Nederland gemobiliseerd
BINNENLAND
De versterking onzer
weermacht
Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 20 Februari 1940
Derde Blad
No. 24511
UYLENSPIEGHEL J
dudie voor militairen bij de
INederlandsche Spoorwegen
De
Nederlandsche ambulance
naar Finland
De commandant veldleger:
„Ik heb groote waardeering voor de troepen, die
aan de verdediging van Nederland arbeiden!
124 millioen voor luchtverdediging
en 13 millioen voor vliegtuigen
In den>
Dagbladreclame
is niet te vervangen
I Nederlandsche Spoorwegen kondigen
JJle maatregelen aan. die zij ten behoeve
fde mlltalren getroffen hebben
jen het vorig Jaar de mobilisatie in ons
j afgekondigd werd en een groot deel
[minnelijke Nederlanders zich ln het
igrijs moest steken, hebben de Ncder-
Lhe Spoorwegen een nieuw soort abon-
ient ingevoerd voor hen. die reeds een
fnement bezaten. Dit zijn abonnemen-
I welke de practlsch normale geldigheid
dertig dagen bezitten, doch wier groote
actie daarin bestaat, dat dit dertig
jkeurlge dagen zijn, die binnen een tijd-
Ivan acht maanden vallen
tzc abonnementen nu zullen de Nedcr-
sche Spoorwegen met Ingang van heden
ïjgbaar stellen voor alle gemoblliseer-
.i dc cchtgenooten. ongehuwde klnde-
[en ouders van militairen, die ln een
^inrichting verpleegd worden, zal voor
i van den patiënt eenmaal per
uctle van 50 pet. op den enkelen
trijs worden verleend, hetgeen een be-
iike besparing beteekent
b goedkoope plaatskaarten zijn aan dc
jis verkrijgbaar, op vertoon van een
["den rhef-geneesheer-directcur. van de
]jn-lnilchting, waar de patiënt verpleegd
«t. afgegeven bewijs. De reductie wordt
ftnó, nadat de patiënt minstens veertien
n ln het ziekenhuis heeft doorgebracht,
k voor dc officieren van land- en zee-
|ht en der Kon Marechaussee hadden de
een belangrijke faciliteit in
is thans van kracht geworden
iwegcn)
i Dr?c
Officieren, die in uniform, doch voor
n rekening reizen, behoeven ln het ver-
ïilechts 50 pet. van den enkelercls-prljs
Vtalen. Tot nu toe gold deze regeling
i voor militairen ln uniform beneden
[rang van officier.
A. 8. 1. VAN KESTEREN t.
litvinder op het gebied der telefoon.
jden ouderdom van 64 Jaar is te NU-
ken overleden de heer A. S. J. van Kes-
Jti oud-hoofdingenieur der Telegrafie
Wefonle van het bedrUf der P.T.T.
[heer Van Kenteren was een ingenieur
I groote bekendheid, die verscheidene
idingen, waarvan er een over dc gc-
Jï wereld toepassing heeft gevonden, op
[naam had staan. HU was n.l. de uit-
|er van het vlerdraadsverkeer voor lange
indsvcrblndlngen, een systeem, dat
J ln het buitenland navolging vond.
[zijn bemoeiingen met het verkeer over
i afstand moet lr. Van Kesteren een
rj>p dit gebied genoemd worden. Een
uitvinding was voorts de pool-
s, die naar hom werd genoemd.
Hbld.
■KOUWELIJKE KINDERRECHTERS.
de memorie van antwoord aan de
ie Kamer betreffende het wetsontwerp
jïlging van de bepalingen betreffende
[Kinderrecht, deelt de minister mede,
de toekomst tot het ambt van kin
der ook vrouwen benoembaar zUn.
Dr. Roos v. d. Berg.
Een foto van dr. Roos van der Berg, uit
Deventer, die benoemd Is tot leider van
de Nederlandsche ambulance naar Finland.
Evenals zulks voor het afkondigen van de
algemeene mobilisatie het geval was. kun
nen ook gedurgnde de mobilisatie slechts
die gegadigen voor de officiersopleiding
voor plaatsing ln aanmerking komen, die
de eerste oefening nog niet hebben vol
bracht.
