De Mannerheim-linie
nog steeds intact
Chamberlain geeft weer
een overzicht
Tram botste op vrachtauto
VRIJDAG 9 FEBRUARI 1940
No. 24502
VAN HEDEN
De strijd in het
Westen
De strijd ter zee
De Bilt
Dsie Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
|Toch eenige Russische
vorderingen
Dil nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD
Drie dooden en een licht gewonde te Rotterdam HET VOORNAAMSTE NIEUWS
Gevolg van verkeerden
wisselstand
Verdere hulp
naar Finland onderweg
verwacht
EIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bi) vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordemdsplein Telefoonnummer» voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd HjiC
per 3 maanden f. 343
per week .T...V. f. 0.18
Franco per post f 2:35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per S tnndJ
I Terwijl het Finsche communiqué weer
preekt van afgeslagen aanvallen op de
nnerhelm-llnie, blijven te Londen toch
ge berichten binnenkomen, die er op
i, dat de Russen Inderdaad een paar
vorderingen hebben gemaakt, al zijn
nog niet direct gevaarlijk. De Manner-
n-linle houdt het!
Volgens één bericht uit Helsinki hebben
Russen Woensdag op een gegeven
igenblik zich werkelijk een weg gebaand
ln de Mannerheimlinie. Er werd hier
an tegen man gevochten, maar na en-
Iele minuten dreven de Finnen de Russen
r uit de linie!
aankomst van bultenlandsche vlieg
en schijnt een afschrikwekkende wer-
op de Russen te hebben gehad, want
e laatste dagen hebben zij slechts een paar
jombardementen uitgevoerd.
De Finnen houden stand op een linie
van Koivlstlo, Summa, Kyyrola tot
Sakkola - Vilpuri ligt reeds grootendeels
in puin.
De Russische reserves aan menschen en
ateriaal schijnen bijna onuitputtelijk, te
lordeelen naar de roekeloosheid, waarmee
li worden verspild.
Volgens een gepubliceerde schatting heb-
len de Russen sedert den aanvang van den
lorlog 308 vliegtuigen verloren, 600 tanks.
Irie kleine oorlogsschepen, een duikboot,
03 zware kanonnen, 1.294 machinegeweren,
152 motorvoertuigen, 1.560 paarden en 2
versperringsballons.
Finsche patrouilles zoeken nog ln het ge-
lied tusschen Rovanleml en de Botnische
ïolf naar Russische parachutisten. Er zijn
lamelijk zestig valschermspringers gedaald
b zij zijn niet allen gevonden. Zij dragen
finsche uniformsn en hebben onder meer
nstrumenten voor het aftappen van de
finsche militaire telefoonlijnen bij zich.
In de richting van Kuhmo hebben de
nsche troepen een vijandelijk detache-
ent ter sterkte van ongeveer een batal-
on, dat poogde de grens ten Zuiden van
aate te overschrijden, vernietigd. De
'and verloor 250 man en de Finsche troe-
n maakten veel lnfanteriewapens en an-
er materieel bult.
DE HULPVERLEENING.
Drie ambulance-auto's voor Finland,
aarvoor de gelden zijn bijeengebracht
oor leden van de Zweedsche koninklijke
utomobielclub, zijn aan het Roode Kruis
"leverd.
De auto's worden bestuurd door chauf-
ours, die Finsch spreken en aan winter
er gewend zijn. De auto's kunnen elk vier
rancards vervoeren.
Men verwacht, dat volgende week de
erste groep Britsche vrijwilligers voor Fin-
and zal vertrekken. Zij zullen als parti-
ulieren worden beschouwd, ofschoon er
en een zeker aantal gepensionneerde ka-
"eins, majoors en andere officieren on
er bevindt.
Ook de gepensionneerde Belgische gene-
aal Badoux, die heeft medegewerkt aan
en bouw van de Mannerheim-linle, zal
wnenkort weder naar Finland vertrekken.
Dit betrouwbare bron wordt vernomen,
at Engeland en Frankrijk bereid zijn. om
aeibteiten te verleenen voor het transito-
ervoer van Italiaansche vrijwilligers naar
'Mand.
