond
Londen aankwamen heeft kapitein
wijker aan de pers verteld hoe zij niet
®lnder dan 75 uur op de open zee in een
«ddingssloep hebben rondgezwalkt, voor-
i Jat zij werden opgepikt door een schip van
Je Blue Funnellljn dat zijn eerste reis van
Hongkong naar Londen maakte.
Kapitein Wijker uit Vlaardmger-Am-
jacht vertelde, dat Donderdagmiddag van
w vorige week omstreeks kwart over een,
]°«o hun schip zich pl.m. 150 zeemijlen
wn Westen van Ouessant bevond, een he-
explosie gehoord werd.
Hoewel men zich gedurende de geheele
«k bewust was geweest van de gevaren,
Jflke de zee voor de scheepvaart oplevert
J'd men zich op deze hoogte toch ver ge-
van de gevaarlijke zone gewaand om
SfjJat oogenblik niet meer aan de moge-
HJkneld van een mijn of torpedo behoeven
to denken.
Al zeer spoedig na de ontploffing begon
JJt schip in twee stukken te breken. On-
i SÏÏell^k werden de koppen geteld en het
JJf*« dat bij dc explosie, welke onder de
waterlijn had plaats gevonden, gelukkig
iemand was gewond.
dn 2e haast alle 39 opvarenden in de
I «jj.'toschikbare te bergen de
iefde was vernield namen ln de eene
sloep meer mannen plaats dan ln de an
dere BIJ de kalme zee was het echter mo
gelijk, dat, zoodra men op veillgen afstand
van de „Den Haag" was gekomen, een deel
der mannen ln een andere sloep overstap-
(SEDERT HET UITBREKEN VAN DEN
OORLOG).
1939 tonn. dooden
8/9
Hr. Ms. VAN EWIJCK
mijnenlegger
op mijn geloopen
9/9 MARK, Houtvaart 1514
op mijn geloopen
1/10 Hr. Ms. VAN GELDER
mijnenlegger
op mijn geloopen
8/10 BINNENDIJK HAD.
op mijn geloopen
TEGRI, elg. Eeftlngh 280
vermist
SAFE. elg. Salomons 375
vermist
16/11 SLIEDRECHT
Van Ommeren 5133
getorpedeerd.
18/11 SIM. BOLIVAR K.N.SM. 8309
op mijn geloopen
27/11 SPAARNDAM HAD. 8857
op mijn geloopen
7/12 TAJANDOEN Mij. Ned. 8159
na ontploffing gezonken
IJM. 116 SILVAIN treiler
vermist
10/12 IMMINGHAM
Int. Kufitv. MIJ400
op mijn geloopen
1940
9/1 TRUIDA 175
op mijn geloopen.
15/1 ARENDSKERK
Ver Ned. Scheepv. Mij. 8000
getorpedeerd
129/1 NORA, Mij. Z. Vlaanderen 298
op mijn geloopen.
10/2 BURGERDIJK H.A.L. 6853
getorpedeerd.
15/2 DEN HAAG
Petr. Industrie Mij8971
30
6873
26
Kapitein C. Wijker.
te, zoodat elke boot dertien koppen telde.
Daarna vertrouwde men maar op zijn goed
gesternte en dobberden de booten afzon
derlijk op den Oceaan. Tijd om S O S. uit te
i zenden was er niet geweest, maar niette
min had men alle hoop. dat op deze druk
bevaren route redding spoedig zou komen
opdagen.
De mast werd geheschen, doch was spoe
dig verspeeld ln den fel opstekenden wind,
die het zelfs onmogelijk maakte met de rie
men cenlgen koers te houden. Spoedig had
men dan ook de beide andere sloepen uit
het oog verloren en dreven de dertien schip
breukelingen alleen het onbekende tegemoet.
Zeeziekte maakte voor enkelen van de
bemanning het verblijf in het door de golven
heen en weer gegooide bootje nog onaange
namer.
De nacht was guur en koud en, aldus de
kapitein, we kropen maar dicht bij elkaar
om Tldus eenige warmte te vinden
Den volgenden dag, toen de eerste
hoop al danig was geslonken, passeerde
een visschersschuit. doch hoe we ook
poogden de aandacht van de opvarenden
te trekken, men merkte ons niet op!