Menige onderwUzcr. die vroegtijdig de
studie voor de hoofakte opneemt, vraagt en
verkrijgt uitstel van eerste oefening tot hij
zUn studie heeft beëindigd.
Gedurende den mobllisatieUJd wordt
echter voor deze studie geen uitstel ver
leend en zullen er inderdaad slechts weinig
dienstplichtigen, behoorende tot de Jongste
lichting, zijn, die reeds op zoo Jeugdigen
leeftijd de hoofakte hebben verworven.
De minister vindt ln een en ander geen
aanleiding om den hoofdaktc-elsch te doen
vervallen en derhalve dc opleiding tot on
derwijzer. met betrekking tot plaatsing bij
de officiersopleiding, gehjk te stellen met
die aan de H. B. S.
Het voldoen aan dien wensch zou neer
komen op het genoegen nemen met lagere
eischen. waartoe te minder aanleiding Is.
aangezien er zich een ruim voldoend aantal
den, die ln alle opzichten aan de gestelde
eischen voldoen.
Dc minister acht het gewenscht aan de
voorwaarde, dat de eerste oefening nog
niet is volbracht, strikt vast te houden,
aangezien er zich en ruim voldoende aantal
Jonge mannen, die aan genoemde voor
waarde voldoen, voor officiersopleiding
aanmelden.
UITBETALING VAN MENAGEGELD.
Op een schrlfteHJke vraag van het lid
der Tweede Kamer, den heer Wijnkoop, of
het waar is, dat bij verlof geen menagegeld
uitbetaald wordt aan hen. die voor eerste
oefening zUn opgekomen en tevens dat ln
het algemeen eerst van 1 December af me
nagegeld wordt uitbetaald, heeft de minis
ter van defensie bevestigend geantwoord.
Aan het verzoek van den heer Wijnkoop
om menagegeld ook aan dienstplichtigen
voor eerste oefening onder de wapenen, te
verstrekken, kan de minister niet voldoen.
HierbU merkt hU op dat ook voor het af
kondigen van de algemeene mobilisatie
aan deze dienstplichtigen geen menage
geld werd uitgekeerd.
De minister is niet bereid terugwerkende
kracht aan den op 1 December 1939 inge-
ganen maatregel te geven.
NIEUWE DIRECTEUR VAN DE
GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS TE
'S GRAVENHAGE.
De Haagsche gemeenteraad heeft gister
middag benoemd tot directeur van de ge
meentelijke arbeidsbeurs ter voorziening ln
de vacature ontstaan door het aan den
heer J. Boezer verleende ontslag, den heer
C. J. Bakker, plaatsvervangend directeur van
de gemeentelijke arbeidsbeurs te Rotterdam.
De benoeming geschiedde met 28 van de 43
stemmen. De overige 15 stemmen werden
uitgebracht op no 2 van dc voordracht, den
heer C. v. Wijk, leider van de gemeentelijke
vakcursussen voor werkloozen te 'sGraven-
hage
VERSPREIDE BERICHTEN.
Bij Kon. Besluit Is benoemd tot notaris
binnen het arrondissement Arnhem, ter
standplaats de gemeente Tiel: P. Gerritsma.
candidaat-notaris te Arnhem en tot notaris
binnen het arrondissement Zutfen, ter
standplaats Apeldoorn: D. J. Wierenga can
didaat-notaris te Epe.
HET SLAGKRUISERPLAN.
Ontoelaatbaar beïnvloeden van de
openbare meening.
Op vragen van het lid der Tweede Kamer,
den heer Bajetto, betreffende het doen van
mededeellngen door een officier van den
marinestaf over het z.g. slagkrulserplan in
een persbijeenkomst, heeft de minister van
defensie geantwoord, dat op 1 Februari J.l.
ln een persbijeenkomst, waartoe de ultnoo-
dlging namens den chef van den marinestaf
was uitgegaan, door een officier van den
marinestaf een voorbespreking is gehouden
betreffende de film der KonlnklUke Marine,
,,'t Sal waerachtlg wel gaen". In die bijeen
komst Is ook gesproken over een verster
king der vloot met slagkruisers.
