BUITENLANDSCH SENSATIENIEUWS
De Holland en de ÏJssel
te Amsterdam
UYLENSPIEGHEL J
BENDER
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 20 Januari 1940
Derde Blad
No. 24485
(1
uarie Jaargang
KBUITENL. WEEKOVERZICHT
Oorlog in rust
In den -IC
De Nederlandsche Maagd:
Ik luister niet naar die kletspraatjes; ik' weet zelf wel wat er omgaat.
Een overbodige tocht met een ijsvlet
-Mannborg Pianochord-
ïTBlS
Tt.
nadi;
tiaddf:: de zooveelste maal beleven we weer
:ht jjen periode van afwachten. Afwach-
itBe^n groote gebeurlijkheden, welke mo-
wst. el uitblijven. En het vreedmste is
htle int men totaal geen notie heeft, wat
oekj, moet geschieden
iet Westen komen van tijd tot tijd
praai alarmen voor, gelijk Zondag j.l. op-
'isch Hhet geval was en dan speciaal voor
Uit alles bleek, dat gedacht werd
"en Duitschen overval! Van Duitsche
'de s dit geweten aan Fransch-Britsche
I'm doch het is duidelijk, ook zonder de
e§d kkelijke verklaringen der regeerin-
'aald»r beide landjes aan de Noordzee, dat
J Serjgeering slechts algaat op door haai'
jen verkregen inlichtingen, niet op een
V uit het buitenland, onverschillig van
"Wti zijde deze ook komen mag. Het is
srdernen onbekend, op welke gegevens
;1 en in zwakke navolging ook Den
s':'hebben gebouwd, doch dit wil geens-
1 Difeggen dat er geen reden was voor
Eiaen der getroffen maatregelen. Op
-oorbereid zijn en blijven ls trouwens
naar weerszijden!
episch was trouwens in dit geval, dat
zich bijzonder kalm hield en van
/k beginne af niet geloofde aan eenig
zaatTaoht optreden; dit omdat men den
nooiiarvoor niet rijp oordeelt. De weers-
ld ndigheden zijn van dien aard, dat
e.ecTOOt opgezet offensief weinig waar-
"i Hik klinkt, ook al acht men dit in
a!
■oorjaar, zelfs vroeg in het voorjaar.
1 der
Sde-,
litgesloten. Parijs en Londen verze-
overigens geheel daarop voorbereid
jn. zelfs zijn er, die meenen, dat
ihland door zoo'n bewegingsactie te
tenen, den geallieerden in de kaart
pelen. Edoch, wie kan dat met juist-
peoordeelen?
'9 verstoorde rust is overigens al weer
friet terugkeeren tot volgende keer,
b' zoo lang de oorlog voortduurt, mag
-zich prepareeren op herhalingen; men
d'lnere zich den vorigen wereldkrijg!
n Westen blijft vastgevroren
op zee geschiedt weinig. Weliswaar
PI" er vrijwel geen dag voorbij, dat niet
schepen, en speciaal neutrale, den
der zee opzoeken, doch op het ver-
van dezen uitputtingsoorlog, die daar
'tjjïii wordt, heeft dat weinig of geen
V? rking. Van Engelsche zijde toont men,
al neemt men bij voortduring nog
regelen voor een oorlog van jaren,
e ingenomenheid met den gang van
PaSii en de Britsche minister van econo
mie oorlogvoering, Cross, was al bijzon-
boljoptimistisch, doch of dat optimisme
i,:tê zeer gebaseerd was op mementeele
n in de Duitsche voorzieningen als ge-
lK: van de abnormale weersomstandighe-
(f Ook hier zal de tijd moeten leeren
jongste kabinetswijzigingen in Enge-
zijn ook na het debat in het parle-
even mysterieus gebleven als zij wa-
Waarom Hore Belisha het veld heeft
■»en ruimen, trots zijn zeer groote
n, zooals Chamberlain het zelf uit-
FcteVermoedelijk zal het fijne van
aak pas na den oorlog bekend worden,
de oppositie heeft het den Britschen
Elder niet moeilijk gemaakt, zoodat de
bring Chamberlain even vast in het
l zit als tevoren. De berg heeft weer
een muis gebaard!