Naar wordt gemeld, is reeds een groep
'e uit verschelden honderden Italianen
2aat. gereed om zoo spoedig mogelijk te
rtrekken.
Met het oog op de vriendschappelijke re-
a™s tusschen Duitschland en Rusland
ijMint het niet mogelijk, dat de Italianen
om route naar FliUrmd nemen. Daar-
z°o wordt aangenomen - zou Frank-
,1» bereid zijn, hen te helpen om naar
Bio If le reizen. waar ZU Per schlP naar
iniand zouden kunnen vertrekken.
Wn aantal vooraanstaande Engelschen
helpt thans de organisatie van de Brit
sche vrijwilligers naar Finland. Den vrij
willigers zou twee shillings per dag beloofd
zijn, hetgeen hetzelfde bedrag is, dat de
Britten ln het Britsche leger ontvangen.
Het ls echter aanzienlijk hooger dan het
geen de Fransche soldaat ontvangt.
De Finsche gezant te Rome, Eero Jarne-
felt, heeft een onderhoud toegestaan aan
den correspondent van de „United Press".
In dit Interview heeft de gezant o.a. ge
zegd, dat meer dan 5000 personen uit alle
rangen en standen en van verschillende
leeftijden de Finsche legatie verzocht had
den om als vrijwilligers ln de Finsche
luchtmacht of het leger te worden opge
nomen.
Nog steeds blijven de aanvragen binnen
stroomen en deze beloopen dagelijks meer
dere honderden. Het recordcijfer was 350
aanvragen ln één uur.'
De gezant ontkende echter, dat de Fin
sche legatie vele visa zou hebben verleend
aan Italianen, die naar Finland gingen. Hij
zeide, dat zulks slechts aan enkele Italianen
zooals journalisten, was gegeven, die met
speciale permissie van de Italiaansche re
geering vertrokken waren.
Behalve de legatie ontvangen de Finsche
consulaten eveneens een groot aantal aan
vragen. Het aantal aanvragen, aan de
consulaten gericht, overtreft de vijfduizend.
Eero Jarnefelt voegde er aan toe, dat hij
zeer geroerd was door dit bewijs van sym
pathie van de zijde der Italianen.
Aangezien de Italiaansche paspoorten se
dert het begin van den oorlog met enkele
uitzonderingen, zijn Ingetrokken, zijn wij
niet in staat aan de aanvragen voor visa
te voldoen.
Jarnefelt voegde tenslotte nog aan zijn
verklaringen toe. dat hij uit nlet-officieele
bronnen vernomen had, dat een aantal
Italianen bij het Finsche leger strijdt,
maar. zoo zelde hij glimlachend, Ik heb
geen Idee hoe ze daar zijn gekomen. Ik ben
bevreesd dat die arme jongens, die aan dit
zonnige klimaat gewend zijn het daar erg
koud zullen hebben.
Het hoofdbureau van het Leger des Hells
te Londen heeft zoo juist berichten ont
vangen, volgens welke een aantal gebouwen
van het Leger des Hells ln Finland door
bombardementen werd verwoest.
De berichten maken geen melding of
onder de slachtoffers ook leden van het
Leger des Hells zijn.
Alle kinderen, die ln de weeshuizen van
het Leger des Hells in Finland waren op
genomen, zijn veilig per vliegtuig naar
Zweden overgebracht.
Op den Westzeedijk te Rotterdam
zijn vanmorgen drie arbeiders gedood,
terwijl een vierde licht werd gewond, bij
een botsing tusschen een motonvagen
der Rotterdamsche Electrischc Tram-
maatschappij en een vrachtauto, welke
door eenige arbeiders met steenen werd
geladen. De oorzaak van het ongeval
moet worden geweten aan een verkeer
den wisselstand.
Bij de Parksluizen liggen de tramrailsin
een lus, zoodat wanneer een van de belde
bruggen geopend is, de trams over de an
dere brug, die ongeveer honderd meter ver
der ligt, kunnen rijden.