De minister acht hel niet toelaatbaar, dat,
hangende een over bedoeld vraagstuk door
regeering en volksvertegenwoordiging te
nemen beslissing, aldus door een offlcleele
instantie wordt getracht Invloed uit te oefe
nen op de openbare meening. HU heeft
maatregelen genomen om zulks ln de toe
komst te voorkomen.
DE OFFICIERSOPLEIDING.
Hoofdakte-eisch zal niet vervallen.
Op vragen van het lid der Tweede Kamer
den heer van Sleen betreffende de offi
ciersopleiding, heeft de minister van de
fensie als volgt geantwoord:
Q
n.
(Van onzen s pedalen verslaggever).
De deelnemers aan de drledaagsche ex
cursie langs dc versterkte land- en zee-
grenzen en door het lnundaticgebled, be
leefden den tweeden Jag een bijzondere
gebeurtenis: een ontvangst met een korte
toespraak door den Commandant van het
Veldleger, luitenant-generaal J. J. O. baron
van Voorst tot Voorst. ..Ergens ln Neder
land" heeft een der hoogste militaire auto
riteiten de gelegenheid benut om de ver
tegenwoordigers van de pers te wijzen op
de problemen, welke met het stellen van
dc Inundatie samengaan, en tevens uiteen
gezet, dat dit niet geschiedt met één druk-
op-den-knop, maar dat dit een arbeid ls
welke berekeningen vergt van dc knapste
specialisten, welke ons leger ln dit opzicht
telt.
I de Tweede Kamer is ingediend een
pletoire defensiebegrooting 1939.
de memorie van toelichting zegt de
p«r, dat hlerbU gelden worden aange-
wd voor verdere verbetering van de
prleele uitrusting van de weermacht,
verbetering met het oog op de Ujds-
"indigheden geboden is.
1 deze glegenheld wordt tevens ge-
t gemaakt om nog voor eenlge andere
unity k geachte voorzieningen bedra-
|Un te vragen.
LUCHTVERDEDIGING
plet op het groote belang van een
Juige luchtverdediging, mede met het
|op de handhaving van dc neutraliteit,
.1 peering het noodzakelUk de
Woelbestrijdlngsmlddelen op korten
te versterken. Tengevolge van dc
®dere omstandigheden moest omtrent
•inkoop van het gcwenschte materieel
wnd worden beslist uitstel zou de leve-
J m de waagschaal hebben gesteld. Om
T reden heeft de regeering zeer tot
leedwezen aan haar plannen ult-
jng moeten geven alvorens daarom-
F de goedkeuring van de Staten-Gene-
7 verkregen Dit betreft den aan-
7 vin:
batterijen middelbare luclitdoel-
'erie met bijbehoorende munitie en
dinistoestellen (f. 16.610.000)
[•k bij deze 20 batterijen benoodigde
'ichtinstallaties (f. 4.000.000)
zocklichtmaterieel, hetwelk aan
voorgenomen organisatie voor
luchtverdediging nog ontbrak
1150.000)
l' lachtdoelkanonnen van klein kali-
r munitie en toebehooren, be-
voor de luchtverdediging van
U^enten particuliere bedrijven
E -200.000). Deze gelden vloeien later
grootendccis in dc schatkist
*1.
VLIEGTUIGEN.
Pvil aan«cliaffing van vliegtuigen is
tnom ging een bedrag van f. 13.000.000
waarvan om de zooeven ge
noemde redenen reeds een bedrag van rond
f. 6.000.000 is besteed, alvorens daarom
trent de goedkeuring van de Staten-Gene-
raal werd verkregen. De mogelUkheld deed
zich n.l voor, om een aantal Jachtvlieg
tuigen, welke voor export gereedstonden,
tegen aannemeUjke voorwaarden terstond
over te nemen en met deze toestellen te
voorzien in een dringende behoefte. BU
één der Jachtafdeelingen toch ontbrak,
tengevolge van afvoering van materiaal,
een aantal toestellen, terwUl de overige van
verouderd model waren en op het punt
stonden te worden afgevoerd, waardoor een
geheele Jachtafdeeling dreigde te worden
uitgeschakeld.