weersomstandigheden, die in het
men groote actie onmogelijk heeten te
klian, doen zich trouwens thans ook gel-
ijin Finland, waar temperaturen van 50
en vorst heerschen. Voor zoover er nog
hechten wordt, blijven de Finnen in het
s,ieel en de Russisohe overmacht in de
is niet in staat om het evenwicht te
„ellen, laat staan het voordeel aan de
der roode troepen te brengen. Trots
Finschen heldenmoed en de schier
Mnmenschelijke prestaties, waartoe het
tuche leger in staat is gebleken, houdt
ivd toch zijn hart vast, wanneer straks
rfweer zal omslaan en deze belangrijke
a >r den Finnen zal ontvallen. Zal op
„.duur de overmacht niet te sterk wor-
Algemeen wordt het zoo gevoeld en
ls dan ook reden te over, waarom van
neest verschillende zijden wordt aan-
rord om Finland terstond hulp tebren-
In theorie heel mooi, maar de prac-
ingenomen mag worden, dat Zweden en
•wegen niet zullen toegeven aan de van
'r;ische, maar ook van Duitsche zijde
Otfende pressie om den aanvoer van
i eriaal en vrijwilligers als strijdig met de
Iniraliteit, stop te zetten. Zoowel Stock-
1£ji als Oslo hebben in dit opzicht duide-
taal gesproken. Doch kan Finland
d worden zonder verversching of ver
dring van menschen-materiaal?
Nere woorden zijn uit de Scandinavische
en gekomen, maar (Moskou en Berlijn
>en geen reden voor ongerustheid) zij
;sn Finland, hoe groot hun sympathie
j„is, slechts steunen voor zoover dit in
i eenstemming is met de begrippen van
strikte neutraliteit, m.a.w. vreemde
1 pen zullen niet over hun gebied mogen
Iaat staan, dat zij zelf in actie zullen
en! Toch voelen beide landen volledig
gevaar van een roode zege voor eigen
en eigen veiligheid; reden, dat speciaal
'.weden nog altijd stemmen opgaan, die
0 liefst verder zouden willen gaan, van
Jee!, dat het beter is thans met Finland
Ie te vechten en zoo tevens den steun der
lieerden te verwerven, dan straks alleen
lot van Finland te moeten deelen. Met
de risico, dat de geallieerden dan niet
,warm meer zullen loopen. In dit verband
;t trouwens een artikel van den Fran
sen socialisten-leider Leon Blum de aan-
:ht, waarin hij Scandinavië waarschuwt,
het niet te laat moet zijn.
lijft het Noorden dus in beweging het-
;~de geldt voor den Balkan met inbegrip
1 Hongarije. Italië's streven om Hongarije
;oom te houden schijnt weliswaar gelukt
Zijn, doch eenig vast verband is nog niet
den Balkan gelegd. Zal de komende
kan-conferentie hierin verandering
ngen?
len ziet: overal is afwachten de bood-
ap.
ieldt dit voor Europa, niet minder is dit
geval voor het Verre Oosten. In Japan
een nieuwe regeering gevormd onder
niraal Yonal, hetgeen op zich zelf al wijst
een wijziging der Japansche politiek ten
iste van een toenadering tot Amerika en
Westersche democratieën in Europa.
De vraag is echter, of dit mogelijk zal zijn
in verband met het conflict met China.
Japan zou daaraan ongetwijfeld gaarne een
eind willen zien gemaakt, wanneer dit mo
gelijk zou zijn zonder prestige-verlies. doch
bestaat daartoe gelegenheid? Tokio schijnt
Yonai.
nog altijd in dit opzicht hoop te koesteren
op de vestiging van een centrale regeering
onder Wang tsjing wei, doch zelf lijkt deze
uitgetreden leider der Kwo-min-tang nog
niet zoozeer overtuigd van succes. Reeds
heeft hij zich per manifest totTsjang kai sjek
gewend, doch het mag als uitgesloten wor
den geoordeeld, dat de Chineesche genera
lissimus thans wel ooren zal hebben naar
voorstellen, die neerkomen op een aanvaar
den van wat vroeger werd afgewezen, n.l. de
vage vredesvoorwaarden van het Japansche
kabinet Konoje. Japan heeft zich in een
wespennest gestoken, dat zijn krachten te
boven dreigt te gaan
„What is in a name?" (Wat beteekent
een naam?), heeft Shakespeare in een grijs
verleden neergepend. De arme! Als hij
vooruit geweten had, hoe lang zijn na
geslacht nog dóór zou zagen over dit los
neergeworpen zinnetje, zou hij zich drie
maal hebben bedacht alvorens deze diepe
gedachte aan het papier toe te vertrouwen,
een gedachte overigens, die zóó diep is, dat
wij haar heden ten dage als begraven mo
gen beschouwen.