Twee dagen en nachten, waaraan geen
■■I CM
vermisten
17/2
AMELAND. MIJ. Rotter
dam 4537
op mijn geloopen.
ALJA, elg. J. v. Dijk 385
op wrak gestooten.
TARA, Mij. Vrachtvaart 4760
explosie.
PETTEN. IJM. 49 treiler 236
explosie.
(In deze lijst is niet opgenomen het
stoomschip ..ALKMAAR' <6982 ton) dat 16
Februari op wep naar Argentinië, op de
rotsen is geloopen).
20/2
21/2
21/2
einde scheen te komen, heeft de ellende
toen nog geduurd.
De hoop steeg echter in aller harten,
toen in de verte de rook van een groot
schip werd opgemerkt. We waanden ons
reeds veilig en pas later kwamen we tot
de ontdekking hoe weinig het heeft ge
scheeld of ook deze boot had niet voor
ons gestopt.
De Engelsche booten hebben namelijk de
opdracht ontvangen onder geen voorwaarde
op zee te stoppen ter redding van personen
in reddingssloepen, omdat naar beweerd
wordt maai al te vaak sloepen met zooge
naamde schipbreukelingen zouden worden
gebruikt als lokaas van onderzeeërs
Het hart van den kapitein van het Engel
sche schip heeft echter luider gesproken dan
POGING OM GEÏNTERNEERDE
BUITENLANDSCHE MILITAIREN TE
LATEN ONTVLUCHTEN.
Na een langdurig en uitgebreid on
derzoek, dat door de Groningsche re
cherche werd ingesteld in samenwerking
met de rijksrecherche, is een spion-
nagegeval, dat zijn vertakkingen in het
geheele land had, ontdekt.
In den nacht van Dinsdag op Woens
dag j.l. kon de politie overgaan tot de
arrestatie van een aantal verdachten,
zoowel in het Oosten van de provincie
Groningen als in de provincie Noord-
Holland. Een zestal verdachten werd na
deze gelijktijdige arrestatie gevankelijk
overgebracht naar Groningen en daar
in het politiebureau opgesloten.
Van deze zes gearresteerden is slechts
één vreemdeling. De zes verdachten zijn
hedenmorgen ter beschikking van den
officier van justitie gesteld.
Onmiddellijke aanleiding tot dit in
grijpen van de politie was een poging
tot ontvluchting van twee geïnterneer
de bui tenia nsche militairen, die in den
nacht van Maandag j.l. door de mare
chaussee op den Afsluitdijk werden
aangehouden. De gearresteerden wa
ren betrokken bij deze ontvluchtings-
poging.
de voorschriften. HIJ stopte en nam de der
tien Nederlanders aan boord. Inmiddels was
het reeds Zondagmiddag geworden.
Terstond werd de reis naar Londen voort
gezet, waar de geredden thans in een hotel
zijn ondergebracht.
Kapitein Wijker kon niet zeggen of het
schip door een mijn of door een torpedo
tot zinken is gebracht Wel achtte hij het
zeer onwaarschijnlijk dat zóó ver uit de kust
een mijn zou hebben rondgedreven
Naar wij van de directie der Standard
Amerlkaansche Petroleum-Compagnie ver
nemen, was hedenmiddag om twaalf uur
nog geen enkel nader bericht van het tank
schip .Den Haag" ontvangen.
De directie van dc maatschappij „Vracht
vaart" te Rotterdam vernam via de Neder-
landsche legatie te Londen dat de beman
ning van de „Tara", die zestig mijl ten
Zuid-Westen van Flnisterre ls vergaan er
uit vijf en dertig koppen bestond, is gerer
Daarentegen meldt United Press uit O
rima dat een Spaansch vissc hers vaar tu
met drie en twintig leden van de bemannin
der „Tara' aldaar ls aangekomen, doch da
nog twaalf personen worden vermist.
Pe geredden vertelden zoo zegt U.P.
hoe zij tegen het krieken van den morgen,
toen de meesten leden der bemanning slie
pen. door een vreeselijke explosie wakker
schrokken waarop ledereen naar de red
dingsbooten snelde. Spoedig daarop volgde
een tweede explosie waarna het schip zonk.