Het resteerendc bedrag ad f. 7.000.000,
dat nog niet ls verbonden, houdt rekening
met een vervangingsprogramma, dat is
opgemaakt met het doel aan de Nederland
sche vliegtuigindustrie de behoefte van de
weermacht tUdig kenbaar te maken, waar
door die industrie in de gelegenheid is de
verlangde types te ontwikkelen en tUdig
te leveren.
Het thans ontworpen programma omvat
de aanschaffing van strategische verken
ners, cenheidsverkenners en lesvliegtuigen
ter vervanging van verouderd en verbruikt
materieel tot een totaal bedrag van
f. 11.000.000, waarvan f. 7.000.000 thans
wordt aangevraagd en f. 4.000.000 is aan
gevraagd op de Defensiebegrooting voor
het jaar 1940.
Het ligt voorts in het voornemen na af
loop van de mobilisatie magazUnen en
werkplaatsen van het luchtvaartbedrijf niet
weder op een beperkte ruimte terug te
brengen, doch een gedeelte bhjvend te ves
tigen binnen de Vesting Holland. Van het
daartoe benoodigde bedrag (f. 1.600.0001
wordt thans een eerste termyn ad f. 700.000
aangevraagd.
HERSTELLINGEN AAN BOORD
VAN DE „SUMATRA".
BU de in Augustus en September 1939
door de rijkswerf te Willemsoord uitgevoer
de herstellingen aan boord van Hr. Ms.
kruiser ..Sumatra" is gebleken, dat het elec-
trlsche kabelnet van dezen bodem. t.w. van
dc vuurleldlngslnstallatle en van de com
mando- en keteltelegraafinstallatie, ln zoo-
danigen staat verkeert dat deze installa
ties niet meer betrouwbaar zUn.
Tot vernieuwing van een groot gedeelte
van dat net zal dus behooren te worden
overgegaan, ten einde het schip ln een be-
hoorlUken staat van onderhoud en dus in
een toestand van gebruiksgereedheld te
brengen. Bij deze voorziening zit dus niet
de bedoeling voor om dezen kruiser, gelijk
bij Hr. Ms. „Java" is geschied, te moderni-
seeren. Uitgegaan ls van het standpunt,
dat Hr. Ms. ..Sumatra" een verouderde krui
ser is. waaraan alleen die kosten besteed
zullen mogen worden, welke noodlg zijn om
het schip nog een zestal Jaren, in hoofdzaak
voor opleidingsdoeleinden dienst te kunnen
laten doen.
De kosten van d<- werkzaamheden wor
den geschat op f. 300.000. Vermoedelijk zal
het werkprogramma van de rijkswerf niet
toelaten het werk ln eigen beheer uit te
voeren, zoodat alsdan daarvoor de hulp
van particulieren zal moeten worden in
geroepen.
BU de samenstelling der defensiebegroo
ting voor 1940 was wel reeds aandacht ge
schonken aan gedeelteHJke kabelvernieu
wing aan boord van Hr. Ms. ..Sumatra",
doch toen werden daarvoor geen fondsen
op die begrooting aangevraagd, omdat ver
wacht werd, dat met deze voorziening nog
wel een Jaar. d.w.z. tot 1941, zou kunnen
worden gewacht. Thans is gebleken, dat
uitstel tot 1941 niet verantwoord zou zijn.
De vernieuwlngswerkzaamheden zullen niet
later dan eind 1940 worden beëindigd. Ten
einde hieraan te kunnen voldoen, was het
noodig reeds in 1939 de fabricage van den
benoodigden kabel door de Nederlandsche
industrie te doen ter hand nemen.
NIEUWE MIJNENVEGER.
GelUk bekend, is Hr. Ms. mUnenveger
..Willem van EwUck" op 8 September 1939
bU West-Terschelling op een mUn geloopen
en dientengevolge vergaan.