Toen vanmorgen een motorwagen van
lijn tien uit de richting van de binnenstad
over den Westzeedijk naderde, was deze
brug vrij. De bestuurder van de tram reed
derhalve met onverminderde vaart verder.
Doordat echter de wissel daar ter plaatse
verkeerd stond, zwenkte de tramwagen
plotseling naar rechts en reed den 's-Gra-
vendijkwal op.
In verband met de werkzaamheden van
de Maastunnelwerken waren daar eenige
arbeiders bezig met het laden van stee
nen op een vrachtauto. Deze stond midden
op de tramrails, omdat de werklieden ver
wachtten. dat er, zoolang de brug geslo
ten was, toch geen tram over dat wegge
deelte zou komen.
De tram naderde plotseling met zoo'n
vaart dat een botsing niet te voorkomen
was.
De auto werd aan de achterzijde gegre
pen en met kracht vooruit geduwd. Zij
schoot over een vluchtheuvel, vernielde
een verkeerszuiltje en kwam aan den kant
van den weg tot s.tilstand.
Achter de auto hadden twee ge
meentewerklieden gestaan, de 51-ja-
jarige onderbaas H. Broere, van den
Mathenesserdijk en de 49-jarige D. van
de Velde van het Weenaplein. Deze
mannen geraakten onder de achter
wielen van de auto, waardoor hun de
borstkas werd ingedrukt. Van de Velde
was op slag dood, Broere overleed tij
dens het vervoer naar het ziekenhuis.
Ook bij de voorzijde van de auto stond
een arbeider, de 39-jarige metselaar J.
P. Langerak, uit de Joost van Geel-
straat. Deze man raakte bekneld tus
schen de voorzijde van de vrachtauto
en de tram. Hij kreeg een schedelbreuk
benevens inwendige kneuzingen en
overleed tijdens het vervoer naar het
ziekenhuis.
Voordat de tram op de vrachtauto
botste raakte zij een tweede vracht
auto. De chauffeur hiervan, de 42-ja-
nge Keeling uit de Hudsonstraat
kneusde den linkerarm.
Na in het ziekenhuis aan den Cool-
singel te zijn behandeld kon de man,
die zeer overstuur was, naar zijn wo
ning worden gebracht.
De politie die onmiddelijk "een onderzoek
instelde, heeft de tramwagen in beslag ge
nomen en naar de remise Delfshaven la
ten overbrengen.
Den bestuurder van de tram werd een
langdurig verhoor afgenomen.
BINNENLAND.
Inauguratie van dr. J. H. Kramers als hoog
leeraar aan de Leidsche Universiteit.
(Stadsnieuws, le Blad).
Nieuw leeningsontwerp ingediend tot een
bedrag van f300 millioen. (4e Blad)
Twee millioen gevraagd voor bescherming
van kunstschatten. (3e Blad).
De strijd tegen het ijs in rivieren en ka
nalen. (3e en le Blad).
Benoemd tot burgemeester van Koudekerk
a. d. Rijn de heer G. Verheul, burge
meester van Marken. (Laatste Berich
ten, le Blad).
Zegt het Fransche legerbericht: niets te
melden, het Duitsche legerbericht maakt
bekend: te Forbach ls een beveiligingsaf
deling in botsing gekomen met een tame
lijk sterke groep vijandelijke verkenners.
De vijand heeft daarbij verscheidene ge
vangenen verloren. Het luchtwapen ls bij
de controle in het grensgebied niet in
contact geweest met den vijand.
Volgens Beilby in de Jour heeft Frank
rijk 6i/2 millioen man gemobiliseerd kosten:
1 milliard frs. per- dag.
FRANSCH SCHIP OP EEN MIJN.
Het Fransche s.s. Marie Dawn", groot
2157 ton, is in de Noordzee op een mijn ge-
loopen en gezonken. De uit 29 man bestaan
de bemanning, meest Senegaleezen, werd
eerst gered door een Nederlandsch schip en
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Kalme handel - Goed prijshoudende
markt - Philips lichtelijk gedrukt -
Amerikanen vast - Nederlandsche be
leggingen weifelend.
BUITENLAND.