De treiler „Petten" LJM. 49. eigendom van
de visscherlj maatschappij „Petten" te
IJmuiden, werd gisteren ten Westen van de
Noorsche kust aangetroffen door de Umui-
densche treiler „Vikingbankvan de Wed.
Groen te IJmuiden. De .Petten" was door
een ontploffing bij de machinekamer getrof
fen en bleek dermate lek te zijn. dat de be
manning (bestaande uit 12 koppen i het
schip moest verlaten. ZIJ ging over op de
BINNENLAND.
De Weermacht gemobiliseerd. (3e Blad).
Ons parlementair overzicht. (2e Blad).
Geen voetbalwedstrijden voor Zondag.
(Sport, 2e Bladt.
AMSTERDAMSCHF. BEURS.
Geringe affaire - Weinig gepronon
ceerde stemming - Kleine koersver
schillen - Amerikanen iets lager -
Beleggingen kalm.
BUITENLAND.
De toestand der Finnen heet geenszins cri-
tiek te zijn. (Ie Blad).
Zullen sneeuwstormen den Finnen hulp ver-
leenen? (Ie Blad).
De Zweedsche minister Günther over de
oorlogvoering ter zee. (3e Blad).
Een droeve tocht naar het door de Russen
•vernielde Finsche stadje Borgaa.
3e Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
Matige tot zwakke wind uit Zuide
lijke richtingen. Gedeeltelijk be
wolkt. Geen neerslag van be tee-
genis. Des nachts temperatuur om
het vriespunt tot lichte vorst.
Uverdag dooL
„Vikingbank". die daarna den getroffen trei
ler op sleeptouw nam, met de bedoeling,
deze naar Bergen te sleepen. Naar bereke
ning moet de Vikingbank de Petten een
zestal uren hebben gesleept. De Petten zonk
echter steeds dieper weg en te ongeveer half
zes was men genoodzaakt de verbinding te
kappen De Petten verdween toen in de
diepte in ongeveer 100 vadem water. Daar de
Vikingbank hiermede ongeveer al haar lij
nen had verspeeld en ook al omdat men
twaalf schipbreukelingen aan boord had.
was deze treiler genoodzaakt, de visscherlj
te onderbreken en naar huls te stoomen.
Morgenmiddag of Morgenavond wordt de
Vikingbank in Umulden verwacht. Het on
geval geschiedde op 60 gr. 10 min. NB. op
ongeveer 450 mijlen van IJmuiden.
De Petten was een boot van 236 bruto re
gister tons, gebouwd in 1906 bij Earleos
Shipbuilding en Engineering Co Ltd te
Huil. Bet schip was 15 Februari naar zee
vertrokken, nadat de Vikingbank twee
dagen vroeger was weggegaan.
Het schynt aai ae toestand op de land
engte van Karelie voor de Finnen niet zoo
kritiek ls als de vorige week, niettegenstaan
de de groot e overmacht waarover de Rus
sen beschikken.
Ten Noorden van de Taipale zijn de Fin
nen er in geslaagd de Russen te verjagen
uit de stellingen welke zij de vorige week
hebben bezet en alle pogingen van de Rus
sen om vasten voet te krijgen aan de over
zijde van de lijn, welke wordt gevormd door
de meren tusschen het Vuoksi- en Su van to
meer zijn mislukt
Nog wordt uit Helsinki gemeld, dat net
blijkbaar dc bedoeling was. dat het roode
leger op zijn 22sten verjaardag Viipurl zou
binnentrekken. De terugtocht der Finschc
troepen had deze Russisone noop eenigs-
zins versterkt, doch thans schijnt het, dat
de Finsche manoeuvre de kansen der aan
vallers zelfs verminderd heeft. De Finnen
hebben hun frontlijn verkort en hun tegen
standers gedwongen de strijdkrachten te
hergroepeeren, willen zij zich bij de nieuwe
terreinsomstandigheden kunnen aanpassen.
De Russen hebben hun krachten niet al
leen tegen Viipuri beproefd, maar ook tegen
het Finsche front aan de Taipale. Zij wil
den daar de positie van de Russische divi
sies, die in moeilijkheden verkeeren. ver
lichten. Na een Ijverige artillerie-voorberei
ding werden twee Russische divisies ui den
strijd gebracht. De Finsche stellingen nier
bieden echter buitengewoon veel b^scher-