Ten einde een behoorUJke uitoefening van
den mUnendlenst te waarborgen, is het
noodig tot vervanging van het aan de Ko-
ninklyke Marine ontvallen schip over te
gaan. Dit kan slechts geschieden door een
nieuwen mUnenveger te doen bouwen. Zoo
als bij de behandeling van de defensiebe
grooting 1940 in de Tweede Kamer dooi
den minister werd medegedeeld, is dit
nieuwe schip reeds op stapel gezet.
De bouw- en ultrustingskosten van Hr.
Ms. ..Willem van EwUck" hebben bedragen
f. 690.000. In verband met de, by een voort
during der buitengewone omstandigheden,
te verwachten belangrijke stUging van ma-
teriaalprUzen en de alsdan bestaande on
zekerheid ten aanzien van het loonpeil, is
het niet te verwachten dat een nieuw schip
voor genoemd bedrag zal kunnen worden
gebouwd en uitgerust.
Hoewel het nu niet is aan te geven hoe
veel boven deze som noodig zal zUn,
meent de minister thans met het aanvra
gen van een som van f. 800.000 te kunnen
volstaan.
De minister verwacht dat, behoudens
onvoorziene omstandigheden, de bouwtijd
van het vervangende schip ongeveer 8
maanden na opdracht zal vorderen.
„Het water", aldus de Commandant van
het Veldleger, ..ls een van Nederland s oud
ste wapens. Menige indringer heeft er tot
zijn schade kennis mede gemaakt en
er voor moeten wijken. En ook thans, on
danks den strengen winter zal een opmarsch
door het water haast onmogelijk zijn. Want
al ligt het ijs ter dikte van 30 a 40 c.M. in
de gebieden, waar de inundatie, bij wijze
van proef, is gesteld, ook met het ijs kan
het Nederlandsche leger goed over weg. Wie
zou'denken, dat de winter de waterlinie tot
een onbelangrijk verdedigingswapen degra
deert, zal bemerken, dat de troepen overal
gezorgd hebben voor behoorlijke openingen
in het Us. openingen, die een nadering over
de gladde vlakte tot een onbegonnen werk
maken. Bovendien hebben de militaire
autoriteiten het in de hand om in één nacht
den waterspiegel te verhopgen of te verla
gen, al naar gelang dit gewenscht is. Niet
voor niets heeft men kanalen en dijken
aangelegd en damsluizen gemaakt. De wa
terlinie biedt daarnaast het voordeel, dat
er zich o m. een hooggelegen terrein in be
vindt, waar bosschen groeien, die dekking
bieden voor transport van alles, wat aan-
of afgevoerd moet worden. En die omstan
digheid is tevens uitgebuit om verdedi
gingsbolwerken aan te leggen, welke zich
diep ln den grond bevinden en waar vUan
delij ke vliegtuigen tevergeefs naar zullen
speuren. Daar zijn batterijen opgesteld, met
een grooten schootsafstand en bevinden
zich mitrailleursnesten, waarop de camou
flagekunst met zeer veel succes is toegepast.
Het gebied achter de waterlinie, dat ver
dedigd zal moeten worden, bevat een groot
aantal verdedigingslinies achter elkaar.
Valt de eerste, dan stuit de aanvaller op
een tweede, vervolgens op een derde en
vierde. En zoo lang als het gaat wordt er
aan deze linies doorgewerkt, wordt de weer
kracht van de reeds bestaande verhoogd en
worden nieuwe bolwerken opgetrokken".
De commandant van het Veldleger ves
tigde er ten slotte de aandacht op, dat er
thans overal tankgrachten zyn of worden
gegraven, dat men bU het breken van Us
niet alleen gebruik maakt van trotyl, maar
ook van Uszagen, welke blokken ijs zagen,
die meteen weer gebruikt worden om een
voor een tank onbegaanbare versperring
op te werpen, waarna hU besloot met zijn
warme waardeering uit te spreken voor het
prachtige werk. dat de troepen te velde
thans in Nederland hebben verricht en nog
zullen verrichten.