De Finnen schijnen eenigen tegenslag te
hebben gehad op den Isthmus (le Blad)
Chamberlain's overzicht van den toestand
(le Blad i.
De houding der neutralen, (le Blad).
Oorlogs- en vredesdoelstellingen van Labour
(le Blad)
Het woord is aan onze correspondenten in
Finland, Berlijn, Brussel en Londen.
(3e Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
Chamberlain heeft gisteren in het Lager
huis zijn overzicht gegeven over de politieke
en de militaire gebeurtenissen van de af-
gcloopen dagen. Hij besteedde veel aan
dacht aan de Duitsche aanvallen op on
gewapende schepen, die hij niet als oorlogs
handelingen betiteld wensohte te zien doch
als moord. In het bijzonder laakte hij den
Duitsdhen aanval op het lichtschip East
Dudgeon. Het aantal sohepen dait volgens
Duitsche beriohten tot zinken is gebracht,
aldus Ohamlberlain is voor het overige in
het geheel niet in overeenstemming met
de feiten. Zoo werd op 3 Februari medege
deeld, dat bij aanvallen langs de Oostelijke
kust negen schepen, die alle in convooi
voeren, tot zinken zijn gebracht De waar
heid is, dat één Noorsoh schip tot zinken
is gebracht en dat geen enkel Britsoh schip
dien dag verloren is gegaan.
Zoo is ook de Duitsche bewering, dat
een patrouillevaartuig in de buurt van de
plaats waar het lichtschip lag. tot zinken is
gebracht, onwaar. Alleen het lichtschip is
hier aangevallen en iedereen weet dat
lichtschepen ongewapend zijn. Zooals an
dere beschaafde naties, zijn wij altijd van
meening geweest, dat lichtschepen niet ge
wapend mogen worden wegens de diensten
die zij de scheepvaart bewijzen. Het eenige
overlevende Md van de bemanning van het
lichtschip heeft verteld, dat, toen het Duit-
sohe bombardementsvliegtuig naderde, nie
mand voorzorgsmaatregelen nam, omdat bij
vorige gelegenheden ook Duitsche vliegtui
gen over waren gevlogen en nooit aanval
len hadden gedaan. Bij die gelegenheden
wuifde de bemanning van de vliegtuigen
zelfs naar het lichtschip. Doah dezen keer
dook het vliegtuig naar het schip, begon op
geringe hoogte met de machinegeweren te
schieten en wierp negen bommen, waarvan
de laatste het schip trof. De lijken van 7
der opvarenden zijn den volgenden morgen
gevonden.
Het dooden van visschers, zeelieden
op koopvaardijschepen en neutrale
schepen is niet een kwestie van oorlog
voeren, het is een kwestie van moord
en van niets anders.
Aan het Westelijk front, zoo vervolgde
Chamberlain, is de situatie niet veranderd.
De winter heeft mannen en materiaal
zwaar op de proef gesteld, doch alle be
proevingen zijn zonder ernstige moeilijk
heden overwonnen.
DE SAMENWERKING MET FRANKRIJK.
Met betrekking tot de bijeenkomst van
den oppersten oorlogsraad zeide Chamber
lain, dat hij niet in staat was het Huis vol
ledig in te lichten over de vorderingen, die
in de besprekingen van den raad gemaakt
zijn. De Jongste vorderingen lijken me groo-
ter dan bij eenige vorige gelegenheid. Naar
Daiadier reeds heeft opgemerkt regelt de
raad de zaken alsof het de regeling van
één land betreft Dit beteekent niet dat een
van onze regeeringen haar verantwoorde
lijkheid heeft beperkt, doch alleen dat er
een mate van overeenstemming ls bereikt,
die de beslissende factor moet vormen voor
de overwinning van de geallieerden.
Ik ben teruggekomen uit Parijs, zeide
Chamberlain, met de overtuiging, dat
de band tusschen onze beide landen
hechter is. dan een nauw bondgenoot
schap tusschen twee landen met het
zelfde doel en dezelfde gevaren kan be
reiken. De band beteekent een diepe,
blijvende vriendschap tusschen twee
volken. Onze vijand versmaadt geen
middel om propaganda te maken tegen
deze vriendschap, doch al deze pogin
gen zijn voorbestemd om te falen.