„Nomen est omen", de naam is alles, dat
ls een ouder en tegelijk moderner woord
want in een goeden naam, zoo heeft een
Amerikaansch zakenman eens gezegd, zit
een millioen en, zij het ook in een
eenigszins ander verband, d i e blauwbloe-
dige jongelieden, die er hun werk van ma
ken in de States een erfgename „aan den
haak te slaan", kunnen het hem nazeg
gen.
Zelfs Artis moet met haar tijd meegaan
en heeft een prijsvraag uitgeschreven hoe
het in den tuin geboren olifantje zal moe
ten heeten. De fijn-besnaarde massa zond
namen in als Gnobberdebob, Harmonica,
Mokumpie, Nierebier en Trekpleister, doch
gelukkig was de jury nóg fijnbesnaarder en
koos de werkelijk aardig gevonden naam
„Gina" Geboren In Nederland, Amster
dam met welken het olifantje thans ge
doopt zal worden, hopelijk niet door een
flesch champagne stuk te slaan tegen zijn
kop.
Nu ben ik inzake naamgeving een ortho
dox en aan traditie gehecht personage,
weshalve is het héélemaal niet erg zou
hebben gevonden, wanneer de olifanten-
spruit, naar klassieken stijl, „Jumbo" zou
zijn gedoopt, maar Inzake olifanten vind ik
een zijsprongetjes nog zoo dwaas niet.
Iets anders is het, wanneer ouders voor
de benaming van hun kinders namen uit
de lucht gaan plukken; „Het is zoo kramp
achtig een kind altijd naar de familie te
noemenGoed maar het is even kramp
achtig altijd een naam te willen verzin
nen. die met géén familielid iets te maken
heeft en het akeligste is wel, dat, sedert
deze nieuwe krampachtigheid haar intrede
heeft gedaan, een kleurlooze mode, zonder
kraak of smaak en gespeend van alle heer
lijkheid, den toon schijnt te moeten aan
geven. Men kan de rubriek familieberichten
in geen dagblad opslaan, of zij wemelt van
de Peter's, Robbie's en Marijke's, met als
nieuwste snufjes een regen van Erik's, en
ik ken zelfs een familie met twee zoontjes,
van wie het ééne Peter en het andere Rob
bie heet. Dat is natuurlijk het summum.
Daar zijn die goede oude namen, aan
welke onze voorouders kracht en glans heb
ben bijgezet, zooals Jan, Kees, Bart, Piet,
Willem, om ons tot de jongensnamen te
bepalen.
Ik móg dat wel, wanneer een jongen
Thijs heet, omdat zijn vader, zijn groot
vader en zijn overgrootvader zoo heetten.
Er is altijd een Thijs in de familie geweest
en de Tlïijs'en waren goede, karaktervaste
mannen. Zóó wordt de naam Thijs een o p-
dracht, die in de school van het leven
een verdiende onderscheiding kan worden.
Zóó bindt een naam de toekomst aan het
heden en het heden aan het verleden Zóó
groeit een sfeer, zoo groeit een familie.
Ik heb wel eens te dóen met die zwevende
Robbie's, wier naam aan géén anderen
naam vastknoopt, aan géén dierbare, met
diep respect ten grave gedragen overledene
herinnert. En ik heb vooral met hen te
doen, omdat, wanneer de meester op school
„Robbie" zegt, er negen kereltjes tegelijk
beginnen te praten.
Hollandsche namen léélijk?
Och kom! Ik ken een klein meisje, dat
Grietje heet en wie het gezichtje ziet,
dat er bij hoort, is metéén verzoend met
dezen gezonden naam, zoo zoet op de tong
en zoo frisch in den mond.
Daar geef ik de kudden Peter's-en-Ma-
rijke's voor presènt....
is door zijn voor
namen eenvoud
en beschaafd toon-
karakter nog steeds
de meest gewilde
kleine piano.