Een goed half uur bleef luitenant-gene
raal van Voorst tot Voorst temidden der
persvertegenwoordigers Toen gaf de man.
die in het inundatiegebied als gids zou op
treden het vertreksignaal: een interessante
tocht begon. Interessant: want niet alleen
werd hierbij overtuigend bewezen, dat het
inderdaad mogehjk is batterijen geschut
zoodanig ln den grond in te graven, dat
niemand iets van de anwezigheid bemerkt
maar ook werd daarbU gedemonstreerd
en dat bU een temperatuur van ongeveer
15 graden Celsius beneden het nulpunt
dat het Us door de troepen te velde tot
bondgenoot is gepromoveerd.
Men stelle zich voor een besneeuwd den-
nebosch waarvan de boomen niet al te hoog
zUn. De met een dikke sneeuwlaag bedekte
paden kunnen getrouwehjk gevolgd worden
En dan begint opeens een battery van vier
10 c.m. kanonneu te vuren: eerst op dat
oogenblik kwamen de deelnemers aan de
excursie tot het besef, dat zij „ergens" de
batterij gepasseerd waren. Zij mochten er
zich tenslotte met eigen oogen van over
tuigen. dat het in stelling gebrachte ge
schut zich inderdaad diep in den grond be
vond endat er van de aanwezigheid
niets te bemerken is. Zóó had men veel
meer batterijen kunnen laten zien. Noodig
was dit echter niet. temeer omdat thans
een bezoek aan een hulpverbandplaats. wel
ke scherfvrU was ingericht, op het program
ma stond: een regimentspost. waar de ge
wonden gesorteerd worden, waar noodope
raties uitgevoerd kunnen worden en waar
van men de buitengewoon moderne outil
lage ten volle moge waardeeren. Een afdee-
Ik ben het nog stééds niet eens met den
orgelman.
Laatst liet hU een zUner assistenten, dra
ger van het tradltioneele schelpje, waaruit
U en ik warme garnalen met een gebakken
korstje plegen te eten. onze huisbel bespelen.
Ik snélde ter voordeur met twéé cent en
mijn muziek-minnen de dochter in zak
formaat.
De deur zwaaide open doodsche stilte.
Die de assistent verbrak door zachtkens te
rammelen met zijn schelp, waarop als lok
vink een dubbeltje. Ik liet mU echter niet
imponeeren en vleide het tweevoudige bron
zen proletariaat van ons muntwezen naast
het aristocratische zilver. Tegelijk spiedde ik
de straat af, spitste mUn ooren en infor
meerde
..Waar is het órgel?"
..Menéér", repliceerde de assistent des
orgeldraaiers verontwaardigd. „Is dat nou
wéér, om met een orgel te zeulen?"
„Ik ben geen ónmensch", gaf ik den col
lectant ten antwoord. ..Maar ik denk, dat,
wanneer mijn baas over het abonnements
geld liet disponeeren met de boodschap dat
het voor de krantenbezorgers géén weer was
om de krant rond te brengen, dat er nog
niet genoeg geld zou binnenkomen om mij
een droge boterham te kunnen verschaf
fen.
Nu maakt mUn orgelman het nog niet zoo
bont als de heer. die, naar men mij zoojuist
vertelde, ln Amsterdam reeds maanden-lang
huis aan huis aanbelde met een trompet
onder zUn arm en die alléén al op het on
opvallende vertoon -van dit muziekinstru
ment aan elke deur een kleinigheid placht
te incasseeren.
Een scherpzinnige hulsvrouw merkte ein-
delUk op, dat zij weliswaar gaarne de kunst
steunde, doch dat het haar niet onwelkom
zou zijn eens een deuntje te hooren blazen;
voor wat hóórt wat, vond zij terecht, naar zij
het ook verouderde economische inzichten.
„Mefrauw", kloeg de man droefgeestig,
„benne dit nou tUJe om meslek te make?"
Mijn orgelman gooit het hiet op den tUd,
doch op het wéér. Over de muzikale schoon
heid van zijn thans imaginair, doch anders
maar al te gematerialiseerd orgel maakt hU
zich overigens geen illusies.