HULP AAN FINLAND.
Het Finsche volk zet zijn heldhaftigen
strijd tegen een vijand die groote luchtvlo
ten gebruikt in een vergeefsche poging om
den geest van de verdedigers te breken,
voort. De successen, die de Finsche wapens
tot dusverre hebben behaald, hebben de be
wondering van de geheele wereld geoogst
en het stemt ons tot vreugde dat de hulp die
ons land kan geven van werkelijke waarde
kan zijn voor Finland.
Het verheugt mü te kunnen zeggen,
dat verdere hulp onderweg is.
Verder toenemende vorst. Krach
tige tot matige, Oostelijke tot
Noordoostelijke wind. Zwaarbe
wolkt tot betrokken. Plaatselijk
eenige neerslag, vooral in het
Zuiden.
Stormwaarschuwingsdienst.
Geseind van De Bilt vanochtend
10.55 uur aan alle posten:
„Weest op uw hoede".
Met betrekking tot het besluit om het
Balkanpact voor den duur van zeven jaar
te contlnueeren, zelde Chamberlain dat dit
besluit de vaste wil van deze landen verte
genwoordigt om alles te doen wat in hun
macht ligt om de stabiliteit in dit deel van
Europa te handhaven. De Britsche regee
ring sympathiseert ten zeerste met deze po
gingen en zij hoopt dat zij een volledig suc
ces zullen hebben. Sprekende over de finan-
cieele besprekingen met Griekenland, zeide
Chamberlain, dat gunstige overeenkomsten
zijn bereikt met betrekking tot financieele
en oeconomische kwesties, die de beide re
geeringen aangaan. Hierbij is begrepen een
overeenkomst voor den dienst der buiten-
landsche schulden van Griekenland voor
den duur van den oorlog.
Tenslotte sprak Chamberlain over de
Britsche pogingen om de voorzieningen op
een dergelijke schaal te doen geschieden,
dat een snelle toeneming van de gevechts
kracht er het gevolg van is. Niemand die de
cijfers bestudeert kan twijfelen aan de vast
beslotenheid van het Britsche rijk om al
zijn hulpmiddelen in den strijd te brengen
tegen de overheersching van het geweld.
Wij kunnen niet zeggen hoe lang dit ge
vecht zal duren en welke moeilijkheden ons
nog zullen wachten, doch wij hebben geen
reden om ontevreden te zijn over het ver
loop van het begin van den oorlog en wij
wachten de toekomst af met kalme vastbe
slotenheid en een ongeschokt vertrouwen.
daarna op een Engelsch schip overgebracht,
i Een van de zeelieden is aan boord van het
Nederlandsche schip overleden. Bij aan
komst in een Engelsche haven aan de Oost
kust moest een Senegalees naar een zieken
huis vervoerd worden. Een der opvarenden
zelde, dat. voordat zij op de mijn liep, een
Duitsch vliegtuig boven hen vloog, dat ech
ter geen aanval deed.
EEN BRITSCHE TEGENSPRAAK.
Gezaghebbende kringen te Londen hebben
antwoord gegeven op de bewering, vervat in
het communiqué van het Duitsche opper
bevel, waarbij de verliezen voor de geallieer
de en neutrale koopvaardij van het begin
van den oorlog tot einde Januari worden
geschat op 409 schepen met in het geheel
1.493.431 ton.
Reuter heeft van gezaghebbende zijde ver
nomen, dat de juiste cijfers der verliezen
van het begin van den oorlog tot 4 Februari
te middernacht bedragen: 143 Britsche
schepen met een inhoud van 505.998 ton. 14
geallieerde schepen met 76.689 ton en 117
neutrale schepen met 342.357 ton, in het
geheel 274 schepen met een inhoud van
925.044 ton.
DUITSCHERS VAN PORTUGEESCH SCHIP
GEHAALD.
De Fransche marine heeft Duitschers van
dienstplichtigen leeftijd gehaald van het
passagiersschip Camvalho Arranjo, dat van
Madera naar Lissabon op weg was.