Prljzan van f 360.- af
In den afgeloopen nacht om kwart
over drie zijn de stoombootcn „Hol
land" en „IJssel" met de beide ijsbrc-
kers „Daniël Goedkoop" en „Wilhel-
mina Goedkoop" voor de Oranjeslui
zen te Amsterdam aangkeomen.
Even nadat de schepen uit hun be
narde positie bij Urk waren bevrijd,
arriveerde een ijsvlet met zes man op
de plaats, waar de schepen de laatste
dagen hadden gelegen. Het was voor
hen een groote teleurstelling, hun be
stemming, die zij reeds dicht genaderd
waren, voor hun oogen weg te zien
Onder hen bevond zich een expert van
de verzekeringsmaatschappij, welke de la
ding van de „Friesland", ter waarde van
ongeveer f. 23.000 had verzekerd Getracht
zou worden, deze lading te bergen of al
thans de mogelijkheid tot berging onder
oogen te zien. Ook behoorde tot het ge
zelschap een filmoperateur, die wilde
trachten de terugreis van de schepen naar
Amsterdam mee te maken.
Inplaats van een warme kajuit wachtte
hun na dezen vermoeienden tocht alleen
het koude, natte wrak van de „Friesland",
dat slechts gedeeltelijk boven water uit
stak.
Aan boord van de „Friesland" werd de
medegenomen mondvoorraad verorberd en
een slok uit de cognacflesch genomen, en
om half twee begaven de zes mannen zich
weer op het ijs om te trachten zoo spoedig
mogelijk Elburg te bereiken.
Voorai de terugtocht is zeer zwaar ge
weest.
Toen de terugtocht een klein uur oud
was werd een der mannen onwel. Waar
schijnlijk was hij door oververmoeidheid
en koude bevangen. Besloten werd, de
aardappelen die op de vlet geladen waren,
op het ijs achter te laten en op deze wijze
was voldoende ruimte ontstaan om den
zieke een plaats te geven.
De geul in het ijs op ongeveer anderhalf
uur gaans van Elburg. welke reeds Woens
dag was gesignaleerd, bleek te zijn uitge
dijd tot een breedte van ongeveer dertig
meter. Reeds op de heenreis had de be
manning van de vlet hier met moeilijkhe
den te kampen gehad, doch toen men op
den terugtocht de spleet bereikte, bleek
het water te zijn bevroren, echter niet vol
doende, om de vlet te dragen.
Met stokken moest eerst een vaargeul
worden gemaakt, voordat men met de vlet
den overtocht kon makén. Dit oponthoud
was voor een tweede lid van de bemanning
te machtig. De korte rustperiode deed zijn
spieren verstijven. Ook voor hem moest
Lelden
Heepe-
woerd
90
A'dem - Rotterdam - Arnhem - Brede
6066 llngez Med.j
een plaatsje in de vlet worden ingeruimd.
Het was voor de zoo zwaar beproefde
mannen een verademing toen zij om onge
veer half acht op het ijs een vijftal inwo
ners van Elburg tegenkwamen, die hen
tegemoet waren gegaan.
Om ongeveer half negen werd de vaste
wal bereikt. In een café te Elburg stond
alles klaar om de uitgeputte mannen te
ontvangen. Heete voetbaden en soep knap
ten hen zoo op, dat de filmoperateur en
verzekerings-expert besloten, den terug
tocht naar huis te aanvaarden.
De vlet, welke Woensdag uit Urk naar
de „Holland" en de „IJssel" was vertrok
ken, is gisteravond om zes uur. nadat de
sleepbooten de schepen uit het ijs hadden
verlost, op Urk teruggekeerd.
Om elf uur gistermorgen aanvaardde de
bemanning van deze vlet den terugtocht.
De „Holland" en de „IJssel" waren toen
juist vertrokken.
Toen de schepen eenmaal los waren ge
komen bleek, dat de schade aan de „Hol
land" ernstiger was, dan aanvankelijk ge
dacht werd. Men achtte het aan boord
daarom raadzaam dit schip te laten slee
pen om geen enkel risico te loopen.
Nader vernemen wij nog dat men er on
derweg in geslaagd is de lekken van de
„Holland" en de „IJssel" dicht te maken.
Hoe groot de totale schade is, kan nu
nog niet worden vastgesteld, al zeide de
heer Koppe ons wel, dat zij in de tiendui
zenden guldens zal beloopen.