Zoo heeft een buurtgenoot van Uw boek-
staver der adembenemende gebeurtenissen,
die regelmatig op deze plaats worden gecom-
menteerd. een der dwaallichten van den.
orgeldraaier eens gevraagd, of er niets te
doen was aan de gruwbare v&lschheid der
anarchistische bassen, die met negatie van
alle contrapunctick zonder een spóór van
redelijkheid dwars door de suiker in de
erwtensoep puften.
Het dwaallicht vond deze opmerking zóó
ernstig, dat het den toean besar des orgels,
die Juist aan de door benzine gedreven
hoestbui stond te prutsen, die het wiel ln
beweging houdt, althans wordt veronder-
stéld te houden, opcommandeerde.
„Weet U wat dat orgel me kóst aan huur?"
„Nee, maar al betaalde U een ton gouds
per week voor het voorrecht het rond te
mogen zeulen.
„En die jongens, die voor me óphalen?
En dat lk thuis een vrouw en zeven kinderen
tot m'n last.
Goed, goed! MUn buurtgenoot verzoende
zich met de bassen.
Maar nu belde gisteren de orgelman weer
bij hem aan:
„Meneer, dat kr is wég. Nóu heb ik
een orgeltje Prachtig! Het speelt zóó
zacht, dat je het hAAst niet kunt hooren.
WaarlUk. dit is het sublieme, het supe
rieure, het Ideale orgel.
Misschien, dat zijn exploitant het dairom
thuis laat? Men hóórt het nauwelyks, men
mist het dus niet
Maar op den duur zal het orgel-Inkomen
zware klappen krijgen, daar ben ik zeker
van. Want wélk nut heeft een schier on
hoorbaar orgel als middel tot afdreigLng?
Wie gevoelt nog neiging zulk een bescheiden
orgel af te koopen?....
ling voor de gaszieken ontbreekt evenmin
als de mogehjkheid om tot een snellen af
voer van gewonden te geraken.
„Ergens in Nederland" heeft een proef-
inundatie plaats gehad: wat dit zeggen
wil? Dat het onder water gezette gebied
thans één onafzienbare ijsvlakte is. En op
die ijsvlakte bewegen zich de grijsgroen©
soldaten, die behalve rubberlaarzen, even
eens uitgerust zUn met een wollen over-
gooier en een wollen muts. Hun kleeding
is volkomen berekend op het „Uzige" werk,
dat zU verrichten: het maken van openin
gen in het Us met behulp van aan vracht
auto's of op sleden gemonteerde zagen, die
tevens het Us tot blokken omvormen, waar
mede tankgrachten of andere versperrin
gen tot onneembare bolwerken versterkt
worden. Hier geschiedde ook de demon
stratie met het laten springen over een
afstand van 300 meter van het Us door
middel van trotyl, dat in busjes beneden
den ysvloer was aangebracht. Eén druk-
op-den-knop was, op een teeken van den
gids, voldoende om een zuil van ijs en wa
ter in de lucht te tooveren en een gracht van
7 a 8 meter breed in het ijsveld te doen ont
staan. Trotyl is waarschynlUk het gemak-
kelykste middel om open water te krijgen.
Alleen is het nadeel, dat er geen blokken
ys verkregen worden om bolwerken nog
eens extra te verdedigen
Zoo werken, ook in barre koude, de troe
pen te velde aan de verdedigingslinies in
het inundatiegebied. wordt door de militai
ren op niet te miskennen wyze aangetoond,
dat een eventueelen aanvaller moeiUjke
problemen voorgelegd kunnen worden.
Wij bezitten geen linies van beton en staal,
al vinden deze ook toepassing in onderko
mens en opstellingen, maar dat neemt
het belang rijke feit niet weg. dat ondanks
deze handicap de te velde staande troepen
met de te hunner beschikking staande mid
delen een effectieve verdediging van ons
land mogelijk gemaakt hebben. Dat in ge
mobiliseerd Nederland te mogen constatee-
ren is van zeer veel belang. En van nog
grooter belang is. dat deze arbeid is ge
schied door soldaten, die eensgezind hun
uiterste best deden en doen om hun land
zoo veilig mogelijk te stellen!
